De Volkswil
Judas de Volksveracliter,
BIJVOEGSEL
van
van 15 October 1910.
Burgerlijke stand.
Van alles wat.
ALLEMAAL GEHEELONTHOUDERS?
39 FEUILLETON.
het woord van Leo XIII in diens
„Graves de communi re", door „hun
positie, vermogen en beschaving naar
geest en gemoed wat meer aanzien in
de maatschappij hebben", en dat
zij vooral in die kringen veel beoefe
naars telt.
De bedoeling van dit artikeltje is
allerminst om te polemiseeren met de
Redactie van dit tijdschrift. Ik wilde
alleen even mededeelen, hoe in de
katholieke kringen over de geheelont
houding uit naastenliefde wordt ge
dacht. Vele lezers van de „Wegwijzer",
zullen daar ongetwijfeld belang in
stellen.
Breda. F. FR. ILDEFONSUS.
O. ff. min. Cap.
Wij nemen het onderstaande stukje
over uit de Wegwijzer: En dan ver
zoeken wij aan onze lezers zich eens te
herinneren, dat we indertijd op den
Katholiekendag te Bergen-op-Zoom
hadden gezinspeeld op de wijnkelders
der pastoriën, de groote reden,
waarom de geestelijkheid van het bis
dom Breda in het geniep zulk een
vijandige houding tegen ons heeft
aangenomen. Maar tegen pater Ilde-
fonsus is deze geestelijkheid zoo ge
niepig niet, ze laat eenvoudig den pater
praten, en vindt zijn raadgevingen aan
de overheden enz. goed mits
niet voor zich zelve, want, in eigen
oog, doet en wil zij nooit anders dan
wat goed en waar en recht is, omdat
zij zich zelve niet kent en niet wil
kennen.
O
Sas ran Gent. Huwelijks-aangiften.
17 Sept. Franciscus Engelbertus de
Splinter, oud 44 j., jm. en Emelia
Hollebosch, oud 42 j., wed.
Huwelijks-voltrekkingen. 17 Sept.
Theophil Maes, oud 22 j., jm. en
Leontina Maria Vermast, oud 25 j., jd.
29 Sept. Franciscus Engelburtus de~j
Splinter, oud 44 j., jm. en Emilia Holle-'*^
bosch, oud 42 j., wed.
Geboorten. 22 Sept. Gabrielle, d.
van Florimondus de la Ruelle en van
Elodie Marie Lammens. 23 September.
Gustaaf René, z. van Joannes de Caluwé
en van Rosalia Obrie.
Overlijden. 27 Sept. Gustaf René
de Caluwé, oud 5 d., z. van Joannes
en van Rosalie Obrie.
Stoppeldijk. Geboorten. 1 Sept.
Gerardus Josephus. z. van A. de Maat
en van J. M. Mangnus. 6 September.
Edmondus Leopoldus, z. van J. L. Jacobs
en van A. C. Rosier. 8 September.
Theodorus Angelus, z. van H. F. Morres
en van Cl. Voet. 15 Sept. Cornelia,
d. van P. van Eek en van M. de Bakker.
23 Sept. Lea Bertha Henrietta, d. van
J. M. Breijaert en van L. C. de Bruijne.
Zuiddorpe. Geboorten. 21 Sept.
Mauritius Aloysius, z. van Aldolphus
Jesvirens en van Rosalia deMaertelaere.
Hontenisse. Huwel.-aang. 23 Sept.
Petrus van Laar, oud 27 j., jm. en
Anna Catharina Baart, oud 32 j., jd.
Huwel.-voltrek. 17 Sept. Josephus
Beulaert, oud 46 j., weduwn. en Maria
Louisa Mathilda, de Bruijn, oud 38 j.,
wed. 24 Sept. Jan Francies van Over-
meeren, oud 21 j., jm. en Paulina van
den Brande, oud 22 j., jd.
