una mourn
teers
m
rapen ligt, en het Is een gezond
vroolljk spel geen straatschenderij,
sooais hel proces-verbaal luidt; en
dat de Strafwet een gezond jongcnsptl
niet omschrijft als een strafbaar telt
Ontslaan al die iongena alux
De derde reden, waarom dr. Arifns
de nlet-unsluhlng van .Unllas" bij
den Katholieken Bond betreurde, vond
Z. E in het etgenltyke doel
dar vakorganisatie.
Het aaastc doel der vakorgani
satie ts het verkrijgen en behouden
der gunsligsle arbeidsvoorwaarden, of,
m. a. w, het bezorgen van goede
loon- en arbeidsduurcondltles en wat
daar verder bij te pas komt, maar
bet eigenlijke doel ligt daarachter.
Dat is hel bijbrengen van meer ont
wikkeling naar hoofd cn hart, de
heffing van de arbeidersklasse lol
hooger peil van ware beschaving, de
vorming tol ten stand die zich gelei
delijk aansluit bij de burgerklasse,
zooals de eene sport eener ladder maar
weinig van de andere afstaat.
Die vorming nu. die hoogere chris
telijke beschaving wordt gevonden,
neen veroverd in de Arbeidersvereni
ging. Deze is niet zileen voor de
voor de algemeene sociale vor
ming, waarover ik hier apreek, de
onmisbare hoogeschool.
Daarom hebben de leiders der Chrfs-
diche Oewerkschafte in Duilschland
er bij hunne leden ook dikwijls op
aangedrongen, dat zij toch lid zouden
worden van de Katholieke Arbciders-
i 20
.Jen weg opgegaan,
stonden de meeste fabrieks-
builen en telde de A. V.
haast enkel ambachtslieden als leden.
Maar wat ts gebeurd GIJ hebt toen
-l Mn of twee Jaar bulten staan be-
iglngen.
daarom z|jt gij zeil, ook
nselrai
M Mn of tw
"grepen, dat d
MS OU zaz
vakvereenlging. De arbeidersklasse
moest van twee kanten Iegelijk worden
opgebeurd: stoffelijk en geestelijk. Er
moest brood zijn voor het lichaam,
maar ook voor geest en hart OIJ be-
greept, dat gij u moest optrekken met
beide handendat de Arbcldersver-
eeniglng met haar emstigen en haar
vrooTUken kant ook voor uwe vrouwen,
maar vooral voor uwe kinderen een
sociale beboette was,
Daarom hcbl gij toen overleg ge
pleegd mei hel hoofdbestuur der R.
K. A. V.; gij hebt waarborgen ge
vraagd en met recht dat de
noodlge vrijheid in vakzaken u ge
waarborgd zou worden en de contri
butie niet drukkend zou zijn. Maar
toen dat alles ook op minnelijke w(jte
geregeld was, loen zijt gij ook binnen
getrokken mei vliegende vendels, met
heel uwe afdeeling. En indien toen
die afdeeling haar e I g e n I ij k doel
wezenlijk bereikt heeft, indien gU niet
slechts meer geld in uw hand en meer
Invloed in uw vak, maar in heel uw
persoon de hoogere vorming en be
schaving verworven hebt, die vóór
alles den .stand" geefl cn het eigen
lijk doel der vakorganisatie uitmaakt,
dan hebt gij dal aan die contri
butie van vakvereenlging en arbei
dersvereniging Ie danken.
U 't niet Jammer, dat ge staan blijft
In ..het .christelijke" kamp. wanneer
ge daarvoor al die middelen van hooge
re christelijke beschaving, van ware
.stand-vorming" moet derven?
Hel naatte doel zal uwe vak
organisatie kunnen bereikenhel
11 Ij k e doel, dat daarachter ligt.
:ir
Wij eigenlijk
der kwestie genaderd. Dr. Arifns zegt.
dat het elgcnijjke doel ia: het
bijbrengen van meer ontwikkeling naar
hoofd en hart, enz.
