VRIJE STEMMEN DAGBLAD VOOR ZEELAND Ultimatum van Truman? Waarom Textiel zo duur is Nieuwe bonnen Vlissingse Sportmensen in Engeland M1LLIOENEN-NOTA De herdenking van de slag om Arnhem De Ned. Unie en haat-Driemanschap TRIBUNAAL GOES Re JAARGANG NUMMER 579 DIRECTEUR: B. G. KLOOSTERZIEL!. REDACTIE EN ADMINISTRATIE: GOES, BEESTENMARKT 2, TEL. 2163, GIRO 410357 ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK f 0.26, PER MAAND f 1.12'/s; PER KWART. f3.37'/« DONDERDAG li) SEPTEMBER 194« HET WEER Krachtige, aan de kust en in het Noorden en midden van het land tijdelijk nog stormachtige, Weste lijke wind. Meest zwaar bewolkt met regenbuien. Forrestal bedenkt zich Onrust in Palestina De storm, die de rede van Wallace, de Amerikaanse Minister van Handel, liccft ontketend, is nog steeds niet geluwd. Wallace blijkt thans reeds op 23 Juli in ecu brief aan Truman zijn kijk op de huidige gang van het wereldgebeuren naar voren te hebben ge bracht. Hierin gebruikt hij dezelfde argumenten, die hij ook in zjjn rede iiet horen. In deze brief drong Wallace aan op het intomen van een nieuwe neiging tot isolationisme en een rampzalige atomische wereldoorlog. Wallace schrijft verder, dat de Russen hun pogingen tot het ver vaardigen van bommen zullen ver dubbelen en ook besluiten hun „vei ligheidszone" uit te breiden- Woordelijk zegt hij: „Ondanks onze protesten zullen de Russen trachten hun veiligheidszones in Oost-Europa en het Midden-Oosten uit te breiden. Uit militair oogpunt is dit nog maar gering vergeleken met onze luchtbasis in Groenland, Okinawa en vele andere plaatsen, duizenden mijlen van onze kust ge legen. Wjj kunnen onszelf zeer oprecht voelen, indien wij weigeren onze planncu op te geven, maar het kan slcohts één ding betekenen: een verwoede bewapening met atoom wapenen. Wij moeten traohfen een eerlijk antwoord te krijgen op de vraag, welke factoren er dc oor zaak van zijn, dat Rusland ons wan trouwt cn wij Rusland. Van het Russische standpunt bekeken !s dc Icntng aan Engciand en liet wei geren van een lening aan Rusland een bewijs te meer voor het verste vigen van een antl-Sowjet-blok. Het is duidelijk te zien. dat de Rus sen zich in een vijandelijke wereld wanen en voor hun bestaan vech ten. Wjj moeten begrijpen, dat (lc wereld veranderd is en dat heden ten dage er geen wereld kan be staan, tenzij de V. S- cn dc Sow,let Unie op een of andore manier sa men kunnen leven. Aldus Wallace in een brief van 23 Juli aan Pres- Truman. Deze heeft thans, volgens vooraanstaande politiek cotnmen- .talor te Washington, Wallace vooi 1 de keus gesteld, niet meer te spre ken over de Amerikaanse buiten landse politiek of uit do regering te treden. De persdienst van hefc Ministe rie van Economische Zaken deelt het volgende mede: I Voor de stijging van de prijzen t van textielgoederen. evenals alle andere gebruiksgoederen vergelijking met de vooroorlogse zijn twee oorzaken aan te wijzen: de stijging van de grondstoffen- prijs en de gestegen productielcos ten. De leatoenprijs bedroeg in 1939 ongeveer 57 cent per k.g. terwijl dc katoen, die thans wordt werkt, tegen ongeveer f 2.