DE VOLKSWIL
w
Eene nofariëele circnlaire.
No. 1.
Zaterdag 13 November 1909.
Ie Jaargang.
Gewestelijk en Algemeén Weekblad te Hulst.
(lichtingVoor waarheid en voor recht, door eijrei» daad en door daad van anderen, zonder aanzien van
persoon of partij.
EUtEN
VERSCHIJNT
ZATERDAG.
Geni
tachestraat C 7 te Hulst
Ibsaneucat per Arto muém
NEDERLANDt OSA
BELC1E«r 1-20-
ANDERE LANDEN I O».
- Abonnementen worden dagelijks «ingenomen. - -
Stichter: H.*A. vin Dalshm.
Niet geplutsfe stukken worden niet terug gegeven.
Het blad neemt tttne verantwoordelijkheid voor den inbond
vin bet TrO> Wnerd en voor dien vin AdrectuUln.
ADMINISTRATIE:
Gentschestraat C 6 te Hulst.
DIVIIIIU:
Gentschestraat B 4'te Hulst.
Advcrlentién, in te eenden vóór Vrijdags om 12 uur.
Prijs per regel 10 cent. Bij abonnement of geregelde plaatsing
belangrijke vermindering. Dienstaanbiedingen contant (0.2b.
«Bi.
In ons vorig schrijven maakten wij
o. a. gewag van een Gocache huisin
dustrie. nl. bet crwtenlezcn. Enkele
bijionderheden dienen hieraan nog toe
den schijnt deze huisindustrie meer
als .bijwierk" bedoeld, ofschoon er In
den winter verscheidene gezinnen uit
sluitend van moeten bestaan. Ech
ter worden ook erwten gelezen In ge
zinnen van postboden, politieagenten,
brieven be slcllersenz., waarde opbiengst
dienste geldt Teekenend is het zeker
dat in gezinnen van dergelijke Rijks-
of Gemeenteambtenaren bet salaris van
het grunsbooid niet in staat stelt om
in de behoeft» n van zijn gezin te voor
door bet geestdoodend crwtenlezcn
zijn huisgenooten. Erger is oog, dat
door deelname aan dit werk door der
en, de loonen
ikt Vroeger
(eenige jaren gclcdeojhnren de ioonen
dan ook hoogcr. Toen was het minste
dat per H. L. werd betuld f I. Voor
kleine erwten was de pttts f IA0 en
soms nog hooger. Hierin kan mea het
bewijs zien, dat er meer loon voor
kan worden gegeven, en we zien
hier tevens de bijzondere omstandig
heid, dal waar In de luiste jaren de
levensstandaard unmerkelijk steeg, en
ook de loon standaard, zij het dan niet
in evenredigheid, min of meer naar
boven ging, het loon voor erwtenlczen
teer belangrijk daalde. Wat
het uitzoeken van bruine boonen be
treft. ook dat heeft hier pluts, en wel
op de volgende wijze i n.l. gezinnen
die erwten verlezen, tiln gehouden na
een bepaald aantal H.L. erwten te
hebben verlezen, dan ook een pur
fi. L. bruine boonen te moeten ont
vangen voor het zelfde doel, waarvoor
de kolossale prijs van 10.30, zegge
dat aan dergelijke toestanden eindelijk
eens een einde komt
Men trekke zelf zijn conclusie I We
zijn echter zoo vrij te gelooven dat ten
opzichte van deze Industrie de volks-
w i I niet tot zijn recht komt De
mcnschen moeten, willen ze niet
geheel ten onder gun, dit werk un-
vatten, voor het loon dat de heeren
er voor gelleven te betalen. Menige
huismoeder schrikt en beell al tegen
den tijd dat de .erwten in huil" komen
en zoodra het maar ecnigszins kan,
zoodra andere werkzaamheden kunnen
worden bekomen, worden de erwten
het huis uitgebannen. Wet een bewijs
dus, dat de sympathie voor bet vak
akelijksle behoeften te
voorzien. Het .geld verzoet den arbeid"
is op dit werk dan ook verre van toe
van dezen zomer heeft zich ook hier,
en vooral in arbeiderskringen doen
gevoelen. Een dsg regen, is voor de
meesten een dsg .verlet" d. w. z. geen
verdienste dien dag.
We kennen boerenarbeiders die 'S
Zaterdags aan loon drie gulden, zijnde
hun verdienste van een heele week,
ontvingen' Ofschoon zulks In den
r tot de uitzonderingen behoort,
het dezen zomer regel, althans
voor verscheiden en, dat zjj s Zaterdag-
dags met een of meer guldens per
week minder naar huis konden gun
dan in andere zomers het geval i».
