1E111 IDML1.
Ken geneesmiddel,
Valsclie rekels.
0
Ons werden twee namen genoemd
van personen, die in eene vergadering
van de R. K. Kiesvereenigïng te Hulst
hadden verklaard in dezen geestwat
hebt ge aan van Dalsum, die heeft
toch geen geld om te helpen als men
in nood zit.
Het was eigentlijk jammer, dat we
op die vergadering niet waren ge
weest (maar dan hadden ze waar
schijnlijk wel hun mond gehouden),
omdat we alsdan zouden hebben ge
vraagd
aan den eenzijt ge vergeten, dat
ik U meerdere jaren geleden op een
gewoon zegeltje f 500 leende waarvan
ge nog steeds f 200 schuidig zijt
en aan den ander: zijt ge vergeten,
dat ik indertijd borg teekende voor
U naast een tweede hypotheek van
f 1200, en dat ge herhaaldelijk 's
avonds bij mij kwaamt om tijdelijk
geld te leen waarvoor ik niets of
nagenoeg niets rekende omdat ik dit
beschouwde als vriendschap als
ge geld te kort kwam voor Uwe wis
sels
Valsch tuig, het zijn juist zij die
hebben reden van dankbaarheid jegens
ons wegens persoonlijk onder
vonden welwillendheid, die het ve
nijnigst tegen ons optreden. Als wij
zouden zijn geweest koopman in
goede werken, en deze hadden doen
betalen door afhankelijk maken of
woekerwinst, zouden we een „goeie"
zijn geweest. Maar nu we voor goede
werken geen dankbaarheid vroegen en
geen betaling, nu deugen we niet, nu
zijn we stapelzot.
Ja, eigenlijk is dit laatste wel waar,
want er staat geschreven als raad
geeft men wel paarlen aan de zwijnen?
En dezen raad hebben wij niet altijd
opgevolgd.
Het Hulsterblad
heeft zich zelf ook al verheven tot
Kerkvader.
Omdat de heer Kramer niet heeft wil
len dansen naar de pijpen van het
Hulsterblad, dat is naar de pijpen van
de Verwilghenswordt hij daarin ge
noemd de volgeling van den liberalen
Dixhoorn.
Het Hulsterblad heeft zeker willen
bewijzen, dat wel juist is het „niet
steeds is de liefde bestendig van
duur." Arme mijnheer Kramer, het
Hulsterblad, zegge en schrijve het
Hulsterblad, heeft U niet meer lief
We hebben echter toch nog voor
gedachte, dat dit den heer Kramer
volkomen koud laat.
TEGENSPRAAK ZONDER WAARDE.
0
Er is aanmerking gemaakt hierover,
dat het wel een beetje kras is gezegd,
dat de geestelijkheid wel den wil doet
van Paus Pius X door aan de prijzen
de veelvuldige Heilige Communie,
maar dit niet doet uit liefde tot den
godsdienst maar om daardoor de men-
schen veelvuldig te krijgen in den
biechtstoel en hierdoor onder hunne
macht.
Wij vragen ditals een geestelijke
de Heilige Communie nuttigt in een
hart, dat is vol venijn tegen een ge
loofsgenoot, heeft deze geestelijke dan
wel geloof Een gewone leek zou
eene dergelijk heillgsehennende daad
niet durven doen, zelfs de meest
slechte nog niet, maar hoeveel zijn er
niet b.v. alleen in het dekenaat Hulst,
wier hart b.v. vol venijn is tegen van
Dalsum en die toch eiken dag de
Mis opdragen en Ons Heer nuttigen
Laat onze geestelijkheid het be
wijs 1 e v e r e n dat zij zachtmoedig
en ootmoedig van harte is, dat zij
God lief heeft en den naaste, en wij
zullen de eerste zijn om haar dit te
rekenen tot een eer en tot een waar
priesterlijk leven. Maar zoolang zij
wrokt en haat omdat zij de waarheid
niet kan verdragen, zoolang zullen
wij haar herinneren hoe Paus
Pi us X er over denkt.
He komende llevolutie.
