VRIJE STEMMEN DAGBLAD VOOR ZEELAND Dreigend gemis aan contact textielvoorziening Amerikaanse polifiek blijk ongewijzigd Overeenkomst omtrent de vrijstaat Triest uitgesloten 2e JAARGANG NUMMER 577 DIRECTEUR: B. G. KLOOSTERZIEL. REDACTIE EN ADMINISTRATIE: GOES, BEESTENMARKT 2, TEL. 2163, GIRO 410357 ABONNEMENTSPRIJS: PER WEEK f 0.20, §ER MAAND fl.l2'/i; PER KWART. 13.37'/! DINSDAG 17 SEPTEMBER 1 91 HET WEER WEINIG VERANDERING. Hier en daar ochtendmist. Overi gens lichtelijk bewolkt, droog en ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren. Zwakke wind. 17 September 1944 Twee voor onze Nederlandse ge schiedenis, belangrijke gebeurtenis sen op één datum: 17 September 1944. Het was op deze dag, dat de dap pere kerels van de First Airborne Division bij Oosterbeek landden om, zoals de Arnhemmers spoedig begrepen, de Rijnbrug te bezetten en te behouden tot Montgomery zou zijn doorgestoten om in eens op te rukken naar het IJselmeer teneinde de strijd in ons land tot. een snel einde te brengen en Nazi Duitsland nog spoediger op d knieën te dwingen. Met recht mag deze operatie de grootste en sensationeelste lucht landingsoperatie van de Tweede Wereldoorlog genoemd wórden- Helaas is zij mislukt. Het welsla gen ervan had veel leed en ellende aan het Nederlandse Volk er onze bondgenoten kunnen bespa ren. Want op deze dag gedenken wij de offers die de Arnhemmers hebben gebracht voor de zaak van de vrijheid, hoe zij als redeloos vee zijn voortgejaagd, zijn uitgeplun derd door de bezetter, doch ook groeten wij in stille eerbied en die pe dankbaarheid de helden die vie len voor onze bevrijding. En hier onder waren ook mannen van Ne derland zelf, want hier heeft, zo elders, de verzetsbeweging getoond wat zij waard was. De zeldzame rnoed en overgave waarmede door de geallieerden is gestreden zal met gulden letters, zwart om- floersd in de annalen der geschie denis worden geboekstaafd- Arnhem is een mijlpaal in d; worsteling der vrije volken teger onderdrukking en tyrajmle. Wij zijn het aan hen, die het hoogste offerden, verplicht ervooi te waken, dat de krachten van dc duisternis nimmer meer zullen op staan- In het positieve uitgedrukt betekent dit. dat wij het aan hen evenzeer verplicht zijn te strijden ,v,oor een betere en meer rechtvaar dige wereld. 17 September 1944. Eenzaam verlaten ligt het Centraal Station 'daar- Geen trein vertrekt meer of komt binnen. Óver heel ons spoor wegnet hangt een doodse, lugubere stilte, af en toe verbroken door een goederentrein met verslagen en wanhopige Duitsers. Op deze dag gedenken wij onze dappere spoorwegmannen, die (twoe jaar geleden, aan de oproep der Nederlandse regering 'in Lon- 'déh fa staking te gaan, zo mo 'gehoor gaven- Arnhem en de staking, zij zijn niet van elkaar te scheiden. Zij zijn twee factoren die tegelijkertijd in werking moesten treden om de oe- VriMing tot een feit te maken- Met doze daad heeft het Neder landse Volk opnieuw mede beslis send aan de komst van de verlos sing medegewerkt. De spoorwegmannen hebben net .niet gemakkelijk gehad- Talloos Waren de middelen waarmede de bezetter hen trachtte te bewegen de staking op te heffen. Maar groot was de opofferings gezindheid, de onderlinge hulp en de moed, die brandend in de harten leefde. Niets heeft de geestelijke kracht kunnen breken. En toen de barre honger rondwaarde door ons land, kon zelfs het lokkende aanbod van voedsel hen niet overhalen de strijd op te geven. Pal zijn zij blijven staan, voor vrijheid en recht. Wij brengen ook hen een eresa luut- Radiorede van MinPres. Beel Wat wij voor onze jongens kunnen doen In do radio-rede die