1864. N°. 74.
Zaturdag 25 Junij.
2de Jaargang.
VL1SSINGEN.
XEN.
f 8.90 A f J
- 5,80 rf - i
- 4.60 - 5}
- 4,00 a s,
3,50 - 4
- 4,20
- 0,— - fi'
- 260,
- 6,50 - j.
- 6.75 - 9,
8.20 - lo I
- 10,25 - 13|.
10,50 12,,
YUSSIN6SGH WEEKBLAD.
iet grout.
rtdnring klein, en hot:
was er echter ruim gen
hielden en de cousuo|
ste Tarwe 50 cent ho.,
en. Wintergerat bletfi
meer voorkomt, werd i
aboonen bleven bij kltii
r men te hoog hield, i
BUKEAU:
F. H. SCHIFFER.
Dit Blad wordt wekelijks, des Zaturdags uitgegeven.
Abonnementsprijs, per drie maanden, 80 Cents, franco
per post 95 Cents. Afzonderlijke nommers 10 Cent.
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren.
Nieuwendijk H no. 101.
Advertenticn gelieve men aan den Uitgever in te
zenden uiterlijk Donderdag avond ten 8 ure; de prijs
van 1—4 regels is 40 Cents, voor eiken regel meer 10
Cents, behalve 35 Cents zegelregt voor elke plaatsing.
adere f 9 a f 8,75.
minder te koop.
gekocht.
los te mals «ft.
I lie gevraagd.
ïvloed.
f6 af 6.20. Wintvrgu
50 ik f 4,10. Groene er
f 9.Rogge f 5,01
f 6,Boekweit f
f -Paard en boo:
Irwten f af—,
a f
ten.
Zijne Heiligheid Paus PiusIX heeft den 21u dezer de negen
tiende verjaring van zijn Paus- en Koningschap mogen beleven.
Hoe vele en hoe groote gebeurtenissen hebben in dat tijdsver
loop plaats gehad? Zou men niet kunnen zeggen, dat de wereld-
maatschappij van gedaante is veranderd Wat veranderingen
en wisselingen, wat ommekeer in die weinige jaren van 1846 tot
1864? Hoe vele koningen zijn gevallen van hunnen troon?
Hoe vele magtige vorsten vernederd? Hoeveel oorlogen en
on. «uiige veranda revolutiën? Hoe weinig vindt men in de burger-maatschappijen
van 1864, wat zij hadden in 1846? Andere ideën, andere
oogcre notering oar^i, nijverheid, andere regeringsvormen. Nooit hebben in zoo wei
nige jaren, zoovele en zoo groote veranderingen en verwisselin
gen plaats gehad. Wij hebben in deze jaren de moderne socië
teit gekregen, die beweerde in haar ontstaan, verlichting en
beschaving, rijkdom en duur'/,amen vrede te zullen aanbrengen.
De verlichting door haar aangebragt moet in waarheid duister
nis worden genoemd, want wat voortdurend angst, onrust,
armoede, burgertwist, oorlog voortbrengt in de verschillende
staten, zal eerder den naam van duisternis dan van licht verdienen.
De verlichting door haar aangebragt heeft den menschelijken
geest van ontelbare» doen tuimelen in den diepen afgrond der
Godloochening. De. verlichting van onzen tijd is een zoeken van
de menschelijke rede die verduisterd is door de onregtvaardig-
heid, door de onkuischheid, door de huichelarij en liet verraad,
hoe Hemel en aarde te scheiden, hoe in den Godmensck J. C.
de Godheid te loochenen, hoe de tegenwoordigheid en den
invloed van God uit de wereld te verbannen, om geruster en
stralïeloozer te kunnen zondigen. De beschaving door de
moderne sociëteit, aangebragt, is de verdierlijking van den ver-
zevenen menscli, is de voldoening te geven aan de hartstogten,
et verfijnd en straffeloos plegen van allerlei liederlijkheden, het
lederven der jeugd, liet spannen van strikken voor de onschuld,
et verfoeijelijk strelen van het laagste zingenot. De rijkdom
ran de moderne sociëteit bestaat in enkelen zeer rijk en milli-
jenen zeer arm gemaakt te hebben. De duurzame vrede van de
moderne sociëteit bestaat in de dagelijksche en bijna niet meer
fe dragen vermeerdering der strijdkrachten om te oorlogen te
Smd en te zee, en de stille oogenbïikken worden gebruikt om te
boeken naar altoos akeligere en bloedigere moordtuigen. Opal
die punten maar vooral op het laatste heeft do moderne sociëteit
der rationalisten zich bitter vergist. Zij beloofde den duurza-
■fien vrede aan de aarde; haar licht, hare beschaving, hare indus
trie, hare materiëele vooruitgang, zouden het oorlogen onmo
gelijk maken. En wat heeft de moderne maatschappij voort-
pbragt? Al ha ar licht, al hare beschaving en industrie, al
hare materiëele vooruitgang worden dienstbaar gemaakt aan
don strijd en aan den oorlog, hoe de eene mensch den anderen,
Jc ec"e burger den anderen, hoe de eene broeder den anderen
t te gevenen ioriiietigen zal. Elkeen weet hoe in de laatste jaren de legers te
■M --- ---
21/,
pet.
