o—
De broeder vau den Paus.
M. Angelo Sarto, broeder van Z. H.
Paus Pius X. heeft zich dinsdag naar
de Kamer van volkstegenwoordigers
begeven waar hij vroeg om M. de
Bogne te mogen spreken. M. Angelo
Sarto, die postmeester is te Grazi pro
vincie Mantua hetftaen volksvertegen
woordiger verzocht ten zijnen voor-
deele te willen tusschenkomen ter verbe
tering van zijn lot. M. Sarto die 76
jaar oud is trekt inderdaad maar 2 fr. 50
per dag. Hij is verplicht de zakken
der brieven naar de tramstalie over te
brengen, M den Bangno heett den broeder
van den Paus naar het ministerie pos
terijen vergezeld waar hij den minis
ter het verlangen van den ouden post
meester deed kennen. De minister
heeft M. Angelo Sarto een opsiag ge
schonken van 17ü frank 'sjaars.
—o
Gevolgen der voorwaardelijke
vrijspraak.
In Engeland is het aantal strafza
ken, sedert vier jaren geleden de voor
waardelijke vrijspraak werd ingevoerd,
aanmerkelijk verminderd. Zeer wei
nigen, waarop die wet is toegepast,
hebben weer een misdrijf begaan. Die
vermindering van misdrijven is over
het geheele land merkbaar. In het
laatste rapport over de gevangenissen
stond, dat er ongeveer 10.000 minder
mepschen in de gevangenis waren ge
zet dan het jaren te voren. De meeste
gevangenen waren oude boosdoeners,
wier leven van misdaden te verklaren
is uit het slechte stelsel van vroeger,
om zware tuchthuisstraffen op te leg
gen voor misdrijven, die tegenwoor
dig met geringe en lichter gevange
nisstraf worden gestraft.
o
Bieteuoogsfc.
Men schrijft uit Haarlemmermeer
aan het Handelsblad
Het vervoeren van suikerbieten is
hier nog in vollen gang.
Onophoudelijk rijden de zwaar be
laden wagens naar de ligplaatsen der
te bevrachten schepen.
Er zijn nog landbouwers, die alles
moeten afleveren. Het zal mogelijk
zijn, als het weer gunstig blijft en de
wegen in geen slechter conditie ko
men, dan waarin zij zich thans be
vinden.
Op sommige plaatsen, vooral aan
den Aalsmeerderweg, Kruisweg en
Bennebroekerweg, is de toestand al
lertreurigst. Per fiets of motorkar,
tenzij men er artist op is, kan men er
niet meer langs.
Hier en daar zijn gaten van meer
dan een halven meter diep. Daar zij
geheel met dunne modder zijn gevuld,
leveren zij niet weinig gevaar op,
zoovfel voor den automobilist als voor
voetgangers.
Wie per motorfiets een tochtje zou
maken zou den nek breken of omko
men in de modder.
Hiertegen kon men niets inbrengen
en ook niet, toen Jorg het voorstel
deed, den volgenden Zondag geza
menlijk naar de stad-te rijden en daar
een andere wintermuts te koopen, welke
niet met de wet in botsing kwam.
Daarna nam jorg afscheid en ging
heen de nachtwacht kondigde reeds
het elfde uur aan en geen mensch
was meer zichtbaar in de straten en
straatjes van* Hoornbokkel.
Voor den eersten keer sinds langen
tijd verrichtte Kaatje haar avondge
bed zonder bezorgdheid. De vader
eveneens.
Ook „Oorenkces" scheen kalm ge
worden te zijn. Want toen de nacht
wacht te middernacht het raadhuis
voorbij ging, klonk uit de „griebus"
een vreeselijk gesnork.
Naspel en Slot.
De mutsenkrijg van Hoornbokkel
behoorde met het besluit, dat wij ver
haald hebben, nog niet geheel tot
het verleden. In de eerste plaats hield
de keurvorst er zich nog ijverig mede
bezig. Daar het landje niet groot was
en de keurvorst het zich tot plicht
achtte, overal zelf te zien en te hooren
en geen hovelingen duldde, die een
muur tusschen htm en zijn volk op
trokken, kende hij zijne menschen en
drong met zijn practischen blik tot de
kern der zaken door. Hoewel hij
met strenge hand regeerde en hoog
en laag geducht de ooren waschte.
deed dit zijne populariteit geen schade.