O
Het is nu nog Koningin Wilhelmina,
die waarborgt de eenheid van het
Nederlandsche Volk. Maar als onze
Koningin eens zou komen te sterven,
zou dan die eenheid bewaard blijven
onder een Koningin Juliana? Wij ge-
Iooven het niet. En tot dit uiteenval
len van de eenheid werkt mede eene
grondwetsherziening met voor doel,
dat het Nederlandsche Volk niet meer
wordt geregeerd door eigen wetten,
maar door wetten van de Kroon. Als
een volk niet meer heeft een eigen
wetgeving, dan wordt het voor het
volk onverschillig w i e de persoon-is
vap de Kroon drager. En al.s dan
tegen dit volk aan den gezichteinder
verschijnen teekenen die er op wijzen,
dat zijn koloniaal rijk gevaar loopt,
dan komt de tijd, dat het Nederland
sche Volk èn naar binnen èn naar buiten
uiteenvalt, tenzij het zich aaneensluit
rondom een man, die heeft het ver
trouwen des harten van het Neder
landsche volk, maar deze man heeft
Nederland niet.
Wij hebben hier gegeven de toe
komst van Nederland.
En tot deze toekomst werkt stelsel
matig mede de geestelijkheid,
door den godsdienst van een leven
van de ziel en naar God te herschep
pen in een godsdienst tot wereldlijke
macht. De godsdienst is het cement,
dat een volk bijeenhoudt, en is de
godsdienst geen godsdienst meer, dan
brokkelt uit het cement, en vallen de
steenen van het gebouw.
Onze stem is geweest een roepende
stem in de woestijn, men heeft niet
willen luisteren, welnu, wie niet wil
hooren zal moeten voelen. Dit is
oude wijsheid.
Als er in een land geen recht te
krijgen is noch bij de burgerlijke noch
bij de Kerkelijke overheid, dan is God
verplicht voor zijn eigen eer recht te
spreken, hetzij direct hetzij indirect
door den wil des volks. Als de wil
des volks, in plaats van recht te spre
ken, spreekt naar onrecht, als het
volk goed vergeldt met kwaad, dan
zal niet onwaar blijken het woord
dat het kwaad niet zal wij
ken van het huis, dat goed
met kwaad vergeldt.
Wij hebben geen goede gedachte
van de toekomst van Nederland, en
van Zeeland en van het Land van
Hulst in het bizonder.
Een Godsoordeel.
o—
Dit is gesproken door het Neder
landsche volk bij de Kamerverkiezingen
van 17 en van 25 Juni: de rechtsche
meerderheid van 60 is vervangen
door eene minderheid van 45, en
onder deze 45 zijn er nog 4 die zijn
gekozen tegen de officieele kerkelijke
candidaten.
De bisschoppen lieten bidden voor
het welslagen der verkiezingen. Is
hun gebed verhoord Neen, e n d a t
kon ook niet, omdat zij niet wil
den dienen God en de zielen doch
slechts de kerkelijke macht, en deze
gesteld ten dienste van de wereldsche
doeleinden en politieke partijbelangen,
omdat zij door deze hunne bedoeling
waren in formeelen opstand tegen den
Paus van Rome.
Er was voor ons geen recht te
krijgen in Nederland noch bij de
Rechtsche burgerlijke regeering noch
bij de Kerkelijke overheid, en de Ne
derlandsche kardinaal te Rome ook
bleef gevoelloos hoewel hij wist, dat
tegen ons zonder wettige re
den ging een stelselmatige vervol
ging tot eer- en brood- en ambt- en
Sacramentenroof.
Wie niet hooren wil moet voelen
deze leer is als een Godsoordeel uit
gesproken op 17 en vooral op 25
Juni, het was op 25 Juni alsof er
ging een geest van wraak door het
Nederlandsche volk.
Deze geest van wraak had uiterlijk
het voorkomen, alsof het ging wegens
de wetgeving van de Christelijke Re
geering, maar het uiterlijke was on
rechtvaardig en kunstmatighet
innerlijk voorkomen was de wrekende
adem Gods die zich verklaarde tegen
Jen kwaden wil van de Katholieke
Nederlandsche geestelijkheid, en die
zich verklaarde tegen eene regeering,
omdat zij te kwader trouw
tegen van Dalsum onrecht
pleegde op grond van en
tegen wet.