Minister-President Beel Zondagavond hield sprak hij over de zorg van onze naar Nederlands-Indië uitgezonden en nog uit te zenden militairen. De regering heeft dit probleem aangepakt en doet wat in haar vermogen ligt om het de Neder landse soldaat zo goed mogelijk te maken- Zij spant alle krachten in om de mannen een behoorlijke ligging, kleding er. voeding, behoorlijke materiele verzorging en behoor lijke bewapening te verschaffen. Zij beseft echter, dat dit "iet vol doende is. Dat het voor het mo reel van de troep noodzakelijk ii om ook het geestelijk contact met het Moederland levendig te hou den, om niet slechts voeding, kle ding en ligging maar om een stuk van het moederland zelf mee te geven naar deze verre gewesten. Reeds hebben velen het be lang s-an het contact tussen de soldaten in Indonesië ingezien Duizenden in de lande hebben hetzij individueel hetzij in vereni gingsverband reeds in dien geest gewerkt. Dat alles is niet voldoende, ei moet veel meer worden gedaan. Deze actie moet worden samen gebundeld, daar moet een geheel van worden gemaakt, opdat met vertiendubbclde kracht de een maal aangevangen arbeid kan worden voortgezet, daartoe is een organisatie in het leven geroe pen, die de naam draagt van „Nationale Inspanning Welzijn- verzorging Indië", de N.I.W.I.N. De regering heeft Ir. P. S. F. Ottcn uit Eindhoven bereid be vonden om ais voorzitter van. de ze organisatie op te treden. Zij zal de activiteit der verschil lende regeringsinstanties op dit punti coördineren met die van het particulieren en van de burgers in de overzeese gebiedsdelen van het Koninkrijk ter hand nemen. Verenigingen en particulieren kunnen hun ideën en hun verlan gens ten aanzien van de culturele verzorging der troepen kenbaar ma ken. dc NJWIN zal de uitvoerings mogelijkheden onderzoeken en in dien de uivoerbaarheid blijkt, ze op de snelste en de meest effec tief opgezette wijze uitvoeren. Zij zal lijdschriften vragen, nieu We en gelezen exemplaren, opdat de troepen ginds kunnen lezen wat er in het moederland omgaat. Zij zal boeken verzamcüen, spelen stu ren, zij zal sturen wat nodig is om het muziekleven in stand te houden, om de sport te kunnen be oefenen, om ontspanning en gepast vermaak te bieden. Zij zal toneel gezelschappen en artisten uitzen den naar onze troepen ginds, zij zal radiouitzendingen naar Indo nesië verzorgen en bekostigen, zij zal cantines inrichten, niet slechts in de grote centra maar ook in de rimboe, cantines waar de sfeer van het gezellige Nederlandse huis leeft. Zij zal de snannen in Indië dag tot dag in contact houden met wat in Nederland leeft, zij zal hen van dag lot dag doen voel- dat Nederland zijn jongens niet vergeet. Dc troepen die binnenkort trekken, zullen ginds met lien die reeds in Indië vertoeven ver van huis het Kerstfeest vieren. De NIWIN start haar actie met een groot opgezette zorg vc Kerstfeest van om ginds. Reeds nu stelt zij dc gele genheid open voor ieder, die daartoe wil bijdragen, om aan on ze militairen in Indonesië een Kerstpakket te overhandigen ver zorgd door het Rode Kruis. Eerstdaags zullen o.m. de dag bladen meedelen hoe gij uw mede werking aan deze actie kunl ver lenen. Versta dat goed Dc NIWIN vraagt van u geen liefdadigheid. Wat zij van u vraagt, is een daad van dankbaarheid, een hartelijke handdruk van verstandhouding, tussen u en de man, die in Indië zijn plicht doet. Een handdruk, die betekenen moet: ,.Wij hier in Nederland zijn trots op jullie en wij zullen ondanks de afstand, die ons scheidt, het Kerstfeest samen vieren." De regering is ervan overtuigd, dat de NIWIN, een volkomen on