IMtïlI IH PARTIJEN,
kan worden gesmaakt.
Het Christendom en de Vrede
buiten het Christendom geen vrede,
en de vrede, die men buiten het
Christendom zoekt of buiten het
Christendom vindt, is niet de vrede
des harten van het Engelengezang,
het is de vrede van het geweten,
dat is ingesluimerd tot den dood, of
de vrede van het karakter dat ge
heel in serviliteit is opgegaan.
Begraven op gewijden
grond.
o
Deze zaak is in Hulst ter sprake ge
komen bij gelegenheid van het over
lijden van de echtgenoote van den
heer C. J. Cuijle, de drukker van de
Volkswil.
Men herinnert zich de volgende fei
ten
In St. jansteen werden de Heilige
Sacramenten geweigerd aan de abon-
né's van de Volkswilin Graauw aan
degenen die met eigen naam in de
Volkswil schreven of daarin adver
teerden.
In Hulst werden de Sacramenten
geweigerd
le. aan den uitgever van de Volks
wil.
2e. aan de moeder en aan de zus-
te'r van den uitgever van de Volks
wil, omdat zij niet wilden en konden
beloven, hun zoon en broeder over
te halen de Volkswil te laten gaan
3e. aan den drukker van de Volks
wil, en om den drukker aan zijne
echtgenoote
4e. aan den rondbrenger van de
Volkswil, en aan zijne moeder, om
dat zij haar zoon dit niet wilde ver
bieden
en ten 5e aan de drukkersgezellen
van den drukker van de Volkswil.
En nu zegt de kerkelijke wet dat,
wie niet voldoet aan zijne verplich
ting van Paaschhouden, bij overlijden
zal missen de kerkelijke begrafenis en
niet zal mogen begraven worden op
gewijde aarde.
Het verbod van het ontvangen der
Sacramenten ging dan ook samen met
de bedreiging, van het niet zullen heb
ben van de kerkelijke begravenis bij
niet-gehoorzaamheid.
Deze allen hebben zich aan dit
verbod niet gestoord, en dit met recht,
omdat zij wisten, dat dit verbod on
wettig was, en slechts was een daad
van willekeur.
Nu kwam de vorige week het ge
melde overlijden. De heer Cuijle en
zijn schoonvader gingen naar den De
ken- Brouwers van Hulst om hem te
spreken over de kerkelijke begrave
nis van hun echtgenoote en dochter,
maar-deze werd geweigerd.
Voor den schijn wilde de De
ken ook beroep doen op een andere
reden, maar d e reden v/as, en die
bleek ook uit zijne ge'neele houding:
dat de overledene haar Paschen niet
had gehouden.... die zij van hem zei
ven niet had mogen houden
ten zake van de Volkswil.
Dat dit ook de reden was, was
aller gedacht in Hulst, en in Hulst
werden als bewijs daarvoor aange
haald vier bekende gevallen
le. een man was in geen 20 jaar
zelfs niet in de kerk geweest,
had geleefd als een man zon
der goede zeden, was plotseling ge
storvenen toch was hij kerkelijk
begraven onder voorgeven, dat hij
vóór zijn dood berouw had getoond.
2. een man had zich gezelfmoord....
maar hij werd toch kerkelijk begraven,
omdat hij had gehandeld uit angst
voor schande, dat uit was gekomen
hoezeer hij, de vrome man, reeds se
dert jaren zijn patroon had bestolen.
3e. een man had zich gezelfmoord,
door in het water te springen, na eerst
dekens te hebben om gedaan om zich
bij het te water springen niet te be-
zeerenhij werd kerkelijk begraven.
4e. een man werd dood te bed ge
vonden met de revolver nog in de
handhij werd kerkelijk begraven
onder voorgeven, dat hij niet met
vrijen wil zich had gezelfmoord maar
uit angst, daar hij voorzag een finan-
tieel bankroet.
Wat was nu het geval
In Hulst heeft men twee begrafenis-
koetsen, een van de Katholieke kerk
en een van de Protestantsche kerk.
Door die weigering van kerkelijke
begrafenis kon geen gebruik worden
gemaakt van de katholieke begrafe
niskoets, en dus met gevolg, dat be
graven zou moeten worden met eene
burrie van de gemeente.
Dit laatste nu zou zijn geweest een
schandaal, en daarom werd gevraagd
om gebruik te mogen maken van de
Protestantsche koets, wat welwillend
werd toegestaan. Zelfs werd welwil
lend toegestaan de begrafenis op het
Protestantsche kerkhof, waardoor dus
werd ondervangen het begraven op
den ongewijden hoek van het katho
lieke kerkhof.