Al wie den val van het Christelijk
Ministerie wijt aan andere oorzaken
dwaalt.
Wij komen op deze zaak terug.
DE HEER JHR. DE NI BALT OVER DEN
HEER VORSTERMAN VAN OVEN.
o—
Uit het verslag in de Midd, Ct.
van 20 Juni van een feestelijke bij
eenkomst te Oostburg wegens het
gekozen zijn van den Heer de Muralt
nemen we hier over, wat deze zeide
over zijn voorganger.
Bij het lezen| gelieven onze lezers
zich te bedenken, dat deze heer Vor-
sterman van Oyen zoovele jaren lang
is gekleineerd en beleedigd door een
blad Zelandia. En dan zal hij tevens
wel komen tot dit besluitdat de
heer de Muralt iseen gentleman,
een heer, en de redacteur van Zelandia
die is, nu ja, van Zeijl.
Hierop richtte de heer de M.uralt,
het woord tot de dochter van den
scheidenden afgevaardigde, den heer
George August Vorsterman van Oyen.
De heer Van Oyen was door onover
komelijke bezwaren, zeer tot zijn
spijt, niet in de gelegenheid, de feeste
lijke bijeenkomst bij te wonen. De
heer De Muralt bracht in herinnering,
dat de heer van Oyen was geboren
den Hen Juli 1836 te Gilze in Bra
bant. .Hij bezocht een christelijke
normaarschool te Nijmegen, waar hij
het onderwijzersdiploma verwierf. Bin
nen korten tijd verwierf hij ook de
akte voor Duitsch en Fransch. Na
tijdelijk werkzaam geweest te zijn als
onderwijzer, keerde de heer van Oyen
naar de ouderlijke woning te Moerges
tel terug, waar hij in korten tijd zich
bekwaamde voor de akte Engelsch,
wiskunde en landbouw.
De heer Van Oyen werd daarop
leeraar te Wintschoten, maar de leeraar
werd liever hoofdonderwijzer te Aar
denburg. Toen te Aardenburg de va
cature kwam voor hoofd der school,
wist de heer Van Oyen den termijn
voor sollicitatie verlengd te krijgen.
Hij legde in een paar weken, met zeer
gunstig gevolg, het hoofdacte-examen
af en werd benoemd. Zonder weerga,
een dergelijk geval Alleen een reus
als Vorsterman van Oyen kon zooiets
doen (donderend en langdurig, geest
driftig applaus. Leve Van Oyen
De heer Van Oyen schreef vele
werken over Fransch, Wiskunde, Ne-
derl. Taal. Men staat verwonderd over
de verscheidenheid van kennis van de
zen grooten volksopvoeder (langdurig
applaus). Zoo schreef de heer Van
Oyen over landbouw in alle onder
deden, n.l. over: fruitboomen, hove
niering, zuivelbereiding, bloemen en
vruchten. Van zijn hand lazen wij ge
schriften over de wetten op het Mid
delbaar onderwijs, over het Christelijk
onderwijs enz.
Ook in het buitenland werd deze
wandelende klapper op alles wat
Zeeuwsch-Vlaanderen betreft gewaar
deerd (bravo's en applaus). Groot zijn
de verdiensten van den heer Van Oyen
met het oog op de vereenigingen tot
aankoop van meststoffen, vereenigin
gen voor ooft- en tuinbouw, boeren
leenbanken enz. Van al die zaken is
hij de uitvinder, de patenthouder
(geestdriftig applaus Tal van corpo-
ratiën erkenden zijn bekwaamheid. Zoo
was hij lid van het Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen, van het
Noord-Brabantsch Genootschap van hét
Historisch Genootschap te Utrecht, van
de Maatschappij van Nederl. Letter
kunde te Leiden. Hij is secretaris van
de Zeeuwsche Maatschapijij van land
bouw, van de keuringen, enz. Hij was
raadslid, Statenlid en Kamerlid (don-
deiend applaus).
