Een paar Jaar geleden, op het Vak
congres «e "l He rtogenhosch. ging, van
uit dit Congres, een optocht lan
relt* de heer Mr. t
ah optocht werd door on» deelgeno
men. En wegens dere deelname werd
door velen aanstoot genomen.
Bewijs: dat wij reeds met de daad
in de moderne sociale beweging waren
toen daaraan nog niet werd gedacht,
althans niet door de daad, door velen,
die heden itch verbeelden dat van hen
de tegenwoordige sociale beweging
is uitgegaan.
Het was ook in dien tijd, dat wij
(en onderhond hadden met wijlen Dr.
Schaepman en hem vroegen, of er
geen mogelijkheid was, dat de Rijks
postspaarbank hare gelden beschik
baar stelde voor den bouw van werk
manswoningen met bet doel, dat de
"beider eigenaar zou kunnen worden
n zijne woning, en tot welk doel wij
--is de middelen hadden uitgewerkt.
Ook hadden we over deze zaak toen
gecorrespondeerd met den toenmaligen
Directeur van de Rijkspostspaarbank,
maar deze schreef ons toen, dat, hoe
wel sympathlseerende met ons doel,
de reglementen zkh tegen dergelijk
beschikbaar stellen verzetten. En als
bewijs daarvoor gaf hij ons toen de
voorschriften omtrent de belegging van
d« spaarbankgelden. Dr. Schaepman
zelde ons toen, dat over die zaak:
het beschikbaar stellen van de gelden
der Rijkspostspaarbank voor arbeiders
woningen, reeds meermalen in de com
missievergaderingen van de Statcn-
Oeneraal was gesproken, maar nimmer
met ecnlg resultaat.
Het kan geen kwaad, dat we deze
kleine herinnering eens in de gedachte
vm kaar voorzitter, de keer Pkm (In
Ml worden gevraagd bet
««■•nemen van eenc gelijke formule In
zake positieve kerkelijke elschen.
Het Dultscht Centrum cn die Action
staanalzoo ophctxelfde stand
punt. dat wij innemen, dat door ons
vóór de stichting van .De Volkswil"
is verdedigd en door welke verdedi
ging wij zooveel haat hebben moeien
ondervinden, cn walomdat dit stand
punt medebrengt dc erkenning
van de leer van de Katholieke Kerk
leder gezag heeft gezag op zijn e I g
en niet op Inder terrein.
Later zullen we dit onderwerp wel
uitvoerig behandelen. Voorloopig stel
len we dit alreeds vastde toekomst
zal on» recht geven, dat ons heden
nog wordt geweigerd door niet
len erkennen, hoewel we
zooveel hebben gewonnen, dat met
de daad met ons standpunt, doch
"its nog in den kleinen kring waarin
woord wordt gehoord, wordt re
kening gehouden.
Er zijn In Nederland ook wel zich
katholiek noemende bladen, die de
juistheid erkennen van het standpunt
van het Dultschc Centrum, maar zij
missen den moed om de gevolgtrek
king te maken die z|J door dat erken
baar op uit zijn om in den h«.._
duwen degenen en zQ behooren
bijna allen tot de kleine luyden die
met vallen en opstaan en in mocllen
en.allerlei verdrietelijkheden asaar in
Hfafc. zonder eigenbelang den grond
bewerkt, waarop de tegen-
wteedige moderne Sociale actie onder
de Katholieken wordt opgebouwd.
Elk werk. dat uit liefde geschiedt,
wordt geheel vruchtbaar, staat er ge
schreven. Het is het werk van het
mosterdzaadje, dat bezig Is te groeien
tof een boom, dat deze groei heeft
mogelijk gemaakt, omdat dat werk ge
heel was een werk van liefde en dus
vruchtbaar moest worden.
Wij weten, dat in dc natuur het
zaad verdwijnt zoodra de plant levens
vatbaar is geworden, en aldus nemen
we het niemand kwaljjk, dat de plant
hier dc moderne katholieke sociale
beweging van haar zaad geen notitie
meer neemt. Maar waarop wH toch
het oog gevestigd houden is ditdat
de plant, opgegroeid uit een zaad van
liefde en van verlangen tol de daad
van rechtvaardigheid, blijft groeien
uit dit zaad en niet zich ontwikkelt
tot een ander doel. dan dat het
welk het zaad zich heeft voorgesteld.
