DE VOLKSWIL
No. 12.
Zaterdag 18 December 1909.
Ie Jaargang.
Gewestelijk en Algemt
Richting: Voor waarheid en voor recht, door
persoon of partij*
VERSCHIJNT
Weekblad te Hulst.
(laad en-door daad vau anderen, zonder aanzien van
ZATERDAG.
REDACTIE:
Gentschestraat C 7 té Hulst.
ADMINISTRATIE:
Gentschestraat C 6 te Hulst.
NEDERLANDt O50.
BELOIE«r 120.
ANDERE LANDEN f 0.80.
Stichter: H. A. van Dalscm.
Niet geplaatste stukken worden nie» terug gegeven.
Hel blad neemt gtene verantwoordelijkheid voor den inhoud
van het Trijs Wssrd cn voor dien van AdrorteaUta.
Gentschestraat H 4 tc Hulst.
Advertentién, in tc zenden vóór Vrijdags om 12 uur.
Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of geregelde plaatsing
belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen contant 10».
BERICHT.
ZU- die zieli tegen
Nieuwjaar O „De Volks
wil" aboaneerea, ont van
gen de verder verachU-
aeude nummers gratis.
Ill-UKI BRIEVEN.
Zooalt uit de publicatie's daarom
trent in den laatften t|d it gebleken,
nemen de plannen voor een water
leiding op Zuid-Beveland vastere vor
men aan. Alle gemeenten op Mn na,
en wel Ovezande, wenschen hunne
medewerking er aan te verlecnen. Waar
voor de gemeente Ovezande zlcb te
rugtrekt it ont nog niet bekend ge
worden. We hopen echter de motieven
daaromtrent altnog te mogen vernemen,
en tullen ze dan aan onze lezers me-
dedeelen,
Wie met den toettand omtrent de
watervoorziening op dit eiland bekend
U, kan overigent niet anden dan het
plan toejuichen, ledeteen hier weet
toch wat het zeggen wil een ecnlgs-
zins langdurig tijdperk van droogte te
s hier verschrikkelijk 1
Vooral op die g
ziltieen bodem
ontbreken. Het ia géén zeldzaamheid
dat In zulke tijden 4 15 cent voor
een emmer regenwater wordt betaald
Men zal begrijpen wat er in zulke
tijden gedronken wordt I
Het spreekt tevens vanzelf, dat zij,
die over het algemeen in de kleinste
hulzen wonen, en dus nasr evenredig
heid de kleinste vergaarbakken bezit
ten, het eerst de dupe van zoo'n wa
tergebrek worden.
Het zijn dus in de eerste plaats de
arbeiders die het ongerief en de schade
van een langdurig droog tijdperk on
dervinden en waar het au in de be
doeling ligt om tegea verminderd tarief
juichen wij het plan dubbeltoe t Wijl
echter plannen nog maar plannen zijn,
en wel eens plannen b I ij v c n, willen
wc niet al te optimistisch zijn, we
zouden ons wel eens blijde kunnen
msken met een vogel in de lucht I
Hopen we echter dst door krachtige
samenwerking het goede doel worde
bereikt hetwelk bepaald een tegen zou
zijn voor Zuid-Beveland 1
Van plannen gesproken er zijn ook
serieuze tramplannen op
Zuld-Bevcland, altijd volgens bewering
van een paar leden van de Provinci
ale Staten, kort geleden geuit bij
de behandeling van bet vooratel van
Ocdcputeerde Staten om een tram aan
te leggen van Hansweert naar Vlake.