De Koningin benoemde hem tot
ridder in de Oranje Nassauorde.
Als Kamerlid bezorgde hij aan Ter-
neuzen een burgerschool. Hij vestigde
met succes de aandacht der regeering
op de kanaalaangelegenheden in uw
district.
Hij hielp Philippine aan de schade
vergoedingen als gevolg van stormen
enz,
Vorsterman van Oyen is een man
van nationale beteekenis. Bij het noe
men van dergelijke mannen is een ge
woon preadicaat niet op zijn plaats
(langdurig applaus).
Dank aan Vorsterman van Oyen
voor alles wat hij deed voor Oostburg,
voor Zeeland, voor Nederland
Daarna zich tot mej. Van Oyen wen
dend vervolgde de sprekerDeelt
dat alles mede aan uw vader. Alleen
een kind kan aan een vader overbren
gen datgene wat mijn gemoed mij hier
heeft doen zeggen. Zeg aan uw ge
leerden vader, dat ik reken op zijn
raad en voorlichting. Opvolgen kan ik
hem niet, wel trachten hem na te vol
gen. Vorsterman van Oyen krijgt slechts
gedeeltelijk rust. Een dergelijke reus
rust alleen, wanneer de eeuwige rust
voor hem aanvangt.
Bij een dergelijk nationaal man past
een nationaal lied.
Hierop verzocht de redenaar, de be
wogen schare op te staan. Onder be
geleiding der muziek werd een geest
driftig Wilhelmus gezongen.
Na afloop hiervan, kwam aan het
hoerageroep en hetleve van Oyen I
schier geen einde.
dat alle voorkomende ziekten kan ge
nezen, kan nimmer bestaan. Voor
elke ziekte moet dus een ander ge
neesmiddel gemaakt en gebruikt wor
den. Maagpoeder van Apotheker Boom,
waardoor reeds duizende maaglijders
zijn genezen van maagpijn, maagkramp,
zuur, hartwater en slechte spijsverte
ring. Prijs pér doos f0,75. 1
Asthmapoeder van Apotheker Boom
dit poeder geeft hij inademing on
middellijk verlichting bij Asthma en
hieruit voortkomende Borstbenauwd-
heden en Borstbeklemming, zelfs bij
den hevigsten aanval. Prijs per doos
f 0,65.
Hoofdpijn (migrainine) Pastilles van
Apotheker Boom zijn een zeker wer
kend geneesmiddel tegen Hoofdpijn,
migraine schele en zenuwhoofdpijn.
Prijs per flacon f0,80.
Kina koortsdroppen van Apotheker
Boom zijn gemaakt van de zuivere
kinabast en zijn, door dat de kina
direct opgelost in de maag komt, een
spoedig werkend middel tegen koorts.
Binnenkoorts, Malaria en gevatte koude,
Prijs per flacon f0,60.
Laxeerpillen van Apotheker Boom,
zuiveren het bloed, verdrijven Gal en
slijm en bevorderen den stoelgang.
Prijs per doos f0,50 en f0.25.
Staalpastilles van Apotheker Boom,
zijn gemaakt van melkzuurijzer en be
derven nimmer. Deze zijn een goed
middel tegen bloedarmoede, Bleek
zucht en daaruit voortkomende ziek
ten en de pasfilles wekkm de eetlust
op. Prijs per flacon f 1,20 en f2,—
Hoestsiroop van Apotheker Boom,
aanbevolen door Dr. Poolman tegen
hoesten, heeschheid en kinkhoest.
Deze siroop maakt de slijm los en
doet het hoesten spoedig bedaren.
Prijs per flacon f0,70.
Aambeienzalf van Apotheker Boom
geneest spoedig in- en uitwendinge,
blinde en bloedende Aambeien. Het
jeuken bedaart spoedig. Prijs per
potje f 0,50.
Deze geneesmiddelen zijn alleen
echt met den naam Boom en
zijn verkrijgbaar in de meeste Apothe
ken en Drogistwinkels. Waar niet ver
krijgbaar wordt het verlangde, na
ontvangst van het bedrag, met ver
hooging van 10 ct. voor portkosten,
franco toegezonden door firma A. M.