politieke organisatie, die slechts beoogt het contact, het persoonlijk menselijk hartelijk contact van man tot man, tussen Nederland en dc troepen in Indië vast te houden en zodoende een der benauwenste zorgen op te heffen, die de naar Indië vertrekkende soldaat beklem men. De regering is ervan over tuigd, dat de NIWIN de volledige steun zal vinden van het hele Ne derlandsc volk. Aldus de Minister president. Mededeling Op onze kantoren ligt ter inzagt de pasagierslijst van het m.s. Oran je Vermoedelijke aankomst te Am sterdam a.s- Donderdag 19 Septem ber. Een extra rantsoen vlees Hel C.D-K. deelt mede, dat ge durende dc periode van 15 t.m- 21 Sept. de bon 523 vlees recht geeft op een extra rantsoen van 100 gram vlees- Palestijnse Arabieren toch naar Londen Dzjamal Hoesseini, vice-voorzit- ter van de Arabische executieve, heeft een kort onderhoud gehad met de hoge commissaris voor Pa lestina, luitenant-generaal sir Alan Cunningham, Cunningham had, naar men gelooft, nieuwe instruc ties van het ministerie van Kolo niën ontvangen. Het schijnt, dat de Britse regering zekere conces sies wil doen, wat betreft de vorm van een nieuwe uitnodiging aan de Palestijnse Arabieren om deel te nemen aan de conferentie van Londen. Men zal thans, zo wordt vermoed, bepaalde personen uit nodigen en aldus den Moefti niet meer uitdrukkelijk uilsluiten, zo dat de andere leden der delegatie de invitatie kunnen aanvaarden. Naar verluidt heeft Bevin eer verklaring afgelegd. De conferen tie is voor onbepaalde tijd ver daagd oni de Arabische afgevaar digden in dc gelegenheid le stellen deze verklaring te bestuderen. De huidige van Nederland Indien alle krachten worden ingespannen, oin de productie zo hoog mogelijk op te voeren, zal het mogelijk zjjn de distributicmogclijk- heden op het gebied van de textiel te verruimen en de beperkende bepalingen geleidelijk op te hcl'len. Momenteel zjjn we nog ver van dit ideaal verwijderd- Toch zal het mogelijk zün in dc loop van de eerstkomende maanden wederom een aantal punten van de tcxliclkaart geldig te verklaren. Herinneringen aan 17 September 1944- Twee jaar geleden zetten de heldhaftige spoorwegmannen, na de oproep der Nederlandse regering In Londen de voor de Duitse bezetters zo funeste spoorwegstaking in. Zo zag het Centraal Station te Amsterdam er toen uit. Engelse actie „RED EUROPA NU" In de „News Chronicle" van he den is een brief opgenomen, waar- In eon beroep is vervat om 150.000 bond sterling bijeen te brengen ten behoeve van de actie „Redt Euro paNu"- De brief is onderte kend door verschillende vooraan- taande personen, onder wie de fi- osoof Earl Russle, de Griecus, dr. Gilbert Murray en de uitgever Vic tor Oollancz- Volgens de brief zijn de toestanden in sommige delen yan Europa in de komende winter misschien nog slechter dan in de afgelopen winter- „Een groot deel der verbeteringen hangt van poli tieke beslissingen af. Maar dat is geen reden om door vrijwillige hulpverlening niet aliestcdoen, wat in ons vermogen jigt", aldus deze brief. Record aanfal vrouwelijke studenten In Leiden hebben zich tot dus verre een record aantal nieuwe le den aangemeld voor de Vereniging Vrouwelijke Studenten Leiden. Dit zeer grote aantal is een re cord. De verdeling over de verschil lende faculteiten is: verenigde fa culteiten 7, letteren 27, godgeleerd heid 5, wis- en natuurkunde 33, rechten 51, en medici 92. Een grool aantal Britse en Ame rikaanse politiemannnen heeft in hun beide zones van Duitsland een speurtocht ondernomen naar door de Nazi's verborgen edelge steenten en edele metalen. De cij- van de „Oogst" zijn nog niet