Geboorten. 19 Sept. Rocalia, d. van
Petrus van Waterschoot en van Ceci
lia Boogaart. Petrus Jacobus, z. van
Desiré van Huffel en van Rosalia Du-
rinck. 23 Sept. Sylva Maria Adriana,
d. van Eduardus van Damme en van
Eugenia Pieters. 24 Sept. Jacobus, z.
van Augustinus Fruijtier en van Maria
Ludovica de Beule. 25 Sept. Albert
Joseph, z. van Ludovicus Franciscus
de Theije en van Cornelia Judoca de
Waal. 26 Sept. Irma Rosalia Maria, d.
van Johannes Josephus Fassaert en van
Christina Mathilda Menu. 30 Sept.
Emma Anna Apolona, d. ven Edmond
Petrus Duchene en van Maria van
Wolffelaar.
Overlijden. 28 Sept. Cornelia de
Zeeuw, oud 76 j., echtg. van Jacobus
de Feijter. 29 Sept. Sophia Pieters,
oud 72 j-, d. van Francies en van
Anna Catharina Schelfhout.
Graan w. Huwelijks-aang. 23 Sept.
Jacob Hubert Colbers, oud 30 j., jm.
en Angela Catharina Dalmijn, oud 23
j., jd. Theodorus Jahannes Willeins,
oud 26 j., jm. en Louiza Phelomina
Dalmijn, oud 27 j., jd. 30 Sept, Petrus
Alphonsius Henderickse, oud 42 j., jm.
en Maria Phelomena Bernaert, oud
37 j., jd.
Geboorten. 2 Sept. Julia Baptista, d.
van Petrus Augustinus Schillemans en
van Eulalia Maria Steijaert. 4 Sept.
Gerardina Ludovica, d. van Emma
nuel Buijsrogge en van Louisa Kege-
laer. Florimondus Fredericus Sijmphor,
z. van Cornelis Verlinden en van Ro-
sina Maas. 8 Sept. Petrus Josephus
Marie, z. van Andries de Caluwe en
van Johanna Maria Harend.s Petrus, z.
van Charles Ludovicus Daalman en
van Rosalia Hofman. 11 Sept. Johanna
Dorothea, d. van Eduard Cornelis van
der Klooster en van Rosalia Schelfhout.
13 Sept. Angela Louisa, d. van Fran
ciscus Hendrikus Lossie en van Louisa
Triest. 15 Sept. Petrus Bernardus z.
van Alphonsus Verschote en van Eli
sabeth van de Lavoir. 17 Sept. Edu
ardus Cornelis, z. van Josephus Johan
nes Bnijsrogge en van Maria Louisa
van Kampen. 24 Sept. Alphonsus
Theodorus, z. van Jacobus Kouijzer
en van Anna Maria Paulina Burm.
27 Sept. Clementina Wilhelmina, d.
van Josephus van Laere en van Louisa
Maria Mangnus. 29 Sept. Josephus, z.
van Gilles Picavet en van Philomena
van de Keer.
Overlijden. 11 Sept. Jan Francies
Hofman, oud 73 j., weduwn. van Maria
Anna Fruijtier. 18 Sept. Clementina
Irena van Laere, oud 4 j., d. van Jo
sephus en van Louisa Maria Mangnus.
21 Sept. Angela Louisa Lossie, oud
7 d., d. van Franciscus Hendrikus en
van Louisa Triest. >23 Sept. Petrus
Daalman, oud 2 w., z. van Charles
Ludovicus en van Rosalia Hofman.
Beleediging. De Rechtbank van
Alkmaar deed onlangs uitspraak in de
zaak tegen M. M., Soc.-Dem. raads
lid aldaar, aangeklaagd wegens be
leediging van den inspecteur van politie
aldaar, door middel van een stuk in
Over dit onderwerp gaf onderge-
teekende een brochure in het licht.
