VRIJE STEMMEN
Generaal Smuts bezoekt Nederland
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Wist U
De Conferentie van Pankalpinang
Minister Lieftinck ontvangt journalisten
Goede vooruitzichten in Canada
Gratieverzoek verworpen
Nieuwe bonnen
2e JAARGANG
NUMMER 597
DIRECTEUR: B- G. JCLOOSTERZ1EL.
REDACTIE EN ADMIJÏÏSTRATIE: GOES,
BEESTENMARKT 2. TEL. 2163, GIRO 410357
ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK l 0.26.
PER MAAND f1.12'/;; PER KWART, f 3.37'/:
DONDERDAG 10 OCTOBER 1014
HET" WEER
Minder bewolking
Half lot licht bewolkt, droog weer
koude ochtend, in do namiddag iets
zachter dan gisteren. Tijdelijke vrij
krachtige Oostelijke lot N.O. wind.
Een groot figuur uit de Boerenoorlog
Een groot politiek succes: Onvoorwaardelijk zelfbestuur
voor Transvaal
In verbande met liet bezoek van veldmaarschalk Jan Christiaan
Smuts aan Nederland cn aan onze provincie, volgt hier een le
vensschets van deze belangrijke figuur.
De schoolmeester van het Afri
kaanse dorp RIebeek West kreeg
in 1380 een bleke en wat schuwe
leerling op school. Deze tienjarige
leerling ontwikkelde zich tot oen
der meest leergierige en intelligen
te pupillen, die ooit zijn broek op
die schoolbanken versleet- Dat was
Jan Christiaan Smuts, zoon van
een stuggen Calvtnislischen, Hol
landsen boer uit Malmsbury, 30
km- ten Noorden van Kaapstad en
van een afstammeling der Franse
Hugenoten.
Toch liep die leerling we', wat
hard van stapel. Hij verslond let
terlijk boeken en werkte zo hard
voor het toelatingsexamen van de
Victoria-school te Stellenbosch, dat
hij ziek werd- Desondanks slaagde
hij met vlag en wimpel en daarna
volgde weer een tijd van hard wer
ken en ijverig studeren, die hem
tot zijn volgende doel bracht: Cam
bridge In Engeland.
Zijn studietijd te Stellenbosch
liet hem weinig gelegenheid tot
het maken van vrienden. Toch zag
hij nog kans om zijn hart te verlie
zen aan een van zijn medeleerlin
gen, Sibylla Margaretha Krige,
dochter van een vooraanstaande fa
milie uit Kaaps1-'d-
Smuts voltooide iu Engeland zUn
rechtenstudie en werd geen predi
kant. zoals zUn vader zo graag zou
hebben gezien. Reeds in 1894 werk
te hjj alB advocaat bU het Hoge Gc-
reolitshof te Kaapstad, juist aan het
begin van die schter legendarische
periode van het voorspel en het
voeren van de Boerenoorlog.
De jonge advocaat raakte van
zelfsprekend in de politiek verzeild,
jan Smuts deed daarbij geen half
iwerfc- Hij voerde eon heftige anti-
'Britse campagne, werd benoemd tot
Procureur-Generaal van de Repu
bliek en trouwde zijn liefste uit
ztjn schooljaren- Een Jaar nadien,
in 1899, brak de Boerenoorlog uit-
JA ff SMUTS WERD SOLDAAT.
Hij streed na de val van Pretoria
met de La Rey in West-Transvaal
•n voerde met 230 man een jaar
later, toen de Engelsen vrijwel
iedere tegenstand hadden gebro
ken, over de Oranje-Rivier een
aanval in de Kaapkolonie uit. Zijn
legertje groeide al spoedig tot 3000
man aan voordat de Britse bevel
hebbers in de gaten hadden, wat er
eigenlijk aan de hand was-
Na het sluiten van de vrede was
Smuts een baardige, stevige kerel,
inplaats van het geleerde en wal
schuwe advocaatje, geworden.
1 Zijn optreden kenmerkte zich
door kracht cn beslistheid, dio zijn
persoonlijkheid tot op heden Is bij
gebleven.
Botha en Smuts zijn de grote na
men uit het Transvaal van die
tijd. Het waren ook grote vrienden,
die nauw samenwerkten. Smuts be
zocht Engeland en kwam met een
groot politiek succes: Onvoorwaar
delijk zelfbestuur voor Transvaal,
thuis.
