VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Smuts stelt het Britse Rijk ten
voorbeeld
Infectiebron van typhusgevaüen te
Amsterdam ontdekt
Bevrijding van Walcheren
Grondwetsherziening ontmoet
moe
en
W.A.-Man staat terecht
8c JAARGANG
NUMMER 618
niRECTEUR: B. O. KLOOSTERZIEL,.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE: GOES.
BEESTENMARKT 2, TEL. 2163, GIRO 410337
ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK f 0.26.
PER MAAND f1.12'/.; PER KWART. 13.37'/.
K 1.1 D A C 1 NOVEMBER 1948
HET WEER
Meest zwaar bewolkt, met tijde
lijk enige regen. Matige, vooral
langs de Waddeneilanden krachtige
Noord-Oostelijke wind. Koud weer.
doch vrijwel nergens nachtvorst.
Om de Wèreldyrede
DE REDE van Churchill, en
kele dagen geloden gehouden
waarin hij mededeelde, dat
ch meer dan 200 Sow jet-divisies
p oorlogssterkte In de bezette ge-
aden van Europa bevinden, heeft
jals kon worden verwacht, nog
al wat stof doen opwaaien.
De huidige internationale situa
tie in aanmerking genomen was de
bewering van de Engelse oud-pre
mier koren op de molen van her.
trie in troebel water vissen en heeft
j de lenden/ van angst voor een
nogciljke nieuwe oorlog, versterkt,
Chutcmll is de man, die Enge
land c'.ocr dc moeilijkste periode
x.ifc zijn geschiedenis heeft geloodst
en door zijn kalme onverzettelijk
heid de hoop der onderdrukte de-
mocratische volken schraagde. Hij
beloofde het Engelse volk geen
'•osien met gouden horens, doch
;f het bloed en tranen in het ver
hiel met op de verre achtergrond
■'0 mogelijkheid van de uitetnde-
ike overwinning. Zijn harde vast-
1 -raden stem, zo menigmaal door
lioenen clandestien beluisterd.
?cd hem kennen als een der groot
r.'a oonlogslciders aller tijden. De
- aak der vrijheid heeft ontzaggelijk
cel aan hem te danken en dit
mag nimmer vergeten worden.
Dit vooropgesteld zal men hel
beter kunnen accepteren dat op
Churchill thans ook critiek geoe
fend wordt.
Men zou kunnen menen, dat
Churchill's houding ten opzichte
van de Sowjet-Unie, wel sterk ver
anderd is. Tijdens de oorlog uitte
ij meerdere malen zijn sympathie
voor hel Russische volk en roemde
hij Stalin. Thans vergelijkt hij de
ze laatste met Hitier en Goebbels.
Toch is deze schijnbare inconse
quentie gemakkelijk te verklaren,
l 'idens zijn premierschap vertegen
v/oordïgde Churchill de officiële
ivitse politiek, terwijl hij na zijn
v 1 reden als leider der coryserva-
eve oppositie weer vrijheid van
ipreken heeft gekregen.
Daarbij mag ook niet uit het oog
worden venioren. dat hij thans zijn
redevoeringen houdt voor zijn kie
zers, zod3l zij ook een sterk pro
pagandistisch element moeten be-
Afgezien van dit alles, is hel
zeker .dat Churchill het oude Bril-
imperialisme vertegenwoordigt
en dat zijn huidige toespraken dan
oolc een toon doen horen, die zeker
niet geschikt is de zaak van de
vrede te dienen.
Verheugend is hei daarom, dat
Jan Smuls, de Premier van Zuid-
Afrika. in een rede oVer de ver
andering van begrippen inzake de
mocratisch regeren. Churchill op
de juiste manier heeft geantwoord
zij het dan, dat hij diens naam niet
noemde.
Smuts betoogde, dat het Britse
Gemenebest van de twintigste
eeuw, iets geheel anders is dan het
Brits imperium van de negen
tiende.
Voortschrijdend naar de vrijheid
heeft men het oude Britse impe-
i ulisme tenslotte verslagen. Dit is
thans dood en begraven en er is
nog slechts een spook overgeble
ven ,dat de onwetenden en onwilli-
gen verschrikt.
