VRIJE STEMMEN DAGBLAD VOOR ZEELAND ARNHEM, het slagveld tussen de Duitsers en Geallieerden Spanning in Neurenberg Zorgwekkende miilioenennota 2e JAARGANG NUMMER :.78 DIRECTEUR: B. G. KLOOSTERZIEL'. REDACTIE EN ADMINISTRATIE: GOES, BEESTENMARKT 2, TEL. 21G3, GIRO 410357 ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK f 0.26. PER MAAND f 1.12'/t; PER KWART, f3.371/! WOENSDAG I* SEPTEMBER «46 - HET WEER In de ochtend en voormiddag 'nier en daar nevel of mist. Overigetu gedeeltelijk bewolkt en overwe gend droog weer, met aanvankelijk nog weinig wind. De strijd om Arnbem Eén van de grootste slagen van deze oorlog Onvergetelijk Reeds dagen lang heerste er op de vliegvelden in Engeland een koortsachtige drukte. Grote vier motorige vliegtuigen en vracht- zweefvliegtuigen weiden in gereed heid gebrachl. Er ging iets gebeu ren. Wat, konden slechts enkele raden en dit waren de comman danten van de eskaders vliegtui gen en troepen, die aan de komen de actie gingen deelnemen. Op Zondagmorgen van de 17e Septem ber 1944 zouden de manschappen vernemen welke belangrijke taak hen te wachten stond. „liet Duitse leger moet in de Duitse laagvlakte in de rug wor den aangevallen. Indien deze actie lukt. zal dit een belangrijke ver- korting van do oorlog betekenen." Hoe groot was het enthousiasme van de Nederlandse bevolking toen 's midags de duizenden toe stellen op slechts enkele honder den meters hoogte overkwamen. Steeds nieuwe golven machines kwamen aanzetten. Het geleek op een grote parade. Beschermd door honderden kleine snelle jagers vlogen ze voort. Geen Duitse chine liet zich zien en ook het af weergeschut liet zich niet horen. Niet lang nadat de toestelle overgekomen waren, kwamen de eerste toestellen reeds terug, maar nu zonder de grote logge kisten, die aan sleepkabels achter de vier motorigen hadden gehangen Waar waren die gebleven? Aller lei geruchten deden de ronde. De een meende, dat ze in Brabant ge bleven waren, een ander, dat naar Duitsland waren geweest. In ieder geval het was onverge telijk en de hoop keerde in de har ten der verdrukte Nederlanders terug. Verschillende plaatsen Na het eerste Geallieerde com muniqué verschenen er spoedig dere gegevens omtrent de landin gen in Nederland. De voornaamste punten waren bij Arnhem (op de heide bij Heelsum) en de omge ving van Eindhoven. Van Duitse zijde, zei men dat zware gevech ten aan de gang waren en dat de luchtlandingstroepen steeds aanvoer van troepen en materiaal hadden. Hun verliezen zouden reeds enige uren na de landingen ontzettend groot zijn. Van Geallieerde zijde meldde men: De operaties in Nederland der uit de lucht gelandde forma ties verlopen naar wens. Het Brit sc tweede leger zet zijn offensief in de richting Eindhoven voort. Valkenswaard werd gepasseerd. Poolse troepen wonnen terrein op de Noordelijken oever van het ka naai AxelHulst, Uit het Zuiden kyzamen goede berichten door, maar hoe de strijd bij Arnhem verliep wist niemand. Van Heelsum tot Arnhem De rustige villadorpen en de stad Arnhem, aan de Noordelijke over van de Rijn, lagen spoedig midden in het oorlogsgeweld. De bedoeling van de geallieerde troe pen was zo spoedig mogelijk de be langrijke Rijnbrug in handen Ie krijgen. Van daar oprukken naai Nijmegen, v/aar de belanrijkc Waalbrug log en dan contact ma ken met de troepen, die snel op rukten van uit Eindhoven, dat op 19 September 1944 bevrijd werd. Vanuit een bruggehoofd bij Neer pelt in België wisten de geallieer den een doorbraak