Van alles wat. zer Wilhelm, dat ergens in Amerika iemand zijn nek heeft gebroken, dat een hooimijt is afgebrand in Bosch- kapelle, dat de landbouwer P. of K, of L, van den wagen is gevallen, en meer dergelijke belangrijke nieuwtjes? Ongetwijfeld, dat is de bedoeling, maar niet de bedoeling van ons. Dan toch zouden wij ons blad hebben ge noemd Nieuws- en Advertentieblad, maar dan zou de Volkswil nooit zijn ontstaan. De Volkswil is een blad, dat voor bereidt een groote hervorming in het belang van volkswelvaart, van goede zeden en van godsdienstzin, dat voor bereidt tot het wegnemen van de oor zaken, die knagen aan het stoffelijk en zedelijk welzijn van de menschen en toestanden, waarmede wij direct en indirect in aanraking komen, is een blad dat opent de hersens en de ge wetens, is in een woord een. blad, dat spreekt en wil zijn de drager van het gezond verstand des volks. Dit laattste is de groote zaak, waar door de Volkswil een eenige plaats inneemt, en zij vervult daarmede een taak, waartoe slechts zij in staat zijn, die daarvoor van den Gever des volks verstands een genade hebben ontvangen die niet aan ieder wordt gegeven. Welk voordeel voor geest en hart brengt een straatnieuwtjeskrant op Immers geen enkel voordeel. Doch welk voordeel heeft opge bracht de Volkswil voor het alge meen Dit voordeel is eenvoudig niet te schatten, omdat de vruchten daarvan nog zullen worden geplukt in een tijd, waarin wij ons hoofd reeds lang hebben nedergelegd voor de eeuwige rust, en dit hoewel de Volks wil tot heden is geweest een roepende in de woestijn. Maar eenmaal zal komen een dag, waarop onze stem niet meer wordt doodgezwegen, waar op de tegenstrevende gedachten en willen zich overwonnen zullen geven voor de waarheid. En na dezen dag komt er eenen dag, waarop voor den volledigen jaargang van de Volkswil zal worden geboden haar gewicht in goud. Dan zal er niemand zijn die zegt ,;er stond zoo weinig in," En het is ook hierom, dat wij ons niet van de wijs laten brengen ter wille van de enkelen, die hun blad gaarne ge vuld zien met straatnieuws van klets praatjes, moorden, branden, ongeluk ken, onzedelijdheden en dergelijke za ken, die een nieuwsblad „interessant" makenvoor pakpapier. ERFPACHT. Na een lange lijdensgeschiedenis (rre denke aan de dagen van den vrijz.-democr. wethouder Z. v. d.Bergh) is de Amsterdamsche erpachtquaes- tie een oplossing nabij. Want de voorstellen der huidige erfpachtcommissie voorstellen die een compromis waren tusschen twee richtingen zijn Woensdag door den Raad der hoofdstad aanvaard. Er komt echter nu nog een praeadvies van B. en W. over het voorstel van den soc.-democraat Wibaut om een fonds te stichten tot aankoop van de opstallen na 75 jaar en o.ver de mo gelijkheid om de nieuwe algemeene bepalingen op de oude erfpachtcon tracten toepasselijk te maken. Het scher ongewijzigd aannemen der commissioriale voorstellen is van bijzondere beteekenis, vooral nu Am sterdam weer aan den vooravond staat van groote uitbreidingen. Wij hebben te Amsterdam thans gekregen een „voortdurende erfpacht" let wel: geen „eeuwig durende" en ook geen „voor onbe- paalden tijd" a la den heer Wibaut. Dit lijkt misschien op loutere woord spelingen, maar is dit toch niet. Tot heden eindigde de erfpacht na 75 jaar. Men begrijpt hoe het pu bliek echter liever op grond in eigen dom bouwt dan op gemeentegrond met het vooruitzicht, dat de waarde van hei bouwwerk na 75 jaar tot een minimum is gereduceerd. De gemeente echter wilde niet tot gewonen verkoop als regel overgaan, o.a. ook hierom niet, eerstens om de eventueele waardevermeerdering der gronden ten eigen profijte te behou den, en tweedens om niet al den rompslomp van onteigening te heb ben, wanneer gemeentebelangen ont ruiming eischten. Het instituut van erfpacht blijft dus behouden. Voor een eeuwigdurende erfpacht was de commissie-minderheid echter niet te