Dominé de Boer van Hulst, gevoe
lende het onrecht dat hier werd aan
gedaan, deed nog meerhij kwam
persoonlijk aan het graf, en sprak tot
de familie en de talrijke menigte een
diepgevoeld woord van troost en van
betreuren, dat in de 20e eeuw nog
kon gebeuren wat hier was geschied.
In zijn woord troostte hij de fami
lie wegens het niet begraven op ge
wijde aarde, door te zeggen, dat de
geheele aarde gewijd is door het feit,
dat Christus op aarde heeft rondge
wandeld, dat Engelen in den Kerst
nacht, die aanstaande was, de aarde
hadden bezocht en daarop gezongen
het lied van Vrede, dat de geheele
aarde door God geschapen is.
Wat dominé de Boer daar sprak
van, dat de geheele aarde daardoor
gewijd is, kwam ons als juist voor,
doch de familie had, om voldoening
te geven aan het katholieke gevoel,
en trouwens niet wetende dat de do
miné bij het graf zou spreken, naar
het graf medegenomen wijwater met
gewijden palmtak, en besprenkelde
daarmede het graf.
Dezer dagen kwam ons in handen
het laatste boekje, uitgegeven door
de Apologetische Vereeniging Petrus
Canisius, getiteldEenige katholieke,
praktijken, door kapelaan Kwakman.
Dit boekje heeft voor doel, om de
beteekenis duidelijk te maken van
vele dier gebruiken, waarvan de volle
beteekenis door sleur soms niet meer
wordt gekend.
Daarin komt ook voor een hoofd
stuk „Gewijde voorwerpen".
In dit hoofdstuk staatJezus Chris
tus is in de H. Kerk alleen de
priester, maar Zijne priesterlijke func
ties oefent Hij uit. door be m id-
deling van menschen. Voor s o ra-
mi g e functies heeft Hij eene be
paalde klasse van menschen aange
steld, en de voorwerpen, die voor
den eeredienst zijn gewijd, zijn ver
schillend voor het gebruik, zóó, dat
het eene gewijde voorwerp slechts
mag worden gebruikt door bepaalde
personen en andere gewijde voorwer
pen mogen worden gebruikt door allen.
Tot deze laatste voorwer
pen behoort het w ij water.
Er staat in dat boek op blz. 57
„Ook heel veel zaken echter zijn er,
„die ze in haar eeredienst opneemt,
„zonder ze aan het gewone gebruik
„te onttrekken.
„En deze opname geschiedt door
„de zegening of wijding; en als be-
„voegd bedienaar van de hulde, met
„die voorwerpen aan God te bren-
„gen, erkent ze eenieder, die er het
„bedoelde gebruik van maakt.
„Een gewijd voorwerp behoort dus
„tot het meubilair van het „Huis Gods".
„En het aanwenden van zulk een
„voorwerp .(wijwater sprenkelen, enz.)
„is namens de Kerk zelve God aan
bidden, is de Kerk zelve tot God
„doen bidden."
Er wordt dus gezegd, dat b.v. wij
water sprenkelen door ieder kan wor
den verricht.
Nu moge het met wijwater bespren
kelen van een graf gewoonlijk de taak
zijn van den priester, doch, nood breekt
wet. Dit weten we ook uit de ge
schiedenis der vervolgingen onder
Nero. In dien tijd diende de geloo-
vige meermalen zich zeiven de
Heilige Communie toe, omdat het kon
gebeuren, dat geen priester het meer
kon doen als de dood kwam in ge
vangenis of arena.
En zulk een buitengewoon geval
deed zich hier voor.
Ten opzichte toch van die opge-
noemden in Hulst, zij die aan de
Volkswil zijn verbonden en hunne fa
milies, geldt het woord der Schrift
„zij zullen u uit de synagogen bannen
om Mijnen naam." En dit geschiedt
hier uit naam van hunne eigen
kerkdoch tegen de kerkelijke
wet, daar deze aan den priester ver
biedt zijn ambt uit te oefenen ter wille
van wereldlijke doeleinden of partij
belangen en de kerkelijke straf juist
om deze reden was opgelegd,
dus niet door kerkelijk gezag in
wettige verlangens.
Om dus eene conclusie te maken
le. Zoolang de bisschop van Breda
of een priester in zijn naam niet
persoonlijk vraagt aan die
geweigerden om weder hunne plich
ten te doen, door dus te verklaren
dat de weigering is vervallen, zoolang
zijn alle gevolgen van dat wei
geren voor hunne rekening.