- per k.g. ts aangekocht. De prijs van ruwe katoen in Amerika is inmiddels nog meer gestegen tot f 2.30 per k.g. Voor dc ruwe wol geldt het zelfde, zij het dan ook in iets min dere mate. De stijging van dc productie kosten wordt voornamelijk ver oorzaakt door een loonstijging met gemiddeld 80'/». BIJ son» artikelen zijn de loonkosten ten gevolge van verschuiving van beidskrachtcn. tewerkstelling minder leerlingen of vervanging van vrouwelijke arbeidskrachten 1 door mannelijke, zelfs met 1307i gestegen. Dit bracht een over eenkomstige stijging van do so ciale lasten met zich mee, terwijl de indireote kosten soms meer dan tweemaal zo hoog zijn ge worden. Een conlectie-herencostuum b.v. dal in 1939 f 38.81 kostte, moot thans t G1.60 opbrengen. Voor de oorlog bestond er in de I textielbranche een aanmerkelijk grotere prijsconcurrenlie dan nu. die tengevolge had, dat de toen gemaakte textielgoederen over i algemeen minder van kwaliteit we i ren. dan het tegenwoordige pro- I duet. I Deze kwaliteitsverbetering heeft - vanzelfsprekend het hare aan de [prijsstijging bijgedragen. Juist in verband met het alge meen gestegen prijsniveau werden jde handelsmarges, die op 17 Juni 19-12 waren vastgestdld. op 17 De cember 1945 aanmerkelijk verlaagd Daarbij moet echter met de geste gen kosten rekening worden ge houden. Een vergelijking toont aan dat zij. groothandelaars en klein handelaarswinsl bijeen genomen, tijdens de oorlog 65*'« en op het oogenblik 40'/' van de fabrikanten prijs bedragen, een verschil dus van 25'f«. Voor confectie-hcrencos jtuums bedraagt dit verschil 72-40. I voor damesmantels. mantelcos ituums en complets 65-45, voor. da- jmesstoffen 107,5-65 (kunstzijde) en 1105-65 (wol) en voor voevingsloffen j 95-55 Wanneer men hierbij in aan 1 merking neemt dat de fabrikan- tenorij? b.v. voor confectie-heren costuums met ongeveer 77''. Is ge stegen. dan Is het totaal aan winst marges worden echter opnieuw be veer hetzelfde geb'-ven. Do handels mages worden echter opnieuw he keken en kullen waarschijnlijk bin nenkort ten tweeden mate worden verlaagd. Intussen gaat men elkaar over _„r weer beschuldigen. De journa list Drew Pearson heeft Wallace gedreigd met een gerechtelijke ver volging, wanneer hij, Wallace, geen herroeping zou doen van zijn ver klaring, welke erop zinspeelde dat Pearson, aldus zeide deze, de brief van Wallace aan Truman over de verhouding tot Sowjet-Rusland uit archief van het Departement van Handel „gestolen" zou hebben- Pearson verklaarde, dat hij de brief in zijn bezit gekregen had een zijde, welke niet in con nectie stond met het Departement Een gewaarschuwd man geldt 5or twee- Dit spreekwoord schijnt de Amerikaanse Minister van Scheepvaart oolc te kennen. In elk geval schijnt hij uit de „affaire Wallace" zijn conclusies getrokken te hebben. Genoemde minister, Ja- Forrestal, zou n.l- ook een re de houden, doch hij heeft deze op het laatste ogenblik afgelast. Zijn verklaring daarvoor was zeer lakoniek- „Ik heb mij be dacht", zo zeide hij", en besloten, dat het beter is niets te zeggen". De toestand in Palestina blijft ;er gespannen. De Joodse plaatse lijke besturen zijn met hun ac van burgerlijke ongehoorzaamhi begonnen. Er werden openbare bij eenkomsten georganiseerd ter pro paganda van het plan om in totaal 100.000.000 pond sterling uit de jaar lljkse budgets toegewezen te 'krij gen ter financiering van de Joodse immigratie. De Palestijnse regering heeft orn een toelichting verzocht en mede gedeeld dat zij zich ln deze aange legenheid niet afzijdig kan houden. Com. Generaal in Batavia Gisteren to 1632 uur plaatselijke tijd, Is op het vliegveld Kema- joran de Commissie Generaal voor Nederlands Indië aangeko men. De leden der commissie werden verwelkomd door Dr. Mook, Mr. P. J Idenburg, den Graaf van Bylandi, den Britsen Consul-Generaal Gilbert Macko- reth, den Amerik3anscn Consul- Generaal Walter Foote, der