Het spreekt vanzelf, waar er In nor-
mile tijden hier bij de arbeidersbevol
king ook ai geen weelde hecracht, bij
er geenszins op
B weersbestel'
najaar, den
En al is er hier op 't oogenblik veel
werk, zelfs handen te kort, voor het
rooien en wegvoeren van aardappelen
en bieten, teneinde hiermede tijdig ge-
read te zUn voor eventueel invallende
vorst, ook de gure regenvlagen van
dit najaar vergallen de hoop van velen,
om althans de geleden schade van den
romer wat in te halen, want hoewel
er in dezen tijd een redelijk dagloon
kan worden verdiend, de .verletdagen'
zijn oorzaak dat de verwachte en nood
zakelijke inkomsten nog verre beneden
bet minimum blijven.
LUCTOR.
De Kamer van Toezicht op dc No
tarissen en Candldaat-Nolarissen te
's Hertogenbosch.
Vernomen hebbende, dat eenige No
tarissen in haar ressort hunne praktijk
ten koste hunner ambtgenootcn trach
ten uit te breiden, door samen te
werken met zoogenaamde administra
teurs en personen, üic zich doorgaans
met zukwaarnemerij bezig houden,
door aan die personen daarvoor op
de eene of andere wijze eenige beloo
ning of eenig voordeel te bezorgen,
door op geregelde tijdstippen op plaat
sen, wur notarissen gevestigd rijn,
zoogenaamde zitdagen, anders dan tot
ontvangst van huur- en kooppenningen,
te houden, en door bepaalde perso
nen, al of niet op hun kantoor werk
zaam, un te zetten of rond te laten
gaan, tot het voor hen verkrijgen van
praktijk
Heeft de eer fer kennis van Nota
rissen en Candidaat-Notsrissen In haar
ressort te brengen,
dat zij, hoewel zich haar oordcel In
leder bijzonder geval voorbehoudende,
bovengenoemde handeling in 'I alge
meen belaag strijdig acht met de eer
en de wurdigheld van het notarlut
(art. 50 c Notariswet),
en dat, als Candidaat-Notsrissen tot
handelingen hunne medewerking
tenen of werkzaam blijven op
zal geschieden In het register, bedoel
In art. 21 van bet besluit van den 16
Sept. 1KB (Sfcl. no: 270).
De Kamer van Toezicht:
l van Leeuwen, Voorz.
De roy vak ZutjoewijN. Secret.
Tot zoover die circulaire.
Men herinnert zich, dat de stichter
vsn .de Volkswil" met de administra
teuren niet heeft willen samenwerken
in den vorm van het geven van de
helft of een ander deel van het salaris,
dat de notaris verdient voor notariïelc
werkzaamheden ten behoeve van de
pachters dier administrateuren, eo dat
dere weigering oorzaak it geworden,
dat men, hoewel tevergeefs, eerst hem
broodeloos heeft willen makei en daar
na hem z(|n eer en goeden mam heeft
willen ontrooven.
Die circnlaire van 'a Hertogabosch
stut niet alleen. Die van de Kamer
van Toezkht te Middelburg, tot welker
ambtsgebied ook Zetuwsch-Vlunderen
behoort, H ta denzelfden geest gege
ven.
Het publiek heeft wel reeds geoor
deeld, mur het kan toch geen kwzad,
dat het ook eens uit officleelc stukken
kan lezen, wie de wet na komt en
wie niet.
Van Dal sum reide in zijne Goesche
Rede onder meer dit
.Het gezag Is bl| zijne onderdanen
ren un welke een deet van zijn tuk
ter Bitvoering Is opgedragen,
In de uitvoering vu dn deel vu
zijn tuk moet de ambten aar zijn die
naar van het deel vu het algemeen be
lang dat hem is toevertrouwd. Handelt
hij In zijn ambt niet zoodanig, mur
zoekt hij daarin vóór de behartiging
van het hem toevertrouwde deel vu
het algemeen belang, het bizonder
belang van zich telven of anderen,
dan vervult hij zijn ambt onrechtvaar
dig en moet dart kunnen worden ge
straft en ontslagen*
Men ziet. dat dit uit de Goesche
rede overgenomene klopt met de cir
ca lalre.
huisgezinnen, en gfl hebt den vinger
gelegd op de wonde die honderden,
ja duizenden hulsgezinnen vu werk
lieden-verkukerd heeft
hef huisgezin terug te brengen, t
den goeden boer betracht door den
Slechten verwaarloosd.
Een goede boer is veeleer een vader
dan een meester. Zeker offert hij zijn
eigen belang niet op voor bet belanp
Uit het Weekblad vu den Belgischen
Boerenbond nemen we het volgende
artikel over:
Huidige toestand.
voelen» over de zedelooze en
looze strekkingen die bij de werklieden
heerschen. Dit maakt deze laatsten
ontevreden over hunne meesters en
zeer dikwijls ongelukkig. Die kwalen
hebben onbetwistbaar ceene andere
oorzaak du de verzwakking vu de
christelijke gevoelens bj| dc eene
zooals bij de anderen.
