DE VOLKSWIL
Advertcntlün, in Ic zenden Vóór Vrijdags om
Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of g
belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen
was ccne poging van u om .De Volks
wil" te bestrijden, vermits uw geweten,
dat u alles veroorloolt, genoegzaam,
bekend is.
Nu de missie Is afgeloopen is het
ware doel bekend, en dit ware doel
is geweest, zooals werd verwachtdoor
middel van de missie .De Volkswil"
uit uwe parochie te weren.
Hierin nu zijn gevallen voorgekomen,
die dcitfftemcl geweld aandoen wegens
'de gcgfVtn ergernis.
Ik zal u niet herinneren, dat 'elke
preek behandelde de slechte boeken
cn de slechte couranten. De naam
van .De Volkswil" werd niet genoemd,
wel die van de .Nieuwe Rotterdam-
sche Courant." Maar de laatste zal in
uwe parochie wel geen of slechts enkele
abonnls hebben cn ieder dacht dan
ook telkens, dat zij .De Volkswil"
bedoelden hoewel ieder dan ook daarbij
overwoog de kwade trouw van den
predikant.
Ergernis werd gegeven, als een pater
op den laatstcn dag op den preekstoel
kwam en zichtbaar .aangeschoten* was,
hetzij om ons in onze woorden te van
gen hetzij om ons te weerleggen, maar
ondanks alleshet einde was steeds,
dat z Ij moesten zwijgen, maar zij
deden als de FarizcünZij zwegen
zonder te erkennen. .Zij bevestigden
hiermede een woord van Pius IX in
een kwestie met Bismarck: .Overde
waarheid spreekt men niet Men
neemt ze aan of verwerpt ze."
Het: .Wij antwoorden niet" geeft
dezelfde verklaring. De waarheid wil
len niet de .wij*, haar erkenneo willen
zij evenmin. Daarom zwijgen zij en
antwoorden niet.
Is er iets meer welsprekends dan
de biechtstoelen.
Daarin werd maar vierkant gezegd,
dat de biechteling aan de missie niet
mocht deelnemen, als hij of zij het
abonnement op »Dc Volkswil" niet
zou opzeggen.
En waarom nu ergernis? Omdat
uwe parochianen volkomen overtuigd
zijn van de kwade trouw van u en de
door u opgestookte missiepaters, omdat
dergelijk verlangen onrust heeft ge
bracht in de huisgezinnen, bedrog van
den man jegens de vrouw of. van de
vrouw jegens den man of van de kin
deren jegens de ouders, vermits i n
geen enkel huisgezin allen het
eens zijn om .De Volkswil" niet meer
te lezen, omdat op die wijze de missie
niet werd dienstbaar gemaakt aan gods
dienstige doeleinden maar aan door
de haat ingegeven doeleinden.
Ik zal u aan iets herinneren.
Toen de lieer Cuijle nog in Sint-
Janstccn woonde, drukte hij de bid
prentjes, maar hij moest aan u 20 °/o
commissieloon geven. Natuurlijk wer
den, deze 20 op de rekening gelegd
van- de mcnschen. Wie ze nu drukt
weet ik niet. maar in elk geval onze
drukker geelt u geen commissieloon,
en daarom hebt u zeker getracht hem
de bidprentjes van Cllnge ook teont-
kandeiaar. gezien door vriend en vijand:
het Is hiervoor of legen ons.
Met het: Wij.antwoorden niet, wil
men zeggenwij kennen licm niet,
wij zien hem niet.
Maar de waarheid is, dat de wij
met alles wat zij willen ondernemen
ol nalaten met ons rekening houden,
dat zij, zonder abonnement op eigen
naam, nog nieuwsgieriger zijn dan
onze vrienden, om te weten wat wij
schrijven.
Met het: hij zal wel uitgepraat
raken, vleien zij zich met een hoop,
die niet zal worden'bewaarheid.
De .wij" zullen nimmer ons over
winnen, want wij strijden niet voor
belangen of voor eer ol voor het eigen
weizijn, maar voor ideün, die leven cn
haar weg vervolgen. En toch is er ión
middel, waardoor onze vijanden ons
kunnen overwinnenhet is ditdat
zij onze vrienden worden door zich bii
ons aan te sluiten voor: Waarheid
en voor recht, door eigen daad cn
daad van anderen, zonder aanzien van
persoon of partij.
