VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bemoedigende rede van Byrnes
Na de vonnissing in Neurenberg
BUITENLANDS JOURNAAL
TRIBUNAAL GOES
De Indonesiërs bereiden zich voor
Geen wantoestanden
in het „Oranjehotel"
2c JAARGANG
NUMMER 89?
DIRECTEUR: B. G. KLOOSTERZIEL'.
REDACTIE EN ADMINISTRATIE: GOES,
BEESTENMARKT 2, TEL. 2163, GIRO 410357
ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK f 0.26,
PER MAAND f 1.12'/:; PER KWART. 3.37'A
V R I.I D A CI I OCTOBER »K
HET WEER
Zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaringen, plaatselijk enkele buien,
hier en daar nog vergezeld van
onweer. Hier en daar mist. Meest
matige wind lussen Zuid en West.
Amerika tracht een oorlog te voorkomen
Anti-agressieverdrag der Geallieerden
De Amerikaanse minitilcr van Buitenlandse Zaken, Byrnes,
heeft Donderdagmiddag een rede gehouden voor do Amerikaanse
olnb te Parijs. HU verklaarde, dat hfj hot van harte eens was met
maarschalk Stalin, dat er geen
'stond.
Byrnes zeide te hopen dat cr
weer vertrouwen zal ontstaan tus
sen de Sowjet-Unie en de Westelij
ke mogendheden en de Verenigde
Stalen.
Volgens Byrnes is het tragisch
dat de oorlogsmoede volkeren toch
oen politiek voeren dio een nieu
we nog verschrikkelijker oorlog
kan veroorzaken.
Om deze catastrofe te voorkomen
moeten wij daarom, zo vervolgde
Byrnes er mindor op uit zijn om
onze daden te verdedigen tegen
over hen, die het reeds met ons
eens zijn, en meer om onze dagen
te verdedigen tegenover hon, die
het niet met ons eens zijn. Onze
verdediging moet er een zijn van
rechtvaardigheid en vrijheid, oen
verdediging van de politieke en
economische rechten, niet van een
kleine groep van bevoorrechte
mensen of volkeren, doch van allo
mensen en alle volkeren.
Byrnes verklaard© verder, ilat
Amerika trots ging on haar bij
drage in do tweo wereldoorlogen,
doch niet zo trots op de poilticlc,
welke hefc gevolg was na de over
winning van 1918.
Amerika lieoft sinds 1918 veel ge
leerd. ging Byrnes verder. Inplaats
van een isolatiepolitiek te steunen,
zijn de Amerikanen vastbesloten
om samen to werken ter handha
ving van de vrede. Volgens Byr
nes is de politiek, begonnen door
president Roosevelt, voortdurend
nagevolgd door zijn opvolger, pre
sident Truman. Zelfs in de voor
malig vijandelijke stalen van Euro
pa heeft deze aangedrongen de
Roosevelt-politiek uit to
Doordat dezo politiek wordt ge
steund zowel door de republikei
nen als door do democraten, geeft
het aan de wereld een waarborg,
dat het onze Amerikaanse poli
tiek is en dat daaraan zal
tien vastgehouden, ongeacht wcl-
lco politieke partij aan do macht
Toen hij naar het onderworp
Duitsland overging, herhaalde Byr
nes zijn kortgeleden gedane verkla
ring, dat zolang daar een bezet
tingsleger was, de strijdkrachten
de R.V.S. In dat leger vertegen
woordigd zouden zijn.
Do Verenigde Staten, aldus Byr
nes, zijn zelfzuchtig in zoverre dat
zij koste wat het kost zullen probe
ren een nieuwe Europese oorlog te
voorkomen.
Tweemaal tijdens onze generatie
heeft men getwijfeld over de vraag
Of de Amerikaanse buitenlandse
politiek andere volkeren heeft ge-
bracht tot egn verkeerde bereke
ning van hun daden. Tweemaal in
onze generatie heeft die twijfel t.a.
v. de buitenlandse politiek van
Amerika geen vrede gebracht, doch
oorlog, dat mag niet meer gebeu
ren.
De Niwin aan het werk
Verzending der eerste 30000
kerstpaketcen naar Indie
Hel lijkt een volkomen Ameri
kaans bedrijf, dat zich thans in de
versierde zalen afspeelt, waar do
HARK reeds maanden lang ge
woon is haar prachtig voorberei
dend werk te doen.
In deze zalen, welke zijn gele
gen op een etage van hot grote go
bouw van „Pakhulsmoesleren" aan
de Wilhelminakade te Rotterdam,
werken talloze meisjes in een soort
lopende band Systeem om 150000
Krstpakketjes bestemd voor mili
tairen en burgers in Oost-Indië. In
zo ,kort mogelijke tijd gereed te
maken.
