werken by hen die adverteeren in DU YOLKS WIL,
Koopt en laat
SÜBSIDIEHONGER EN OPLICHTERIJ.
Gewestelijk Nieuws.
Van alles wat.
o—
In de te "Watergraafsmeer ver
schijnende rKleine Meerbode" deelt
een inzender, G. N. Bronke Jr., het
volgende mede omtrent de Katho
lieke school aldaar.
„Eén der leerlingen, nl. Dina
Koremans aldaar, die in 1910 de
school had verlaten, na dien tijd als
kindermeisje bij iemand was geweest,
en daarna op het naaien was, moest
met dit laatste, begin van dit jaar,
plotseling één week ophouden, omdat
zij voor één week op school als
leerlinge moest worden ingeschreven.
Terecht onderstelt de schrijver,
dat deze plaatsing gedurende éen
week nergens toediende, dan om een
hooger rijkssubsidie voor deze school
te bekomen Immers, het subsidie
wordt berekend naar het aantal leer
lingen op 15 Januari, Of de leer
lingen ook al vlak vóór 15 Januari
komen en vlak na 15 Januari weer
weg gaan, het Rijk heeft toch voor
hen subsidie. Het gedrag der chris
telijke schoolbesturen echter, die al
dus subsidiejacht maken, is met het
grofste bedrog gelijk te stellen en
Diets anders dan diefstal op de
Staatskas.
Het is bekend, zegt „Het Volk",
dat tal van christelijke schoolbestu
ren zonder eenigen schroom deze
soort diefstal met hun geweten over
een meenen te kunnen brengen. Het
is ook op het departement van Bin-
nenlandsche Zaken zonder twijfel
bekend, dat elk jaar tegen 15 Janu
ari op deze wijze het Rijk op groote
schaal wordt opgelicht. Toch hoort
men nimmer van maatregelen daar
tegen.
Het „Hbl.heeft naar aanleiding
van bovenstaande mededeeling een
onderzoek ter plaatse ingesteld „Wij
moeten erkennen, dat het ons niet
moeilijk viel, want het hoofd der
bedoelde Katholieke school in Wa
tergraafsmeer, de heer J. Overtoom,
deed aan onzen verslaggever met
„gepaste vrijmoedigheid" het geheele
verhaal, van de wijze waarop het
Rijk opgelicht wordt.
„O, mijnheer, zeide de heer Over
toom, nadat hij bovenstaand bericht
uit de „Kleine Meerbode" gelezen
had, „bedoelt u dat. O dat gebeurt
zoo vaak Hoe is het mogelijk,
dat ze zoo'n publikatie nu juist van
onze school doen."
„Tot een maximum van 89 leer
lingen krijgen we volgens de wet
voor twee leerkrachten voor een leer
kracht meer, dus van 90 tot 145
leerlingen subsidie voor 3 leerkrach
ten, van 145 tot 200 leerlingen
voor 4 leerkrachten en 200 tot 225
voor 5 leerkrachten.
Ons aantal leerlingen nu was tot
ongeveer 184 gedaald en om ons
subsidie voor 5 onderwijzers te kun
nen behouden, hebben wij het voor
15 Januari den dag waarop het
aantal leerlingen voor de subsidie
aanvraag geldt tot ruim 200 op
gevoerd. De schoolopziener, de heer
Ketelaar, weet dit ook
,,Wat zegt u
,,Ja, mijnheer Wel niet officieel,
maar op 15 Januari kreeg hij een
opgave van 202 leerlingen en 21
Februari zijn den schoolopziener 184
leerlingen opgegeven. Waaruit dus
het ontslag van velen blyken kon.
nl. het ontslag van 18 oud leerlin
gen, waarmee wij het aantal voor
half Januari tot ruim 200 gecom
pleteerd hadden ter wille van het
subsidie voor de 5e leerkracht
De heer Overtoom vond zijn op
treden zeer juist en in het belang
der school. „Immers", zeide hij,
„nu moeten wij ook zelf wel die
vijfde leerkracht betalen en brengen
ook wij dus offer in plaats dat we
voordeel hebben (sic maar we be
hoeven niet te reorganiseeren en kun
nen de school en het onderwijs in
de bestaande organisatie handhaveu.
De wet noemt maar éen dag, 15
Januari, voor bepaling, van het sub
sidie-bedrag en dan volgens het
klasse-stelsel in plaats van per leer
ling. Daarom hebben wij tot 200
leerlingen gecompleteerd, want als
wij er straks b.v. 250 hebben, krij
gen wij het geheele jaar niets meer."