Wie zich onderwerpt aan wat is
waarheid en wat is recht, is geen
overwonnene, hij is overwinnaar, cn
vindt het bewijs daarvoor in de blij
moedigheid van zijn hart, in de ge
rustheid van zijn geweten, in den vrede
- -"tts VAN DALSUM.
2. HIJ zal wd uitgepraat raken.
En wie zeggen dit?
Dat zijn dezelfde .wij', menschcn
die nooit een eigen ordelijke gedachte
hebben, die zclven over niets anders
kunnen praten dan over een paar
steeds terugkomende gelijke onderwer-
pen, alsverkiezingen en belangen van
de Kerk, onder welke laatste zij dan
verstaan de belangen van bediena
ren van de Kerk.
En dan wordt datHij zai wel uit
gepraat raken, gericht tot ons, die meer
dan iemand altijd in het volle leven
hcbSfen gestaan met zijn lief en zijn
leed cn dit volle leven altijd mede
leven, in dit volle leven naspeuren het
waarom en den Samenhang der ver
schijnselen. Het volle leven raakt
nooit uitgeput, ja, des te meer men
daarin blikt en het tracht te begrijpen,
des te uitgebreider wordt steeds de
gezichtskring.
"Goethe heeft eenmaal zoo juist
gezegd
Grelf nur hlncin ins volle mcnschcn-
jleben
Und wo du grcilst. da ist es inte
ressant.
IJdel is hun Hoop vanHij zal wel
uitgepraat raken.
raadslaagden, hoe zij Jezus in zijn
woorden zouden vangen. En zij zon
den hun leerlingen met de aanhangers
van Herodes tot Hem en zij zeiden
Meester, wij weten, dat GIJ oprecht
zijt en den weg Gods naar waarheid
leert, en II aan niemand stoort, want
Gij kent geen aanzien des persoons.
Zeg ons dus: Wat dunkt U. Is het
geoorloofd den keizer schatting te be
talen of niet De Farizcün nu wensch-
ten de onafhankelijkheid terug van het
joodsche volk, terwijl de Herodianen
behoorden tot de Romeinschc partij.
Het doel dei ondervraging nu was,
Jezus bij de £éne of bij de andere
partij gehaat te maken. Doch Jezus,
die hunne boosheid kende, sprak:
Wat stelt gi mij op de proef, huiche
laars. Toont Mij den cijnspenning.
Ba zij hielden Hem een tienlingvoor.
En Jezus zeide hunWiens beeld en.
Opschriff Is dit Zij zeidenVan den
Keizer. Toen sprak Hij tot hen Geeft
dan aan den Keizer, wat den Keizer
toekomt, en aan God, wat aan God
toekomt. En als zij dit hoorden, waren
zjj verwonderd, verlieten Hem en gingen
heen,
Op dienzelfden dag stelden de Saddu-
ancn geweest, wier hart koud werd
bij de gedachte, dat de Consecratie
wordt opgedragen door een priester
met haat in het hart, want zooiets is
heiligschennis.
Voor eenlgen tijd wilde Ik persoon
lijk bij u een groote som gelds be
zorgen, bi) testament bestemd voor
Heilige Missen. En wel persoonlijk
om U. die achter mijn rug
zooveel weel te zeggen, de gelegen
heid te geven Iets in mijn gezicht te
durfde ontvangen, dat u mij niet durfde
aan te zien, dat u zelfs geen enkelen
vorm beleefdheid in acht nam.
U zult misschien zeggen welk recht
heelt Van Dalsum om mij al deze din
gen mede te deelen?
Ik zal u antwoorden.
Dat recht komt mij toe gelijk het
toekomt aan leder ander katholiek,
die nog verontwaardigd kan zijn, als
zijn geloof wordt bediend door on
waardige herders.
Men zou mij kunnen zeggen: als
de parochieherder een onwaardig pilas
ter is, dsn is dit zaak van den bis
schop. Dit laatste is waar, maat als
de bisschop zijn plicht verzaakt, wat
dan Ja, dan moet de zaak words#
overgelaten aan God, aan WIm de
bisschop verantwoording schudltls.
Maar moeten wij, katholieke leefaa,
dan maar met over de borst geslagen
handen aanzien de verwoestingen, die
door een onwaardig priesterJotto.
