De Volkswil
BIJVOEGSEL
vail
van 26 Juli 1913.
Feuilleton.
Van alles wat.
Overzicht van den stand van het fruit
en der w anno ezei ij gewassen
op 14 Juli 1913.
Het onderstaande overzicht van eten
stand van het fruit en der warmoeze-
rijgewassen op 14 Juli 1913 is, met
medewerking der Rijkstuinbouwleera-
ren, samengesteld naar gegevens,
verstrekt door de correspondenten van
de Directie van den Landbouw.
Fruit.
Van het klein fruit, de roode, witte
en zwarte aalbessen, de kruisbessen
en de framboozen, voor zoover nog niet
geoogst, is de stand over het algemeen
zeer gunstig. In tal van streken zijn
de zwarte bessen sterk aangetast ge
worden door bladluizen.
Veel minder gunstig zijn de ver
wachtingen van den komenden appel-,
en perenoogst. Waren die verwach
tingen, wat de peren betreft, toch al
niet hoog gespannen, de appeloogst
beloofde over het algemeen nog be
vredigend te zullen worden. Dit blijkt
thans echter in vele streken niet het
geval te zijn, doordat de appel- en
pereboomen, sinds het publiceeren
van het vorige oogstoverzicht (begin
luni) nog tal van vruchten hebben
laten vallen.
De kersen zijn vrij wel geoogstde
opbrengst der Meikersen is zeer be
vredigend geweest, die der late kersen
minder. In Uden zijn nog veel
Spaansche kersen.
De pruimenoogst zal over het alge
meen slecht zijn, terwijl ten gevolge
van het abnormaal koude weer, met
veel regen en zonder zonneschijn,, van
de druiven en perziken in de open
lucht weinig terecht zal komen.
Appelen. Alleen op Oud-Beijer-
land wordt de stand zeer goed ge
noemd in de Baronie van Breda
goed tot zeer goedop Zuid-Beve
land, het Land van Heusden en Altena
en in de Meijerij matig tot zeer goed;
op Walcheren, in de Over-Betuwe,
het Land van Maas en Waal, bij
Strijen en Hendrik-Ido-Ambacht goed
in de Streek, met inbegrip van Ven
huizen, Schellinkhout en Wijdenes
vrij goed tot goedin de Neder-
Betuwe, de Bommelwaard, Gelderland
ten noordén van den Rijn, Overijsel
de Vechtstreek, de omgeving der stad
Utrecht, de Beemster, de Vijfheeren-
landen en in het ZHiden van Limburg
vrij goed overal elders vrij slecht of
matig.
Peren. Alleen in het Zuiden van
Limburg, in de Alblaserwaard, bij
Zwijndrecht en Utrecht en in het Land
„Welnu," antwoorde Melanie, „daar
nu evenwel eenmaal eene toestemming
verlangd wordt, wil ik haar dan nu
gaan schrijven. Wil u de verklaring
echter liever persoonlijk opstellen,
lieve voogd
„Neen, neen, lief kind," zei mijn
heer Pittenbijter met een goedmoedi-
gen glimlach. „Ge hebt zoo dikwijls
voor mijne zaken geschreven, dat ge
nu ook wel eens voor uw geluk schrij
ven moogt."
Melanie schreef
„Ik, ondergeteekende, verklaar bij
dezen onder afdruk van mijn zegel,
dat ik tot het huwelijk van mijn pupil
Melanie Donkerberg, dochter van den
overleden koopman Stefanus Donker
berg en zijne eveneens overleden echt-
genoote Cornelia, geboren Hom, de
wettelijk voorgeschreven toestemming
geef.
Rattenheuvel, den
Daarop las zij het geschrevene met
eenigszins sidderende stem voor en
gaf het blad papier aan haar voogd.
Mijnheer Pittenbijter zette zijn bril
op met al de waardigheid, welke de
ernst van het oogenblik vorderde, las
de verklaring op plechtigen toon nog
maals luid voor, plaatste een door
Melanie vergeten komma en bekroonde
ten slotte het werk, door er met vaste
van Maas en Waal is de stand vrij
goedoveral elders matig of vrij
slecht.