Smuts waarschuwt hier naar
twee kanten. Hij zegt met deze
woorden, dat ae kringen die nog al
tijd imperialistisch denken en wil
len handelen in Engeland, hun tijd
hebben gehad en geen kans meer
bij-de vredelievende volken maken
Zijn woorden houden ook in. dat
c-ventuele oorlogsvoorbereidingen
van de zijde der Sowjet-Unie niet
te verontschuldigen zijn door Chur
chili aan te halen, daar deze zeker
niet de mening van het Engelse
volk weergeeft.
Hoewel er in Smuts' rede zeker
elementen liggen, die een nadere,
uitvoerige beschouwing waard zijn
kunnen v/e uit voorgaande toch
rods concluderen, dat deze er kan
e bijdragen de troebele interna-
ma'e politieke atmospheer te
Denis Shore, een Zuid-Afrikaan
se athlect, lesde de afstand van 300
rds af in 29.9 seconden, waarmee
hij het wereldrecord brak, dat met
n lijdnotering van 30 sec- precies
-.nds October 1935 op naam stond
van den Hongaar Jozsef Kovacs.
Moloiof's plan vond bijval
Oostenrijk vraagt de onafhankelijkheid
De premier
heeft weer et
gehouden.
De Britse liefde voor de vrijheid,
noemde hij hierin voorbeeldig voor
alle mogendheden, maar speciaal
voor de staten van Europa, die
Europese Unie willen vormen.
Volgens Smuts kan het Britse Ge
menebest hen bij die stichting veel
leren.
Het Britse wereldrijk, vervolgde
Smuts, voert nu geen imperialisti
sche politiek meer, maar heeft in
onze tijd alles gedaan om de zaak
van de vrijheid en de volkeren
emancipatie te dienen- In het
der verloop van zijn rede betoogde
Smuts dat Groot-Brittannië, econo
misch minder machtig ls dan dt
Verenigde Staten en militair min
der versterkt dan de Sowjet-Unie,
maar dat het door historische erva
ring en morele kwaliteiten toch
voorname plaats in de wereld
inneemt.
Tegcji o v*ta.;d e Panamerikaanse
Uhte pjtcjehte Sowjet-Ume
noètóde;<yj-li« uf\ick door de gro
te vrijheid vun zijn leden en de
vrede eiV veiligheid binnen het ge-
Keel. Hét" sbort -béstuur vond hij
misschien wel ideaal voor de ver
werkelijking van de „vrede en vei
ligheid" der mensheid.
In de algemene vergadering
der Verenigde Naties van eergis
teren eiste Molotof beperking
van de ontwapening- Met span
ning werden de reacties van ver
tegenwoordigers van de andere
grote mogendheden tegemoet ge-
De Amerikaanse afgevaardigde
was de eerste die een opzienba
rende rede hield. Senator Austin
verklaarde n.l. dat de regering
der Verenigde Staten bereid
om met a'.lc andere leden der
Verenigde Naties samen te wer
ken tot het nemen van maatrege
len voor ontwapening.
Niettemin gaf hij de staten die
zullen ontwapenen de raad om zich
te beveiligen- Hoe groot de Ameri
kaanse legermacht is en waar de
troepen zich bevinden, zal
Amerikaanse regering desgewenst
volledig openbaar maken, verklaar
de Austin verder.
Het door Molotof voorgestelde
onderzoek naar de aanwezigheid
troepen, moet, volgens hem,
precies geschieden. Wat het recht
veto betreft, zei hij, dat de
Verenigde Staten tegen wijziging,
r voor verbetering van het ve
torecht zijn.
Het briefport voor
militairen
De Minister van Oorlog heeft ter
kennis van dc Koninklijke Land
macht gebracht, dat met ingang
1 November de portvrijdom
militairen ten aanzien van
brieven is ingetrokken. Portvrij
dom blijft bestaan uitsluitend ten
:ien van door militairen te ver
zenden briefkaarten, met uitzonde
ring van die, welke berichten om
trent handels-zaken of bestellin
gen bevatten.
DE DOOD DER NAZI-LEIDERS
Radio Leipzig heeft gisteravond
verklaard, dat volgens „een te Ber
lijn gedane verklaring" de bewe
ringen als zouden de Nazi-leiders,
die te Neurenberg zijn opgehangen,
pas na 10 tot 16 minuten zijn ge
storven, onjuist zijn.