Sommige boeren, zelfs onder hen
die als christelijk aanzien worden,
zijn hedendaags allengs doordrongen
gerukt vu het valschc grondbeginsel
dat zij zich weinig of niet te be
kreunen hebben met den stolfclljken
en zedelijken vooruitgang hunner
werklieden, als deze maar hel werk
vcrlchten voor het welk zij betaald
worden. Die gedachte is valsch en
noodlottig. Die boeren blijven alzoo
Ie kort au hunne plichten tegtnover
God. hun werkvolk en de samenlc-
t?èt werkvolk van zijnen lunt, door
oproermakers en gelukzoekers auge-
blts, erkent Biet altijd meer in den
boer een patroon ol beschermer, maar
het tiet hem soms met wantrouwen als
een uitbuiter. Hierdoor ontstaat eene
kloot tusschen boer en werkvolk.
Voegt hietbU het verdwijnen vu de
christelijke eendracht en Heide In de
icvolk, mur hij vergt ook
Hij muld hem zijn rekening nur zijn
Cb: en gebeurde het dat zH Iets
zouden verlangen, omdat zij iets
noodig hebben, dan heelt hij
niet meer te kunnen geven. In zijn
op zijn veld, neemt hij alle voor
in en maatregelen ter bevordering
ter vczektring hunner zeden.
Zin zij wel te pas of worden zij ziek.
hij Is hunner gedachtig, en zelfs na
e dood begunstigt hij ben nog
weldaden. Hij neemt hunne we
st en weezen onder zijne be
scherming; bij verschaft hun werk
naar krachten en middelen. Overal
waar hij hun kan dienst bewijzen, gc-
bruikt hij zijnen invloed, etf hij trekt
te menigwerf uit de moeilijkste om
standigheden.
Dc slechte boer integendeel beoogt
niets anders du geld te verdienen,
veel geld. Hij toont weinig vriende
lijkheid en dikwijls is hij zelfs on-
meedoogend. Zijn werkvolk is zijn
gereedschap. Hij onderhoudt zijne
stallen en velden, omdat zij hem veel
opbrengen, maar hij houdt minder van
z$n werkvolk. Dolgraag beraamt hij
middelen om van het loon wat af te
pitsen, om de werkuren tc verlengen
en dus hun het grootste deel mogelijk
vu levensgenot te ontnemen. Hij be
kommert zich over zijne werklieden
zoolang als hij ze bezig ziet, denkende
dat hij van alles al is als hij ze be
taald heeft. Hij weet niet van waar
zij komen'noch wur zij gun. Hij
stoort zich weinig aan dc belangen
hunner zielen, en laat die un hunne
eigene zorg over, als hij niet poogt ze
door zijne leering ol slechte voorbed
den te verleiden, en ze niet dwingt
op de gebodene feestdagen te werken.
Ik zou gceme gelooven dat dergelijke
boer eene uitzondering maaktedoch,
dewijl hij bestaat, mag ik er wel
over spreken.
En ziedur het verschil van den
eenen met den anderen. Er zijn goede
goed werkvolk tot hunnen dienst heb
ben doch er zijn ook hier en daar
slechte boeren en hun werkvolk
ook doorgaans slecht zijn. Zulke mc
zond Wantje, zijne meld nur den wlnke
om een nieuwe
Neemt de oude mee, zet Doren, dl
nog gave e« geheel is, om juist d
weergaarde te vinden.
Wantje Ir-—
karaf die p
as du dc oude.
Mur Wantje toch, zei Doren, ge
ziet toch wel dat die twee karaffen
Frankrijk'» ontvolking;.
In de eerste drie mauden vu 1909
waren in Frankrijk, vergeleken met de
eerste drie mauden van 1908,12.692
minder geboren en 25.019 meer sterf
gevallen. En is in die drie eerste
maanden vu 1909 de bevolking ver
minderd met 28.203 zielen De ooreaak
verslapping vu dc goede zeden, vooral
door de praktijken vu het Nieuw-
Malthusianisme.
Sommige .vooruitstrevenden" willen
deze middelen ook In Nederland in
voeren, en ze zjjn hier en daar in ge
bruik.
Deze middelen zijn echte uitvindin
gen vu de lafhartigheid c
zedeloosheid, en dat er nr
gbeld en vu de >3
er nog mcnschen
in «m dc b*wor.-
ddcien ate ml»-
t maken uit de rijkdom
t vu een volk? Dit zij
deraars van deze middeien ate i
dadigers te straffen, bewijst wei.
dat in sommige toonungevende Neder-
landsche kringen het zedelijkheidsbe
grip niet hoog stut.
Wat maken uit de r.
zijn niet
s. dit zijn
niet net grootste geui pantoffels u
de voeten, dit zijn niet bet grootst
getal stoelen met zachte kussens, d
zijn niet het grootste getal booldbt
deksels vu een meter in omvang
i buik. leegheid in den kop.
i in den nek. maar de rijkdom
eerste pluts in een groot getal
len gezond vu ziel en gezond
hum, mei lust om te arbeiden,
:vredenhcid in eigen stand en
