DE VOLKSWIL
Onze eerste Jaargang.
No. 52.
Zatérdag 24 September 1910.
Ie Jaargang.
Gewestelijk en Algemeen Weekblad te Hulst.
Richting: Voor waarheid en voor recht, door eigen daad en door daad van anderen, zonder aanzien van
persoon of partij.
VERSCHIJNT ELkEN ZATERDAG».
REDACTIE:
Gentschestraat C 7 te Huist.
ANDERE LANDEN
W
JiSrTS
Niet geplaatste Hukken worden niet terug gegeven.
Het blad neemt geene verantwoordelijkheid voor den Inhoud
van het Vrije Woord en voor dien van AdnrtMttta.
Gentschestraat C 6 te Hulst.
DRUKKBBU:
Gentschestraat B 4 te Hulst.
Advertentlln, in te zenden vóór Vrijdags om 12 uur.
Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of geregelde plaatsing
belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen contant 10.25,
We sluiten al den eersten jaargang
van de Volkswil.
Zij dankte haar ontslaan aan het ver
raad van de Zeeuwsche Koerier, en
dit was een gevolg van de Zuivere
Koffies. waarin wij tegen puloor Plas-
schaert uil de leer van de Katholieke
Kerk, tooals die bleek uit woord en
daad van Pausen Leo XIII en PiusX,
hadden bewezendat de priester als
zoodanig niet hel rtcht heeft zich met
politieke verkiezingen te bemoeien.
Om onze steun van waarheid te
smoren werd ons ontnomen de ge
leeenheid om die door woord en door
H te uiten, maar de waarheid tut
het hare roeping te worden een stuk
volksleven, en wel van een volksleven
waarin tot uiting zou komen wat In
hel volk leeft van al de meest Innige
gewaarwordingen der aklJotd* moest
uiterlijke handelingen.
En omdat In een volksleven leven
>t uiting komei
r-K-v.™
een vol volksleven, en omdat zij
de personen en zaken op de meest
onbevooroordeelde wijze beschouwde,
alleen In het licht van waarheid en van
recht, werd door hur in het volle teven
het breede standpunt Ingenomen,
dat door het Engetengezang in den
punt ook is dat, hetwelk wij innamen
door hef eerste woord, dat we eens
In Arnhem hebben gesproken, toen we
spraken over dc Drankbestrijding en
den goeden wil,
De Volkswil werd en beeft zich
ontwikkeld tot het orgun van de men
seden die van goeden wil zfjn en heeft
tegen zich gekregen de menschen die
DU is ook geweest o
dat wij zouden worden de spreker
van de menschen die eenvoudig van
harte zijn.
Maar omdat deze laalsten door be
scheidenheid of bevreesdheid niet ge
woon zijn zich openlijk te verklaren
omdat de tijd voor hen daartoe eerst
is aangebroken in den Oordeelsdag,
daarom was het voor ons eene daad
van de menschen die eenvoudig van
harte zijn.
Want wij wisten te voren dat tegen
ons daarom zou uitkomen de kwade
wil, en dat ten dienste van den kwaden
wil zou zijn alles wat machtig ts op
het algtloopen jaar
want anders Is niet te verklaren, dat
•t
ons zHn uitgekomen,
niet alleen net hoofd
hebben geboden,
il la gekomen.
i dank, die we later nog uitvoe
riger zullen geven.
In no. I bewezen we ons goed
recht van bestaan door te bewijzen,
dat het volk wil eene betrouwbare pers
en dat deze niet te vinden Is onder
de pers als Koningin der aarde, om
dat deze aan het volk een wil wtl
eigen zeil
In no. 2 gaven we de verklaring
van ons programVoor waarheid en
voor recht, alt doel, door eigen daad
als middel, x
niet eenlg bizonder welzijn
algemeen welzijn in strijd Is.
In no. 3 wezen we door een Open
No. 4 bewees de kwade trouw jegens
ons van de Residentiebode.
Het begon met de Spaansche regee-
1 bet Ferrer
hoor en wederhoor onder het Vrije
Woord.