De dood trad vlug in- De tijd,
waarna de nazi's dood werden ver
klaard, houdt geen verband met
die, waarop de dood in werkelijk
heid intrad. De genoemde 10 tot 16
minuten was de tijd, waarna de
dood door medisch onderzoek werd
geconstateerd"-
Vierde slachtoffer overleden
Het bruiloftsmaal, dat het echt
paar Heyn enige weken geleden
ccn der grootste hotels te dezer
stede aanrichtte, heeft zoals be
kend, een tragische nasleep gehad
In het gezin van prof, Miskotte
te Leiden, dat tot de gasten had
behoord, overleed eerst de oudste
dochter enige dagen later-de echt
gonote van den hoogleeraar. Ook
de bruidegom, de heer. P. Hevn,
stierf onder de zelfde verdachte
omstandigheden. Een minutieus on
dcrzock bracht aan het licht, dat
alle slachtoffers ten gevolge van
V'-v.^iftiging door typhusbacillen
o; 1 hei leven waren gekomen, doch
o. i'.rcnt de besmettingshaard tas
I de GGD tot dusverre volkomen
in het duister.
Eers
de
Idekkit
i' «lroci als dc drie
«de. heeft het onder
ling volksgezondheid van de G
GD, d.ig en nacht bezig liicid
Het is namelijk gebleken, dat
de vierde typhuspatiënt, die inmid
dels ls overleden, op dc dag. dat
het noodlottige bruiloftsdiner werd
gegeven, in hetzelfde hotel hoeft
gedineerd, in gezelschap van een
Maastrichtenaar, die geen nadelige
gevolgen van het maal ondervond
Toen eenmaal was komen vast te
staan, dat hij in tegenstelling met
d'n JVT.-iastrichtefiaar vooraf 'n ha
ring had genuttigd en tijdens het
bruiloftsmaal ook haring was ge
serveerd, ieiddc dit aanknopings
punt naar den leverancier der ha
ringen, waai' zich inderdaad de in
fecticbron bleek te bevinden De
bejaarde schoonmoeder van den
haringli uidelaar, die. omdat ze
hulpbehoevend was tijdelijk bij
haar schoonzoon onderdak had ge
vonden. bleek hacillersdraagiter te
zijn en oorzaal: van de besmetting
die'behalve vier gevallen met do-
minder ernstige typhusgevullen in!
Hij besloot zijn rede met de ver
klaring, dat de algemene vergade
ring in de eerste plaats moet wer
ken als de stem van het geweten
der wereld-
Een belangrijke reactie op deze
rede is die van de Britse delega
tie- Een lid verklaarde, dat de
rede, wat de antwoorden op Mo
loiof's voorstellen betreft, het
zelfde it als het commentaar
Britse delegatie.
Vooral Austin's verklaring dat
de Verenigde Staten pas zullen ont
wapenen als de andere landen ook
beginnen, noemde hij erg belang
rijk.
Het Oostenrijkse parlement heeft
Woensdagavond na een geheime
zitting van twee dagen eenstemmig
een resolutie aangenomen, waarin
gevraagd wordt om de terugtrek
king der Geallieerde troepen.
In de resolutie wordt tevens
gevraagd om „herstel van de
Oostenrijkse onafhankelijkheid"
zoals deze in de verklaring van
Moskou is omschreven. Op dc
vrije volken wordt een beroep
gedaan om te zorgen dat Oosten
rijk werkelijk onafhankelijk
wordt-
De prijs van cokes
1 November zal een nieuwe prijs
regeling voor gascokes inga:
waardoor de maximumprijs vc
gas- en mijncokes uniform wordt
vastgesteld.
Bij levering aan huis van de
bruiker, is de prijs voor cokes 1, 2
of 3, f 4,25, voor grove cokes f 4,05
en voor cokes 4 f 3,90 per eenheid.
In de grote steden mogen deze be
dragen met 10 cent worden
hoogd-
Hoe duur de kerstbomen
mogen zijn
In de Staatscourant is opgeno
men e.en beschikking van de Mi
nister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, waarbij
prijzen, waarvoor Kerstbomen ten
hoogste mogen worden te koop
geboden of verkocht, bij verkoop
aan groothandelaren, kleinhandela
ren en gebruikers, zijn vastgesteld.