vinden en een zeer tij delijke wilde de meerderheid niet. Ge kozen werd nu „voortdurende erf pacht." Hier dient niet al te zeer op de beteekenis van het woord te wor den afgegaan, want de zaak verhoudt zich aldusvoortaan zal de erfpacht voortdurend doorloopen tot een daad gesteld wordt, die volgens de bepalingen de erfpacht doet eindigen. Een eeuwigheidsbegrip ligt hierin niet opgesloten. Eerstens toch kan de gemeenteraad de erfpacht voor een werk van algemeen nut of in het be lang der volkshuisvesting verbreken tegen vergoeding in het zuivere be drag plus 10 pCt. Maar tweedens kan hij na 75 jaar en telkens voorts na 50 jaar mjts met inachtneming van een behoorlijken termijn de erfpachtsbepalingen wijzigen. Neemt de pachter er geen genoegen mede, dan kan hij wegtrekken Een eeuwigheidsbegrip is dit alles behalve. Maar er komt toch dit bij de erfpachter is, in gewone omstan digheden. de blijvende pachter, en bij wijziging der bepalingen moet de ge meente hem de pacht laten, indien hij met de door den Raad vastgestelde wijzigingen genoegen neemt. Even tueele wijzigingen moeten daarbij min stens 4 jaar vóór afloop van een der hierboven bedoelde termijnen te zijner kennis zijn gebracht. De jaarlijksche pachtsommen, waar voor de terreinen, in één bouwblok gelegen, zijn uitgegeven, worden door deskundigen herzien telkenmale in het jaar, voorafgaande aan het laatste jaar van de bedoelde termijnen van respect. 75 en 50 jaren. Een grootere bezitszekerheid bekomt de erfpachter dus voortaan. Vooral het laatste, het vaststellen van den erfpachtscanon na de termij nen, door deskuudigen (één van de gemeente, één van den pachter en één door beiden gekozen) is van belang, want niet alleen bekomt de gemeente hierdoor de eventueele waardever meerdering of lijdt zij de waardever mindering, maar de erfpachter is hier zeker, dat alleen door deskun digen met de waarde van den grond wordt rekening gehouden en geen andere motieven in 't spel zullen komen, om den canon te verhoogen en hem te verdrijven. De heer Wibaut wilde de ondes kundige raad hier doen optreden in plaats van de deskundigen. Maar te recht begreep de raad, dat dit een binnensmokkelen was van de 75 a 50 jaren erfpacht zonder meer. Want dan komt de beslissing weer bij den Raad, die om duizenderlei motieven door verhooging in den canon aan den erfpachter het verblijf onmogelijk kan maken, zonder dat de. grondwaarde er feitelijk mede te maken heeft. Maar waar blijft dan het recht van den erf pachter op „voortdurende erfpacht" Niet een van de beide partijen moet willekeurig bij hernieuwing der erf pachtsom kunnen veranderendat moet een onpartijdige macht doen bui ten de betrokkenen Nagenoeg ongewijzigd is het voor stel der commissie nu aangenomen. Echt treurig. O Te Aalten is aan de katholieke ge- loovigen bekend gemaakt, dat Zondag 1 Juni kapelaan F. Beermann uit Breu- kelen in de katholieke kerk bij de vroegmis en de hoogmis een predi katie zal houden, waarin hij over het gewicht der Kamerverkiezingen zal spreken. (Arnh. Ct.) Het opschrift boven dit berichtje is van ons. En wel schreven we dit er boven, omdat het houden van een verkiezing- preek onder de Mis in de Kerk is een formeele daad van opstand tegen den uitdrukkelijken wil van onzen Paus. En wat de zaak zoo diep treurig maakt is, dat deze geest van opstand nagenoeg geheel is onder de katholieke geestelijkheid van Neder land, en dat deze opstand geschiedt onder katholieke vlag, waardoor het katholieke volk zijn geloofsleven ver liest onder leiding van zijn eigen gees telijkheid. Wij herinneren hier slechts aan de Vermaning van Paus Pius aan de Katholieke geestelijkheid der geheele wereld van 4 Augustus 1908, waarin hij aan zijne priesters voorhoudt„Het „kan zijn nut hebben hier op te mer- „ken, dat de al'ervoorzichtigste opper priester (de voorganger Leo XIII) „met volle recht bijzonder den nadruk „heeft