Vandaag of morgen gaan er reeds
30000 met de „Oranje" weg. Al ligt
Kerstmis nog in een ver verschiet,
toch moet er aangepakt worden om
alles op tijd klaar te krijgen. De
eerste zendingen gaan daarom ook
naar de meest ver afgelegen posten
Via Batavia waar ze overgeladen
worden om vervoerd te wovden
naar Ambon, Nieuw Guinea en nog
verder verwijderde posten.
HET S ESTEEM WERKT GOED
Lachende en zingende verrichten
de meisjes hun tank. Elk meisje
haar eigen afdeling, en al deze af
delingen vormen een volledig pak
ket. Zn worden achtereenvolgens
de geribd earlonnen dozen, welke
door naarstige handen in een om
mezien in elkaar worden gezet ge
vuld met een mapje postpapier,
een paar doosjes sigaretten, een
boek, een blikje stroopwafelen en
nog vele lekkernijen meer.
Zonder ophouden schuiven de do
zen de rij 'angs om aan het eind
kant en klaar te voorschijn Ic ko
men. dichtgemaakt en voorzien van
de adressen der coördinaat-commis
sie voor burgerlijke en militaire
..welfare" in Ned Indie, die ervoor
zorgt, dat ieder hel zijne krijgt.
EEN DEMONSTRATIE
Het is in natura een demonstra
tic, van wat He NIWIN in het al
gemeen voor al onze landgeno
ten in Indiö zou willen doen cn
dat in het korl samengevat zou
kunnen wi rden... uit Nederland
hartelijkheid, vreugde en ontspan
nlng brengen"
niildcllijk. oorlogsgevaf
land is overvallen, wenst natuurlijk
niet meer in twijfel te behoeven te
zijn over de buitenlandse politiek
van Amerika t.o.v. Duitsland.
Om alle twijfel op dit punt weg
tc ruimen, hebben de V.S. voor
gesteld, dat de Stfwjet-Unie,
Groot-Brittannië, Frankryk en do
V.S. een verdrag zouden aangaan
ter ontwapening en demilitarisa-
tle van Duitsland
De V.S. zijn ten sterkste gekant
tegen een herleving van Duitslands
militaire macht. Zij zijn ook gekant
tegen een strijd om de controle
over Duitsland, welke opnieuw aan
Duitsland de kans zou geven om te
verdelen on te heersen. Amerika
wonst Duitsland geen pion of part
ner te zien worden ln een strijd om
de macht tussen het Oosten en het
Westen.
Ditmaal stelt het Amerikaanse
volk zich voor niet te wachten tot
dat Frankrijk opnieuw Is overval
len. Het stelt thans voor samen
met Frankrijk, Groot-Brittannië,
en de Sowjet-Unic erop toe te zien,
dat Duitsland Frankrijk niet zal en
niet kan aanvallen.
Bidault, namens Frankrijk, en
Bevln, namens Groot-Brittannië,
hebben ln principe het voorgestelde
verdrag' aanvaard.
Byrne* sprak de hoop uit dat do
Sowjcl-Unio zich alsnog bij dit
bloc aan zal sluiten.
Wanneer de geallieerde volkeren
deelnemen aan het verdrag, het
welk de V.S. voorstellen tot het
ontwapend en gedemilitairiseerd
houden van Duitsland voor de duur
van tenminste één generatie, behoe
ven het volk van Frankrijk en de
volkeren van Europa geen vrees te
koesteren voor de pogingen van
het Duitse volk om hun verwoeste
land heroplebouwen en een vrede
lievend Duitsland te stichten.
Dtiifslund, aldus Byrnes, moet
„vreedzaam, democratisch en ont
wapend" zijn. Het moet de men
selijke rechten cn grontlvrjjhedcn
Van al zijn bewoners waarborgen
Am. vloot in
Middellandse Zee
Een woordvoerder van het Amc
rilcaanse Dep, van Buitenlandse Za
ken heeft heden verklaard, dat het
Amerikaanse vliegtuigmoederschip
„Randolph" bij zijn tocht door de
Middellandse Zee een bezoek zal
brengen aan de Turkse havenplaats
Izmir De woordvoerder kon niet
beveiligen, of dit in verband staat
met dc enige dagen geleden afge
legde verklaring van den Minister
van Mei ine volgens welke eenhe
den van de Amerikaanse vloot de
Amerikaanse belangen in de Mid
dellandse Zee zullen beschermen.
Diplomatieke kringen te Was
hington brengen het bezoek van de
Randolph ln rechtstreeks verband
met de hu id'ge spanning ten aan
zien van de Dardanellen en menen
te weten, dat Engeland en Ameri
ka voeling houden met het Turk
se Ministerie van Buitenlandse Za
ken wat betreft hel Turkse ant
woord op de Sowjet-nota inzake de
Dardanellen. In welingelichte krin
gen Is men van mening, dat dit
antwoord afwijzend zal luiden.
