Uit Alkmaar.
AAN ONZE LEZERS EN LEZERESSEN
wijzen de grootheid van haar hart.
Den huisvader van een groot gezin,
die in blijdschap en in een zich zelf
vergeten, in eerlijken arbeid met zor
gen voor de zijnen wei kt voor de da-
gelijksche behoeften der zijnen.
Den arbeider die, hoewei zijn hart
hem thuis houdt bij de zijnen, ver van
de echtelijke of ouderlijke woning het
brood voor de zijnen gaat verdienen
en alles voor de zijnen overstuurt, wat
hij in gepaste zuinigheid niet voor
zich zeiven noodig heeft.
In het algemeen eerbiedwaardig
noemen wij elk mensch, hoog of laag
staande op den maatschappelijken
ladder, die zijn levenstaak vervult en
daarbij God en Diens gebod voor
oogen houdt, want deze allen zullen
eenmaal geroepen worden om te wonen
daar, waar allen groot zijn, want het
is groot te wonen in het huis des
hemelschen Vaders.
Maar niet eerbiedwaardig noemen
wij den mensch, hoog of laag staande
op den maatschappelijken ladder, die
zijn levenstaak gebruikt tot zelfzucht
en daarbij God en Diens gebod ver
geet, want deze allen zullen eenmaal
verworpen worden tot daar, waar de
hoogmoed zal overgaan tot smaad,
waar de overvloed zal overgaan tot
gebrek, want de laagheid is daar de
grondtoon van de gestrafte boosheid.
Maar is het niet treurig dat op een
dergelijke wijze als het ware handel
wordt gedreven in Heilige Missen, en
dat van de „vrome" zijde noch door
de kerkelijke overheid daartegen wordt
opgekomen
Maar wat het treurigste is, is wel
dit: dat een dergelijke handel geheel
ligt in den geest, die het katholieke
leven in Nederland tegenwoordig be-
heerscht, de geest, die, zooals in het
bisdom Breda, uit wereldsche overwe
gingen met de Heilige Sacramenten
speelt als jongens met knikkers, de
geest die in het openbare leven zelfs
het geloof heeft gemaakt tot een han
delsartikel, de geest die, onder den
invloed van politieke geestelijken en
politieke advocaten geloof en liefde
werken doen dienen tot verkiezings
doeleinden.
En wat hierbij pijnlijk aandoet is
dit, dat in het Nederlandsche katho
lieke leven de stem van de weinigen,
die zich niet laten verblinden door den
uiterlijken glans, is als die van den
roepende in de woestijn, en wordt
getracht met voorbedachten rade niet
te hooren noch te laten hooren, omdat
het bewijst, hoezeer de verblinding
algemeen is.
Zou het soms kunnen liggen in Gods
bestel, dat de benoemi:'g van den
Nederlander Pater van R ssum tot
Kardinaal is geschied, opdat deze de
verblinding doet wegnemen, die is
voor de oogen van het Katholieke
Nederlandsche volk, en vooral voor
de oogen van de kerkelijke autoriteiten
in Nederland
O
Het volgende in de R. K. kerk alhier
verspreide blaadje verdient curiosi-
teitshalve bekend gemaakt te worden
Gij allen, geachte Lezers en Leze
ressen, zijt met vurigen ijver bezield
om ons Juvenaat te steunen. Ten be
wijze hiervan strekke het feit, dat gij
zoo edelmoedig de middelen te baat
neemt, die wij u aan de hand gaven.
Op één dier middelen nochtans
wenschen wij geheel bijzonder uw
aandacht te vestigen, nift slechts wijl
het onze belangen geldt, maar ook
omdat uw eigen voordeel dr.armec zoo
innig verbonden is wij bedoelen onze
Misstichtingen.
Geen verhevener 1. an deling voorze
ker, geen die God wdgevalliger is dan
de H. Mis, waar Jezus Christus, zelf
èn Offeraar èn Offerande, aan den
Hemelschen Vader de hoogste hulde
brengt.
Geen heilzamer handeling tevens.
De H. Mis is de bron van zegeningen
bij uitnemendheid genaden voor onze
zielen, verlossing voor die onzer dier
bare overledenen, gunsten in tijdelijke
aangelegenheden.