„De Wegwijzer" heeft dit werkje gere
censeerd en o.a. gezegd Pater
Ildefonsus tracht in deze brochure aan
te toonen, hoe de Roomsche drankweer
tegenover dien eisch van „allemaal
geheelonthouder" staat. Geheelonthou
ding is doel tegenover jeugdige perso
nen en drankzuchtigen, en ook voor
bepaalde personen in bepaalde om
standigheden. Verder is zij middel,
als daad van Christelijke naastenliefde
tot voorbeeld en steun voor hen, voor
wie de onthouding öf gewenscht óf
noodzakelijk is, voorts als propagan
damiddel tegen drinkgewoonten en
drinkdwang. Echter geen wereld
onthouding Dit is ons niet duidelijk
in het betoog. We lieten opzettelijk
eenige regels hooger gespatieerd zet
ten als daad van Christelijke Naas
tenliefde. Zijn er dan ook Christenen,
voor wie die Christelijke Naastenliefde
niet geëischt mag worden Niet tegen
over hun eigen kinderen Niet tegen
over hun lijdende mede-Christenen
Als onthouding inderdaad een eisch
van Christenlijke Naastenliefde is, dan
meenen wij, geldt die eisch voor alle
Christenen
Zeker, alle Christenen, niemand uit
gezonderd, zijn tot naastenliefde ver
plicht. Tot allen heeft Jezus gezegd
„Dit is Mijn gebod, dat gij elkander
liefhebtHieraan zullen allen er
kennen, dat gij Mijne leerlingen zijt,
indien gij liefde hebt voor elkander."
Wil dit echter zeggen, dat ieder
Christen verplicht is elke daad van
Christelijke naastenliefde te stellen
Neen, zeggen de Katholieken. Hun
zedenleer luidt zoo. Wanneer de even-
mensch in uitersten nood verkeert,
moet men hem uit naastenliefde ter
hulp komen, en dit zelfs met gevaar
voor eigen leven, indien het een gees
telijken nood, d.i. de belangen der ziel
of godsdienstige belangen betreftgeldt
het echter eene lichamelijke of stoffe
lijke behoefte, dan behoeft men er
zijn eigen leven niet voor in gevaar te
stellen, doch is men wel verplicht een
groot ongemak te verduren of een
zwaar offer te brengen.
Is de nood, hetzij geestelijk of tijde
lijk, waarin onze naaste zich bevindt,
groot, dan is helpen voor iedereen
plicht, mits dit geen zware last ver
oorzaakt. Uitgezonderd wanneer men
ook nog op een anderen titel ver
plicht is alskrachtens ambt of be
diening, uit rechtvaardigheid of piëteit
in deze gevallen regeert de naasten
Geschiedkundige roman uit den lijd
der Macliabeën.
EERSTE BOEK.
(o)—o—(o)—
DU KRONING VAN ANTIOCHDS.
XI.
Feestelijk uitgedoste jeudige slaven
verdeelden onder de gasten kransen
van frissche rozen of slingers van rho-
dodendrums, welke de mannen met
een paar vleiende woorden op het
hoofd der vrouwen drukten, om ver
volgens, aan hare voeten geknield,
zich wederkeerig door haar met bloe
men te laten tooien. De vrouwen
kregen kussens met rozenbladeren ge
vuld, om met het bovenlichaam daarop
te steunen.
Het feest nam een aanvang.
Slaven van schoongevormden li
chaamsbouw in de bevallige kleeder
dracht van Corintische epheben, ver
joegen de vliegen en muggen met
breede waaiers van struisvederen en
palmbladeren.
Kelken van amethyst, drinkbekers
van terpentynhout, goud of zilver
werden rondgereikt en vaak door
schoone vervangen daar men elke
liefde, ook al zou hare beoefening
veel vergen.
In alle overige gevallen, dus wan
neer de nood noch een uiterste noch
zwaar is, bestaat voor niemand eene
verplichting uit naastenliefde.
Volgens deze regelen wordt door
de katholieken ook de liefdeplicht in
zake de geheelonthouding beoordeeld.
