Nederlandse Taal
ZEEUWEN
in de tropen
Villa „Nergens"
Te langzaam economisch herstel
Het vraagstuk der verpleging
Tweede Kamer
De schrijfwijze van de
Aan de Memorie van Antwoord
van den Minister van Onderwijs,
Kunsten en wetenschappen betref
fende voorschriften met betrek
king tot dc schrijfwijze van de
Nederlandse Taal" is het volgende
ontleend:
Het stemt de minister tot erken
telijkheid, dat vele leden waarde
ring koesterden voor de wijze,
waarop de regering zich voorstelt
in de schrijfwijze van de Neder
landse Taal eenheid te brengen,
terwijl de minister zich er met de
leden, hier aan het woord, over
verheugt, dat omtrent de in te voe
ren spellingsregels overeenstem
ming is bereikt met de Belgen.
De minister deelt niet de sombe
re verwachtingen van deze leden,
dat de tegenstanders der z.g. ver
eenvoudigde spelling de voorstellen
der commissie niet zullen aanvaar
den. Het is zijn Indruk, dat de te
genstand zeer gering zal zijn.
Dc mening van sommige an
dere leden, dat het ontwerp in
grijpt in dc taal zelf, kan dc mi
nister niet onderschrijven.
liet past de spelling slechts aan
•hij dc bestaande toestand in het
algemeen beschaafd Nederlands.
liet behoeft geen betoog, dat
bij de vaststelling van de offici
ële spelling het gebruik in locale
of sociale taalkringen niet als
richtsnoer kan dienen.
Wat het facultatief stellen van
de naamvals-n betreft, waarop
regel 5 van het rapport voor de
Nederlands-Belgische Commissie
doelt, kan worden medegedeeld,
dat bet er In de practijk op zal
neer komen, dat in Nederland de
n niet zal worden enderwezen,
doch In Belgic. tijdelijk, nog wel.
De vraag of het niet mogelijk
*ou zijn, het gebruik van de
naamvals-n te verbinden aan de
l(jst van „hij- en zij-woorden",
moet dan ook ontkennend wor
den beantwoord.
Zoals uit het rapport van de
Commissie blijkt, heeft de n-lozc
vorm in het Noord-Nederlandse
taalgebied de alleenheerschappij
verworven.
Het handhaven van de n zou
dus slechts geforceerd zijn.
De geleidelijke toenadering,
waarover voorts wordt gesproken
ln het Rapport der Commissie, zal
zich ook hoofdzakelijk, in verband
met de verschillende geslachten,
op het gebied van de verschillende
voornaamwoordelijke aanduidin
gen tussen het Noord- en Zuid-
Nederlandse taalgebied moet af
spelen.
Ook de commissie is bij haar ad
vies over de schrijfwijze der taal
uitgegaan van de spelling „De
Vries en te Winkel". Echter komt
de door haar voorgestelde regeling
de „schoolspelling" wel zeer nabij
De minister deelt niet de mening
van enkele leden, dat door het
gesubsidieerde bijzondere scholen
voorschrijven van de officiële spel
ling do vrijheid van het Bijzonder
r--.clcrwijs wordt aangetast. O.
r.-rvt op de scholen den leerlingen
i' -chrijfwijze van de Nederlandse
werden bijgebracht. Het mag
h zeker een cis van deugdelijk-
h- (1 heien, dat de onderwezen
schrijfwijze de officiële, door de
regering vastgestelde schrijfwijze
Is.
voorstellen.
Een formere overeenkomst met
België in zake dc schrijfwijze der
Nederlandse taal bestaat er niet;
cr werd slechts een Nederlands-
Belgische commissie ingesteld, die
tot taak had het probleem te be
studeren, waarna de delegaties aan
haar onderscheidene regeringen
advies uitbrachten.
Het geven van regels over het
gebruik van hoofdletters acht dc
Minister overbodig, terwijl regels
omtrent dc interpunctie tc zeer dc
individualiteit van het schrijven
zouden aantasten.
Voor een zware taak
Deze week staat de repatri
eeringsdienst en wel ln het bij
zonder het hoofd ontvangst Ne
derland. de majoor C. van Bockel,
voor een ongemeen zware taak.
Niet minder dan vier schepen met
in totaal ruim vierduizend twee
honderd repatrieerenden aan boord
zullen in, Nederland aankomen. Na
dat de „Johan de Witt" Maandag
morgen te Amsterdam is gedebar
keerd volgt vandaag te Rotterdam
de ..Weltevreden" terwijl Donder
dag de ..Oranje" de sluizen van
ÏJmuiden zal binnenvaren. De „In
drapoera" die Vrijdag in Hoek van
Holland binnenvaart zal de rij ölul
ten.
