BU1TE
.1,',
sommige zijner organen, betreurt, en daarom door het orgaan
van den minister van financiën, den lieer Frère Orban, „de
vreemde interventie tot een eenvoudig advies van buitenland
sehe zaakkundigen tracht Ie herleiden," doch de geheimzinnig
heid waarmede die zaak op het touw werd gezet, en wel op het
oogenblik, dat de onderhandelingen tussohen Belgie en Neder
land omtrent het rapport der Hotlandsch-Belgische commissie
nog niet waren afgebroken, de benoeming der vreemde exper-
ten door bemiddeling van de Engelsche, Pruissische en Fran-
sche gouvernementen bewijzen handtastelijk bet tegendeel.
Door die interventie toch nemen de betrokken vreemde mogend
heden noodzakelijk de verantwoordelijkheid van de eventuele
uitspraak der door haar aangewezen deskondigen op zich, en
zullen zij zich welligt later gehouden achten die beslissing te
doen eerbiedigen.
Uit Uuxemburg wordt berigt, dat de ministeriële crisis den
3 dezer geëindigd is met de aftreding der lieeren Simons en
Vannerus, wier aangeboden ontslag is aangenomen. Zij worden
vervangen door den heer J.éoii de la Fontaine, die mei de porte
feuille van financiën en justitie is belast.
In eene Engelsche officiële statistische opgave, betreffende
de cholera-epidemiën van de 19e eeuw, komt o. a. het volgende
voor: Te Parijs bereikte de epidemie van 1865 hare grootste
hoogte in October, in welke maand 4653 personen overleden.
In de eerste zes maanden van het loopendc jaar stierven te
Parijs slechts 69 personen, maar in Julij 1743. Op elke 10.000
inwoners stierven in 1865, te Parijs 39, in de eerste 7 maanden
van 1866 11 personen. Te Londen stierven in het loopende
jaar 18, te Liverpool 36 op elke 10.000 inwoners. In Italië
begon de epidemie den 25 Julij 1865, in de provincie Turin;
zij sleepte in dat jaar 12.901 personen ten grave, of 35 op elke
10.000 inwoners. Het schijnt, dat in Italië de steden minder
hebben geleden dan liet platte land; althans, in de stad stier
ven 38, daar buiten 56 op de 10.000 personen; te Napels
stierven echter 52 van de 10.000 inwoners. Uit Weenen heeft
men opgaven van 11 Augustus tot 10 November 1866; er
stierven 51 van de 10.000 inwoners. In zeven der voornaam
ste steden van Belgie stierven van 1 Mei tot 15 October 1866,
11.771 personen, ol'186 op de 10.000 inwoners; te Brussel be
droeg dat cijfer 164. Uit de opgaven van 15 steden in Neder
land blijkt, dat van Junij tot October van dit jaar, aldaar 8872
personen stierven, of 107 op de 10.000 inwoners. Te Amster
dam bedroeg dat cijfer 42, te Utrecht 271. Noorwegen schijnt
in 1866 slechts weinig van de epidemie geleden te hebben; op
eene bevolking van ruim V/,, millioen inwoners, stierven er
slechts 48.
IIvi 1st 11 December. Naar wij vernemen, zal hier
zeer waarschijnlijk, binnen kurt door een onzer WelEerw. hee-
ren.Geestelijken den WelEerw. lieer Genet, kapellaan alhier,
die reeds elders eene dergelijke iurigting heelt tot stand gebragt
de broederschap der li. Familie worden opgerigt. Ieder die maar
eenigzins met hare werking en baar doel bekend is, zal onge
twijfeld inet ons elke poging loven, die ten doel heelt aan hare
verspreiding mede te werken. Men stelt zich daarbij o. a. ten
doel om liet opkomende geslacht christelijk onderwijs te geven,
iets, wat vooral in onze dagen, tiu liet ougelool als liet ware
allerwege wortel beeft geschoten, niet genoeg kan geroemd wor
den, want zeker is bet, dat bij velen, zoo niet een volslagen
ongeloovigheid, dan tucli eene groote onverschilligheid omtrent
godsdienstige zaken ontstaat, omdat ze niet genoeg met de
grondwaarheden van onzen heiligen godsdienst bekend zijn,
ten gevolge dat ze in hunne jeugd er geen genoegzaam onder
wijs in hebben ontvangen.
