Wisselvallige vlasteelt DIPO NEGORO, ZEEUWEN in de tropen „Nihil insanius nobis" Witte steenkool in Nederland Het rumoer, dat in vlaskringen hangende is omtrent de deels onjuist geachte maatregelen van hel bedrijfschap voor vlas en hennep ten aanzien van de prijzen, de vordering en de teelt van vlas cn op de moeilijkheden in verband met den uit voer naar België heeft zijn besla g gekregen, aldus het ministerie van Landbouw. Visseherij en Voedselvoorziening. De maatregelen van het be drijfschap. Toen in 1940 de oorlog over ors tand kwam. was hcj noodzakelijk een funeste prijsontwikkeling, zoo als het vlaslint gedurende de eer ste wereldoorlog heeft vertoond, tegen te gaan. Voorschriften voor verkoop, zoo wel voor vlasser als handelaar, werden uitgevaardigd. Toen het vlas gedistribueerd .noest worden over de verschillen de bedrijven, ontvingen de vlassers aankoopvergunningen om hun deel bij de telers te kunnen kopen. Door deze maatregelen zijn een goede distributie en een stabile prijs gewaarborgd en zijn over het geheel genomen gezonde omstandig lieden in deze bedrijfstak gehand haafd. De met vlas beteelde oppervlak te is in den loop der jaren aan vele schommelingen onderhevig ge weest. Na 1942 toen de met vlas bedekte oppervlakke 22.532 ha. bedroeg, heeft zich een daling ingezet. Deze daling is hoofdzakelijk veroorzaakt door het feit. dat andere gewassen, b.v. aardappelen een veel grotere geldelijke opbrengst gaven. Zoolang er niet voldoende vlas wordt uitgezaaid om de behoefte van de Nederlandse vlasserij te dekken, kan geen vrijheid van aan koop worden gegeven. In streken Immers, waar door clandestiene uitvoer van zaad voor hek ongere gelde vlas veel meer betaald kan worden, zou het vlas zoodanig in prijs stijgen, dak de bonafide vlas sers daardoor sterk benadeeld s den worden. Toen Belgische telers begin 1945 verlof kregen vlas op Nederlandsch gebied uit te zaaien, is uitdrukke lijk medegedeeld, dat geen enkele garantie kon worden gegeven, dat heft aldus geteelde vlas naar België zou mogen worden uitgevoerd. De Belgen zaaiden ongeveer 3300 ha. Sn Nederland uit en voor een belangrijk deel werden de pachten met zwart geld betaald. Uiteraard moest eers't de behoefte van t?e ei gen industrie gedekt zijn voor aan uitvoer van vlas kon worden ge dacht. Later bleek, dat de afname van de Nederlandsche vlassers door on voorziene omstandigheden belang rijk minder was. zoadat enkele maanden geleden met België een ereenkomst kon worden gesloten waarbij werd bepaald, dat 15000 ton ongerepeld stroovias kon worden uitgevoerd. Nederland zal daartegenover 8°/o van he't ongerepeld ten uitvoer ge brachte vlas aan lijnzaad, dat Ne derland nodig heeft voor de vet- ziening. op de Belgische markt mogen aankopen en naar Neder land uitvoeren. Oogst 1916 Ook ten aanzien van de export ■an vlas van oogst 194G doen zich moeilijkheden voor. die hun oor zaak voornamelijk vinden in het erchil in de prijs van lijnzaad België en Nederland. In maart jj. bedroeg deze in Nederland f0.25 n België frs. 12. thans respec tievelijk f 0.30 en ong. frs. 11 Met betrekking tot oogst 1946 is '/ereengekomen, dat de opbrengst in de door Belgische telers uitge zaaide oppervlakte, groot ongeveer 1650 ha., zal mogen worden uftge- Ult het protocol blijkt duidelijk, lat men van Belgische zijde geen rechten kan laten gelden ten aan- van het lijnzaad en het zou wel zeer onjuist zijn. dat Nederland het tegemoet komt aan het Bel gische verlangen ongerepeld te mo gen uitvoeren. Een belangrijk ho gere Belgische prijs voor terug koop van lijnzaad zou moeten be talen. Wisi u. dat de oogstverwachtingen in En geland aanvankelijk