Het vliegtulgmoederschip „Frank
lin D. Roosevelt" dal uit de Mid
dellandse Zee Is vertrokken, worclt
Vrijdag ln Amerika terugverwacht.
en z«n buren niet bedreigen. Dit
allca mot het oog op een welva
rend Duitsland en een wclvarond
Europa en ter beveiliging van
Frankrijk.
Byrnes wees er vervolgens op dat
na iedere oorlog, die door cle ge
meenschappelijke acties van ver
schillende naties gewonnen ls, ver
schil van mening ontstaat over de
wijze van vredesluiten.
Men moet de betekenis van het
conflict tussen de geallieerden ech
ter niet overschatten. Dat staat Oen
oplossing in de weg. Hierna plaat
ste Byrnes zijn reeds vermelde op
merkingen over Stalin. Hij voegde
eraan toe, dat hij een tevoren ge-
uitte overtuiging van de regering
der Verenigde Staten wilde bekrach
tigen, nl. deze, dat elk volk het
recht heeft om vorm te geven aan
zijn eigen lot op grond van de uit
drukking van de volkswil, die zich
zo vrij mogelijk moet kunnen de
monstieren.
Byrnes eindigde: „Wij willen do
gewono mannen en vrouwen van
deze wereld, die de lasten cn no
den van de oorlog' hebben gedra
gen, een kans geven om de zegenin
gen van vrede vrijheid te genie
ten."
Duitsers wreken zich op vrijgesprokencn
Hoo Intcgritair het proces te Neurenberg ook gevoerd ls door het
internationaal militair gerecht, toch moet men vaststellen, dat het
definitieve vonnis niet overal het rechtsgevoel van de
heeft bevredigd.
Voor dit rechtsgevoel was er
strenge ohderscheiding tussen de
morele schuld en de juridische
strafbaarheid en het is dan ook be
grijpelijk dat velen met onvoldoen
de begrip staan tegenover de drie
vrijspraken en de enkele gevange
nisstraffen.
De afwijkende mening die ver
tolkt is door de Russische recht-
ter en die gestaafd ls door omvang
rijke beschouwingen over deschuid
van Schacht, Papen, Fritsche enz.,
en die evenzeer vernomen werd
uit de mond van de Amerikaan
se aanklager Jackson, bewijst dit.
Door de vrijspraak van von Neu-
rath ls men vooral ln Tsjecho-Slo-
wak(je, door die van von Papen In
Oostenrijk teleurgesteld.
Do Duitse publieke, mening
thans. nog. nlot. .voldoende duidelijk
gebleken om cr conclusies uit 1c
trekken, doch enige stemmen
zijn opgegaan getuigen er van dat
men cr zich nog niet van bewust ls,
hoe de vrj|sprakcu in overeenstem
ming tc brengen zijn met het de-
nazifloatlc-programma.
Men begrijpt niet dat vele kleine
partijleden door de tribunalen wel
veroordeeld zijn, terwijl drie nazi
prominenten van hel internationale
militaire gerechtshof de vrijheid
herkregen hebben-
Wel is het mogelijk dat zij zich
na hun vrijspraak voor Internatio
nale misdaden zich nog te verant
woorden zullen hebben voor hun
eigen volk voor hun steun aan de
partij, die zoveel misdaad en
lende gebracht heeft
in Nederland behoeft inen echter
niet ontevreden te zijn over
vonnissing.
Niet alleen het vonnis over Seyss
Inquart 'ls,>.oals reeds gisteren óp-
gemerkt, volkomen bevredigend te
nebten door hetuitvoerig aandeel
die de Nederlandse aanklacht in
motivering heeft gekregen, doch
wanneer men kijkt naar de acht
voornaamst nazi's, die hun wi
terrein tijdens de bezetting c
ons land "hebben uitgestrekt,
zal mén achter al de namen het
„death by hanging" vinden. In de
eerste plaats Goering, ziel en
tor van de economische plundering
van ons land; Keitel en Jodl die
do plannen smeedden voor de in
val in Nederland; Ribbentrop, die
het bedriegelijke memorandum liet
overhandigen na de inval; Rosen-
berg, wiens einsatzstaben onze'
kunstschatten roofden; Kallenbrun-
ncr als hoofd der Gestapo; Sauckel
wiens naam voor een half millioen
Nederlandse arbeiders een wrede
klank heeft, en tenslotte Seyss !n-
quaiL.
Do ellende die dc nazis over Ne
derland hebben gespreid en de of
fers die ons volk voor dc vrijheid
heeft gebracht, zijn in dit histori
sche vonnis vastgelegd op een wij
ze, die wij niet beter konden weu-
INTERVIEW MET GOERING.