bekend. In de Britse zone zijn 40 arrestaties verricht. Honderden personen-.zijn aan een verhoor on derworpen. Zoo heette het fa de gegevens, welke werden vers! relet op een persconferentie, gewijd aan de hui dige textielvoorziening van Neder land; welke conferentie in het Mi nisterie van Economische Zaken gehouden werd en waar de heren - Panhuyzcn en dr. H. ,T- W- de Poel, directeuren van het Rijksbureau voor Textiel als in leiders optraden- Ten aanzien van de babypakket en werd o-a. medegedeeld. dat misschien binnen niet al te langen lijd het aantal luiers, dat beschik baar wordt gesteld en dat zes be draagt, iets opgevoerd zat worden. Overigens bestaat de mogelijkheid luiers te kopen op gewone textiel punten- Bij de textielvoorziening heelt men met allerlei moeilijkheden te kampen- Daar is allereerst de kvves tie der deviezen. De deviezennood maakt het noodzakelijk in de grote behoeften, welke na vijf bezettings jaren gedekt moest worden, beper kingen aan te brengen. Het devic- zenbedrag, dat voor de aankoop van textiel-eindproducten in het bui tenland kan worden besleed, is, in verhouding tot de behoeften uiterst beperkt. Uil de beschikba re middelen worden op de eerste plaats de behoeften der industrie aan grondstoffen en halffabrikaten gedekt. De voorziening van de textiel-in- duslrie met ruwe katoen en ruw* wol biedt in het algemeen geno men, geen moeilijkheden- Op het terrein van de bastvezels, in het bij zonder van de sisal ligt dit anders, met het gevolg, dat de touwindus- trie nog niet op vooroorlogse basis kan produceren. Ernstiger is het met dc gareu- voorziening van de industrie stcld- De structuur van onze tielproductic is zodanig, dat spinncrü capaciteit niet voldienilc is, om dc behoeften van dc garen- vcrwcrkcndc takken van bcdrgf volledig te kunnen dekken. In het bijzonder op het terrein van dc wo" len kamgarens en de katoenen e: linnen industricga'rcns is deze stru tuur oorzaak van een onvoldoende uitputting van de mogelijkheden dat ons productie-apparaat biedt- Onze kamgarenbehoefte is nog steeds voor slechts ongeveer 20 pet- gedekt. De invoer van katoenga rens, welke voor den oorlog lot 18.000 ton per jaar d.i. pl-m. een derde van onze consumptie werd opgevoerd, moet zelfs nog worden hervat, ofschoon leveringen schillende handelsverdragen reeds enigen tijd gestipuleerd In het bijzonder heeft dc productie tricotonde goederen hieronder tc lijden, met het gevolg, daf de voorziening op dit punt nog steeds zeer veel te wensen overlaat. Gedurende het eerste jaar na de bevrijding heeft de onvoldoende ko lenposilie een zeer sterken druk op dc têxtielproducite uitgeoefend- In middels heeft de ontwikkeling der kolenpositie het mogelijk gemaakt grotere toewijzingen tcxticlindu-- rie tc verstrekken. De moeilijkhe den op dit punt behoren dan ook thans practisch tot het verleden, nawerking bij een produc tieproces, dat bijna een half jaar duurt, is nog niet geheel verdwe nen- Wat mag nu van de textielproduc lie in de naaste toekomst worden verwacht? Bij de beantwoording van deze vraag dient voorop worden gesteld, dat de omvang van de tcxtielproductie voor een merkelijk deel van onze eigen krachtinspanning afhankelijk is. Willen wij een grotere textielpro ductie bereiken, dan zullen vooral vrouwelijke arbeidskrachten voor deze industrie gewonnen moeten worden- De distributiemogelijkheden leun nen verruimd worden als alle krach ten worden ingespannen. Thans wordt een voorraadvor- ming in de winkels in de hand ge werkt, om zekerheid te krijgen, dat de aan te wijzen punten omgezet kunnen worden. Het ligt in de be doeling, binnen het raam