zeer hoog ge spannen waren, dreigen, als ge volg van de sedert 'twee maanden vallende regen en -de elkaar op volgende onweders, teleurgesteld te worden? dat Canada momenteel directe luchtverbindingen heeft met Lon den, Amsterdam. Berlijn.' Kopen hagen, Frankfurt, Oslo en Stock holm? dat te Cincinnati (Ohio) 75 dood gravers van het grootste kerkhof in staking zijn gegaan, omdat zü hogere lonen eisen? De 100.000 ste passagier de iucht in Ze zullen er in het durp wel van opkieken als ze het hcuren. Vorige week was het weer een belangrijke dag voor de K. L. M. Sinds de bevrijding van ons land zij ner n.l. reeds 100.000 -sagiers op het Binnenlandse lu. iet voerd De gelukkige was mej. Brink cate, die met haar verloofde per vliegtuig vanaf Twente op Schip hol arriveerde. De K.L.M. liet deze gebeurtenis dan ook niet onge merkt voorbij gaan en mej. Brink- cate ontving in de afdeling passa ge binnenland uit handen van den heer A. J. Beynders. assistent-sta tionschef, afdeling binnenland, een fraaie oorkonde als blijvende her innering. Behalve dat mej. Brinkcate deze eer te beurt viel. maar zij tevens dien middag een van eerste, die met de P.H.-T.B.L. mee vloog. Dit toestel is een omgebouw de machine voor 28 personen. Dit was de eerste Dakota, die biervoor bij Fokker was omgebouwd. „Squatters"-strijd in Londen Teneinde de bewoning door du z.g. „squatters" te voorkomen heeft de Engelse Minister van Arbeid in een militoir kamp te Hertfordshire verscheidene hon derden Duitsche krijgsgevange nen ondergebracht. Volgens de „Daily Mail" staan de „squatters" dakloze families, die hun intrek hebben genomen in dc leegstaande buizen klaar om weerstand te bieden aan hef, beleg, dat naar de me ning van hun leiders heden zal beginnen. Vannacht om 2 uur waren twee grote blokken luxe-flats in Lon den van voedsel voorzien en tegin inval gegrendeld. Wachtposten staan buiten opgesteld. Alle deu ren binnenshuis zijn op slot of op de ketting. Sinds gisteravand wei den voorraden aardappels, blik- vlees en ander voedsel, gedeelte lijk geschenk van sympathiseren de bewoners van East End; de hui zen binnen gedragen. Sommige fa milies verlieten volgens de „Daily Mail" de flats, toen zij deze voor bereidingen zagen, maar andere betrokken de vrijgekomen kamers. Soldaten en cigareften We leven snel en we hebben zo veel te verwerken, dat we ook veel vergeten. Daarom is het nodig nog even Uw geheugen op te frissen. Voor me ligt een krant, datum Augustus 1944. Hierin lees ik: Bij E;.,he'oben onze troepen, na zv.zro bloedige verliezen te heb- 1. .1 toegebracht aan de vijand, zich i :sgctrokken op betere s tellln- Twce penetraties ten Zuid-Oos ten van Dnjepropretovsk zijn tij dig afgegrendeld, waarbij de Ober- gruppen''direr Steinmayer zich bij zonder onderscheidde. Dc Britten zetten in de afgelopen nacht hun terreuraanvallen op de burgerbevolking voort met een zware aanval op Bremen. Een vrouw met twee kinderen werden gedood, doch acht der aanvallende toestellen werden neergehaald. Aan het front in België tracht ten de Canadeese troepen een door gang te forceren in de richting Laeken, doch stuitten daarbij op onze pantserafdelingen, die de vij and dwongen het hazepad te kie zen. Enz., enz., enz. Dit was dus de publieke voor lichting in de jare 1944 Nu spring ik over twee jaren heen en leg U de krant voor van Augustus. 