VRIJE STEMMEN DAGBLAD VOOR ZEELAND Tito sloeg zich zeil op de vingers De Commissie voor verwoeste gebieden Is Dr. van Mook tóch dubieus..? Zaterdag 24 Aug. 1946 2e JAARGANG NUMMER 546 Directeur: B. G. Kloosterziel. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Administratie: Goes, Beestenmarkt 2. Telef oon 2163. Gironummer 410357 De Ned.-Belgische Economische Unie Gisterenmiddag .werd te Til burg een persconferentie gehou den, waarin door den heer Jas par, den Secretaris-Generaal der Nederlandsch-Belgische Tol Unie, een uiteenzetting werd ge geven over de Nederlandsch- Belgische Tolunie en de Econo mische Unie. welke de betrok ken regeeringen eveneens na streven. Op 5 September 1943 werd te Londen tot de Nederlandsch- Belgische Tolunie besloten. Het eerste doel van deze over eenkomst was het vestigen van een duurzame Douane-Unie tus- schen Nederland en de Belgisch- Luxemburgsche combinatie. Dit wili onder de gegeven om standigheden echter niet zeggen dat bepaalde beperkingen van het goederenvervoer voorloopig niet gehandhaafd zullen moeten worden. Daarvoor is de economische toestand in de drie landen nog te ongelijk. De dcelgenooten van de Tolunie zijn immers nog steeds vrij hun bedrijfsleven naar eigen inzicht te leiden en te ontwikkelen. Na de Douane overeenkomst wil men een vol ledige Economische Unie tus- schen Nederland, België en Luxemburg verwezenlijken. In deze Economische Unie geven de betrokken Handen hun economische zelfstandigheid op, doch vormen tesamen één hecht blok, waarin alle bronnen van welvaart in onderling overleg uniform worden vastgesteld. Met nadruk moet worden vast gesteld, dat dit Economische blok de Staatkundige zelfstan digheid van de deelnemers in principe onaangetast laat. Anderzijds stelde de heer Jas- par het op prijs bij deze gelegen heid nogmaals te onderstrepen, dat dit blok geenszins tegen eehige andere mogendheid of economische eenheid gericht zal zijn. Het is zuiver een zaak van zelfhandhaving der kleine mo gendheden. die thans meer dan ooit overstemd dreigen te wor den door de groote1 landen. Het groote belang van deze Unie blijkt aanstonds, wanneer we bedenken, dat een Neder- landsch-Belgisch-Luxemburg- sche economische Unie, wanneer de Overzeesche gebiedsdeelen daarbij ingeschakeld zijn. zich op de derde plaats kan handha ven in de wereld-economie. Daarom is deze Economische Unie, aldus de heer Jaspar, een levensbelang. Zij moet slagen, ondanks de vele en groote moei lijkheden, wil men geen histori sche fout maken. Het zal evenwel nog jaren; duren voordat een dergelijke Unie verwezenlijkt kan worden. Anders is dit me? de Tolunie. De gemeenschappelijke tarieven naar buiten en het vervallen van de douanegrens tusschen Nederland en België zullen uiter lijk met November van het vol gend jaar hun beslag krijgen, nadat op 1 September van dit jaar de voorgestelde tarieven aan de regeeringen aangeboden zullen zijn. Dat dit alles niet zonder in tensieve voorbereiding en een passende organisatie tot stand komt, Ts duidelijk. Bij nadere besprekingen te Den Haag werd besloten een Secretariaat Generaal in te stel len te Brussel, waarbij thans een Nederlander als Secretaris Generaal fungeert. Dit is dus een internationaal lichaam met eigen functionnarissen. Van hier uit worden de werkzaamheden gecoördineerd en de idee gepro pageerd. Bij de vele belangrijke vragen 'die na deze uiteenzetting ge steld werden, kwam vooral de vraag naar voren, waarom de deskundigen uit het bedrijfsle ven niet aanstonds in de te Joego-Slavie zal genoegdoening