Dat hierdoor ook aan het minis
terie van Verkeer, dat voor het
vervoer de (erugkerenden naar hun
woonsteden en eventueel naar re-
patrieeringscenlra of ziekenhui
zen moet zorgen, de allerhoogste
eisen wordt geseld is wel duide
lijk. Ook de andere instanties die
bij de ontvangst betrokken zijn,
werken onder hoogspanning. Hier
bij volgt nog, dat waarschijnlijk
op 24 September reeds de „Nieuw
Hcflland" volgt die te Amserdam
zal worden gedebarkeerd.
Op 1 October volgt dan de „Ko
ta Baroe" de „Volendam" op 5
October en de „Sibajak" op 20
October.
Berlijns incident
tussen Amerikanen en Russen
Naar te Berlijn door hoogge
plaatste autoriteiten van de Ame
rikaanse Intelligence Service
is meegedeeld, hebben vijf solda
ten van het Rode Leger, gewa
pend met stenguns en onder lei
ding van iemand, die bij de Sow
jct-Ruv:sischo bezettingsautoritei
ten in dienst is, Zaterdagavond
een aanval gedaan op dc Ame
rikaanse militaire politiepost bij
Tempelhof (Berlijn). Blocdvergie
ten werd ternauwernood voorko
Kapitein Feldman die met de lei
ding van deze post belast was, stel
de 7 Amerikaanse soldaten insge
lijks met een stengun in een kring
om de Russen op. toen deze op
het Puit stonden het vuur te ope
nen. Vervolgens liet hij het ge
bouw alzetten door een afdeling
lichte pantserwagens een peleton
mitraillislen en gewapende mili
taire politie.
Heb incident begon, toen de Rus
sen onder luitenant Morosof uitle
vering vroegen van „twee verra
ders van de Sowjet"
Naar het heette een man van Pool
se afkomst en zijp vrouw, een Oe
krainse, die ter ondervraging naar
de politiepost waren gebracht.
Toen hem gezegd werd. dat het
verzoek langs dc gebruikelijke of
ficiële kanalen geleid moest wor
den. gaf Morosof zijn manschappen
bevel, den man en de vrouw met
geweld te verwijderen. Nadat het
Amerikaanse vliegende eskader
uitgerukt was en Morosof een tele
foontje had gekregen van het
hoofdkwartier koos hij een rusti
ger weg. De kwestie is volgens
bovengenoemde woordvoerders
sindsdien in normale banen ge
leid. De Russische provoost-gen.
te Berlijn heeft aan de Amerikaan
se autoriteiten excuus aangeboden
en de vrouw is aan de Sowjetpo-
litie uitgeleverd. De Amerikanen
hebben echter geweigerd den man
uit te leveren, daar er, naar hun
mening een aanzierflijke twijfel bc
staat aangaande zijn nationaliteit.
De uitslag van Neurenberg
De aanvankelijk op 23 Septem
ber gestelde uitslag van de von
nissen te Neurenberg is naar 30
September verschoven. Men neemt
aan, dat de reden is gelegen in de
physieke onmogelijkheid voor de
rechters en hun plaatsvervan
om zich binnen de eerst vast
;'.cie tijd heen te werken door
de kolossale massa documenten.
Een speciale versiaggever van 't
ANP meldt nog nader:
Het was reeds sedert vorige week
onzeker of de rechters weü tijdig
de stof zouden kunnen doorwerken
Het bericht van uitstel tot 30 Sep
tember kom. dan ook niet onver
wacht, Hoeveel werk het gerecht
moet verzetten moge blijken uit
het feit dat in het proces meer dan
driehonderd udizend schriftelijke
documente doorgewerkt moeten
worden en dat ongeveer twee hon
derd getuigen zijn verhoord. De
verslagen van de zittingen omvat
zeventienduizend pagina's.
Bij Kon. Besluit Is E. van de Plt-
erkend en toegelaten, op den
voet van vreemdeling, als Consul-
Generaal van België, te Rotterdam,
met rechtsmacht over de provin-
Zuid-Holland, Noordbrabant,
Zeelend en Limburg.
Wat het tjjdstip van in werking
treden van de wet betreft, dit
moet, zoals ook reeds in het voor
lopig verslag wordt aangevoerd, j
gunstig genoemd, doordat vele j
j boeken herdrukt dienen te wor
den, omdat deze geheel of nage-
I noeg geheel zijn uitverkocht.
