De Volkswil
BIJVOEGSEL
MïlSM miEÏSII,
sas, u
van 27 November 1909.
Benr vraag ann hrt ttaR-
blad vaa JTaord-Brabant.
Oc redacteur tm dat Dagblad schijnt
een heel heer te lijn. Zeil» tegenover
dr. Schacpnan wt(t hij indertijd eci
hoogc borst op Ie «etten. (Zie Chronica
bit 1 4.) Het I» daarom niet te ver
wonderen, dat hij ook een heel heer
Is tegenover mij. Maar ai» hij dat doet,
vergeet h| toen zijn blad te aendca
Dissident-kath. candidaturcn.
Eene disaident-candidatuur wordt
dan genoemd eene, die ingaat tegen
het advice van de generale Mal der
partjj, ea bet advies Is dezen zomer
geweest: ditmaal algemeen de aftre
dende en herkiesbare leden van recht'
opnieuw te steunen.
Nu werd daarin ook mijae candi-
datuur genoemddat mijne houding
betrcurlijk waa, en dat zij die den
moed niet hebben om het advies van
de generale stat te volgen, dós disai-
deerend, 61 lilden aan politieke kort-
leid 61 verblind worden door
zichligbeid
eigenliefde.
Nu kan het oordeel van het Dagblad
juist z|jn. ais bet zoo goed wil zijn
de volgende vragen te bcantwoordM I
Ie. Wordt het recht om eene Ka
rn crcandldatuur te stellen ol aan te
nemen gegeven door de Orondwct ol
door een Ige heeren
2». Hebben deze ecnlgc heeren de
EST» van onfeilbaarheid
3e, Hebben de kiezers of hebben
En sis het Dagblad deze vragen heelt
beantwoord, wil Ik aan zfjnc redactie
nog een gemoedelijken raad geven en
WtT dezewees een beetje voorzichtig
met het woord politieke kortzichtigheid
ot met het woord verblind door eigen
liefde, want In het verband met het
woord dissidenten levert ge daarmede
het bewijs, dat ge onder politiek ver-
ttial het klesvereenigingspellclje. Nu
moge dit zeer belangwekkend zijn voor
groote menschen die zich voelen, het
Is toch niets anders dan een spelletje,
van de zelfde eoort als bet spel van
het ganzenbord voor groote en kleine
kinderen men doet er aan mede 61
om te winnen 6f voor zijn plezier.
FEUILLETON.
M. C. VAN DEN ENDE.
-(oHo)—
.b hij van nacht thuis geweest, en
te bed?'
.Ja. waf anders?'
- .waar is hij op 't oogtnblik f
,1e Is nê 't öt om geestestroo I'
Zr zag ze al *gaan, ongeloovlg. En
«c onlmoctten hem op 't voetpad, waar-
Unm hij mef langzamen arbefdersgang
aankwam, beladen met bossen atroo,
«en pijp In den mond, de voeten ge-
Je bent mijn man. Toon, wegens
^wfredlng^dw jachtwet, Je weet tl
.Zoo, hoe dat?, vroeg hij verwon-
derf. .Ik weet van niks!
.Wel, van nicht bij den zeedijk heb
1« l«l»*gd en je ging voor ons aan
den tuall Hou je im w .ui...
den dommen, want
hoor. Ik tal niet
nooit eens lust heb,!
nacht, ,1c bin zoo'n
tbed nut. en 'kkomxOÏet
finaal mis,
■en, dat Ik
.maarvA
en bic
1WI'
En dit kicsvereenigingspellctje heeft
gerust niet altijd voor doel om dc
kiezers voor Ie lichten: het beoogt
veeleer de kiezers over te halen en
dit gewoonlijk door zedelljken dwang
om te stemmen op Iemand, die door
cenlge hetren Is benoemd, Men kan
een op deze. wijze gekozene volksver
tegenwoordiger noemen maar daarom
Is hij het toch niet anders dan in
naam. En het Is Juist deze ook In
snderc landen bestaande locstand dte
de oorzaak ts vso de crisis vai
psrlemenlsftsme.
Gelukkig Is deze toestand in Neder
land nog tc voorkomen, maar dan
moet worden gedaan wat van Dalsum
doet: oproeien tegen den stroom dio
in de verkeerde bedding is geraakt.
