De Volkswil
HEINTJE HEUSTE.
BIJVOEGSEL
van
van 18 December 1909.
In mijn vorig schrijven «lipt* Ik even
•ui groolc verschil tusschen Mlddtl-
buig en Vliulngen. Dit wil Ik nader
•ingeven. Men behoeft niet met den
hela geboren te tljn, waardoor men
de gelukkige beiltter van den
wurzeggendtn geeet U. volgent ome
vooroude»*, om te voorzien, dat bin
nen een tiental jaren Vllsaingtn een
3000 zielen meer zal tellen dan Zee-
tend* hoofdstad. Vergelijk voor de
aardigheid cent de cijfers bij de komen
de volkstelling met die der vorige. En
doe dat. zoo ge 't beleven moogt naar
ik u van harte toewenscb, binnen 10
jaar nogmaals. Hef zou me niets be
vreemden, alt 1 verschil aanmerkelijk
grooter was dan ik aangaf. Mijn hooge
maatschappelijke positie veroorlooft
me .kijk" op de zaken. Van mijn
observatiepost si* ik een groot ver
schil in werken in belde plaatsen.
In de eenc gebruikt men een rem,
in de andere stuwkracht. Dat heeft
noodwendig ten gevolge achteruitgang
hier, vooruitgang daar. Daarom kun
nen de werklui in Vlissingeo beter
- loon bedingen.
Van de gunstige ligging en de uil-
muntende havenwerken heb Ik goede
verwachtingen. Als de Antwerpschc
en Qentsche kooplieden er hun domi
cilie kozen, wat zouden zij er bun be
lang mee bevorderen I Maar se wor
den weerhouden door .Ik en weet
niet',welke bezweren. Vracht, over
laden, tleeploon, loodsgelden, het zijn
zoovele factoren, die den kostprijs der
handelsartikelen ontzettend verhoogt n.
Vllesingen ligt aan zee, heeft goede
•Keulen, Antwerpen, terwijl deze laatste
- plaats diep landwaarts Inllgt en door
gevaarlijke vaargeulen langzaam en
moeilijk ja te bereiken. Sloegen u
In Vlisslngen hun zetel op, zjj zouden
tijd en geld sparen. Maar wat niet
Is, kan worden. Ik heb er een on
wrikbaar vut vertrouwen in. la. Vlis
slngen heeft een toekomst I Het heeft
zijn visschersvloot, zijn enorme scheeps
timmerwerf, zijn badhotels, die steeds
drukker worden bezocht, zijn Ruiter
standbeeld, dat tot de jeugd spreekt
vsn oen koenen, heldhsften zeevaarder,
die nu nog vermag, ze te prikkelen,
om zijn voorbeeld te volgen.
Maar Vliulngen is niel,
tiddelburg hel
i de oude vi
wetten In een lusthof omgetooverd.
De oude bolwerken bieden prachtige,
keurlg-onderhoudea wandelwegen.
Netheid en zindelijkheid laten er
niets te wenschen over, L~
dacht aan gewijd. In mijn oog
echter heeft die buitengewone zinde
lijkheid tets beangstigends. In een
pluis, wur wat omgut, zooals b.v.
Rotterdam, la dat onmogelijk. Die
rust en stilte en nelheid zijn zoo
doodsch. Ik wenschte wel, dal dat
anders was. En dat zou ook moge
lijk zijn, want er wonen rijken legio.
Durfden of wilden die hun kapitelen
met handel en ni|verheid, met industrie
productief trachten te maken,
liiigsgcrsl.
an elke za.
Ike zaak van twee kanten be
kijken. Zoo zegt de eenhet geld
is rond, om te rollen. Een ander
meenthet geld is plat, om t op te
stapelen. Deze lulale meening Is de
hier heerachende. Opmerkelijk Is t,
dat op ptutaen, waar veel rijkdom zit,
ook de grootste armoede voorkomt,
in Londen b. V. zijn Klist-, schatrijke
lords enet sterven daeelljks dak-
loozen vin den honger. Gelukkig is
hier 1 contrast niet zoo Khrtl, maar
toch wordt er gebrek geleden. 11*
wur, er wordt veel un armenzorg
gedun, doch dat Is alleen, wijl er
zooveel armen zijn. Voor een groot deel
bestaan dt Middelburgers^vanhout-
op Engelschc kantoren) en crwtcntczen,
terwijl duizenden guldens besteed wor
den lot voedul van den restauratie-
eccst. En hiermee i
Uw getrouwe
Landbouw.
