VRI JE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Lord Kiliearn vandaag te Batavia
verwacht
Woensdag vergadert
de Veiligheidsraad
Sub-commissie U.N.O.
bezoekt Walcheren
Joego Slavië geeft genoegdoening
Directeur: B, G. Kloosterziel. Hoofdredacteur J. Kockebakker. Redactie en Administratie: Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 3163, Gironummer 410357
Maandag
26 Aug. 1946
2e JAARGANG
NUMMER 457
Nederlandsch Indie
HET BRITSCHE CONSULAAT-GENERAAL heeft be
kend gemaakt, dat Lord Kiliearn, bjjzonder afgevaar
digde voor de voedselvoorziening van Z.O.-Azië, den
26en Augustus, dus vandag te Batavia wordt verwacht.
den, zal een eigen commissie uit,
zenden. De voornaamste vraag
is nog steeds, of Java en Suma
tra „binnen, bet koninkrijk." zul
len blijven, dan wel of zij als
vrije staat onafhankelijk zullen
worden. Op de te Malino gehou
den conferentie van de buiten
gewesten hebben eenige Indo
nesische vertegenwoordigers ge
wezen op het belang van het sa
mengaan met Nederland, daar
een geheel onafhankelijk Indo
nesië een speelbal van de groo-
te mogendheden zou kunnen
worden. Het is een argument
van belang, doch tot op hedeo
beeft het op de nationalisten
van Java en Sumatra nog geer.
invloed gehad". Aan het eind
van het jaar moeten de Britsche
troepen Java verlaten hebben,
maar Java is nog niet gepacifi
ceerd. Het blad voegt er aan
toe: „Het ziet er naar uit, of de
Nederlanders, die hen zullen
vervangen, hetzelfde zullen moe
ten doen".
Luitenant-generaal Spoor
aangekomen
Luitenant-generaal Spoor op
perbevelhebber van de Neder
landsche strijdkrachten in Ne
derlands ch-lndië is uit Neder
land te Batavia aangekomen.
Het bezoek van Lord Kiliearn
draagt een informatief karakter,
heeft een officieele Nederland-
sche woordvoerder verklaard.
Hij zal eerst de situatie bestu-
deeren en nagaan op welke wij
ze hij zijn bemiddeling zou kun
nen verleenen voor het tot
stand komen van verdere be
sprekingen tusschen de Neder
landers en de Indonesiërs, zoo
zegt het officieele Britsche com
nvuniqué. Het communiqué
voegt daaraan toe, dat men op
recht hoopt, dat het bezoek van
Lord Kiliearn er toe zal bijdra
gen zonder uitstel dezelfde sfeer
ie scheppen, als die, waarin de
besprekingen in Maart werden
besloten.
Eerst, wanneer Lord Kiliearn
den toestand bestudeerd heeft,
zal hij, volgens den Nederland-
schen woordvoerder, rapport uit
brengen over de raadzaamheid
van het aanbieden van zijn dien
sten. Hierover is tien dagen ge
leden tusschen Den Haag on
Londen overeenstemming be
reikt.
De woordvoerder maakte te
vens bekend, dat de Nederland-
sche regeering voor het hervat
ten van de besprekingen
voorwaarde heeft gesteld, dat de
republiek de evacuatie der ge-
interneerden uit het binnenland
weer zou hervatten.
Tegelijk met de Commissie-
Generaal
De aankomst van Lord Kil
iearn zal, zooals welingelichte
kringen in Londen melden, on
geveer op hetzelfde tijdstip val
len. als de aankomst van de
nieuw benoemde Nederlandsche
Commissie-Generaal, die dus
den raad van den diplomaat en
oud-ambassadeur met vele ja
ren ervaring, die Lord Kiliearn
is, kan inwinnen.
De „Manchester Guardian"
over de Indonesische kwes
tie
In een kort hoofdartikel, waar
in de aandacht er op gevestigd
wordt, dat de onderhandelingen
tusschen Nederland en Indone
sië binnenkort weer hervat zul
len worden, schrijft de liberale
„Manchester Guardian": „De
Nederlandsche regeering, die de
situatie beter in handen wil hou
Nieuwe regeering in
Britsch-lndië
Koning George VI heeft het
ontslag van het Voor-Indische
zakenkabinet aanvaard en een
nieuwe regeering benoemd, waar
van de congresvoorzitter Pa-
dit Jawaharlal Nehroe het hoofd
Is. Op 2 September a.s. zal het
kabinet den eed afleggen.