In een interview met een corres
pondent van het Londense blad
„Evening Sta'ndard" verklaarde
Goering o-m-, dat er van een.
„Duits volk" geen sprake meer is.
Verder zei hij Ie menen, dat hij
zowel verwenst als bewonderd
werd. Als er over twintig jaar nog
een Duits volk bestaat, zal het
gunstig ovor mij cn mijn daden
oordelen, meende hij.
De correspondent vroeg, waarom
Goering zich had overgegeven.
Goering antwoordde, dat hij zich
ln het belang, van Duitsland had
overgegeven, opdal er na de zelf
moord van I-Iitler tenminste één
verantwoordelijk persoon de Duit
se zaak zou kunnen verdedigen.
Hij vond het juist, dat Hitler de
„vrije dood" had verkozen. Goe
ring geloofde, dat zijn invloed bij
■Hitier beslissend was geweest voor
het buiten da oorlog blijven van
Zweden.
Van de drio vooraanstaande lei
ders ln de oorlog: Stalin, Chur
chill en Roosevelt vond Goering
Stalin de grootste-
Ten aanzien van dc atoombom
zclde Goering, dat het bezit daar
van de toekomst van dc wereld be
paalde. „Als dc Verenigde Staten
op dit gebied de leiding niet in
handen houden zal het dc vernieti
ging van do wereld betekenen."
CLEMENTIE VOOR BORMANN
VERZOCHT.
De verdediger van Martin Bor-
mann de gewezen plaatsvervanger
van Hitier. heeft bij de geallieerde
bestuursraad een beroep tol ver
zachting van het vonnis van zijn
hij verstek ter dood veroordeelden
client» ingediend.
DUITSERS STAKEN WEGENS
UITSPRAAK.
Do verwachte staking van tien
minuten, aangekondigd door de
Berlijnse vakverenigingen wegens
de te milde vonnissen te Neuren
berg in het bijzonder de vrij
spraak van Fritzsche, Von Papen
en Schacht hqeft op 3 October
plaats gehad. Het verkeer lag stil
tussen 14 uur en 14.10 uur. Ieder
gedroeg zich orderlijk en het mili
tair bestuur heeft niet ingegrepen.
DE DRIE VRI.TGESPROKENEN
IN IIET NAUW.
De eerste aanklager van het Duit
se zuiveringshof le Neurenberg
heeft een arrestatiebevel uitgevaar
digd tegen Von Papen. Schacht en
Fritzsche, aldus meldt de Ameri
kaanse nieuwsdienst in Duitsland.
DE BRITSE CONSERVATIEVE-
PARTIJ BIJEEN.
In dc conferentie der Brhsc Con
servatieve Partij, welke gehou
den is onder voorzitterschap
Majoor Proby is liet vraagstuk
van do huisvesting wel hel voor
naamste punt van bespreking ge-
Resoluties werden aangenomen,
waarbij de politiek der regering in
zake den huizenbouw en de voed
selvoorziening werd afgekeurd. Sir
Maxwell en Majoor Proby pleitten
voor financiële steun aan de par
ten. terwijl Anthony Eden de aan
vallen bestreed, welke op de Con
servatieve Partij zijn gedaan.
Hoewel Eden het socialisme ver
wierp, voelde hij evenmin iets voor
een systeem van volledige vrijheid
op het gebied van ondernemingen.
Het gevaar van grote samentrek
kingen in de industrie zag hij ln
cn liU meende, dat dc eigendom
algemener verdeeld most zijn
dat zij, die werken, meer belang
moeten krijgen bij het bedrijf,
waarin zM werkzaam zijn.
Kapitaal en arbeid, moeten vol
ledig samenwerken, aldus Eden.
Een resolutie tot het vormen van
oen eenheidsfront tegen het socia
lisme. werd niet aangenomen, wel
een voorstel, strekkende tot het
werven van leden voor de- partij
onder allen, die zich richten legen
de sociali'stise regeringspalitiek.
REDE VAN SIR STAFFORD
CRIPSS.
Bij de opening der discussies over
de handel in het Britse Imperium,
heeft Sir Stafford Cripss. de Brit
se Ministervan Handel zich ge
keerd legen het restrictionisme in
de beperkende maatregelen. Hij
wees op 't streven naar meer geor
dende economie, dat in elk land
merkbaar was.
Werk voor leder in alle afzon
derlijke landen erkent men als
een belangrijke factor. Noodza
kelijk daartoe Is.^dat de wereld
handel zodanig geregeld ls, dat
geen enkel land zijn buren het
probleem der massale werkloos
heid op de hals schuift. Hij waar
schuwde tegen een automatische
uitbreiding der wereldhandel, .te
vens tegen besprekingen van ve
lerlei aard, die den wereldhandel
belemmeren zoals vóór dc twee
den wereldoorlog.