En dit andere doel is: dat politiekers
zich voorstellen de plant te leiden in
deze richting, dat niet dt kleine luyden
maar wel zij zeiven er door beschut
worden om langs hare takken op te
klimmen tol een zetel, van waaruit
zij het algemeen welzijn niet dienen,
maar explolteeren ten bale van hen-
zelven of van weinigen. Met dit laatste
willen wij vooral zeugendal dc sort-
ale actie niet moet Sfn een middenin
verkiezingsdoeleinden te bereiken, en
zeer zeker niet In de handen van hen
die voor de sociale actie in haar vorm
van de daad van het eigen voor
beeld van liefde en recht geen gevoel
hebben en geen lusf,Integendecllegcn
de daad van het eigen voorbeeld
wantrouwen zaaien en wantrouwen
VBE.EMD.
Vreemd ia het, dat geen enkel vl.
de leden van het Dagelijksch Bestuur
der R. K. Centrale Kiesvercenlglng van
Hulat op .De Volkswil* is geabonneerd,
en tegelijkertijd, dat dit Bestuur eene
vergadering heeft gehouden naar un
letting van het eerste stukje van .Een
Kiezer" onder het Vrije woord in zake de
daarin genoemde kwestie van Rompu.
Zouden die hceren soms geabonneerd
zijn op naam van een ander
Als eene kleine vraag onder bet
Vrije Woord In een blad. dat uit de
hoogte wordt bezien, of liever niet
bezien, reeds In slaat ts om eene ver
gadering te doen beleggen van hecren
die zich .voelen", wat zal dan teweeg
brengen als wjj eens mochten besluiten
om gebruik te maken van alle Inlich
tingen, die ou over die zaak zijn
geworden
Katholieke arreenlirinjr.
Is eene vereeniglng katholiek omdat
hare leden katholiek zijn. of is zij
katholiek, omdat tij een katholiek doel
nastreeft met middelen, die beantwoor
den aan het katholieke recht?
Deze vraag is nog nimmer door
onze tegenstanders beantwoord, omdat
-!' daartoe den moed missen.
deels beèS'cuST Hoe «t -
a-s.-tfrraaasi
•«n rlfrtJ en heef» willen sterven
roos VoözwilTtntand te heven-
«uwfge Redttf kent geen lwee*r-
<«f recht voer farting en bedelaar. Dc
onwcttlgeMndmüvan koning Leopold
ill" In den burgerlijken eland inge
schreven als geboren uit eenen onbe
kenden vader. De moeder dezer
lieren Is dc dochter van een portie
moet 26 jaar oud zijn. Reeds een
of negen had dc koning kennis
tuur. Op den dag van hel overbrengen
van hel lijk des koning* van Laeken
naar Brussel werden op dc strj
tretten van haar verkocht. Iets
nu niet zeer stichtend vinden.
Koning Leopold had bij notaricelc
akte van 27 Nwcmbcr 1900, dus
voor zijn dood, een natmlpoze
nootschap geslicht, en daarin Inge
bracht bet rrtbal van zijne onroerende
goederen, tchOderifen en meubelen
Prinses Louise heeft deze vcnnootschoi
gesommeerd om gcenc aandeden ui
te gevet. Het Is waarschijnlijk en bijna
zeker, dat deze vennootschap zal
den ontbonden.
De oudste van de kinderen,
koning Leopold heeft bl] mcj.Lacroix
moet als een druppel gelijken op zijn
overleden wettigen zoon. Vandaar zijne
genegenheid voor haar cn hare kinde
ren, ook omdat hij bH haar een huise
lijk leven bad. dal h|j tevoren miste.
Staatsraad Beerruert, naar aanleiding
van hel offlcleele woord der regeering,
erkennende dat tijdens de regeering
varfLeopold II de stoffelijke welvaart
is toegenomen, zegt dal er een schaduw
Is, en wel dezedat de openbare ze
delijkheid is verminderd, dat er te veel
begeerlijkheden zijn naar stoffelijke ge
nietingen, te veel toegevendheid Is
voor gevaarlijke IheoriCn en voor ver
gulde ondeugden.