Naar aanleiding van het tot
stand komen van de interim-
regeering heeft Jinnah, de pre
sident van de Moslemliga, ver
klaard dat de onderkoning, Pa-
dit Nehroe en de leiders van de
congrespartij achter zijn rug om
hun besprekingen hadden ge
voerd. Hij vond de radiorede
van den onderkoning. Lord Wa-
vell, misleidend en in strijd met
de feiten, daar deze zeide, dat
het niet mogelijk was geweest
tot een coalitie te komen, hoe
wel 5 van de 14 zetels aan de
Moslemliga waren aangeboden,
de verzekering was gegeven dat
de grondwet zou worden samen
gesteld volgens de vastgestelde
gedragslijn en de nieuwe inte
rim-regeering zou werken o{
basis van de bestaande grond
wet.
De tarwevoorraden sterk
gedaald
De tarwevoorraden in de vieb
belangrijkste produceerende lan
den (de V.S., Canada, Argentinië
en Australië) bedroegen op 1
Juli van dit jaar tezamen 373
millioen bushels. Dit is het
laagste peil sinds bijna 10 jaar,
aldus het Amerikaansche depar
tement van Landbouw. Op 1
Juli van het vorige jaar was dit
cijfers 824 millioen bushels op
1 Juli 1945 tegen 90 millioen
bushels op 1 Juli 1946.
Alleen in Australië is de to
tale voorraad gestegen, ni. van
50 tot 67 millioen bushels.
Schoennummcr 4
Het Centraal Distributiekan
toor deelt mede, dat in den loop
van de maand September 1946
diegenen voor een schoenenbon
in aanmerking komen, wier
stamkaartnummer op het cijfer
4 (vier) eindigt, voorzoover zij
sedert 1 Januari 1945 nog geen
bon voor schoenen hebben ont
vangen.
De plaatselijke distributie
diensten zullen na 1 September
bekend maken op welke dagen
men onder overlegging van
zijn/haar stamkaart met bijbe-
hoorend inlegvel de bonnen kan
afhalen.
Worden Nederlanders in
Duitschland vastgehouden
Naar wij uit den grensstreek
vernemen zou sedert een week
in Duitschland een gezelschap
Nederlanders worden vastgehou
den, in hoofdzaak afkomstig uit
Twenthe. die, naar verluidt, on
langs de grens zijn overgegaan
om zakenrelaties aan te knoo-
pen en inkoopen te doen. Enke
len hunner reisden in uniform,
aldus wordt gezegd. Enkele
leden van het gezelschap zijn
reeds teruggekeerd, doch het
meerendeel zou worden vastge
houden in Gronau.
MEDEDEELING.
Op onze kantoren ligt ter in
zage de passagierslijst van het
m.s. „Tegelberg".
Het schip is op 4 Augustus uit
Batavia vertrokken en zal ver
moedelijk 30 Augustus te Am
sterdam binnenlopen.
Het heeft 1508 evacués aan
boord en 120 niet-evacués.
AVRO-directeur in
voorlopige bewaring
Verleden week is in Hilver
sum de bekende directeur van
den A.V.R.O., de heer Willem
Vogt, gearresteerd en overge
bracht naar het Huis van bewa
ring aan de Weteringschans te
Amsterdam.
In een onderhoud, dat een A.
N. P.-verslaggever naar aanlei
ding van dit bericht met den
advocaat-fiscaal van het Bij
zonder Gerechtshof te Amster
dam. Mr. W. P. Bakhoven, voer
de, deelde deze mede dat tegen
den heer Vogt ernstige bezwa
ren zijn gerezen met betrekking
tot zijn houding als directeur
van den A.V.R.O. in den bezet
tingstijd.