van de koopkracht der punten, een "concur rentie onder de winkeliers te schep pen. Zowel dc industrie als het publiek moet worden opgevoed in een con trole- Plaatselijke commissies zou den het mogelijk kunnen make:. keiiers, die zwart verkopen, te boycotten. Strenge straffen zijn noodzakelij! als geconstateerd wordt, dat e zonder punten verkocht wordt- De nieuwe cigaret Zoals wij gisteren reeds mede deelden, zal er binnenkort een si garet op de markt gebracht wor den, die wat samenstelling betreft, afwijkt van de huidige sigaret- Hierover kunnen wij nog het vol gende mededelen: Het in de handel brengen van de- ze sigaret is een proef om te er varen hoe het publiek haar op neemt. Reageert het publiek gun stig, dan zal deze sigaret normaal in omloop gebracht worden. Thans heelt men de beschikking over zoveel tabak, dat men t Jan- 1947 kan produceren. Hoi hangt verder van het verkrijg' van deviezen af, maar als de ai- garot in de smaak valt is er een behoorlijke kans, dat na die datum de fabricage kan worden voortge zet. De prijs zal 48 cent (40 cent plus 8 opcenten) per pakje bedragen- De fabrieken zulten de nieuwe sigaret onder eigen merk cn on der eigen naam in dc handel brengen en op dc pakjes zal dui delijk worden aangegeven, dat de sigaret gemaakt is van Zuid- Amerikaanse tabak. Aan alle fa brieken worden dezelfde tabak ken verstrekt, zodat men kan spreken van een cenheidsfcwali- tcit- Men zou zich kunnen afvragen, waarom geen importsigaretten ver krijgbaar worden gesteld. Er zijn millioen tabakskaarten en ge mengde snoep- en tabakskaarten sa omloop. Wanneer men één pakje importsigaret len zou willen be schikbaar stellen vordert dit één illioen gulden aan deviezen- Het wordt niet verantwoord geacht hiervoor dergelijke bedragen uit 1e geven fa de huidige omstandighe den- De gedachte is gesuggereerd ro kers van de sigaretten af le trek ken door het sigarenrantsoen le verhogen. Wanneer men daartoe overging, zouden de sigarenla- brieken spoedig stop staan omdat cr niet voldoende tabak beschikbaar is. Thans is c-r bij handhaving van de huidige toewijzingen zoveel, d3t het er mee kan uilzingen, tot dat de nieuwe tabaksoogst aan de arkt komt. De sigareninduslrie erkt thans op 30 pet. van haar ca paciteit in 1939. Verlaging daarvan ernstige gevolgen voor de in dustrie teweegbrengen. De slgaren- 'ndustrie is bij de tabaksverwer- kende industrieën zeer belangrijk, ook met het oog op de export. In de afgelopen zes maanden zijn 27 millioeik sigaren uitgevoerd naar vrijwel alle landen van de wereld- Opgemerkt word nog, dat Neder land van alle bezet geweest zijnde landen de beste tabaksvoörziening heeft, met uitzondering van België. Wallace is nog niet uitgesproken DE vastberaden politiek ten aanzien van het Russische expan sionisme, zoals uiteengezet door den Amcrikaansen minister van Buitenlandse Zaken James Byrnes, zal naar men te Washington verwacht ongewijzigd blijven, ondanks de rede van Henry Wallace, den Amcrikaansen minister van Handel, waarin het Britse imperialisme werd gccritiscerd. Kabinetscrisis Vrienden van Wallace verklar categorisch, dat de rede was be doeld als een protest tegen de bui tenlandse politiek van Byrnes cn als een aansporing terug te keren naar wat Wallace houdt buitenlandse politiek van wijlei President Roosevelt, n.l- het schep pen van evenwicht tussen Engeland en de Sowjet-Unie, teneinde voorkomen, dat de rivaliteit tussen beide landen tot een nieuwe oorlog zou leiden, waarin Amerika uil de aard der zaak zou worden betrok- Wallace cn Byrnes zün reeds ja ren lang rivalen, zowel op het gebied van de binnenlandse als