De vraag, of de noodzaak om
oventuële voorraden papier, bij
overheidsorganen in gebruik, op te
maken de invoering van de
officiële spelling niet tegenhoudt,
moet ontkennend worden beant
woord. De voorraden, nog gedrukt
ln de oude speling, kunnc-n wor
den opgebruikt. Ook zal het niet
mogelijk zijn, alle schoolboeken in
eens te vervangen.
De regering stelt zich voor geen
wijziging te brengen in de spelling
van de op het tijdstip van in wer
king treden der wet reeds bij de
Statcn-Gcneraal Ingediende wets-
Kalapanocnggal Java
S September 194G
De Stem uit de Rimboe
Deel diep dc rimboe in, met
vóór ons een reusachtige berg
keten, rondom de woeste omge
ving van rubberbosscn, wilder
nis en overal lege, verlaten but
ten van gevluchte inlanders, daar
lig* villa „Nergens". Hier ligt
een deel van ons Zeeuwse baial
jon, 2-14 RI Geïsoleerd ligt deze
buitenpost ver van alle be
schaving, ver ook van alles wat
dierbaar is.
Overdag wringen onze patrouilles
in hun camoufllage-uniformen zich
door struiken en rimboe, door sa
wah's en bossen en turen vooruit
links, rechts en ook naar boven
elke klapperboom kan een vijand
verbergen. Uren doorkruisen we
het terrein, schrammen ons aan
de dichte doorns en proberen ons
hoofd met een zakdoek onder de
muts, tegen de gloeiende zon te
beschermen. Als de zon wegzinkt
achter de heuvels, komen de man
nen moe en stoffig met vuile, ge
bruinde gezichten de prikkeldraad
versperring binnen gesloft. Dan
wordt de uitrusting afgegooid en
begint het „lieve leventje". In de
rij staan we even later te wachten
water. De put, waarboven
imer hangt te zwaaien,
wordt 20 maal per dag bekeken
Nieuwe kolonievorming in
Duitsland
De Duitse vereniging voor kolo
nisatie in Groot-Hessen (Ameri
kaanse bezettingszone van Duits
land) heeft met instemming var
Duitse en bezettingsautoriteiten
een nieuw plan tot het vormen van
Nederzettingen opgesteld. Men wil
nederzettingen van 80 tot 100 kolo
nisten vormen, elk ongeveer 50.000
ma groot Elk huis in deze neder
zettingen zal een grote keuken, een
huiskamer en vier andere kamers
bevatten. Een kleine boomgaard
zal ruimte bieden voor kippen
rennen met ongeveer 300 kippen.
De restc-rende 40.C00 m: van elke
nederzetting moet worden be
bouwd, waarvan twee derde ver
plicht met alle soorlen groenten,
ln het bijzonder aardappelen, bo
nen en erwten die op cie markt
kunnen worden verkocht. De be
zittingen zullen door moerbezie-
hc-ggen, die voedsel verschaffen
nan zijdewormen, van elkaar ge
scheiden worden.
Ook wordt een hok aangebracht
voor het fokken van angorakonij
nen. waarvan de huid tot wol ver
werkt wordt. Elke nederzetting
krijgt een gemeenschappelijke bak
kerij en een klein restaurant. Alle
tc-r markt aangeboden produeti
zullen op coöperatieve basis en
vcrccnkcmstig de voorschriften v;
het prijsbeheersingsinstituut wo
den verkocht. De vereniging zal
steun verlenen aan leden, die tij
delijk in finantiële moeilijkheden
verkeren en ook de verkoopsprij
zen vaststellen. Het plan beoogt
net stichten van een soort agra-
rlsch-communistische gemeenschap
•Mnnen het kader van een vrije e-
•onomlsche samenleving.
i of t
nog i
Het is waarlijk hopeloos ge
steld met de walervoorzienning
liet weinige dat na enig gesehar
rel, in dc cmn^pr boven is ge
haald heeft een kleur cn geur
als het water, dat na de schoon
maak van moeder dc vrouw in
Zeeland via de straat en de
stoep in de riool terecht komt.
Als daj lieve watertje over de
bruine body's stroomt krijg je het
idee van wassen, maar dat is ook
Er stroomt op enige afstand
een rivier, maar die is alleen
gewapend te bereiken, en boven
dien is er te weinig tijd. Als je nu
iet °P wacht moet in de stellin
gen, kun je allerlei dingen doen.