Fransen vicc-consul, den heer Alby, Generaal Erie Mansergh, den heer Buurman van Vreeden, Vlee-Admiraal Pinkc en een lal andere hoge officieren. AANVULLING BONNENLIJST voor dc 2e helft van de 10e periode (15 t.m. 28 September) Bonkaarten KA. KB, KC 010 576 algemeen 100 gr bloem 577 algemeen 50 gr. thee Bonkaarten. KD. KE 610 D 19 reserve 100 gr. Bloem E 19 reserve 300 gr. bloem Tabakskaarten enz. T 48 2 rants, tabaksartikelen Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 20 September as. worden gebruikt Met ingang van 28 September ,s. zullen geen bonnen meer voor aardappelen worden aangewezen. Van Maandag 23 September a.s. af zal men aardappelen zonder in lever ng van bonnen kunnen ko Generaal Kruis waarschuwt de ie Divisie voor DESERTIE Luitenant-Generaal Mr. n. J- Kruis, Chef van de Generale Staf heeft gisteravond in het program ma voor dc Nederlandse Strijd krachten over de zender Hilversum I een radio-toespraak gehouden tot de troepen, die naar Indië vertrek ken. Deze toespraak zal vandaag, wederom om half zeven over Hil versum I, worden uitgezonden. Generaal Kruis zeide liet volgen de: „Het ogenblik is nabij waarop g(j, mannen van de 7-Deccmbei- divisic en van de bewakings-batal- jons, naar Indië zult vertrekken om daar uw plicht in dienst van het Koninkrijk te gaan vervullen. Verder sprekend zei hij te begrij pen dat zowel van de vertrekkende soldaten als van hun naasten en dierbaren veel opofferingsgezind heid gevraagd wordt- Deze wordt echter door het Koninkrijk ver eist. zei hij, in het belang van het Nederlandse cn Indonesische volk. Slechts daarom zendt dc regering gesteund door de volksvertcgen- voordiging, U, mannen, uit, ver- olgde Generaal Kruis- Bij de inscheping van een eerste ploeg soldaten is echter gebleken dat velen hun plicht niet beseffen achtergebleven zijn als slachtof fers van een misleidende propagan a- Z(J die zich echter uit zwakheid in hun burgerplichten onttrokken hebben, zullen vroeg of laat door de dienaren der gerechtigheid ge grepen worden. Op het plegen van desertie staan ernstige, heel ern stige straffen, zo ging spreker ver der. H(j waarschuwde dc misleiden ernstig door te dreigen met vrij heidsberoving van maximum 7'/» jaar. Voor deze keer, vervolgde de Ge neraal, krijgen de achterblijvers nog een kans zich onverwijld te melden. Hun geval zal dan slechts krijgstuchtelijk behandeld worden. In het vervolg zal de regering en de legerleiding echter onverbidde lijk de strengste maatregelen laten toepassen- Tenslotte spoorde de Generaal de vertrekkende soldaten aan hun plicht met opgewektheid te vervul len. H(j besloot zün rede met ge ruststellende verklaringen cn wens te hen een goede en voorspoedige toe in Indonesië, hopend dat z(j allen na tweo Jaar weer kunnen terugkeren- Het bezoek van maarschalk Montgomery aan de Ver. Staten. Presi dent Truman (links) begroet „Monty" tijdens de ontvangst op het Witte Huls te Washington. De hartelijke ontvangst beloofd iets voor de toekomst (Van onzen specialen verslaggever) 71 van do 98 Vlisslngso sport mensen, die Scarborough bezoe ken onder de auspiciën van do Engels-Nederlandse Sportver eniging, ontmoetten hun gast vrouwen cn gastheren cn leden van het plaatselijk comité ln dc Boys High School aldaar. Elf September arriveerden zij in Huil om 2.30 uur. na een voorspoe dige reis op de Melrose Abbey. Zij werden verwelkomt door afgevaar digden van Scarborough en Brom ley, en met 3 grote dubbele bussen naar het station gebracht, waar Opbrengst der belastingen