Hieruit volgt reeds, dat er heel wat
gevorderd wordt om te mogen zeggen,
dat iemand uit naastenliefde verplicht
is alle alcoholgebruik vaarwel te zeg
gen. Bovendien zou o.m. absoluut
moeten vaststaan, dat zijn geheelont
houding het eenige middel is. Want
de naastenliefde verplicht alleen maar,
in geval van nood te helpen zonder
meer. Kan dus op een andere manier
hulp geboden worden, dan vervalt de
verplichting tot geheelonthouding ter
stond.
De geheelonthouding blijft intus-
schen voor iedereen een heerlijke daad
van Christenlijke naastenliefde. En in
dien zin heeft de Roomsche drankweer
niets tegen wereldonthouding. Inte
gendeel I
Een andere vraag is echter, of men
van iedereen eischen mag, dat hij zich
uit naastenliefde elk alcoholgenot ont
zegt. Dit zou alleen het geval kunnen
zijn, wanneer het alcoholisme slechts
door de geheelonthouding van allen
zoude zijn uit te roeien. Als de Re
dactie van „De Wegwijzer" mij dit
bewijzen kan, sluit ik mij aanstonds
bij haar gevoelen aan.
Voor het oogenblik houd ik 't ech
ter met Gerard Brom„Dit laatste
(onthouding uit naastenliefde) is geen
plicht drukkende op iedereen, maar
een sociale plicht, rustende op de
maatschappij". Naar mijne overtuiging
eischt de christenlijke naastenliefde,
dat velen de geheelonthouding het
juiste en afdoende middel tegen het
alcoholisme volgens Leo XIII z.g.
beoefenen. Hoe velen Dat is niet
te zeggen. Maar dat een machtig leger
geheelonthouders noodig is tegenover
het legio drinkideeën en drinkgewoon
ten, om den drinkdwang te verwij
deren, om den invloed van het
drankkapitaal te ondermijnen, om de
duizenden drankzuchtigen te redden
enz., moet, dunkt me, iedereen die het
alcoholisme onbevooroordeeld en ern
stig onder de oogen ziet, duidelijk zijn.
En de naastenliefde vordert m.i. ook
nog vooral, dat de geheelonthouding
wordt bevorderd door hen, aan wier
zorgen de belangen der maatschappij
zijn toevertrouwd; geestelijke en we
reldlijke overheden, opvoeders, volks
vertegenwoordigers, leiders en voor
mannen, kortom door allen, die, naar
wijnsoort, meestal met ijswater ver
mengd, uit andere bekers dronk.
Het edele druivensap bracht weldra
een blijde feeststemming te weeg. De
overmoedigsten wierpen rozenbladen
in elkanders bokaal, of storten in hunne
kroezen balsem of welriekende olie,
alvorens er uit te drinken. De mannen
gebruikten met voorliefde wijn, die in
het dal Eschkol bij Hebron groeide,
of uit Sarepta en Engadi kwam, terwijl
de vrouwen de voorkeur gaven aan
amandelmelk of aan den zachten myr-
rhewijn, welke niet zoo bedwelmend
was. Ptolemeüs zoette zijn kruiden
wijn met honig aan, terwijl Philippus,
den Phrygiër, dien met alsem bitter
maakte.
Nadat Lysias een lofrede op de
deugden van den koning had gehouden,
begon het feestmaal.
Bij het geluid van cymbalen, theor-
ben en luiten kwamen jongelingen in
goud- groen-glinsterende zijden klee
deren op de maat der muziek binnen
zij droegen kunstvaardig de gerechten
in gouden en zilveren schotels op het
hoofd. Er was zoowel voor den
Syrischen smaak als voor de fijnproe-
vende tong van den Romein gezorgd
want behalve broodkoeken, Syrische
boonen, Syrische radijzen, uien uit
Ascalon en gesmoord gazelenvleesch,
waren er gebraden kippen, fazanten
van de Caspische zee, rivierbarbeelen,
patrijzen, oesters, kwartels en leeuwe
rikken, moeralen en jonge schildpad
den met flamingotongen toebereid.