Als je licht hebt en papier dan kun
je schrijven; heb je nog je oude
brieven bewaard dan heb je nog
ets te lezen ook. Muziek is hier
'olop te maken: omgekeerde em
mers, zes conservenblikjes op een
rijtje twee lege bierflesjes van
vroeger en ge kunt beginnen.
Wij hier op villa „Nergens" hobben
bovendien in de lege. kampong een
tam tam gevonden, zodat het or
kestmateriaal gecompleteerd is.
In onze brieven lezen wc wel
eens dat er radio-programma's
voor ons gegeven worden: kijk
dal vinden we erg leuk. Wc ho
ren ze wel nooit, omdat we geen
radio hebben, maar er zal toch
wel iemand plezier van hebben
Kranten en boeken hebben we
ook weinig ot niet. maar er is nu
eenmaal zoo weinig papier. En de
mensen in Nederland hebben dat
toch veel meer nodig dan wij. want
wij zijn soldaten. We hebben alle
maal mooie lange baarden gekre
gen. want de scheermesjes zijn
schaars weet U.
Ja. en des avonds kun je zo lek
ker naar de sterren zitten kijken;
de muur is er aan één kant uit
geschoten en 't dak is niet erg
waterdicht, maar zolang als 't. niet
regent geeft dat niks. We hebben
niet veel, maar waarom zou je een
soldaat ook zo veel geven; van
daag of morgen schieten ze hem
toch dood
Kijk. Nederland, het is hier r.iet
erg rooskleurig. Het is waarlijk
geen wonder dat elk krantenbe
richt ofwel een klacht, ofwel een
bede om allerlei noodzakelijke
dingen ls. Maar ondanks het feit
dat men wegens Bebrek aan voor
lichting in Nederland niet weet
wat hier gebeurd- ondanks dat ze
ons bijna vergeten wanen, on
danks onze zware strijd tegen ex
tremisten en rsmpokkers, ondanks
het vuile water en het totale ge-
nis aan ontspanning, houden we
Ho© dan ook, maar bij elk on
deröeeitje van dc Zeeuwen, in
de diepste wildernis, langs ver
laten wegen, op de toppen der
heuvels bij Ijileungsir, waar on
ze 3de compie ligt overal waar
Zeeuwse jongens Zeeuws pra
ten daar hangt de heldere
Luctor et Emergoü!
En als we onze brieven voor
dc twintigste maal overgelezen
hebben en we denken met wee
moed aan alles wat wc missen,
dat, er toch zo hoog nodig moet
zijn, dan blazen we het ergens
opgescharrelde olie-lampje uit
cn kruipen onder de klamboe....
met de hoop op betere dogen
Hollestelle
O-eomp. 2-14 R.I.
Java
Betaal niet te veel huur
Het Prijzenbureau voor Onroe
rende Zaken werkt onder dit de
en waarlijk niet zonder reden,
want het gebeurt maar al te -vaak.
dat de huurders meer betalen dan
geoorloofd is.
Vooral degenen die er niet in
slagen om een eigen huisje te ver
■en zijn dikwijls genoodzaakt
voor enige kamers prijzen te
betaien. die ver boven de toege
stane liggen. Voor de bescherming
deze mensen kan het Prijzen
bureau dikwijls wat doen. door de
juiste huur voor het bewoonde ge
deelte vast te stellen.
Steeds meer mensen vinden de
weg naar deze bureaux, hetgeen
wel blijkt bit het aantal behan
delde zaken. Zo behandelde het
Prijzenbureau Ie Middelburg in
1945. 569 gevallen voor huishuren,
terwijl in het eerste halfjaar van
1946 reeds 309 aanvragen verwerkt
moesten worden.
Het bureau te Terneuzen behan
delde in 1945. 230 zaken. Doch niet
alleen het vaststellen van huren
behoort tot de taak van de Prijzei
bureaux, ook od de verkoop vai
onroerende goederen wordt toe
zicht gehouden, door na te gaan
of bij verkoop geen te hoge pri.
bedongen worden. In 1945 werden
bij het Prijzenbureau te Terneu
zen 121 vervreemdingen aanhang
ig gemaakt; bij het Prijzenbureau
te Middelburg bedroeg dit. aantal
in 1945. 214 en in het eerste half
jaar van 1946. 576.
Dikwijls is de grondoorzaak
overvraging van huren, de hoge
kosten die betaald zijn voor repa
raties etc. tegen zwarte prijzen.