Boom, te Arnhem.
„Verkrijgbaar te Hulst bij Verwilli-
gen v. d. Hooftte Axel bij J. van
Dixhoorn en HarteVroegop."
Het Vrije Woord voor
Abonnés.
o
Mijnheer de Redacteur 1
Gelieve onderstaande in het eerst
volgend nummer van de Volkswil on
der het Vrije Woord te plaatsen. Bij
voorbaat mijn dank.
Den 15 Juni jl. zond ik aan de
redactie van het Hulsterblad ter plaat
sing het volgende en dit naar aanlei
ding van het correspondentenbericht
van Stoppeldijk over de lezing van
dhr. Fruijtier.
In het nr. van j.l. Zaterdag staat dat
tijdens de lezing van dhr Fruijtier te
Stoppeldijk zich iemand uit Boschka-
pelle zeer onhebbelijk gedroeg en den
spreker voortdurend interrumpeerde.
Daar niemand van Boschkapelle de
lezing te Stoppeldijk bijwoonde dan
ondergeteekende, verzoek ik U beleefd
uw correspondent te laten vermelden
waarin die interrumpeering bestond.
Ik zal dan bij mijn volgend schrijven
de vragen opgeven welke ik den heer
Fruijtier wilde stellen. Of zijn de
gronden der Rechtsche partijen zoo
zwak dat zij een eenvoudige vraag
van een werkman niet kunnen dragen?
Mijn dank voor de plaatsing, enz.
Daar het Hulsterblad weigert dit te
plaatsen en het recht zelfs in België
bestaat dat men op dezelfde plaats 2
maal mag antwoorden waar men aan
gevallen wordt, schijnt ook het Hul
sterblad over dit recht heengedraaid
te zijn. Het goed recht eischt dat men
in hetzelfde blad boor en wederhoor
toestaat daar dit hier niet het geva' is.
Is dit de reden dat ik mij verplicht
zie van mijn recht als abonné gebruik
te maken?
Achtend
P. J. DESTOMBES Johz.
o—
Mijnheer de Redacteur1
Vergun mij eer.ige regelen in de
Volkswil te plaatsen onder het Vrije
Woord. Bij voorbaat mijn dank.
Eenige bijzonderheden in de 6 jaar
en onder eedaflegging van af 1907 tot
heden te Stoppeldijk.
Klacht van Breijaert in zake Hoof-
delijken Omslag bij burgemeester en
wethouders. Deze stelden aan den
Raad voor hem in de 15de klas te
brengen. Hoeveel land die man bezat
in gebruik dat bleef stil, ieder was er
mede tevreden, wij dachten aan recht,
thans blijkt dat Breijaert 80 gemet land
had en als pachter gerekend a 20 gld.
per gemet is f 1600 gld. 250 af voor
inwoning blijft 1350 gld., en als men
een kind of tien rejtgnt aan 15 gld.
per kind is 150 gld. er af, blijft zui
ver f 1200, dus drie klassen te laag.
Wie nu in deze zaak onrechtvaardig
gehandeld heeft weet ik niet, maar toch
een van beide.
Hetzelfde is gebeurd met Buijsrogge
wat in 1912 is uitgekomen. Hij bezit
110 gemeten land, is als pachter ge
rekend f2200. f250 er af blijft in de
25e klas, dus jaren een klas te weinig
betaald. Telt men het tekort van
Breijaert f 10.74 en ongeveer f4 tekort
Buijsrogge er bij, dan verkrijgt men
f 14.74, daar konden 12 arbeiders die
bij ziekte op het armbestuur komen
door vrijgesteld worden van belasting.