Als wij zulks overwegen en dan
zien, dat er zoo weinig om gedacht
wordt om H. Missen te laten lezen,
vindt gij het dan niet billijk dat wij er
u op wijzen
Welaan ook dit middel, waar uw
eigen voordeel op den voorgrond
treedt, en de belangen van ons Juve
naat zoo terdege ter harte worden
genomen, met allen ijver aangewend
Leest met aandacht de drie volgende
Misstichtingen en neemt het vast be
sluit u tot éên dezer stichtingen te
bepalen. [j
lo. Zij die ons vijf gulden geven,
hebben ten eeuwigen dage deel aan
ééne H. Mis die den eersten Vrijdag
van iedere maand wordt opgedragen.
2o. Zij die 10 gulden geven, heb
ben deel aan ééne H. Mis, die weke
lijks (Donderdags) tot October 1914
wordt gelezen.
3o. Zij die 60 gulden geven, heb
ben ten eeuwigen dage deel aan vier
H. Missen, die wekelijks en wel op
Maandag, Woensdag, Vrijdag en Zater
dag worden opgedragen.
N.B. De betaling kan geschieden in
termijnen, dat wil zeggen men melde
ons duidelijk, welke stichting men be
doelt en zende dan iedere maand of
om de twee of drie maanden een ge
deelte van het geld, tot de geheele
som gestort is. Dit geld kan ook aan
onze Zclateurs of Zelatricen worden
ter hand gesteld, die zich gaarne met
de verzending zullen belasten.
De Priesters
van het H. Hart van Jezus.
We maken hierbij deze kantteeke-
ning
Welk verschil is er tusschen eene
dergelijke aanbeveling en een prospec
tus voor het koopen van een Ham-
burgsch lot De betalingsvoorwaar
den zijn nog gemakkelijker dan voor
Tijdgeestloten.
Goede winsten en schrale
loonen.
o
In haar persoverzicht ontleent de
„Standaard" eenige beschouwingen aan
„De Zeeuw". Er wordt in gewezen
op de goede, men mag wel zeggen,
zeer goede winsten, die de land
bouwer in het algemeen dezen zomer
heeft gemaakt en dan volgen de vol
gende opmerkingen
„Vele landbouwers hebben 't afge-
loopen jaar een bovenst best jaar ge
had. Mooie opbrengst. Royale prijzen.
Geen tegenslag. Prachtige winst. Er
zijn er onder, die, naar men meent te
kunnen berekenen, tusschen de drie-
en achtduizend gulden overlegden.
Dit is geen praatje.
Een landbouwer, die 18 gemet aard
appels (2000 H-L.) a f 3,— had, maakte
daarop zeker een mooi winstje".
Het blad [betreurt het, dat het niet
vernam dat de loonen der daglooners
in verband met de rijke oogsten een
weinig worden verhoogd of aan de
mensehen een duurte-toeslag werd ge
schonken. Wel vernam het andere
dingen. Bijvoorbeeld
„Wij vernamen van een arbeider
wiens dagloon van f 1.op 60 cent
terugging, omdat hij zooveel meisjes
had, die mee verdienden. Wij ken
nen ook gevallen, dat een arbeider,
die verletten moest om zijn kindje te
begraven, dat verlet 's Zaterdags van
zijn weekgeld zag afhouden. Wij ken
nen gevallen, dat door dergelijke on
billijke inhoudingen, alsmede door
andere tegenstrijdigheden, een arbei
der, in den winter, nu, het niet hoo-
ger bracht dan tot een weekgeld van
een rijksdaalder
Negentig cent daags verdienen de
dorschers hier en daar op andere
plaatsen is 't echter meer maar
wanneer de arbeider vraagt onder
meer wegens de goede^uitkomsten van
den zomer meent hij dit te mogen
doen vraagt aan den zoo rijk be
voorrechten landbouwer, of 't niet een
dubbeltje per dag meer mag zijn, dan
krijgt hij een weigerend antwoord.
Wij vertellen zoo gaat „De Zeeuw"
voort
„Wij vertellen deze dingen niet om
den arbeider tegen den boer of den boer
tegen den arbeider op te zetten. Doch
zij zijn in sommige streken zoo menig
vuldig en zoo stuitend, dat zwijgen
misdadig zou kunnen worden.
't ls waar, de arbeider klaagt niet
en met de machine achter zich, en
het hongerszwaard voor zich, duidt
hij een zoodanige weigering niet
euvelmaar indien hij God vreest,
zegt hij het aan zijn God en indien
dan het gelijk aan zijn zijde mocht
zijn, dan zou het kwaad wezen voor
zijn baas.
Wij mogen hierop wel eens met
bescheidenheid de aandacht vestigen.
En nu 't toch in den toeslag-tijd is,
valt allicht ons woord bij de werkge
vers vooral bij onze Christenwerkge
vers, in goede aarde".