Het spijt ons, dat w|j ook met deze
opvatting van dr. Aflens niet kun
nen medegaan. WIJ meenen. dat het
eigenlijke doel van iedere vakor-
unisalie wel degelijk is hel verkrijgen
vin betere arbeidsvoorwaarden enz.
De stoffelijke belangen staan b|J
de vakorganisatie op den voorgrond,
terwijl de geestelijke, deJdeMle be-
ünjen niet op d* eerste plaats door
i de k
de vakorganisatie worden nage
streefd. Hél woord vakorganisatie
dak» dit tril reeds aan. want voor do
(«cstelïke is 4c vakorganisatie
•let noodle Daarvoor zf.n andere
vertenigiogen opgericht, als H- Fimilie,
R. K. Jongens- en Mannenbonden,
tfgeniyke doelhef blj-
seherpzifllflg heeft reeds de stichter
van dit blad, naar aanleiding deze-
doel, Is nummer een en hel l
van dit naaste doel door middelen
die zijn én wettig in In overeenstem
ming met de redeleer der Tien
Oebodea is hel bereiken van het
doel langs cTrlstel(ke wegen. Het
streven naar dit laatste doel met dezs
middelen is wat Dr. Arifns noemt
(blz. 22) het bijbrengen vzn meer
ontwikkeling nair hoofd en hart, de
vertelling van dc arbeidersklasse tol
een hooger peil van wart bescha
ving, de vorming tot een stand dit
zich geleidelijk aansluit bij de bur
gerklasse, zooals de eene sport eener
ladder maar weinig van de andere
afslaat.
Volgens ons bes Uzi er geen on
derscheid tusschen het naaste ca
hel eigenlijke doel. Deze zijn nl. Mn.
Wanneer er gunstige arbeidsvoorwaar
den zijn. wordt daardoor de ontwikke
ling van hoofd en hart vanzelf bevor
derd, want gezonde sociale totstanden
brengen onafscheidelijk mede hoogere
btschavlng. hoogere cultuur.
En nu zien wij niet In, waarom de
vakorganisatie juist Roonsch zou
moeien zijn, om die Stof fel like
welvaart Ie verkrijgtn. O. I. wordt deze
alléén verkregen door zoo alge
meen mogelijke orgmlsatte, en
niet door versnippering in allerlei
contesaloneele in niet-cozfeasioneele
bonden en bondjes. Wij voor ons
zouden daarom hel ideaal zien, nu het
hier gaat over de textiel-lnduslrie,
(doch dit geldt evenzeer
Waar dit. door allerlei invloeden, in
in ons land evenwel nlclgoed moge
lijk schijnt, pleiten wij secundair
voor tenminste een algemeen chrls-
t c l ij kcn bond, voorde intercon-
ilontelt
door toch la wel het grootste bezwaar
tegen een neutrale organisatiede
socialistenvrccs voorkomen, want dr.
Arifns zal toch niet durven beweren,
dat ook de christelijke, Inter
confessioneel e. organiutie een
hecht bolwerk kan zijn en ook Inder
daad i s tegen eiken soclallstlschen of
revolutionairen invloed.
Dr Arifns verwijst hier nur de
Dultschc .Christllche Oewerkschaite"
en wij zouden dit ook willen doen.
DUr, In Dultschland. bewijs! deze in-
lerconfessionetie vakorganisatie, dal zij
wel degelijk ia opgewassen tegen
welke ongcwenschtc invloeden ook en
Dr Arifns moei hel bewijs nog leveren,
dal dit niet levens in óns land zou
mogelijk zijn.
Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat
er niets tegen is, indien de intercon-
fessloneel-gcorgsnlseerdcn. zich boven
dien unsluiten bij specifiek Roomscbc
en Protestanische vereenlgingen. Wij
zouden echter willen vragen, ol dit
den interconfessioneel georganlseerden
niet onmogelijk wordt gemaakt, gezien
de dreigementen van dr. Arifns. door
ons reeds in de vorige artikelen be-
critiscerd. Dr. Ariens vreesde immers,
dal de .hoogstaande" katholieke voor
mannen niet meer voor de Inlercon-
fessionccl-gcorganisecrden zouden wil-
'~den enz., doch vragen wij,
dc schuld, dat de .Onltas"-
mannen van die hoogstaande verlichting
verstoken blijven, aan de .Unltas"-
leden, ot niet veeleer un die .hoog-
itunden" zeiven ?l
De metning van dr. Arifns, dat b|j
het stun blijven in hei .christelijke"
kamp. durdoor de .middelen van
hoogere christelijke beschaving van
ware .standvorming- zullen worden
gemist, is dan ook geheel absurd, cn
wij begrijpen niet, boe dr. Arifns, die,
in navolging van alle andere katholieke
aociologen. zoo gume op het Dultsche
voorbeeld wijst, dit durft zeggen.
Wordt dc .ware standvorming aÏÏMn
verkregen in d« katholieke vak
organisatie Wordt door de Injercon-
Icssioneele organisatie de .hoogere
Christelijke beschaving* gemist Mur
wurop beroept men zich dzn zoo
gtarne op de .Christllche Oe
werkschafte' van Dultschland. waarom
de politiek den protesiantscben
chritten ti|0 broeder. 1crwl)l men hem
In dc vafcosf—-r-'- •"«mutanten.
is dzt SET
uwen r Ueen men
kennen, dat bet drijven nur speclBck-
kalboUtke ^organisatie, louter po
litiek l, «mtteeolg beginsel
nleti Ie maken heeft?
Het gejammer van dr. Arifns beeft
dan ook abaohiut geen zin. omdat zijne
voorstelling niet klopt met de feiten,
omdat het «ene Actie is, als zou het
.christelijk- mandpunt reactionair zijn.
En dr, Aritts' 1m
heelt geen reden van bestaan, omdat
het naaste en Het eigenlijke doel der
vakorganisatie niet zoo te scheiden
zijn, als dr Arihn» dat doet voorko
men, doch onafscheidelijk van elkaar
zijn. daar het tene het gevolg Is van
VERUS.
Gewestelijk Nieuws.
HULST. Op de op 22 Maart voor-
looplg vsdgfttelde kiezerslijst dezer
gemeente voor het jaar 1910/1911 ko
men voor439 kiezers voorde Tweede
Kamer. 437 voor de Provinciale Staten
en 393 voor den Gemeenteraad.
Het vorige jur waren deze cijfers
respectievelijk 447, 442 cn 394.
BOSCHKAPELLE. Te Breda slaagde
verleden week onze dorpsgenoote
Mej. Sophie van Eerdcnburg In de
nuttige handwerken.
KIELDRECMT. Alhier beeft een on
gehuwde vrouw zlchop tweeden Paasch-
dag opgehangen in den stal. Zij kwam
in geen drie jaar uit huis. Krankzin
nigheid schijnt de oorzuk te zijn.
SAS VAN OENT. Vrijdag 25 Maart
trof H. Baeijens van Assenedc, werk
zaam in dc glasfabriek alhier, hel o
geluk, dal bij het glasglctcn enkc
droppels in zijn oog terecht kwatne
zijn oog terecht kwzmen.
Zaterdag stelde hij zich te Oent onder
behandeling van een oogarts, die con
stateerde. dal hel oog verloren is.
Op Maandag 28 Maart werd er in
deceltde fabriek een arbeider van Sel-
zaetc zijn tccnen verpletterd onder
eene kar.
27 Maart. Heden werd te Asse
nede onder groote belangstelling op
hel graf van den op zoo noodlottige
wijze om het leven gekomen I. van
Rentcrgem. een kruis geplant. Directie
cn werklieden der glasfabriek waren
vertegenwoordigd, terwijl het muziek
gezelschap .De Verbroedering" eenlge
toepasselijke stukken speelde-
•Cllnge. 29 Maart 1910.