Pruimen. Bij Leermens, Eenum
en Loppersum is de stand zeer goed;
bij Leeuwarden en in Overijsel goed;
bij Groningen, in Gelderland ten
noorden van den Rijn, de Vechtstreek,
Rijnland (Leiden) en in de Meijerij
vrij goedin de Over-Betuwe, de
Bangert, het Westland, op Oud-Beijer-
land, het land van Heusden en Altena
en in de omgeving der stad Utrecht
matigin het noorden en midden van
Limburg, Zeeuwsch-Vlaanderen, de
Baronie van Breda, in het zuidwesten
van Utrecht, de Neder Betuwe en de
Tielerwaard vrij slecht: in het zuiden
van Limburg, op Walcheren, Zuid-
Beveland, de Vijfheerenlanden, bij
Bergen op Zoom en Zwijndrecht
slecht. Op IJselmonde, bij Hendrik-
Ido-Ambacht, in de Dordtsche Waard,
het Rijk vau Nijmegen, het Land van
Maas en Waal en in de Bommeler-
waard is de teelt als mislukt te be
schouwen.
Druiven. De kasdruiven staan
in het Westland en in de Over-Betuwe
vrij goed overal elders goed. De
natuurdruiven zijn in het Westland
als mislukt te beschouwenelders
zijn zij vrij slecht.
Perziken. De kasperziken staan
in het Westland, in de Over-Betuwe
en in het zuiden van Limburg vrij
goedbij Zwijndrecht vrij slecht, en
in Overijsel en Gelderland ten noor
den van den Rijn matig. Elders is de
stand goed of zeer goed.
De natuurperziken staan |in Rijnland
(Leiden) goed, en in de Vechtstreek
en het zuiden van Limburg vrij goed
in het Westland, in de Tielerwaard
en op Oud-Beijerland slecht, overal
elders vrij slecht of matig. In het Rijk
van Nijmegen en in het noorden van
Limburg is de teelt als mislukt te be
schouwen.
Noten. In Overijsel, Gelderland
ten Noorden van den Rijn, het Land
van Maas en Waal, het westelijk deel
van Zuid-Beveland, het Land van
Altena en in de Meijerij is de stand
goed in het noorden van Limburg,
de Vijfheerenlanden en het oostelijk
deel van Zuid-Beveland vrij goedin
het zuiden van Limburg, Zeeuwsch-
Vlaanderen en in de Neder-Betuwe
matig; elders vrij slecht.
De hazelnoten in de Bangert staan
vrij goed.
War moezerijge wassen.
Algemeen wordt geklaagd, dat ten
hand zijne handteekening onder te
plaatsen, waarna Melanie den eerwaar-
digen patriarch om zijn zegelring ver
zocht, ten einde het zegel op het blad
af te drukken.
„Ziezoo," zeide Jeremias, „die zaak
is afgedaan. Geef mij, liefste Melanie
de toestemmingsverklaring ik zal haar
bij mijne papieren leggen."
„Willen wij haar niet liever tot later
in de schrijftafel leggen vroeg de
aangesprokene als antwoord. „Daarin
liggen reeds mijne doopakte en de
doodakten mijner ouders, en als u mij
nog uw doopakte geeft,—verder heeft
u niets noodig, dan hebben wij
alles bij elkander."
Ei. ei, dacht Jeremias, het meisje is
voorzichtig, een prachtige trek bij de
menschen en bij een toekomstige koop
mansvrouw met geen geld te betalen
en met een innemenden glimlach haalde
hij uit zijn groote, omvangrijke brieven-
tasch de oude, verfrommelde doopakte
te voorschijn en gaf deze aan de bekoor
lijkste vraagster, die het papier bij de
andere akten in de schrijftafel achter
slot borg.
„Nu zou het wel praktisch zijn, als
je je voor onzen uitgang gereed maakte"
zei mijnheer Pittenbijter. Melanie ver
dween.
„Maken wij nu onze particuliere za
ken in orde, mijn lieve mijnheer Zoe
temelk. U hebt geld bij u
In plaats van te antwoorden haalde
Jeremias zijn brieventasch opnieuw te
voorschijn, nam er achttien bankbil
jetten van duizend gulden uit, spreidde
hen voor den patriarch op de tafel
gevole van het gure, regenachtige
weer en gebrek aan zonneschijn tal
van groentengewassen zich slecht ont
wikkelen. Met name voor de augurken
en de stokboonen is het weder zeer
ongunstig.
In de koolstreek treedt de onder den
naam „draaiharten" bekende ziekte
weer in hevige mate opook in
Limburg komt deze ziekte dit jaar
veelvuldig voor. In Gelderland doen
hier en daar de slakken vrij veel
schade, terwijl bij Hoogezand -
Sappemeer de knopmade in de erwten
sommigen kweekers heel wat schade
toebrengt.
a. Onder glas.