In de milliocncnnota wordt volgend overzicht gegeven van dc ge raamde opbrengst der betastingen in milUocncn guldens. Geraamde opbrengst der voornaamste belastingen. Omschrijving Inkomstenbelasting Loonbelasting Vermogensbelasting natuurlijke Vennootschapsbelasting Vcreveningsheffing Invoerrechten Accijns op tabak Omzetbelasting Totaal 1947 060,0 X 340.0 90.0 140,0 X 150,0 120,0 120.0 330,0 2205.2 X) By de raming van deze belastingen is rekening gohouden met de gevolgen van de Vcrmogensheffingen. In de nota betreffende de toe stand van 's-Rijks financiën, beho rende bij de ontwerpbegroting voor 1946, is vermeld, dat in het totaal van de voor dat jaar geraamde op brengst der belastingen in kolom onder 1946 ad f2,206,3 millioen de in totaal 492 millioen gulden zijn begrepen, welke ten bate van 1946 zullen komen wegens het inhalen van achterstand ln de belastinghef fing, wegens navorderingen en we- Voorheffhig op het buitenland geaccumuleerde Inkomsti Vermogensbelasting natuurlijke personen. Vermogensbelasting van lichamen Vennootschapsbelasting BEGROTINGSTEKORTEN. In het uittreksel uit dc nota be treffende de toestand van 's-R(jks financiën, dat wij reeds publiceer den wordt melding gemaakt van een beschouwing over de dienstja ren 1910 tot cn met 1945. De begro tingstekorten over die jaren belie pen in totaal f12.6 milliard- Wat het dienstjaar 1940 voor Ne derland betreft: de kapitaalsdienst nam een totaal nadelig saldo van f707,298,131,47 aan. Dit grote te- gens ln de Inkomstenbelasting 1946 te belasten inkomsten van vroege re jaren, welke in 1946 eerst invor derbaar worden. In het geraamd totaal van f 2205,2 millioen voor 1947 zijn de volgende bedragen begrepen welke ten bate van 1947 zullen komen wegens het inhalen van achterstand in de be lastingheffing en wegens navorde ringen: 2 min. 40 min- 16 min. 123 min- 123 min. houdt, afgezien van het nadelig sal do van het voormalig herstelfonds (f 27,713,165,45) grotendeels verband met de uitgaven wegens credieten ten behoeve van de Duitse Weer macht ad f477,324,791,75 en wegens rentedragende credieten ten behoe ven het Nederlands clearingsinsll- tuut ad f 125,000,000. In onderstaande tabel is een sa menvatting gegeven van de begro tingstekorten in Nederland en te Londen over de jaren 1940 tot en kort z Rijksbegr. 1910 1941 1942 1943 1944 1945 Totaal wordt opgemerkt - Ned. 742,965,386,88 1,821,425,345,53 1.918,255,704.40 1,844,649,899,38 2,734,450,464,11 2,791,992,842,25 11.849-738.642.56 49,801.444,G5 138,613.474,51 80,536,305,06 200.468,247.38 118,550.977,36 188,851,897,10 776,840,373,09 Tot- der tck. 792,766.831,51 1,963.038,820,07 1.998,792,009.4S 2.045,135.673.76 2,843,001,4II.5<J 2.983,844,239,35 12,626,579,015,G5 1. Voor de omrekening in guldens is gebruik gemaakt van dc of ficiële verdragkoers ad f 10,691, aangezien tot deze koers dc pontl- sterling-tckorten liet bedrag van de staatsschuld vermeerderen. hun verversingen werden aangebo den. Ongeveer 5 uur vertrokken do voetballers plus commissie leden naar Bromley en even later ver trok dit overgebleven deel 'van het gezelschap naar Scarborough. Daaraangekomen, werden zij on middellijk per bus overgebracht naar de Boys High School. Welkomstrede der Burgemeester. Hier vond de officiële ontvangst plaats en werden zij toegesproke door den burgemeester van Sca: borough, Alderman J- Jackson, dio hun hartelijk verwelkomde. Hij hoopte dat de gaslen van hun ver blijf zouden genieten en terug zou den gaan met heel prettige herin neringen