No. 5 gaf weder het oordeel van de
Pers over de Volkswil en bewees den
kwaden wil van deze legen* ons van
enkele organen als Mlddelburgsche
Courant dan uitgezonderd.
In no. 6 stelden we Judas Israrioth,
de verrader vsn Jesus, tegenover Judas
den Macha beter, die In de dagen van
zijne miskenning eerst den naam had
gedragen van Judas den Volksverach
ter. Hel tegenwoordige feuilleton geeft
de miskenning en de latere erkenning
van deze. Het Pedante Heertje, de
redacteur van de Nieuwe Zeeuwsche
Qourant, thans van het Leldsch Dag
blad, namen we onderhanden.
In no. 7 gaven we ons oordeel over
Frankrijks ontvolking, dat nog al afwijkt
van dat hetwelk over het algemeen
gangbaar Is.
In «o. 8 gaven we de verklaring
van ónze Kamercandldatuur 1909 In het
district Hontenisse, kreeg Mejuffrouw
Clemence een Open Briefje en gaven
we een staaltje en een verklaring van
de echte politieke politiek.
In no. 9 gaven we op elf redenen,
waarom het lieer Joa. van Waesberghe
een Volkswil als geweigerd had terug-
In no- II bewezen we, dat Neder
land geen wet heelt, waarmede meer
de gek Is gesloken In door de Regee
ring èn door de Overheid in door de
kasteleins in door het publiek dan dc
DrankweL Onder het Vrije Woord
wordt aan het Kerkbestuur van Koe
wacht een open brief geschreven over
het verbouwen der Kerk, met Indirect
gevolg, dat dit niet Is geschied,
wordt opgekomen tegen de poging
het Bankblaadje te maken tot orgaan
van de Boerenleenbanken, met Indirect
gevolg, dat het Bankblaadje ophield
te bestaan.
In 13 gaven we: CQ. Volkswil.loof
Ood In zijne schepping. Daarin gaven
we uiting aan onzen eerbied voor Ood
zoowel In zijne zichtbare schepping
als in z4n onzichtbare schepping der
voor ecsc groote uiting van kwaden
trouw, naar waarmede zij tegelijker
tijd een ernstigen aanslag pleegde op
de achting, die de bevolking den prte-
atcr toedraagt.
In 14 werd ons eerste nieuwjaar
herdacht, en kon de Volkswil schrijven
Zij kwam, zag en overwon.
In 15 gaven we een advies voorde
laszwineelaara vooral van Koewacht
en Sint-Jansteen In verband met de
Veiligheidswet.
In 16 gaven we In .Het Wintergraan*
in antwoord aan onze geniepige vijan-
rn door te herinneren, dat de Volks
wil is een Oodswil, en dal. als de
winter Met is gegaan over de tarwe,
men wel krijgt stroo doch geen volle
aren. De tegenstand dient daarom
alleen om de Volkswil diep te doen
wortelen In den grond, opdat tij In
staat is te worden een groote boom
die vele vruchten kan dragen.
En gaven we de verklaring van onze
ktiek van geduld.
In 17 wezen we er op. dat de beste
ijre voor bet gezag om dit en de
dragers daarvan te eerbiedigen, Isdat
bet gezag zeil steeds zfn eigen roeping
voor oogen houdt.
In 18 gaven we door een: .Dc
Volkswil ïn de Tweede Kamer* de
verhouding aan van alle politieke rich-
woorden niet Hij zal wel uitgepraat
raken', en wel door te wijzen hierop,
dat de hoop van .Wij- IJdel Is. En
kreeg pastoor Schets zijn Open Brief,
die aanleiding werd voor de latere
strafprocedures.
In 20 deden we een openlijk verzoek
door den eeislen Vastenbrief van den
Bisschop van Breda tegen ons was
begonnen een strijd op leven en dood.
En schreef Meijnljes over den Ooievaar,
met gevolg, dat we een rubriek Ooievaar
Hulst te weren, gaven we een beknopt
overzicht van de Vijf Vastenbrieven,
dus van alle Nederlandsche Bisschop
pen. en waaruit bleek, dat de vier
Bisschoppen daarin spraken
godsdienst doch die van Mgr.