In Arnhem bezielde onsstechts üéne
gedachte: De katholieken uit alle
klassen der bevolking nader tof elkan
der brengen. Deze was gcVolg van
hel feil, dat wij daar hadden opge
merkt Dat er zoovele standen waren
als er mcnschen waren mei een gul
den meer of minder in de porlemon-
naie. Omdat wij niet tc klein waren
voor den groote cn niet te groot voor
den kleins, verkeerden wij door middel
van het verccnlglngslcvcn In alle
kringen der bevolking, wij waren daar-
antwoord. dat hen beschaamde, ver
mits dit antwoord hun leefde, dat er
staat geschrevenIk ben de Ood van
Abraham en de God van Israel en de
Ood van Jacob. Ood is niet een God
van dooden, maar van levenden.
De Farizeeën nu hadden schik, dat
Jezus de SadduceCn zoo op hun num
mer had gezet en zij kwamen opnieuw
bijeen, om hem nog eens op de proel
te Stellen met de vraag: Wat is het
grootste gebod in de Wet.
En daarna vroeg Jesus hun, wat
dunkt U van den Christus? Wiens
Zoon is Hij Met gevolg, dal niemand
Hem een woord kon antwoprden tegen
Daar bij Matheus lezen wc dus, dat
het niet antwoorden door de Farizcün
een gevolg was van hunne o n-
aicht om een goed antwoord tc
geven. Maar tevens van hun kwade
Schtls,
dit deden we niet op luidruchtige
wijze, maar op stille bescheiden wijze,
als een zout dat onzichtbaar is cn
toch «lies doordcesemt. Als «r in
Arnhem ccne onderlinge waardering
is gekomen lusschen de verschillende
klassen der bevolking onder dckalho-
Ds Vernieuwing van de Missie is
nu in uwe parochie afgeloopen.
Toen het bekend werd, dat deze zou
worden gegeven, werd onder uwé
No. 19.
Gewestelijk en Algei
Richting; Voor waarheid en voor recht, door
persoon of partü-
VER8CHIJNT
raat C 7 te Hulst
ANDERE LANDEN ...ld»;
- Abonnementen worden dagelijks aangenomen. -
Weekblad te Hulst.
daud en door daad van anderen, zonder aanzien van
ZATERDAG.
ADMINISTRATIE:
Gentscbestraat C 6 te Hulst.
iw*r«n
WJLJ.
:n zclde t
n openbaa
Jrt«'
wel uitgepraat raken I*
Dit woord: Wij antwoorden niet.
hij zal wel uitgepraat raken, is het
"""voord, dat reeds van af den
e tegen ons is aangenomen als
tonrechter van Alphen was deze, dat
u aan deurwaarder Poppe, hij was
pas benoemd, vroeg zich bU uwe partij
aan te sluiten, naar de kerit gaan was
niet noodig, want dat deed hij niet.
De heer Poppe was daarop zeer ver
ontwaardigd geweest, maar schijnt later
toch naar uwe partij te zijn overge
gaan.
U hebt in uwe mond het woord s
.ik zal u ruineeren,* en dit hebt u
nogal zeer dikwijls gebruikt om uwe
school bevolkt te krijgen en om jair-
aksche inschrijvingen te bekomen.
ij zijn meerdere gevallen bekend
waarin u aan den landeigenaar hebt
geschreven om aan den pachter land af
ie nemen, omdat deze óf zijne kinderen
niet naar uwe school zond óf naar uw
gedachte niel genoeg daarvoor gaf.
En dil, terwijl uwe school geheel over
bodig was, want dezelfde katholieke
onderwijzers van de openbare school
zijn nu de onderwijzers van de blzon-
dere school. Het was dan ook niet
n verlangen van u om
e parochie e
>nder de mei
zegl genoeg. Men noemt u
den blikken van Steen. En dit om
daarmede aan te toonen niel alleen
uw uiterlijk, doch vooral ook uw ge-
welen men meenl, dat dit geweten
van blik is.
Hoe hebt ge u aangesteld op Nieuw
jaarsdag Gelijk later bleek is het
een ander geweest, die in uw nasra
eene Nieuwjaarsadvertentie plaatste in
.De Volkswil". Hadt u niets daarop
gezegd, dan zou gezegd zijn onder
uwe parochianen: .Onzen blikken
schijnt toch zijn Onze Vader nog te
kennen." Toen u anders handelde, ging
haatdrdfeend karakter vertoonen
Zaterdag 5 Fe
ri 1910. Ie Jaargang.