„En dan", riep de heer Overtoom
ten slotte trioinpliantelijk uit, „en
dan ik heb het niet op eigen
houtje gedaan, maar eerst bij colle
ga's geïnformeerd En ze zeiden alle
maal „Doe zóo
De Volkswil vraagtZou het
werkelijk waar zijn En zoo ja
Zouden die praktijken ook in Zeeland
bestaan
Het Vrije Woord voor
Abonnés.
o
Mijnheer de Redacteur!
Nogmaals verschil ik van meening
met U, maar ik moet bekennen, dat
ik tegen U gaarne strijd, omdat uw
toelichtingen zoo leerzaam zijn. Ik
behoor ook nog tot die menschen die
niet goed kunnen lezen.
Uit mijn schrijven [zult U wel ge
merkt hebben, dat ik een ernstig ge
loofsonderzoeker ben. Welnu, wat is
er aangenamer dan u als gids daarbij
te hebben Mogelijk dat onze vriend
schappelijke strijd veler oogen opent
en hen tot Jezus brengt, dat zou voor
ons toch een zegen zijn.
„De bijbel die in de roomsche kerk
gezag heeft, is de zoogenaamde Vul-
gater, oorspronkelijk een vertaling van
den in 420 gestorven kerkvader Hie-
ronymus. Op bevel van den bisschop
Damascus van Roms, herzag deze na
melijk een oude Latijnsche vertaling
van het N. Testament, de z.g. Stala,
en voegde er een eigene vertaling van
het O. Testament bij, welke latijnsche
vertaling in haar geheel door het Con
cilie van Trente voor de Kerk als de
officieele werd aangenomen, en zelfs
boven den oorspronkelijken hebreeuw-
schen en griekschen tekst gezag ver
kreeg. Omdat men echter geen enkel
betrouwbaar exemplaar van Hierony-
mus' vertaling bezat gaf Paus Sixtus
V een tekst van de Vulgaat in het
licht, die voortaan als de eenig be
trouwbare gelden zou. Deze uitgave
bleek weldra echter zóó slecht te zijn,
dat zij na zijn dood werd teruggeno
men, en dat, in 1592 eene nieuwe
werd gegeven, die ongeveer 2000 ver
beteringen bevatte en weder op den
naam van Sixtus verscheen.
Deze verbeterde tekst is de bijbel
geworden van de roomsche kerk. Ook
de Apocrijfe boeken behooren tot den
bijbei, ofschoon de oorsprong dezer
boeken, die na het O. Testament ont
stonden in het duister ligt, hetgeen
ook de naam Apocrijf beteekent, en
de Heer en Zijn Apostelen zich in ge
heel het N. Testament nergens op deze
boeken beroepen, heeft de Kerk ze
toch tegen het gevoelen van den zoo
even genoemden Kerk „vader Hiero-
nymus, in haren bijbel opgenomen.
Deze regels zijn niet van mij even
min die welke nu volgen en uit een
voorbericht der boeken der Machabeërs
zijn overgenomen.
„De schrijver zelf bericht ons, dat
hij geen oorspronkelijk werk levert,
maar alleen een uittreksel en verkor
ting van een veel uitvoejiger geschrift
van zekeren Jason van Cyrene. Wie
deze geweest is, waar of in welken
tijd hij geleefd heeft, is geheel onbe
kend gelijk men zich ook vruchteloos
vermoeid heeft aangaande den per
soon of leeftijd des schrijvers, die ons
deze vei korting van het oorspronkelijk
werk heeft geleverd, Zoov.eel iszekpr
dat dit boek geene vertaling is uit het
Hebreeuwsch, maar onmiddellijk in
het Giicksch geschreven, waarvoorde
taal en de veelal gezochte, gedwongen
en gezwollen Alexandrijnsche stijl ten
waarborg verstrekt. Het is blijkbaar
het werk van een Egyptischen Jood.
Uit welke bronnen Jason zijne ge
schiedenis geput beeft, deeff hij ons
niet mede, maar het is te vermoeden
en te vreezen dat dezelfde niet zeer
zuiver zijn geweest, en dat overleve
ring en volksvertelling veel meer den
grondslag zijner verhalen hebben uit
gemaakt dan e^hte historische stukken
en bescheiden.
En wat nu niet van den Heerjesus
of Zijn Profeten of Apostelen afkomt
geloof ik niet
Daarom zal bij de Statenvertaling
dat boek ook uitgelaten zijn.
Luther heeft er in zijn bijbelverta
ling wel opgenomen doch met de uit
drukkelijke waarschuwingDe Apo
crijfe Boeken niet gelijk gesteld met
de H. Schrift, maar toch goed en nut
tig om te lezen."