1946 En dan zien we: Het huidige tekort aan cigaretten Is ontstaan, doordat de fabricage van verpakkingsmateriaal tijdelijk moest uitvallen. De reden, dat U nog niet overal cigaretten kunt kopen, zijn de ha venstakingen, waardoor de tabak niet werd gelost. Waarom geen cigaretten, het publiek. Wel, de oplossing hier voor is gelegen in het feit, dat de fabricage van sigaren teveel w; vooruitgekomen bij die van cig; retten, zodat dit overschot eerst weggewerkt moet worden. Binnenkort zullen weer cigaret ten verkrijgbaar zijn op de bon. Momenteel is er door verzendings moeilijkheden slagnatie in de af levering ontstaan, zodat cigaretten niet overal kunnen worden gekocht Ook dit is publieke voorlichting. Voelt U waar ik heen wil? Prik Vrijheidsheld van Indonesië De meeste lezers zullen nooit, iets over hem gehoord of gclezrn hebben. Ook mij was Dipo Negoro totaal onbekend, tot ik in een „Dc Vrjje Kalheder"-nuramer een artikel over hem las. In het be gin merkt dc schrijver op dat men in een van onze gro'ji vader landse encyclopedieën zijn naam zelfs tevergeefs zoekt. Toch is bij. volgens den schrijver, voor de Indonesiërs in het algemeen en voor dc Javanen speciaal e cnvrijheidsheld, als voor ons Willem van Oranje en voor dc Zwitsers Wilhelm Teil. In Java geboren, rond - 1890, werd hij door zijn moeder, zoals dat vaak gebeurde, aan den Sultan van Djokja geschonken. Amankoe Boewana III nam hem aan als REDDER VAN ZIJN VADER Dipo redde zjjn nieuwen vader in dc ((jd van hef, Engcfsc gezag over Indic. Door heel het hof werd hy daarom voor dc troon aangewezen. De „Kompenie" het toenmalige Nederlandse Gezag, benoemde echter een gehoorzame onbelangrijke figuur in zijn plaats Hierdoor werd Dipo's opstandig heid echter pas voorgoed aange wakkerd. Pas nu ging hij zich bewust wor den dat zijn rasgenoten in hun eigen land leefden onder de over heersing van exploiterende blan ken. ZENDELING VAN ALLAH Als fanatieke Mohammedaan ver klaarde hy dc Nederlandse on derdrukkers „de heilige oorlog". In plaais van zyn rasgenoten echter tot vechVn aan te wak keren, maakte hy hen van zich zelf bewust. Want het kreukte hem zeer, dat zich al te velen nog als slaven door de overheersers lie',in misbruiken, voor een zeer schraal loontje. Vuriger dan ooit te voren bail hy tot Allah hem kracht cn wijsheid te geven om zijn zending voor zyn volk te kunnen vervullen. Was hij door eerzucht bezeten ge vveest, dan zou hij zeker geen ver re zwerftochten gemaakt hebben zich ascetisch voor te bereiden, i voorspellingen gingen van mond tot mond en algemeen werd hij door zijn rasgenoten als hun be vrijder vereerd. Dipo Negoro be sefte echter klaar, dat zich de gei telijke revolutie in zijn volk slechts langzaam voltrok. Ti dit proces te versnellen, spoorde hij het aan om strenger godsdienstiger te leven. Zodoende zou het zich eerder van zijn w lijke rechten bewust worden, loofde hij in heilige overtuiging. Hijzelf leed, verbonden als hij zich met zijn volk voelde, heviger dan een ander onder de koloniale overheersing: 1. De libertinage in de Kraton. 2. De uitbuiting van de inheem- 2 De corruptie van Javaanse ambtenaren die met de Nederlan ders collaboreerden. STRIJDER TEGEN KOLONIALEN Pas vanaf 1825 heeft Dipo Nego ro behalve geestelijk ook militair tegen de Nederlandse Koloniale legers gevochten. Vijf jaren lang hield hij met primitief bewapende troepen strijd vol tegen de contingenten avonturiers en asocialen uit onze destijdse samenleving. In 1830 verd de Javaanse held echter gevangen genomen en aan het Ne derlandse Gouvernement overge leverd. Zoals nog voor de oorlog gebrui kelijk stuurden de Nederlandse au ,iriteitcn in Indië hem lingschap naar het verafgelegen ciiand Ambon. Hier was hij immers machteloos om zijn Ideaal te verv/ezelijken zijn rasgenoten uit de overheersing bevrijden en daarna een nieuwe afhankelijke staat te stichten, nog groter dan het Rijk van Mod- Na z(jn dood is zyn slryd