Mijnheer dc Redactrur
Mag ik u een plaatsje verzoeken In
uw blad. by voorbaat mijn dank.
Maandag 2e Paaschdag ging Ik na
dc Mis om een potje bier bij Jos. Smet
alhier, wur nog cenige menschen in
huls waren. Toen ik eenige minuien
binnen was, komt daar nog binnen
Joh. de Bletyzcr van Kapcllcbrug met
zijn breer Peet en nog Iemand die ik
niet ken. Dc Oebr. de Bleijzcr denken
zeker dat het erg beleefd staal, als er
menschen onder elkaar aan 'l pralen
zl|n zich daar tusschen te mengen.
Daar waren namelijk den huisbaas, een
werkman en v. d. Heijden druk in
gesprek en nu dschlen de Bleljzers
zich daar mee te moeten bemoeien.
Peet begon dan direct mur over Van
Dalsum te praten, en eenige stukjes
die In .De Volkswil" gestun hadden
if te keuren. Toen hij zijn gedachten
dur zoo goed hij kon had over uil-
gedrukt. komt zl|n broer Joh. dc Bleijzcr.
die tot hiertoe in .liet Hulsterblad*
had stun lezen met de opmerking:
Ik ben eens benieuwd wal Van Dalsum
ral antwoordt* op dal stukje, daar zal
hij toch wel niets on weten te zeggen.
iBedoeld werd, het Ingezonden stukje
techt of Krom, voorkomende In .Het
Hulsterblad* van Zaterdag 26 Maart
en geteekend X. v. d. Heijden die
naar hij zegde ook abonné is van .Het
Hulsterblad had ook dit stukje ge
lezen, en maakte dc opmerking, dat
Van Dalsum er misschien wei
niet op zou antwoorden, om reden het
stukje niet was ondertcckend met volle
num, en hij dacht eens gehoord te
hebben dal Van Dalsum liefst op geen
anoniem geschrijf antwoord. Daarop
begonnen de Oebr. De Bleljzer veel
lawui te maken cn alles af te keuren
wal in .De Volkswil" reeds geschre
ven was, dal Van Dalsum alles mur
schreef wat de kwaje Jongens hem
aanbrachten en zoodoende veel schreef
keiljlur is, dan Iemand in zijn leugens
te vangen, mur daarmee, voegde hjj
er by. wil Ik niet zeggen, dal ik met
alles wal .De Volkawil" geschreven
heeft instem. Nu zou men zoo zeggen,
dat IS onpartijdig gesproken. Mur
zoo dachten er de Bleljzers niet over.
v. d. Heijden werd mei veel lawaai
door die mcn|chen beschuldigd van
partijdigheid, en dal hij voor Van
Dalsum was. Zoo verstandig zijn nu
die menschen M. d. R., dat, als Iemand
zijn mecnlng zegt, het heelemul ver
keerd begrijpen, en er partij
Oebr. de Bleytcr zijn door partijzucht
verblind. Maar daarvoor hebben ze
toch hc( recht nog niet om Iemand op
zoo'n kwajongens manier aan te vallen,
wanl dit moesten die menschen toch
welen, dat niet iedereen die een potje
bier gaat drinken gesteld Is op zoon
manier behandeld te worden. Nog Iets
aan het adres van vriend Wannus.
Die schijnt daar slag van te hebben
van op zoo'n luidruchtige manier over
politieke zaken In de herbergen te
spreken, mur dan moest hij toch be
grijpen voor Iemand die zooveel ver
stand wil hebben, dat hij de zaken
dan wal beter moest verstaan. Weel
Et nog vriend verleden Jaar mei de
mervcrkiezlng. 'I was in dezelfde
herberg dat ge door hcel't gezelschap
vierkant uitgelachen werd, toen ge
mur vol hield dal het een liberaal
ministerie was, dat wij de laatste maan
den hadden gehad Gij wist toen
niet eens dat het liberaal ministerie
De Meester reeds eenige maanden was
afgetreden om plaats tc maken voor
een Christelijk Kabincl Heemskerk,
Maar begrijpt ge dan nicl vriend dat.
als ge zulke dingen nfel weet er ook
niet over moet willen przlen Tot
slot een goede rud un die twee
menschen. Als er menschen un '1
praten zijn in wiens gezelschap gij
niet zijt, en uw oordeel wordt niet
gevruagd, bemoei cr U dzn niet mee,
dat staat niet netjes. En valt toch
zeker niet zoo onbetamelijk
iemand un, die naar hel schijnt de
zaken beter begrijpt dan gij.