Warme Stellen.
Over de inrichting der stallen is
reeds heel veel gesproken cn geschre
ven, en vooreerst zal daaraan zeker
nog geen einde komen.
Sedert de boeren atgemecb er van
overtuigd zijn, dat de grootste voor
deden der boerderij uit den stal moe
ten gehuld worden, legt men zich
gaandeweg op de verbetering der stal
len toe. Dat er In den stal lucht moet
Van alles wat.
FEUILLETON.
«Geen nood, baas, vooe mijn reke
ning gaf Bolo ten antwoord. .Ik zal
dat varken wel wasschen I"
Meteen kroop hij onder 't pak cn
werkte zich toen langzum en met
moeite op handen en voeten omhoog,
zijn tut voorzichtig op den gekromden
rug in evenwicht houdend.
Verbaasd zag jan dat wonder van
kracht.
Aanvankelijk langzum, doch weldra
sneller liep Mesru naar den slootkant,
wur hij met alle macht zijn gebogen
rug strekte en tegelijk zijn sprong deed.
zoodat zijn vracht bijna als van zelf
un de overzijde terecht kwam en de
goochelur bijna. Doch die krabbelde
op en lachte luidkeels, nu.'t gelukt
was, om 'f beteuterd gezicht van om
jSmHh landlouper, dat 's eens,
mur nooit meer I" riep Jan.
.Och, baasje I* Itrccg hij ten ant
woord. .wee* nou niet boot. Wat ik
je liet zien, zal niet Iedereen mij na
ton. Voor dal beetje klaver alabe-
tedcrccn, mur als het in den winter
prettig voor d* dieren. Ho* bedrukt
staan ze te H|ken, alt zij het wat koud
hebben, hoe hunkeren ze dan nurde
hcete slobber, dit hur ten minste voor
enkele minuten een minder onbehaag
lijk gevoel bezorgt. Als men alleen
maar het stonksel kon uitsparen voor
- 'token van 't eten. dan zou een
derlne, welk* den stal van koud
must, reeds In korten tijd ver-
zijn. Mur er Is meer. De
lichaamstemperatuur onzer dieren is
altijd ongeveer dezelfde, staan de dic-
nu koud, dan moeten de beeaten
eel warmte verliezen en die ver
loren warmte moet door de dieren
worden aangevuld, en hiervoor
wordt voer verbruikt. Het is dan ook
algemeen bekend, dat dieren, welke
koud tlun, meer voeder noodlg heb-
dan dit, welke In ten warmen
Maan, In dan tieren ze bi die
koude omgeving niet half zoo goed,
de koelen geven minder melk en wll-
•*n ook nlef poelen.
O een wonder ook,'een poot detl
ui 't voer moet dienen om de bteMen
warm te houden. Stun zij echter In
ulmte, waar ongeveer een lempe-
r heerecht van fy C.,dan hebben
beesten het nur wenKh en zij
geven bij dodmatige voering haast
evenveel melk alt In den zomertijd.
Al* er dan voordeel aan Is om de
a warm te hebben, dan mogen
•el eens aigaan, hoe we dal doel
De ccrw. Pater Huguet heelt onlangs
_jn werk van 800 bTz. uitgegeven on
der den Ittel: .Verschrikkelijke sbat-
looning vertoonde Ik je een zeldzame
kunM en krachlverricbtlng. Mijn leer
meester Prut liet mij eens zien, hoe
veel hij achtereen opeten kon. Toe*
'hij twull volle borden heerlijke groen
tesoep naar binnen gewerkt had. likte
hij den pot nog schoon, cn ofschoon
ik nlcls kreeg en mH met een ledige
aKMIj stellen, Ik
toch niet hielp, al ging 'k op mijn
kop staan van nijd. Bovendien liet
ik hem zeer ongurnc teleurstelling
blijken, andere zou hlj'mlj misschien
op den koop toe uitgelachen hebb
hetgeen hem slecht bekomen kon
zoo n multijd. Hou je nu bcdurd,
bus, zooals Ik bij die gelegenheid
't helpt Je toch niets I-
En onderwijl had Bolo 1 pek boven
op den wagen gesjord
spotlachend voort.