geven Een klap voor Moskon Reeds gisteren bestonden er, zooals wij schreven reeds aan wijzingen die erop wezen, dat Joego-Slavië de kwestie die met Amerika gerezen was over het neerschieten van eenige Ameri- kaansche vliegtuigen, toch maar liever niet op de spits wilde drijven. De latere berichten bevestigen dit volkomen. Tito heeft verklaard, dat hü den bevelhebbers van het Joego Slavische leger instructie heeft gegeven niet te vuren op vreem de vliegtuigen, hetzij militaire of „burgerlijke". Ambtenaren van de Ameri- kaansche Ambassade, die bij de samenkomst met Tito tegen woordig waren, zeiden dat Joego-Slavische Regeering be loofd had genoegdoening te ge ven. Tito heeft voorts getracht, wat, men noemt een lap op de zaak te leggen. In antwoord op vragen van journalisten vei klaarde hij, dat hij gemeend had, dat de schen ding van de Joego-Slavische _;renzen met opzet was geschied en bedoeld was geweest om bij de Joego-Slaven den indruk te wekken, dat de macht van de Regeering der Ver. Staten zoo overweldigend was, dat de Joego Slavische Regeering zich „alles zou moeten laten welgevallen." Inmiddels is in een officieele verklaring van de Am. 88ste de- visie de terugkeer der negen inzittenden van het op 9 Augus tus neergeschoten vliegtuig be vestigd. Van de inzittenden van het tweede vliegtuig is echter nog geen spoor gevonden. In Joego slavische kringen wordt het \oor mogelijk gehouden, dat men de stukken van de bran dende machine voor parachutes heeft aangezien. Men verwacht, dat de Ameri- kaansche autoriteiten de Joego- Slavische Regeering zullen ver zoeken vergoeding aan te bie den en de verzekering te geven dat dergelijke Incidenten niet weer zullen voorkomen. De diplomatieke correspon dent van de Times schrijft naar aanleiding van het vrijlaten van de bemanning van het eerste neergeschoten vliegtuig o.a.: „Iedereen zal er opgelucht over zijn, dat de Amerikaan sche Regeering niet gedwongen zal zijn haar bedreiging om een staaltje van roekeloos gedrag voor den Veiligheidsraad t brengen, ten uitvoer te leggen, Het Fransche radicale blad „Aurore" zegt, dat het succes) van Washington een harde klap toebrengt aan de Sowjet Russi sche aanspraken inzake Middel- landsche Zee en Dardanelles" De „Manchester Guardian" schrijft, dat de Amerikaansche nota aan Joego-Slavië gerecht vaardigd is geweest. Het blad vergelijkt Joego-Slavië met een kleinen jongen die op verkeerde wijze gebruik maakt van een geweer. GEORGE CROSS voor Britsche vrouw De officieele Londensche Ga- zette deelt mede, dat een Brit sche vrouw, Odette Sansom, 34- jarige moeder van drie dochters, het George Cross, de hoogste Britsche burgerlijke onderschei ding, zal worden verleend we gens moedig gedrag tijdens den oorlog. Van afkomst Frangaise, werd zij door huwelijk Britsch onderdaan, gaf zich vrijwillig voor dienst op en werkte van 1942 tot 1943 in Frankrijk in de verzetsbeweging tot zij door een ïranschman voor geld aan de Gestapo" werd verraden. Deze liet voor het verkrijgen van be langrijke inlichtingen haar rug met heete ijzers branden en na het mislukken van deze pogin gen, al haar teennagels uittrek ken. Zij weigerde te spreken. Ook hierna gaf deze vrouw nog blijk van grooten moed en zelf opoffering gedurende de twee jaren van gevangenschap, die volgden. Verbod voor liet vervoer van fruit In verband met de komende distributie van fruit, is het ver voer van appelen, peren en prui men met ingang v. 26 Aug.