Het is zeer te hopen zegt dan de
„Standaard" dat de voorbeelden, door
„De Zeeuw" genoemd, uitzonderings
gevallen betreffen, en dan zijn ze nog
erg genoeg. Wie zoo de arbeiders
behandelt, drijft ze in de armen van
het socialisme, en handelt onverant
woordelijk. Christen werkgevers, die
alzoo handelen, zouden wij ons moei
lijk kunnen voorstellen".
De Volkswii teekent hierbij aan
„Zeeuw" en „Standaard" spreken
van de protestansche christelijke boe
ren. De Katholieke boeren van het
Land van Hulst zijn jegens hun ar
beider evenmin royaal. De vorige
week sprak onder het Vrije Woord
daar nog over vriend Meintjes over
Graauw. Het zou hier anders reeds
veel beter zijn, als niet zou zijn ge
stookt en gekuipt eerst om kapelaan
Buijsrogge hier vandaan te krijgen en
daarna om het begonnen werk van
van Dalsum zoo mogelijk te verlam
men, en dit laatste uit afgunst en ver
kiezingsberekening van katholieke po
litiekers.
Een onverdachte uitspraak.
Uit het „Hoekje van IJsegrim"
die ditmaal speciaal (R.-K.) achter zijn
naam zet, in het te Nijmegen ver
schijnende R.-K. blad „De Geldersche
Koerier" van Dinsdag
„De bladen berichten, dat er te
Voorschoten is opgericht een Roomsch-
Katholiekeeierveiling.
Voortgaande in deze lijn zullen we
krijgen
Roomsch-Katholieke groentenveilin-
gen.
Roomsch-Katholieke uitverkoopen,
Roomsch-Katholieke koopdagen,
Roomsch-Katholieke veemarkten,
enz. enz.
Wordt het nu waarlijk niet al te
dwaas
Deze vermenging van aardsche be
langen met een godsdienstig adeltee-
ken begint bedenkelijke overeenkomst
te vertoonen met het binnendringen
van de geldwisselaars in Jerusalems
heiligdom.
Wie dreef hen ook weer uit?
En hoe
IJ z e g r i m (R.-K.)"
De Rijksdagverkiezingen
in Duitschland.
In den Rijksdag bestond de re-
geeringsmeerderheid uit de partijen
van het Centrum en de Conserva
tieven, wat men in Nederland zou
noemen de Christelijke Coalitie
Bij de verkiezingen van deze maand
voor den nieuwen Rijksdag hebben
Centrum en Conservatieven groote
slagen gehad, en is de meerderheid
van rechts gegaan naar links, met
kleine tusschenpartijen, die de be
slissing kunnen geven.
Het merkwaardige is, dat het
katholieke Centrum, steeds onwrik
baar en de partij met het grootst
aantal leden, in ledental de tweede
is geworden, en de Sociaal-Democra-
ten de eerste.
Het Centrum is van 103 leden
gevallen op 93 en de socialisten zijn
van 53 gegaan tot 110
Merkwaardig is, dat drie bis
schopssteden in geheel katholieke
omgeving (Wurzburg, Freiburg en
Keulen) nu socialistische afgevaar
digden hebben.
Zou dat ook niet bebooren tot het
teeken des tijds en Gods wil, dat de
Kerk en hare bedienaren zich voor
taan onthouden van de wereldsche
zaken, en dat wie niet hooren wil
moet voelen
Al dat afgeven op *de socialisten,
men ziet het hier, haalt niets uit, zoo
lang men weigert de katholieke tak-
tiek te kloppen op -de eigen borst.
Gemeenteraad van Hulst
Vergadering van 19 Januari 1912.
Voorz. burg. v. Waesberghe.
Aanwezig 9 leden. Afwezig weth.
Hombach en dhr Fruijtier.
1. Notulen der twee vorige vergade
ringen worden na voorlezing goedge
keurd.
2. Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten a. goedkeuring on-
derh. verhuring registratiegebouw, b.
goedk. f2700 subsidie aan Burg. Arm
bestuur, c. schrijven van ontvangst
nieuwe Tapperij verordening, d. be
voegdheid om over de helft der posten
begrooting al reeds te beschikken.
Van mr. Dieleman te Middelburg
namens Comité met verzoek om mede
werking voor een stoomtram Graauw
Hulst—St. Jansteen—St. Nikolaas.
Van Comm. Koningin, dat F. van
Waesberghe bij K. B. met ingang van
29 Dec. 1911 is herbenoemd als bur
gemeester.
Worden voor kennisgeving aange
nomen.