te forceren ir de richting van de Nederlandse grens en zo contact te maken de luchtlandingstroepen in de geving van Eindhoven. Vandaar uit vormden zij na lange en zw; gevechten een corridor, tot Nij: ,gen, die bijna enige malen als t loren moest worden beschouwd. Dc slr(jd in de Betuwe echter vorllep geheel anders. De Duitscr3 wisten zich snel te herstellen dc strijd om Arnhem nam een vang. Een strijd, die zo hevig was, niemand hem ooit ral kunnen vergeten. Een ooggetuige vertelt Van Zondagmiddag (17 Septem ber) af, toen de sirenes boven Arn hem en Oosterbeek loeiden en eer: hols lawaai van schietende vlieg tuigen en afweergeschut de lucht deed daveren, hebben de bewo ners van Arnhem de ene sensatie pa de andere meegemaakt. Van slapen kwam niets. Vrijwel dag lacht dreunde het zware mondings vuur van Duitse batterijen, van pantserwagens ot stormgeschut. Al Spoedig zat men zonder gas, water en stroom, de levensmiddelenwin kels waren onbereikbaar of snel uitverkocht. Eerst Donderdag (21 Sept klonk de kreet „er is brood" 'en elen trolseerden de neerval lende scherven en renden met witte vlaggen, inderhaast van kus senrlopen en slokken in elkaar ge flanst, dc straat op, af en toe plat op de buik dekking zoekend, wan neer het schril gefluit van een gra naat wat al te dicht in de buurt kwam. Bij den bakker ontstond wel even gedrang maar tot wan ordelijkheden kwam het niet. Over het algemeen gedroegen de Arn hemmers zich koelbloedig, sommi gen wisten zelfs hun humor te bewaren, waardoor zij hun mede mensen tot grote steun waren. De uittocht van Arnhem Een vluchtelinge vertelt hier iver het volgende: Maandag (25 Sept.) toen het wat •listiger was geworden begon de grote uittocht. Het Ned. Rode an andere hulporganisaties deden voortreffelijk werk met het veiligheid brengen van zieken ouden van dagen. De overige burgerij zocht op eigen gelegen heid een goed heenkomen. Wie geen koffertje had nam een kus sensloop of maakte van lappen een bundeltje met de noodzakelijkste levensbehoeften. Velen hebben alles moeten achterlaten wat hun Df was, soms met de zekerheid nooit iets van terug te zien. Van paniek geen sprake Rustig en ordelijk trok de vluch telingenslroom over de Apeldoorn weg. Men voelde zich één door het gemeenschappelijke lot en wie zelf haast niets meer had gaf nog kledingstuk weg aan een mede s die nog minder had welen te redden. Men hielp en deed het met de vreugde te kunnen helpen; rgens kwamen incidenten voor. Overal ontmoette men liefderijk heid en welwillendheid. Te Apel doorn was de ontvangst even har telijk en veel vluchtelingen kon den hun emotie niet meer bedwin gen, toen zij zich opeens door zo veel zorg omringd voelden..: Met bakfietsen, paard en wagens en andere vervoersmiddelen waren de Apeldoornse burgers de vluch telingen reeds tegemoet gekomen, zelfs kleine jongens waren gedien slig en sjouwden met balen en kof fertjes. Aan levensmiddelen had den de meeste vluchteUngen de eerste- lijd geen- gebrek, omdat tal van winkeliers voor hun vertrek hun gehele voorraad, die anders mogelijk toch verloren was ge gaan, uitdeelden aan ieder die maar wilde en kon vervoeren, Het duurde te lang Toen op 17 September de eerste luchtlandingstroepen bij Arnhem neerkwamen, gingen zij recht op de grote verkeersbrug af en slaag den er in tot aan de brug aar stadskant door te dringen. Maar de Engelsen konden niet lot dc brug doordringen, omdat de Duitsers deze van de Zuidelijke oever af beschoten. In de nacht van 