Integendeel, daar hij zelf met de men
schen omging en deze zich ko .den
rechtvaardigen, nam men cene scherpe
vermaning of straf van den heer ge-
wllliger aan dan van zijn ambtenaren.
De keurvr rst ontbood den kom1
mandant bij zich en onderzocht de
Burgertuintjes.
Sedert 1909 wordt te Schiedam een
proef genomen mer arbeiderstuinen,
die bewezen heeft dat door het be
schikbaar stellen van stukjes grond
voor het telen van groenten door
werklieden, in een behoefte is voor
zien. Thans hebben B. en W., op
verzoek van de Commissie voor het
Grondbediijf en zulks op aandrang
van ingezetenen, bij den Gemeente
raad een voorstel ingediend om ook
ten behoeve van meergegooden grond
beschikbaar te stellen onder den naam
„Burgertuintjes".
Het doel is niet zoo zeer gelegenheid
te geven tot het kweeken van groen-
teu voor eigen gebruik, maar meer
het verschaffen yan een ontspannings
plaats.
Het plan is daarvoor een stuk grond
te bestemmen liggende nevens den
Frankelandschen dijk en 't pad dit
langs de ijsbaan loopt en daarvan
stukken van 500*vierk. M. groot ie i
verhuren tegen f 12 per jaar.
Handelsblad.
o—
Een nieuw schaandaal, overeen
komstig met dat, hetgeen vroeger door
de onthullingen omtrent het bereiden
van geconserveerd vleesch werd uit
gelokt, dreigt in de Vereenigde Sta
ten uit te barsten. Een vrouw heeft
een boekje opengedaan van de wijze,
waarop in Amerikaar.sche huizen de
ingemaakte vruchten en groenten, voor
kruideniers ea andere neringdoenden
bestemd, behandeld worden. Deze
had zich daartoe als werkvrouw ver
momd. Een lid der Kamer van volks
vertegenwoordigers heeft dienaaa-
reeds de instelling van eea onderzoek
gevraagd.
De vuiligheid, waarin die behande
ling plaats heefi, moet walgelijk zijn,
terwijl de werklieden, die zich daar
mee bezig houden, door allerlei ziek
ten zijn aangetast, en vrouwen en
kinderen daarbij tegen een honger
loon medewerkin.
M. C.*
o—
Een wet op do zuigflesschen.
De Duitsclie regeering heeft wette
lijke bepalingen ontworpen tot het
verbieden van vervaardigen en ver-
koopen van zuigflesschen met een
gomelastieken slang. Dergelijke be
palingen zijn ook reeds in Frankrijk
.van kracht geweest en de geneeskun
dige pers is er zeer mee ingenomen,
dat men ze nu in Duitschland invoe
ren wil, aangezien het reeds lang ge
bleken is, dat zulke flesschen voor
de kinderen zeer gevaarlijk zijn. Zij
zijn onmogelijk goed te reinigen en
veroorzaken dus dikwijls ingewands
ziekten.
Handelsblad.
Oiiitscjilaiiil
Een buitengewonen berichtgever
schrijft aan het Handelsblad.
zaak zoo nauwkeurig mogelijk. De
kommandant, die wist, dat men den
doorluchligen heer niet om den tuin
kon leiden, deed het beste, wat hij
doen konhij deelde alles overeen
komstig "de waarheid mede. Zijn
vrouw wilde hij weliswaar als ridder
lijk echtgenoot verontschuldigen, maar
de keurvorst had dc zaak onmiddellijk
doorzien en ondervroeg zoo lang en
onbarmhartig, totdat hij alles wist.
De kommandant werd geducht door
gehaald, omdat hij onder den invloed
van zijne vrouw gehandeld hadover
de kommandantsvrouw luidde het von
nis nog-veel ongenadiger.