Geen enkel land kan zijn pro
blemen op'ossen, zonder reke
ning te houden met anderen,
daartoe 1-' de afhankelijkheid te
groot geworden. In handels aan
gelegenheden moet men op een
Internationaal standpunt staan,
alduH Cripss.
De, bijzondere correspondent van
de „Prawda" te Teheran uit be
schuldigingen tegen twee Britse
consuls in Perzië, die de opstand
van do Qasjqat te Ispahan zouden
hebb voorbereid.
GRATIEVERZOEKEN TE
NEURENBERG.
Rosenberg en Sauckel hebben
een verzoek om gratie getekend.
ALFRED HUGENBERG
GEARRESTEERD.
De Amerikaanse nieuwsdienst in
Duitsland haalt de Hessische Nach
richten aan, waarin melding wordt
gemaakt van de arrestatie van Al
fred Hugenberg op last van het
Britse militaire bestuur. Hugen
berg, die leider van de Deutsch-
nationale Volkspai'tei is geweest
en minister in Hitler's eerste re
gering, werd gearresteerd op zijn
landgoed Rohbraken in Westpha-
len.
VERKLARING VAN JACKSON.
Uit naam van alle naties vroegen
wij aanklagers het conscientieusc
cn onafhankelijke oordeel van dc
leden van het Tribunaal over het
schuldig zijn van deze mannen
en organisatie^. Dat oordcel heb
ben wij thans verkregen.
Door het onderschrijven en toe
passen vfin het principe dat agres
sieve oorlog een misdaad is. waar
voor staatslieden individueel kun
nen worden gestraft, geeft het oor
deel reden tot grote dankbaarheid.
Het is een hoopvol teken voor
de vrede in de wereld dal de ver
tegenwoordigers van de grote mo
gendheden allen overeenstemmen
over dit principe van recht en
door dit oordeel zich aan dit stand
punt hebben gebonden.
Andere aspecten van het oordeel
zijn te ingewikkeld om zonder be
studering van de tekst, waarvoor
de tijd heeft ontbroken, om deze
op hun juiste waarde te schatten.
Ik betreur hel dat het Tribunaal
zich gedwongen heeft gevoeld
Schacht en Von Papen vrij t©
spreken en weigerde de Genera
le Staf misdadig te verklaren.
Onze argumenten voor hun ver
oordeling, welke voor alle aankla
gers zo overtuigend schenen, schij
nen niet een zelfde indruk op het
Tribunaal te hebben gemaakt. ITet
effect van deze vrijspraken op de,
verdere voorgenomen vervolging
van industriëlen mjlitairistcn, zal
uit de bestudering van de tekst van
het oordeel moeten blijken.
Ik persoonlijk echter beschouw
de veroordeling van de individuen
als van secundair belang ln verge
lijking met de betekenis van de
bindende uitsprajeen van de vier
naties, dat agressieve oorlogen
misdadig zijn en dat de vervolging
van overwinnen minderheden uit
hoofde van ras. Godsdienst of po
litiek eveneens misdadig is.
Deze priacipes van rcclit zuilen
ile toekomstige gebeurtenissen
beïnvloeden lang nadat het lot
van deze indivltjjicn vergeten is.
Volgens Reuter heeft de Perzische
"ambassadeur te Londen, Sayed Has
san Taqizadeh, de Britse regering
verzocht een onderzoek (n te stel
len.
Men meent, dat de Britse rege
ring stelig verzekerd heeft, dat
noch Trotl noch Gault iets met de
opstand uitstaande hebben gehad.
Op 1 September heeft de Perzische
regering meegedeeld, dat zij de Brit
se verklaringen onbevredigend acht
te. Zij heeft nogmaals verzocht de
betrokken functionarissen terug te
roepen.
BRITSE EN BRITS-INDISCHE
TROEPEN NAAR PERZISCHE
GOLF
Ongeveer 600 Britse en Brits-In
dische soldaten zijn scheep gegaan
naar de Perzische Golf.
STRIJD TUSSEN DEMOCR. PAR
TIJ cn VOLKSPARTIJ IN PERZIë
Volgens het Perzische blad Rah-
bar zet de leider der democratische
partij Hossein Makki zijn volgelin
gen stelselmatig op tegen de volks
partij. Velen worden op „valse be
schuldiging volgens de aanwijzin
gen van Makki" gearresteerd.
De Griekse eerste-ministcr Tsal-
daris, is met dc vijf leiders der
Parlementaire partijen overeenge
komen, dat alle vijf morgen naar
Parijs zullen vertrekken voor het
bijwonen der Vrede-conferentie.