Dit is geen kortzichtigheid maar staats
beleid, dat meer bestaat in voorkomen
dan in genezen.
H. A. VAN DALSUM.
(och vormt deze zfval ten goed vi
waarvan we nog gerulmcn tijd kun
profiteered Maar dan mogen we
blctenkoppen en het looi niet op het
veld en ook niet op een hoop laten
liggen, anders "zou het bederven of
broeien en In beid-
het minderwaardig.
voert kan worden, kan gerust als zoo
danig verstrekt worden, maar dan
achten we toch IS K, O. per dag voor
tuk groot vee voldoende. Daarbij
noodwendig krachtvoer gegeven
:n. Dt groote mat
in tijds inkuilen, ei
'Hémti
Landbouw-
Bleten- ca Mangel-
Wadfrin.
Nu de algeloop ei romer .sleehls
weinig hooi heelt geleverd, moet de
boer noodwendig uitzien naar ander
Wel hedl het elgroen nog bed
goed gemaakt, maar alles wat
cenigszins als groenvoer dienst
ioen, moet benul worden, om dc
a den langen winter door tc hel
pen. Dc mangelwortels zijn een wel
kom gewin, en gelukkig hij, die een
voldoende voorraad heeft kunnen ver
zamelen. Die toet kan men voeren,
al iigt de sneeuw een meier dil
hel. dal hel kraakt.
den zomer «n 't najaar heeft
die nungclbladcrco opgevoerd, maar
de oogst Is Ingetreden, moeien er yl>l 15 mcttr, t b
H "mbM 'WrTp'WJ wnro gtnouwen
■w* bouwmateriaal benulligiL Het boven-
krtjgl
op eens groote hoeveelheden ble-
tenblarcn en koppen. Zou men nu
al dat groenvoer op het veld moeten
n rotten Dat zou toch tonde we-
I En het gaat niet, omdat alles in
enkele waken te verbruiken.
Wie meende, dat men bij het rooien
m bicten en mangels maar volop van
en afval voeren kon, wijl men an
ders niet wist wat er mee aanvangen,
die ondervond helaas, dc asdcellge
gevolgen van zijn ondoordachte han
delwijze. De dieren kregen buikloop,
spijsvertering raakte van streek en
us gingen dc beesten telfs dood,
want overmaat kunnen onze dieren
van deze zaken niet verdragen.
Ze moesten 't opgeven, maar bleven
cttemin vast overtuigd, dat hij hen
et een streek cn een stalen gezicht
stond te bedotten.
Een dag ot tien tater meenden ze
hem beet te hebben, zonder twijfel.
Om de bccnen te breken kwam hij
ingevlogen en geen vijl minuten later
oven de veldwachter en een jacht-
opziener met triomfantelijk air binnen.
.Nu zul je toch niet ontkennen, dat
t je achter den Poel gesnapt hebben,
mijn waardel' Met deze woorden
nden ze 'I gesprek,
laar ze zwegen en keken verwon
derd rond.
Dc Wildeman had bij zijn overijlde
thuiskomst snel zijn schoenen uitge-
•chopt. en schreeuwdeKaplcln, m'n
zagen ze, binnentredend?
Was dit de looze vos, de niwe wlld-
dlcl?
Oeheel gehuld in een lange, nauw
sluitende blauw-takensche jas met op
geslagen kraag zat hij daar bij den
open haard Ie rillen van kou als een
toonbeeld van ellende. Hit geleek een
men geen jaar levens
w. Zijn droevig figuur
m6cst medelijden opwekken. De „kap-
- maakte een drankje van sterk
inde krolden klaar.
Toen de politicbeambten hem toe-
-Nu zul je toch niet ontkennen, dal
je achter den Poet gesaapt hebben,
in waarde f z«h«e bij en kermde
hoop gaap, ei
de luiollen v I
loof wordt bijeengebracht en gaat
spoedig een weinig broeien, ook al
wordt net met den ;tagipcr goed vast
opeen gepakt. Wie meent, dat 1
trappen voldoende Is zal ervaren,
er te veel lucht In den hoop
halven 'dag, Ut een warmte van-
n nog maar zand
er mag geen water op den hoop
cn daarin dringen. Dit Ingekuilde
van mangel- en blctenbladcrcn v>
in den winter een'lekkcrnlj voor het
vee, als hel dit eten matig krijgt
mengd met flink krachtvoer, Vai
ingekuilde voer geve men per beest
dagelijks slechts een kilo ol wat, want
men moet bedenken, dat nu het meeste
vocht
Wetenschap.