EEN ONPARTIJDIG MAN.
Mijnheer de Redacteur
BIJ ons op de parochie Nieuw-Namen
is allang sprake van een kermis op
Ie richten, maar de pastoor Is er
tegen en daarom komt er niets van.
Wil moeten kermis vieren gelijk
met Kieldrccht, en nur dur en naar
Klein Mecrdunck gaan al onze centjes.
Is hel geen zonde, dal die mooie
centen van ons allemaal over de grens
gaan?
Ook op het gebied van kerk en
armen gaan alle centen over de grens,
tooals mei de kleedcren en schoenen
van dc atme kinderen. Als er iels
moet gebeuren un kerk ol pastorie
gut het geld ook nur den vreemde,
bij ons op Nieuw-Namen wonen zeker
geen ambachtslieden Welnu broeders
van Nieuw-Namen en gij allen die .de
Volkswil" leest, spreek ik de waarheid
ol lieg ik
Jammer is hel, dat er niel wal meer
personen op onze gemeente wonen
die wal meer te vertellen hadden,
want gelijk de toestand nu Is, is het
toch te erg. maar de tijd zal leeren.
Hebben dan kerk- en armbestuur niets
te zeggen
Dit Tieb ik geschreven, Broeders, op
den Paaschdag, dur wij dan elkander
vergeven alle haat cn vijandschap als
echte broeders ondereen, maar dat kan
die man niet, en toch vergeel ik hel
hem. Ik hoop, dal de Heilige Paasch-
tijd ook hem tot bckccring brengl en
zoo niel, dan kom ik later terug met
mijn schrijven.
Uw trouwe abonné P.
Nieuw-Namen.
■o—
Mijnheer de Redacteur I
Wees zoo goed onderstaande rege
len In uw blad op tc nemen, b« voor
baat dank.
Wel, wel I wat heb Ik weer verbaasd
Edaan, toen ik Zelandla van 19 Maart
en mij dal moois over vlasindu
strie onder het oog kwam. Vooral aan
lij dc haren tc berge.
- niet hadden
Boerenbond,
zouden wij een oeroep doen op deze
verceniging. Thans Is hel un een
doovemsns deur geklopt en werkt die
vereenlglng hel socialisme In de hand.
wparvoor zij allerlei brandstol zeer ge
willig bijeenbrengt. -
Wll nu soms onze sterrekfjker tegen
den Boerenbond beginnen, nu hij het
zoo netjes tegen der heer Keizer heelt
moeten afleggen met zijn .Onkunde"
Hebben die pillen hem z
gesmukt,
doosje ver'
jje verlangt? Wij raden hem dit
ten zeerste af. omdat zooveel pillen
kwade gevolgen kunnen hebben voor
zijne verdwijning op 18 Mei
Mur, mynheer de redacteur van
Zelandla, wur bemoeit gij u loch mee
OiJ weel zeker niet dat wij hier geen
geschikt water hebben om vlas te
rooien, doch dat zijn zaken waarvan
gij geen studie kunt maken. Dan zoudt
ge eerst die les van den heer Keizer
van bulten moeten kennen en dan
kunt ge gratis een boekje bekomen om
u In den landbouw te bekwamen.