Zij luiden voor verkoop aan ge
bruikers per stuk:
tot 49 cm.... f 0,75; 50-69 cm....
f 1.—; 70-99 cm.... f 1.50; 100-124
cm.... f 2.—; 125-149 cm.... f 2,50;
150-174 cm.... f 3,—; 175-199 cm....
,50; 200-249 cm.... f 4,25; 250-
300 c
f 5,-
De prijzen bij verkoop aan
bruikers golden inclusief sleunmid-
del en vergoeding voor het aan
brengen van een steunmiddel.
Bij verkoop van bomen zonder
steunmiddel dienen deze prijzen
met ten minste f 0,35 te worden ver
minderd.
Bij verkoop van kerstbomen, lan
ger dan 300 cm. alsmede bij ver
koop tegen andere voorwaarden
dan de boven vermelde, mogen ten
hoogste prijzen in rekening worden
gebracht, welke tot boven vermei
de in een redelijke verhouding
staan.
i Walcheren. Elf dagen duur-
hior nogeeus geheel te herhalen.
V/ij menen te mogen aannemen,
dat geen Nederlander ooit zal ver
geten, hoe Walcheren werd geteis
terd omdat dit noodzakelijk was
voor het vrij maken van de haven
van Antwerpen, welke haven voor
de bevoorrading van de snel op
rukkende geallieerde legers een le
venskwestie was geworden- Wal
cheren was nog de enige en on
overkomelijke hinderpaal op de
weg naar het inmiddels bevrijde en
vrijwel onbeschadigde Antwerpse
haven-complex.
Hoewel het bombardement van
de zeedijken van Walcheren voor
de Duitse verdediging van het
eiland een zeer ernstige belemme
ring was, de boven het zeeniveau
gelegen batterijen van Vlissingen
beheersten nog steeds do Schelde-
monding.
Tot op die mistige ochtend van
I November 1944. Toen naderden
plotseling de Engelse landingsvaar
tuigen en de verbeten strijd begon-
Onweerstaanbaar drongen ook hier
de geallieerden langzaam maar ze
ker door, dank zij het betere ma te-
daal, dank zij de gevreesde ty
phoons deze vliegtuigen maaic-
ten ondanks de dichte mist op de
eerste November 400 aanvalsvluch-
naar het omstreden gebied.
Maar bovenal dank zij de betere
moraal van de geallieerde soldaten.
Dc slag oin Walcheren, die zul
ke hoge offers vergde van de bnr
gerbevolking en van de gealli
eerde legers was gestreden
weg naar Antwerpen lag open.
En toen de eerste Libcrty-sche-
pen dc Schelde opvoeren, staarde
de bevolking van Walcheren naai
deze schepen die in schier ein
deloze rijen voedsel en materi
aal aanvoerden, over de thans
vrije weg naar Antwerpen- Dc
weg, die leidde naar de uiteind-
lgke overwinning, dc weg d:
liep langs het verdronken land
van Walcheren.
Meisje blaast station te
Jeruzalem op
Een meisje, dat heden onge
merkt op het station te Jeruza
lem had weten te komen, hield
een spoorwegklerk ln bedwang
met een revolver en plaatste en
kele koffers met bommen in de
wachtkamer. Vervolgens rende
zü het station uit, sprong in een
taxi, die met snelle vaart weg
reed, terwijl de politie, die in
middels gealarmeerd was, vurend
uit automatische wapens de ver
volging inzette-
Een Engelse expert zette zich on
middellijk aan het werk om de ge
plaatste bommen onschadelijk te
maken. Een van de drie koffers
werd veilig naar buiten gebracht,
maar toen de expert opnieuw de
wachtkamer binnenrende om de
beide ander koffers te halen, ont
ploften de bommen en de man
werd op slag gedood-
Intussen hadden politie- en
pantserwagens, die met radiotoe
stellen waren uitgerust, alle we
gen rondom het station afgezet,
en de taxi, waarin het meisje de
vlucht had genomen, moest ziel
ten laatste, geen uitweg meer wi
tende, overgeven,
In de taxi bevonden zich 3 Jood
se personen en een hoeveelheid
springstoffen en handgranaten.
Twee van de inzittenden waren ge
wond.