aan de mooie stad. Zij v/aren welkom en de burgemeester hoopte, dat veel vrienden ge maakt werden, want met hechte vriendschap tussen de volkeren kon er geen oorlog meer zijn. De bur gemeester betuigde ook zijn dank aan deze ondernemende Hollandse bezoekers en aan allen, die mee gewerkt hadden om dit bezoek mogelijk te maken. Om elkaar te leren kennen. Dr. J. Spuyman, dankte de bur- gomeester hartelijk en verzekerde hem dat zij diep ontroerd waren door zijn woorden. Zij hadden al len verlangend uitgezien naar dit bezoek. Zij wisten dat de weder zijdse bezoeken van sportmensen tussen Engeland en Nederland, door beide regeringen begunstigd werden en zij wisten ook waarom. wensen, dat hun volken elkaar beter leren kennen en zodoende ook beter leren begrijpen. „Wan neer een man wet dat zijn leven gered werd door een andere man, wil hij die man leren kennen". Toen wit deze uitnodiging met beide handen accepteerden ge loof tk, dat het een instinctieve daad van dankbaarheid was aan de bondgenoot, die ons bevrijdde van de Duitse druk cn zo onze levens redde. Het gezelschap zal in Scarborough blijven tot Zaterdag 21 Sept. Donderdag en Vrijdag werden besteed aan het bezoeken van een cricketmalch en om de stad te le ren kennen. Zaterdagmiddag vond een voet balwedstrijd plaats tussen Bromley F.C. en Vlissingen. BROMLEY F.C.VLISSIJfGEN 2-2 Op een door de regen doorweekt veld. voor pl.m. 4000 toeschouwers speelde Vlissingen haar eerste wed strijd in Engeland. Bromley speelde beter voetbal en had ongeveer het zelfde elftal als in Vlissingen. Vlissingen was versterkt door het meespelen van Leijnse (de Zeeuwen). Harting keepte de wedstrijd van zijn leven en Bromley kon slechts scoren, toen Butz voor een ogenblik uit viel. Dc Hollandse doelpunten wer den gemaakt door Hendrikse (kop bal) en Leijnse (eveneens kopbal). Vooral het laatste doelpunt was van prima kwaliteit. De uitslag gaf de verhouding goed weer. daar Vlissingen in de laatste tien minuten voortdurend de toon aangaf, maar niet meer tot scoren kon komen. VOETBALWEDSTRIJD PICHERING—VLISSINGEN 4—1. Zaterdagavond was het Vlissing se schoolelftal te gast in Pichering H.M. de Koningin legde kransen Indrukwekkende ogenblikken Te midden van de ruïnes, b(j de beruchte Rijnbrug in Arnhem, op de grondvesten van dc totaal vernielde van Limburg Stiriim- school. waar zovele Airborns in een gevecht het leven lieten, ia een van de herdenkingsplechtigheden gehouden, waarbij ook £1 M. dc Koningin aanwezig was. Toen H. M- arriveerde speelde liet muziekcorps van de Luchtstrijdkrachten, afdeling Breda, liet Wil helmus. Hierna sprak Jhr. Quarles van Uffordt, Commissaris der Konin gin in de Provincie Gelderland. Hij herinnerde eraan, hoe op deze plaats vele Airborns in de felle ge vechten de dood vonden. Hij stel de voor deze te herdenken, niet met vele woorden, doch door sen ogenblik volmaakte stilte te be trachten en dan alle aanwezige Airborns de hand te drukken. „De strijd om Arnhem, zo ver volgde spreker, heeft een volkomen onvoorzien resultaat gehad: het sa men doorgemaakte leed heeft een hechte persoonlijke vriendschap lot stand gebracht, waardoor deze pel grimsdag niet alleen een tijd van herdenking, maar ook een tijd van vriendschap-verheugenis is gewor- „Deze vriendschap,', zo zeide hij, „wordt het best gedemonstreerd door de aanwezigheid van H. M- de Koningin", aan wie spreker dank bracht voor haar aanwezigheid, evenals aan de afgevaardigden van de Britse ambassade en de Neder landse Regering. Hij bracht dank