Met groeten,
B. DE GRAEF.
Magelang, 30 Mei.
Het bovenstaande is gevolg van deze
zaak
De heer de Graef vroeg in no 68,
hoe men in de katholieke kerk aan
de leer van het Vagevuur was ge
komen, en we beantwoordden die
vraag in datzelfde no.
In no. 83 komt de heer de Graef
op ons antwoord terug en hij beweert,
dat het Boek der Machabeëen niet
behoort tot de wettig erkende Boeken
van de Heilige Schrift, welke bewering
wij in een onderschrift weerleggen.
Het bovenstaande is nu weder een
antwoord op ons onderschrift in no.
83. Daaruit blijkt, wat ook reeds wel
is gedacht, dat de heer de Graef de
zaken, welke betrekking hebben op
godsdienstkwestie, behandelt samen
of in overleg met anderen.
We wenschen dit te zeggen. De
geschiedkundige waarde van het eer-
s t e boek dei Machabeëen, e e r t ij d s
door de Protestanten hardnekkig be
twist, is heden in 't algemeen erkend
door alle ware geleerden, alleen voor
het tweede boek zijn de Rationa
listen eenparig van oordeel om het
geschiedkundig gezag daarvan te loo
chenen.
Dit loochenen houdt verband met
het weigeren om aan te nemen als
een woord Gods, „dat het eene heilige
en heilzame gedachte is voor de Over
ledenen te bidden." Maar door dit
loochenen komen zij in strijd met de
aloude en gemeene christelijke over
levering. En dit loochenen houdt ver
band met de gedachte van Luther,
dat het geloof alleen zonder de wer
ken voldoende is ter zaligheid, die
daarvoor dan, om zijn gedachte goed
te praten, ook loochent als Gods Woord
de brieven van den H. Apostel Jaco
bus, waarin uitdrukkelijk staat, dat het
geloof zonder de werken een dood
geloof is.
Met dit verwerpen van de geschied
kundige waarde van iets, dat niet in
een of ander systeem past, komt men
er niet.
We hebben nog een tweede stuk
ontvangen van den heer de Graef naar
aanleiding van Volkswil no. 83, waarin
staat, dat deken Brouwers aan moeder
en zuster van ons de Sacramenten
heeft geweigerd alleen omdat ze onze
moeder en zuster zijn, en waarin hij
dan wii aantoonen, dat de mensch ook
zonder den priester kan zalig worden,
om daarmede te troosten. We zullen
dit stuk echter niet plaatsen, omdat
V. V. die daad reeds heeft behandeld,
en omdat we dan zouden komen op
een ander verschilpunt tusschen katho
liek en protestant, het algemeen en
bizonder priesterschap, welk verschil
punt steunt op eene onjuiste uit
legging door Luther van I Petr. II5,
9 en Openb. 16, in verband met een
misduiden van 4 Moz XVI: 1—3, en
als onjuist bewezen door het verder
verloop van deze geschiedenis in dit
zelfde XVIe hoofdstuk.
In dit 16e hoofdstuk worden door
God zichtbaar gestraft Core, Dathan
en Abiron, omdat zij geen bizon
der priesterschap willen erkennen.
Red. Volkswil.
o—
Mijnheer de Redacteur
Gelieve de goedheid te hebben, on
derstaande in uw veel gelezen blad
op te nemen, bij voorbaat mijn dank.
Weet U ook, hoe groot de snelheid
is, volgens de wet, op de „doodrij
ders" of zoogenaamd a u t o m c-
biels? Het is schrikbarend wanneer
men in onze dagen zulke stoomrijtui-
gen onjte dorpen ziet passeeren, het
is juist eender of de inzittende heeren
er hun pleizier in vinden „hoe har
der het gaat, hoe aangenamer rijden!"
Toen ik verleden week Woensdag
te voet naar Hulst ging, kwam mij
zóó een ding opgereden, en vloog ons
(er waren nog meer voetgangers)
voorhij, gelijk een vogel door de lucht;
hoprde een paar man zeggen „die
mogen ook zqö hard niet rijden, vol
gens reglement", en d#ar die firma
van W. uit H. hun liefhebberij daar
;"n yjnden, naar ik hoorde, om de
wolken stof hoog op te voeren, kwam
ik tot het idéé, U eens bovenstaande
te vragen.
Nogmaals, met opname dezes te
verzoeken, het woord„Zaai kleine
diensten en er zullen lieflijke herin
neringen uit groeien", voor oogen
gehouden, teekent zich
UEd. dw. dn.