Hst Jericho van Josee.
De uitgravingen van Jericho de oude
Kanainitische stad mogen ats voltooid
gelden. De werkzaamheden onder
leiding van dr. Scliin, professor Wit-
ringer en de architect Langcnegger
zijn nog rijker fn uitkomsten geweest
dan verwacht werd. Dicht bij de Eli-
zcusbron Itgt allea open wat van de
oude stad rest Zooais Jeruzalem be
sloeg ook Jericho maar een klein rulin-
tcviak. Dc stadsm
van nog geen t..
wordt terstond verstaanbaar, hoe de
IsraCtictcn ze op een enkelen dag ze
venmaal in processie konden rond
trekken. De wallen hadden een hoogte
blokken waren 3 i 4 meter hoog, de
tichclingtn 3 M. De muur had boven
nog een brecdlcvan 3 M. op een enkel
punt zelfs 12 M.
Een gelukkige vondst was de ont
dekking der Necropolis, op 7 heuvels
van 10 tol 12 M. hoogte. Dc heuvel
het meest ten Noorden Tell-es-Sullan
gehecten werd 40 jaar geleden reeds
onderzocht door M. Warren, die er
echter niet diep genoeg groet en zoo
niets anders constateerde dan. een
ontzaglijke massa lichelsleenen met
stcenen, scherven en houtskool er tus-
schen. In een anderen heuvel ontdekte
cn steunde cn bracht- met blijkbare
moeite uil: 'kwou dal 'Iwfr was,
'kwou dat T wér was, dan zat 'kier
nie I"
.Verkoop nou geen fratsen, we heb-
ben je een luU uur geleden toch be
trapt?
.Nog eens, 'k wou dat 't wér was,
dan rat 'kier nie, zO ziek as 'nkatl*
.Wat heb je dan eigenlijk?'
.Plnc in m'n rik, lendeschot, 't spit.
rimmetlck, fienza, gevalle kouI*
.Hou maar op, daar kun je 't mee
stellen I" lachten ze.
Zc konden hem niet gelooven. maar
als ze hem daar dan weer zoo. als een
zak cout, zagen zitten, en vooral ook.
als ze hem hoorden jeremiaden mei
zwakke, klagende slem, dan konden
ze niet anders dan aannemen, dat zc
zich wederom sterk vergisten
Nauwelijks hadden dc dwarskijkers
Iron hielen gelicht, of Toon danste
met zijn .kapleln' lustig rond dc tafel,
too n prei gaf hem zijn welgeslaagde
streek.
zich zelf wist hij niet, hoe on-
zjjn, als hij op bet tooneei zijn carrière
gezocht had.
Toon w» ecnigsxins van het deeg.
aarvan groote minnen gebakken wor
den. Evenwel werd bij nooit ccn be
roemdheid. Zijn wieg stond ln ccn
armelijke hut Hadden zijn ouders ge
voeld, dal van hem wat te maken
I, zij zouden
or hebben k
genoemde Engelschman ter diepte van
2 M. oude graven. Bij dc laatste uit
gravingen is dc naam, dien de noorde
lijke heuvel draagt Tell-es-Sultan (Ko-
nlngshcuvd) verrassend juist bevonden.
IMoct de plaats van den koninklijken
burcht zijn. Het belangrijkste gedeelte
van die ruïne is ccn toren van Hchcl-
stecnen 20 M. lang. 12 M. breed
0 M. hoog. Daarnaast lag dc elgi
lijkc burcht, het paleis, met drie v!
diepingen. Onder zjjn vier kamers,
in drie daarvan staan dc bakovens
nog. De twee verdiepingen doo
stccncn trap verbonden hadden 1
kamers. Het platte dak is ingc
Het bericht van Jozue (VI 24), dat dc
stad door hel vuur verwoest werd,
vindt htcr bevestiging. Dc zijwanden
van den burcht en de verschillende
kamers ziln zwart van den rook.