Politie en Britse soldaten zijn on
middellijk begonnen met het door
zoeken van de puinhopen van het
slation, dat voor een deel vernield
Het is mogelijk, dat er nog meer
slachtoffers zijn.
Bij straatrazzia's en huiszoekin
gen zijn nog enkele andere Joden,
die springstoffen bij zich hadden
NEDERLAND VRAAGT LENING
VAN 500 MILLIOEN DOLLARS
AAN
De Internationale Bank maakte
Woensdag bekend. een brief
van de Nederlandse Regering ti
hebben ontvangen, waarin Neder-
een lening van 500 millioen
dollar vraagt.
Tweede Kamer
Wijziging Art. 203 aangenomen
Grote meerderheid voor Art. 192
Lord en Lady Tempelwood
vandaag in Go-s
In aansluiting op ons bericht va
jisleren kunnen wij over het bc
zoele van Lord en Lady Tcmpel-
ood nog het volgende mededelen.
Om half een wordt de hoge gas-
jn een lunch aangeboden in Ho
tel de Korenbeurs te Goes, waarbij
ilillcn zgn Mr- A. J.
Weel, als wnd. Commissaris der
Koningin, de heer C. Philir.se,
oudste lid van Ged. Staten, Ir- Her
van Dienst Landbouw-
herstel en het bestuur van de Slicli
ting Nieuw Walcheren.
Tevens zullen in de Korenbeurs
de besprekingen worden gevo
Na dc besprekingen wordt een
rondrit gemaakt over Walcheren.
Na het bezoek aan Middelburg zal
het gezelschap naar Vlissingen rij
den en vandaar via Middelburg
naar Wcstkapclle gaan. Om zeven
uur moeten Lord en Lady Tempel
wood weer in Brussel zijn-
DEPORTATIES IN DUITSLAND
300 RUSSISCHE TECHNICI VER
VANGEN DUITSE COLLEGA'S
Hel hoofdkwartier van de so
ciaal-democratische partij te Ber-
Mjn deelt mede. dat na het ver
trek van Duitse toihnici naar do
Sow;c« Unie. 300 Russische tochni
■ulUe ondergrondse V-2
tc-Lriichcrr.de (H.-r.-gc
In I
xl'di
i nicir
Aanvulling van de drankwet
Aan de riota naar aanleiding var
het verslag betreffende de aanvul
ling van de drankwet, ontlenen wij
het volgende:
De vraag, of de door de bezet
tingsregeling geschapen toestand
niet beter voorshands bestendigd
kan worden, zodat dit wetsontweip
niet urgent zou zijn, beantwoordt
de Minister van Sociale Zaken ont
kennend. Terugkeer naar normale
omstandigheden brengt mwede, dat
alle belemmeringen, die door de
buitengewone omstandigheden
noodzakelijk waren, uit de weg
worden geruimd, zodra zulks mo
gelijk blijkt.
Vrees voor onevenredige toene
ming vym het aantal slijtvergunnln-
gen behoeft niet te beslaan.
Wat de quaestie van de vergun
ningen van de politieke delinquen
ten betreft, deze val', buiten het
kader van het wetsontwerp
dus buiten beschouwing kunnen
blijven-
Ingevolge de drankwet is de in
trekking van een vergunning door
burgemeester en wethouders
gemeente verbonden aan de
oordeling tot bepaalde straffen. De
drankwet maakt daarbij uiteraard
geen onderscheid lussen politieke
en andere delinquenten.
Overigens worde, er o.
dat een tribunaaluitspraak niet is
een gerechtelijk vonnis en derhal
ve niet tot intrekking van de
gunning kan leiden, tenzij het
bunaal uitdrukkelijk de ontzetting
uit de bevoegdheid het beroep van
caféhouder uit te oefenen uit
spreekt, waarbij aangenomen moet
den, dat ook de gevolgen voor
hel bedrijf wel degelijk onder ogen
zijn gezien.
Scandinavie-Expres
Met ingang van 19 November zal
de Seandinavië-expres gaan rijden,
n.l. van Hoek van Holland naar Ko
penhagen. Van Amsterdam uil, ver
trekt een aantal rijtuigen in deze
nieuwe dienst 3 x per week, n-1.