echtci al meer dan honderd jaren voor gezel, in allerlei acties. Op Java vooral ontwikkelde zich dc natio nalistische beweging van intel lectuelen, die hun rasgenot- voorlichtten Waar zit hij nou Nadat aanvankelijk verklaard was dat Degrelle toch in Spanje zou ver toeven, wordt nu weer verklaard als dat hü zich thans in Portugal zou ophouden. „Le Drapeau Rouge" schrijft on der voorbehoud het volgende: „Wij vernemen uit betrouwbare bron, dat Leon Degrelle op 27 Augustus in Portugal zou zijn aan gekomen. Hij zou te Lissabon zijn aangekomen in een gezelschap van vier personen, onder valse naam en paspoort. Hij zou hier onderdak hebben gevonden bij den weibeken den fascist, Antonio Samoes, chef van de politie. Hij zou het voorne men hebben om naar Argentinië of Angola uit te wijken. Oude muziek op oude instrumenten Een toevallige gebeurtenis, verloren raken van een originele 18c ecuwse „recorder" of Engel se fluit, waarvan timbre en speel wijze hef meest de hier bekende blolcfluif, nabjj komt, was dc oor zaak, dat de Engelse musicoloog Arnold Dolmetsch in het begin dezer eeuw te Ualmeshere werkplaats cn musicccrccntrum i oprichtte voor het zelf ver' digen en bespelen van oudi strumenton en dc impuls gaf tot herleving der 18c eeuwsc kam, muziekbeoefening, die ook in Ne derland ingang heeft gevonden. Cari Dolmetsch zet de traditie van zijn vader voort en bracht gister-avond in het gemeentemuse um onder auspicieën van het Ge nootschap Nederland Engeland met medewerking van het Utrechts gezelschap voor oude muziek (lei der Hans Philips) oorspronkelijke muziek van onder anderen Haen- dei, Defesch, Purcell en diens Ne derlandse tijdgenoot H. And' voor recorder, knieviool en door harpsichor begeleid strijkkwintet ten gehore. De bespeelde instru menten waren alle volgens de oude voorschriften gebouwd. Op duide lijke, beknopte wijze lichtte Dol metsch, over wiens streven T. Ligt- voet, muziekhistorisch assistent van het Gemeentemuseum des n gens op een persconferentie het en ander had medegedeeld, bouw en speelwijze der instrumenten De UNRRA over de toestand in Europa Francis B. Sayre, diplomatiek ad viseur van dc UNRRA, die vorige weck van een bezoek aan Euro pa in dc Verenigde Stalen is te ruggekeerd, heeft aan President Truman rapport ui',gebracht over dc werkzaamheden van de UNR RA. Ten aanzien van de toestand in Europa zeide Sayre, dat er in veie gebieden een snelle verbetering is ingetreden, maar dat er nog veel slechte plekken zijn, in het bijzon der Griekenland, Italië en Polen, lyre verklaarde dat de ambte- :n van de UNRRA veel bemoe diging hadden ondervonden door het herstel in Nederland, België en sommige andere Europese landen, maar dat het zenden van goederen voortgang moest vinden door de een of andere organisatie, waar schijnlijk onder auspicieën van de Verenigde Naties, ook na het be ëindigen van de werkzaamheden van de UNRRA in Europa aan het einde van het jaar. Steunt onze soldaten in Indonesië Onlangs is te Den Haag de eer ste vergadering gehouden var het werkcomité „Den Haag pa rr:'.". dat zich ten doel stelt ma teriele en morele steun te verle nen aan onze troepen in Indonc- De heer Heusdens opende de vergadering waarop vertegen woordigers van con aantal organi saties, die in Indonesië geïnteres seerd werkzaam zijn op cultureel, sociaal, godsdienstig en onlspan- ningsgebied, waren uitgenoodigd. Spr. bracht dc woorden van generaal Spoor bij zijn korte!». aan Nederland gebracht bezoek in herinnering: "geen phiiantro- pie en tranen van medegevoel voor onze jongcr.s in Indic, r dc "hullen" cn dc "daad", met deze woorden vcor den geest ivi he', comité zjjn werk