HET STICHTEN VAN DE UNIE
Op politiek gebied waren er ver
der de voortdurende wrijvingen
tussen de vier kolonies. Deze toe-
"stand werd onhoudbaar- Tegen het
verzet van Steyn en Herzog In,
werd in 1908 te Durban een Natio
nale Vergadering belegd- Het jaar
daarna werd de Unie van Zuid-Af-
rika een feit en drie maanden la
ter waren Botha als Minister-Pre-
'sident en Smuts als Minister van
Financiën de feitelijke regeerders
"van Zuid-Afrika-
De jaren tot dc eerste wereldoor
log waren gewijd aan opbouw cn
Interne regelingen. Er waren sta
kingen cn loondisputcn, anti-En
gelse gevoelens cn de organisatie
van ccn nieuw militair systeem.
In 1914 vonden de meeste Zuld-Af-
rlkaanders, dat zij met de oorlog
niets te maken hadden en er brak
zelfs een opstand in West-Trans
vaal
Bt>. e:i Smu'.s maakten korte
metten met die opstand en voerden
daarna een expeditie tegen dc Duit
sers in West-Afrika aan, die tot
een succesvol einde werd gcieici.
Nadien kreeg Smuts als Engels
Luitenant-Generaal het bevel over
i Oost-Afrika.
hij zeide: „Ik heb tact noch geduld
en zult mij moeten nemen, zoals
Generaal Smuts werd in 1942 op
nieuw tot lid van het Engelse oor
logskabinet benoemd en bepleitte
al spoedig het overgaan tot een of
fensieve strijd na een dofensieve pe
rlode. In diezelfde tijd bepleitte hij
ook reeds het stichten van een
„Brits Gemenebest van Volkoren"-
Ala staatshoofd van de Zuid-Af
rikaanse Uulo waren dc werkzaam
heden van Smuts vele. Op 24 Me!
1941 kreeg hij de maarschalkstaf.
De rol van de thans 76-jarige Jart
Christiaan Smuts, die deze dagen
ons land bezoekt, was in de laatste
jaren een nog zeer belangrijke, zo
wel van internationaal als van
Zuid-Afrikaans standpunt uit be
zien.
Zijn arbeid voor de Verenigde
Naties, die in 1945 voor het eerst
te San Francisco bijeen kwam, zo
wel als voor de vredesconferentie
is zeer belangrijk geweest, getuige
ook zijn rede van 7 October te Pa
rijs. Zijn streven is, zoals hij zegt
een vredige wereld. Dit spreekt
ook uit zijn verklaring Over de
Verenigde Naties en de atoombom-
„Indien de atoombom in handen
van een wereldorganisatie is, zou
dit gecontroleerde wapen de toe
komstige wereldvrede en het uit
sluiten van oorlog kunnen beteke
nen. Op zichzelf kan de atoombom
een gevaar voor de mensheid bete
kenen- Tesamen met de organisatie
van de Verenigde Naties kan hij
een vaste garantie voor de wereld
vrede zijn." Deze twee nteuwe ont
dekkingen aan het einde van een
grote oorlog zullen, indien zij op
de juiste manier gekoppeld worden
wellicht veel meer betekenen, dan
de geallieerde overwinning, zij zou
den het patroon voor een komende
vredige wereld kunnen vormen-"
Gebrek aan deze belde eigenschap
pen heeft hem het leven In d; daar
na volgende jaren moeilijk ge
maakt. Zijn oude vijand Herzog
kwam v/eer In het geweer. Met har
de hand greep Smuts in, doch In
1924 werd hij bij de algemene ver-
dat de Poolse vloot is uitgebreid
met een aantal Russische oorlogs
schepen?
dat de Amerikaanse divisies, die
betrokken waren bij de landingen
in Zuid-Frankrijk de zwaarste ver
liezen van de oorlog geleden heb
ben?
dat buiten Leningrad 400.000 volks
tuintjes liggen, die alle bebouwd
worden?
dat bijna twee millioen gedemo
biliseerde Amerikaanse soldaten
werkeloos zijn?
dat van de 80.000 Joden, die vóór
de oorlog in Yougo-Slavië woon
den. er nog elfduizend in leven
zijn?
dat de Pari.tse metro in 1043 an
derhalf milliard reizigers heeft ver
voerd?
dat volgens de New York Times
17 millioen Amerikanen aan kan
ker lijden?
dat de bomschade aan de Sint
Paul's Cathedraal te Londen ver
oorzaakt door de Duitse bomaan
vallen geraamd wordt op honderd
duizend pond sterling?
kiezingen verslagen en Herzog
werd Minister-President van de
Eerste Nationalistische Regering.
