No. 147. Zaterdag 20 Juli 1912. 3e Jaargang. Gewestelijk en Algemeen Weekblad te Hulst. RichtingVoor waarheid en voor recht, door eigen daad en door daad van anderen, zonder aanzien van persoon of partij. VERSCHIJNT ELIEN ZATERDAG. Gentschestraat C 7 te Hulst. w? Stichter: H. A. van Dalsum. Bierkaaistraat A 28 te Hulst. Gentschestraat B 4 te Hulst. DE ¥0 REDACTIE: Abonnemeut per drie maanden NEDERLANDf 0.50. BELGIEfr 1.20. ANDERE LANDEN f 0.80. - Abonnementen worden dagelijks aangenomen. - - - Niet geplaatste stukken worden niet terug gegeven. Het blad neemt geene verantwoordelijkheid voor den inhoud van het Vrije Woord en voor dien van Advertentiën. ADMINISTRATIE: D R II K K E R IJ Advertentiën, in te zenden vóór Vrijdags om 12 uur. Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of geregelde plaatsing belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen contant f 0.25. Twee brieven en een ant woord daarop. o— De eerste brief is de vorige week moeten blijven liggen, en de tweede is van deze week. Getrouw aan ons devies van hoor en wederhoor en bevreesd voor geen enkele beschuldiging laten wij de beide brieven hieronder volgen. Alleen la ten we de handteekening, evenals den eersten keer weg om dezelfde reden, dat de schrijver wil geacht worden niet zoozeer weer te geven zijn eigen meening, als wel de gedachten van meerderen. Ziehier dan de brieven. Hontenisse, 10 Juli, 1912. WelEdele heer. Uw antwoord op mijn schrijven, te gelijk met de inhoud "daarvan opge nomen in „de Volkswil" van 6 Juli j.l. heb ik gelezen. Wellicht meent U, dat mijn schrij ven, hetwelk, zooals U wel zult be grepen hebben, particulier was en vertrouwelijk door Uw antwoord vol doende is ontzenuwd en weerlegd. Het ware voor mij een vreugde, in dien ik dit kon beamen. Mijn schrijven, het kan zijn nut heb ben, het nogmaals te releveeren, was persoonlijk en vertrouw e- 1 ij k tegenover U. De verschillende punten, erin genoemd, zijn slechts van verre aangeduid, omdat lk meende, dat U voldoende ermede op de hoogte zoudt zijn, om een'objectief oordeel er over te vellen. Ik verwachtte dus door IJ duidelijk, naar waarheid be antwoord te worden. Wat ben ik in mijn verwachtingen teleurgesteld In plaats van duidelijk, beknopte uiteen zettingen niets dan zijdelingsche spron gen Niets dan ontwijkingen, ver draaiingen en ontwrichting van mijn brief. Hier en daar zelfs, wellicht on bewust, zijn drukfouten ingeslopen, die aan sommige punten een geheel ander aanzien geven, dan hetwelk was bedoeld. En het ergste n.l. de vraagpunten, die mijn mcdevoelenden en ik zoo hartgrondig gaarne ontkennend door U zouden willen beantwoord gezien hebben verdoezelt U of bèantwqord u op een1 rnanier dié' ons bitter in U teleurstelt. Maar komaan, U hebt het gezegd. U wilt dat op aües het volle licht ^ai vqilen. ik ook. (k zal dan zeg gen wat we van U niet en wat wel in Uw antwoord hadden verwacht. Wat betreft de vraag omtrent Pries ter fonteine, bekent U, daarop niet ie kunnen ingaan, omdat U hein niet kent, persoonlijk noch van karakter. Ik vraag Uwaarom hem dan be«» wierookt Over wat men niet kent, mag men toch niet de loftrompet ste ken, omdat menschen van zekere par tijrichting in hun partijblaadje wel daarmede simphatiseeren. Het eciesaluut aan de Christende mocraten isbeslistonverdi end. Sla s.v.p. eens open de Volkswil van 23 Maart 1912. Daarin neemt u over een paar stukjes uit „De Vrije Klok" van Ninove. Lees die eens over. Is niet scandaleus wat daar zoo maar klakkeloos wordt neergeschreven, lk vraag aan U, mijnheer van Dalsum, is dat daar waarheid, onvervalschte zuivere waarheid. Ik mag, ik kan me piet vergissenU moet en U zult zéggen'; dat is sociaal-democratisch jn den overtreffenden trap. Dat af schuwelijke smalen op de Belgische Regeering, op de bewaarders, de kat holieke bewaarders, het is weerzin wekkend. Die oproep aan het Vlaamsche Volk om niet te stemmen op de Katholieken, het bewijst maar al te duidelijk de waarheid van mijn beweren dat de