op dat van dc buitenlandse poli tiek. Wallace is leider van dc lin ker- en Byrnes van dc co tieve vleugel der democratische partü- Toen CordclI Huil aftrad als minister van Buitenlandse ken In 1941, word Byrnes candi daal voor do functie van vice- president, hetgeen Wallace hinderde die functie cn uiteinde lijk het presidentschap van de V. S. te vervullen. Met dc steun Byrnes werd Truman door de de mocratische partü candidaat stcld als compromis tussen dc bei de mededingers- Bekenden van Wallace ontken nen, dat de rede zuiver politiek of „een rhetorische campagne" was, ofschoon zij was uitgesproken voor linksgerichte bijeenkomst, ge organiseerd door commissies, door de rechtervleugel van commu nistische tendenzen worden schuldigd- De rede zou niet aan het gehoor zijn aangepast slechts een poging zijn geweest dc buitenlandse politiek in andere ba nen te leiden. In ambtelijke kringen te Was hington is men verbaasd over ti( botheid, waarmede Wallace di Britse politiek critlseert, en over de loon van „toegevendheid" met betrekking tot dc Sowje-Unie. Men wijst er op, dat hoewel president Roosevelt steeds een politiek invloedsferen heeft verworpen, de politiek van Wallace een aanzien lijke concessie aan Rusland doet waar hü de verdeling van de we reld in Russische en Amerikaanse invloedssferen voorstaat. VERKLARING VAN WALLACE Henry Wallace heeft in cc Molotof doet voorstellen In dc tickc Lord Killearn niet naar Bafavia De heer Michael Wright, c plaatsvervanger van Lord Killearn de Britse bijzóndere afgevaardigde voor Zuid-Oost Azië. is naar Ba tavia vertrokken teneinde het con tact «net de Nederlanders en In donesiërs weer op te nemen. Hel lag in de bedoeling van Lord Kil learn Zaterdag j.l. naar Batavia te reizen om zijn besprekingen met Sjahrir, ter regeling van de Indo nesische kwestie ie hervatten. Hij heeft zijn reis, tengevolge van drin gende voedselproblemen, moeten af zeggen. Schermerhorn le Karachi Professor W. Schermerhorn, hoofd van de Nederlandse delegatie, die op weg is naar Batavia, heeft gis teren uitdrukking gegeven aan zijn vertrouwen in het op een nieuwe basis reorganiseren van de samen werking lussen dc Indonesiërs en de Nederlandse regering. De heer Schermerhorn verklaarde: Ons hoofddoel is vrede. Wij zullen met de Indonesiërs en de andere groe pen tot een vriendschappelijke po litieke en economische schikking komen. Sowjet-commentaar op rede van Wallace Een Sowjet-commentalor heeft heden via radio Moskou de rede van Wallace, de Amerikaanse nister van Handel, over de buiten landse politiek der V.S- een „zeer op tijd icomend" antwoord aan de Amerikaanse reactionnairen ge noemd. „De progressieve elementen in de V-S- verwerpen de huidige oor- Iogsstokers. Deze elementen verde digen de vrede," aldus de commeu- crgadcring van de Poli- i territoriale commissie voor Italië heeft Molotof e rede gehouden waarin hij i dat Triest niet te beschouw was als koloniaal gebied of als militaire basis voor een vreemde mogendheid. Molotof leverde critiek op het Britse voorstel dat inhoud dat dc macht in handen is van den gouverneur. Hij ging daarna ir op de verklaring van Australi sche zijde, dat de verantwoorde lijkheid voor het bestuur van Triest niet aan de Veiligheids raad opgedragen behoorde tc worden, vanwege het veto-recht dal bü deze raad werd erkend. 1. De vrijstaat Triest neutraal en gedemilitariseerd zal zijn. 2. Alle vreemde troepen moeten binnen 30 dagen na het inwerking treden van het verdrag, verdwenen zün, 3. Tussen de vrijstaa/ Triest en Joego Slavië zal een economische samenwerking lot stand gebracht moeten worden. 