Ook daarop moet controle uitee-
oefend worden. Hoe noodzakelijk
een dergelijke controle is bleek uit
een onderzoek, dat door de Prij-
zencontrole bil 32 aanemers werd
ingesteld, die werkzaam waren bij
de Wederopbouw in Zeeuws VI:
deren.
Predikanten lijden honger
Ds. J. C. Hooykaas te Arne-
muiden schreef in de Nieuwe
Nederlander het volgende:
Wist U, dat in Debreczen
(Hongarije) bij de Geref. Uni
versiteit een standbeeld staat
van onzen admiraal Michiel de
Ruijter ter herdenking van het
feit, dat hij. de schrik van de
onmetelijken oceaan, 23 Hon
gaarse predikanten van de
Spaanse galeien redde? Ook
thans hebben wij de plicht de
Geref. Theologische hooglera
ren te Boedapest en Debreczen
te heipen, die in zeer slechte
omstandigheden leven. Zij 'moe
ten hun boeken en andere kost
baarheden verkopen om niet
van honger om te komen. Pak
jes van ten hoogste 5 kg. kun
nen gezonden worden. Hier is
een christelijke plicht te ver
vullen.
BELGIë.
Millioenen-nota
(in millioenen guldens)
Uitg. - uitgaven; mid. - middelen; b - batig; n - nadelig.
1917 1946
uitg mid- saldo uitg. mid.
Expeditie voor herstel van orde en rust in Indië en liquidatie
oorlogvoering, waaronder begrepen uitgaven voor resp. in
komsten van de geallieerden en nad- saldo scheepvaartfonds.
349,0 3,1 n. 345,9 689,2 102,3
Steun bij de herbouw, waaronder verstaan de uitgaven in
verband met oorlogsschade, andere schadevergoedingen, zee-
en luchtvaartverzekeringswet, landbouwherstel, reconstruc
tie van koopvaardijvloot, op gang brengen bedrijven (waar
onder de uitgaven voor herstel Rijn- en binnenvloot, uitke
ring Ned. Spoorwegen voor bedrijfsschade ais gevolg van de
Spoorwegstaking
G20,7 0,5 n. 620,2 944,2 7,1
Uitgaven in verband met de uitvoering van de wet op het
consumentencrediet.
183,5 100.0 n- 83,5 memorie memorie
Overheidsbemoeiing met distributie en prijsregeling, t w.
C.D.K-, tegemoetkoming gemeentelijke distributiekosten,
Rijksbureaux voor Handel en Nijverheid, prijstoelagen, aan-
en verkoop van grondstoffen en producten (hierin echter niet
begrepen het nadelig saldo van het Landbouwcrisisfonds)
91,5 25,9 n. 65,6 413,9 327,2
Bijzondere Rechtspleging c.a-, zuiveringsmaalregelen en her
stel Rechtsverkeer-
94,3 19,2 li- 75,1
Bijdrage van de gewone dienst
begroting.
329,6 5,2
hoofdstukVIIb der rijks-
90.8
Kapitaalsuitgaven en ootvangsten:
Kapitaalsverstrekking en credietverlening aan staatsbedrij
ven, -fondsen en instellingen.
148,2 29.2 n. 119,0 150,8 23.8
Credietverlening aan particuliere bedrijven.
52,6
Voorschotten aan de maatschappij tot financiering van het
nationaal herstel n.v- ten behoeve van aanvullende herstel
financiering.
212,6
Overige kapitaalsposten
181,4 7,3 n- 174,1
Totaal van den buitengewonen dienst
1939,7 288.6 n. 1651,1
3114.6 768,5
b. 17,7
n. 1679.8
n- 127.0
n. 52,0
n. 212,0
n- 191.0
n. 85.3
n- 2348.1
De pers" uit Zutfen, die in hun Achter'ne.:se kledij een
tournee door het land maken en ook in Engeland zullen optreden, ga
ven een openluchtconcert in Den Haag.
Een actueel probleem
Tientallen verpleegsters moeten
op hei ogenblik zesl verpleegd
worden. In tie Klokkenberg te Til
burg en andere Sanatoria liggen
zij en wachten geduldig op hun ge
nezing. Het zijn meest jonge meis
jes, de tubercelbacil tastte hun ge
zondheid aan, en sloopte hun
krachten.
Oorzaken? Die zijn er en duiden
op misstanden die dringend verbe
tering behoeven.