doen et wei zo spoedig mogelijk. „Begin October." zo zeide spr.. „gaat de Eerste Divisie naar Indo nesië. Die moet reeds goed nieuws bewust maakten I kunnen meebrengen, nl. dat er ir Ho!'and voor de soldaten in Indo- De K.N.A.C. doet een dringend beroep op de weggebruikers Begin van dit jaar leek het weg verkeer in ons land relatief min der onveilig te zijn geworden. Per maand werden gemiddeld 62 doden en 364 ernstig gewonden geteld, tegover 103 doden en 386 zwaar gewonden in 1945, algezien van de zeer vele lichtere gewonden en de grote materieele schade. Hdi aantal en de hevigheid van de ongelukken op den weg zijn echter tijdens de laatste maanden zeer teieursic-\'cnd. Het peil van het vorige jaar, n.l. ongeveer 500 doden en zwaar gewonden per maand, dat is 17 per dag, is weer bereikt, zij ht'i; dat het aantal fa tale ongevallen iets kleiner, het aantal ernstig gewonden evenveel groter is dan vorig jaar. In de re sidentie vier doden op den weg in één week! Deze cijfers zijn verbijsterend en tragisch. Onzegbaar veel leed cn rouw houden zij in. Zij zijn zelfs aanmerkelijk hoger dan voor den oorlog. Zij vormen een aanklacht tegen de overheid, die niet straf gc-noeg het naleven van haar wet ten en voorschriften handhaaft er controleert; 'tegen allen die de noodzakelijke veilig-verkeerspro- paganda bagagetelliseren, 't meest echter tegen de verkeersdeelne mers zelf, die veelal tegen beter weten in de eenvoudige verkeers- bepalingen dagelijks veelvuldig er doodgemoedereerd en zich blijkbaar van geen doodsgevaar bewuS'i me' voeten treden. En wel in eer mate, die ongelooflijk zou zijn. in dien langdurige eigen waarnemin gen van de KNAC het bewijs niet hadden geleverd. Het kan ook anders! Aan de zelf moordpoging-epidemie moet einde kunnen komen! Het over grote deel der verkeersongevallen vermijdbaar! Derhalve moet goeden en vrijen wil en met Hol- landsche nuchterheid deze droevi- periodiciteit kunnen worden doorbroken. Van alle verkeersdeelnemers wordt daarom gevraagd: meer werke'.iikheid, geduld en i draagznamheid en een nauwgezet pfltchtsgetrouw opvolgen van de verkeersbcpalingen (gepopulari seerd in de K.N.A.C. wegcode). Voorts minder haast en lichtzinnig heici. minder slordigheid, eigenge reidheid en egoïsme. Het is dikwijls mogelijk rekening te houden met vergissingen van anderen, waardoor misverstanden calamiteiten beperkt kunne' worden. Het betrachten van voor zichtigheid en wellevendheid in het verkeer wordt ook in de Engelse wegcode met nadruk gevraagd. Mede uit eigen belang kan ieder een meehelpen aan eigen loutering en het hijsen van het s'tormsein, waarvoor, naar de KNAC meent, de hoogste tijd gekomen is. Hun voornaamste leiders werden echter één voor één door de des tijdse Ned. Ind. Regering gevan gen gezet of verbannen, nadat de petitie Soetjardo verworpen was in *138. In de bezettingstijd hebben ech ter helaas velen gecollaboreerd met Japanse autoriteiten. Zelfs is door Soekarno en Consorten, slechts na toestemming van den Ja- en keizer, dictatoriaal de „Re publiek Indonesia" uitgeroepen. Dipo Negoro, die in Ambon be graven ligt, zou zich echter zeker afzijdig houden, indien hij mee kon maken hoe fascistisch in deze „Re publiek" geheerst wordt. De Nederlandse troepen vechter dan ook niet voor een koloniali overheersing maar om onze Rege ring kans te geven haar democra tische hervormingspolitiek in Indo nesië uit te kunnen voeren en doende de gerechte eisen der na tionalisten in te willigen. Ik heb den man ontmoc', die het bataljon commandeert, dat werkt cn leeft onder dit motto. Het zyn dc „Watermannen", het lc Ba taljon 3 R.I., der Koninklijke Landmacht. Ik