Dhr Verwilgkeu wenscht den bur
gemeester geluk met zijne herbenoe
ming.
3. Verzoek van Vincentiusvereeni-
ging om te mogen beschikken over
benedenzaal stadhuis voor tentoonstel
ling en fancy-fair. Goedgevonden.
4. Verzoek van G.J. van Gijsel om
gemeentegrond te koopen aan het eind
der Koekebakkershoek. B. en W. raden
af, omdat daar mettertijd wel eens de
straat zou kunnen worden doorgetrok
ken. Afgewezen.
5. Verzoek van bewoners van wijk
buiten de Dubbele Poort om daar gas
te krijgen, gesteund door een adres van
de vereeniging Gemeentebelang, dit
geteekend door Leo Janssens, voorz. en
P. J. Kruijsse, secretaris.
Voorz. rekent uit, dat de inwilliging
een f 50 per jaar aan de gemeente zal
kosten. En dat dan noodig zal zijn de
kosten der straatverlichting met f 100
te verhoogen.
Dhr van Dalsum is voor inwilliging
omdat het nog de eenige wijk is die
geen gas heeft, en omdat, toen het
klooster kwam buiten de Bagijnepoort
deze wijk ter wille van vreemde paters
dadelijk gas kon betrekken. Waar
vreemdelingen dadelijk werden geriefd,
mag dit niet worden onthouden aan
oude ingezetenen.
Voorz. merkt op, dat er geen gas
kwam buiten de Bagijnepoort ter wille
van de' Fransche paters, maar omdat
de gasfabriek aan hen winst zou be
halen, en gaslevering buiten de Dub
bele Poort levert verlies op.
Dhr de Paepe vraagt lantaarns er bij
buiten Bagijnepoort, doch de voor?.,
meent, dat dit practisch niet kan.
Verzoek algemeen ingewilligd.
6. Voorstel tot openbare verpach
ting der stadswallen, omdat de tegen
woordige pacht van L. Boel einde Fe
bruari afloopt. Goedgevonden.
7. Goedgevonden verpachting stads
waag aan Aug. de Rruijn voor f26.
8. Om administratieve redenen
wordt de begrooting 1912 opnieuw
goedgekeurd.
9. Voorstel tot eervol ontslag met
ingang van Maart van den onderwij»
zer Anthonisse wegens vermindering
aantal leerlingen der openbare school.
Dhr van Dalsum heeft opgemerkt,
dat de openbare school, die op 15
Januari 1907 2§6, op 15 Januari 1911
166 leerlingen had, nu heeft 123 leer
lingen. Hij vraagt of het aan B. en W.
bekend is, of de gemeente-secretaris,
'bij wien ter secretarie de opgaaf wordt
gedaan voor leerlingen der Gemeente
school, in zijne hoedanigheid van se
cretaris der bijzondere school terzelfde
gemeentesecretarie werkt voor ontvol
king der gemeenteschool.
De Voorzitter zegt, dat dit hem niet
bekend is.
10. Wordt vastgesteld kohier hon
denbelasting, en eenige reclames wor
den toegewezen.
Bij de rondvraag vraagt dhr van
Dalsum, wat verhandeld is in het
Comité voor de Waterleiding, dat bij
gewoond is door de voorzitter en dhr
Fricot.
De voorz. deelt mede, dat het comité
in het 4e district is ontbonden, dat
men van oordeel was, dat de water
leiding alleen mogelijk zou zijn, indien
het Rijk voor zijne rekening zou ne
men de leiding door België tot aan
Zeeuwsch-Viaanderen, dat de zaak biijft
rusten totdat het Rijk hierop is inge
gaan, en dat de gemeentebesturen zich
tot niets hebben verbonden.
Dhr Fricot voegde er nog aan toe,
dat Hengstdijk, Koewacht en St. Jan
steen zich uit het comité hebben te
ruggetrokken, en dat de voorzitter, dhr
Collot, daarop plotseling de vergade
ring sloot.
Dhr Fricot zou wenschen, dat ter
wille van de armen de prijs der gas-
cokes tot 1 Mei bleef bepaald op 35
cent. De voorz. antwoordt, dat de
prijs is verhoogd omdat de voorraad
op was, en dat niet de gasfabriek maar
het Armbestuur de armen moet helpen.
Dhr de Paepe vindt de lantaarn aan
het huis van dhr L. Fricot te laag ge
plaatst.
Voorz.dit is slechts tijdelijk. Hij
komt terug op de gaslantaarns buiten
de Bagijnepoort, wat de voorz. afraadt
als practisch onmogelijk.