De maaltijd duurde langPhilippus
at onafgebroken, Antiochus daarente
gen nam slechts weinig, streek vaak
met de hand over zijne oogen en
glimlachte ternauwernood, als zijne
vrienden hem met scherts wilden
opvroolijken.
Op schotels van citroen- en cypres-
senhout of op kunstig gebeeldhouwde
marmeren schalen werdén de kost
baarste vruchten uit de vlakte van
Sarron rondgediend, bovendien nog
druiven uit Cyprus, meloenen uit Egyp
te, rozijnen en vijgen uit Hebron, als
ook appelen, pruimen, oranje-appelen,
amandelen, bananen, abrikozen, perzi
ken en granaat-appels uit Joppe.
Jonge slaven, met klimop in het
glimmend gezalfde haar, gehuld in
witte tunica en rooden mantel, boden
aan de vrouwen op bladen van jaspis
verfrisschend reukwerk in albasten
kruiken aan.
Toen de maaltijd was afgeloopen
haastten de slaven zich, den gasten
welriekend water over de handen te
gieten en vervolgens hun de vingers
af te drogen met doeken uit het fijnste
Sidonische lijnwaad met purperen
franje, terwijl anderen met sierlijke
stoffers van Egyptisch riet de brood
kruimels van den vloer opveegden.
Ptolemeüs, de vleier, stond op en
hield met eenigszins dubbelslaande
tong een redevoering, waarin hij An
tiochus vergeleek met Heracles, totdat
hij ten slotte de harpen liet spelen en
verklaarde thans op den roem des
konings een loflied te willen zingen,
zooals Hemorus dit gedaan had op de
helden van Troje.
Systrum en harp weerklonken doch
de koning wenkte met de hand en
oogenblikkelijk zweeg de muziek.
Belisar had den koning zacht iets
toegefluisterd, thans verscheen Jason
in dc zaal, en wierp zich voor den
koninklijken zetel op de knieën.
Er ontstond een groote stilte, zoo
dat iedereen duidelijk de woorden van
den dronken Phrygiër verstond, die
verwonderd Sarron, naast hem, op
luiden toon, vroeg„Wat moet die
stinkende knoflooketer hier
Er verhief zich een luid gelach,
doch Antiochus wenkte nogmaals, het
lachen verstomde en Jason stond op.
„Machtigste koningGij, adellijken
onder een roemruchtig volk 1" begon
hij. „Heden verdrongen zich alle vor
sten des rijks om dezen koningstroon,
ten einde den nieuwen souverein, dien
de goden mogen beschermen, hunne
hulde te bieden. Slechts Onias, de
hoogepriester der Hebreërs, welke on
der de opperheerschappij der Syriërs
staan is de eenige, dien ik hier niet
tegenwoordig zie
„Genoegviel de koning hem in
de rede. „Onias, die zich tegen mijn
gezag verzette, verklaar ik van zijn
ambt te vervallen. In plaats van den
afgezetten hoogepriester benoem ik u,
Jason, tot hoogepriester der Joden 1"
Jason maakte een diepe buiging en
antwoordde met luide stem„lk dank
het „Volk" van 3 Juli jl.
Beklaagde werd veroordeeld over
eenkomstig den eisch van het Open
baar Ministerie tot f 25 boete of 25 dagen
hechtenis.
o
I)e gezaugenquaestie. Men schreef
uit Rijssen aan de „N. R. C."
Het volgende onverkwikkelijke too-
neel speelde zich hier Zondag bij een
godsdienstoefening in de Hervormde
Gemeente af.
Tengevolge van het vertrek van ds.