„Eigenlijd moest zij te pronk staan,"
sprak de ongenadige heer, want zij
heeft zich zeer ongemanierd aange
steld. Zijn dat manierenmet een
lasteraarster van beroep om te gaan
aan de deur van het kabinet te luis
teren en datgene, wat zij haar mede
deelt hoewel tegen iiet recht en
geweten in het openbaar uit te
galmen Zoo handelt geen fatsoen
lijke vrouw. Om uwentwille en om
dat gij haar voldoende terecht gewe
zen hebt. wil ik van eene straf afzien.
Doch ziehier mijn wi!op mijn nieuw
jaars en verjaringsreceptic: wil ik uwe
gemalin in de eerstvolgende twee j i-
ren niet in mijne residentie zien. In
het derde jaar als God ons het i v. n
laat, mag zij met u als tot dusverre
terugkomen dan zulien wij het voor
gevallen vergeten."
Bovendien bepaalde de keurvorst
om het ergerlijk voorbeeld van Hoorn
bokkel en zijn revolutie zou een af-
deeiing ruiters er eene maand op kos
ten der stad vertoeven. De deelne
mers aan de bestorming van het raad
huis zou vergiffenis geschonken wor
den behalve aan de lOerviuken na
melijk Oorenkees en gezellen. Da tc-
Kanaalplnunen in het Boven-
Rijngebied.
Indien men alle, met meer of min
der ijver ontworpen plannen voor den
aa i van Duitsche binnen-waterwegen
op r.r indige wijze wiide beoordee
ld J t zou men ecti flink stftk werk
hebbe v. Daar zullen wij echter wel
opp:v.*.r!; maar wij willen toch de
aa; T w; onzer lezers op een ontwerp
o, dat niet alleen van ongewone
betcekenis is, maar dat voor Neder
land nog een bijzonder belang heeft.
Wij meenen de kanalisatie van de
Atoesel en de Saar.
Zoolang die streken, waardoor die
rivieren loopen, nitsluitend afhankelijk
zijn van het spoorwegverkeer, behoo-
ren zij tot het achterland van Ant
werpen maar worden zij door be-
vaai bare waterwegen met den Rijn
verbonden, dan worden zij nader tut
Neder laud gebracht, vallen zij in het
achterland der Nederlandsche havens.
De Pruisische regeering heeft zich
webswaar tegen dit, in den Landdag
warm verdedigde plan uitgesproken,
maar die tegenstand rust wellicht op
een meerderheid van een enkele stem,
en deze kan allicht weldra in een
minderheid veranderen,
Het plan betreft de kanaiiseering
van den Moesel van de Lotharingsche
grens tot Coblenz, en van de Saar
van Bre'oach (dadelijk boven Saar-
b lik ken) tot de plaats waar zij bij
Konz in den Moesel valt Het is op
merkelijk dat die stroomen niet reeds
lang gekanaliseerd zijn, want het bo
vendeel van den Duitschen Moesel
raakt, waar het op Fransch gebied
komt aan net Fransche Aloesel- en
Meurthe-kanaal, dat in Oostelijk Frank
rijk verschillende vertakkingen heeft
het bovendeel van de Saar raakt aan
het Duitsche Saar-kolenkanaai, het
Rijn-Marne-, en verderop aan het
Rijn-Rhöne kanaal, de belangrijkste
verbindingen met den Rijn in den
Elzas en naar West- en Oost Frank
rijk, die reeds langen tijd in gebruik
zijn.
De Franschen hebben vroeger de
kanalisatie van beide stroomen ter
hand genomen, en het Saargebied ver
heugt zich zeifs tn een door hen aan
gelegde verbinding naar Lotharingen,
den Eizas en Frankrijk, maar bezit
geen enkele verbinding met de Prui
sische Rijnlanden. En sedert de in
lijving van Elzas zijn 40 jaren voor
bijgegaan zonder dat voltooid werd,
wat Frankrijk begonnen was. Wat
zelfs in strijd is met het vredestrac-
taat van Frankfort van 1871, waarin
staat
„Elk der contracteerende partijen
zal op zijn gebied de werken, voor
de kanalisatie van den Moesel onder
nomen, voortzetten".