Breda niet.
In 22 deden we een openlijk beroep
op .Ood Is rechtvaardig" als antwor
op den tweeden Vastenbrief van Bre
waarin dc Volkswil werd weggezet
erger dan socialistisch, gaven we
schrift van een brief van Deken Bri_
wers. dal ons de Sacramenten worden
geweigerd en ont antwoord daarop.
waardlging der
verslag van de
r bevolking wt|
wegens de
In 23 gaven we eene verkFarlng van
wal is .Ongehoorzaamheid', als ant
woord hierop, dal hel blijven trekken
van de Volkswil Is een daad van on
gehoorzaamheid aan het kerkelijk ge
zag. Onder hel Vrije Woord schrijft
In 24 zijn we de Belgische deserteurs
ter wille, en proleslccren we tegen bij-
geloovlg_epraktijkenvan .vrome' lieden
In 25 gaven we door -Rtcht en Krom'
oordeel oi
In 26 gaven we als ten van t
des tijd*, dat het onrecht cn de mis
bruiken niet langer door de maatschap
pij worden geduld, en een bewijs van
martij kiezen tegen ons door den R.
C. Volksbond van Hulst.
In 27 vroegen wc het oordeel der abon-
nés over de houding aan tc nemen in
zake de Statcnvacature Moes, en be-
i we. dat in Sint Janstecn om
onwettige reden aan zeer vele
parochianen de Paschcn werd ge-
In 28 bewezen we, dat de antithese
van dr. Kuljper. alsof hel richtsnoer van
ons Staatsbeleid uit den wil van den
mensch dan wel uit den wille Gods
moet worden afgeleid, eene dwaling
is, gaf Een Sufferig en droomerig Bocrkc
een droom, die veel is besproken ge
worden, en werd mededeeling gedaan
van het Lied voor de Volkswil 1910.
In 29 kozen we, als gevolg van de
uitingen onder hel Vrije Woord, den
heer H. Kramer als onzen candidaat
voor de Sulenvacature Moes. En deel
den we mede dat Schets cn Clemence
tegen ons aanklachten hadden inge
diend bij de Rechtbank.
In 30 gaven we eene uiteenzetting
.in wat .Propaganda" is en uitslag
Statenverkiezingherstemming tus-
schcn Kramer en Dieleman.
In 31 -Aan Mij is de wraak", en
daarin, dat God gedwongen is, omdat
t vat der ongerechtigheid vol is,
et Juni de R. IC partij van hel district
ris» op zichtbare wijze te straffen;
en dat de Aprilverkiering er de voor
bereiding voor is.
In 32 verklaren we dat, ondanks de
overwinning Dieleman. toch waarheid
en recht zullen zegevieren, en geven
we afschriften van dagvaardingen In
zake Schets en Clemence, volgens
welke wij deze brave lieden opzette
lijk zouden hebben bcleedigd.
In 33 komen onder het Vrije Woord
stukken voor over Werklledcnbonden,
en geven we ook ons oordeel.
In 34 wordl behandeld de rechlpo-
sitle van dc militairen uit het Indisch
leger, en geven we als redactie een
woord van sympathie aan de militairen.
In 35 geven we ons standpunt bij
de juniverklczing, n.l. dal dit zal zijn
een protest tegen de politieke chris
telijkheid, kregen heeren Bacrt en van
Zcijl een Open Brief, wordl medege
deeld, wat de VolkswllpartiJ is volgens
het dagblad van Noord-Brabant, en
het Vrije Woord heeft een oproep aan
de Nederlandsche oud-militairen vao
een Vaandelfeest te Slnt-Nlcolaas.
In 36 krijgt burgemeester F. van
Waesberghe zijn eersten Open Brict
wegens zijn ambtsrapport over ons bij
de justitie, wordt verslag gegeven
de strafprocedures pastoor Schelt
Kouw Clemence tegen ons voor de
htbank, en krijgt advocaat mr. Die
leman een Open Brief.
