DE VOLKSWIL
WL
Ods nummer van heden.
No. 34.
Zaterdag 21 Mei 1910.
Ie Jaargang.
Gewestelijk en Algeineén Weekblad te Hulst.
I lichtingVoor waarheid en voor recht» door eigen daad en door daad van anderen, zonder aanzien van
persoon of party.
VERSCHIJNT ElaKEN ZATERDAG.
REDACTIE:
Gentschestraat C 7 te Hulst.
NEDERLAND0.50.
BELOIEfr 1.20.
ANDERE LANDEN I 0.80.
- - Abonnementen worden dagelijks aangenomen. - -
Stichter: H. A. van Dalsum.
Niet geplaatste stukken porden niet terug gegeven.
Het blad neemt gcene verantwoordelijkheid voor den inhoud
'an het Vrij* Woord en toor dien van Adrortoallta.
ADMINISTRATIE:
Gentschestraat O 6 te Hulst.
DRUKKER IJ:
Gentschestraat B 4 te Hulst.
Advcrtentlfn, in te zenden vóór Vrijdags om 12 uur.
Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of geregelde plaatsing
belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen o
it 10.25.
BERICHT.
Zooals bekend, moet van Dalsum
op Vrydag 27 Uei in Middelburg
voor de Rechtbank verschijnen, en
moet drukker Cujjledaar dan getuige
zijn. I'm deze reden moot ,,De
Volkswil'» van 28 Mei reeds op
Donderdag 26 portklaar worden ge
maakt, hoewel ze echter eerst Vrij
dag op den gewonen tjjd ter post
zal worden bezorgd. En na valt
Donderdag 26 Mei ook nog op
Sacramentedag, te vieren als Zondag
Het ie dus voor ons oen lastige
geschiedenis.
Van Sacramentsdag als Zondag
zal wel niet Teel komen, maar do
verantwoordelijkheid ie bij andereu.
- Voor berichten, advertenties en
Vrfé "Woord wordt verzocht met dit
at& rekening te houden
Qaven wij in het nummer der
vorige week plaatsing als hooidarti-
kelen van twee stukken, welke ge
dachten gaven over verenigingen
van landarbeiders, in bet nummer
van heden geven we het woord over
Indische militaire zakeu. zoowel in
hoofdblad als in bijvoegsel. De
Volkswil staat in het meest Tolie
leven van de maatschappij met allee,
wat haar beroert, om daarin te bren
gen de juiste rechtsverhoudingen-
Zij schenkt daarom haar aandacht
aan zaken, waarvoor een ander niets
voelt
De rechtspositie
van de militairen uit het
Indisch leger.
Daar er twee jaren van strijd voor
velen onzet kameraden achter den rug
zijn, en wij weer een nieuw levensjaar
intreden, verzoeken wij onze geachte
lezers vsn dit blad om even met een
hall kritisch oog deze twee jaren nog
eens te laten passeeren.
Wij vragen dan aan U allenZijn
wij met ons Indisch leger vooruit ge
gaan En met onze verzoeken aan
de Regcering? Voor een groot deel
neenDoch laten wij dit neen even
toelichten. Wat het leger zeil betrctt,
ja, dat is vooruit gegaan, d. w. z. in
manschappen is het enorm tocge-
En ook. ieder militair begint zich
meer mensch Ie gevoelen en wil als
zoodanig behandeld wordeneen ieder
wenschl zich uit den modderpoel te
werken waarin hij gedompeld zit,
straffen opgelegd voor dronkenschap
lering welke wij erlangen
cantlncs te vinden zijn.
verzoeken bij de Reg ee
rt wel iswaareenlgszins
zaak niet noemenswaardig. Wat de
voeding betreft zijn wij eenigszins
vooruil gegaan, d. w. z. in enkele gar
nizoenen doch In de meeste garni
zoensplaatsen laat het nog veel te
wenschen over, daarvoor vragen wij
nog steeds .goed en voedzaam eten",
.Rijksvoeding*. Verder meerdere sol
dij. kleeding. enz. enz.
En nu tot slot onze .rechtspositie."