gelegd op die onbaatzuchtig heid, welke Wij, met een evangelisch „woord, zelfverloochening noemen. „Hierin vooral, beminde zonen, ligt „al de kracht en de deugdzaamheid „en de vrucht van geheel de pries terlijke bediening vervat. Want in- „dien iemandenz, indien hij zich „mengt in wereldsche dingen,.... dat „alles vloeit hieruit voort, dat hij geen „acht geeft op het woord van Chris tus' en den levensregel veracht, door „Hem vastgesteld „Indien iemand na „Mij wil komen, verloochene hij zich „zelf." Math. 16,22." Er gaat over het katholieke leven van Nederland de adem van Gods toorn in den vorm van verblinding des geestes en des harten cn dit om dat, terwijl de tijden rijp waren voor het ontvangen van de beloonende ge nade, in dezen tijd van rijpheid werd ingeplant de politiek in het geloofs leven en in de werken van liefdadig heid van het katholieke volk. En ter wille vgn deze politiek, me debrengende door haar in te planten in het geloofsleven een geest van heerschzucht en een dood aan de liefde van den Samaritaan, worden zelfs de heiligste sacramenten ontheiligd tot een valstrik of tot een straf voor de oprechten en de eenvoudigen. Aan dien kapelaan uit Breukelen, welke in Aalten onder de vroegmis en hoogmis zal spreken over de ver kiezingen, geven wij ter overweging hoe hij denkt over wat Kardinaal Gibbons schrijft op blz. 35 van het Geloof onzer Vaderen„De Katho- „lieke prediker is niet gewoon, zijn „gehoor te vermaken door een reeks „van speculatieve gemeenplaatsen, „noch door toespraken, waarin de politiek van den dag op den voor grond treedt, of door eenig ander „onderwerp van voorbijgaand belang; „hij predikt alleen „Jesus Christus, en „Dien gekruist." I Cor. II 2. Wij vreezen, dat Kardinaal Gibbons aan dien kapelaan voor kennis in de godsdienstleer zou geven een gods dienstkennis onvoldoende. En wij hebben een kleine vrees, dat ook anderen een zelfde getuigschrift zouden ontvangen. De werkstaking in Belgte Maandag 14 April moet in België de algemeene werkstaking uitbreken om te verkrijgen algemeen stemrecht, dat is, dat de kiezers met 2, 3 en 4 stemmen voortaan slechts een stem zullen hebben. Of de werkstaking werkelijk alge meen zal zijn en een resultaat ople veren Onze indruk is de volgende le. Zij, die zullen staken, doen dit voor een groot gedeelte niet uit eigen vrijen wil. Daarmede ver valt de volharding tot de staking, en daardoor zal deze slechts van korten duur zijn, en miisdien geen resul taat op leveren. 2e. Mogelijk zal er plaatselijk eenige volharding zijn, maar plaatselijke werkstaking «s geen algemeene. 3e. Aan de werkstaking wordt niet deelgenomen door de werkers in de verkeersmiddeleu als deze dus gaan alsof er niets gebeurt, dan maakt de algemeene werkstaking geen indruk op het publiek. Ware aan ons advies gevraagd, dan zouden we andere middelen hebben aangegeven, en geen middelen die reeds te voren bekend zijn, als te moeten mislukken. Wij zouden hebben gehouden eerst plaatselijke, dan gewestelijke en daarna landelijke vergaderingen, en deze alle toegankelijk voor iederwe zouden daarin hebben doen aanwijzen voor eike plaats één vertegenwoordiger, die zich zou aansluiten bij de vertegen woordigers van andere plaatsen, en die te zamen zouden hebben gevormd een gewestelijk comité. De geweste lijke comité's zouden uit hun midden benoemen een provinciaal comité, en uit het provinciaal comité wordt ge vormd een landelijk comité. Het landelijk comité zou zich wen den tot den Koning, en zeggen Sire, wij vertegenwoordigen burgers uit alle gemeenten van Uw Rijk, en in alle gemeenten is het verlangen, dat het meervoudig stemrecht wordt afge schaft. Zijt U genegen ons hierin ter wille te zijn Als de Koning antwoordt neen dan eerst is de tijd rijp voor een de monstratie voor algemeen stemrecht, dan zal de beweging zijn geworden een stroom die alle dammen van on rechtvaardigheid verbreekt. Zijn er nog meer zoo Gaat naar hetLeidscheplein te Am sterdam, en ge kunt het nieuwe reu- zengebouw der firma Hirsch bewon deren. 