Door gebrek aan personeel gat
de regering toeslemming om de
leeftijdgrens van hulpverpleegsters
op 18 jaar te stelüen. Deze acht
tienjarigen zijn het die de zieken
hulzen bevolken. Zij worden als
hulp toegevoegd aan een gediplo
meerde zuster, die met deze kin
deren. soms tot tien in getal, moet
werken. En hoe! Deze meisjes, die
geen grondige vooropleiding dntvin
gen onkundig van de vele besmet
tingsgevaren der patiënten die ze
moeten verzorgen worden vaek
door onachtzaamheid zeif bermet.
Resultaat: zie ..Klokkenberg"
Natuurlijk is het voor een ge
diplomeerde verpieegster niet mo
gelijk om overal ogen ie hebben
zij is persociilijk waarachtig al
zwaar genoeg door haar werkzaam
heden belast. En als ze dan leis
opmerkt, dat voor haar synoniem
is met roekeloosheid, en ze maakt
de betrokkene erop attent, wordt
ze vaak niet begrepen en achter
haar rug gebeurd het toch weer.
De oorzaak hiervan is dat de
ziekenhuizen, door het nijpend te
kort aan personeel genoodzaakt
zijn om Krachten aan te nemen, die
C'.tgeschooid en n'et oe'wikkeld
zijn.
Het is op het ogenblik mogelijk
om met een tweejarige diensttijd
in een Sanatorium zonder MULO
dipComn als hulp te worden aange
steld. Wel wordt er zoveel mogelijk
op mlllieu en geschiktheid gelet,
doch door het permanent tekort
kan men hieraan nic-t al te veel
eisen stellen.
Over geheel het land is er een
gebrek aan verplegingskrachten
van minstens ZB"'- Hierdoor wor
den de anderen overbelast. De ge-
i volgen hiervan zijn de verschil
lende break downs en het ontstaan
een ernstige ontevredenheid
Waardoor weer velen hun ontslag
nemen. Een slang dus, die in haar
gen staart bijt.
Het systeem der op ziehzelf-
staande ziekenhuizen, (die onder
ling geen enkel verband hebben),
dat 'n een normale tijd wellicht
staat is om in de heersende
behoefte aan verplegend personeel
•oorzien, draagt hiervan de
schuld.
De gediplomeerden immers. 1
dit-ncn van f 65 tot t 75 per maand
Veelal is er voor hen geen plaats
in het ziekenhuis waar zij werk
zaam zijn. zodat ze gedwongen
zijn om extern te leven. Het be
hoeft geen beitoog, dat zij!, die
meestal ln een vreemde omgeving
werken, hiervan niet rond kunnen
komen, De eerste de beste kantoor
juffrouw, die toch altijd nog veel
iinder werk verzet verdient veel
meer. Zeker, er zijn meisjes en
vrouwen die het verplegingsvak als
een roeping beschouwen, en niet
direct a'.s een bron van inkomsten
Doch daarvan alleen kan men
toch ooi; niet leven. Door de mees
ten wordt veel ontbeerd en men
kan alleen maar een diep respect
hobben voor hen. die zich op dezq
wijze zelfstandig door het leven
slaan. Maar hiermede is het pro
bleem niet opgelost, en we vra
gen ons af. Kan het niet anders?
Is het b.v. in de haak, dat een
gediplomeerde, die tien jaar als
zodanig werkzaam is. hetzelfde
loon ontvangt als een verpleegster
die pas haar drie kruisjes achter
de rug heeft?
Kan haar meerdere ervaring en
haar practische kennis dan niet
gewaardeerd worden, b.v. in een
periodieke jaarlijkse salarisverho
ging' Het lijkt toch niet onuitvoer
baar om b.v. door het instellen
van diverse graden het mooie ver
rlegingswerk voor de gcdiplomeer
den te anntmeren.
Hier ligt een taak voor de re
gering: n.l. de ziekenhuizen ver
plichten om zich aan algemene
normen, in bovenstaande geest op-
1 gesteld Ie houden. Door betere be
staansvoorwaarden zal men dan
Een voorname post wordt
gevormd door de voorschotten,
welke voortvloeien uit de wet op
het consumentencrediet. Deze wor
den voor 1947 op pirn, f 180 milli-
t geschat zou de regering deze
iatregel ten behoeve van het
minder koopkrachtige deel van
het Nederlandse volk achterwege
hebben gelaten, dan zouden
uilgaven voor 1947 nog verder
zijn teruggelopen, vergeleken met
die voor 1946.
Aandacht verdienen de uitgaven
van het hoofdstuk Justitie onder
de afdeling politieke delinquenten
Tot cn met 1947 wordt voor de
maatregelen ten aanzien van dc
politieke delinquenten f 292 railll-
ocn nodig geacht, waartegenover
f 14 miilioen aan inkomsten is ge
raamd. Veilig kan worden aange
nomen, dat tot en met 1947
dit doel meer dan 300 mlllloen gul
den nodig zal zijn.