2e. Nood breekt wetzoolang deze
weigering duurt zijn de geweigerden
bevoegd zich zeiven te helpen.
Uit de Pers.
Turksche Schuld.
Hoe hoog tijd 't wordt, dat de
kleine Staten allengs zich opmaken
om tegen de Oppervoogdij der groote
Mogendheden in verzet te komen,
blijkt wel uit niets sterker dan uit
hetgeen men nu weer verneemt om
trent de Turksche schuld.
Van meer dan een kant toch hoort
men, dat er nu reeds op wordt aan
gedrongen, dat de Balkan-Staten een
deel der Turksche schuld zullen dek
ken, of althans zulk een bedrag aan
Turkije zullen crediteeren, dat het
overwonnen Rijk in staat blijve zijn
schuldeischers te voldoen.
Tot dusver gold het steeds als re
gel, dat het overwonnen land de kos
ten dekken zou van het land dat over
won. Men weet, hoe met name
Duitschland dezen regel in 1870 op
Frankrijk toepaste, toen het een brand
schatting hief van niet minder dan
5000 millioen frank.
Thans echter zal die regel worden
omgekeerd. En waarom? Eeniglijk,
omdat enkele groote Mogendheden in
dertijd de Turksche leening gesteund
hebben omdat op grond van dien
steun hun eigen onderdanen geld aan
Turkije voorschoten; en omdat een
bankroet van Turkije op hun eigen
land zou terugslaan.
Het zal dus nu zóó worden, dat
één of twee groote Mogendheden aan
een land als Turkije geld weten te
bezorgen, om de Christenbevolking
van den Balkan ten onder te houden,
en als dan eindelijk die Christen-be
volking zich vrij vecht, en hierdoor
zelve hooge kosten beloopt, dan zal
die vrij-geworden bevolking Turkije
schadeloos moeten stellen.
Men voelt wat onrecht hierin spreekt.
Heeft soms Duitschland .een deel
der Fransche schuld overgenomen,
toen het Elzas-Lotharingen weer tot
zich trok?
Nu Turkije overwonnen is, ligt het
geheel in den aard der zaak, dat Tur
kije brandschatting betaalt, en niet
dan klinkklaar onrecht zou 't zijn,
zoo de Mogendheden den eisch der
Balkan-Staten niet alleen afwezen,
maar omgekeerd Turkije nog uit de
beurs der Balkan-Staten subsidieerden.
Waar niet is verliest de keizer zijn
recht. Kan Turkije niet betalen, dan
is er geen verhaal.
Maar méébetalen aan Turkije's schuld
kan hier althans niet worden gevergd.
Het bovenstaande schrijft de Stan
daard.
Beziet men den ondergrond, dan
bevestigt de Standaard den inhoud
der brochure van Daizy, bewerkt door
F. Domela Nieuwenhuis, door ons
vermeld, dat de politiek wordt gere
geerd doorbankiers, van welke
de „staatslieden" slechts zijn de
werktuigen.
De Paus en het volk.
Bij de ontvangst van leden van de
Vereeniging der katholieke Italiaansche
jeugd verklaarde de Paus, dat het heil
is gelegen in den wil om te gehoor
zamen. Hij merkte verder op, dat de
Pauselijke voorschriften dienden te
worden aanvaard, zooals ze zijn op
gesteld, zonder verkeerde uitleggingen
te zoeken, daar de Paus zoo duide
lijk spreekt, dat ieder hem kan be
grijpen. Het is de* wensch van den
Paus, dat het volk de denkbeelden
van den plaatsvervanger van Chris
tus zal kennen.
Dit bericht gaat door de pers, en
door dit bericht wordt eens te meer
bewezen ons goed recht tegenover de
Bredasche en Nederlandsche katho
lieke geestelijkheid,
leder die onze zaak kent, weet, dat
wij de ergernis van de geestelijkheid
hebben opgewekt door haar publiek
te herinneren aan de'leer en den wil
van den Paus Pius X aan de leuze
van zijn pausschapleer en wil en
leuze vervat in dit woord „dat hij
bij het leiden van de Kerk Gods zelfs
„niet de geheime bedoeling wil heb-
„ben, alsof hij daarmede wereldlijke
„doeleinden of partijbelangen wil die-
„nen", en in zijn formeel verbod aan
zijne geestelijkheid, in zijne Verma
ning aan de katholieke geestelijkheid
om hun ambt te stellen in dienst van
partijbelangen.