Nu volgde een tijd van minder
openbare activiteit, die aan studie
en reizen was gewijd. Bij de ver
kiezingen ln 1929 bleven Smuts en
zijn aanhangers ln de oppositie. De
rustelooze advocaat, soldaat en
staasman schreef ln die tijd een
boek „Holism and Evolution", dat
zijn levensfilosofie weergeeft, (groei
en vereniging der delen tot een
krachtiger geheel langs de weg van
evolutie).
NIEUWE MOEILIJKHEDEN
De rol van Jan Smuts als Staats
man was echter nog niet uitge
speeld. In 1932 verliet- Zuid-Afrlka
de Gouden Standaard. Door de eco
nomlsche en sociale moeilijkheden
van het land gedreven sloegen de
beide aartsvijanden Smuts en Her
zog de handen ineen en bij de al
gemene verkiezingen in 1933 kwa
men zij tesamen terug met de sterk
ste regering uit de geschiedenis
van Zuid-Afrika. Deze regering
hield tot 1939 stand tot opnieuw
een oorlog verdeeldheid ln de Unie
bracht.
De toestand van de Unie was niet
eenvoudig- Er was letterlijk niets
voor oorlogsvoering gereed, doch
het duurdé niet lang of land- en
zoestrijdkrachten alsmede de oor
logsproductie waren georganiseerd.
MOTORSCHIP BM WALSOOR
DEN GESTRAND
Door tot op heden nog onbeken
de oorzaak is het Nederlandse mo
torschip „Audacla" bij Walsoor
den gestrand.
De „Audacia" ts een motorschip
van ongeveer 400 ton. Het is eigen
dom van de firma C. Minnaar te
Overschie, maar ln beheer bij de
olie-, scheepvaart- en bevrach
tingsmaatschappij N.V. te Rotter
dam. Het schip was gisteravond
om acht uur utt Antwerpen ver
trokken met een lading kunstmest,
bestemd voor Stavanger.
Nederlands Indiè
Verklaring van Sjahrir
REDE VAN DR. VAN HOOGSTRA
TEN OP DE CONFERENTIE VAN
PANGKALPINANG
Op de conferentie van Pangkalpi-
nang heeft de Directeur van Econo
mische Zaken, Mr. J. E. van Hoog
straten, als antwoord aan verschil
lende sprekers verklaard, dal er bij
het herstel van het economische "le
ven in Nederlands-Indië verschillen
de tegenslagen zijn geweest, n.l. ver
traging in het vervoer van goede
ren uit Australië, stakingen in he
buitenland, moeilijkheden bij de aai
voer van levensmiddelen tengevol
ge van de elders heersende nood er
de toestand op Java. Het voedselte
kort vormt thans het voornaamste
probleem.
Mr. van Hoogstraten verklaarde
verder, dat met het oog op de on
zekerheid van de toekomst een ecc
nomisch plan nog niet kan worder
opgesteld.
Tenslotte kondigde Mr. van Hoog
straten aan de Invoering van socia
le maatregelen op het gebied van
a politieke- en Techtsposltie;
b de contbole op de veiligheid en
de bescherming van de arbeid;
c sociale- en gemeenschapszorg;
d kolonisatie en emigratie.
Da invoering van deze maatrege
len, alsmede de instelling van eer
Centraal Orgaan voor Welvaarts-
zorg, kunnen zeer spoedig verwacht
worden.
Proces Neurenberg
van Goering, Bormann, Frick, Rosenberg,
Streicher, Von Neurath, JodI en Raeder
H- M. dc Koningin heeft be
sloten, het verzoek om Inter
ventie, gedaan door de verdedi
ger van Dr. Seyss-InQuart
niet in overweging te nemen.
GRATIEVERZOEK VAN HERMAN
GOERING AFGEWEZEN
De Geallieerde Bestuursraad
Berlijn heeft Woensdag de verz
ken om gratie ten behoeve van Goe
ring, Bormann, Frlck, Rosenberg
en Streicher na een bespreking
anderhalf uur afgewezen.