Wij blijven hier dan ook even staan
en vragen onze geachte lezers ons
even te volgen naar hetgeen ons aan
leiding gat dit opschrift hierboven te
plaatsen, en met ons te oordcelen of
er in ons nieuw begonnen levensjaar
niet mef kracht de hand aangeslagen
moei worden om deze .onhoudbare"
toestand te verbeteren.
Ziehier een staaltje onzer .Rechts
pleging."
Op den 23 Februari j.l. werden twee
fuseliers gestraft met 14 dagen provoost
o/d w/z en gesloten. Over deze opge
legde straffen verzochten de twee fu
seliers de beslissing van den krijgsraad.
Daarvoor werd hun het voorgeschreven
arrest opgelegd ongeveer een maand
later, dus begin Maart, werden zij
weder gecorrigeerd met een maand
cachot. Bedoelde fuseliers vroegen
over deze opgelegde straf nogmaals
de beslissing van een krijgsraad en
daar zij zich nog In het opgelegde
arrest bevonden, werd hun dat niet
weder opgelegd.
Als bewijs van een vlugge recht
spraak zij hier aangehaald dat zij zich
thans nog in arrest in 't kwartier be
vinden (reeds 2 maanden) en dit alleen
om een soldaat zijn recht te zoeken
over een opgelegde straf. Neendit
moef veranderd worden, en wij roepen
dan ook uit, gelijk oud-minister Kuy-
per.Zij kunnen niet langer wachten,
geen dag en zelfs geen nacht" Wij
vragen ons afbestaat bij andere
mogendheden soms ook zoo'n rechts
pleging of wel in de burgermaat
schappij??? Wanneer iemand zijn
recht zoeken wil, dat men hem 2 a 3
maanden dc vrijheid ontneemt? Wij
laten het antwoord aan onze geachte
lezers, die naar ik hoop ons daar niet
io zullen tegenspreken, dat wij werken
tot het verkrijgen van een betere rechts»
positie.
Nu is hel echter zask, wanneer wij
dezen strijd zullen aanvaarden, dat zij
vruchtdragend worde en daar is noo-
dig voor veel fcitenmaterieel enz. doch
wij grlooven dat werkelijk met een
beetje goeden wil veel te doen is.
Want werkelijk rechtspleging is alles
behalve vlug en rechtvaardig, dat er
zich eiken dag feiten voor doen, die
men maar liever niet naar buiten ge
bracht zleL Hel zou daarom niet on
dienstig zijn, als er In uw naar recht
strevend blad. elke maand eens eenige
staaltjes van berechting werden gepu
bliceerd, waardoor de buitenwereld
eens wat beter In kennis gebracht
werd, met wal men bij ons (Ind. leger)
gelieft te noemen .Rechtspleging
Wil begrijpen heel goed wanneer
wij dezen strijd zullen aanvaarden, dat
er heel wat gemoederen en pennen In
beweging zullen worden gebracht.
Doch dat gaat echter niet van zelf,
dat kost inspanning en hiermee wordt
een moeilijke taak op de schouders van
onze kameraden gelegd.
En niet alleen enkele lieden, neen
alle militairen moeten voortdurend
voor oogen zweven dal de strijd .voor
betere rechtspositie" een van dc moei
lijkste welke door de Indische mili
tairen gevotrd word! of zal worden,
alleen zal slzgen. wanneer alle kamera
den hun schouders daaronder zeilen
en mee werken.
Laten wij met dit voornemen bezield
aan hef wc*" j|
ons eigen
disch legei.
Hiermede zullen wij eindigen, u allen
Jeachle lezers dankzeggend, hopende
at bovenstaande u aller aandacht
heelt getrokken, verblijf ik na beleefde
groctc
Meester Comet i
Het woord .strijd", dat in dit stuk
wordt gebezigd", moet woiden gelezen
als .streven."
De Volkswil heeft ook vele oud-
Indische militairen onder hare abonnés.
Wij zclven zijn met die zaken van de
rechtspositie van onze Indische solda
ten niet op dc hoogte. Laten die oud
militairen hun gedachte geven, en wij
zullen van onzen kant trachten op de
boogt* Ie komen. Hst ls«iet voldoende
om te roepen: Leve ons dappere
Indische Leger, de ntlncn die dit
dappere leger vormen moeten niet
aileen te zamen, maar ook leder af
zonderlijk door eervolle behandeling
van boven al en van uit de burger
maatschappij worden beschouwd als
mannen, die een eervolk taak in de
Ned.huishouding beklcedcn. Wordt een
militair van boven af eervol behan
deld, dan zal hij ook zich zelf respec
teeren door een eervol leven. Kan de
Volkswil hiertoe op eenige wijze mede
werken, dan zal zij het niet laten.