heb eveneens enkele van de mannen van di', bataljon gesproken. Hun motto, dat bete kent: Niets is ons te eenvoudig kon even gemakkelijk beteke nen: Ons is niets te dol. De Commandant. Majoor Leussen, heeft een prachtige staalt van dienst in het belang van zijn land gedurende deze laatste oorlog achter de rug, toen h(j deel ui'fnaaklc van de ondergrondse bewe ging in Nederland cn de mannen onder zijn commando tonen diep respect voor hem. Het was op z(jn verzoek en op zyn uiino- diging dat ik de Watermannen bezocht. ANTI-PEMOEDAH'S Het Bataljon houdt momenteel :n zeer uitgestrekt rayon ten Zul den van Bandoeng en elke man t tegenover lOOOtallen .Tapans- getrainde en door Japanners aan gevoerde Pemocdah's. Alle Water mannen zijn vrijwilligers. Allen hebben korte of langere tijd dienst gedaan op het Europeese vaste land na de bevrijding van Ne derland en velen hunner hebben in ondergrondse beweging hun land gediend. Zij namen met hun bataljon de bewaking van het gebied over, dat voordien bezet werd door twee Britse bataljons. MODERNE REORGANISATIE De reis, welke ik langs ht'i batal jon mocht medemaken, begon bij het Hoofdkwartier te Bandoeng waar mij eerst het gebouw ge toond werd, waar de staf-compag nie gelegerd was. Wat mij direct reeds opgevallen is, was dat alles wat de Watermannen bezitten, zo schoon en goed verzorgd is. Het ge bouw, waarin zij gelegerd zijn, heeft ongetwijfeld geleden onder de bezetting van dit land: maar de methoden toegepast bij het bureau werk zijn zeer modern en practlsch en het hele gebouw is goed ver zorgd. Mij werd de can line- voor de manschappen getoond. Eet is door de manschappen zelf gebouwd en zijn zeer trots op hun succes een moderne op Amerikaanse leest op gezette cantine te hebben opge bouwd. Het tweede, wat een diepe In druk op mij maakte was de sterke mannelijke geest van kameraad schap tussen de manschappen het bataljon en hun Commandant. Er is geen gedwongen verhouding, geen nodeloos vertoon van uiter lijke discipline, slechts respect. Het ene ogenblik staan zij stram in de houding en brengen hel luut en enkele seconden later ten zij tot hem ais was hij een der hunnen en dat is, wat zij zelf ook voelen. De Watermannen zijn een Lich te Infanterie-Bataljon, oorspronke lijk slechts geoefend in het gebruik lichte wapens maar, dank de gezamelijke inspanningen elke man van het bataljon, be zitten zij thans verkenningswagens, Brengun-carriers, goede transport voertuigen, licht tanks, 105 m.m. houwitsers en andere wapens cn uitrustingen die vreemd zijn aan lichte Infanterie-Bataljon. Het merendeel van dit materiaal is in slechte staat opgekocht uit dumps; maar door de kundigheid deze mannen verkeert alles thans in buitengewone staat van bruikbaarheid en de manschappen zijn in 't gebruik van de houwitsers geoefend binnen de tijd van 3''« week. U moet weten, dat ik geen belangrijk iemand ben, zelfs geen oorlogscorrespondent en toch, zon der dat daartoe een verzoek mijner zijds werd gedaan en zonder dat ik durfde verwachten, da'ó men mij al les toonde, waarover het bataljon beschikte lieten zij hun tank rollen over het oefenterrein, toon den zij mij hun geschut, lieten zij alle veroverde wapens aan een vreemde zien met zulk een vaar digheid en enthousiasme dat ik geen twijfel meer had betreffende het type van den soldaat, die thans Bandoeng bewaakt. GEVECHTEN Ik bezocht eveneens Dajeuhkolof, het meest Zuidelijk gelegen punt, dat bij Bandoeng bezet is door Ne derlandse troepen. Deze positie is door de Watermannen met verlias van zes levens op de Pemoedah's veroverd in een half uur tijds. De tegenstander leed zwaardere ver liezen. Ongeveer 