CONFERENTIE VAN BEVIN EN
MOLOTOF,
De Sowjet-ministeiT van Buiten
landse Zaken, Molotot'. heeft gister
avond in het hoofdkwartier der
Britse delegatie te Parijs een on
derhoud met zijn Britse collega.
Bevin gehad.
Het bulletin over de toestand
van den vroegeren Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken,
Cordell Huil, luidt: Een zeer sleeh
te nacht. Hull's toestand is nog
immer hoogst zorgwekkend.
Gisteren is Cordell Huil 75 Jaar
geworden.
Aan Cornells van Gorsel, vroeger
leider van het bijkantoor Kruinin-
gen van het Gewestelijk Arbeids
bureau en wonende te Yerseke,
werd bij de dagvaarding ten laste
gelegd, dat hij lid ls geworden van
de N.V.D. te kennen heeft gegeven
de installatie van de Landstandin
Zeeland te zullen bijwonen en deel
te nemen aan de maaltijd bij die
gelegenheid; in verschillende brie
ven aan de directeur van het Ge
westelijk Arbeidsbureau te Middel
burg bepaalde personen heeft aan
gewezen, die z,i. naar Duitsland
bemideld dienen te worden, met
name J. Meeuwse, J. A. Gerritse
en J. Mlnneboo, terwijl hij zou" heb
ben gecontroleerd of de door of
namens hem voor tewerkstelling
ln Duitsland aangewezen personen
ook werkelijk vertrokken waren.
Besch, wees op hen. die door zijn
toedoen juist niet naar Duitsland
zijn gezonden, doch de vooratier
meende, dat besch. de Duitsers wel
zeer geholpen heeft. Bech. hfeld
zich of hij met het doen en lal en
van N.S.B. en onder-afdelingen
niet eens was, maar de voorzitter
zeide, dat hij dan ook niet naar hij-
eenkomsten had moeten gaan. Van
Gorsel hield vol alles te hebben ge
daan om de Nederlanders thuis te
houden. Hij is reeds bijna twee
jaar geïnterneerd. Hij ontkende
personen die niet naar Duitsland
waren vertrokken aan Mlllelsten-
scheidt te hebben doorgegeven.
De heer de Kok, lid van hel tri
bunaal, achtte het vreemd, dat
besch. bij het arbeidsbureau ln
dienst kwam, toen er veel werk
in de landbouw was.
Reizen naar Engeland
Ei' worden stappen gedaan om
het, visum-systeem voor het reizen
naar Engeland to vereenvoudigen,
aldus Lord Inman. de voornaamste
adviseur van het Britse Ministerie
van Handel voor Tourisme. Met in
gang van 1947 zullen touristen niet
slechts worden aangemoedigd, doch
zij zullen worden overreed naar
Engeland te komen, aldus Lord In
man Visa zullen dan ruimschoots
worden toegestaan,
Nederlands Indiè
Gistermiddag Uccft do eerste bij
eenkomst te Pangkalpinnng
plaats gevonden, waarbij 4 af
gevaardigden van de associatieve
groepen bet woord hebben ge
voerd.
De heer D. Bolderhey, vertegen
woordiger van de ondernemersbond
zeide o.a„ dat de belangen van al
le handelsondernemingen in Indo--
nesië niet alleen buitenlands kapi
taal aangaan, doch evenzeer in
verband staan met de ondernemin
gen. die met Oosters kapitaal zijn
gevestigd.
Ir. E. D. Wermuth, voorzitter van
het I.E.V.. zeide o.a., dat zijn ver
eniging er van overtuigd is. dat
het merendeel van de Indo-Euro-
pesche groepen het Indonesische
burgerschap zeker afwijst.
Verder was hij van mening, dat
de steun van de regering bij "de
kolonisatie volkomen ontoereikend
Dr. P. A. Blaauw, eveneens af
gevaardigde van het Indo-Europees
verbond, zeide o.m. te kunnen ver
klaren, dai de bond accoord ging
met de plannen voor Indonesië, ge
baseerd op de rede van Koningin
Wilhelmina op 7 Dec. 1942 en de
regeringsverklaring van 10 Febr.
1946, eit dat, zover dat in haar
macht. Mgt, de vereniging zal me
dewerken om deze plannen te ver
wezenlijken.
Ir. J. L. G. Tei'steeg. afgevaar
digde van de eenheldsgroep, ver
klaarde zich tegen de misvatting
aan Nederlandse kant met betrek
king tot de ontwikkeling van In
donesië en de Indonesiërs, die op
hel oogenblik te veel worden ge
prezen. waardoor het gevaar ont
staat, dat zij wellicht hun beperkt
heid niet inzien.
WAPENSTILSTAND
CONFERENTIES.