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
naar Amersfoort, waar deze -ïan
dc treinstellen uit Hoek van Hol
land worden gekoppeld. Uit Kopen
hagen vertrekt op Zondag, Dinsdag
en Donderdag do expres naar Ne
derland. Het ligt in de bedoeling in
volgend voorjaar deze expees
een dagelijkse dienst uit te brci-
Drie nagelaten brieven van
Goering worden niet
gepubliceerd
Da geallieerde bestuursraad
voor Duitsland heeft besloten de
drie door Goering achtergelaten
brieven niet te publiceren .Deze
zullen in geheime archieven opge
borgen en onder berusting van de
bestuursraad blijven.
Een brief was aan zijn vrouw en
een andere aan de Amerikaanse
veiligheidsfunctionarissen te Neu
renberg geadresseerd. Het is niet
zeker of de derde voor het Inter
nationaal Militair Tribunaal o£
het Duitse volk bestemd was.
Aan de orde kwam de grondweta zal
wijziging n.l. het voorstel om art.'
203 aldus te lezen:
„Na de afkondiging dezer wet
wordt binnen twee maanden een
verkiezing gehouden voor een ka
mer voor grondwetsherziening. De
ze kamer overweegt het voorstel
en kan niet dan met de stemmen
van drie vijfden van het aantal le
den de aan haar overeenkomstig
voornoemde wet voorgestelde ver
andering aannemen."
Verder wordt voorgesteld na art
203 drie nieuwe artikelen ln te
voegen, waarin o.a. bepaald wordt
dat de kamer voor grondwetsher
ziening niet mag beraadslagen of
besluiten, zo niet tenminste
vijfden van het aantal leden tegen
woordig is. De leden der kamer
voor grondwetsherziening treden
af op de dag, volgende op die.
waarop tot aanneming of niet aar
neming van het voorstel is beslo-
wel
Het Jweede ontwerp beoogt art,
192 der grondwet aldus te doen
lulden:
„De dienstplichtigen, niet vallen
de onder artikel 191,
dienstplichtigen ter zëè, bestemd
om te dienen in en buiten Europa
mogen zonder hunne toestem
ming niot dan krachtens ene wet
naar Nederlands-Indie, Suriname
en Curacao worden gezonden."
(Thans luidt art. 192: „De dienst
plichtigen te land mogen niet dan
met hunne toesterhming naar Ne
derlands-Indie, Suriname en Cura
cao worden gezonden.")
De heer Burnink (CH) verklaard
dat wat wijziging van art. 192 be
treft, op de steun van zijn fractie
gerekend kan worden. Echter niet
waar het de eerste wijziging be
treft. Respect voor de grondwet,
dat men cieze niet al te gemakke
lijk moet kunnen wijzigen.
De heer van der Goes van Nalers
(PvdA.) is van oordeel dat. als men
spoedige rechtshervorming wenst
men voor voorgestelde wijziging
van art 2u3 zal moeten stemmen.
Ten aanzien van art. 192 merkt
hij op, dat thans de troepen eigen
lijk overai heen gezonden kunnen
worden, behalve naar Indonesië.
Daarin moet verandering komen.
Het is z.j, zaak. dat er gevoelig
heden in Indonesië vermeden wor
den. Van de Regering zou spr. gaar
ne vernemen, wat de voornemens
te dien aanzien zijn, ook wat be
treft het weren van kranten.
Spr.'s fractie zal voor het ont
werp stemmen, Dat brengt conse
quenties mee. Allen, die hopen op
een nieuwe rechtsorde zullen ge
rust zijn.
De heer Schouten (AR) verklaart
dat wijzigingen van hoofdstuk 13
zijn fractie haar stem niet zal ge
ven. Wel zal zij haar stem geven
aan het voorstel tot wijziging van
art. 192. Dit impliceert in geen en
kei opzicht goedkeuring van het
beleid ter zake Indië en ook Impli
ceert het niet goedkeuring van het
beleid, dat op een wapenstilstand
is uitgelopen.
De heer Joekers (P.v.d.A.) gaat
nader in op de geschiedenis van
art. 192. Wanneer de heer Stokvis
zegt, dat het voorstel van 1887 iaën
tiek is aan het thans behandelde,
dan merkt spr. op, dat dc heer
Stokvis van de staatkundige evolu
tie in Indië en een groot deel van
het Nederlandse volk geen kennis
heeft genomen of heeft willen ne-
De heer Stokvis heeft gezegd,
dat de mensen nodig zijn voor de
reconstructie. Op andere punten
hem dat misschien nog
eens onder het oog gebracht moe
ten worden.