Over de verzoeken ten behoeve
jn Jodl, von Neurath en Raeder
werd wel gesproken, doch beslissin
gen hierover zijn nog niet gevallen.
OOK GRATIEVERZOEK VAN
VON NEURATH AFGEWEZEN
Later wordt gBmeld, dat ook dc
Geallieerde Bestuursraad het
zoek om gratie van Von Neurath
heeft verworpen.
GOERING EEN GEBROKEN MAN.
Een beambte van de Neurenber-
ger gevangenis heeft meegedeeld,
dat Goering een gestagen en gebro
ken man is- Hij is woedend omdat
Schacht is vrijgesproken- De ;oe-
stand der veroordeelden is er ove
rigens een van doffe berusting- Zij
spreken niet over het vonnis en
doen alsof zij het verwachtten.
Sommigen tonen zich verrast of
ontstemd over het vrijspreken van
Schacht en Von Papen, doch koes
leren niet dezelfde gevoelens ten
In Europa maakte generaal Smuts
een a'antal reizen langs liet front,
ontwierp het plan voor dc verdedi
ging'van dc stad Londen cn van
Engeland tegen luchtaanvallen cn
bewerkstelligde tenslotte de stich
ting van de beroemde Royal Air-
forcc (RA,F.) door het samentrek
ken van de luchtstrijdkrachten van
Land- cn Zeemacht.
In die tijd sprak Smuts ook reeds
over een Volkenbond (1917) met
Botha nam hij deel aan dc Vredes
conferentie te Versailles- Het Vre
desverdrag was een biltere teleur
stelling voor hem-
Na reizen door het geteisterde
Europa keerde Jan Smuts naar
Zuid-Afrika terug- Daar overkwam
hem het grootste verlies van zijn
leven: zijn oude vriend en collega
Botha stierf en Smuts werd Mi
nister-President. Tijden? de eerste
V kabinetsvergadering onder zijn lei
ding gaf hij uiting aan zijn verdriet
en het besef van dit verlies, toen
Drew Pearson dementeert
Amerikaanse dementi
Pearson, de Amerikaanse journa
list, heeft Reuter meegedeeld, dat
de Verenigde Staten atoombommen
aan Engeland hebben afgestaan,
nadat een desbetreffend verzoek
van de Britse Premier Attlee, was
afgewezen. De Verenigde Stalen
hebben tenslotte toegegeven, om
dat Canada dreigde, dat de „atoom
overeenkomst" tussen de drie lan
den zou eindigen, wanneer Groot
Britannië geen atoom-bommen tot
zijn beschikking zou krijgen. Te
gen Januari 1947 zouden de V.S.
het dan zonder het Canadese ura
nium hebben moeten stellen, het
geen de aanmaak van atoombom
men ten zeerste zou hebben bemoei
lijkt.
Pearson weigerde te zeggen, wie
hem had ingelicht.
aanzien van Fritsche. Geen van de
veroordeelden zegt een goed woord
van Goering-
Sauckel, de slavendrijver
Nazi's, gelooft dat zijn doodvonnis
een vergissing Is, ontstaan door
een verkeerde zin in de bewijsvoe
ring. Hij gaat voort brieven te
schrijven over zijn vonnis die door
de gevangenisautoriteiten alle aar
het Internationale Militaire Tribu
naal worden geadresseerd.
Het Agence France Presse ver
neemt, van niet officiële .zijde,
dat ook de verzoeken om gratie
ten behoeve van de voormalige
Duitse generaals Jodl en Keitel zijn
afgewezen door dc Geallieerde Be
stuursraad te Berlijn-
Vlucht van Amerikaanse
superforten rond de aarde?
Stuart Symington, assistent van
den Anicrikannscn minister van
Oorlog voor luchivaartaange-
Icgenheden, heeft op een pers
conferentie onthuld, dat de !e-
gerluchtmacht der V.S., voor
nemens is om een aantal super
forten uit te zenden voor een
vlucht rond de aarde, indien
hel departement van Buiten
landse Zaken aan dit plan zijn
goedkeuring hecht.