De nieuwe koning Albert en zijne
gemalin leiden een voortreffelijk huls-
houden, en genieten veel populariteit
onder het Belgische volk.
Ill I KOOL
Katholieke Party.
We hebben onlangs overgenomen
eenc verklaring van het Duitsche Cen
trum. dat dit geen godsdienstige
parti maar eene politieke, grondwet
telijke parti) is. toegankelijk ook voor
nier-katholieken.
°P hcl ta4lt,e Congres van de Ac
tion liberale populaire In Frankrijk Is
dit het. teekenendedat uM de rede
Het overlijden van
Koning Leopold.
Dc Koning gaf In zijn leslament Ie
kennen, dat hij op eenvoudige wijze
wenschte te worden begraven. De Mi
nisterraad besloot echter anders.
Dc aandoening van het Belgische
Volk i* niet groot. Mejuffrouw Dela
croix (Barones Vaughan) met wie naar
werd gezegd dc Koning morganatisch
was gehuwd, heeft laten verklaren, dat
rvl^f .d;n-Ko?j"g n'e' gehuwd w
jmen van Albe..
Donderdag heeft hij den eed als Koning
afgelegd In dien tusschentljd werd!
Ingevolge d<Belgische Orondwct. het
Kijk bestuurd door den Ministerraad
y»" he' Belgische Volk.
Het Belgische Eposcopaat heefteen
Mandement uitgevaardigd aan alle on-
derhoorige priestersom Heilige Missen
op te dragen voor de zielerust van den
Koning. En verder, dat een plechtige
Mis, met ultnoodlging van de burger
lijke autoriteiten, zal worden opgc-
orzgM, In de voornaamste Kerk van
Prins Hendrik heelt Koningin Wll-
Helmina bij de begrafenis vertegen
woordigd. Deze is teer plechtig ge
weest en volgens de maatregelen, door
den ministerraad voorgeschreven.
Prinses Louise heelt beslag laten
van 11 Decem-
A. A. ter Haar.
■gang van t Juni
leend als leeraar
aan de Rijkslandbouwwlnterschool te
Goes.
Koninklijk besluit vin 4 Novem-
09 no. 38 Is bevorderd tot groot-
In de orde van den Ncderland-
schen Leeuw, Harer Majesleits adju
dant-generaal. adjudant in Imitenge-
wonen dienst, de gcpensionnccrde
luitenant-generaal J. B. van Heulsz,
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch
Indlf.
Door de arrondissements-rechtbank
te Zierikzee is, ter vervulling der vaca
ture van kantonrechter Ie Zierikzee,
opgemaakt de navolgendcalphabetische
lijst van aanbeveling:
Mr. S. R. Bakker;
Mr. J. de Bergh
Mr. E. Bonn.
allen griffier, respectievelijk bij het
kantongerecht te Zierikzee, Oss en
STAATSLOTERIJ.
Bij de trekking der 3de klasse
de 392ste Staatsloterij, zijn prijzen van
duizend gulden of daarboven te beurt
Kerk ca Staat van zeer groot belang,
vooral voor ons Nederlandera. omdat
we zoo Iets bij ons niet hebben. Maar
sis we aan dergelijk koninklijk besluit
denken en daarbij eens aan ons af
vragen is zoo Iets ook hel geval in
Frankrijk, is zoolcts ook het geval ge
weest In Nederland vóór dc Hervor
ming, dan blijkt, dat de .diefstal" van
kerkelijke goederen in Frankrijk ook
Gewestelijk Nieuws.
HULST. Dinsdag 28 December om
9 uur openbare vergadering van den
Oemcenteraad. Op de agenda kbmt
onder meer voorvdorstef van B. en
W. om dc tapperaverordcnlng onge
wijzigd te lalen, dus om de boeren-
m aan dagen te blijven weren. Wc hopen,
dat de Raad de belangen van de bur
gerij van Hulst hoogcr zal achten dan
die van Sint-NIcolaas.