Oekraïnsche klacht tegen Griekenland
ZATERDAG WERD GEMELD, dat de Oekraïne telegra
fisch aan de Vereenigde Naties had verzocht, den Vei
ligheidsraad te doen ingrijpen in Griekenland. Zondag
werd dit bericht bevestigd door de mededeeling van het Se
cretariaat van de V.N., dat de klacht van Oekraïne tegen
Griekenland geplaatst was op de agenda van de vergadering
van den Veiligheidsraad, die a.s. Woensdag bijeenkomt.
worden door gewapende eenhe-
In een brief van Manoeilsky
aan den veiligheidsraad wordt,
naar verluidt, de Grieksche re
geering er van beschuldigd, „een
ernstig gevaar voor den vrede"
in den Balkan te veroorzaken.
„Tallooze grensincidenten aan
de Grieksch-Albaneesche grens
DE NIEUWE SPELLING
Naar vermogen wordt zal de
nieuwe spelling niet bij het be
gin van het nieuwe schooljaar
verplicht zijn, aangezien de me
morie van antwoord op het voor
loopig verslag over het spellings
ontwerp nog niet is ingekomen
en de kamer op reces gaat.
Walcheren sterk de aandacht van de geallieerden
In aansluiting op het bericht
in ons nummer van Zaterdag
kunnen wij over het bezoek van
de delegatie van de commissie'
van onderzoek van de tijdelijke
sub-commissie voor het econo
misch herstel der verwoeste ge
bieden nog het volgende mede-
doelen: Zaterdag om ongeveer
Ï2 uur arriveerden de gasten L
Middelburg. Zij begaven zich
per auto naar Domburg.
Het waren de heeren Dr. Mi-
lano Niederle, president van de
commissie ter bestudeering der
schade in de geallieerde landen:
Mr. Kenneth-Weston, United
Kingdom; Mr. John Gunther,
United States; Mr. Man di Men
diburu, Peru; Mr. J. B. Ri-
chardot, U.N.; Mrs. E. Hume,
v h. secretariaat der United Na
tions en Mr. H. N. Dutilh, secr.
van het Ministerie voor Open
bare Werken.
Zij werden vergezeld door de
heeren Th. Heyblom, hoofdin
genieur directeur van de Rijks
waterstaat; Ir. P. Ph. Jansen
van den Dienst Droogmaking
Walcheren en Ir. A. Wiebes,
eveneens van Rijks W.S.; Graaf
van Lyndén v. d. Wederop
bouw en den heer P. Toxopeus
van Dienst Landbouwherstel.
In de Bodega „Dolfijn" te Dom
burg een dinertje werd aange
boden.
Het waren geannimeerde ge
sprekken die daar gevoerd wer
den.
De heer Toxopeus hield eer
vlotte speech waarin hij de
leden der delegatie vooral wees
op de groote materiaal schaars
te.
Uit de vrag die men tijdens
de tochten stelde bleek wel een
sterke opmerkingsgave.
Dat men tien maanden gele
den in Walcheren nog met boo
ten voer was volgens hen „hard
ly to believe"
De heer di Mendiburu (Peru)
vroeg zeer veel over de ruilver
kaveling en hij sprak zijn vrees
uit. dat over 50 jaar weer alles
verdeeld zou zijn.
Van Domburg reed het gezel
schap naar Westlcapelle waar
men de zeewering bekeek en
ook de zandzuiger met een be
zoek vereerde. Over het alfte-
meen was men van oordeel, dat
hier een enorme prestatie was
geieverS.
Buitengewoon prettig deed het
aan, zoo verklaarde een der
leden, dat de boeren op Zater
dagmiddag druk aan het werk
waren.
Over het algemeen »s wel uit
dit bezoek gebleken dat Wal
cheren sterk de aandacht van de
geallieerden heeft getrokken.
Over de schade liet men zich
echter in het totaal niet uit.
Via Zoutelande en Seroosker-
ke reed men weer naar Middel
burg terug v^aar men nog evei
een kijkje nam in de verwoeste
abdij-gebouwen. Om 5 uur ver
trokken de gasten, na een har
telijk afscheid van hun bege
leiders, per sneltrein naar Den
Haag.
Nadat men gisteren nog een
rondvlucht boven ons land heeft
gemaakt is het gezelschap naar
Londen vertrokken om aldaar
verslag uit te gaan brengen van
hun belevenissen in West-
Europa.
den van het Grieksche leger ifit
gelokt, met medeweten en onder
aanmoediging van de Grieksche
regeering", aldus de brief. Ver
der wordt de Grieksche regee
ring beschuldigd van vervolging
van minderheden in Macedonië,
Thracie en Epirus.