"De reden hiervoor," aldus Sy
mington, „is het uitwerken van
technische vraagstukken, welke
zich voordoen bij grote vluchten,
ondernomen door een groot aantal
vliegtuigen. Indien het Departe
ment van Buitenlandse Zaken de
politieke toestand in de wereld
geen belemmering acht voor een
dergelijke onderneming, zal deze
over enkele weken door een groep
/ah 8 £t 24 vliegtuigen worden uil-
jcvoerd. De- toekomstige veiligheid
/an de V-S- zal in de lucht geves-
,igd moeten worden.
Indien Amerika wordt aange
vallen, zullen onze tegenaan
vallen onmiddellijk worden
uitgevoerd- Hiervoor zal nodig
zün, dal troepen vervoerd of
neergelaten worden."
Pas sinds enkele dagen per vlieg
tuig uit de Verenigde Staten te
ruggekeerd, heeft minister P. Lief
tinck Woensdagmiddag in zijn De
partement de Nederlandse journa
listen ontvangen-
Het eerste doel van de reis van
de minister was de vergadering bij
te wonen van de „Board of Gover
nors" van het Internationale Mo
netaire Fonds en van de Internatlo
nale Bank voor Herstel en Ontwik
keling- Van de gelegenheid heeft
hij echter gebruik gemaakt on
Ottawa een bezoek te brengen
zijn Canadese ambtgenoot Minister
Usley, met wien hij verschillende
belangrijke onderwerpen heeft ki
nen bespreken, zoals de certifica'.
van Canadese effecten, de afwikke
ling der transacties met de Canade
zen inzake het overschot
logsmateriaal in de z.g. dumps, de
afrekening met de Militaire Auto
riteiten in verband met de vorde
ringen en schulden, ontstaan tij
dens de aanwezigheid der Canadese
bevrijdingstroepen alhier, alsmede
een punt van vitaal belang voor
ons land: de houtvoorziening. Onze
exportindustrie, zo deelde de Mi
nister mede, verslindt eenvoudig
hout aan het hoog nodige verpak
kingsmateriaal.
In dit verband merkte de Minis
ter op, dat hem gebleken is, dat de
Nederlandse importeurs veelal te
weinig bekend zjjn met dc Canade
se markt. Dank z(j het oude Cana
dese credict van 125 millioen dol
lar, laat onze deviczenposilie te
genover Canada nog ccn aanmerkc
Ijjkc ruimte toe, aaugezien van dit
crcdiet stellig nog niet zoveel is
verbruikt, tcrwtfl bovendien met
wilde geen misverstand laten heer
sen over het feit, dat de verkoop
van Nederlands bezit aan Amerl-
kaanse effecten, waartoe sinds 20
Sept. de gelegenheid is opengesteld,
thans moet geschieden op een la
gere New Yorkse beurs en dus met
dollarverlies-
Amerika was n.l. niet bereid om
de opbrengst van effecten vrij te
geven, indien niet de lange en zeer
moeizame procedure was ingesteld,
dat daarmee geen vijandelijk eigen
dom gemoeid is, vrezend, dat an
ders de provenuen uit de verk>.up
in handen van de vroegere vijanden
zouden geraken.
Vervolgens wees Minister Lief-,
tinck er op, dat de geleide econo
mie in de Ver- Staten steeds meer
op de achtergrond raakt en met
Wallace de laatste New-Dealer
verdwenen- Zijn opvolger Harrim:
is een voorstander van de vrije eco
Vervolgens het vraagstuk bespre
kend van de gewenste hervatting
van het economisch verkeer tussen
Nederland en Duitsland, zeide de
minister, dat hij dit vraagstuk met
zijn Engelse en Amerikaanse ambt
genoot, resp- de heren Dalton en
Snyder in Amerika aangeroerd, e~
hen er op gewezen heeft, dat Ned.
land zeer grote belangen heeft bij
>en hervating van het economisch
■erkeer met zijn Oostelijk achter
land en wellicht belangrijke b'j
dragen kan leveren in het kader
de politiek der grote mogend
heden' t.a.v. Duitsland, o.a- door
grondstotdiensten en bankierdien
sten. Uitgaande van het beginsel.
dat Nederland moet ingeschakeld
worden in het nieuwe economische
gonncn en hebben geduurd tol
19.00 uur plaatselijke tijd.
Vrijdagochtend 11 October zullen
zij worden hervat.
