IE
DEN.
Jaargang.
NG
EI3MIH
i0T.
ITSERLAN3.
A i E N
1865. N°. 107. Zalurdag 11 Februarij. I
2'fa pet.
3
4
4'./,
5
4
4'/,
4
a1/,
3
5
5
5
2'/»
3
2 «I»
62' I,
73®lit
96%
94%
66%
81%
181'/,
83%
67'/»
38%
40
59'/,
80%
63%,
30
t ons Vaderland.
lee/en.
lent. p
E NtKG
slechts
rs, welke op KatW
oo als lïresci-
Jood van Verona,
n verdient vail op
<ie TVÏ.-iisti'
VEUILLOT, ziji
IBLIOTHEEK.
:;roin van de vorig
met twee in tint*
en van ZwitserW
minstens S,ö'
inteekenaren sleek
niEEK aangenaam
et minder dan
slbibliotheel
ezinnen"
aan de overige Cl
n en bij den Uitge"
iRHOEVEN,
van Z. H. Pa«s Tj™ i
TE VIISSIKGES.
VLISSINGSCH WEEKBLAD.
BUREAU:
F. H. SCHIFFER.
Dit ]3lad wordt wekelijks, des Zaturdags uitgegeven.
Abonnementsprijs, per drie maanden, 80 Cents, franco
per po.-t 95 Cents. Afzonderlijke n'ómmers 10 Cent.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren.
Nieuwendijk H no. 10],
V LI SS IN GEN.
Advertcntiën gelieve men aan deu Uitgever in te
zenden uiterlijk Donderdag avond ten 8 ure; de prijs
van 14 regels is 40 Cents, voor eiken regel meer 10
Cents, behalve 35 Cents zegel regt voor elke plaatsing.
De Paus van Rome wordt in onze dagen door de geheele
wereld, wel niet door allen met dezelfde gevoelens, maar door
allen toch met bijzondere aandacht gadegeslagen. Wij achten
het daarom in de tegenwoordige tijdsomstandigheden niet onge
past, om onze lezers eenige weken met eene beschouwing over
den Paus of het Pausschap bezig te houden.
Bij het hooren van het woord, „Paus" moeten onze lezers
zich niet dadelijk laten afschrikken door de leugenbeelden, die
in de wereld van den Paus zijn opgehangen, maar laat ons naar
aanleiding van de tijdsomstandigheden, die wij beleven, onbe
vooroordeeld vragen naar het feit van den voortlevenden Paus
of van het Pausschap:
Wat is dan de Paus van Rome?
Wij beginnen vandaag aan testippen.dat niet alleen katholieke
maar ook protestantsche dagbladen over den Paus spreken en
het Pausschap met aandacht gadeslaan. Zoo vinden wij buiten-
landsche bladen van protestanten, die, handelende over den
Paus, Hem noemen „den hoogsten vertegenwoordiger van het
gezag", en die erkennen willen, dat het protest des Pausen tegen
den anti-christelijken vooruitgang getuigt van een kracht., die
men te vergeefs elders zal zoeken. Onder anderen noemt de
Social Democrat het Pausdom „de bloesem en het ideaal, niet
alleen van het kerkelijk leven, maar van het autoriteits-geloof,
van het gezag zelf in gansch Europa". Bijzondere opmerking
verdient een artikel, dat gelezen wordt in de Berliner Revue,
mede een protestantsch tijdschrift, waarin over de daad van den
tegenwoordigen Paus, over de encykliek namelijk, en over het
Pausschap van Pics IX, liet volgende oordeel wordt uitgespro
ken
„Hel transalpijnsche en het cisalpijnsche Gallic hebben zich
om Rome gelegerd en dreigen den Vader der algeraeeiie Chris
tenheid van zijn zetel te verdrijven. Zoowel de Gallia coma/a,
die meenen dat zij haar op de tanden hebben, als de Gallia
hffa/a, lie zich gaarne met het overheids-kleed van Rome zou
den tooijen, dreigen de hoofdstad der wereld in bezit te nemen,
terwijl de pins pater naar het kapitool moet vlugten. Doch daar
verschanst hij zicli, daar vermant hij zich, en toen men hem
onderdrukt meende door het zwaard, dat men in de weegschaal
had geworpen, houdt hij zijn verdrukkers overwinnend de schat
en het schild der zedelijkheid en des geloofs voor, waarover de
vijanden geen magt bezitten.