Dan krijgen we nog iets buiten de
vergadering. De zaken Peersman en
van Overmeeren. Er is drie millioen
gulden uitgetrokken voor eerste en
tweede kostwinners van een gezin die
voor hun nummer moeten dienstnemen
bij het leger, om te ondersteunen de
thuisblijvende ouders of kinderen. De
eerste heeft drie keer geteekend op
verschillende tijden, en heeft een jaar,
1907, met eerbied en goed gedrag zijn
Nederlandsche dienst vervuld, laat 7
zusjes en broertjes thuis beneden de
14 jaar, zijn vader en moeder zijn dat
jaar z.ven maanden samen onder ge
neeskundige hulp geweest, alles door
het armbestuur moeten worden onder
steund, de ouders hebben toen geen
cent getrokken, wat er met de papieren
gedaan is zal God weten, sommige
menschen zeiden het ligt aan den se
cretaris, ik dacht het ook. Neen zoo
is het niet, de burgemeester is het
hoofd van de gemeente en als die voor
u is krijgt ge en anders niet. Van
Overmeeren heeft ook geteekend maar
is ook .niet uitbetaald.
Hoofdelijken Omslag Stallaart. Zijn
zoon bleef op de boerderij Kopwijk-
scheweg, en hij en zijn wederhelft kwa
men op Rapenburg wonen en werd te
hoog in den hoofdelijken omslag aan
geslagen. De man klaagde tevergeefs
en beweerde tot tweemaal toe dat hij
maar een guldén per dag inkomen had
maai werd niet geloofd. Hij was eens
candidaat geweest tegen die heeren.
P. van Dam verkocht zijn huis en
kocht een ander huis voor 400 gulden
meer, hij moest drie klassen hooger.
Door het klagen is er iets afgegaan,
hij was ook eens candidaat willen zijn.
Met den heer Fassaert ging het be
ter. Deze had familie in den Raad.
Hij verbouwde minstens zeven duizend
gulden aan 4 procent gerekend is
f 280, deze mocht niet verhoogen. Dan
krijgen wij nog de familie ligger wijzi
ging. De modderweg Craenenbroek,
die een gemakkelijke weg heeft willen
geven, daar zitten de burgemeester en
Staal en zijn collega's van Craenen
broek op alle mogelijke wijze te plagen
en Ie tergen omdat de uitweg van
Staal zijn weide dan gemakkelijk zou
zijn voor een uitweg.
De weg aan Stekeling op den dijk
van J. de MaatStaal, een onmisbare
weg voor diegenen die van weerszij
den recht door rijden, omdat het be
neden op en af den dijk rijden is, en
ook met het vooruitzicht op de tram,
deze weg willen de burgemeester en
de raad .niet op de ligger brengen.
Nog iets van in de notulen opne
men. Ge begrijpt, de zwager is wet
houder. Het is voorgekomen in een
vergadering dat ik over genoemde
wijziging sprak en herzien van de re
kening. Toen gaf de secretaris mij
ten antwoord die zult gij nooit meer
zien en ge zult in het vervolg niet
meer recht krijgen dan een gewoon
burger, dat vonden de burgemeester
en zijn collega's goed. Het is ook ge
bleken dat die drie voetpaden voor
stelden van Pauluspolder die jaarlijks
vier maanden onbegaanbaar zijn, dat
de menschen over het bouwland den
openbaren weg moeten bereiken en ook
omgekeerd, daar stond niets van in
de notulen, dat zullen de toehoorders
wel weten, de burgemeester vraagde
goedkeuring en ieder vond de zaak
in orde.
Ik heb nog eens gesproken over een
voetpad bij mij en een van Fr. Smet
tot E. P. Staal bij de behandeling van
het voetpad in de Zuidstraat. De vol
gende vergadering stond mijn weg wei
op de agenda, maar niet de weg van
Smet naar Staal. De burgemeester
zeide dat ik niet van elke weg gezegd
hadik stel voor.
Op een zekere vergadering sprak ik
dat de schoolkinderen bij regenweer
nat werden in de school als de mees
ter ze niet verplaatsten, en het met
een kleine kost zou gemaakt geweest
zijn. Dit werd opgenomen in de no
tulen, zes maanden naderhand is het
opgemaakt. Breijaert vroeg eens een
paal aan ter bescherming van een ar
duinen deksteen, deze werd binnen 8
dagen geplaatst, de burgemeester en
zijn leden hadden meer over voor een