Mogen dan de pogingen, die tot bet oprigten van deze broe
derschap worden aangewend, gunstige resultaten opleveren,
moge de H. Familie lner spoedig zoowel voor het mannelijk als
voor het vrouwelijk geslacht zijn opgerigt, dit is gewis het ver
langen van ieder, die gaarne iets schoons en nutligs ziet tot
stand komen.
13 December. Gisteren zijn alhier de stembussen geopend
voor de herstemming tot verkiezing van een lid der provinciale
staten van Zeeland. De lieer J. Kroon verkreeg 216, de beer
E. H. F. W. Mathou 2Ü5 stemmen, zoodat eerstgenoemde is ge
kozen.
Nienwediep 12 December. De état-inayor aan
boord van Zr. Ms. transportschip Heldin, is zamengesteld als
volgt: kapt.-luit. ter zee G. Lambert, kouiinandaiit; J. Span
jaard, luit. Tier'zee le kl., le officier; luils. ter zee 2® kl. D. G.
E. W'olterbeëÊ M"Her, '1'. F'. Bruyn, J. U. A. Wissel, O. (J.
A. J, Mofeau, B. E. J. Winkelman; adelborsten 1® kb C.
Vreecfe, J. H. Meijèr, li. J. F1. Mirandolle, P. J. V. Wierdsma,
II. van de Panwert, L. Voute; officier van gezondheid le kb M.
J. Cijfveer; officier van administratie 2e kl. J. A. Lagaay, idem
8e kb t'. A. E. Masman; adjunct J. C'. Coeland. Den 15" dezer
wordt deze bodem buiten dienst gesteld.
11 December. Ter varkensmarkt waren
aangebragt 120 stuks, die tot vorige prijzen gretige koopers
vonden.
Velzen 11 December. Heden middag werd alhier,
in tegenwoordigheid van de regterlijke mngt, uit een put opge
haald liet lijk van een man, onder deze gemeente woonachtig.
Waarschijnlijk bad hij des avonds een borreltje te veel gedron
ken, en men heelt reden te gelooven, dat hij in dien toestand
liet slagtoffer geworden is der hebzucht; althans men heeft het
geld, p. inJ 60, dat hij bij zich had, niet teruggevonden. Wel
vond men in jdaats van één twee petten in de put. Zijn geleider
heeft men in verzekerde bewaring genomen.
Er is eene nieuwe wijze ontdekt, om op eene zeer goed-
koope en duurzame wijze ploegscharen te harden. Men neemt
een dun, smal stuk gietijzer, houdt het horizontaal in het vuur
op de plaats der grootste hitte, legt daaronder de ploegschaar,
die geheel en al is afgewerkt en gesmeed van zuiver ijzer, en
laat nu van het gietijzer, dat spoedig in de hitte smelt, op de
ploegschaar druppels vallen ter plaatse, die bij het gebruik liet
meest door de aarde wordt aangegrepen. De ploegschaar wordt
daarna op de gewone wijze in water gehard en wordt nu zoo
hard, dat geen vijl het ijzer meer aangrijpt. De oneffen plaat
sen, waar te veel is gedruppeld, worden een weinig effen gesle
pen. Deze methode kan ook op de uitstekende deelen van de
hoeven der paarden worden toegepast.
In de Nieuwe Rotterdamse/ie courant van den 12 dezer,
komt o. a de volgende wetenswaardige beschouwing voor, in
het werkOp en in de Aarde (door T. C. Winkler), waarvan
dezer dagen de drie eerste afleveringen verschenen zijn:
„Om, hij voorbeeld, den afstand der aarde van de zon te be
grijpen, vragen wij hoeveel tijd er noodig zou zij tl om dien
afstand af te leggen onder zekere bepaalde voorwaarden en in
bekende toestanden. Zoo zou een voetganger die nacht noch
dag rust nam, toch 3600 jaar aaneen moeten loopen voordat
hij op dezon zou kunnen aankomen. Een locomotief, onverpoosd
voortstoomende, zon eene groote snelheid moeten hebben om
in drie of vier eeuwen de zon te bereiken. Een kanonskogel die
dezelfde snelheid behoudt waarmede hij uit het kanon voort
kwam, dat is 500 meters, in de seconde, zou tien jaar behoeven
voordat hij de zon naakte. Het geluid zou 15 jaar noodig heb
ben om van de aarde op de zon te komen, gesteld dat er datnp-
kriugluclit was van de aarde tot dezon en dat die lucht overal
dezelfde dichtheid had als de luchtlaag die op den aardbol rust.