Daardoor was de Duitsche regeering
verplicht, de kanalisatie van den
Moesel, van de mond tot aan de
Luxemburgsche grens voort td zetten.
renwachfer mocht niet lastig gevallen
worden. De straffen voor de roervin
ken kon de kommandant zelf bepalen
rechtvaardigheid en handhaving van
het gezag der overheid moesten hem
daarbij leiden.
Slechts eene moest streng en zon
der toegeeflijkheid behandeld worden
Kromme Lize, de lasteraarster van
profesie, bekladster en twiststookster.
„Zij moet aau den kaak gesteld wor
den volgens wet en recht, opdat zij
in het openbaar onschadelijk gemaakt
is," luidde het bevel.
Met dit bescheid keerde de kom
mandant naar huis terug en handelde
diensovereenkomstig.
De inkwartiering der militairen wekte
niet veel bezorgdheid de rijke inwo
ners namen de kosten op zich en het
beviel den soldaten te Hoornbokkel
zeer goed. „Oorenkees" was minder
tevieden Hij moest op zijne kosten
de beschadigde deuren en vensters van
het raadhuis laten repareeren en vier
weken „brommen", al moest hij ook
in arrest in de p'aats zijner inwoning.
Een zestal zijner voornaamste gezellen
werden ook bedacht. Oorenkees heetr,
toen hij opnieuw het licht der vrijheid
z:.,;. plechtig bij zichzelven gezworen,
gedurende zij" gebeeje leven niet meer
naar een advocaat te gaan. „Als hij
in de „griebus" komen wiidt," meende
hij, „kon hij zelf daarvóór wel zor
gen en tegelijkertijd zijne gulden sparen.
K-iaije. die nog lang. zeer lang de
herinnering aau al net biltere, dat zij
had moeten sükken, niet verloor, heeft
echter den lieven God vast beloofd,
tot geen prijs weer eene onwaarheid
te zeggen. „Liever voor heUoogen-
biik in verlegenheid komen door de
waarheid dan een leugen op het ge~
weten nemen," sprak zij, en dat zal
zij doorzetten tot zelfs in den groot-
Het ontwerp ervoor is technisch
volkomen en tot in alle kleinigheden
gereed. De kosten voor het Moesel
vak in Lotharingen worden op 13
miüoen Mk., die van het Pruisisch-
Luxemburgsciie deel op 57 millioen
Al., die van de kanalisatie van de
Suar op 27 millioen M. berekend, te
zamen dus 102 millioen Mark een
kleinigheid tegenover de verschillende
ontwerp-kanalen van den Rijn naar
de zee, waarmede men zich nu aller
eerst bezig houdt.
Het gaat hier om een groot econo
misch belang, voornamelijk voor
Duitschland.
In Lotharingen en Luxemburg, en
in het aangrenzende Frankrijk, is zeer
veel Minette-erst, d.i. ijzer-oolieth, een
weliswaar ijzerarm, maar gemakkelijk
te winnen ijzererts, dat voortreffelijk
ijzer bevat. Het minette-gebied heeft
geen kolen de in den Franschen tijd
naar Saarbrücken aangelegde water
wegen maken ie groote omwegen, om
rendabel te zijn, wanneer niet de ver
hing in de lijn A^oesel-Metz wordt
tot stand gebracht. Doch het Minette-
gebied en het Roer-gebied kunnen
hunne producten uitstekend tegen
elkaar inruilen. Aan beide zijden
wordt een zeer belangrijke hoeveel
heid. kolen, cokes, erts en ijzer ge
vonden. Het Moesel- en het Saar-
gebied verzenden daarvan 5 millioen
ton a 1000 K.G., behalve de gewone
handel b.v.b. met buitenlandsche wa
ren over de zeehavens, die nog
daarbij moet gevoegd worden.