Een abonné.
We hebben de Motor- en Rijwiel-
wet niet bij de hand, wel het motor
reglement, te vinden in Staatsblad no.
345 van 1908 en de wijziging in St.
283 van 1910. Volgens de aangevulde
art. 5 en 12 moet een motorrijtuig er
op ingericht zijn, dat de overige ge
bruikers van den weg niet ernstig
door rook of damp worden gehinderd
en moet de bestuurder daarvoor zor
gen. Van eene bepaling omtrent snel
heid kunnen we in dat Reglement
niets vinden. Indien een ander dit
kan bekend maken, kan hij het doen.
Red. Volkswil.
O
Uitslag stemmingen.
HULST. Herkozen F. Hombach met
214, en C. J. Burm met 191, en ge
kozen P. J. Borm mef 238, en J. F.
v. d. Walle J.Fzn. met 178 stemmen.
Herstemming tusschen I. B. de Boij
met 131, Th. Fassaert (aftr.) met 159,
J. Fricot met 161, J. Ph. de Paepe
met 132, D. v. d. Heijden met 125 en
A. A. v. d. Walle met 116 stemmen
voor drie plaatsen.
De heer A. Hangelbroek had eerst
120 stemmen en later 115 stemmen.
AXEL. Herkozen F. Dekker Fzn.
met 359, P. Dregmans met 424, L.
Lamaitre met 342 stemmen.
Herstemming tusschen J. de Feijter
Lzn. met 315, en J. J. de Feijter Kzn.
(aftr.) met 325 stemmen.
BOSCHKAPELLE. Herkozen P. B.
Mel en P. A. Stallaert en gekozen A.
J. van Vooren.
GRAAUW. Aigeheele herstemming.
HENGSTDIJK. Herkozen J. de Bak
ker, C. E. van Putte en J. Staes.
HOEK. Herkozen J. van Drongelen,
J. D. de Feijter en J. L. Platteeuw.
ST. JANSTEEN. Herkozen B. van
de Goore met 145 stemmen.
Herstemming tusschen E. van Acker
79, A. de Beule 79, E. V. Bleijenberg
115, A. van den Brande 48, J. F. de
Cock (aftr.) 128, J. C. Cornelissen (aftr.)
107, P. J. Ferket 59, P. C. van Gassen
67, H. Vergauwen 130, A. P. M. Ver-
mandel 122, D. Verstraeten 50 en Th.
Voet met 96 stemmen.
TER NEUZEN. Herkozen A. Visser
met 682, en M. Eijke met 665, en
D. J. Dees met 506 setmmen, en ge
kozen E. H. T. van Borssum Waalkes
met 552 stemmen.
SAS VAN GENT. Herkozen de heer
J. V. Oole met 102 stemmen.
HONTENISSE. Uitgebrachte stem
men, volledige opgaaf 6 van onwaarde.
424 geldige stemmen. Dumoleyn E. B.
Kloosterzande 164, Lamswaarde 108,
totaal 272. Kuipers Ed. Kloosterzande
125, Lamswaarde 103, totaal 228.
Van Mol L. Kloosterzande 132, Lams
waarde 135, totaal 267. Vereecken P.
Kloosterzande 134, Lamswaarde 103,
totaal 237. Vermerken P. F. Kloos
terzande 141, Lamswaarde 90, totaal
231.
(Als men rekent dat slechts onge
veer een 50 pCt. der kiezers is op
gekomen, het op den stemtningsd ig
een heete dag was, de werkman in
het veld was aan het vlastrekken, dan
is de beteekenis van deze verkiezing
dat zij openbaart, hoezeer o o k in den
boerenstand en de welhebbende bur
gerij een stil'e oppositie is ten voor-
deele van de richting van Da'sum,
want Vermorken is raadslid geworden
in de plaats van een aftredend zittend
lid, omdat hij den moed heeft openlijk
voor ons uit te komen.)
—O
MAAKUA M.
Fen rampzalige nacht. Een onzet-
tende brand heeft in den nacht van
Zondag op Maandag in onze gemeente
gewoed. Niet minder dan vijf per-
I ceelen werden op het beste gedeelte
onzer gemeente in asch gelegd, vier
andere wsrden zoo goed als vernield,
terwijl het verlies van zes menschen-
levens, allen uit een gezin, zeker wel
de grootste ramp genoemd mag wor
den.