* verbo den. Dit verbod geldt niet wanneer het betreft vervoer van hoeveelheden, rechtmatig door consumenten verkregen b.v. op den bon of uit eigen tuin indien aannemelijk is, dat dit bestemd is voor eigen gebruik of voor het eigen gezin. Even eens is dit verbod niet van toe passing op het vervoer van fruit van de boomgaarden naar de bedrijfsgebouwen, naar de desbetreffende veilingen of een door de veiling aangewezen verlaadplaats, indien dit ge schiedt door of in opdracht van een aangesloten teler of van 'n kooper van fruit op stam. Zooals wy reeds meldden, gistermorgen te 's-Gravenhage een delegatie van de commissie van onderzoek van de tijdelijke sub-commissie voor het econo misch herstel der verwoeste ge bieden der Ver. Naties aange komen. O.a. zal een bezoek aan Nederlandsch Indie GEEN NEDERLANDSCHE MILITAIRE MANOEUVRES IN ARDENNEN. Naar aanleiding van een het Belgi ,che blad La Nation Beige, verschenen bericht, dat óit jaar Nederlauüsche leger- manoeuvrej in de Belgische Ar dennen zullen worden gehouden omdat Nederland niet over heu velachtig terrein beschikt, ver neemt het A.N.P., dat dit be richt onjuist is. Wel zal een aantal officieren van de hoogere Krijgsschool een excursie naar de Belgische Ardennen maken om daar de strategische en car tografische moeilijkheden te be studeeren, die een dergelijk ter rein, dat in Nederland niet U vinden is, oplevert. ontwerpen plannen gekend wer den. De heer Jaspar besprak hier op het voornemen om. na de algemeen plannen van de com missies, het particuliere bedrijfs leven advies te v?agen., De tijd laat echter niet toe dit overleg aan de ontwerpen vooraf te laten gaan. Bij de Tol-Unie is het over leg wel zeer summier geweest, daar de regeeringen een vasten termijn gesteld hadden, die een gedetailleerd onderzoek met alle belanghebbenden niet toeliet. Tenslotte verklaarde de heer Jaspar, dat het streven naar een Economische Unie in België zoowel als in Nederland volko men onafhankelijk i$, van partij politiek. Reeds enkele dagen geleden deelde een bericht uit Indonesië mee dat er een handelsovereen komst gesloten is tussen de z.g. Republiek Indonesië en Brits-ln die betreffende de levering van niet minder dan 700.000 ton ryst aan Brits-Indie. Dit kon gebeurd zyn met toestemming van den Luit. Gouv. Gen. en onder lei ding van de Britse militaire au toriteiten. Daar er in diverse ge bieden in Indonesië zelf hongers nood dreigt en hier te lande het rystrantsoen voor baby's ver laagd is, zou men de toestem ming van Dr. van Mook op zijn minst onverantwoordelijk moe ten noemen. Om zekerheid hier omtrent te verkrygen heeft het eerste kamerlid Reyers aan den minister van „Overzeesche bieüsdcelen" om te beginnen ge vraagd of dit inderdaad gebeurd is. Verder stelde hij de volgende vragen, aangenomen dat Dr. van Mook zo eigenmachtig gehandeld heeft. Wat Dr. van Mook tot zulk een autoritaire toestemming be wogen zou hebben. 2 of de minister wou verzeke ren dat door bovengenoemde ex port, ondanks de rijstschaarste in Indonesië, speciaal op Java, de normale voeding van de heemse bevolking en van de Ne derlandsche troepen aldaar niet minder wordt. 3 of er dan geen overleg had moeten plaats hebben met de UNRRA, gezien onze internatio nale verplichtingen t.o.v. de ver enigde naties. of dan niet een deel van dat z.g. rijstoverschot naar Neder land uitgevoerd kan worden, daar hier het rantsoen voor ba by's zelfs verlaagd is. 5 of de minister zeker weet dat Brits-Indie in ruil voor die rijst geen wapens, munitie, uni formen e.d. aan de z.g. Repu bliek levert, of haar economisch helpt. of de minister eventueel ec. artikelen uit Brits-Indie wil la ten gebruiken voor de wederop bouw van de geteisterde Ned. In .dische ondernemingen? 