VERKLARING SJAIIRIR
Volgens Radio New Delhi zou
Sjahrir gezegd hebben, dat de In
donesiërs bereid zijn zeer voorna
me concessies en garanties aan de
Nederlanders te doen, Indien deze
dc onafhankelijkheid van Java en
Sumatra willen erkennen.
Sjahrir zeide, dat de Indonesiërs
zouden toeslaan, dat Nederlandse
waarnemers en Nederlandse troe
pen gedurende de overgangsperio
de In Indonesië zouden blijven. Zij
zijn er echter beslist tegen onder
Nederlands bestuur te blijvcu.
Het op Flores verschijnende dag
blad „Flores" deelt mede, dat ln
de raad van Vorsten van hel et-
land is besloten een Federatie van
Vorstendommen te stichten. De Fe
deratie zal worden bestuurd door
de Vorstenraad, bijgestaan door
een volksraad.
dit crediet stellig nog niet het laat j leveil van West-Europa, heeft de
ste woord is gesproken.
In Canada staat men nl- zeer wel
willend tegenover Nederland ci
wil men niets liever dan met Ne-
derlaud in nauwe handclsbctreltkin
gen te staan.
T-a.v- de Ver- Staten hebben on
ze inkopen aldaar voor 194G dek
king gevonden door een betrekke
lijk geringe export van goederen
en diensten, voorts door het ;n
Maart met de Export-Importbank
afgesloten ongedekte credict
200 mjllioen dollar, door de
Ameril'ca geaccumuleerde dollarsal-
di en door dc liquide middelen die
het resultaat waren van de aflos
sing van de obligatieleningen. Voor
1947 zal het aankoopprogramma
stellig niet minder zijn dan voor
dit jaar. In 1947 zullen dc buiten
landse credietbehoeften voor
voerdoeleinden waarschijnlijk
top bereiken, terwijl de betalings
balans waarschijnlijk een groot de
ficit zal vertonen. In 1947 zullen
zich dus grote financiële vraagstuk
ken aan ons voordoen.
Hoe staan nu de kansen t.a.v- de
benodigde eredieten? De Minister
was hieromtrent niet bijzonder op
timistisch. Dc Export- cn Impor:-
banlc is in dit opzicht afhankelijk
het fiat van het Congres, dat
steeds minder zin vertoont om met
credieverlentng voort te gaan- De
fondsen waarover de bank beschikt
zijn gereduceerd tot 310 millioen
dollar ^en aangezien men hel tijd
vak der „Emergency" voorbij acht
en inmiddels dc Inlernalionile
Bank geconstitueerd is, worden de
credietvragers thans naar deze in
stelling verwezen-
Niettemin zal Nederland, wat zijn
behoeften voor 1947 betreft, bij de
Internationale Bank moeten aan
kloppen, die onze aanvragen wel
willend zal behandelen. Nederland
aldus lichtte Minister Lieftinck toe
komt daartoe stellig het eerst voor
aanmerking, aongezien het van
alle Europese landen het gunstigst
beoordeeld wordt- Vervolgens zul
len wij van onze overige ac(iva ge
bruik moeten maken, t.w. de Ame
rikaanse investeringen. De Minister
Minister hierover inleidende be
sprekingen gevoerd, die wellicht
voor de toekomst van betekenis
kunnen blijken.
T.a-v- het herstel van Duitsland
ziet de minister twee moeilijkhe
den:
1. De vraag, zal Duitsland weer
een economische eenheid worden,
m-a-w. zullen de zones worden af
geschaft.
2. Welke economise he structuur
zal men toelaten zich te ontwikke
len in het Westelijk gebied.
Pas na de precisering hiervan
kunnen belangrijke stappen wor
den gedaan in de richting van de
vraag: hoe zal men trachten het
economisch herstel van Duitsland
te bevorderen en welke rol zal Ne
derland daarbij spelen. Ook de po
sitie van de Nederlandse zeehavens
heeft de minister in dit verband ter
sprake gebracht.