Op een persconferentie te Pa
rijs heeft Manoeilsky nog nader
verklaard: „Wij zijn van mee
ning, dat de Grieksche politiek
nieuwe verdeeldheid in den Bal
kan dreigt te veroorzaken en
daar wij een buurstaat van den
Balkan zijn maken wij ons daar
over werkelijk ongerust. Het ge
vaar bestaat, dat Albanië eens
te meer als pion op het interna
tionale schaakbord gebruikt zal
worden." Hij voegde er aan toe:
„Het thans houden van het refe
rendum in Griekenland is in
strijd met vroegere overeenkom
sten en verklaringen van gealli
eerde staatslieden. Groot-Britan-
nie, Amerika en Frankrijk waren
overeengekomen dat het referen
dum niet voor December 1948 ge
houden moest worden."
COMMENTAAR VAN ALBA-
NEESCHE ZIJDE.
De secr. van de Albaneesche
delegatie ter vredesconferentie
heeft verklaard, niets af- te- we
ten van het Oekraïnsche schrij
ven aan den veiligheidsraad,
waarin Griekenland een gevaar
voor den vrede in den Balkan
genoemd en beticht wordt van
het provoceeren van incidenten
aan de Grieksch-Albaneesche
grens.
Volgens den secretaris was 't
waar, dat gewapende Grieksche
benden om dc vier of vijf dagen
Albanische grenswachten over
vielen, een groot aantal Alba
neesche soldaten vermoord en
vee gestolen hadden.
DE REGEERING van de Vereenigde Staten heeft Zater
dagavond medegedeeld, dat, te oordeelen naar de rap
porten, welke van Richard Patterson, den Amerikaan-
schen ambassadeur in Joego-Slavïë, zijn ontvangen, aan de
door de regeering der Vereenigde Staten aan de regeering
van Joego-Slavië gestelde eischen gevolg is gegeven.
Patterson verklaarde o.m.:
„Tito heeft gezegd, dat de inci
denten niet het gevolg van een
speciaal bevel en beslist geen
vergelding zijn voor het neer
schieten van Joegoslaven door
Amerikaansche grenspatrouilles
Maarschalk Tito betreurt het
verlies van menschenlevens en
heeft opdracht gegeven, dat bui
tenlandsche vliegtuigen in geen
geval mogen worden beschoten.
De incidenten zullen, aldus maar
schalk Tito, niet herhaald wor
den, terwijl Joego-Slavie te al
len tijde zal toestaan, dat vlieg
tuigen, die op een of andere
manier hun koers verloren heb
ben, boven Joego-Slavie vliegen
Tito stelde voor, dat men een
systeem voor het zenden van
SOS-signalen door dergelijke
vliegtuigen zou uitwerken. Het
tweede Amerikaansche vlieg
tuig en de stoffelijke resten van
de bemanning zijn gevonden."
In den brief van maarschalk
Tito aan Patterson staat o.m.:
„Het is momenteel nog niet mo
gelijk, een definitief en gedetail
leerd rapport uit te geven over
het gebeurde. Ik moet er nog
maals den nadruk op leggen dat
Joegoslavische jagers een kwar
tier het vliegtuig (het le Amer.
vliegtuig) uitnoodigden te lan
den. De bemanning van het
vliegtuig weigerde aan die uit-
noodiging gehoor te geven. Het
is daarom niet juist om te ver
klaren, dat de Joegoslavische
jagers het vliegtuig niet gewaar
schuwd zouden hebben, noch ia'
het juist te beweren, dat het
vliegtuig door weersomstandig
heden genoodzaakt was van zijn
koers af te wijken.
De Amerikaansche vliegers
kunnen Joego-Slavie verlaten
wanneer zij willen. Ook over
het vliegtuig kan de Amerikaan
sche regeering te allen tijde be
schikken.
HET WEER
In de vroege ochtend hier en
daar mist of nevelvelden.
Overdag meest wisselend be
wolkt met enkele regenbui
en en kans op onweer. Ma
tige wind tusschen noord en
zuidwest. Normale tempera
tuur.