In 37 gaven wc .De aardsche
de eeuwige rechter", dat aanleiding
werd voor de nog hangende tweede
strafzaak Schels tegen ons, en deden
we aan Sas van Gent en Wcstdorpe
mede, dat we in het najaar daar zullen
komen spreken.
In 38 deelden we mede onze
oordcellng door de rechtbank In zake
klachten Schets en Clemence tol 175
boete, maar verklaren we In een .De
Volkswil en het Strafrecht", dat dc
Volkswil hare werkzaamheden gaat
uitbreiden tot op het gebied var
Strafrecht en dat dit voor haai
nieuwe lauwer zal worden. Kamerlid
i strooibilleL Aan de
Rechtbank wordt opgedragen een deel
van het Passiespel van Oberammergan.
Onder het Vrije Woord wordt onze
toestemming gevraagd, dat de abonni't
de boeten betalen in zake Schets
Clemence, wat we goedvinden.
No. 39 is gewijd aan de Statenver
kiezing van 28 Juni, e
omdat de Volkswil
slag van eene fecstvlei
Martinia te Arnhem.
In 40 krijgt burgemeester van Wai
berghe een Tweeden Open Brief v
de Staten, waardoor (Zie 3
Eenaamde R. K. Partij voor het district
luist zichtbaar werd gestratt en ver
klaren we: Door Mgr. P. Leijten,
Bisschop van Breda veroordeelddoor
Maria, de Koningin des Hemels, ge
zegend door dc politieke christelijk
heid gehaat; door de stem des volks
geterdwappert fier en onbesmet de
Banier van de Volkswil, voor waarheid
cn voor recht, boven de oude veste
Hulst cn het omringende land.
In 41 geven we een woord van dank
aan allen, die tot onze verkiezing als
Statenlid hebben bijgedragen.
In 42 wijst Luctor op de vreugde
onzer overwinning in Zuid-Beveland,
cn geven we verslag hoe sommige
bladen schrijven over de Volkswilpar-
tij, Boerjan wijst op het toenemend
abonmentenUI buiten Zeeland, en dr.
Hoffman heeft het over neutrale dok-
tcrsvereenleingen, waarbij we een
onderschrift voegen.
43 heeft een oproep
sioneerdc militairen s
voor het Vaandelfeest te Slnt-Nlcolaas.
cn geefl verslag van de zomerzitting
der Provinciale Staten.
44. bevat afschriften van een ver
zoekschrift aan dc Koningin om recht
cn aan de Tweede Kamer om wetswij
zlging in het belang van de drukpers
dal die voorlaan de waarheid onge
straft mag dienen, indien ze handelt
in het algemeen belang of tot nood
zakelijke zelfverdediging.
45 geeft documenten voor de tweede
strafzaak Schets, alsof wij hem hebben
beschuldigd van meineed, en geeft dank
aan allen die de geldboete in zake
Schels—Clemence voor ons hebben be
taald.
46 zegt, dat we ons niet langer
straffeloos laten beleedigen. en daarom
wij en Mcijntjes klachten hebben In-
Sedlend tegen Zclandia en Zeeuwsche
oerier wegens lasterlijke stukken, en
geeft verslag van het prachtige Vaan
delfeest der Leopoldistcn te Sint-NI-
47 bevat t
i overgenomen
Politiek", en
artikel
een .Een maand eisch" geven we ont
oordeel over den eisch legen ons In
zake tweede strafzaak Schels.
In 48 geven wc In .De burgerlijke
dood" de beteekenis daarvan in het
oude recht en de toepassing nog In
onzen lijd hoewel tegen wet en recht
Inen deelen we mede onze veroor-
dceling tot 1100 boete in zake Schets
en dat we daarvoor hooger beroep heb
ben aangeteekend.
49 geeft eene verklaring wat Hoog
moed Is.
deeling. dat de Tijd we
op het oorlogspad Is.
In 51 geven we In .Paus Plus X*