z.g. Christen-demo craten slechts varen onder vreemde vlag. Zij vergeten te zeggen, waar aan de Belgische Regeering de ge vraagde millioenen, die thans als staatsschuld op het grootboek parais- seeren, heeft ten koste gelegdEn wanneer de regeering zich afslooft, zooveel zij kan om het onderwijs op billijke basis langs goede banen te leiden, dan steunen zij de regeering in haar lofwaardig streven 't Mocht watZij schreeuwen met al wat links is mede over rechtsverkrachting, macht* misbruik enz.Er zit nog veel meer in die paar stukjes, maar ik geloof wel, dat U me zult toegeven, het hier voorloopig wel mede te kunnen doen. Neen, waarde heer, zeggen ik ben Christen-democraat en het programma van mijn partij is gebaseerd op de onvervalschte Christelijke beginselen. Zulks geeft niets. Men moet er ook naar doen, anders vervalt men in veel dieper fouten, daar die met degenen, die men bestrijdt, aanwrijft. Ik wensch U geen geluk met een eventueele ken nismaking met de Christen-democra ten en dokter J. v. d. Brink. Wat de laatste als kapelaan mogelijk geweest is, kan thans geen opgeld doen. Hij is gevallen Wat de za^k algemeen kiesrecht betreft, deze kan slechts de liberalen benadeelen op een vreeselijke wijze, lk handhaaf echter in zooverre mijn bewering, dat het voor de sociaal-de mocratie enorme voordeelen zou mee brengen. Ten bewijze, dat het hui dige kiesrecht in België nog niet zoo onrechtvaardig is als U wel meent, beschouwd dan uit een oogpunt van nationaal belang verwijs ik naar het hoofdartikel in „De Maasbode" van 9 Juli 1912, Avondblad. Peerke den Belg is een katholiek dichter. Maar dan verkies ik de Kat holiciteit van den eerste den besten Roïterdamsche jopper verre dsarho- ven. Die kan schelden, ja maar brut, wild, plat en onstuimig; maar niet zoo verfijnd venijnig en giftig als uw Katholieken dichter. Qp welke categorie van mensphen zou soms dat gedichtje in „de Volkswil" van 25 Mei 1912 opgenomen, bedoeld zijn? Op de geestelijkheid, nietwaar. En kunt U daaruit lezen, dat het slechts slaat op enkele bepaalde geestelijken Ik niet. Monsterachtig is het, om der gelijk gif zoo druppelsgewijze aan het volk toe te dienen. En het wordt in zoo'n grappigen geestigen vorm gego ten en met zoo'n heerlijk sausje ge kruid en het draagt zoo'n onschuldig opschrift (Beleefde vraag) dat er als 't ware van wordt genoten, voor men het gezien heeft. Men proeft den bit teren nasmaak niet. Meer gedichtjes van dat heer las ik reeds. Het lust me echter niet, ze de revue te laten passeeren. Wat de amendementenkwestie aan gaat er is hier van eigenaardig heid, ik wil gelooven dat U geen ne venbedoelingen aan dat woord vast knoopt, geen sprake. De commissie van voorbereiding zal toch na de woorden van c!gn hfcer Lohman wel tot een gelijke overtuiging gekomen zijn als den heer Lohman zelf? Ik zou het eigenaardig vinden, ware het anders. Van de Graef hebben de meeste Uwer lezers reeds meer dan genoeg, althans van zijn stukken. Van hem hebben zij allerminst lessen in zeden leer, deugd en christelijk-weten noodig. Betreffende de situatie aangaande de Vrijmetselarij ontwijkt u me alweer, U weet toch wel wat br.\ Boes was en wat hem in zijn kwaliteit als amb tenaar door de regeering werd opge dragen. U weet toch eveneens op welke manier br.'. Boes daarover door de Loge is lastig gevallen? En al was U dit mogelijk ontgaan, dan mag ik toch van U wel veronderstellen, dat U weet, met welke taaie volhar ding en voorbeeldeloozen ijver, een betere zaak waardig, de geheime macht der Loge voortdurend bezig is de Katholieke Kerk over al haar geledin gen voortdurend te bekampen. En een bestrijding, die in het duister, in de donkerte van clublocalen geschiedt is niet fair, is niet van mannen van eer. U moogt in berichtjes, als door mij gesignaleerd grappen zien, goed. Iets, wat men zich onderling veroorlooft kan ook ik als zoodanig accepteeren, maar bij het Handelsblad moeten der gelijke pijltjes dienen om de zooge naamde volksverdomming te bewijzen. Bertus