17 op 18 September werd een hoofdgroep samengedrongen in een schooi vlak aan de Rijnoever. Van daaruit bestreken zij de brug over haar volle lengte. Op 18 Sept. des avonds beschoten de Duitsers met mortieren het schoolgebouw en poogden de Engelsen uit te ken door de aangrenzende huizen in brand te steken. Dit mislukte echter en aan het taaie volhou den van deze groep is het te dan ken dat de Duitsers niet in de ge legenheid waren via de brug ver sterkingen naar de Betuwe te zen den. ïvens had dit tot gevolg, dat de Engelsen en Amerikanen, die van het Zuiden af oprukten, de brug bij Nijmegen konden bezetten. Ge regeld had nieuwe aanvoer plaats, maar door het slechte weer gingen veel troepen, materiaal en medica menten verloren. Op Woensdag 21 September had den de geallieerden een klein brug genhoofd bij Oosterbeok gevormd. Als voedsel kregen de mannen 1/6 van het normale rantsoen. Het ergste was wel, dal het bruggen hoofd te klein was en een aan zienlijk deel der wapenen, die af geworpen werden, binnen de Duit se linies viel. Het aantal doden er- gewonden nam ieder uur toe. Va: dag tol dag moest het worden in gekrompen, omdat er niet genoeg mannen meer waren om het bezet te houden. Iedereen zat in de front linie, officieren, manschappen verplegers. Op Vrijdag 22 Septem ber werd bericht ontvangen het tweede leger onderweg was hen te verlossen. En eindelijk de nacht van 23 op 24 September kwam het eerste contact tot stand. Dit is het einde Omtrent de terugtocht der Engel se luchtlandingstroepen uit hel ge bied van Oosterbeek schreef de Engelse oorlogsverslaggever, t' zich bij de troepen bevond: Dit het einde. De meest tragische roemrijke slag van deze oorlog afgelopen. De overlevenden van de Britse luchtlandingsdivisie zijn nu rustig slapend, voor het eerst, in negen dagen en nachten. Maandag September kregen wij order dc Rijn weer over te steken naai Zuidelijke oever. Deze ontruiming der stellingen geschiedde niet door een algemene doorbraakaanval. Het plan van onze commandant was om bij kleine groepen, tien tot twintig man sterk en met tussen posen van twee minuten, eenvou dig door de Duitse linies heen te wandelen. Patrouilles gingen cr reeds der op uit om door middel van witte lappen, uit valschermen sneden, de bomen te merken. Om te vermijden, dal de Duitsers zou den ontdekken wat er aan de gang was, legden de kanonnen van hc' tweede leger de gehele dag eei spervuur neer op de Duitse stel lingen. Onze dekens scheurden we in stukken en wikkelden die om onze laarzen, heen om het geluid van onze voetstappen te dempen. Indien wij van elkaar gescheiden raakten moest ieder van ons het kompas af naar het Zuiden koersen totdat hij de Rijn bereikt zou hebben. Onze majoor was een oude rot. Hij liep vooraan en hield dc groep bij elkaar door de order te geven, dat ieder de slip moest vasthouden van de jas van zijn voorman. Om ons heen was de weerschijn van brandende huizen. Zo verlieten wij het verloren Arn Wist U DAT de eerste atoombomproef op Bikini ongeveer 27.000.000 gulden heefi gekost? DAT er in geheel Europa ruim elf millioen wezen zijn? DAT in Moskou een machine is vervaardigd, die 4800 zijden kou sen per dag kan maken? DAT op Korea (bij Japan) voor het eerst sinds 1905 weer eigen post zegels worden uitgegeven? DAT de Duitsers een langeaf- stands-bommenwerpcr hadden ge bouwd. waarmede ze New-York hadden kunnen bereiken met een bommenlast aan boord van 2000 k.g.? Voedselpakketten voor Oostenrijk Het is thans