.Brutale vlegel I" gaf Jan hem nog
na, terwijl hij zijn weg vervolgde, en
loen hij nog erover nedachl, wal hl'
hoorde cn zag, moest hij tegen wl
cn dank lachen.
Thuisgekomen verteld* hij 1 geval
tegen Antle In geuren en kleuren, en
lachten zij samen in prettige stemming.
Ook verder op den dag bleet Jan
even gemoedelijk. -
hedt- -
M i~
Antle
Om haar ta «cn waan te laten,
volgde bij tegen den avond niet 't
'ooreerat bouwe men de muren
dun, liefst anderhalve steen
ol beter nog met een spouwmuurtje.
de deuren en vensters moeten goed
cn de zoldering moet zoodanig
dat durlangs geen warmte ver-
jut. Men kan die maken van
planken of vsn cementbeton. Men be
denke evenwel, dat de dieren voort
durend ademhalen en er In de stallen
veel koolzuur en water komt. Deze
ontwijken
ebtkoker*
tn daarvoor zijn enkele lucbtkol
niet te ontboen. Bij de luchtvcrver-
Khlng moet men de zaak zoo kunnen
regelen, dat er wel versche
binnen kan dringen, mur
geen tochtveroorzaken. De beste
luchtververschlng kan men unbrengen
warmte, door de dieren opgewek
verloren en de beesten v
by.
fen der Revolutionairen,
Kerk."
De Markies Dooys zegt in zl|ne
beoordtellng van dal Khoone wok
.Pater Hugutl heelt niet alles bijeen
kunnen verumelen wat In dat opzicht
behartlgenswurdig Is en daarom vraag
Ik vcrechooning, dat Ik een klein ver-
hultjc bl] de zijnen voeg. Het betrett
een gebeurtenla die mij buitengewoon
ontroerd heeft in mHn jeugdige jaren
.In de kerk van bl. Rocnuste Parijs
had men cenlgc beelden en crucilixen
op een hoop geworpen en er een groot
vreugdevuur van gemukt. Lieden van
het lugste soort, mannen en vrouwen,
danalen rondom het vujir cn braakten
de losbandlgrte kreten en godslaste
ringen uit. Een crucifix lag toevallig
boven op den stapel, rolde er al en
terecht. Een
VERZOEK.
Dt obonnét worden verrockt hel
abonnement 4e kwartaal 1909 aan
De VMeteil te Huht over te maken.
Sa 10 Januari 1910 tal daarover
per poeUwitantie worden 'beschikt
met byvoeging ran de koeten daarvan.
haren linkervoet uit en schnpte het
kruisbeeld In het vuur; Act verbrandde
tot aKh, doch de voet die ze In het
vuur had gcKbopt, werd plotseling
stijl en verkreeg nooit weer zijn na
tuurlijken toestand. Toen de kerken na
het concordaat wederom un den gods
dienst werden teruggegeven, kwam
die ongelukkige mei nog cenige andere
vrouwen een aalmoes vragen in een
der zQporialen onder den toren van
de Slnt-Rochuakerk.
.Wij woonden toen", verhult de
Markies, .niet in de parochie Sint-
Rochus, maar wij waren gewend met
onze broeders en onzen hula-onder-
wfjzcr er dagelijks de II. Mis Ie gun
bijwonen. Wij zagen er altijd de arme
vrouw mei haren linkervoet naar bin
nen gekeerd, zoodat hij. al* zij stond,
de hsk van den rechtervoet rukte.
Men verhulde ons de geschiedenis
der door Ood gestrafte en tevens dat
vele goede menachen In den beginne
hur daarom geen ulmoezen wilde
gevendat echter de eerw. heer putoor
van Slnt-Rochus, Marducl, hun herin
nerd had, hoe de Goddelijke Zaligma
ker stervende un het Kruis voor Zijn
beulen had gebeden en hoe men der
halve door het overwinnen van dezen
zelfde plaats in 1807. Daarna hebben
wy hur niet meer gezien.