Aan het Staatsnoodrecht moet
naar sprekers oordeel zo spoedig
mogelijk een eind gemaakt wor
den, daarom moet het voorstel in
zake art. 191 aangenomen worden.
Voortzetting van de wetgevende
arbeid der Kamer is verzekcra.
wanneer het wetsvoorstel word®
aanvaard. Men heeft dan niet de
onderbreking door verkiezingen.
Daarna wordt gestemd over het
eerste ontwerp (art. 203). Er wor
den 57 stemmen voor en 36 tegen
uitgebracht, zodat het is verwor
pen. Voor aanneming was een meer
derheid van twee derden nodig.
Het tweede ontwerp (art. 192)
wordt aangenomen 8 tegen 9 stem-
A;r de orde komt daarna het
ontwerp tot wijziging van de ar
tikelen 15i tot en, met 166 der ge
meentewet.
De werking in de practijk van do
voorschriften der gemeentewet be
trekking hebbende op de voorbe
reiding van wetsvoorstellen tot ver
anderlng van de grenzen van ge
meenten. heeft naar in de Me
morie van Toelichting werd opge
merkt aangetoond, dal de pro
cedure, vervat in de artikelen 157
tot en met 166. niet slechts weinig
overzichtelijk, doch vooral zeer om
slachtig en tijdrovend ls.
Dc Minister van Binnenlandse
Zaken meent, dat het wetsontwerp
wordt het tot wet verheven, aan
de bestaande bezwaren in belang
rijke mate tegemoet komt.
Het wetsontwerp Haat de commls
sic uit de ingezetenen, genoemd in
het bestaande artikel 158 vervallen.
Tot op zekere hoogte in de plaats
van dit instituut wil het ontwerp
de mogelijkheid openen, dat de in
woners bij Ged. Staten schriftelijk
bezwaren inbrengen tegen de ont-
werp-regcling. genoemd in het
nieuwe art. 158.
Diverse sprekers voerde het woord
Dc heer Beernink (C.H.) bepleit
de wenselijkheid van het behoud
der commissie uit de Ingezetenen.
Hij nodigt de Minister uit het amen
dement-Algera over te nemen en
zcfii gaarne zijn stem toe. als de
Minister komt met een vereenvou
diging der p.ocedure.
Mevr. Fortanier-de Wit (P.v.d.V.I
verklaart het verdwijnen der com
missie uit de ingezetenen niet te
betreuren.
De heer Maenen (K.v.P.) merkt
o.a. op. dat hij zich zou kunnen
voorsteller., dat er bezwaren zou
den rijzen tegen verdwijning van
de commissie uit de ingezetenen.
Maar er komt iets bevredigends
voor in de plaats.
Dc heer Wagenaar (C.P.N.) ont-
ikkelt bezwaren tegen het ophef
fen der commissie. Hij verklaart
zich voor het amendement-Algcra.
De heer Tuin (P.v.d.A.) juicht de
vereenvoudiging der procedure toe
De door cle Minister voorgestelde
weg is z.t. alleszins aanvaardbaar.
Degenen, die de oude commissie
terug willen, kunnen sprekers frac
tie-genoten niet ondersteunen.
De Minister van Binnenlandse
Zaken, de heer Beel betoogt in zijn
antwoord o.a. dat speciaal met het
oog op de wederopbouw vereen
voudiging noodzakelijk is. De plan
voor de wederopbouw vereisen
d en ze mogen niet tegenge
houden worden door de verkiezing
ui de commissie uit de ingezete-
De beraadslaging wordt daarna
gesloten.
Tribunaal Goes
Familievete de oorzaak van alle kwaad
Gisteren stond voor het Tribu
naal terecht de 25-jarige scheeps-
werktuigkundige Andreas Baa-
rends, uit Goes. Hij hail o-a. dt
beruchte Sieinons cn Rosier des
tijds verzocht om zijn ooni J. F
B. in Duitsland le werk te stel
len. cn als W.A.-inan meegedaan
aan dc knuppclpartijen op 2c
Pinksterdag van 1911-
Verder had hij nog een behoor
lijke lange dagvaarding te verwer-
Baarends gaf het hem ten laste
gelegde grotendeels toe, alleen had
hij niet geknuppeld, met Pinksteren.