STOPPELDIJK. Zaterdag had
openbare vergadering van den
mcenteraad plaats. Ingekomen
een adres, ondcrteckcnd door ruim
een 50tal inwoners van Pauluspoldcr,
om den Raad Ie verzoeken de nieuwe
school aldaar te plaatsen en niet, zoo
als dc geruchten liepen, op eene andere
plek. Besloten werd aan dit verzoek
gevolg te gevenzoodat het nu vast
staat, dat het schoolgebouw en de
onderwijzerawoning op Pauluspoldcr
zullen verrijzen. Om zich beter van
een en ander op de hoogte Ie kunnen
stellen, werd bepaald, dat de gemeen
teraadsleden a.s. Vrijdag gezamenlijk
et dtn architekt dc beschikbare tcr-
Incn zullen gaan opnemen.
Tot lid van het algemeen Armbestuur
erd benoemd de heer I. F.dcMaat-
Slaaltot lid van de Commissie tot
wering van Schoolverzuim, de heer
Alph. de Maat.
Op voorstel van den heerjos. Breyarrt
werd besloten iederen winter cene
collecte In de gemeente te doen plaats
hebben voor de armenieder huis zal
worden bezochtzoodat men zich te
gelijkertijd zou kunnen overtuigen,
sleun noodig is. Binnenkort zal
erste Inzameling plaats hebben.
Bij den landbouwer J. Staal,
Cambron, kreeg eenc koe een drieling.
2 vaarzen en I stier. De kalfjes zijn
allen gestorven.
HONTENISSE, 18 Dec. Heden werd
alhier door de landbouwera-vcreeni-
glng .Eigen Hulp" aanbesteed de le
vering van pi. m. 162,700 KO. super-
7541 1500
13326 1000
9014 1000
14563 1000
622 5000
'8710 2000
16231 1500
19137 1000
15120 1000
ou ui uin mow
Bij K. B. van 9 December wordt
an den raad tot beheer der Angli-
caansche kerk te Antwerpen ecnetoe-
j*8e van Ir. 5324 verleend voor het
bouwen van ten Angllcaanschen tem-
»an de Qretrystaal aldaar.
10h^bSt1^
Voor superphosphaa! schreven
de heeren A. Hamelink te Ter Neuzen
voor ƒ2,30 en /2,89, O. Dees Ie Hoek
ƒ2,24 en ƒ2,93, Alph. Adriaan-
le Walsoorden voor ƒ2,20 en
j 2,99, W. Adriaanscns te Groenendijk
ƒ2,19 en ƒ3,03, D. J. Oggcl te
voor 2,16 en ƒ3,01. G il. Blon-
dccl te Aardenburg voor ƒ2,15 cn
2,98, P. Meyers te Scliaerbeck voor
ƒ2,15 cn ƒ2,68. De Moor Vlaminck
te Hulst voor ƒ2,14, P. J. van Ardenne
te Dordrecht voor ƒ2,14, Glerum
Co. te Vlakc voor 2,13'/ui. D. Sclicelc
te Ter Neuzen voor ƒ2,121/-en 2,90,
J. F. Adriaanscns te Walsoorden voor
ƒ2,12 en ƒ2,89, P. J. Schcelc te Ter
Neuzen voor ƒ2,12 cn J. F. Adriaan
scns— Polfllct te Walsoorden voor
ZDS'en ƒ2,73.
Het eerste cijfer achter eiken in
schrijver betreft superphosphaat 14%,
het tweede cijfer superphosphaat 18%
cijfer enkel superphosphaat ^,icrs
uit de aangrenzende gemeenten fa
België komen lieden per hondenkar
aangereden, die meestal geheel geladen
huiswaarts keeren. De mosselen, die
gewoonlijk voor den prijs van 30 4 35
P*r emmer worden aangeboden,
bezorgen op dere wijze aan dc rapen
een niet onaardig daggeld.
KOEWACHT. In deze en omlig-
«endc gemeenten wordt In den winter
door kleine landbouwers en arbeiders
veel vlas gebraakt en gezwingeld en
zoo hebben die menschen werk op
de dagen, dat er op veld en akker
niets Ie verdienen valt.
Dit vlasbraken cn zwingelen ge
schiedt hoofdzakelijk door eigen volk
en daarbij waren ook de «rouw en
de dochters vaak behulpzaam. Zij
waren belast met het aangeven van
het onbewerkte vlas en het wegleggen
van het gezwingelde, een heel licht
werk.
Nu Is bij Kon. Beslui van 10 Aug.