Wat is geweest onze misdaad
Dezedat we deze leer en wil van
den Paus hebben bekend gemaakt
aan het volk, doch daarmede trapten
we op de teenen onzer geestelijkheid,
met name die van het bisdom Breda,
omdat hare praktijk juist het
omgekeerde was van die leer
en wil.,
En deze geestelijkheid, door haar
samenspanning tot eer en broodroof
en door den wrok die woont in haar
hart, als antwoord op onze daad van
bekendmaken aan het volk van den
wil des Pausen, heeft voor geheel Ne
derland en daarbuiten het bewijs ge
leverd dat z ij niet den wil
heeft den Paus te gehoor
zamen in de leuze van z ij n
Pausschap.
Dat deze crisis in de Nederlandsche
katholieke geestelijkheid door onzen
arbeid is geopenbaard, zal eenmaal
worden genoemd de groote eer van
ons in hoedanigheid van katholiek,
omdat het kennen van de kwaal moet
voorafgaan aan het aanwenden van
het juiste geneesmiddel en dit juiste
geneesmiddel zal op den juisten dag
worden toegepast. En dit laatste
hierom omdat het is geweest Gods
wil dat die crisis bekend zou worden,
de crisis hoezeer er zelfverbinding is
samengaande met wil tot doodzwij
gen der waarheid die haar maakt tot
teeken van Geestelijke hoovaardigheid,
daarom de beproevingen tegen ons
opdat, de gedachten zouden worden
geopenbaard doch als door Gods
wil een ziektekwaal openbaar wordt,
dan moet ook komen als Gods wil
een dag van genezing.
Deze dag van genezing zal zijn een
dag van begin van storting van gena
den, met volle handen, door Gods
hand over het Nederlandsche Volk.
En gelukkig, de man, hetzij kardinaal,
bisschop, priester of leek, die door
God wordt gebruikt als werktuig voor
dezen dag van genezing, want niet
alleen zal daardoor zijn naam geschre
ven worden in het Boek des Levens,
doch een nageslacht zal zijn naam in
dankbaarheid schrijven in de geschie-
denisrollen van Kerk en Staat van het
Nederlandsche Volk,
De Tijd revQlutionair.
Het laatste Zondagsblad van de
Tijd het katholieke hoofdorgaan,
hier bekend wegens zijne correspon
denties van lasterlijke verzinsels
heeft als politieke plaat een bijeen
komst van de vier christelijke Balkan
vorsten, terwijl de Sultan van Turkije
op zijde staat.
De koning van Bulgarije zegt lachend
tot zijne collega's: „Wij beslissen over
oorlog of vrede, over het leven van
duizenden en de droefenis van nog
meer duizenden nagelaten betrekkin
gen. Dan geeft het zoo'n rustig ge
voel, dat wij zelf niet naar het front
behoeven te trekken". Door het ven
ster van de kamer, waarin die heeren
rustig zitten, ziet men de onderdanen
eikander doodschieten.
Wat doet nu eigentlijk de Tijd door
dergelijke taal Niet meer of min
der dan een daad van volksopruien.
Immerseen dergelijk lachend woord
beschuldigt de vorsten, terwijl hun
onderdanen vechten, van laffe koude
zelfzucht. Als een dergelijk woord
als ernst zou worden opgenomen dooi
den vechtenden soldaat, zou deze sol
daat zijn wapenen neerleggen en aan
zijn koning zeggen ik vecht wel voor
mijn broeders en mijn vaderland, maar
niet voor het plezier van uw persoon
vecht zelf.
En dergelijk zeggen zou zijn het
einde van het vaderland, het einde
ook van het gezag.
Wij vonden het goed eens de aan
dacht te vestigen op die opruiende
taal van de Tijd.
—O
Kamerverkiezingen in 1913.
Men bericht aan de „N. R Ct.
dat de R K. georganiseerde werk
lieden in het district Tilburg tegen
over den heer Arts een werkman
candidaat zullen stellen.
o
District Veendam.
Jhr. E. van Beresteyn,
burgemeester der gemeente Vecndam,
heeft voor zijn Kamercandidatuur
bedankt - Hij schreef aan de be
sturen der vrijzinnige kiesvereni
gingen iu het kiesdistrict
„Ik heb de eer u mede te dee-
len, dat ik mijne voorloopige can-
didatuur, die ik uit democratische
overtuiging gehandhaafd heb om
zelf een keuze te doen, terugneem,
„Ik veronderstelde destijds, dat
in kalmte overlegd zou wordeD, met
welken candidaat men de meeste
kans van slagen zou hebben.