Komkommers. In het West
land, Schieland, bij Veur, Voorschoten,
Wassenaar Hoogezand—Sappemeer,
Langeraar en Nieuwerkerk a/d. IJsel
is de stand matig; in den Sloterpol-
der en langs de Boerenwetering, bij
Gouda, Groningen, Leermens, Eenum,
Loppersum en Leiden vrij goedin
den Alexenderpolder vrij slechtoveral
elders goed of zeer goed.
Meloenen. Deze staan in het
Westland, Rijnland (Leiden), in den
Sloterpolder en langs de Boerenwete
ring, alsmede in de Over-Betuwe
matigelders vrij goed.
Tomaten. In het Westland,
Rijnland, (Leiden) en in de Over-
Betuwe is de stand vrij goedin de
Dortsche en Zwijndrechtsche Waard
matig; overal elders goed of zeer
goed.
b. In de open lucht.
Witte, roode en savoye
kool. Aan den Langendijk, alsmede
in het zuiden van Limburg, bij Strijen,
Zaltbommel en in Overijsel is de
stand vrij goedin Gelderland ten
noorden van den Rijn, den Alexander
polder, bij Hendrik-Ido-Ambacht, den
Bosch, Vlijmen en Haarsteeg matig
overal elders goed tot zeer goed.
Bloemkool. Aan den Langedijk
is de stand vrij slechtin de Streek
matig; eveneens in Gelderland ten
noorden van den Rijnoveral elders
vrij goed of goed.
P o o t u i e n. Deze staan overal goed
of zeer goed, alleen bij Strijen is de
stand matig, en in het Westland, bij
Rijnsburg en in het noorden van Lim
burg vrij goed.
Augurken. Te Roelofarendsveen,
Langeraar, de Beemster, in Limburg,
Zeeland en de meeste andere streken,
waar dit gewas in belangrijke mate
gekweekt wordt, is de stand matig bij
Vlijmen, Haarsteeg, den Bosch, Bergen
op Zoom, in het Westland bij Gouda,
in het Rijk van Nijmegen en bij Zuid
en Noordwolle slechtbij Leiden,
Zwijndrecht, Groningen en Berlikum
vrij slecht; in de Dordtsche en Zwijn
drechtsche Waard en bij Strijen vrij
goed.
Doperwten en peulen. Deze
staan matig bij Rijnsburg, op Oud-
Beijerland en bij Hendrik-Ido-Ambacht
en vrij goed in de Beemster, Kenne-
merland, Overijsel, Gelderland en ten
noorden van den Rijn, Over-Betuwe,
bij Gouda en Strijen, doch overal
elders is de stand goed of zeer goed.
uit en legde daarnaast een formulier
voor eene kwitantie, door welke in
houd dc onderteekenaar bekende voor
noemde som ontvangen te hebben en
zich tegelijkertijd verplichte, noch
direct noch indirect te Muizenberg of
in een omtrek van twee mijlen daar
van zaken te doen, doch daartegenover
de zaken van mijnheer Jeremias Zoe
temelk naar best vermogen beloofde
te bevorderen.
Ook deze verklaring werd met de
noodige waardigheid onderteekend,
gezegeld en daarna in de groote brie
ventasch teruggelegd. Nu stond de op
stelling van de schenkingsakte niets
meer in den weg, waarom men, nadat
Melanie terug gekeerd was en de pa
pieren voor den Burgerlijken s*and
bij zich gestoken had, het huis verliet,
om zich in de eerste plaats naar den
notaris te begeven.
Jeremias was gelukkig; de oude
jonggezel was zelfs zeer gelukkig alles
liep volgens wensch van stapel. Als
hij aan de zorgen dacht, die hem eenige
weken nog gekweld hadden als hij
er over nadacht, hoe van dat oogen
blik af alles voor hem een gunstig ver
loop had, dan voelde hij zijn eerbied
voor zijn eigen persoon stijgen. Want
het lag toch immers voor de hand,
dat de successen van den laatsten tijd
enkel alleen behaald waren door zijne
bekwaamheid, door een geniaal gebruik
te maken van de omstandigheden. Wat
zou dut eene ellende gegeven hebben,
als Pittenbijter zich te Muizenberg was
komen vestigen De oude leeperd was
een veel te slimme vosmen kon
T u i n b o o n e n. Bij Rijnsburg,
Strijen en op Oud-Beijerland is de
stand matig en in de Beemster, bij
Groningen, Hoogezand, Sappemeer, in
Overijsel, Gelderland ten noorden van
den Rijn, bij Utrecht, Nieuwerkerk a/d
IJsel, in den Alexanderpolder en bij
Bergen op Zoom vrij goedoverat
elders goed of zeer goed.