't Lijkt een paleis. Aanschouwt verder hetgeen daar te pronk staat en te koop wordt aange boden. Neemt nota van de prompte, nette en gegalonneerde bediening. En ge komt tot het besluit dat alles samenwerkt om weelde en zingenot van kijkers en kooplustigen te streelen. Docht dit genot is niet beschoren aan allen, die daarbinnen tot welvaart der onderneming werkzaam zijn tegen genot van loon! Het volgende uitknipsel uit een on zer bladen van 27 Maart geeft daar toe wel aanleiding. RECHTZAKEN. Diefstal. Voor de 5e kamer der rechtbank te Amsterdam, stond gister terecht een 45-jarige kellner en huisknecht, A S. A., aangeklaagd einde Februari of be gin Maart 1.1. ten nadeele van de firma Hirsch te hebben gestolen 5 lappen zijde, 2 lappen serge en een lap tulle crêpe, schotsche wollen stof en netel doek. Beklaagde was als knecht in dienst der firma, verdiende f7.50, kon daar mede niet toekomen en sta! daarom aldus bekende hij de boven genoemde goederen, die hij in de Stadsbank van leening bracht, waar voor hij twintig gulden ontving.. Het O, M. eischte veroordeeling tot 4 maanden gevangenisstraf. Van zeven honderd vijftig centen loon per week kon de man niet toe komen. Geen wonder. Dat kan tegenwoor dig een arbeider op het platteland bijna niet meer.... En dan zoo'n salaris in Amsterdam, in zoo'n weeldepaleis. Zulke gevallen dienen aan de ver getelheid ontrukt. Ze toonen aan, dat er nog genoeg te doen valt voor onze organisaties, om te strijden voor een loon hetwelk een menschwaardig bestaan geeft, ook aan kellners en loopknechten in modepaleizen. Diefstal is een vergrijp jegens het recht en den bezitter. Ook een laag loon, hetwelk tot diefstal of bedeeling moet leiden, is een vergrijp jegens het recht en de menschheidhet roept om wrake. Volksbanier. Gedwongen winkelnering in de Venen Niet alleen in de Langstraat, maar ook in de Venen heeft de heer A. P, Staalman geënquêteerd naar gedwongen winkelnering. Van de laatste enquête, ook meegemaakt door den controleur van den Ar beid H. P. de Haas, is thans het Rapport verschenen, uitgegeven door de Directie van den Arbeid In de Conclusie lezen wij Uiterst moeilijk is het constatee- ren, of de invoering van de wet op het Arbeidscontract eenigen in vloed gehad heeft op de gedwongen winkelnering in het veenbedrijf. Gegevens omtrent vroegere toe standen toch zijn niet voorhanden, wel werden er bij de enquête in 1889, ten opzichte van dit euvel verschillende feiten bekend, doch daarentegen werd van bevoegde zyde in de Tweede Kamer der Staten- Generaal medegedeeld, dat de ge dwongen winkelnering sedert de in voering der wet op het Arbeids contract is verminderd, doch over bepaalde gegevens omtrent den toe stand onmiddellijk vóór de invoering dier wet, kan niet worden beschikt Waar intusschen èn in de veen- streken van kracht zijnde arbeids overeenkomsten, èn de geheele aard der gedwongen winkelnering in zulk een flagranten strijd zijn met letter en geest der nieuwe bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, daar ligt de veronderstelling voor de hand, dat de invloed van deze bij uitstek gering zijn geweest. Ook moge de aandacht gevestigd worden op het feit, dat een groot percentage dezer arbeiders slechts gedurende korten tijd werk in de venen vindt Bedraagt het geldelijk nadeel, dat aldus door de arbeiders geleden wordt een belangrijke som, veel grooter moet men het moreele ge vaar schatten, dat van dit mishruik het gevolg is- Het feit, dat onontwikkelde ar- beidsvrouwen, die vaak lezen noch schrijven kunnen, niet alleen een schier blanco crediet hebben maar bovendien nog door de patroons vrouwen aangemoedigd worden, in- koopen te doen, moet uitteraard tot groote royaliteit aanzetten en aan leiding geven, dat de zuinigheid niet