Wat de kwestie met de oom be
trof, dit was een familievete, die
reeds vele jaren duurde-
Een woningkweslie was de aan
leiding volgens Baarends, dat hij,
vol woede naar Lenshoek was ge
gaan, doch hij had niet gevraagd
n zijn oom te laten spitten.
In 1943 was hij bij de Ned. Spoor-
egen in dienst gekomen en had
daar een machinist leren kennen,
die hem zoetjes aan van het ver
keerde pad had afgebracht.
Op de vraag van do voorzitter
waarom hij eigenlijk lid was gewor
den, antwoordde hij, dat hij dooi
de propaganda in dc pers en de
radiu, zo beinvloed was geworden,
dat hij niet anders kon dun als lid
toetreden.
Aan de knuppelpartij in Restau
rant de Pool, had hij absoluut mot
mee gedaan, en was zelfs wegge
gaan omdat hij „de ellende" niet
kon aanzien.- Dit verhaal klonk
echter nog al onaannemelijk daar
hij zich niet heeft bedankt, was
toch zeker wel te verwachten zou
zijn van iemand, "die een dergelijk
optreden niet goedkeurt.
Nadat zijn echtgenote nog als ge
tuige was gehooid, verschenen nog
twee getuigen die zeer gunstige ver
klaringen voor hem aflegden- Het
waren de heron Brink en de Grauf
beiden spoorlul, die lange tijd met
hem hadden samengewerkt en hem
als een goedhartig mens hadden le
ren kennen.
Dc pleiter Mr. F. W. Adriaaoso
noemde het geval van Baarends
een „vervelend zaaltje" cn was
er van overtuigd, dat de Goessc
Tribunaal-leden wel niet zo
gauw geneigd zouden zgn de man"
„de Verzoeningsbus" (e geven.
(Het mag geen verschil uitmaken
of het een Goes' Tribunaal is of
ccn uit Iloukong) Red.
Hg wees verder op verdachte'»
goede daden cn bepleitte clemen
tie.
NET ALS HESS!'
stond eveneens terecht. Hij was
lid van de N.S.B. en N.V.D- ge
weest- had bij de bunkerbouw go-
werkt en had als wachtman dienst
gedaan, bewapend met een geweer-
Ondanks vroeger afgelegde ver
klaringen ontkende hij het dragen
van een geweer en verder onder
vraagd, scheen hij plotseling aan
geheugen-verlies le lijden, net als
eens een Duitse collega'. Hij was
lid geworden omdat zijn vrouw zie
kelijk was en hij bang was naar
Duitsland te moeten, wat niet klop
te omdat hij in 1941 lid van de par
tij wevd. terwijl ook het kleine pen
sioc-n een aanleiding was geweest
Zijn vrouw, die gehoord werd en
erg doof bleek te zijn, had echter
haar mondje wel bij zich -en ver
zocht de griffier, die nu eenmaal
een vriendelijk gezicht weet te
trekken om „een arme vrouw niet
uit le lachen"-
Pleiter was Mr. P. C. Adrioanea
die aan het eind van zijn pleidooi
om onmiddelijke invrijheidstelling
verzocht, waaraan het Tribunaal,
na inRaadkamer te zijn gegaan,
geen gevolg gaf.
VERRAAD „EN DETAIL".
Tevens stond terecht de 32-jarige
Wilheimina v. d- Berge, uit Kapel-
Ie, die lid van de N-S.B- was gc-
•eest en verraad in het klein had
gepleegd door de N.S.B.-er Paarde-
koper te vertellen dat de heren
Zandee. Verhulst en Hundersmarok
bij de N.S-B -er van Stel de gouds
bloemen uit diens tuin hadden ge
plukt en daarmee diens deur had
den versierd-
Ook op de terechtzitting, dia
hierdoor volgde, had h{| deze vel
.klaring bevestigd, Mr. F. W.
Adrisanse wist echter het Tri
bunaal mild te stemmen en tl«
verdachte in vrijheid tc krijgen.