7. of bij een voortzetting van bovengenoemde handelsovereen komst de leiding te dezer zake uitgaat van de Indische Rege ring, de Britse militaire autori teiten of de z.g. Republiek Indo nesia? Geen Gerretsonse bedoeling?. Indien de heer Reyers niet de Gerretsonse bedoeling heeft ge had om Dr. van Mook tegen over het Ned. volk definitief in discrediet te brengen, dan ge tuigen deze realistische vragen van een wezenlijke democrati sche instelling t.o.v. zaken. In een vrij democratisch land is er immers eigenlijk niets nor maler voor een Kamerlid dan om opheldering te vragen over "de duistere zaken. Dat dit zo weinig voorkomt is een treurig bewijs voor veler afge stompt democratisch gevoel. - als Dr. van Mook inderdaad zulk een autoritaire rol zou spe len in deze affaire, dan was het beter dat hij verdween! MARINIERS IN ACTIE Een dezer dagen deden gepant serde eenheden mariniers, ge steund door artillerie en be schermd door vliegtuigen, een verrassende stormaanval op T.R I.-troepen, vanuit hun stellin gen rond Soerabaja. Hun actie werd een volledig succes daar zij in een minimum van tijd de verbindingen der T.R.I.-onderdelen verbraken, munitieopslagplaatsen vernietig den en terugkeerden zonder ook maar één man of voertuig ver loren te hebben. Binnen enke le dagen zullen zij versterkt worden met een nieuw detache ment mariniers, dat met het stoomschip „Johan de Wit" reeds in Batavia aangekomen door den commandant der zeemacht in Indonesië, vice-ad- miraal Pinke kort maar krach tig toegesproken is. Walcheren gebracht worden. In een onderhoud met het ANP verklaarde een der leden, de heer John Gunther (Ver. Sta ten), dat de taak van de Com missie uitsluitend een advisee- rende is. Verwacht mag wor den, dat in Europa een organi satie zal worden opgericht; wel ke zich tot taak stelt, het eco nomisch herstel in den door den oorlog getroffen landen zoo veel mogelijk te bevorderen, door bemiddelend op te treden bij het verstrekken van leenin gen, materialen en noodzakelij ke grondstoffen. Het is niet on waarschijnlijk, dat de zetel van deze organisatie in Genève zal worden gevestigd, aangezien ge bruik kan worden gemaakt van de gebouwen en instellingen van den voormaligen Volken bond. De afvaardiging die op het oogenbük Nederland bezoekt, blijft die dagen in ons land. Tij dens haar verblijf zal de deiega- tie door vertegenwoordigers van liet Ministerie van Wederop bouw, Verkeer en Energie, als mede van de zijde van het Mi nisterie van Economische Za ken deskundig worden voorge licht omtrent problemen ver bandhoudende met herstel en wederopbouw in ons land. In het kader van hun werk zaamheden zal de sub-commis sie vandaag een bezoek bren gen aan Walcheren. De heeren zullen Omstreeks 12 uur te Mid delburg aankomen vanwaar door gereisd wordt naar West-Ka- pelle waar men de zeewering zal bezichtigen. De leden zullen, onder geleide van Hoofding. Dir. van de Rijkswaterstaat den heer Th. Heijblom, den heer Ir. P. Th. Jansen van den Dienst Droogmaking Walcheren en den heer Ir. A. Wiebes, uit West- Kapelle vertrekken naar Dom burg waar zij in „de Doltijn" de lunch zullen gebruiken. De commissieleden zullen middags 16.12 uur per trein vanuit Middelburg vertrekken. HET WEER In den vroegen ochtend verspreide mist en nevel- velden. Overdag mtest zwaar bewolkt. Overwe gend droog. Weinig verafa dering in temperatuur. Tot matig toenemende wind uit Zuid-Westelijke richting.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1