aan de soldaten, die gevochten had den, niet alleen voor hun opofferin gen, maar ook voor hun vriend- Thans is verschenen liet rapport over de Nederlandse Unie cn haar Driemanschap, uitgebracht door de daartoe op verzoek van het Driemanschap door Prof. ir. W- Sehermorhorn benoemde commis sie, welke bestond uit de lieren J- P. Fockema Andreae, voorzit ter; W, M. de Brauw; H. M. J- Dasscu: W. A. Offerhaus; A. Plate; F- L. R. Sassen; L. W- G. Schollen en J- in 'i Veld, Secretaris was de heer ,1. dc Visser. Hot rapport maakt onderscheid tussen het Uniewerk als geheel go- nomen en hetgeen te dien opzichte door leder der leden van het Drie manschap la verricht, waarbij moet worden in het oog gehouden, dat ieder hunner ntot alleen verant woordelijk is voor zijn eigen daden, inaar oolc voor het feit, dat hij In het Driemanschap met de belde an deren heeft samengewerkt. Ten opzichte van het Uniewerk als geheel genomen, sluit, naar ons gevoelen, de balans met een voor delig saldo, aldus de conclusies van het rapport. De oprichting van de Nederland se Unie heeft ongetwijfeld in meer dan één opzicht heilzame gevolgen gehad. Zij bleek te beantwoorden aan het verlangen van het Neder landse volk, kort na de capitulatie, naar een samenbindend element. Zij bracht niet veel minder dan een millioen goede vaderlanders van allen rang en stand en religie en van zeer onderscheiden levens opvattingen samen. Zij versterkte hun nationaal bewustzijn en schraagde hen in hun verzet tegen de N-S.B. en haar trawanten' Bo vendien wist zij te bewerken, dat de scherpe scheidslijnen tussen sterk uiteenlopende groepen der Pichering is een typisch Engels markt plaatsje en het centrum, waar bewoners uit de omliggende dorpen ter markt komen. Een elf tal samengesteld uit juniores van deze streek was de tegenpartij van de Vlissingers. (Pichering ligt land inwaarts ongeveer 30 km. van Scarborough). Daar er de laatste tijd veel regen was gevallen, was hel veld zacht en glad. maar goed bespeelbaar. Het schoolelftal was als volgt samengesteld vJ.n.r.: Keeper: Smit (ULO), achter: v. d. Lindo (HBS). Heeres (ULO): mid den: de Jonge (ULO). Kort (ULO), de Leeuw (HBS); voor: Dingeman- se (ULO). Felius (Zeevaartschool). Verhulst (HBS), Westrate (ULO). Keulemans (ULO). De Engelse jongens waren over het algemeen een slag groter en steviger dan de Hollanders en spe ciaal de lichte voorhoede had het legen de stevige Engelse achter hoede dikwijls zwaar le verant woorden. Het eerste halfuur liepen de Vlitfingers naar hun vorm te zoeken en pasten zij zich slecht aan de veld- en weersomstandig heden aan. In deze periode scoor den de Engelsen dan ook driemaal. Met deze stand werd onmiddelijk gedraaid, maar nu gingen de Hol landse spelers zich weren en werd het een aardige wedstrijd, met bei de partijen beurtelings in de aan val. Speciaal dc kleine mannen op de Hollandse rechtervleugel weer den zich geducht en waren dikwijls de Engelsen de baas. Uit een goed opgezette aanval scoorde rechts buiten Keulemans een tcgenpunt. Over het algemeen werd er ech ter te lang gecombineerd en te weinig geschoten, hetgeen echter voor een groot deel aan de te zwa re gladde bal lag. Toen ledereen dacht, dat Vlissingen nog een te- genpunl zou maken, werd fot. ver re opdringen van de achtei*ioede hun noodlottig, want de vijande lijke midvoor trok er tussenuit en scoorde onhoudbaar. Met deze stand 4—1 kwam bet einde, maar een 32 uitslag in het voordeel van de Engelsen had de verhou ding heter weer gegeven. De