mogelijk door tus senkomst van het Nederlandse Ro de Kruis standaardvoedselpakkct- ten vanuit ons land te zenden naar landgenoten dan wel Nederlanders van geboorte, in Oostenrijk. Deze pakketten hebben een gewicht van 5 kg. en bevatten bloem en peul vruchten. De uitvoer op deze wijze van andere levensmiddelen is ver boden. Pakketten mogen ten hoogste eenmaal per maand worden ver zonden door Nederlanders hier te lande aan landgenoten, dan wel aan Nederlanders van geboorte in in Oostenrijk. Volgens de geldende regelingen wordt geëist, dat de geadresseer den in Oostenrijk in het bezit zijn van een bewijs van politieke be trouwbaarheid. Is dit niet het ge val dan komt het pakket ten goede aan het Rode Kruis, ook wanneer de geadresseerde onvindbaar Zij, die een voedselpakket naar Oostenrijk wensen te doen zenden, kunnen zich voor inlichtingen wenden tot het hoofdbestuur van het Nederlandse Rode Kruis ie Den Haag of lot de afdeling Rot terdam. Eendrachtsweg S9. Postzegels voor gewonde soldaten In Haarlem is een comité geves tigd, dat zich ten 'doel stelt ge bruikte- poslzegel^t.'ln te zamelen voor gewonde «ldaten en andere oorlogsslachtoffers, tvelke voor ge nezing verblijven in'jie hospitalen in Amerika^ Canada,'Engeland etc. Alleen in Amerika bevinden zich 300.000 oorlogsgewonden in de zie kenhuizen en velen van hen vin den afleiding in de liefhebberij van "net postzegels verzamelen. Een beroep wordt daarom gedaan op alle Nederlanders om ge bruikte zegels voor dit doel af l/ï staan. Dc zegels zuilen worden aangeboden aan de verschillende hospitalen ter verdeling onder dc oorlogsslachtoffers- Nederland kreeg zoveel uit Ame rika. Elke zending, hoe klein ook, geeft blyk van medeleven met deze gewonde s'irüders voor onze vrijheid. Er wordt naar gestreefd, dat iedere inzender later rechtstreeks ecu persoonlek schrijven ont vangt van den oorlogsgcwonde aan wien een zending zegels ifir hand werd gesteld. Alle inzendingen te richten aan het adres van den heer F. Vink Haarlem, Leidsevaart 466. Het comité bestaat uit: Mevr- H. P. M. Breukelaar-Ver burg, Frans Halsplein 10, Haarlem. Lid hoofdbestuur Stichting 1940 1945; F. W. M. Vink. Leidsevaart 460 Haarlem. Dr. W. L. Ladenius, Wilhelminastraat 38, Haarlem. De actie wordt geheel belange loos door bovenstaande personen verzorgd- De beschuldigden te Neurenberg hbben thans van het gerecht toe stemming gekregen om kinderen beneden 21 jaar te ontvangen- Goc- rings dochtertje Edda bezocht voor het eerst haar vader- Min.-Pres. Beel opent zitting Staten-Generaal Dc Minister-President, Dr- L. J- M. Beel heeft gistermiddag, in naam van H- M. dc Koningin, de zitting 19161917 der Staten-Generaal geopend. De leden der beide Kamers waren daartoe te kwart voor één in het gebouw der Tweede Kamer in een verenigde vergadering bijeengeko men, onder voorzitterschap van den president der Eerste Kamer, Prof Mr. R- Kranenburg. De voorzitter benoemde tot leden der commissie van in- en uitge leide de heren Mr- V/. Rip (lid der Eerste Kamer): H- A- Korthals (Tweede Amer); Mr. E. Brongersma (Eerste Kamer); Mr. H. K- J- Beer nink (Tweede Kamer) en Dr. A- M- Lucas (Tweede Kamer)- Deze commissie begaf zich, onder leiding van Mr. Rip, naar de in gang van het Kamergebouw, waar de Minister-President legen 1 uur per auto arriveerde- Nadat Dr. Beel de vergaderzaal was binnengeleid, hield hij, staande achter de regeringstafel de volgende openingsrede: „Hare Majesteit dc Koningin heeft my opgedragen deze