SLOTBESCHOUWINGEN
In zijn slotbeschouwingen op de
rijksbegroting voor 1947 erkent de
Minister van Financiën, dat, of
schoon ontegenzeglijk de economi
sche toestand van Nederland
1946 is verbeterd, de aan het begin
van het jaar gekoesterde verwach
tingen omtrent het tempo van het
economische herstel niet ten volle
in vervulling zijn gegaan.
Met name ls het herstel
uitbreiding van hel producticappa
raat bij de gemaakte veronderstel
lingen ten achter gebleven, terwijl
het met het bestaande productie
apparaat bereikte productie-volu
me niet ten volle bevredigend ls
geweest.
Voor deze ontwikkeling zijn oor
zaken aan te wijzen, welke niet of
nauwelijks door het Nederlandse
volk en zijn regering konden
den beïnvloed. De leveringstermijn
voor investeringsgoederen, welke
moeten worden geïmporteerd, zijn
uitermate long en ook de import
van grondstoffen en halffabrika
ten laat ten gevolge van de alge
mene schaarste veel te
Geestelijk Leven
Tot dc oorzaken echter, welke
het Nederlandse volk wel kan be
invloeden, behoren het nog steeds
lage pril der arbeidsproductiviteit
het feit, dat de besparingen nog
niet de voor een regelmatig her
stel noodzakelijke omvang hebben
aangenomen.
Een algemene verbetering
economische toestand zal slechts
kunnen worden bereikt, wanr
a. de arbeidsproductiviteit wordt
opgevoerd tot een peil, hetwelk
dat van voor de oorlog benadert
cn daardoor het nationaal product
wordt opgevoerd;
b. het kwantum voor export ge
schikte goederen kan worden op
gevoerd;
c. de consumptie desondanks be
perkt blijft, waardoor de besparln
gen toenemen.
Daarnaast zal het van regering»
wege nodig zjjn:
a. om de uitgaven, welke door
de bijzondere tijdsomstandigheden
noodzakelijk zjjn, binnen rationele
grenzen te houden en zo snel
ais de omstandigheden dit toela
ten te liquideren;
b. om ook ten aanzien van de
overige uitgaven dc vereiste ratio
nalisatie cn efficiëntie tc bereiken.
het geschoolde personeel weten te
behouden en door een degelijke
vooropleiding vooral theoretisch
zich van bekwame krachten
kunnen verzekeren. Zoals nu, is
het een vicieuse cirkel, een voort
durend kampen met een tekort dat
men per slot van rekening aan zich
'zeil te wijten heeft en dat boven
dien een ernstig gevaar betekent
voor onze volksgezondheid.
H.J.W.
De Kerk achter prikkeldraad
Professor Jacques Courvoisier,
voorzitter van dc- Oecumenische
Commissie voor het werk onder de
krijgsgevangenen, bracht een be
zoek aan een aantal kampen v3n
Duitse gevangenen in Engeland.
Hij verklaarde dat de gevange
en goed werden behandeld, wat
het materiële betreft. Bijna overal
had het prikkeldraad slechts een
symbolische bedoeling en waren
de schildwachten aan de ingang
an de kampen verdwenen. Het
aedsel was voldoende en goed.
Aan de andere kant was de gees
telijke toestand van de gevangenen
het algemeen niet bevredi
gend. Allen verlangen er naar huis
terug te keren, maar weten niet
wanneer en hoe. Vele hebben nog
geen bericht van thuis gekregen,
vooral zij wier familie op Tsech-
isch grondgebied woonde of in ge
bieden die nu bij Polen behoren.
Zij zouden graag hun families hel
pen. daar zij weten van de grote
moeilijkheden, waarin zij verkeren.
Ongetwijfeld is dit probleem in En
Engeland meer dan waar onder de
ogen gezien. Het heeft reeds de op
merkzaamheid van de grote masia
getrokken en de Kerk. benevens
verscheidene personen hebben pe-
titionementen aan het Parlement
gezonden. Het ziet er wel naar uit,
dat er in deez kwestie een oplos
sing zal worden gevonden.