62'
3
74'
4
97'
4
it
147'
5
97
4
72
5
6
4'?
4
44'
3
49',
5
u
59',
5
m
79
5
645<
2 '1,
3D'1,
3
790
2'/,
-
rronkelijl'
met rood en z»
ers G. C. S. tl
scheiden ten eirt 1É"'1' 'n de verschillende rijken vermeerderd zijn; en terwijl wij
,ien Donsjes w i sc'lrijven hebben wij voor ons liggen eene opgave van de strijd-
jachten ter zee, die sedert 1S48 zoo ontzettend zijn uitgebreid.
jMgeknd had in 1863 825 oorlogschepen, Amerika had er in
Groote Marktjm ,u eu jt) j m ïranln-jk ;n 835 o50 en ;n 18ö8497)
in 1863 had Eusland 326, Spanje 307, Oostenrijk 105, Pruis-
*c]1 Nederland 140, Zweden en Noorwegen 4G5, Denemar-
VLISSlNGElt.
ken 120, Italië 127 oorlogschepen. Al deze landen geven een
gezamenlijk getal van 3580 oorlogschepen van verschillende
soort. Indien meu de onkosten van onderhoud dezer oorlogs
vloten raamt volgens het budget der Eransche marine in 1363,
dat eene som eischte van 132,340,350 fr., dan krijgt men eene
som van 950,000,000 fr. per jaar. En als het waar is wat de
moderne maatschappij aanneemt, dat groote wapeningen groote
oorlogen voorspellen, welk een droevig vooruitzigt levert dan
niet zulk eene reusachtige vergrooting der marine voor de toe
komst der moderne burger-maatschappij? De Goddelijke voor
zienigheid schijnt eene bittere teleurstelling te willen geven aan
de mannen, die voor 1848 voorgaven, dat de verlichting der
nieuwe maatschappij, de groote ontwikkeling harer industrie,
de vooruitgang in een woord der materiëele beschaving, de
oorlogen voortaan onmogelijk moesten maken. Deze mannen
hebben niet gezien in hunne verblindheid, dat de menschelijke
rede, als zij geen acht meer wil slaan op de overlevering, die de
beperktheid, de feilbaarheid en de afwijking der rede en de be
hoefte aan hoogeren invloed, aan hoogere voorlichting en lei
ding voorhoudt, en dat de menschelijke wil, als deze geene wet
ten aanneemt, door hoogeren wil gegeven, dat beiden èn rede
èn wil alsdan in de maatschappij de rampzaligste oorzaken wor
den van verdeeldheid en bij gevolg van oorlog.
De Paus lijdt en lijdt veel onder de rampen, die de burger
maatschappij treffen. Ilij toch is plaatsbekleeder van .Tesus
Christus op aarde, om aan de menschelijke rede de waarheid die
geloofd, aan den menschelijken wil de wetten, die beoefend
moeten worden voor te houden, en het moet hem bitter grieven
de verregaande afwijkingen te zien in onze dagen van de waar
heid en de regtvaardigheidIlij is Koning, en het moet hem
grieven, tot in zijn eigen rijk de aanvallen en de gevolgen te
moeten ondervinden van de wanorde en ougeregtiglieid, die
tegenwoordig de wereld-maatschappij beheerschen. Maar er is
onder het Pausselijk bestuur van Pius IX ook veel reden van
troost en opbeuring. Letten wij bij het aanstippen der ramp
zalige gevolgen van do hoovaardigheid der menschelijke rede
en van de losbandigheid der hartstogten in de moderne
maatschappij, op de heilzame gevolgen van het geloof en
de gehoorzaamheid aan den Paus in de geestelijke en eeuwen
oude maatschappij der kerk. Een welsprekend katholiek schrij
ver gaf onlangs een zijner werken den titel van: De over
winning der kerk onder het Pausschap van Pius IX. Een
vlugtige blik op het achtienjarig bestuur van Pius IX overtuigt
ons van de schitterendste overwinningen der kerk. Yele nieuwe
bisdommen zijn opgcrigt; de hiërarchie der kerk is hersteld in
Engeland en in Nederland; vele konkordaten zijn gesloten met
voorname mogendheden; nieuwe missiën zijn begonnen en her
vat onder afvallige en heidensche volkende uitspraak is geschied
en door de gansclie kerk geloofd van de onbevlekte ontvangenis
der II. Maagd en Moeder Gcids; wdj^zien den hoogsten eerbitd
voor, de innigste deplpeming mpijNde nederigste onderwer
ping aan den vervolgden Paus- bij ujè gansclie kerk, bij Bis
schoppen, Priesters, èn Lèeken.-djajuitbreiding van den St.
Pieterspenning, de verdediging any den Paus en van de
tijdelijke magt des Pau§en door ,Bë magt van koningen en
keizers, en door de wetenschap der geleerdste mannen; de