Zwart m blaak. Uit New-York
wordt gemald, dal een oppassend man
van Duitechen adel in 1902 trouwde
met eert btschuldc. ontwikkelde doch
ter van een Amerikunsch rechter, die
hem tevoren had medegedeeld, d
negerbloed In de aderen had. De
dal hur kinderen nog een negertype
zouden bezitten bleek later gelukkig
ongegrond het meitje cn het jongetje
hadden blauwe oogen en blond haar.
Z|j hadden zich gevestigd in New-
Orleans. Aanvankelijk ging alles goed,
totdat het geheim bekend werd en de
mutsctuppclijke kringen voor hur
werden gesloten en zij en de kinderen
op strut werden nagejouwd. Ten
slotte werd de echtgenoot gearretti
beschuldigd van hel aangaan van
huwelijk met een meisje, dat van negers
afstamt. Tegen borgtocht werd hij In
voetpad langs den Poel, maar de dreef,
die nur den Achterweg leidde. En
dat waa toch een omweg, als men,
zooals hij, de schreden nur 't witte
huisje aan den Vcerweg richten wilde,
want .Nooit gedacht* was heden het
doel fijner beweging.
Evenwel wu een omwegje hem de
zen keer Juist van pas. Hij zat er wat
me* tusschen, hoe hij 'I uitleggen
moest, Toon de hand zijner dochter
te vragen. Zooleta had hl) nooit te
voren gedaan. Onderweg .prakkezeer-
de* hl) daarover. Zou hij met de deur
In hult vallen, of een prutje over 1
weer beginnen of Melntje de kastanjes
uit het vuur laten haten, of wachten,
tol Toon hem naar zijn boodschap
vroeg? Toen hij de klink der deur
oplichtte wu hij 'I nog niet met zich
zelf eens geworden. Hij zou 't aan
de omstandigheden der ontvangst over-
Hy vond
In de keuken zijn Melntje alleen, druk
bezig met .pelóten bakken'
Hur vader voerde .1 verke, en de
gelte, en d'oendcre cn de kemienen*
Zoo dadeiyk gingen ze efen. deelde
u mee, terwijl ze hoogrood kleurde,
zeker, doordat u over 1 vuur stond.
van Toon, kon
Jan zich niet Weerhouden 't lieve,
schoont meisje te omhelzen en Ie
kusacn, welke llefkoozlngcn M| ntet
Meinlje over de braadpan gebogen i
keek |*n met het onKhuldlgstc gezicht
ter warcld naar buiten. Toon begreep
die fratsen, ook kende hij 't doel
het bezoek, maar hij hield zich
den dommen.
Na de begroeiing zelte Toon zich
un tafel, en diende Meinlje op, waarna
ook zij ging zitten, lan werd ultge-
noodlgd mee te .schatten,* doch daar
voor bedankte hij. Hij zat by 1 raam,
nu en dan nur buiten kijkend, cn
tuaschenbelde een blik vol liefde wer
pend op Meinlje.
Md Hd gesprek wou 't nld vlotten.
Behalve de gewone opmerkingen
over het weder, dat men had en dat
men misschien kreeg, werd niets ge-
1 Je- bi) 1 ein<
den multijd.
Komi men klokke Iwulf 's middags
en even zeven uur 's avonds over
Poelness*, dan hoort men er ongeveer
van -hliis tot huis op luiden, dreune-
rigen toon nit den hijbcl lezen.
Ook Toon week nlet van die ge
woonte af, al wu hij er niet altijd mei
dea hoed op de knie gelegd,
ie eerbiedig, mur met den
vrijheid gesteld. Eenlge dagen daarna
werd zijn lijk uit de Misslesippl op-
gevlscht. Nu ul zijn weduwe terecht
moeten stun, wan(.zy is ook volgens
de wel strafbaar, omdat re alskfeur-
llans Heinz
Ewcre heeft onder den titel .Mit meinen
Augen* een boek uitgegeven wurin
hij verelag geeft van zijn reis door
Zuld-Amerika en over Curasao zich
a. in de volgende bewoordingen uit
at:
Langzum voer de .Patagonia* in
den vroegen morgen de haven in. Ik
nog in bed, toen een hofmeester
kwam melden, dat de havendokter
boord waa en de pasugiere wen
schte te onderzoeken.