Gunning naar Oud-Beierland is er hier
een vacature in de Ned. Hervormde
Gemeente. Heden voormiddag nn trad
hier in de kerk op ds. Van de Flier,
orthodox predikant te Ootmarsum,
zoon van wijlen den hofprediker. Toen
deze gezang 77 liet zingen, verlieten
verscheiden menschen de kerk en toen
later een paar verzen van Gezang 189
zouden gezongen worden, stroomde
bijna de geheele kerk leeg. Slechts
een zestig menschen bleven er over
alle kerkeraadsleden, op een na gingen
ook heen als protest tegen het laten
zingen van Gezangen, Toen de dominé
na kerktijd op straat verscheen, ver
gezeld van een kerkeraadslid, werd er
gefloten. Er zijn nog meer orthodoxe
ringpredikanten, voorstanders van de
gezangen, die op hun beurt zullen
optreden.
o—
Een legaatqunestie. Te Rouveen,
gem. Staphorst, weigert de kerkeraad
der Gereformeerde gemeente een le
gaat van f 1500 te aanvaarden, door
een gemeentelid gelegateerd voor de
aanschaffing van een orgel, omdat de
erflater door zelfmoord aan zijn einde
is gekomen. Sommigen meenen echter
dat de kerkeraad tegen een orgel is,
als zijnde te wereldsch en dringen als
nog op de aanvaarding van het legaat
aan. (N. R. Ct.)
o
Wat de kleine Anna van
hare moeder leerde. Yan-
daag is het waschdag. Natuurlijk
heeft moeder het zeer druk. Fe
kleinen moeten verzorgd worden, het
eten moet op tijd klaar zijn en in-
tusschen gaut. het maar voortdurend
trap op en trap af naar de wasch*
keuken Het spreekt van zelf, dat
op zulke dagen aan een helpende
hand behoefte is. Daarom had moe
der hare oudste dochter maar uit de
school gehouden Anna is een ver
standig meisje en weet moeder goede
hulp te bieden.
De kleine verricht trouw den haar
opgedragen arbeid
Bij 't avondeten vraagt zij„Moe
der, schrijft u nu ook een briefje
voorde juffrouw (de onderwijzeres;?
Ik kan toch morgen niet weer zeg
gen, „dat u ziek zijt geweest. „Zeg
maar", gaf de moeder ten antwoord,
„dat gij hoofdpijn hebt gehad en
onmogelijk hebt kun ren opstaan.
De kleine Anna trok een ontevre
den gezicht. De moeder zeide echter:
„Weest maar niet bezorgd, ik zal het
je op 'n briefje schrijven."
u voor uwe goedgunstigheid, verheven
vorst, en zal mij die waardig toonen.
Hebreeuwsche mannen, die, evenals
ik, de Syriërs hoogachten, hebben mij
opgedragen, in hunnen naam den ko
ning hulde te brengen. Vijfhonderd
negentig attische talenten in zilver leg
ik als blijk onzer vereering u, roem
rijken koning, aan de voeten. Zie,
daar komt de schat reeds
Hijgend onder de zware vracht
brachten de slaven het fonkelende zil
ver in groote, dikbuikige metalen vaten
binnen. Alle gasten stonden van hunne
zetels op, en een luide kreet van ver
bazing ging door hunne lijen. En
Jason, zich verheugend in die verwon
dering, stond vóór Antiochus, greep
rechts en links met de hand in de
vaten, en terwijl hij het liefeijk klin
kend zilver uit de hoog opgeheven
handen op de andere muntstukken liet
vallen, riep hij uit„Ziet, zóó huldigt
de hoogepriester den machtigsten aller
koningen
„Leve' Antiochus Heil Antiochus
Leve de koning!" juichten de gasten
en de bekers klonken.
Glimlachend hoorde de koning deze
onstuimige huldiging aan, gaf den sla-'
ven een wenk den schat weg te bren
gen en zeide tot Belisar: „Breng
Jason naar mijn amanuensis, den
schrijfslaaf, opdat deze hem het docu
ment stelle, dat hem tot hoogepriester
benoemt. Mijn zegel staat er reeds
opgedrukt."
Jason wierp zich nogmaals voor