Nu dit voorstel werd aangenomen, en
tevens het voorsul om voor dat tram
metje een bedrag van f 00.000 te ke
nen. vree zen we, dat bet aarieuzc
van de overige tram plannen weer ten
leclijken knak heaft gekregen. Die
minder belangrijke te verwachten sub-
sldle't. ca waar door aankg van een
tram H ans weert-VI aTte. een
eventueel verwachtte subsidie voor een
tram lerseke - station Krul-
nlngen- Hansweert zeer waar
schijnlijk te niet wordt gedaan, meencn
we op goede gronden te mogen ver
onderstellen, dat het s e r I e u z e tram
plan, voor wat dit gedeelte betreft,
voorloopig nog wel een plan zal
blij ven f
Zonderling overigens, dal juist de
Statenleden uit die buurt zoo tegen
een tram Hansweert-Vlake waren. Of
vinden de heeren bet reizen in een
boemelende omnibus zoo prettig, voor
al als men daardoor de kans beloopt
eventueel een aansluitende trein of
boot te missen
Wear de aanleg van een tram Hans
weert-Vlake vooral voor bet doorgaand
verkeer van en naar Zeeuwach-VUan-
kanwor-
vroegtr de zaak
(aartje
deze
ztj op straat
moesten doen alsof zij elkarder niet
kennen, dat zij In huls of in gezel
schap hunnt gevoelens geheel moesten
dit alles cltcbtchet
n geacht, hopen we dal d 11 plan,
it J jaren hangende ia, nu eindelijk
oedlg verwezenlijkt wordt.
Het spreekt natuurlijk vuuclf, d
overigens niet gekant zijn tegi
Oevolg: als zij trouwden, das ken
den zij elkander slechts uiterlijk, maar
de diepste gevoelens van het had had
den zich jegens elkander niet geopen
baard.
En wat Is nu de zaak?
Het doet ons genoegen, dat ve in
ulst de verloofde paartjes gtarmd
ontmoeten op straal, en daaruit naken
we op, dat tq ook in huis en ti ge
zelschap openbaren, zooals zij inner
lijk zijn.
We beschouwen dit als een gevolg
van den frisscheten geest.
En deze is ook meer volgens de
■tuur envolgens wijze voorzich
tigheid.
het huwelijk
verkeer tuiacben de gemeenten op dit
eiland kan bevorderen heeft onze sym
pathie. Doch billijkheidshalve dient
het belang van velen te gaan boven
dat van weinigen, en al komt de tram
Hanasreert-Vlake nu meer ten goede
aan de doorgaande reizigers van en
naar Zeeuwsci-Vlaandercn dan aan de
bewoners van dit eiland, zoo mag dit
onzer inziens nog geen factor zijn voor
een Zuid-Bevelander om legen dit
tramplan te agecren. —Overigens
meenen we dat locale vervoermid
delen dienen Ie kunnen bestaan zonder
b e I a n g r H k e subsidie'» van gemeen
ten of Provincie, aangezien deze toch
indirect ook meer gedeeltelijk moeten
worden opgebracht door hen, die er
weinig of geen belang bij hebben.
LUCTOR.
De Verlovingstijd.
De vroegere redacteur van Zetandia
had zijne fouten. Maar hij had dit
voor op zijn opvolger: dat hij meer
kijk had op het votle menschenlcven.
Die vroegere redacteur dan noemde
in zijn tijd. niet in de courant, ons
PacMcontracteene revolutie voor het
Land van Hulst
PacMcontract I* dan ook gebleken
eene revolutie te zijn. En dit niet
alleen in de daarin behandelde taken.
Ook op velerlei ander gebied, ve
er sedert dien tijd een frtsschere
onder de menschen Is gekomen.
Ea deze frlsschere geest openbaart
zich zelfs inde wijze van
tusschen verloofden.
Al zijn we zelf ongehuwd, nooit zelfs
verloofd geweest, en tullen we onge
huwd sterven, omdat het belangloos
dienen van het algemeen welzijn onze
roeping Is, zoo hebben we toch altijd
een sympathiek oog op een verloofd
paartje, en wenschen we bet Inalilte
altijd veel geluk toe.
Het is misschien een zwak van ons,,
dat we gaarne gelukkige menschen
aian, maar dit zwak heelt trw:h voor
goede e
heel kut
waarin de aanslaande echtgenootcn
reedt vdor het huwelijk elkander lee-
ren kennen zooals ze Innerlijk zijn.
Deze tijd. met zijn aardige attenties,
zorgen, wederzijds blikken in hart en
ziel, heelt zijn bekoring en zijn waarde.