Andere boonen. In Groningen,
Friesland, Overijsel, Gelderland ten
noorden van den Rijn, het Land van
Maas en Waal, de Beemster, Kenne-
merland, de Dordtsche en Zwijndrecht
sche Waard, Schieland, IJsselmonde,
Rijnland, den Hillegommer polder, op
Walcheren en bij Utrecht is de stand
matig bij Aalsmeer, Roelofarendsveen,
Langeraar, Zwijndrecht, Nieuwerkerk
a/d IJsel, in het Westland, de Baronie
van Breda, Zuid-Beveland, Zeeuwsch-
Vlaanderen en Limburg vrij goed bij
den Bosch, Vlijmen, Haarsteeg, Strijen,
Hendrik-ldo-Ambacht, op Oud-Beijer
land. in den Alexanderpolder, bij^Gouda
en in de Streek vrij slechtbij Veur,
Voorschoten, Wassenaar, in de Krim-
penerwaard, bij Zaltbommel en in de
Over-Betuwe goed in het Rijk van
Nijmegen (voor zoover niet door ha
gelslag in Mei vernietigd) zeer goed.
Tomaten. Deze staan slecht in
het Westland en in Schieland vrij
slecht in Rijnland (Leiden), bij den
Bosch, Nieuwerkerk a/d IJssel, Utrecht
en in het Rijk van Nijmegen matig
bij Zwijndrecht, in Groningen en
Friesland, en bij Bergen op Zoom
vrij goed in het midden en noorden
van Limburg, in Overijsel en Gelder
land en ten noorden van den Rijn;
goed in de Over-Betuwe, de Krimpe-
nerwaard en op Walcheren zeer goed
in het Zuiden van Limburg.
—O
In het Fransche tijdschrift „Le
Froid" wordt er de aandacht op ge
vestigd, datdekoude groote diensten kan
bewijzen bij de wasscherijen. In stre
ken, waar het water veel gips bevat
en dus i hard is, vermindert de voor
afgaande afkoeling van het \vater in
de uitspoelbakken het gehalte aan
kalk en magnesiumzouten, die in het
water opgelost zijn. Bovendien is lin
nen gedroogd door een kouden lucht
stroom veel helderder J dan wanneer
het door warmte gedroogd wordt. In
Amerika is het de gewoonte boorden
en manchetten, zoodra ze gesteven zijn
in een koude kast te leggen. Hier
door wordt het goed bij het strijken
glanzender.
o—
Een nieuwe mestsoort.
Mangaan kan, als meststof gebruikt,
uitstekende resultaten leveren, mits
het in kleine hoeveelheden vermengd
wordt met andere stoffen. Het be
mestingsvermogen is geheel afhankelijk
van den aard van de stof, waarmee
mangaan wordt vermengd. Bioxyde
en mangaan zullen de aarde nooit
vruchtbaar maken. Sulfat, en mangaan
daarentegen zijn voor den landbouwer
een weldaad. Hieruit kan men het
succes van een nieuwe vermenging
hem niet verder vertrouwen dan het
oog reikte. Het was maar goed, dat
Jeremias, zich in alle richtingen be
veiligd had In alle richtingen
Eigenlijk was er toch nog een verge
ten. Wat te doen, als het huwelijk
tegen alle verwachting in toch niet tot
stand kwam Dan was hij, de slimme
Jeremias zijn geld kwijt. Voor dit ge
val kon nog raad geschaft worden,
als de notaris nog onmiddelijk een
akte opstelde, waarbij Pittenbijter de
verplichting op zich nam, het bedrag
terug te zullen betalen, als het huwe
lijk niet binnen laat zeggen drie
maanden tot stand kwam. Maar
en hier lag de moeielijkheid daar
van moest Melanie niets te weten ko
men en hoe kon men deze na opne
ming der schenkingsakte verwijderen,
zonder dat zij daarin iets opvallends
vond? Tot zijne groote verwondering
zou de voorzichtige handelsman hulp
ontvangen van eene zijde, vanwaar
hij het 't minste zou hebben kunnen
verwachten.
„Lieve voogd," zeide Melanie, toen
zij bij de woning van den notaris wa
ren aangekomen, op eenigszins schuch-
teren toon, „als u er niets op tegen
hebt, breng ik de aangifte in orde en
verzoek daarbij den burgemeester, met
de aangelegenheid een weinig-haast
te maken, opdat wij niet in ongelegen
heid komen."