En wat het bevorderen van het soci
alisme betreft, dat zou kunnen gebeu
ren indien gij un hel roer mocht
zitten, want dat woord ligt voortdurend
op uw tong. o. a. bij uw oordeel over
staatspensioneering, de verceniging van
postboden, personen die de lijst toe-
kenen van candidate!! die niet door de
K. Klesvereeniglng zijn aanbevolen
Maar het is zeker nog een wrok
dal ge vroeger eens aan dc deur gezet
zijt op ccn vergadering van den Boe
renbond, of is het misschien een mik
punt op den heer Van Dalsum tegen
den verkiezingsstrijd. Geloot me vrij
man, niets zal u op die manier baten,
maar wel zullen wij u laken, wanl wij
blijven aldoor zingen
Ze zullen hem niet hebben,
Den man voor liefde en recht.
Omdat hij in ons midden
Zoo schoon dc waarheid zegt I
KLAAS ZEVENSTER.
Mijnheer de Redacteur.
Er is mij ter oore gekomen dat het
stellen van een anli-rcvolutionaii als
candidaat voor de Prov. Staten door
velen mei ontevredenheid ia ontvan
gen.
Het is ook werkelijk diep Ie betreu
ren dat een klein groepje menschen
zoo maar de lakens ulldectcn cn op
een goeden dag besluiten, den zelel
die den katholieken tockoml aan een
andere partij Ie schenken.
Ik verneem echter met blijdschap dat
er toch een katholiek ui gesteld wor
den en wij dan loch gelegenheid zul
len hebben den man onzer keuze te
nemen. Men heeft mij zelfs de num
genoemd van den heer Kramer van
Ter Neuzen. Ik weet niet of dif juist
is. In elk geval ben ik er blij mee
en het leit alleen dat deze katholiek
hel voor ons durft opnemen is ver-
btydend en ui door de meeste katho
lieken met vreugde worden begroet.
Indien het zoo Is dan als een man
Seslemd op onzen katholieken candi-
aat. Ik hoop althans in de gelegen
heid gesield ie worden dit Ie kunnen
doen.
Een Kiezer uit Sas van Gent.
Mijnheer de Redacteur I
Er is hier ergernis, omdat eene boe
rendochter beweert vriendschap te heb
ben genoten van een boerenzoon met
gevolgen, de boerenzoon deze vriend
schap althans dc gevolgen niet erkent,
en nu hebben er voortdurend opstootjes
pluis, zelfs van hccle hoopen kinderen,
die den boerenzoon en zijne familie
lastig vallen.
Zou hier niet wal un Ie doen zy'n
Hel zou beier zijn. dat hieraan iels
werd gedsan, dan om tegen .De Volks
wil" tc loopen, die nog nooit ergernis
herft gegeven.
Buschkapelle, 28 Maart 1910.
EtN BEWONER VAN VEERWIjk.
Mijnheer Je Redacteur
Wees zoo goed het ondtrstunde In
uw blad op te nemen, bij voorbul
mijn dank.
ik roep wraak over wat bij ons op
St. Janstecn is geschied.
Zondag eerste Paaschdag ben ik zoo
als gewoonte naar het lof geweest en
daarna gun biechten. Ik biecht mijne
zonden, cn In mjjne belijdenis stoort
de eerwurde mij met de vraag, ol Ik
.de Volkswil' lees. Ik antwoordde van
Ja. hij berispte mij dal ik die niel
meer mocht lezen. Ik vroeg waarom.
Hij zelde mij dat hel een slecht blad
was. Ik vroeg dit uit ie leggen, mur
hij kon het niet, hj zelde alleen van
dc kwestie van Dalsum en putoor
Schets. Ik zelde. dal zij dat mur urnen
moesten uitmaken, mur dal ging ons
niet aan. Ik legde hem uit dat .de
Volkswil* ten blad Is, dal de gods
dienst bevorderde. Ik bewees bem.
dal Ik reeds van menschen had ge
hoord die zeiden, dat tij niet meer un
Ood geloofden en die nu wee zeggen,
er moet toch iets bestaan, want zoo
een geleerde man als van Dalsum zou
toch niet op Ood Meunen als er geen
Ood wu. Ik schetste bem ook, dat