„De wijze evenwel, waarpp dit
overleg heeft plaats gehad, staat mij
zóó tegen, dat ik er mij verder van
onttrek. Het schijnt, dat in den
politieken strijd, zells tusschen ge
lijkgezinden, alle wapens gebruikt
mogen worden, Het gevolg zou
bovendien worden dat er een strijd
ontbrandde tus«chen twee gedeelten
van het district, die ieder hun eigen
candidaat aan het district wilden op
dringen, voor welks gevaar ik reeds
in April heb gewaarschuwd.
„Daartoe wil ik niet medewerken,
omdat wij herhaaldelijk in de toe
komst zullen moeten samenwerken
ter behartiging, van belangen onzer
streek
De leden uwer vereeniging moe
ten er du3 maar genoegen mee ne
men, dat er ditmaal bij gebrek aan
candidaten, niet te kiezen valt.
Handelsblad.
Uit laMiseïae l>Iadesi.
Een Plantentuin op Sumatra's Oostkust.
De directeur van 's lands planten
tuin dr. J. C. Koningsberger, dus
wordt uit Buitenzorg aan het „Soer.
Hbl. geseind, vertrekt eerstdaags naar
Deli ter oprichting van een succursale
van den Plantentuin in dat gewest.
De daartoe gekozen plaats is het op
1500 voet hoogte, langs den grooten
weg, gelegen plateau van Si Bolangit,
dat gemakkelijk uit Medan te bereiken
is. Geschikte terreinen zijn door de
groote tabaksmaatschappijen disponi
bel gesteld. Aanvankelijk zal de op
te richten succursale van den Planten
tuin speciaal bestemd zijn voor de
studie van de Sumatra-flora, doch zij
zal door invoering en verspreiding
van nuttige gewassen ten voordeele
komen van de inlandsche bevolking
van Sumatra's Oostkust.
Tot zoover.
Och, van de inlandsche bevolking
Daar wordt zoo mee geschermd. Is
er nu inderdaad al nut, werkelijk nut
geweest van het landbouw-departement
voor de bevolking, nut, groot genoeg
om tegèn de nadoelen op te wegen?
Bandoeng Expres.
o—
Ecu Krokodillenmaag.
Een zekere mijnheer Wells zoo
vertelt de „Dcli Crt." =- schoot 1.1.
op Merguan estate een krokodil van
15 voet 2 inches lengte bij 5 voet
omvang. Het dier werd ontdekt door
zijn toekang ajer in een poel achter
zijn huis en werd geschoten op een
afstand van ongeveer 15 yards. Het
duurde zoowat 2l/2 uur, voordat het
dier dood was. Na opening van het
lichaam werden in de maag 25 groote
steenen gevonden, een python van
13 voet lang en een jas van een man.
—o
Een Net H eer schap.
Zekere meneer S. ambtenaar ter
beschikking bij den landraad te
Malang, zoo schrijft men uit de
plaats aan 'de „N. S. Crt.,en be
last met eenig schrijfwerk, kreeg
Vrijdag j 1. drie processen verbaal
aan zijn pantelon.
De kwestie zit zoo meneer is
getrouwd, doch houdt er bovendien
nog drie, soms vier inlandsche bij
vrouwen op na, welke in de kam
pong onder dak worden gebracht.
Een dezer vrouwen, die bijzonder
slechte betaling van hun meester
ontvangen, was hem ontrouw ge
worden, en had haar troost gezocht
en gevonden bij een vrijgezel, iemand,
werkzaam in 's lands gevangenis,
Vrijdag j. 1. heeft meneer S. de
verblijfplaats van zijn ontrouwe
zooveelste helft ontdekt, is het huis
van haar nieuwen meester binnen
gedrongen, sloeg daar de bewuste
vrouw, sleurde haar vervolgens het
huis uit en mee naar baar oorspron
kelijke hut.
Daar aangekomen, kreeg zij op
hieuw een pak slaag, terwijl kaën
en baadje van haar lichaam werden
gescheurd.
De kapala-kampong werd door
meneer geroepen deze moest met
de vrouw, die half ongekleed was,
en meneer S. naar den patik wan
delen, waar een klacht tegen de
ontrouwe vrouw mofst; worden in
gediend.
De wandeling ving 's avonds
omstreeks 9 uur in Klodjen Kidoel
aan, de patih was niet thuis, daar-
om werd de wandeling tot groote
ergernis van het publiek, voortgezet