Is deze Ujd er een waarin men elkan
ders bijzijn zoekl in eer en in deugd
en waarin men elkander gaarne ziet,
elkander deelgenoot maakt van zijne
gedachten, deelgenoot maakt van het
wederzljdsche huisellk leven, dan is
het huwelijk geen lot In de loterij
men weet te voren wat men aan el
kander heaft. En als men uit liefde
trouwt, dan is men dit aan elkander
verplicht, althans dit is onze gedachte,
en men zal het ook doen omdat de
liefde mededeelzaam is.
In den ouden tijd, met zijn idéé
onfatsoenlijkheid, als een paartje ge
armd op straat liep, was feitelijk de
zaak zóó: óf, Indien in alles eer en
deugd, werd huichelarij aangekweekt,
want uiterlijk moeten doen alsof men
elkander niet ziet cn toch elkander
gaarne zien, is het verborgen ho
van zijne innerlijk* gedachten en
tangens, en, komt dan hei huwelijk,
dan openbaart zich daarin maar al te
dfkwHIl hartstocht, óf, indien het
paartje niet voor huichelen Is In den
wieg gelegd, zoekt het geheime bij
eenkomsten, die ster zeker niet zijn
aan te bevelen al bchoelt het daarin
alz een band gesloten voor geheel het
mcnschctileven. ft het huwelijk voor
eenig paar een knellende band, dan
is deze maar al te dikwijls eene aan
leiding voor groot gevaar zoowel voor
hel geluk in bet tijdelijk leven als voor
de ziel. Het waren ook goede men-
schenkenners, die niemand tol de kloos
tergelofte toelieten zonder dat deze
door een minder ot meer langcren
proeftijd was voorafgegaan, waarinde
candlout-klooaterttag een juiaten kijk
kreeg op het kloosterlijke leven. En
voor bel huwelijk, dat nog meet deugd
en standvastigheid verlangt dan cenjgen
wijze van kleeden, uit hunne uiterlijke
manieren, die verplicht zijn geweest
"'teen zoogenaamd latsoen den buiche-
ar te spelen
Neen, driemaal neen, wij noemen
I laatste geen Christelijke wijsheid,
i we verheugen ons van harte, dat
ook in de uiterlijke houding tusschen
verloofden in Hulst en misschien ook
in andere gemeenten van het Land
van Hulst, een frlsschere geest is ge
komen.
Als de jonge paartjes het ons kwa
lijk nemen, dat we aan hen een arti
keltje hebben gewijd, cn als ze dan
boos daarover zijn, dan mogen ze het
ons gerust onder het Vrije Woord
Waarom niet.
Meerdere bladen hebben ellenlange
verslagen gehad over: 1. De lintjes
kwestie. 2. De Steinheilzaak. 3. De
Papendrechtsche zaak, en de .Volks
wil* heeft er met geen woord van
'"ziehier waarom.
1. Over de lintjeskwestie.'
Dr. Kuyper had ais Minister zeer
zeker een fout begaan, door tijdens
zijn Ministerschap geld te ontvangen
voor de partijkas van de Antirevolu
tionaire partij, maar dit feit heeft hij
dan ook betreurd als eene fout. Maar
al het andere lawaai, dat over deze
zaak lot zelfs in de Kamer en verder
in de groote en kleine pers is en nog
wordt gemaakt heeft te veel voor nei
ging, om niet de waarheid en het recht
te dienen (de richting van de Volkswil)
maar om persoonlijke wrok te koelen
op een bekwamen tegenstander.
2. Over de Steinheilzaak te Parijs.
Hier was de weduwe Steinhcil voor
de strafrechtbank gedagvaard beschul
digd van moord op haar man en hare
moeder, en in deze zaak werden be
kend allerlei vieze dingen. Het slot
was, dat zij werd vrijgesproken. Deze
zaak is in .de Volkswil" niet behan
deld, omdat wij te veel eerbied hebben
voor den goeden smaak van onze lezers
om van hen te veronderstellen, dat
belang slelien in deze zeer vrije hi
delingen van een Parijsche dame
de wereld.
3. Over de Pspendrechtsche rechts-
,ak. Hierin is di
politie te Pape
hardhandig kan zHi..
indruk, dat in deze rechtszaak veel
Elnslnueerd en gelogen wordt, en
t de echte waarheid wel niet te
achterhalen Is. Met het opdlsschen
van getulgenverhooren waaruit niemand
wijs kan worden, cn blijkbaar zelfs
de rechters niet, dienen we onze roe
ping niet, en zouden we de plaats
ruimte Innemen, die voor betere zaken
kan worden gebruikt.