Met uitzondering van Saarbrücken
en de zustersteden is de geheele streek
achterlijk bij de ongehoorde welvaart
van Rijnland, hoewel zij ook de twee
voornaamste facatoren voor welvaart
bezit: kolen en ijzer. Men wijst|erop,
dat dit de assimilatie van de bevol
king in Elzas-Lotharingen met de na
burige deelen van het Duitsche Rijk
bemoeilijkt heeft. Indien daar een
nieuw en krachtig economisch leven
zou ontstaan, zouden veel meer Oud-
Duitsche elementen naar die streek
zijn gegaan. En het ligt voor de
hand, dat menige kleine stad aan den
Moesel en de Saar, tot geheel anderen
blo.i zouden geraken, wanneer daar
een levendig scheepvaartverkeer kwam,
dat tot zoo velerlei ander bedrijf
aanleiding geeft. Die kleine plaatsjes
erkennen dat volkomen en hebben
daarom eenstemmig gepetitioneerd bij
Landdag en Regeering, om eindelijk
de kanalisatie uit te voeren.
In het Huis van Afgevaardigden en
in het Heerenhuis zijn die verzoeken
goed ontvangen. Door beide Huizen
werd eenstemmig een motie aangeno
men, waarin zij de Pruisische regee
ring verzoeken„de quaestie der
kanalisatie van Moesel en Saar met
eenige spoed aan een onderzoek te
willen onderwerpen, en zoonoodig den
Landdag een wetsontwerp voor te
leggen, opdat de vaart op de drie
stroomkanalen gelijktijdig met die van
sten nood. En troost hreeft zij overi
gens van de nicht uit de stad ont
vangen deze heeft haar, als schade
loosstelling voor alles, wat zij door
de muts heeft moeten lijden, een aan
zienlijk sommetje voor haar uitzet ge
zonden.
De meeste pret heeft de stad en
vooral de lieve jeugd van den kant
van Kromme Lize gehad. Zij werd
overeenkomstig de bestaande veror
dening op drie wekelijksche marktda
gen voor het raadhuis te pronk gezet.
Van haar lichaam zag men niets. Dat
was geheel verborgen in een houten
mantel, die haar als een vat omgaf,
daarop waren allerlei soorten van
booze vrouwen geschilderd, alsmede
teksten uit de H. Schrift, die op las
tertongen betrekking hebben. Alleen
het hoofd van Lize srak boven den
mantel uit zij schimpte en schold
onophoudelijk op de geheele stad, be
ginnende bij de gemalia van den kom
mandant, die tienmaal eerder op haar
plaats moest staau, om te eindigen bij
de vrouw vau den nachtwacht. Dit ver
oorzaakte de lieve jeugd natuurlijd de
grootste pret. En toen een kwajon
gen met een langen stroohalm het
booze wijf den neus kitelde, en zij in
haar woede naar lucht snakte, moest
zelfs de stadssoldaat lachen, voordat
hij den knaap wegjoeg. Aanvankelijk
had de kommandant haar slechts tot
één dag te-pronk-staan veroordeeld,
maar om haar lasterende mond, die
nkt zweeg, veranderde hij de één in
drie.
Op den derden dag zweeg zij.
Daarna werd zij vrijgelaten. Een
zichtbare gedachtenis aan de mutsen-
sunoorlog en de booze rol, die zij
daarbij speelde, heeft zij overigens*
haar geheele leven behouden. Zij is
namelijk van den trap, die zij bij het
het Rijn-Weser-kanaal kan worden
geopend."
Daarop heeft de minister van open
bare werken zeer welwillend geant
woord, en er zijn nog verschillende
vriendschappelijke beloften afgelegd
(in 1905, 1907, 1908).
De belanghebbenden in het Moesel-
en Saargebied hebben zoowel als die
van het Ruhrgebied, met elkaar daar
over beraadslaagd, en al zijn zij ook
niet op alle punten tot overeenstem
ming gekomen, toch zijn zij dichter
bij elkaar gekomen.
De regeering heeft, echter op 7
Ap-il 1910 haar meening gewijzigd
en den wensch van den Landdag ver
worpen.