zitting in Haar naam te openen. Voor het eerst sinds jaren is het weer mogelijk het grondwettelijk voorschrift, vervat in dc artikelen 103 en 100 onzer staatswet, na te leven en de gewone jaarlijkse zitting der Staten-Generaal op de 3de Dinsdag in September te openen- Met U verheugt de regering zich, dat aldus dc normale paden we der in volle omvang betreden worden- Op tal van gebieden docu zich intussen de gevolgen van de oorlog nog schier dagelijks ge voelen en zijn dc problemen, welke om oplossing vragen, ontelbaar. Van haar verantwoordelijkheid te deze is de Regering zich diep bewust. Haar voornemens zijn u uit dc Troonrede bekend en zij wenst thans met dc spade op de schouder om het beeld van Tliorbecke tc gebruiken aan dc slag te gaan, Zij is er van over tuigd, dat ook U, leden van dc Staten-Generaal, bereid bent het op U rustende deel der verantwoordelijkheid voor 's lands zaken tc aanvaarden cn in gemeen overleg met dc Regering de ter zake nodige maatregelen te treffen- Dat het voor de Regering slechts dau mogelijk is baar bijna onmcncclük zware taak naar behoren tc verrichten, indien zy zich geschraagd weet door hel vertrou wen van een zo breed mogelijke meerderheid uit de Staten-Gene raal, behoeft nauwelijks vermelding. Moge Gods zegen ons werk ten deel vallen en het ons gegeven zijn voor het Nederlandse volk de weg te banen naar een minder zorg volle toekomst. In naam der Koningin en daartoe door Haar gemachtigd, verklaar ik de jaarlijkse gewone zitting der Staten-Generaal tc zyn ge- De commissie heeft den Minister-President vervolgens uitgeleide ge daan- Nadat de commissie van in- cn uitgeleide in de zaal was terug gekeerd en Mr. Rip had medegedeeld, dat dc commissie zich van haar taak gekweten had, sloot de Voorzitter de verenigde vergadering. Er moet extra bezuinigd worden DER gewoonte getrouw heeft dc Minister van Financiën de aanbieding van de Rijksbegroting 1947 in de Tweede Kamer vergezeld doen gaan van een overzicht der financiën, dc mil- liocnncnnota- Ontleend is hieraan: In dc nota wordt crcp gewezen, dat de op 28 Mei 1910 door den Minister van Financiën in een vergadering van dc Eerste Kamér uitgesproken verwachting inzake een vermindering der Rijksuit gaven voor het dienstjaar 1947 met f l'/< milliard wordt overtroffen. Terwijl ons nog slechts enkele dagen seneiden van het vonnis over de Icidurs van hel Nazi- Duitscllland cn de organisaties, die zij voor hun doeleinden gebruikten wordt in Neurenberg vrijwel ner gens anders over gesproken als over de nieuwe financiële regelin gen. die thans in de Amerikaanse bezettingszone getroffen worden. Gedurende enkele dagen zijn sol daten en geallieerde burgers in deze zone even rijk geweest als de Nederlanders in de dagen van Lief tinck's tientje. Thans, moeten zij in de rij staan om hun nieuwe surrogaat-dollar briefjes in ont vangst te nemen. Het einde van de geallieerde mark is het laatste sym bool van de economisch eenheid van Duit31and. en ondervindt meer belangstelling dan het vonnis, waarop de wereld wacht. De geldwoede zal binnen enkele dagen bedaard zijn. De jacht van den een naar dollars, van den an der naar foreigh currency en van een derde naar marken is gebonden aan een fatalen datum. Daarna zal in Neurenberg nog maar een ge sprek zijn. In het gerechtsgebouw zelf proeft men de groeiende spanning slechts aan enkele uiterlijkheden. Er wordt gewerkt aan de installaties, die het gesproken woord buiten de rechts zaal moeten brengen. Er