behoorlijk betracht wordt. De Drentscbe huishoudens, die den winkeldwang het sterkst voe len, toonen dan ook de slechte ge volgen van dezeö, Overdaad en praalzucht naast groote verwaar- loozing vieren daar hoogtij. Niet tegenstaande de hooge inkomsten daar aanleiding zouden kunnen zijn, dat de arbeiders voor den ouden dag spaarden en langzamerhand een eigen bedrijfje konden verkrijgen, zijn er slechts enkelen, die eenige welvaart deelachtig worden. De gezinnen, die met moeite kunnen rondkomen, beklagen zich met reden over het te veel, dat zij voor de eerste levensbehoeften be talen en gaan gebukt onder dezen dwang. De zaak-Du ijs. De Haarlemsche Rechtbank veroor deelde heden den heer J. E. W. Duys wegens eenvoudige beleediging van jhr. mr. Eiias, burgemeester van Zaan dam tot f25 boete, subsidiair 5 dagen hechtenisstraf. De Rechtbank nam als bewezen aan beltedi i ;g van een ambtenaar in de rechtmatige uitoefening zijner bedie- ni g. De eisch was f 100 boete. (Zooals men zich herinnert ver klaarde de heer Officier van Justitie t: Middelburg, dat men moet reke ning houden in zake beleediging met den stand der personen welke hooge stand bekleedt dan toch van Dalsum, een Kamerlid tegenover een Jonkheer burgemeester f 25 en een notaris-uit gever Volkswil f300 tegenover een plattdandsburgemeestertje o— Een dure atlas. Op het internationale geografen- congres te Rome is besloten een atlas der Middeleeuwen uit te geven. De bestaande landkaarten uit dien tijd zijn zeer onvoldoende. Naar oude bronnen moeten dus nieuwe kaarten geteekend worden. De kosten, hieraan verbon den, worden op 90000 gulden geschat. o Gisting ouder de Fransche stadenten. Onder de Fransche medische stu denten is in den laatsten een bewe ging gaande tegen de „indringers in het Quartier Latin", de buitenlandsche collega's. Ten deele is het chauvinis me, doch voor een deel ook brood nijd. Te Parijs studeeren zeer veel buitenlanders, o.a. Russen, die na voleindiging hunner studiën gewoon lijk niet naar hun land terug gaan, maar zich in Frankrijk vestigen. De Fransche studenten willen nu, dat het buitenlanders verboden wordt, in Frankrijk een medische practijk uit te oefenen. Zij vinden steun bij de re geering. o Het afdrijven van luchtschopen. Een bekend Nederlandsche deskun dige schrijft ons het volgende: Wanneer men de vraag gaat be antwoorden, of het 'afdrijven van luchtschepen te vermijden is, gaat men natuurlijk van de vooronderstelling uit, dat alle technische deelen, de motor in het bijzonder, intact blijven. Bij de tegenwoordige vorderingen in de motoren-techniek mag men dit wel aannemen. Dan blijft er nog de vraag over of de wind zoo sterk kon zijn, dat volle motorkracht er niet tegen gewassen is. Op het oogenblik hebben de ingenieurs nog niet zoo'n sterken motor kunnen constiueeren, en het staat te bezien, of zij binnen en kele jaren dat resultaat zullen berei ken. Maar wij, die niets voor onmo gelijk houden op het gebied van technische wonderen, wij vermoeden, dat binnen dertig jaar de mensch zal zegevieren in den strijd tegen de grillen der luchten. Hetgeen, minder poëtisch uitgedrukt, beteekent, dat dan de luchtschepen bij windstilte een snelheid hebben van 180 K.M. in het uur, zoodat zij zich tegen een storm in nog kunnen voortbewegen met een D-trein-gang. o Gevoelig weer. Zaterdag begon de barometer in Schotland plots snel te stijgen, terwijl in Noord-Oost-Europa, b.v. in Zweden en in Rusland de luchtdruk afnam. De meteorologen, die dagelijks een schematische voorstelling maken van de luchtdrukverdeeling, door alle plaatsen met een zelfden barometer stand door een krom lijntje te ver binden, zagen.toen op hun weerkaart, dat het barometrisch hoog, dat gedu rende het einde van de vorige week zonnig en warm weer in Scandinavië

Krantenbank Zeeland

Volkswil/Natuurrecht. Gewestelijk en Algemeen Weekblad te Hulst | 1913 | | pagina 2