Haar stichter houdt wel van de sol
daten. Onder zijne voorouders waren
veel militairen van den rang van offi
cier, ook in het Indtsche Leger, en
door aanhuwclijking zelfs hooldoffi-
cieren. Het is zelfs waarschijnlijk, dat
het militaire bloed, dal voor een deel
door onze aderen vloeit, voor een deel
oorzaak is, dat wij meer waarde hech
ten aan eer dan aan geldelijk belang.
Red. Volkswil.
Il«'rhl mijne ri-r'hfoMiuk.
en verlos mij.
Psalm 118: 154.
Reintje de Vos.
Onder het Vrije Woord der vorige
weck werd ons de vraag gesteld, ol de
streken van dc Woll en de Vos In
niet kunnen beantwoorden.
Als antwoord geven we hieronder,
wat de bewerker Dr. E. Laurlllard als
een Een woord vooral schreef als
voorwoord van het gedicht.
Dat woord vooral bevat een ant
woord en als de vrager van het Vrije
Woord nlö voldaan is, moet hij nog
maar eens vragen, doch dan de streken
zeiven noemen, want Reintje de Vos Is
een gedicht van 12 zangen en 289
bladzijden.
Als we eens goed tlld kunnen vin
den, zullen we trachten van dit ge
dicht een beknopt en volledig beeld te
geven. Nu het Een woord vooral.
Wat aan het publiek wordt aange
boden. it de door mij heraiene en
gewijzigde vertaling, die indertijd onze
dichter S. I van den Bergh gegeven
heelt van Hartmann't bewerking der
oude Dietsche fabel van .den Vos
Reinaarde". Cehecl kan ik de woorden
overnemen, die van den Bergh destijds
in zijn voorrede schreef:
.De wijsheid dezer wereld, zooals
zij eindelijk langs allerlei slinger- en
kronkelpaden haar doel weet te be
reiken, dat is de wijsbegeerte van
Reintje; dezelfde, die nog heden ten
dage voor zijne geestverwanten geldt,
evenzeer als toen de eerste regel van
dit gedicht geschreven werd. De vos
is dus geen toonbeeld van deugd
integendeel, 't Is de vertegenwoordiger
van de slimheid, die haar doel weet te
bereiken, zonder zich te bekreunen om
den aard van het middel. Voorts, de
gansche verdorvenheid van den leo-
dalen staat uit de latere middeneeuwen
met een wispelturigen, ijdelcn, zwak
ken Monarch aan het hoofd, met roof
gierige baronoen, en een hoop karak-
terlooze hovelingen, komt In Reintje
uitnemend aan het licht*
Reintje de Vos behoort tot de meest
populaire voortbrengselen der mldden-
eeuwsche letterkunde, t Is, zegt Sncl-
laert, .de uitdrukking van des volks
natuurlijk verstandvan de rede der
menigte tegen de ongerechtigheden
der grooten en der geestelijkheid, zich
hullende in het kleed der scherpe
hekeling." En Hofdijk noemt het een
dicht, dat door zijne ongekunstelde
eenvoudigheid, zijn juiste karakterschil
dering en zijn natuurlijke voorstellin
gen zoowel geleerden, als ongeleerden
boeide." Het werd dan ook in bijna
alle Europeeschc talen overgebracht."
Moge het, ook in den vorm, waarin
het in deze bladen verschijnt, den
lezer genoegen geven.
Kunstgenot kan dit gedicht aan leder
geven en zedelijk genot zal het deel
van allen wezen, die zich bewust mo
gen zijn, dat de trekken van Reinaards
beeld in geencn deele voorkomen in
hun eigen karakter.
IN' KrontlwerksiakitiK Ie
'nCJravrnliiurc.
Dezer dagen hadden wij een grond
werker uit s Gravenhage op ons kan
toor, die ons daarover sprak. En te
gelijk met het stuk voor het Vrije
Woord uit Den Haag ontvingen we
van een ander een uitknipsel, dat hier
onder volgt.