is Katholiek, vriend van Kramer, zegt 0. Dit kan best waar zijn. Ik ken meer Katholieken, die liberaal, zelfs socialist, neen nog veel erger dan beide te samen zijn. Ik ken er zelfs, die met het masker der schijnheiligheid rondloopen, die ge vierd worden en op de handen gedra gen, die men ten troon voert en be wierookt als de edelsten, die de maat schappij kan voortbrengen, maar die, wanneer men maar even een tipje van het scherm mag opgelicht zien, U doen terugdeinzen van afschuw en U den adem benauwen voor de ver rotting en den pestwalm die van hen uitgaat, die U doen vragen wat is er dan eigenlijk goed, als dergelijke fiere edele mannen dergelijk vandalisme ongestraft jaren mogen voortzetten. Zie, mijnheer, zoo ken i k er. En is het dan wonder, dat ik Bertus, bij wie ik allerminst zooiets, als boven genoemd zou durven veronderstellen, tot de liberalen of socialisten reken, ofschoon U hem Katholiek noemt. Zijn bestrijding van de regeering in meerdere nummers van Uw blad i s geen b e s t r ij d i n g. Het is slechts bijtende satire, honend spot tend met het door hem zoogenoemde spelletje in den Haag. Wat Uw Zuid- Bevelandschen briefschrijver betreft in Uw nummer van 23 Maart 1912 komt van de hand van dien heer een artikel voor en als U nog even wilt nagaan, wat hij daar zegt over deTa- riefwet en Staatspensioneering, dan zal U mijn bewering duidelijker zijn. Ontkent hebt U niet, dat die heer tot de Vrijzinnige? partijen behoort; ik hoop, dat U het nu zult willen be kennen Kritiek op de verhandeling over Oestercultuur bedoelde ik aller minst. Maar ik bewaar wat me het bewaren waard lijkt en zoodoende vond ik bewust nummer terug bij mijn verzameling wetenswaardigheden. Zeker, in zake Kroondomein hebt U qnbevooroqrd.eelt gehandelt. Daar om eert een groot deel van het volk U nog. En niet alleen daarom, maar om vele andere dingen, in Uw ant woord genoemd. Uw streven voor boerenbond, boerenleenbanken e.a. was edel, groot, getuigde van zelfop offering en naastenliefde, maar U weet zeer goed, dat daar slechts het begin en niet het einde lag. Nog veel wer ken van Charitas bleven wachten. U kunt dus nog niet op Uw lauweren rusten. Voer slechts de door mij genoemde uit. Het initiatief moet niet uitgaan van de menschen voor wie het noo dig is, maar van bovenaf komen. Dat is gebleken tijdens Uw actie voor de boerenleenbanken e.a. Ik zeg nog maals, sticht een nieuwe kiesvereeni- gingU zegt, de R. C. Kiesvereeni- ging is niet ontbonden, dus heeft niet afgedaan. Maar een dood paard is ook een paard en toch heeft het af gedaan. Ditzelfde is op de kiesver- eeniging toepasselijk. Uit de kas der kiesvereeniging wer den de gelden voor het steunen der candidaten gehaald. Dat kondt U ook doen en dan was de rubriek overbo dig Ik zie de rubriek in Uw blad waar ook Uw antwoord aan mij in voorkomt, nog eens in. Wat staat daar? Omdat baas jan f0,10. Edu- ard is bang f 0,20. Omdat de Kromme enz. Omdat de vrouw enz. Omdat Mie en Stiene enz. Zijn dat simpa- thiegiften Is dat niet hatelijk Ko men die van zelfbewuste menschen, die geen onrecht op hun ziel laten smoren Genoeg. Het zal wel ko men, zegt U. U hebt meer vertrou wen daarop, dan ik, naar het schijnt. U zegt, al mijn arbeid, al mijn zor gen enz. hebben voor doel, om dit volk katholiek te doen blijven. Zeker. U verdrukt het volk allerminst, ook helpt U daaraan niet mede. Maar kweekt U wel aan naastenliefde, ver draagzaamheid, vergevensgezindheid U zult me tegenvoeren, doet een an der dat Maar waar een ander doet, wat hij moest laten geeft dat ons nog niet het recht hetzelfde te doen, we staan dan gelijk. En dat U zich te gen aantijgingen verdedigt, wie zal het kwalijk nemen, maar wanneer U om elk feit, Gf het U persoonlijk of een ander of onbekende treft, de ko lommen van Uw orgaan vult met re- pressaillemaatregelen, dan beseft U wellicht niet, dat het volk dan veel verder gaat dan U bedoelt. Niet ieder is in staat, dergelijke zaken tot de juiste proportie's te begrenzen, en zoo