De taak van de Kerk wordt zeer
•ergemakkelijkt door de uitsteken
de organisatie. Behalve de veldpre
dikers, komen er geregeld predi
kanten van buitenaf in de kam-
kenpen om de gevangenen op te
zoeken. Enkele van deze predikan
ten zijn Duitsers, die al jaren in
Engeland wonen. De veldpredikers
mogen ook de z.g. "hostels" bezoe
ken dit zijn kleine afzonderlijke
kampen, waar arbeid wordt ver
richt ten behoeve van de industrie,
de landbouw of algemeen nut.
In de buurt van Mansfield is
een „universiteitskamp" gesticht,
dat ook een theologische school
omvat, waar ongeveer honderd
studenten werken onder leiding
van professoren, eveneens gevan
genen. Er is een uitleen-biblio
theek, een eigen blad wordt uit
gegeven, dat in alle kampen circu
leert.
Zo gaat „de Kerk ln gevangen-
:chap" die ontstaan is uit de eer
ste gevangenkampen in Duitsland,
voort haar getuigenis uit te dra-
Gen. Gouraud overleden
In de leeftijd van 67 jaar is te
Parijs overleden, de Franse gene
raal Henri Gouraud, bekend uit de
eerste wereldoorlog, als de „Leeuw
van de Argonnen" Gouraud hqeft
deelgenomen aan vrijwel alle Fran
se campagnes in de koloniën, waar
hij twintig jaar heeft vertoefd. Vij
dens de eerste wereldoorlog, in
welke hij zijn rechterarm verloor
en beide benen brak. speelde lili
de eerste rol. Later werd hij be
noemd tot hoge commissaris vooi
Syrië en bevelhebber van het Fran
se leger in de Levant. Van 3923
tot 1938 was hij militair gouveneur
te Parijs, Tijdens de Duitse bezet
ting trok hij zich terug uit het
openbare leven en schreef zijn me
mories. Zijn stoffelijk overschot
zal worden begraven op het mili
tair kerkhof te Navarin in de
streek van de Marne.
Beklaagde Duiise
krijgsgevangenen
Volgens een News Bulletin-num
mer van de British Emblassy gaf
de Glasgow Herald van 30 Aug.
19-16 op tegenst:*jdige artikelen
over het urgente probleem van
de toekomst der Duitse krijgsge
vangenen het volgend© commen
taar;
De toekomst der In Engeland ge-
interneerde Duitse krijgsgevange
nen wordt intens door de Engelse
Regering overwogen en is in dc
laatste het onderwerp geweest
van talrijke gesprekken cn brieven
in de pers.
Het is noodzakelijk dat de repa
triëring van deze mannen bevor
derd en dat een definitief plan op
gesteld wordt, zodat de gevangenen
weten wanneer zij uiterlijk naar
hun Heimat mogen terugkeren.
Het is een feit. zegt het blad, dat
wij geen geestelijk recht hebben
om de gevangenen langer dan
noodzakedijk hier te houden en
dat het later slaven geestelijk na
delig ls voor ons zeiven.
Deze argumenten zün ongetwij
feld ernstig. Maar het is moge
lijk dat zU voornamelijk ont
staan zün door het schrijnend
gevoel dat dc Britse bevolking ge
waar wordt bil het zien van men
sen die, aan hen gelijk, ver van
hun huis en familie onder dwang
moeten werken. De Britse be
volking Is nu eenmaal van aard
noch wraakzuchtig noch heers
zuchtig.
Het moet echter gezegd, dat de
meerderheid der Duitsers deze toe
stand gemakkelijk begrijpelijk
heeft gemaakt door hun bedreven
wreedheden en gepleegd onrecht.
Ook is het natuurlijk, dat derge
lijke gevoelens zich doen gelden
en prijzenswaardig dat zij uitge
drukt worden
Men zou geniegd zijn te zeggen
dat zij diepere tehische en logi
sche oorzaken hebben, indien het
niet merkbaar was dat tezclfdtr
tijd apathie en onverschilligheid
bestond tegenover het veel groter
lijden van de tienduizenden en
tienduizenden, die in Europa het
slachtoffer werden van de Duitse
wreedheid en onderdrukking.
Honderd duizenden leven tegen
woordig nog veel oncomfortabe
ler dan dc Duitse krijgsgevange
nen. Zin voor verhouding bij het
overwegen van hun toestand is
wenselijk, al moet erkend wor
den dat hun aanspraak op onze
humaniteit minder gehoor moet
vinden dan die van hun s'acht-
alfcrs, zowel iu vzrjtmel centra
ln Duitsland als In ééns rezette
gebieden nog altijd ln armeoedc
strevend om hun gek-vft-te ge-
meenjjhap te ber-i '-Ilen.