1909 (Staatsblad No. 290) verboden
een vrouwelijk persoon arbeid te doen
verrichten in lokalen, waar vlas of
hennep wordt gebraakt, gebeukt, ge
zwingeld of gehekeld zonder behulp
v.111 een krachlwetkluig. Door deze
bepaling zullen vele vlssbewcrkera
schade lijden. Moeten zij ander per
soneel huren, dan zullen zij onmoge
lijk kunnen blijven concurecrcn met
het naburige België en zal de vlas
bewerking langzamerhand uil deze
streken verdwijnen, iets, wat zeer te
betreuren zou zijn.
Het Bestuur ran dc aldeeling van
den R. K. Boerenbond alhier heelt de
zaak ter hand genomen en zal zich
met een adres tol den Minister wenden
om verandering in dezen toestand te
brengen.
V. de Blicck, lid van den ge
meenteraad en van het R.K. Parochi
aal armbestuur. Dc overledene was
:vens lid van den Raad van Toezicht
an de Coöperatieve Boerenleenbank
n onder-voorzitter van de fanfare-
laatschapnij .De Eendracht". Maandag
had de plechtige ter aarde bestelling
plaats.
CUNGE. 21 Dec. Heden waren de
kommiezen van Hulst onder leiding
hun secticchef Hier ter plaatse,
bij de herbergiers een onderzoek
in te stellen naar de bij hen aanwezige
tijtje, wel geen 25 liter of meer. maar
daar 't niet door een biljet was gedekt,
werd het toch prijs verklaard.
F. Vertenten was een te groote
hoeveelheid aanwezig, welke werd
"Opzocht tot zelfs ill den tuin.
Van een en ander werd proces-verbaal
opgemaakt en de sterke drank meege-
I 'et onderzoek was zeer streng en
verwekte niet weinig ontsteltenis.
21 Dec. In den Prosperpolder
onder deze gemeente zijn gislcren bij
een gehouden drijfjacht waaraan een
60tal personen deelnamen door den
jachtrechthcbbcndc S. dc la Ruche cn
diens gevolg Ie zamen met acht gewe
ren niet minder dan 226 hazen ge
schoten.
AXEL. Op I Jan. a.s. zal de heer
A. J. van dc Vijver, hoofd der Kath.
school. 25 jaar bij het Kath. onderwijs
werkzaam zijn.
Ongetwijfeld zat het hem dien dag
et aan bewijzen van bdangslelling
ontbreken.
14
Voor de tamict schreven In de hee
ren P. J. Berger te Venlo voor 2,26,
Maatschappij tot verkoop van Hulp
meststoffen te Dordrecht voor 12.22,
P. J. van Aardcnnc te Dordrecht voor
12,21, O. Dees te Hoek voor 12,20 en
j. F. de Bakker te Walsoorden voor
12,09.
walenland in de Schelde
zaam laag. Van de gelegenheid om
- rapen wordt, vooral nu in
8e gemeente Watermaal-Boschvoorde I vrouwen uit deze en omliggende ge-
cene toelage (u 100.000 frank ver- I meenten naar dc kust komen- Tot zelft
WESTDORPE. Donderdag is op
plechtige wijze begraven dc heer Do-
de Smet. De overledene was
1 die eerlijke, rechtschapen
menschen, die een eer zijn voor de
gemeente en voor de parochie.
HONTENISSE. Eene leemte In de
drankwei
Voor zoover ons bekend is. zijn er
gemeente een drietal hcrbcr-
hcl .verlof"ingetrokken
Is tengevolge overtredingen fll door
dronkenschap 61 tc laat sluiten óf
anderszins. En het eigenaardige van
de zaak is, dat die lui maar even goed
voortgaan, met hunne .klanten" Ie
bedienen. Het .verlof is natuurlijk
Ingetrokken, maar het aanlal bezoekers
is eer toe- dan afgenomen. Wij zijn
vrij. zno redeneeren zij, te ontvangen
wie wij willen, cn dat onze cl Hinten
dan zoo vriendelijk zijn, ons daarvoor
eene kleine tegemoetkoming tc geven,
is ook hun recht.
Nu vragen wij echter, of dif een
gewettigde toestand fs, en kunnen de
café-houders zonder verlof, nu ook
nog verder gaan, en zich ook niet
storen aan dc taptoe. Mij dunkt, dan
werd het toch tijd, dal aan dezen
toestand een einde kwam.