Tusschen de streken waar ijzer
industrie bestaat in Rijnland en West-
falen aan de eene zijde en die in
Lotharingen, Luxemburg en aan de
Saar aan de andere zijde bestaat een
strijd van belangenen bovendien
vreest men vermindering der spoor
wegopbrengsten. Daarover ontstond
een levendige ontevredenheid in het
geheele Zuid-westen, die thans nog
merkbaar is. Men gevoelt zich daar
achtergesteld bij andere streken van
het Duitsche Rijk. Zoo de vrees voor
de vermindering van de spoorweg
vrachten van overwegend belang zou
wezen, moest men nergens kanalen
aanleggen, vooral niet het Oder-Spree
kanaal of het Rijn- Hannover kanaal
en het kanaal van Dordmund naar
de Eem. En bovendien betreft het
hier het vervoer van artikelen, die
nooit getransporteerd zullen worden,
als er geen ander transportmiddel is
dan het dure spoorwegverkeer.
Ook in den Rijksdag is onlangs de
quaestie van Moesel- en Saarkanali-
satie ernstig besproken, toen de hef
fing van scheepvaartrechten aan de
orde was. Het geheele westen is zeer
warm voor dit kanalisatie-denkbeeld
en de tegenwoordige minister in El
zas-Lotharingen, Zorn von Bülach, die
toen nog lid van de landsvergadering
was, zeide 20 April 1910 in die ver
gadering
„De kanalisatie van de Moesel moet
komen, want zij is een deel van den
vooruitgang, en iedere vooruitgang
kan wel tijdelijk worden tegengehou
den, maar er zijn behoeften, die ster
ker zijn dan de wil van den mensch."
Hierbij moet er nog opgewezen
worden, dat het verval van den nieu
wen waterweg, als hij tot stand komt,
zeer belangrijk is. Metz en Saar
brücken liggen beiden -f- 180 Meter,
Coblenz daarentegen -j- 50 Meter
boven A.P., zoodat het verval 130
Meter bedraagt.
Maar de rivierbedding is zeer kron
kelend, zoodaf het verval langzaam
wordt verkregen en genoeg water
voor het gebruik van sluizen te krij
gen is. De beide rivieren moeten
over een lengte van 400 K.M. worden
gekanaliseerd.
tumult in den stadstuin op haar boo-
zen snavel ontving, nooit volkomen
genezengeheel haar leven heeft zij
een krommen mond naar den linker
kant behouden.
De pelsmuts echter, die de aanlei
ding van al het onheil was, heeft
Kaatje aan de vrouw van den beuls
knecht geschonken. Op dezer hoofd
heeft niemand zich aan het voorma
lig prachtstuk geërgeJd, gaarne gunde
men het bleeke vrouwtje het warme
hoofddeksel. Een jaar later is de
echter deerlijk in verval geraaktscheu
ren en gaten kwamen er in, wat zeer
licht te begrijpen is, als men er aan
denkt, dat zij met Jorg den tocht naar
het keurvorstelijk hof en alle daar on
dergane avonturen heeft medegemaakt.
De vrouw van den beulsknecht heeft
den pelszoom er afgetornd en aan
eene andere muts genaaid de hemels
blauwe bodem is ten deel gevallen
aan haar zwarte kat, die daarin elk
jaar haar jongen, eene legerstede be
reidde.
Jorg en Kaatje hebben elkander na
tuurlijk gekregen de oude torenwach
ter heeft in zijn kleinkinderen veel
gesteld. Aan de klok mocht evenwel
niemand raken. „Eenmaal zijn de
looden van de klok op mijne teenen
gevallen en dat gebeurt niet meer!"
zeide hij, „toen heb ik genoeg uitge
staan."
Als vrouw Kaatje en baas jorg sorr*
zeer met eikander in meening verschil
den, zooals het tusschen echtgenooten
wel eens gebeurt, en er 's avonds rog
geen vrede was gesloten, behoefde de
verstandigste der twee slechts voor
het gemeenschappelijk avondgebed te
vragen „Moet er weer mutsenoorlog
komen en de zoete vrede hield zijn
blijde inkomste weer.
Dat is de historie van de pelsmuts.
EINDE.