Prol. Sellln kent aan dezen burcht
groote betcckcnls toe voor de geschie
denis der bouwkunst, daar er uit Ka-
nainllischcn tijd in Palestina tot nu
loc gzen béter bewaard bouwwerk
gevonden is. Antiquiteiten waren bin
nen den burcht maar weinig voorban,
den. Twee bronzen bijlen, stccrren
missen, scherven met dierfiguren,
dc teekenlng zeer zorgvuldig
De huizen zijn op enkele uitzonde
ringen ongewoon idcin. Meestal heb
ben zij maar ééne nauwe kamer. Daar
enkele huizen op ruinen van andere
Sbouwd waren bracht de uilgravlng
ar huisraad van verschillende tijd
perken aan bet licht zoowel kruiken
van het eenvoudigst maaksel als andere
met veel kunst bearbeid, lampen, bor
den, schotels, vijzels, afgodsbeelden
met stierkoppen, ook een massa stec-
nen slingerxogels.
.lulligs- cn HrtiadelUke
vogel*.
Ongetwijfeld heeft de landbouw in
de laatste jaren meer aandacht aan de
vogelwereld geschonkenzulks Is ge
lukkig. omdat er veel wanbegrippen
heerschen omlrcnt de wijze, waarop
de vogels in hun onderhoud voorzien.
Hiermede houdt toch grootcndeels ver
band de quacstie, of ccn vogel al of
niet schadelijk is.
Opvallend groot is ten onzent het
aantal landbouwers, die den vogels
ccn slecht hart toedragen.
Het otllcieïle orgaan voor den Engel-
schen landbouw publiceert thans de
ervaringen van den heer R, Newstead,
die In zijn qualitelt van prosector van
hel ürosvcnor-muscum te Chester In
de gelegenheid was tal van vogels te
onderzoeken. Hij maakte nauwkeurige
aantcckeningcn omtrent den inhoud
hunner magen. Juist een dergelijk
station, waar toevallig allerhande vogels
uit verschillende landstreken bij elkan
der komen en waar Iedere bevooroor-
deeling is uitgesloten, maakt deze waar
nemingen zeer vertrouwbaar en werke
lijk belangrijk.
Bij zijn aanlcekeningcn werd sleeds
rekening gehouden met geslacht, datum,
plaats van herkomst, enz. Niet minder
dan 871 sectie-verslagen liggen ter be
schikking, betrekking hebbende op den
maaginhoud van 128 verschillende
Dit getal wordt ver
dere*.
In zijn gewest kende echter iedereen
hem. cn men versleet hem voor iemand,
waarbij vrijheidszin krachtig ontwik
keld was. Om zijn onbesuisde kracht,
zijn sluwe streken cn vastheid van
wil ontzag men hem algemeen. Toen
hij nog jong was reeds.
Zeer tegen zijn zin moest hij voor
zijn nummer onder de wapenen,
de keuring zag hij, dat.ccn jongr
van goed postuur ca goeden huize
werf afgekeurd opgrond van .neiging
lol nerveuze aandoeningen-, waarvan
de Wildeman de betcckcnls niet kende.
Tegen zijn lotgenooten zei hij luid
.-noeg, om aan de groene tafel ver-
aan tc worden
.Wal die .verneuadc" aandoeningen
aangaat, dat gaat boven mijn petje,
-naar de kerel ziet er niet minderwaar-
lig uit dan ik I'
En toen men hem op de gebruike
lijke wijze vroeg, ot hij ook reclames
In tc dienen had, zei hij nijdig cn on
versaagd
Ja, ik heb neiging tot barsten,
1st-
Natuurlijk hielp hem dat niet: hij
roest dienen.
Ook diende hij, en hij gaf zijn oogen
ocd den kost. Eindelijk was zijn
icnstplicht vervuld cn mocht hjj met
groot verlof uur zjjn haardstede lerug-
keeren, waarover-hl)«frijna even blij
superieuren.
mterferf met waarnemingen in bet
vrije veld, op Jachten tot TiOO stuks.