'edeellng Hel
in dozijnei
haven* geleerd had, dat dit onderzoek
slechts een wassen neus was, dat de
heeren doktoren nauweiykt de pasu-
001 de bemanning aanzien, mur
zoodra mogeiyk den gerondheida-
C onderteekenen, twee ol meer glazen
drinken en zoo spoedig mogelijk
weer verdwynen. Ik haastte mij durom
volstrekt niet, stond óp den gewonen
tijd op, nam een bad, kleedde my
langzaam cn begaf mij nur de ontbijt
zaal, waar Ik tot mijn grootste verwon
dering den HollandKhen arts vond.
die meer dan een uur op mij gewacht
had, nadat hy de andere opvarenden
reeds onderzocht had.
Ik mukte mijne verontschuldiging,
cn dat was ditmaal niet een gelegen-
heidsphrasc alleen. Een havendokter,
die zijn plicht doet, die zijn bezoek
op het binnenkomende Khlp niet be-
schouwt als een gemakkelijk baanlje
om het tractement te verdienen, dat
la de beste unbeveling voor een plaats.
Voorzeker! hier moesten Europeesche
toestanden en opvattingen bestun in
Curasao.
Ik ging un dek en vertrouwde mijne
oogen nauwelijks. Een echt Hollandsche
stad met vriendelijke hulzen en roode
pamedakenik dacht aari de, Zuider
zee te zyn.
Kanalen, grachten, bonte kleuren,
wurheen men zielwaarachtig de
Nederlanders hebben hier een slukje
vaderland midden In de tropen. Cura
sao Is de' plaats van wuruit bescha
ving en ontwikkeling een weinig over
gebracht worden naar de hall-barbaar-
sche naburige tanden. De beide insti
tuten .Welgelegen" en .Santo Tomas"
hebben een goeden naam in geheel
West-lndiê.
huia uit een helden,
niets af van god of godsdienst er
ving na zyn veroordeeling, gevolgd
door een plan tot zelfmoord, met vreug
de de troostwoorden en de onderrich
tingen van den ulmoczenicr der ge
vangenis. Met de waarheden van het
christendom deed de onderwerping aan
de doodstraf, die hem wachtte, intrede
In zijn hart. De dag voor de uitvoe
ring van het doodvonnis biechtte hij
rouwmoedig en ontving hij op stich
tende wyze de Heilige Communie.
besten wil kon hy zijn lachlust n
bedwingen, loen Toon na dri* w
jes gelezen te hebben, plots der
gcrigen toon lid varen, om aangenaam
verrast een materialistische opmerking
te maken-.
Ook Meinlje lachte mee cn loen be-
Sn haar vader ook en zei verklarend,
t hij ervan stond Ie kijken, nu de
kippen zoo slecht legden. Hij besloot
heden niet met lezen voort te gaan
den noodlgcn ernst,
ïgen waren na 1 maal
geworden. Er ontwikkelde zich
bij gebrek
Mur d
ruimde Meinlje bedrijvig den rommel
op, luisterend, wanneer Jan zijn zwui
zou nemen, en de kwestie op 'Itapyt
ging brengen.
Doch Jan nam zijn zwaai niel. Hy
wist maaz niet hoe San te vangen.
De Wildeman vroeg hem ten slotte
op den man al de reden van zyn be
zoek.
.Ja I* zei Jan, .'t is om je dochter
te doen. Ik meen haar cn zij meent
mijDaarom kwam Ik je toestemming
.zwfre tcgaren, zoo s'k gewend bin i*
onderbrak Toon 't aanzoek.
't Meisje begreep hem tn verdween
gehoorzaam, na Jan bemoedigend toe
geknikt te hebben.
.Ziezoo!' sprak Toon daarna, .nu
Zij hoeft c*
sprak
"V'
ui via mcc noodlg, i gaai naai pin
aan. Oa door Jan, .acnccr* Je nlef I'
Jan was 1 In't gebed aict art Tooi