Uit den aard van de zaak stelten
we ons geen partij, omdat wij, als
dienende waarheid en recht, eerst ons
oordeel geven nadat wij in de gele
genheid zijn geweest door hoor en
wederhoor dc juiste toedracht der zaak
te kennen.
Toch willen wij over óen zaak ons
oordcel geven, en wel over ditIs
hrt een machtskwestie als ccn arbei
ders ve ree n I g i n g vraagt uitnaam
van dc bij den patroon werkende leden
met de patroonsvereenlging te
onderhandelen? Hrt antwoord Is:
neen. Dit onderhandelen van vereeni-
glng mei vereenlging ligt in de lijn
van onzen tijd nleT alleen, maar achten
bel belang van belden.
Het standpunt, dat nog vele patroons
innemen, om alleen Ie willen onder
handelen met het eigen werkvolk en
in o
ook door de Volkswil niet wordt on
derschreven.
De menschen van hier hebben bijna
overal een vader, zoon of broeder, die
als grondwerker in Holland en Dultscb-
land en Limburg werkzaam is. Zij
schenken daarom gaarne aandacht aan
alles, wat betrekking heeft op grond
werken in steden, aan wegen, In mij-
(Hteronder het uitgeknipte stuk).
De grondwerkers-vereenigiag .Door
Eensgezindheid Verbetering" beeft aan
bestuur der vereenlging .De Na
schrijven gericht:
.In antwoord op uw geéerd schrijven
van 11 Mei hebben wij de eer u te
berichten, dat de vergaderingen van
stakende grondwerkers van 13 Mei na
breedvoerige besprekingen, op deze en
voorgaande vergaderingen, het volgende
te uwer kennis besloot te brengen.
.In uw hierboven aangehaald schrijven
wordt onze staking ongemoviteerd ge
noemd en de stakers gesignaleerd als
contractbrekers. Beide verwijten zijn
zeer ten onrechte gedaan. De grond-
werkers-vereeniging heeft reeds sedert
een drietal iaren bij herhaling gepoogd,
langs vredelievenden weg het zoo
minime verlangen van 25 cent per uur
doergevoerd te krijgen, zonder resul
taat echternimmer gaven de patroons
eenig blijk toenadering te willen. Op
ons schrijven van 20 November 1909
hadden wij wel de eer. een antwoord
te ontvangen, maar het antwoord luidde,
dat de heeren patroons zouden wachten
op het voorgaan van de Gemeente,
aan welk lichaam door ons sedert 1902
bij herhaling geadresseerd is. Maar
terwijl de patroonsvereeniging .De
Nijverheid* ons meedeelde, al Ie zullen
wachten hel voorgaan van de Gemeen
te, adviseerde de voorzitter van .de
Nijverheid", in zijn kwaliteit als voor
zitter der kamer van arbeid, aan
het Gemeentebestuur, dat met 23 cent
per uur volstaan kan worden.
.Geen antwoord ontvangen op ons
schrijven van 20 Nov. 1909, deden
wij u einde Febr. 1910 een motie toe
komen, waarin wij onze afkeuring te
kennen gaven over het niet ontvangen
van eenig antwoord. Op 12 April
zonden wij wederom een schrijven om
eenig antwoord en verzochten wij "t te
vens. voor of op 27 April; dezen
laatsten datum nog geen antwoord
ontvangen hebbende, brachten wij een
bezoek aan den secretaris uwer ver-
ceniging, die ons meedeelde dat de
zaak van de grondwerkers op de ver
gadering van de patroons nog niet
aan de orde was geweest. wTjl die
vergadering nog niet had plaats ge
vonden. 27 April II. zonden wij u
nogmaals een schreven, waarin wij
een ultimatum stelden om op 6 Mei
antwoord te mogen ontvangen. Als
wij evenwel op 6 Mei in het .Zuld-
Hollandsch Koffiehuis" vernamen, 4*1
reeds een bijeenkomst van de patroons
bad plaats gevonden en een persoonlijk
bezoek weer geen resultaat afwierp,
hebben wij eindelijk op 9 Mei bet
werk neergelegd.
.Langt dezen kant kan er dus van
.gemotiveerdheid «een sprake sin.
Van
Nauwk-