heerst een schoonmaakwoede, teneinde de vele hoge gasten (vermoedelijk ook generaal Eisenhower) waardig te kunnen Ontvangen. Dagelijks ko men de echtgenoten van de be schuldigden binnen voor het be zoek van een half uur. dat hun is toegestaan. De dames zijn geheeel de gasten van dc Amerikaanse au toriteiten. Zij tonen zich aan de gezamenlijke maaltijden uiteraard zeer gedeprimeerd, met uitzonde ring van Emmy Goering. Een be paald soort gastvrijheid geniet Streichers vrouw, niet anders ge noemd dan Adele. Zij telt slechts de helft der jaren van haar echt genoot en zij is de enige van de vrouwen der beschuldigden die in een politiek interneringskamp ver toeft. Zij was als nazileidsters op gesloten in een kamp te Moosburg bij Muenchen en werd dezer dagen voor een bezoek aan haar man naar Neurenberg gebracht. De vrouw van Seyss Inquart is nog niet gearriveerd. De uitspraak van het vonnis zal door 1100 personen in het gerechts gebouw aanhoord worden. De rechtszaal zelf heeft een capaciteit van 600 personen doch daarnaast zijn in drie zalen 500 plaatsen be schikbaar en hier zijn luidsprekers aangebracht. In het gerechtsge bouw zijn thans voor diverse in stallaties 125 mijl draden aange bracht. Van de rechtszaak bestaat 90.000 meter geluidsfilm terwijl het gesprokene voorts op 7000 gra- mofoonplaten is vastgelegd, EXECUTIES VAN OORLOGSMIS DADIGERS IN NEURENBERG Naar verluidt heeft de gpallieer de bestuursraad eenparig besloten het tijdstip of "de plaats van even tuele executies, als gevolg van het proces te Neurenberg, niet bekend te maken, voor aleer de executies zijn voltrokken. Door dit besluit wordt een streep gehaald door alle geruchten, volgens welke de exe cuties in het openbaar te Berlijn zouden worden voltrokken. Voorts heeft de geallieerde bestuursraad besloten, dat na het uitspreken der vonnissen een communiqué, het welk door de V.S.. Groot- Britta nië. Frankrijk en de Sowjet-Unie zal worden gekeurd uitgegeven wordt. Na hel communiqué zal een rechtskundige verklaring, die de uitspraken expliceert, volgen. Er is besloten dat de Oranje niet te Ambsterdam, dcch evenals dc „In- drapoera te Rotterdam zal worden gedebarkeerd- De debarkatie van de „Oranje" vindt Vrijdagmorgen plaats en van de „Indrapoera" Vrijdagmiddag. In de thans ter beoordeling voor gelegde cijfers wordt het totaal der uitgaven voor 1947 geraamd op f 4.250-093.093.—, tegenover f 5.582.877.223.— in 1946, waarbij wordt aangetekend, dat ten aan zien van het laatste cijfer rekening is gehouden met een op 7 Augus tus 1940 aangeboden nota van wij zigingen der overige hoofdstukken, welke eerstdaags de Tweede Ka mer zullen bereiken- Deze nota bevat i n de eerste plaats een beschouwing over dc dienstjaren 1940 tot cn met 1945. Daaruit biykt, dat de begrotings tekorten over dc jaren 1910 lot en met 1945 (Nederland cn Lon den tezamen genomen) in totaal hel enorme bedrag van f 12-0 mil liard belopen- In de tweede plaats bevat de vio la een beschouwing over de ont werp begroting voor 1946, waarin naast de reeds eerder genoemde wijzigingen van de .marinebegro ting, waardoor het budgetaire •beeld een verslechtering onderging, andere wijzigingen worden voorgesteld- De hoofdschotel der nota wordt gevormd door opmerkingen en be schouwingen over de ontwerp-be- groting voor 1947 en door een uit voerige beschouwing hiervan, ge plaatst in het kader van het door het centraal planbureau ontworpen nationale budget- Dit budget is eensdeels gebaseerd op een prognose