We zagen in de Duitsche bladen.
publick moest er geen nolilie van nemen
cn doet het ook niet De eenigen,
die er notitie van nemen, zijn de cou-
n als een geschikt middel voor
bladvulling, en de politiekers van de
kletstafels in de groote steden, die aan
alles aandacht schenken behalve aan
hunne eigen nulliteit.
Eigenaardig.
Dat is dit Icitdat uit de Katholieke
gemeenten van Zeeuwsch-Vlaanderen
Oostelijk Deel eiken dag nieuwe abon-
nés komen zoowel van Katholiek als
van niet-Katholiek, cn dat het niet-
Katholicken zijn uit andere plaatsen
na pns artikel Vrijdenker die beginnen
te schrijven, dat zij met Nieuwjaar
hun abonnement niet wenschen te her
nieuwen.
Het laatste laat ons natuurlijk koud
(zie artikel 1 van de Grondregelen
Volkswil), maar het is toch eigen
aardig.
Als wij In ons leven en ook nu nog
eiken dag alleen aandacht zouden ge
schonken hebben aan zaken die ons
aanstaan, dan zouden we niet dien
ruimen blik op menschen en zaken
hebben verkregen dien wc nu hebben.
En waar De Volkswil open slaat voor
de abonnés voor het hoor en weder
hoor, diar moest in ons oog dit eene
aansporing zijn om na dal artikel niet
het abonnement op tc zeggen, maar
om het abonnement nog te liever voort
te zetten, vermits anders het bewijs
wordt geleverd, dat het niet de liefde
voor de waarheid is. die het abonne
ment had doen nemen.
t tc doen aangaan tusschen perso-
:n. die elkander alken kennen uit
ellenlange verslagen over eene straf
zaak te Kiel wegens beschuldiging van
groole diefstallen, waaronderdoor hooge
ambtenaren, op de rijkswerven. En
resultaatDe gezworenen hebben alle
vragen om schuldigverklaring ontken
nend beantwoord. De beklaagden zijn
daarna vrijgesproken.
Dit en dergelijke processen zijn wel
eens leerxaam om een k(jk te ontvan
gen In het zedelijke leven uit sommige
kringen, maar toch alleen slechte lecr-
saiffl voor da strafpolilie. Het groote
Wetenschap.
We lazen onlangs twee couranten
artikelen.
Hel eene gat een kort verslag van
een wetenschappelijk werk van Mgr.
Gaspari, die komt tot eene gevolg
trekking. dal indertijd Egyptenaren
langen tijd vóór Christus een deel van
Zuid-Amcrika hebben gekoloniseerd.
Het andere gaf gegevens, volgens
hetwelk Noord-Amerika reeds tusschen
het jaar IOOO en 1350 kolonies had
van Europeanen van uit Ierland en
IJsland en daartusschen handelsbetrek
kingen bestonden.
Vóór ecnlgc jaren, we waren nog
in Arnhem, ontvingen we rapporten,
uitgebracht op een Wetenschappelijk
Congres in Frankrijk, waarin werd aan
getoond, dat Amerika haar eerste be
woners heelt ontvangen van uit Aziï,
en waarin de loop op wetenschappe
lijke wijze werd aangetoond met als
uitgangspunt de plaats, welke wordt
aangenomen als die van het eerste
menschcnpaar Adam cn Eva.
We ontvingen onlangs een went
Atlantis, volgens hetwelk on de plaats,
waar nu de Atlantische Oceaan ligt,
vroeger is geweest een werelddeel, dat
de bakermat is geweest van bet tegen
woordig menscnengcslacht. en van
waaruit ook Amerika is bevolkt ge
worden. Dit werk was niet weten
schappelijk, maar was vol fanterie.
dus geheel zonder waarde, waarom
we hel verscheurden en naar de snip-
permand vérwezen.
In deze en dergelijke vraagstukken
(telt De Volkswil belang, en zij zaj