Even voor 2 uur werd angstig roe
pen gehoord en bijna op het zelfde
oogenblik sloegen de vlammen met
groote woede uit het koffiehuis van
den heer P. Hey aan den Dam. De
twee oudste jongens, Jan en Dirk,
vlogen in nachtgewaad over de Damkadc
en deelden in vreeselijke angst mede
dat hun vader en moeder, benevens
drie zusjes en een broertje, nog jn
het brandende huis waren.
Niets kon gedaan worden om de
ongelukkigen te redden. Het vuur
greep met ontzaggelijke snelheid om
zich heen cn de rook deed alles ver
stikker.
De twee jongens, slapende op de
tweede verdieping, waren nog door
hun vader gewekt, die de twee kinde
ren op den arm droeg. De jongen,
Dirk, had beproefd het vuur te be
dwingen, heeft ook nog getracht zijn
vader door liet venster te helpen,
Doch hij heeft niet mogen slagen.
De beide jongens ontkwamen. Vader
en moeder, de kinderen van 13, 10,
5 en 4 jaar ondergingen allen hetzelfde
treurige lot.
Boven het hoffiehuis van den heer
Hey woonde het echtpaar Van Kralin
gen. Zij sliepen toevallig dezen nacht
ten huize van hun schoonzoon. Alleen
de, zoon sliep in de woning, doch
deze kon zich nog bijtijds redden.
Inmiddels deelde het vuur zich aan
het perceel van den heer Joh. A. Dil,
banketbakker, waarboven de heer K,
van Druten zijne kamers had. terwijl
aan de achterzijde de vlammen over
sloegen naar hef koffiehuis van den
heer J. Hessels.
De bewoners van deze perceelen
konden zich allen bijtijds in veiligheid
stellen doch van de inboedels werd
niets gered.
Eenigen tijd daarna zag men ook
de vlammen uit het perceel van Gebr.
Perk, in ijzerwaren enz., slaan en kor!
daarop stond ook dit perceel geheel
in lichtelaaie. Een kwartier later werd
het koffiehuis „Het Wapen van Am
sterdam" geheel in asch gelegd.
Naar den westelijken kant zich uit
breidende, werden de bovenverdiepin
gen geheel vernield van het sigaren
magazijn van den heer C. Abbesté,
het ledigstaande huis, waarin vroeger
de Singer-Maatschappij zetelde, het
depot der fa Verkade en het Maas
tricht's Bierhuis, waarboven de woning
van den heer Van Dillewijn was.
Het was een ontzettende vuurzee,
en hoewel de geheele Zaandamsche
Brandweer alle uiterste krachten in
spanden en kranig werk verrichtte,
liet de toestand zich zoodanig aan
zien, dat de burgemeester in overleg
met de brandweer, het noodig oor
deelde de Amsterdamsche brandweer
te hulp te roepen. Tegen half vijf
kwam de „Jan van der Heijden", die
met vier slangen, onder leiding van
den commandant, de heer Brunet de
Rrochebrune, het vuur op de krach
tigste plekken aantastte en bedwong.
Intusschen wist de „Vrijwillige Brand
weer" het groote winkelhuis van den
heer Simon de Wit te behouden. Dit
perceel kreeg echter belangrijke water
schade. Op den Hoogendijk en om
geving was de hitte zoo kolossaal en
de vonkenregen zoo enorm, dat ver
schillende perceelen geregeld bespoten
moesten worden om erger te voorko
men.
Er ontstond zelfs een begin van
brand aan de daken der panden van
de heeren J. T. Groot, J. B. Punt en
J de Jager, kleine vlammen, die spoe
dig werden gebluscht.
Alles was verzekerd.
Op een kwart millioen wordt de
totale schade wel geschat.
Het perceel, waarin het koffiehuis
van den Hey, behoorde aan den heer
J. Hille
De lijken van het echtpaar Hey en
hunne vier kinderen zijn van onder
het puin Maandagmorgen te voorschijn
gebracht. Allen lagen bij elkander.
Betreffende de oorzaak wordt over
een gasontploffing gesproken, waaruit
verklaard wordt, dat het gebouw zoo
snel, in lichtelaaie stond,
(Zaanl. Ct. 12 Juli.)
o
Hun eeuig doel. 't Bewaardersschip,
dat reeds aan schipbreuk leed, nog
nog redden en wrakken goed aaneen-
passen voor zooveel liet mogelijk is,
is het eenige doel van de' katho
lieken.
Ja, de politiek wordt breeder om
breeder, de sociale hervormingen drin
gen zich op en te veel reeds heeft dat
bewaardersregiem reeds toegegeven.
Hoe dan dat rotte vaartuig nog red
den dat lekt en versleten is. Het doel
wettigt de middelen. De tijd vraagt
yolkswetten en degelijke hervormingen;