gebruikelijke maaltijd mot veel cake. jam en thee met veel melk olus veel hartelijke woorden besloot de avond. bevolking enigszins vervaagden en dooreenvloeide, zodat er meer dan te voren een werkelijke gemeen schap van het Nederlandse volk werd benaderd en dat men in brede kringen ernstiger dan voor heen over belangrijke problemen van staat en maatschappij leerde nadenken. De eer van dit alles komt voor een goed deel roe aan de drie man nen die het initiatief tot de oprich ting hebben genomen en de leiding van de ganse beweging hebben g> had, Het Driemanschap, dat o: danks gebleken verschil van ir zicht tot het einde toe samen Is ae bleven, verdient voor zijn organi satie, doorzettingskracht en toewij ding, veel lof. Uit de Unie-kringen zijn voor'S zeer vele illegale werkers voortga komen, zodat de Nederlandse Unie in werkelijkheid belangrijk hee:t bijgedragen tot het ondergronds verzet- De leiding heeft dit verzet, al moest zij, zolang zij ln hel open baar optrad, voor het uiterlijk zich daartegen keren, steeds in het oog gehouden en vooral in het laatste tijdperk der Unie sterk bevorderd. In ons blad van morgen zullen wij nadere mededelingen uit dit rapport doen- Tenslotte begaven allen zich, on der het spelen der volksliederen te naar het monument, dat I>(j de splitsing van de wegen naar dc t van do Rijnbrug staat, temid den van dat gedeelte van Arnhem wel buitengewoon geleden hectt door dc gevechtshandelingen van 1944' Nog steeds bestaat het monu ment uit een gedeelte van een pi laar vau het totaal verwoeste Pa- vau Justitie. Voor dit zeer een voudige monument legde H. M. de Koningin als eerste een zeer gro te krans. il van anderen droegen daarna kransen aan: vertegenwoor digers van „de Nederlandse Leeuw", de Marine, dc Commissaris dec Koningin in Gelderland, de leidster hel trainings-corps for girls. i K- Curlett Obe, en tal van burgerlijke corporaties o.a. da Arnhemse illegaliteit- Opnieuw liet H- M. de Koningin enige En gelse officieren aan zich voorstel len. evenals enige nabestaanden de Airborns en o.m. oolc de voorzitter van .de Engelse illega le raad, van Buggenem. Hiermede s de plechtigheid, welke door Izenden belangstellenden werd bijgewoond,' ten einde- Bij een van de andere plechtighe den die heeft plaats gevonden werd het signaal geblazen bij het graf Father Benson, een van de Britse aalmoezeniers, die tijdens de gevechten van 1944 de dood vond. Zeer indrukwekkend was het stil naar voren komen van de Ooster- beekse schoolkinderen en anderen, die een graf van een soldaat ge adopteerd hebben en dio bij dete gelegenheid na afloop van Ie dienst in stilte op ieder der 1800 gravon bloemen legden- Een daad welke niet naliet op de bedevaart ganoer^ "i! Engeland een cüene ;o druk te'maken. Hierna begaf de menigte van ge nodigden zich naar het Airborne- monument, dat verrezen is tegen over hotel Hartenslein, eens de plaats, waar het hoofdkwartier van de Airbome-troepen gevestigd was. Het monument is een zuil uil bak steen opgetrokken, waarop onder aan in relief enige vliegtuigen en aan parachuten hangende soldaten zijn aangebracht en tevens op sym bolisehe wijze tot uitdrukking is gekomen de daadwerkelijke hulp van de burgers van Oosierbeek aan cie strijdende soldaten. De top van het monument moet nog versierd worden. Het is vervaardigd door den beeldhouwer Jan Marls. Vier ornamenten van tufsteen bekronen thans tijdelijk dit monument- De kosten van dit monument werden bestreden uit een fonds mode bij een gebracht door de bevolking van