Het communique van het repu
blikeinse Ministerie van Defen
sie over de wapcnstilslands-on-
dcrhaiidcllnKen vermeldt o.m. 5
voorwaarden voor deze onder
handelingen, waarvan twee lui
den: Repatriëring van alle Japan
se civiele cn militaire gevange
nen en <lc garantie van de gcal-
lierdcn, dat aan dc Nederlanders
noch direct noch indirect wa
pens ter beschikking zullen wor
den gesteld.
SJAHRIR STELT DELEGATIE
SAMEN.
Volgens Antara is Sjahrir naar
Djokja gereisd om de Indonesische
delegatie voor de a.s. besprekin
gen samen te stellen. Op 6 Oct.
zullen de afgevaardigden o.l.v. Sjah
rir naar Batavia vertrekken.
COMMENTAREN OP SJAHRIRS
KABINET.
In welingelichte, nict-officielé
Nederlandse kringen Is dc bekend
making van Sjahrir's nieuwe ka
binet met gematigd optimisme ont
vangen.
Men ls geneigd te verwachten,
dal het nieuwe kabinet een gun
stige invloed zal hebben op de
atmosfeer tijdens de komende
Nederlands-Indonesische onder
handelingen.
Hel republikeins blad De Merde-
ka, hoopt, dat dit een sterk kabi
net znl z'jn. dat in staat zat zijn
de erkenning van de Republiek In
donesië te verkrijgen, als een staat
die souverein is in zijn eigen ge
bieden.
De mededelingen van de delega
tie Koels blijken niet allen ver
zonnen te zijn.
Volgens Antara is hij presiden
tieel besluit tenminste bekend ge
maakt, dat met- de samenstelling
van het nieuwe kabinet dc
macht van dictator Soekarno
weer aan de raad van ministers
is overgedragen.
Als dit geen afleidings manouvre
is. mag men misschien geloven dat
de ..Republiek" democratisch
wordt.
FASCISTISCH GEDRIJF.
Andere dingen bewijzen echter
dat nog steeds Japanjstische, fas
cistische en communistische groe
peringen in de Republiek werken.
Zo. zou 'olgens Antara, dc P.N.I.
iu een resolutie tot alle „progres
sieve" fracties ln de wereld er
op aangedrongen hebben om Ne
derland v&p het» lidmaatschap der
V.N. vervallen te verklaren.
De verdediger, mi, Kuijpers uit
Bergen op Zoom, wees er op du',
besch. door huiselijke omstandig
heden naar een baan zocht, en toen
aannam, wat men hem aanbood. In
1041, toen hij die betrekking kreeg
was er nog geen sprake van uit
zenden van mannen naar Duitsland,
en er waren aan andere arbeidsbu-
reaux o.a. te Bergen op Zoom toch
ook verschillende personen werk
zaam, die nu een mooie baan be
kleden en die toch ook niet allen
uitzending konden bewaren en die
ook moesten controleren. Als men
zo doorgaat, zou op 15 Mei 1040
iedere goede Nederlander zijn
baantje hebben moeten neerleggen.
Maar juist moesten velen op hun
post blijven in het belang van do
landgenolen. Besch. heeft zich in
de twee jaar internering zeer goed
gedragen en pleiter verzocht het
tribunaal zijn cliënt in vrijheid te
stellen.
Na in raadkamer te zijn geweest,
besloot het Tribunaal overeenkom
stig dat verzoek cn bepaalde de
uitspraak op 17 October.
De tweede zaak betrof Hendrik
van Gorsel. landbouwer te Rilland-
Bath, die lid is geweest van de N.
S.B. en de N.V.D. en zich aansloot
bij de landwacht.
Besch. zeide nooit als landwacht
dienst le hebben gedaan, waarop
de voorzitter hem er op wees, dat
hij toch ieder ogenblik kon worden
opgeroepen. Besch. beleende reeds
in 1940 m Ellewoutsdijk le hebben
gezeten, waarop dc voorzitter zei
de, dat dit kwam omdat men hem
toen ook voor een N.S.B.-er aan
zag en hij moet toen wel gevoeld
hebben hoo Nederland over de N.
S.B.-ers dacht. Het ergste is ook,
dat hij tijdens do bezetting lid der
N.S.B. werd en op zijn aangifte
formulier zette, dat hij reeds in
1940 geïnterneerd is geweest. Ook
nu was mr, Kuijpers verdediger en
zeide, dat dc aanhouding in 1940
een minder aangename bejegening
voor v. Gorsel reden werd lid te
worden, doch hij bleef een papie
ren lid en bekleedde geen functies,
er zijn goede verklaringen van de
vooraanstaande personen uit do
Bath-poiders. Voor het kunnen heb
ben van een jachtgeweer sloten ve
len zich bij de landwacht aan.
Pleiter vroeg ook voor deze cliënt
die 18 maanden geinterneercl is, di
recte invrijheidstelling, wat eclO;er
niet werd ingewilligd.