De Raad gaat over in geheime
zitting.
HULST. Volgens bericht in de
Midd. Courant is bij bevelschrift der
arrondissents-rechtbank te Middelburg
tegen onzen gemeenteveldwachter
Cortvriendt ter zake van mishande
ling (tegen Louis Herman) rechtsin
gang verleend met verwijzing naar
de terechtzitting. Volgens Zelandia
niet wegens mishandeling, maar ali
verdacht van mishandeling.
LAMSWAARDE. De heer J A.
Teepen, hoold der school te Vasse,
vroeger alhier, is in gelijke betrek
king benoemd te Milheeze (N.-B.)
SAS VAN GENT. Zondag had
ter herberge bij P. Bockstael eene
kaartwedstrijd plaats waaraan door
60 personen werd deelgenomen en
10 gulden gewaarborgd was. De
prijzen werden gewonnen als volgt:
Eerste prijs P. van Akker en Aug.
Maes, tweede prijs O. Willaert en
Jos. Hamel ij nek, derde prijs P. Bok-
stael en L Vernaeve van Westdorpe,
vierde prijs F. Genbrugge en Alph,
Ducarmon en vijfde prijs Oct. Troch
en E. Kausemaker.
WFSTDORPE. Aan de prijskaar-
ting Zondag bij C. Vervaet gehouden
werd door dertig spelers deelgeno
men en werden de prijzen gewonnen
als volgt Eerste prijs L. GoethaU
en G. Janssens, tweede prijs E. Ver
vaet en A. Akke, derde prijs G.
Lossie en P. Talboom en vierde prys
G. Akke en F. Goethals.
KOEWACHT. In den nacht van
Dinsdag op Woensdag zijn bij den
landbouwer L. C. alhier een 10 tal
kippen gestolen. De dieren sliepen des
nachts, zooals meer gebeurt in een
boom dat was voor de dieven ech
ter geen bezwaar; zonder lawaai te
maken wisten zij de kipjes op hun
hooge zitplaats te verschalken.
KOEWACHT. Woensdag nacht zijn
te klein Sinaai een bende smokkelaars
met eenige douanen der brigade van
Moerbeke in botsing gekomende
smokkelaars namen de vlucht en moes
ten drie koelen achter laten, die door
de ambtenaren in beslag werden ge
nomen.
Het Vrije Woord voor
Abonnés.
o—
Mijnheer de Redacteur
Gelieve onderstaande eens in uw
geacht en veel gelezen volksblad op
te nemen bij voorbaat mijn dank.
LASTERAAR.
Dit is eene vrouw wonende hier op
Kuitaart, die mij in een verkeerd dag
licht plaatst.
Zelfs laat ze nog eens oude opge
doekte zaten de revue passeeren, niet
minder en niet meer als om ons te
knechten.
Naar aanleiding van een laster
praatje dat mij heden ter oore kwam,
schreef ik haar een briefje, en kreeg het
onvriendelijke antwoord o. m. want
lui zoo als jullie heb ik niet in de
rekening.
Nu vraag ik haar langs dezen weg,
„zwart op wit" wat is hare bedoeling
hiermede het is toch geen goud of
zilver, zeker hé of zijn het rook
artikelen. Haar nogmaals ftast op je
woorden toegeroepen.
Uw. dw.
F. d. B. Gisthandelaar.
Kuitaart 24—1—'12.
o—
Mijnheer de Redacteur
Wat is er waar van 't volgende:
Reizigers in lakken, vernissen en
verfwaren zaten in een hotel mekaar
te vertellen dat men voor H.
geen lak kan leveren, dat bestand
is tegen het slechtste gas van Neder
land dat te H gebrand wordt.
De ammoniac, waarvan 't niet vol
doende gezuiverd is, zou daarvan
oorzaak zijn.
De inwerking van 't gas zou zoo
sterk zijn, dat na een eenjarig ge
bruik een nikkelplaat verteerd zou
wezen.
Geknoei van B. en S. werd als
oorzaak opgegeven.
Land vau Goes. X.
AntwoordVan een geknoei door
B. en S. is ons niets bekend. Dat
het gas in H. werkelijk zoo slecht is
in vergelijking met andere gemeenten
als het slechtste gas in Nederland is
ons niet bekend. We weten alleen,
dat in H. alles wordt gedaan om goed
gas te hebben, en we herinneren ons
eens te hebben gelezen, dat in Middel
burg werd geklaagd over het gas Het
gas in H. slaat wel wat aan, maar dit
is ook wel eigen schuld der gebruikers.
Red. Volkswil,