de gemeente Renkum. Ook te Renkum heeft H. M- de Koningin bij een aldaar opgericht monument een krans gelegd. Hij v s niet bang geweest. C. v. d. Berg. hotelhouder te Goes, stond als eerste op de zitting van 18 Sept. terecht. Hij was symp. lid van de NSB geworden, zo ver klaarde hij. omdat hij veel NSB- ers in zijn zaak zag verschijnen en daardoor zijn andere, goede klan ten verloor. Door invioed van K|>o te. die hem met vele mooie praat jes bewerkte, was hij uiteindelijk lid geworden. Hij was wel niet bang, maar was op Dolle Dinsdag toch naar Leiden vertrokken en daardoor pas later geïnterneerd. Hij is nu 16 mnd. geïnterneerd. Raadsman was Mr. P. C. Adriaanse Deze herinnerde1 het Tribunaal er aan. hoe zijn cliënt door zijn ge weldige stommiteit geheel gedu peerd is. De z.g.n. Gouden tientjes kwestie, die ook tijdens het ver hoor werd behandeld (volgens de President was v. d. Berg hierdoor uit de NSB geroyeerd), achtte Mr. Adriaanse niet) zo belangrijk. Ook goede Nederlanders gingen zich hieraan te buiten onder het motto: „de gouden tientjes aan dc moffen te ontroven", wat. volgens verdediger betekende „eigen zak spekken". Verder noemde Mr. Adriaanse het een licht geval. Hij achtte de ondergane internering al een vol doende correctie en bepleitte in vrijheidstelling. Nadat het Tribunaal hierop in Raadkamer was gegaan, achtte het geen termen aanwezig om v. d. Berg in vrijheid te stellen. Wel deed de president verdachte de toe zegging, dat hij bij de uitsnraak over veertien dagen, waarschijnlijk in vrijheid zal worden gesteld. Een slechte Indruk. P. G. Fortuin, gepensionneerd ambtenaar van de Rotterdamse Bank. te Goes, stond terecht om- dab hij zich als lid bij de NSB had aangeslolen met de Zeeuwse Stroom had gecollecteerd en op een door Lenshoek, gevorderde fiets reed. Ik ben beïnvloed, het was onder dwang, zo verklaarde verdachle. Je was hele dagen op het oor logspad, voegde het Tribunaal» lid, Buijs hem toe. Verdachle maakte een heel dlech- to indruk, omdat hij nu stond t« schelden op de NSB. Mr. Vlaming verweet hem. dat hij eens afstand gedaan heeft van zijn Nederlanderschap, door bij het vorderc-n van zijn woning te ver klaren NSB-er te zijn. Volgens verdachte was het mo gelijk, dat een NSB-er tegen de moffen kon zijn. De echtgenote, die gehoord werd en ook lid van de NSB was ge weest was in Den Haag buiten ver volging gesteld, waarvan zij het bewijs, na veel zenuwachtig zoe ken, te voorschijn bracht. Verdachte, die geen verdediger had. verzocht in vrijheid le worden gesteld. Het Tribunaal trok zich hierop in Raadkamer terug. De beslissing hierop luidde: Over veertien dag in vrijheid, te gelijk mei de uitspraak. Er kunnen weer twee lichte ge vallen gerust zijn. Uitspraken der zitting gehouden op 4 September. C. de Rooy, mosselhandclaar te Yerseke. 3 mnd. internering ein digend 18 Dcc. 1946. verbeurd ver klaring vermogen tot bedrag van £300 en radio, ontzetting rechten. E. Vermast. Oeslcrkweker lc Yerseke. «een maatregelen orndn hij reeds hij vonnis van 11 Fe'.n 1946. ontzet ii uit rechten. A. P. C. Vermast, gasfitter te Yer seke, liet onderzoek zal builen d' zitting hervat worden. P. J. Noels, brandstoffenhande laar té Hansweert. verbeurd ver klaring van het vermogen tot se: bedrag van f 7000, alsmede van d- inboedel voor zover aan derden ir bruikleen gegeven, ontzetting reci ten. P. Nolet. caféhouder tc Yerseke verbeurd verklaring vermogen tol bed:ag van 1200, ontzetting rech ten.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1