In antwoord op gestelde vragen
deelde de minister nog mede. dat
indien hij naast aanbod ook een
Nederlandse vraag naar Amerikaan
se fondsen zou toelaten, de kans
zou beslaan, dal de vraag zou op
treden tegenover het aanbod, zo
dat veel minder fondsen op de
Amerikaanse beurs verkocht zou-
irden en ve'el minder dollars
zouden binnenstromen- T-a.v. de
ontwikkeling der eredieten die wij
kunnen verkrijgen merkte de mi
nister nog op, dat hij er op aan
dringt een deel van de aankoopbe-
hoefteit ook te dekken in Canada
het sterlinggebied. Hij hoopt
k met Sowjet-Rusland tot zaken
komen, zodat wij in de toekomst
niet in die male dollars zullen no
dig hebben als thans-
De minister prefereert buitenland
se leningen op langen termijn bo
ven de liquidatie van het effecten
bezit, aangezien men ln het eerst
genoemde geval anticipeert op een
herstel van het Nederlandse eco
nomische leven en de betalingsoa-
lans van het koninkrijk zich zoda
nig kan ontwikkelen, dal de lenin
gen op de duur worden terugoe-
taald zonder liquidatie op groie
schaal-
De Indonesische leider Saleh Oe
mar heeft, bij een beschrijving van
de werkzaamheden van het volks
leger (Laskar Rakjat) bij Medan,
tn het Republikeinse blad „Mini
bar Oemoem" verklaard, dat hel
volksleger in feite geen aandeel
van het leger uitmaakt. Hij zegt,
dat het een organisatie is, waarin
de Indonesische jeugd ervaring
kan opdoen, zonder dat daaraan
voor de regering kosten zijn ver
bonden.
RECHTSPRAAK OP AMBON
De „Pa^tai Indonesia Merdeka
Ambon" 'heeft de regering telegra
fisch verzocht, bij de rechtbank op
Ambon zo spoedig mogelijk een In
óonösisch jurist te plaatsen, opdat
de belangen van Indonesische be
klaagden naar behoren zullen wor
den behartigd. Thans is volgens
het telegram de rechtbank hoofdza
kelijk samengesteld uit Nederlan
ders van uiteenlopende politieke
schakering.
Naar aanleiding van dit bericht
heeft Aneta bij het departement
van Justitie inlichtingen ingewon
nen, waarbij bleek, dat een tele
gram van deze strekking nog niet
ten Deparlemente was binnengeko
men.
■n vestigde er echter de
t op, dat politieke overtuiging
Ie rechtsbedeling als factor
niet ter sprake mag komen in ver
band met dc eisen van rechtvaar
digheid. Overigens heeft de rege
ring reeds eerder ccn dringend be
roep gedaan op Indonesische juris
ten. om zich aan de rechtspraak
te wijden cn Indonesiërs, die zicli
hiertoe geroepen gevoelen, kunnen
aanstonds met ccn rechterlijk ambt
worden bekleed.
AMACAB-REGISTRATIES
Ter voorkoming dat de rechtheb
bende eigenaren gedupeerd wor
den door het wegslepen van huis
raad en meubels door instellingen
en particuliere personen het
geen plaats had in de verwarde
perioden, welke Bandoeng in het
afgelopen jaar beleefde is een re
gistratieplicht verordonneerd. Ook
hetgeen men in gebruik kreeg via
relief- of bezettingsinsfanlies (soms
ook rechtstreeks van de Japanse
beheerders), moet worden aangege
ven. Niet voldoening aan deze re
gistratieplicht is strafbaar. Vanwe
ge de Amacab wordt voorts herin
nerd aan de verplichting tot het
doen van aangifte van onbeheerde
installaties, machines, materialen,
grondstoffen enz.
rubbei-positie op Zuid-Bornco
is gedurende de laatste maanden
sterk vooruitgegaan. De totale pro
ductie van bevolkingsrubber in
Augustus bedroeg 70°/o van de voor
oorlogse.
De rubberplantage op Banka met
een totale oppervlakte van 32.292
h.a. (3'/o van de oppervlakte van
het eiland) tellen 13 millioen bo
men, waarvan er 9 millioen' kun
nen worden getapt. Het regenera-
tiebedrijf te Muntok werkt sedert
Juli j.l.
Een Skymaster van dc Pan-Ame
can Airways zal, met een beman
ning van 10 koppen en voorts amb
tenaren van het Amerikaanse De
partement van Buitenlandse Zaken
hel Amerikaanse leger en de Ame
rikaanse marine aan boord, om
streeks 10 November een verken
ningsvlucht naar Nederlands-Indië
maken.
Hel doei van de vlucht ts hel
bestuderen van de mogelijkheid
een luchtverbinding lussen Ameri
ka en Nederlands-Indië te openen.