9DD Pemoedab's vielen een post aan, die bezet was door twee compagnieën Waterman nen, maar toen zij zich weer terug getrokken hadden, telde men vele doden op do plaats, die zij zich dachten te veroveren. BRUGGENBOUWERS Dajeuhkolot ligt aan de Tjita- roen en de bruggen, die eens ge bruikt werden om de producten van het land naar de stad te bren gen, hangen thans onbruikbaar in het water. Maar de grote ponton brug, gebouwd door de Waterman nen een infanterie-bataljon reikt dwars en recht over de ri vier. Het is het enige verbindings punt met Zuid-Java en beheerst het verkeer naar Bandoeng vanuit het Zuiden en Westen. Zoals over deze rivier, overbrug gen onze soldaten ook do afstand tussen de Nederlandse en Indo nesische bevolking. Laten wij hopen vredelievend! (Naar een verslag van den Austra lischen fotograaf F. P. Read). De 200.000 leden gepasseerd Het ledenaantal van de ANWB heeft de 200.000 overschreden. De ze bond. die in 1883 opgericht werd telde in Mei 1940 ongeveer 100."" leden. Het ledenaantal is dus nauwelijks 6 jaar verdubbeld. Hoe wel er gedurende de oorlog geen sprake kon zijn van reizen hebben zich vele nieuwe leden opgegeven. Een zeer grote vooruitgang boek te de A.N.W.B. na de bevrijding. De aanmelding per week bedroeg toen ongeveer 1000 per week. Op 1 Januari bezalfc de bond ruim 160.000 leden, zodat in iets meer dan acht maanden ongeveer 40.000 nieuwe leden werden ongeschre ven. sië gewerkt word!.' Do manieren waarop het Uaa; se werkcomité aan geld denkt komen, zijn o.m. de volgende; Filmvoorstellingen in de open lucht, sportwedstrijden van eer ste klasse ploegen, concerten van het residentie-orkest, voorstel lingen van het residentie-toneel cn van Goossens' volkstoneel, bailonopslyging van de Haagse Eallonclub en collectes in gebou wen voor openbare vermakelijk- Verschillende pogingen zijn reeds gedaan om deze bronnen ter be schikking le krijgen en de meeste hiervan hebben reeds hun steun toegezegd. Niet alleen wees spreker op de noodzakelijkheid geld bij el kaar te krijgen, maar ook goederen in de vorm van boeken, spelen, sportartikelen wil men van de bur gers vragen, en dan geen oude rom mei, maar goed materiaal, dat zelf eigenlijk niet zou willen Spr. achtte het een vaderland se plicht om onze jongens, dit in Indonesië voor Nederland ont beringen lyden, het beste te ge- Onze soldaten in Indonesii moeten niet het schrijnend ge voel krijgen dat zjj vergeten man nen zijn,. Integendeel. Iedere Ne derlander is daarom verplicht, 'n bijdrage tc leveren voor bun ont spanning cn geestelijke ontwik keling. Het is dan ook tc hopen dat zich ook in Zeeland werkcomité' vormen die, op bovengenoemde of op andere manieren, inzame lingen houden van geld, goede boeken, sportmateriaal enz., al zyn dc bewoners nog zo zwaar getroffen. De ontspanning die men zelf wil genieten, komt immers zeker toe aan de „Zeeuwen in de tro- :0ere Nazileicicrs wach.en op hun vonnis. Boven v. ,:r Schacht verorbert zijn rantsoen; Hermann Goering, ontdaan van zijl decoraties, maakt zijn maaltijd klaar; Julius Streicher. Onder v.l.n.r. Kaltenbrunner, ex-Gestapoleider; maarschalk Keitel. Witte steenkool en men denkt ic: n besneeuwde bergen en brui sende stromen. Waterkracht was tot dusverre alleen in staat om ener industriële doeleinden op te wekken, indien men over stro mend water beschikt, dat in ri vieren met groot verval voldoende snelheid ontwikkelen kan. Ir. R. Kolkman, die zich reeds 15 jaren met het probleem bezig heeft gehouden, meent thans de oplossing to hebben gevonden van het vraagstuk: de lan; stromende Nederlandse te gebrniken voor het opwekken van electrische stroom. Een