4. Het internationaal bestuur van de haven van Triest moet er zorg voor dragen, dal de haven- en transito-faciliteiten van Triest ge lijkelijk door de hele Internationale handel genoten worden, terwijl de nabuurstaten Joego Slavië en Italië vrije zones in de haven moeten toegewezen krijgen. 5. De Gouverneur zal er voor moeten zorgen, dat het statuut wordt nageleefd. 6. De wetgevende macht zal wor den uitgeoefend door een volks vergadering, gekozen bij algemene directe en geheime verkiezingen. 7. De uitvoerende macht zal ko men bij het bestuur van de vrij staat, dal gekozen moet worden door de volksvergadering en dat aan dezen verantwoordelijk zal zijn voor zijn daden. 8. Het burgerschap van de vrij staat worde verleend aan de voor malige Italiaanse burgers, die er op 10 Juni 1940 woonden en die er nog steeds wonen op de datum van inwerking treden van hei vredes verdrag met Italië. 9. Er worde ingesteld een inter- geailieerde commissie, bestaande uit vertegenwoordigers van Groot- Brittannië, de Verenigde Staten, de Sowjet-Unie en Frankrijk, wel ke een voorlopig bestuur van de vrijstaat zal vormen, 10. Speciale laak van het voor lopig bestuur zal zün het vaststel len van verkiezingen, binnen drie maanden, voor de volksvergade ring. Even naar de maan Straks oorlog over het bezit vat dc maan? Hel Engelse dagblad „Daily ex press" meldt uit Parijs, dat Franse geleerden landingsplaatsen op de maan hebben uitgekozen. Het ..luchtruimschip", dat hen naar de maan zal brengen, het voedsel, waarmee zij zich daar in leven zul len kunnen houden en de uit rus ting, welke hen in staat zal stellen daar rond te wandelen wordt thans ontworpen. Het costuum van de „maanmens" zal voorzien zijn van apparaten voor de regeling van lucht- en warmtetoevoer en voor de controle van de luchtdruk. Het zal ongeveer 340 kg. wegen, geleerden beschikken over fondsen en laboratoria en vertrouwen, dat zij later steun van de regering zullen ontvangen. Dr. Alexander Ananoff, een knap vliegtuigkundig ingenieur, heeft heden een uiteen zetting gegeven over de voortbe weging van dit „luchtruimschip" Als brandstof zullen kosmische stralen worden gebruikt, onzicht bare uitstralingen vankolossale energie, die van onbekende lucht lagen voorbij de melkweg uit gaan en de aarde bereiken. Deze stralen die tijdens de vlucht uit het lucht ruim worden opgevangen, zullen in voortbewegende krachten wor den omgezet. De machine zal zich dan bij wijze van raket voortbe wegen. Volgens de Franse ingenieurs is dit zuiver een wetenschappelijk ex pcriment, maar van officiële zijde wordt er op gewezen, dat degenen, die het eerst op de maan aanko men, een vlag kunnen hijsen en de gehele maan als hun eigendom kunnen beschouwen, daar er geen water is, dat een afscheiding maakt in verschillende delen. Dr, Ananoff verwacht, dat- er uranium en ande re metalen gevonden zullen wor den. Bij oorlog kan de maan als basis gebruikt worden voor een aanval op de aarde met doze lucht imschepeu. klaring gezegd, dat hü blüft bij zün te New York uitgesproken rede cn dut hü voornemens is in dc naaste toekomst meer over dit onderwerp te zeggen- Voor hef publiceren van zijn ver klaring heeft Wallace met pre sident Truman getelefoneerd- In de republikeinse pers is een campagne in volle gang onder het motto „Wallace moet gaan". Man eist, dat de president op het aftre den van Wallace aandringt, indien deze niet uit eigen beweging af treedt Kringen, die nauw bij Wal lace zijn betrokken, verklaren be ilist, dat hij niet zal heengaan. Als gevolg van deze verklaring ran den Amcrikaansen minister /an Handel, dat hij zal blijven strlj den