van de waarschijn lijke ontwikkeling van de algeme ne economische toestand in 1947, terwijl voor een ander deel daarin laken zijn gesteld, welker lijking voor de toekomst land van essentieel belang worden geacht. Het batig saldo op de gewone dienst voor 1917 wordt geraamd op 90.783.527 gulden, welk bedrag bestemd is als bijdrage aan de buitengewone dienst. Deze sluit uiteindelijk met een nadelig sal do vau 1051.117.009 gulden- Voegt men hierby het nadelig saldo van het Landbouwcrisisfonds dan komt men tot een totaal begro tingstekort van f 1-907-399.992. De recapitulaties van de cijfers der middelen en uitgaven, verge leken met die in 1948 geven het volgende beeld te zien: financiën, belastingen overige middelen Totaal-middelen Aangezien de te verwachten ont vangsten uit de vermogens aanwas belasting en de hcffing-in-eens, bestemd zullen worden voor de af lossing van de staatsschuld zijn deze niet in de raming van de mid delen voor 1947 opgenomen. Voorts is een plan in studie om diverse middelen, andere dan belastingen, te verhogen. In de nota wordt opgemerkt, dat het begrotingstekort geheel wordt •oorzaakt door de uitgaven van de buitengewone dienst. In de hier GEHELE DIENST ontwerp begroting v- 1945 ontwerp begroting v. 1946 ontwerp begroting v. 1947 uitgaven, excl. de bijdra ge v- d. gewone aan dc buitengewone dienst middelen, excl- dc bUdra- ge v- d. gewone aan dc buitengewone dienst nad. saldo f 5-368-997.913 t 5.582.877-223 f 4.250.093.693 f 3-112.863.646 f 3.324-781.805 f 2.598.976 681 f 2-226.134.267 f 2.258.095-418 t 1.651.117.009 f 376-240.000 f 376.240.000 t 316-282.913 f 2.602.374-267 f 2-634.335.418 f 1.967.399.922 Bij de boven aangegeven vermin dering der Rijksuitgaven ten oe- drage van rond f 1.333 millioen is nog geen rekening gehouden met het nadelig saldo van hot Land bouwcrisisfonds, dat f 60 millioen minder bedraagt dan het vorig jaar- De verlaging van uitgaven be draagt dus in totaal f 1.393 millioen in welk bedrag met alle voorgestel de wijzigingen voor 1946 rekening gehouden. Daartegenover staat, dal de opbrengst van de middelen, welke, met inbegrip van alle inge diende aanvullingen, voor 19-16 op f 3-325 millioen werd begroot, voor 1947 naar raming f 2-599 millioen zal bedragen, derhalve f 726 mil lioen minder. IIcl Landbouwcrisisfonds in aan merking genomen is het begro tingstekort van f 2-634 millioen voor 1916 met f 607 millioen te ruggelopen tot f 1,907 millioen voor 1947. In dit verband zU er dc aandacht op gevestigd, dat dc uitgaven van de gewone dienst voor 1947 114 millioen lager worden geraamd. VOORNAAMSTE UITGAVEN OP DE GEWONE DIENST onderwas militaire uitgaven (oorlog) militaire uitgaven (marine) nationale schuld (rente en t Totaal-uitgaven f 205 mill. f 222 mill- f 292 mill, f 780 mill, f 2310 mill. De grootste post. namelijk de dienst der staatsleningen, welke post ruim een derde van het totaal uitmaakt, is zonder meer niet voor vermindering vatbaar, doch zal. ge zien het verloop dor rijksfinanciën veeleer in dc toekomst een stij ging te zien geven. De minister hoopt in de memorie van toelich ting op het dezer dagen bij de Tweede Kamer in to dienen wets ontwerp voor een heffing ineens nader in te gaan op de betekenis i de uitermate hoge staatsschuld op de wijze, waarop hij zich voorstelt dit probleem tot een op lossing te kunnen brengen. Dc middelen van dc gewone VOORNAAMSTE MIDDELEN GEWONE DIENST 1947 1946 nationale sobuld f 43.4 mill, f 44-4 mill. f 2205.2 mill, f 