„Jaantwoordde mijnheer Pitten
bijter op gerekten toon, „dat zal wel
gaan. Is het evenwel niet passender
dat gij dat in orde brengt, beste Zoe
temelk
begrijpenmangaao.kalk bevarend 14
a 20 pCt. van dit metaal, dat men
eenvoudig bereid door krijthoudende
ertsen en mangaan karbonaat met
kalk te behandelen.
o—
Het gele gevaar in Zuld-Amerlka.
Nu de Japansche arbeider zoo lang
zamerhand uit de Vereenigde Staten en
Australië verdreven wordt, vestigt hij
zijn aandacht op Zuid-Amerika. Sedert
een jaar zijn er in Japan verschillende
maatschappijen opgericht teneinde
landbouw-kolonies te stichten in Bra-
ilië, Peru en Chili, landen, die gebrek
hebben aan arbeidskrachten. In Japan
worden geïllustreerde brochures ver
spreid, om de boeren werklui en vis-
schers op dit nieuwe arbeidsveld te
wijzen. De Morioka (emigrantie-maat-
schappij) belast zich met de Japansche
arbeiders naar Callao (Peru) te ver
voeren voor 175 gulden en garandeert
hen, na aankomst een dageüjksch sa
laris van f 1.50 en vrij logies. Deze maat
schappij heeft in één jaar duizenden
emigranten naar Peru vervoerd. Vol
gens de „Times" heeft een andere Japan
sche maatschappij die door de Regee
ring gesteund word, in den staat Sao
Paulo vasten voet gekregen, waar zij
1000 boerenfamilies denkt heen te
zenden.
o
Het derde internationale congres
voor luchtrecht zal op 25, 26, en 27
September te Frankfurt gehouden wor
den. Op dit congres zullen bijna alle
landen vertegenwoordigd zijn.
o
Hel Noordsche reuzen-station voor
draadlooze telegrafie.
Noorwegen krijgt een reusachtig
station voor draadlooze telegrafie
voor het verkeer tusschen Noorde
lijk Europa en Amerika. Voor deze
inrichting, die in de nabijheid van
Stavanger wordt gevestigd, moet
Noorwegen de voor dit land ge
weldige som van 2 millioen Kr.
betalen. Het radicale ministerie
Knudsen was er dan ook tegen
zulk een groot bedrag voor dit doel
uit te geven. Immers het staat te
bezien of de groote verwachtingen,
die men maakt tusschen Europa en
Amerika over dit Marconie-station,
verwezentlijkt zullen worden. Op
Rusland valt op den duur niet te
rekenen deze groote staat zal met
tertijd wel voor eigen stations zor
gen. Denemarken zal ongetwijfeld
gebruik maken van het Poulsen-
systeem en van Zweden heeft Noor
wegen niet veel welwillendheid te
verwachten. Intusschen is toch het
verdrag met de Marconi-maatschappij
afgesloten, eehter onder bedinging
dat het derde gedeelte van het be
drag eerst voldaan wordt, als het
station een maand gewerkt heett.
De installatie zal in 1914 gereed
zijn,
o
„Waarom antwoordde Jeiemias
haastig, „ik ben er van overtuigd, dat
juffrouw Melanie de aangelegenheid
even goed in orde zal brengen, als ik
het doen zou. En bovendien heb ik
na opstelling der noodige akten nog
een zaakje met u bij den notaris af
te maken dat kunnen wij in orde
brengen in den zelfden tijd, dat Melanie
de aangifte in orde brengt."
„Mij wel," zei mijnheer Pittenbijter.
„ik heb er niet het minste bezwaar
tegen."
De oude notaris Penhouder was niet
weinig verbaasd, toen de patriarch
hem mededeelde, dat hij het vermogen
van zijn pupil bij hem wilde depo-
neeren. Doch nog grooter oogen zette
hij op, toen de achtenswaardige heer
hem zeide dat hij bovendien het be
sluit genomen had, geheel zijn vermo
gen aan dezelfde juffrouw Melanie
Donkerberg te schenken en daarom
verzocht hij, daarvan eene oorkonde
te willen opmaken. Notaris Penhouder
had geen reden, om dit loffelijk voor
nemen een hinderpaal in den weg te
leggen de aangelegenheid werd dus
in orde gebracht, bij welk in-orde-
brenging mijnheer Pittenbijter allerlei
goocheltoeren moest verrichten, om
Jeremias niet te doen ontdekken, dat
hij hem tweeduizend gulden te veel
afgetroggeld had. Na opstelling dezer
akten verliet Melanie het edel tweetal
en, daar de patriarch zich niet kon
voorsiellen, hoe nog ter elfder ure aan
de sluiting van het huwelijk een hin
derpaal in den weg kon gelegd wor
den, toonde hij een open oor te heb-