De maaginhoud is, evenals de Inhoud
van den krop. Juist aangegeven. DAir,
waar die bv. uit insecten bestond, Is
ook van zooveel mogelijk de soort
bcpuld. Wat de plantaardige voeding
betreft, heeft men nauwkeurig onder
scheid gemaakt tusschen vruchten,
korrelvruchten en zaden. De vogels
zelf zijn in zeven groepen ingedeeld,
vanaf de meest onschadelijke tot de
meest schadelijke soorten. Deze stati
stiek geeft hel eigenurdig resultaat,
dat in 41% der gevallen overblijfselen
van insecten den maaginhoud vormden,
terwijl bij de rest in ongeveer 70—75
insecten een deel van den maaginhoud
uitmaakte. Het aantal schadelijke in
secten (respectievelijk hun larven) In
dc vogclmsag is zeer beduidend. Bij
sommige vogelsoorten vond men op
5 exemplaren 213 larven, bij een Vlum-
sche gaai niet minder dan 123 rupsen.
Qraanvruchten vindt men in verhouding
weinig, veel meer onkruidzaden. Zoo
doende komt het grootste aantal vogels
volgens dezen statisticus onder de
nuttige dieren. Deze onderzoekingen
zijn daarom van zoo groot belang,
omdat Jzc misschien den landbouwer-
veehouder een anderen kijk opdebe-
tcckenls der vogels zulten geven, zoo
dat aan dc onzinnige, nutletooze vogel-
uilroellng paal en perk wordt gesteld.
Deze statistiek werpt een duidelijk
licht op het leven der vogels in ver
band met den landbouw en moet on
getwijfeld den landbouwer er toe bren
gen. de meeste vogels te beschermen,
zooveel hij kan. T. II. Beel.
Vuii alles wat.
H. H. de Koningin.
Onder alle voorbehoud maken wij
melding van ccn bericht in de .Peilt
Bleu", welk blad uil .goed ingelichte"
bron vernam, dat H. M. Koningin
Wilhclmina opnieuw in blijde verwach
ting zou vcrkecren.
Dc Rechtbank te Almelo weet in
de procedure van baron Van Heeckercn
van Wassenaer contra de gemeente En
schedé. de vordering van eerstgenoem
de partij loe, met veroordeeling van de
Kmecntc Enschedé om verdere vervui
ling van het vischwater te Twickclte
slaken cn tot betaling der proceskosten,
ten bedrage van f 10.675.
Dit proces Is nog al belangrijk voor
den landbouw, omdat het hlcr-gaat over
de vraag, of de fabrieken het recht
hebben ioor haar afval het water te
bevuilen, dat verder op gaat door eigen
dommen van andere eigenaren dan d.e
van dc fabrieken en van de gemeente,
die toestemming heelt gegeven, dat de
fabrieken op het gcmecnlcgebled haar
afvql in dc wateren uitloosen.
Hoeveel. A..Ik heb glstoren In
Amsterdam prachtige zaken gedaan I
Hoeveel denk je wel, dat ik verdiend
heb?-
B..Wel, hoe kan ik dat weten
A..Natuurlijk weet jc het niet,
ir raad eens!"
zeggen.*
later, zooals bleek, op eigen houtte.
Toon was een uitmuntend schutter.
Naardat hij zoo brutaal stroopte, werf
hij weinig .bekeurd*, cn dan kwam
't wel voor. dal hij nog geen boete te
bclalcn had. Boozc tongen beweerden,
dat de burgemeester goedkoope hazen-
boutjes at door zijn bemiddeling. Of
dat waar was, weel ik niet. De be
trokken personen althans repten daar
over met geen enkel woord.
Hoe meer 't geluk hem diende, hoe
vermeteler hij werf. Hij ging dikwijls
samen met Wr Jan Melio van .de
dolle prins* op jacht. Die gezamen
lijke nachtelijke strooptochten vlelea
bijzonder in hun smaak. Ook gaven
zjj meer gelegenheid om zich te vrij
waren tegen onaangename verrassingen,
cn bovendien was de buit grooter.
Toen de tijd daar was, dal .klop
jacht* door dc heeren zou gehouden
worden, loonde dc Wildeman, wat hij
in dollen overmoed durfde. Hij or
ganiseerde eveneens een club, tot het
houden van een drijfjacht bq dag.
Werkelijk werd dat brutale stukje
uitgehaald.
'K
paar dagen voor Kerstmis was
lustige heeren waren.
Vroeg in den morgen verdelen zij
de hccrcnboevc, omstuwd door ren
drom mannen en jongens uit bet dorp,
die doel» als drijvers deels als last-
dragers mee ter jacht logen, lak op
tink daggeld, tea buitenkansje