„Dat dit schouwspel bij de geweldenaars te Parijs en Turijn,
die reeds in het genot van hun geslaagd plan zwelgden, schrik
en vrees heeft doen ontstaan, mag niemand verwonderen. Wan
neer een oud, afgezonderd man, een gevangene, een beroofde,
aanklager wordt, hij, die door God tot regter en volvoerder der
hemelsche wetten is aangesteld; wanneer hij de staten, die in
goddeloosheid vervallen zijn, de leer in het geheugen terug
roept, welke alleen duurzaamheid aan de magt kan scheuken,
zoo is dit een bewijs dat de golven der menschelijke berekenin
gen en resultaten haar hoogste toppunt bereikt hebben, en dat
een omkeering is begonnen, welke de eindigheid en nietigheid
'au de zelfzuchtige triomfkreten zal aantoonen. De lauwer van
Jen triumfutor verflenst en de wapenlooze blijft overwinnaar.
„Dat in de algemeene bedwelming, waarin het regt van den
sterke, van den sluwe en den egoïst wordt aangebeden, de ont
wapende Paus alleen en het allereerst het waagt de wonden
bloot te leggen, waaraan de tegenwoordige maatschappij lijdt,
ziedaar de groote, de geschiedkundige beteekenis der encykliek
van 8 December.
„Het stedehouderschap van Pius IX zal in de geschiedenis
der katholieke Christenheid een roemrijke plaats bekleeden.
Het is onloochenbaar dat onder dezen Paus het katholieismus
grooter overwinningen heeft behaald, dan het sedert eeuwen in
staat was te bewerkstelligen. De stoute verordening waardoor
Pius IX Engeland in diocezen indeelde en een aartsbisschop
naar Westminster zond, om de zielen der getrouwen te bewa
ken en de geesten der afgedwaalde» te herwinnen, was een daad
van overwinning. De verheffing der Onbevlekte Ontvangenis
van Maria tot een ontwijfelbaar leerstelsel der Kerk, geldt als
een bewijs dat het katholieismus in zaken die het Christelijk ge
loof betreffen, nog steeds vol bezielend leven is. Eindelijk heeft
het martelaarschap van Pius IX de onbeperkte kracht zijner
Kerk bezegeld.
„De godsdienstige twijfel en de tirannie in den staat gaan
hand aan hand. De menschelijke geest, die door de aanmatigin
gen eener geëmancipeerde wetenschap uit de eene onzekerheid
in de andere, wordt geworpen, geeft zich ten laatste aan de
stelling over dat het rooven en het genieten van de goederen
dezer aarde de maatstaf is voor de waardij der meuschen; daar
door ontstaat de zedelijke anarchie, waardoor elk individu zich
onder de onderdrukking van den sterkste» overweldiger móet
bukken. Voor dezen diepen val redt Pius IX zijne christelijke
gemeente door het heilmiddel van het geloofs-gèzag.
t Is daarom dat de imperator siddert. Hij heeft den hemel
willen bestormen en heeft er niet aan gedacht dat de mensch
alleen dan groot is, wanneer hij kleiner is dan de hemel. Cae
lum delettet Imperator, zegt Tertulianus, caelum captivvm tri-
umpho suo invet/at. Non potest. Jdeo 'magnüs est, quia coelo
minor est. En Paus Pius heeft de stelling van Tertulianus toe
gelicht, door vóór weinige dagen den Fianschen gezant toe te
voegen: Justitia et judicium praeparatio se/tis. Hij die zich
zonder geregtigheid staande wil houden, over hem zal de Ver
losser regt uitoefenen en hem verstooten.
„Het is hoogst vernederend voor den mensehelijken geest,
wanneer men de kleingeestige en afgezaagde redeneringen
gadeslaat, waarmee de imperialistische bladen den zendbrief des
Pausen willen bestrijden. „Het pausdom wil ons in de middel
eeuwen terug voeren," roept de Constitutioneel en de zoutelooze
limes babbelt het hem achter na. Neen, liet woord des Pausen
is een dam tegen den modderpoel waarin ons het keizerlijk
scepticismns wilde verstikken.
„Deze verstikking in den modernen modderpoel is het vóór-
middeleeuwsche, waarmede het imperialismus ons bedreigt.
Wanneer bet hem naar wensch ging, zouden wij tot de teugel
loosheid van het Romeinsche keizerrijk terugkeeren.
„De Kerk stelt echter paal en perk aan de dolzinnige jagt
naar het vergankelijke, door ons te leeren dat wij in het geziïfj
des geloofs en in volle overgeving aan den goddelijken Verlóf
sérrustvindej£pï> t (Wordtvervolgd.) J