dezer dagen gaf liy in tegenwoordig heid van ingenieurs van bet Mi nisterie van Energie, dat veel be langstelling voor zyn plannen aan den dag legt, op de terreinen van dc Ncd. Dok- en Schceps- bouwmaatschappij te Amsterdam een demonstratie met het appa raat, dat hy na veel proefnemin gen ontworpen heeft. Het principe, dat zeer eenvoudig is, werd hem aan de hand gedaan door de verbeteringen, die Ameri kaanse waterbouwkundigen om- stjeeks 1930 uitvoerden aan hel stroomgebied van de Missisippi die elk jaar overstroomde en onnoem lijke schade aan de omliggende landen aanrichtte Deze verbeteringen bestonden in het glad maken van het stroombed, waardoor dc snelheid van het water toenam en de wry- het andere doeleinden» I dc opwekking Door een zeer klein gedeelte van de betreffende rivier in een be tonnen geleidekanaal met gladde wanden af te voeren, kan de snel heid van het water voldoende den opgevoerd om een stel schoe pen in beweging te brengen, die via een lichtlopende ketting een dynamo in werking stellen. Bij een snelheid van het water van 3 me- per seconde in kanalen van 10 meter breedte en 2</i meter diepte, die buiten de beddingen worden aangelegd en dus het scheepvaart verkeer niet hinderen, kan men van het door ons land afvloeiende water minstens 2 millioen kubieke meter ten nutte maken voor het opwekken van ruim 250.""" Deze snelheid is volgens de plannen van Ir. Kolkman gemak kelijk to bereiken cn er zou ot deze wyze een methode gevonden zyn om het verbruik van elec trische energie in ons land, dat ongeveer twee milliard kilowatt uur bedraagt op veel goedkopere wyze to leveren dan tot dusver het geval was. Als men bedenkt, dat er 5 ton kolen nodig zijn voor het opwekken van 1 kilowatt per jaar dan zou de volledige toepas sing van het nieuwe apparaat een besparing betekenen van bij na een millioen ton kolen. De aanschaffingskosten bedra gen voor een installatie met eer capaciteit van 1000 kw. ongeveer half millioen gulden. het niet waarschijnlijk, dat Blauwmaanzaad-bolkaf voor de geneesmiddelenvoorziening De Stichfjng voor dc Landbouw schrijft ons: Het boikaf van blauwmaanzaad is een waarde volle grondstof voor de genees middelenvoorziening van ons land: waardevol vooral daarom, omdat dit kaf, mits het ln ruime hoeveelheid ter beschikking komt, de invoer van andere grondstoffen overbodig maakt, met als gevolg een belangrijke devieezenbesparing. Nu de dorsers reeds zijn opge wekt hun medewerking bij de in zameling van dit boikaf te verle- dient het streven van de telers er op gericht te zijn, zo groot mo gelijke hoeveelheden van dit boi kaf le verzamelen en ter beschik king te stellen. Een reeds geduren de de oorlog plaats gehad hebbende inzameling werd door de regering gesubsidieerd, terwijl in de toen geldende bolkafprijs een aanzien lijk kniploon was opgenomen. Ge noemde subsidie is thans vervallen, terwijl door een eenvoudige wijzi ging aan de dorsmachine het kost bare en tijdrovende knippen der bollen achterwege kan blijven. Op grond van deze feiten kan een prijs van f 100.— per ton boi kaf onder de huidige omstandighe den als redelijk worden beschouwd. Bij het bedingen van hogere prij zen komt een lonende verdere ver werking van dit boikaf in gevaar, waarmede het landsbelang ernstig kan worden geschaad. energie, die een verkoopwaarde van 140 millioen gulden vertegen woordigt, met behulp van deze ap paraten tot stand kan worden ge bracht, toch schuilen in de plan nen van Ir. Kolkman mogelijkhe den, die in de kringen van dc be- trokken departementen de nodige allé electrische l aandacht getrokken hebben.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 4