2200-3 mill, f 52.1 mill- f 52.2 mi», f 2401.1 mill- f 2394.0 mill. op gegeven beschouwing wordt er op gewezen dat deze dienst uit een ^lt in twee gedeelten, n.l. de kapitaalsuitgaven mei de daar tegenover staande kapilaaisinkoms ten en de uitgaven en inkomsten van aflopend karakter, voortvloei ende uit dc bijzondere omstandig heden, zoals in onderstaande ver gelijkende tabel staat aangegeven. Hierbij zij echter nog opgemerkt, dat in de cijfers over 1916 de reeds ingediende en eerstdaags in te dienen wijzigingen zijn opgenomen. 1947 1946 f 524-250.507 f 690.311.9.58 f 30.535.578 f 83.112.737 nadelig saldo b. uitgaven van a/lopend karakter, voortvloeiend uit de bijzondere om standigheden daar tegenover staande inkomsten nadelig saldo nadelig saldo uitgaven i sub a- nadelig saldo uitgaven i f 487.714.929 f 607 199.221 inkomsten inkomsten f 4.254.185.607 f 1-703.422.614 i t 487.714-929 f 607-199.221 f 1 254.185 607 f 1.703.422.614 bijdrage van dc gewone dienst nadelig saldo van de buitongewone f 1.741-900-536 f 2.310.621.835 f 90.783-527 f 52-526.417 f 1.651.117.009 f 2-258.093.1IS De kapitaalsuitgaven behoeven een nadere toelichting. Deze uit gaven betreffen het verwerven van duurzame bezitsobjecten van de staat, zoals het materiaal voor le ger en vloot, luchtvaartterreinen, enz-, uitgaven voor de Zuiderzee werken, investeringen in verschil lende bedrijven, voorschotten op de woningbouwwet en andere pos- De salaris-positie van bet Rijkspersoneel Het algemeen bestuur der cen trale van verenigingen van perso neel in 's Rijks dienst heeft in zijn vergadering op 6 September j.L te Amsterdam met algemene stem men de volgende motie aangeno- De centrale van verenigingen van personeel in 's Rijks dienst, in algemene bestuursvergadering bij een zijnde tc Amsterdam op 6 Sep tember 1946, constateert, dat de noodtoestand waarin het rijkspersoneel verkeert het gevolg is enerzijds van de steeds stijgende kosten van het le vensonderhoud en anderzijds van de tot nu toe onvoldoende verbe teringen in de salarispositie van de rijksambtenaren, is van oordeel, dat de onrust, welke door een en ander onder hel rijkspersoneel is gewekt, noodlot tig is voor de goede uitoefening van den staatsdienst en dat het een landsbelang is. deze onrust te doen verdwijnen door op zeer korten termijn het salarispeil in overeen stemming te brengen met het le venspeil, Herdenkingspenning Aan alle leden van NS. zal een leg- of draagpenning worden uit gereikt. die gevolg hebben gege ven aan de staking op 17 Septem ber 1944. De legpenning geeft aan de voorzijde een symbolische voor stelling van de staking, namelijk een gevleugeld wiel waarvoor op de rails een remslof is gelegd, zo als wordt gebruikt bij het range ren voor het afremmen van tc ver doorgelopen wagens. Op de achterzijde staan de woorden: Ter herinnering aan de eendrachtige opvolging van het stakingsbevel- 17 September 1914. Samen met do penning worden uitgereikt een verklaring van de directie en een in dc nationale kleuren uitgevoerde afdruk van de rede van dc Min.-president Prof. Gerbrandy op 21 November 1944. besluit aan de regering hel ver zoek te richten, om. in afwachting van de totstandkoming van de her ziening van het bezoldigingsbesluit burgerlijke rijksambtenaren, welke o.a. om technische redenen zeker nog geruimen tijd zal uitblijven, aan het rijkspersoneel zo spoedig mogelijk een behoorlijke duurte- bijslag toe te kennen.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1