De koopman Krijn Bareman uit
Goes, is sympathiserend lid der N.
S.B, gewcesi, kocht enige tijd Vova
en deed bewakingsdiensten.
Het bleek hier een vrij onschuldig
geval le zijn en besch, bekende,
waarna zijn verdediger mr. Ter-
woert op uiterste clementie aan
drong.
Tenslotte stond de frult-en boom
kweker Jacob M. Barentse uil Goes
voor het tribunaal. Deze heeft zich
volgens de dagvaarding in 1938 als
lid aangesloten bij de N.S.B., col
porteerde met Vova. verspreidde de
Z. Stroom; werd lid van de N.V.D.
en de W.A.. werkte bij de Marine
Standartverwaltung, bij de Duitse
Dienslpost; als wachtman bij de be
wakingsdiensten en voer als schip
persknecht ln de winter van 1944
op 1945 op een schip, dat Nederl.
machines naar Duitsland
de,
Bosch, ontkende een erge N.S.B.-
er te zijn geweest, maar de mar»
geeft helemaal de indruk het niet
le doorvoelen, al bekent hij tenslot
te toch wel wat straf verdiend te
hebben. De kinderen zijn bij de
vrouw, van wie hij scheiden gaat.
Mr. Terwoert, die ook deze zaak
had, wees er op, dat dezen cliënt
geen partij is door het tribunaal
om mede te dlscusiëren. Spr. geeft
toe, dat alles bewezen is behalve
de kwestie van hot varen naar
Duitsland, het slaat niet vast, dat
het schip daar geweest is. Besch.
was geen gevaarlijk persoon, hij
deed geen actieve diens! cn decA
niet mede aan de smeerlapperijen
der N,S.B.-ers, Spr. drong op cle
mentie aan.
Uitspraak in alle zaken 17 Octo-
bei'.
Naar aanleiding vun een publicatie in eeu der dagbladen, waarin
gesproken werd van ernstige mlsstandcu In hel „Oraujc-Hotcl", -
hebben enige journalisten een bezoek aan do cellenbarakken «c-
bracht.
De huidige commandant in het
„Oranje-Hotel" die eerst sinds 2
maanden, in dienst is. ontkende ca
tegorisch de bewering als zou Wie
gel ooit ..verlof" hebben gekregen,
althans niet gedurende de tijd dal
hij zijn functie uitoefent.
Werd ons door functionarissen
van het directoraat generaal voor
bijzondere rerhtpleging toegezegd
dat een diepgaand onderzoek naar
de beweerde 1'eiien zou worden in
gesteld. De gehele gevangenis zag
er keurig en zindelijk uit en maak
te geenszins een rommelige indruk
Misschien hing er wel de geur van
Virginia tabak, maar dit is niet ver
wonderlijk als men weet dal de be
wakers, volgens de voorschriften
mogen roken. Ook bridgende ge van
genen hebben wij niet ontdekt-
„Wanneer u s avonds hier komt"
aldus de commandant zult u heus
wel eens gevangenen zien bridgen
maar men moet niet vergeten dat
het „Oranje-Hotel" geen strafge
vangenis is, doch een bewarings
kamp.
Wc hebben geen voldoende
werk voor dc mensen, weinig mo
gelijkheden voor recreatie enz.
Indien hier veroordeelden verbic
ven /.on h-'t inderdaad laakbaar
zijn als wij de gevangenen dc fa
cifiteiteu gaven, die zij nu krïj
gen.
Sprekende over dc beschuldiging
als zou er corruptie onder hel pee
soneel voorkomen, weid ons ge
antwoord, dat men inderdaad over
personeel beschikt, waarvoor meu
voor een deel niet geheel zou dur
ven inslaan. Daarvoor zijn verschil
lende oorzaken aldus de comman
dant. Allereerst het lage salaris.
Het personeel heeft bovendien het
vooruitzicht, dat wanneer een aan
tal delinquenten wordt vrijgelaten
zij zonder werk raken. Voorts geeft
het arbeidsbureau geen toestem
ming om geschoold personeel in
dienst te nemen, zodat wij vaak
nyensen krijgen die nergens anders
terecht kunnen. Een uitzondering
vormt oen ulcin aantal trouwe amb
Dat de in het betreffende blad
genoemde misstanden bij het di
rectoraat generaal voor do bijzon
dere rechipieglng hekend zouden
zijn. zoals het blad beweert, werd
pertinent ontkend.
Dc eerste klacht over deze cel
ten barakken moet nog binnenko
men, aldus een der functionaris
sen van het directoraat generaal
bijzondere rcchlplesing.
Betreffende het verleende ver
lof a3n Jc'inquenten zal men de
uitslag an liet onderzoek d*
ze kwestie moeten afwachten.