wordt dikwijls een grief tegen b.v. één priester op de geheele geestelijk heid geschoven. Onder f ij n e n worden dan spoe dig veel meer anderen dan zij, die U bedoelde!, gerangschikt en wanneer het volk bij hen, die het moeten leiden door hun intellectueel en maatschap pelijk hooger staan, geen goeden meer ontdekt, om in de lijn te blijven, waar om zou het dan zelf goed blijven. Ik wensch niet, dat U doet als hetz- bladen, die het voor van iets dat zij bestrijden, niet willen zien of hooren. Allerminst. Zoo is ook mijn ver zoek om niet zoo alles toe te laten bedoeld. Maar dingen, die beslist verkeerd en afkeurenswaardig zijn, hoeft U toch niet toe te laten Zoo veel recht hebben toch Uw abonné's niet op. het vrije woord Dan werd het een verzameling van pamfletten instede van een baak waar men zijn eerlijke inspiratie's mag komen verkon digen. U kunt wel degelijk door alle richtingen tot Kamerlid gekozen wor den. U hoeft Dixhoorn niet te pro- pageeren als tegenwicht tegen de steeds sterker opdringende anti's. Kom in de plaats van mr. Dieleman b.v. met een Katholiek. Wordt die gekozen, dan hebben we dat tegenwicht ook en tevens nemen dan daardoor de Kat holieken bezit van een zetel waarop zij alleen werkelijke rechten kunnen doen gelden. Onderwijs is voor mij een zaak van opvoeding en men moet er zich veel aan gelegen laten liggen, in welke richting dat geleid wordt. Wij eischen van U, dat U niet zult medehelpen aan de sistematische voortdurende ach teruitzetting van het bijzonder bij het openbare. Gelijk recht voor allen, dat zij Uw leus. Waar ik stelde mijn vragen in zake middenstandsche belangen is het niet mijn bedoeling U van een en ander te betichten. Uw voorbeeld moge goed zijn maar de bedoeling was te vragen, zult U, eenmaal Kamerlid den middenstand daadwerkelijk hel pen steunen. Hiermede heb ik nogmaals een aan tal vragen gesteld als antwoord op Uw antwoord. Ik hoop dat U me niet van nevenbedoelingen zult ver denken. Kuiperij of huichelarij zij verre van me. Maar nogmaals ik weet, dat alles hierin vervat door U zal worden geaccepteerd. Zooniet dan zie ik me tot mijn leedwezen verplicht me met velen van U af te scheiden tenzij U betere argumenten tot weerleggen van het gereleveerde bijbrengt. Inmiddels met de meeste hoogacht ting enz. o Hontenisse, 15 Juli, 1912. We/erf. heer. Verwondering en blijdschap maakte zich van mij meester, en ik had een oogenblik spijt mijn antwoord op Uw verweerartikel gepost te hebben, maar dan toch ook maar een oogenblik, toen ik Zaterdag Uw blad las. Welk een verschil, wat een geheel andere geest geeft dit nummer te ge nieten tegenover wat we een tijd lang gekregen hebben. Een prachtartikel over de vrijmetselarij, een roerend in m'emoriam over den moeizaam gestre den en toch verloren strijd tegen de Z. V. Tramwegmij, en een rubriek, het doet me goed het te mogen con- stateeren, %dat U in Uw antwoord ge lijk hadt, toen U zeidet, het zal wel komen, enkel vol simpathiegiften. Zou het liegen zijn, wanneer ik zei, dat ons volk het slechte moet worden verweten, om het goede te zien gebeu ren. Ik meen te mogen zeggen, dat mijn brief veel goede gevolgen heeft gehad, zonder me daarom daarop te verhoo- vaardigen. Ik meende dat die brief zou zijn in het belang van Uzelf, van Uw Ka- mercandidatuur en van U.w geheele paitij. lk meende als vriend ver-, plicht te zijn het geschokte vertrou wen in U en Uw orgaan zoo moge-, lijk te herstellen en te versterken. En daarom nam ik mijn toevlucht tot het omschrijven en U toezenden van al de grieven in mijn vorigen brief sa-* mengevat en in bovenstaande nog na-- der omschreven. Scherp heb ik wel iswaar de grenzen gesteld maar ik ben niet gewoon, gehandschoend op te treden, opzitten en pootje geven, behoort niet tot mijn gewoonten. Bo vendien, ik meen ons volk voldoende te kennen om te weten, dat het van zoetsappigheid en femelarij niet houdt.

Krantenbank Zeeland

Volkswil/Natuurrecht. Gewestelijk en Algemeen Weekblad te Hulst | 1912 | | pagina 1