Eindelijk, de snelste werking die wij kennen, liet licht, heeft
toch nog ruim 8 minuten noodig om dien zelfden afstand te
doorloopen.
„Hoe verbazend groot die afstand ook zijn moge, toch is hij
nog gering in vergelijking met dien, waarop de buitendste pla
neten van de zou geplaatst zijn (Neptunus 30 maal verder).
Maar ook nog in andere opzichten onderscheiden zich de 4 bui
tendste planeten van onze aarde en van degene die, met de laatste,
niet zoo ver van de zon staan. Jupiter namelijk, Saturnus,
Uranus en Neptunus overtreffen onzen aardbol ver in ligcha-
melijke grootte. Jupiter overtreft de door ons bewoonde planeet
ruim 1400 maal, Saturnus 830 maal, Uranus 88 maal, Neptu
nus 110 maal. Doch men zou zich zeer vergissen, indien men
daaruit afleidde dat er dan ook uit Jupiter ruim 1400 aardbol
len zouden kunnen vervaardigd worden, aan de onzen gelijk.
Want bij die geweldige planeten is liet „licht en dicht." De
stoffen waaruit zij bestaan, hebben op verre na niet de massa
of dichtheid van die der aarde. De dichtheid der stoffen uit
welke Jupiter bestaat, is slechts 0.24 van die der aarde, zoodat,
hoewel de omvang dier grootste van alle planeten 1400 maal
grooter is, slechts 338 aardbollen zouden behoeven iu de schaal
gelegd te worden als tegenwicht tegen Jupiter. Trouwens, ver
de meeste planeten zijn minder vast van inhoud dan de aarde;
de dichtheid van Saturnus bedraagt 0.14; die von Uranus 0 33;
die van Neptunus omtrent 0.23 vail die der aarde; de dichtheid
van Venus en van Mars is weinig minder dan die onzer planeet;
Mercurius alleen overtreft de aarde in dichtheid; als die der
aarde 1 is, bedraagt die van Mercurius 1.12. En als wij
zeggen, dat het geheele gewicht der aarde volgens de bereke
ning van Bailly, 1.256 195.670.000.000.000.000.000 ton (een
ton weegt 1000 pond) bedraagt, dan noemen we een getal,
maar eeiie juiste voorstelling kan niemand er zich toch van
maken.
„Gelijk alle planeten heeft onze aarde ook twee bewegingen,
eene om hare
rondom de zoi
een jaar ons ook
is de baan die de
en de snelheid v
van eene second
weinig meer dan
vliegt door de ru
De Patrie we
werp van schikk;
zouden voorstelh
hebben, volgens
karakter heeft el
lieke mogendhed
brengen, van we
was.
De heer B
Staten van Noot
ping aan den ke
zoodra generaal
Hij begeeft zich
ken, die te Bonn
De Patrie
nieuwe FVansehe
een toon van gez
het blad is een
trekken. Het effJ
elk jaar zal bij
80.(100 -man (tlia
424.000 man hei'
zoowel voor de
reserve. Overigej
etrijdmagt: 2. de!
Uit Aziatis
pen voor de algei
is eene partij sell
ile omstreken van
paar'len, verschil)
I zijn ontvangen ot
ten en ertsen; uit
eene schitterend^
ook wijnsoorten
I eene verzameling!
I ook uit Brussa e
zijde en katoen,
I sommigen in het
j groen. Eene hoel
I zegd. Bekent me
I voor plaats is aa
I Ïurksch-Aziatisc
I waardige wijze ve
Uit alle stre!
in van hevige sto
jen waardoor nie
tevens op het la
I Te Belfast zijn ojj
jscheidene huizen
I de kust zijn door
pen en is een g
ontrukt.
De groote
in den ochtend
prijzen bedragen
hoogst aan zie ii lij Ij
De welbekende
zich naar Malta t
guverncur waar t<
I -Te Falmou
dienst in de kerk
zeer deitig een pa
sche en kaiholise
teerd, waarop twj
met afgemeten tri
Jen regter 6 sliillj
'"liners de regtej