voor een toegevender politiek aanzien van de Sowjet-Unie wordt te Washington een kabinets crisis verwacht. Een aftreden van Wallace zou de kansen van ^e democratische par tij bij de verkiezingen in Novem- ;r in gevaar kunnen brengen- Wallace en Truman hebben belde hun standpunt bekend gemaakt. Men neemt aan, dat de volgende /an dc zijde van Byrnes zal ko- Sinds het incident heeft deze nog niet telefonisch met Truman gesproken en naar verluidt ligt het ün bedoeling nogmaals een ver klaring le geven over de Ameri kaanse buitenlandse politiek. Teruggave motorvoertuigen uit Duitsland Terzake van de terugvoering van goederen uit Duitsland naar Neder land heeft het Commissariaat Ge neraal voor de Nederlandse econo mische belangen in Duitsland be langrijk werk verricht- In totaal blgkt reeds een hoe veelheid ter waarde van 60 mil lioen gulden van door de bezetter geroofde goederen te zijn terugge- Hct zal <lc auto- cn motorbczït- ters interesseren tc vernemen, dat thans ook getrucht wordt een aanvang tc maken met dc terug voering van motorvoertuigen uit Duitsland- Iu grote getale zijn door de gedupeerde eigenaars dcstüds formulieren ingevuld, waarop gegevens moesten worden verstrekt omtrent geroofde resp. gevorderde wagens en motorfict- Het Commissariaat-Generaal heeft onmiddellijk na de bezetting van Duitsland contacten gelegd met do geallieerde autoriteiten, teneinde ■oorbereidingen te treffen lot re cuperatie ook van de geroofde mo torvoertuigen, Men zal zich kun- voorstellen, dat het werk in Duitsland niet eenvoudig was en dat vooral in de eerste maanden chaotische toestanden heersten. Langzamerhand heeft het gealli- •de bestuur enige orde welen te scheppen, en thans is men zover, dat overgegaan kan worden tot het terugvoeren van Nederlandse wa gens. Het Commissariaat-Generaal heeft dit stadium de medewerking in geroepen van de verkeers- en ver- voersbonden, n.l- de A-N.WB., K- N.A-C-, K.N-M.V. en (E.V.O-), ten einde hulp te bieden bij hel vele werk, dat thans verricht moet wor den om Nederlandse wagens op te sporen en terug le voeren. i is duidelijk, dat verreweg het grootste deel van alle wagens motorfietsen al reeds lang niet er bestaat- Het is niet doenlijk, bü het werk uit le gaan van alles, •at hier gestolen is en te trachten it na te sporen Het plan is daer- n, omgekeerd te werk te gaan. Op last van de geallieerde autori teiten zullen door de Duitsers lijs— worden gemaakt van auto's, die op het ogenblik in Duitsland rijden en dus in brulkbaren staat verkeren en van de auto's, die nog in geallieerde dumps aanwezig zijn- Nagegaan wordt dan van welke wagens uil de lüsten de Nederlanü- origine kan worden aangewezen. Men mag zich dus zeker van het resultaat van deze actie niet tc veel voorstellen. De auto's en (le motorrüwiclcn hebben lange tyd ;er cn wind gestaan en vele :jjn meer of minder gesloopt om andere auto's bruikbaar te maken. Het ligt in de bedoeling om in dc eerstvolgende maanden een defini- indruk te krügcn, of dc aa:i deze actie bestede arbeid voldoen- sultaten afwerpt- Voedselschaarste In Japan Mac Arthur, Geallieerd Opperbe velhebler in Japan, heeft te Was hington een rapport gepubliceerd irin hg verklaart, dat Japan r schatting totaal 5 millioen •klozen heeft cn dat de voedsel voorziening in Japan haar meest critiefce stadium sinds hel begin der bezetting heeft bereikt. Het is thans noodzakelijk in 20 'prefectu ren geimporteerd voedsel vrij te tot een hoeveelheid van 25 procent van het voedselrantsoen per maand, om zodoende hongers nood en burgertwist te voorkomen

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1