Een aantal Amerikaanse correspon
denlen zal vermoedelijk de tocht
meemaken.
voor de tweede helft van de lie
periode 1916 (13 t-m, 26 October).
BONKAARTEN KA, KB, ICC 610,
125gram boter
125 «ram margarine
of 100 gram vet
628 boter enz- 250 gram margarine
of 200 gram vet
620 algemeen 200 gram kaas (waar
van 100 «ram korstloze kaas]
621 algemeen 250 gram zachte
zeep
.2 algemeen 100 gram bloem
B 28 reserve 1600 gram brood
C 28 reserve 800 gram brood
100 gran^kaas (waar-
50 gram korstloze kaas)
BONKAARTEN LA, LB, LC 610
537 vlees 100 gram vlees
538 vlees 400 gram vlees
A 10 melk 4 liter melk
B 10. C 10 molk 7 liter melk.
BONKAARTEN KD, KE 610
110, 111 hrood 800 gram brood
118 boter enz. 230 gram boter
119 boter enz. 125 gram margarine
of 100 gram vet
120 algemeen 100 grain Itaas (waar
van 50 grain korstloze kaas)
121 algemeen 250 gram zachte zeep
D 28 reserve 800 gram brood
E 28 reserve 250 gram rijst, kin-
dcrmccl of kinderbiscutl)
D 29 reserve 100 grain bloem
E 29 reserve 300 gram bloem
BONKAARTEN LD, LE 610
TABAKSKAARTEN ENZ.
T 51 2rantsoencn tabaksartikelen
X 51 2 rantsoenen tabaksaTtikelen
Ingezonden'Mededeling
V 52 200 gr. prima chocolade
en/of suikerwerken van
C. Jamin.
X 32 200 gr. prirnu chocola
de en/of suikerwerken
van C. Jamin.
Voor de week van 20 t.m- 26 Oc
tober zullen nog bonnen worden
aangewezen voor tabak, suiker en
thee,
Deze week is wederom 100 gram
vlees extra beschikbaar, zodat men
in totaal 509 gram per veertien da
gen ontvangt.
Op de bonnen voor kaas, wordt
voor de helft korstloze kaas afgele
verd. Bovengenoemde bonnen kun
nen reeds op
Vrijdag 11 October a-s. worden ge
bruikt, met uitzondering van de
bonnen voor vlees en melk, waarop
eerst met ingang van Maandag 14
October a.s- mag worden gekocht.
Bij de deelneming aan maaltijden
van de Centrale Keuken moeten al
daar de bonnen „537 en 037 vlees"
worden Ingeleverd.
Distributienieuws
VERLENGING SUIKERBON
Hot Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat de voor suiker of
jam aangewezen bonnen606 en 106
„suiker" en 607, 107 en 108 „Alge
meen" geldig blijven tot en met 19
October a.s.
WIJZIGING BOTERMERKEN-
BESCHIKKING.
In de Staatscourant van 8 Octo
ber komt een drietal beschikkingen
voor van de directeur-generaal van
de landbouw, waarbij tijdens de
bezetting aangebrachte wijzigingen
van botermerkenbeschikking onge
daan worden gemaakt.
Uitvoer blijft aan vergunningen
Kebonden
Naar vernomen wordt zal op 1
November de export via de Nigieo nuari
einde nemen. De uitvoer blijft i blnneni
Zuster Huidekoper, die H.K.H.
Prinses Juliana in verband mei de
eerlang in hel Prinselijk gezin te
verwachten blijde gebeurtenis zal
verplegen. A.H.F. P.
P.T.T. verzoekt ons in aansluiting
op het bericht over de adressering
der correspondentie aan militairen
in Indonesië nog mede te delen, dat
ook het legeronderdeel, waartoe de
betrokkene behoort, dient te wor
den vermeld-
la gestelde regelen en aan die van
het bureau voor uitvoervergunnin
gen. Verschepingen zullen niet eer
der mógen geschieden, dan aleer
uitvoerrechten zijn vastgesteld,
welke waarschijnlijk 20 procent zul
len gaan bedragen. De uitvoer van
rubber en copra zal eerst op 1 Ja-
vrij zijn. Men verwacht
de oprichting van eea
evenwel gebonden aan de door heil instelling met rogeringskapitaal,
bureau voor de buitenlandse valu-l welke oovlogsrisico zal dekken.