TRIBUNAAL GOES
Prijsregeling Petten
dienstweigering
zone'ere Rechtspleging op]
In de op Woensdag gehou
den zitting verschenen drie man
nelijke en twee vrouwelijke ge-
dagvaarden, waaronder twee
Goeschenaren.
De eerste gedagvaarde was de
timmerman Hendrik Barbier
uit Hansweert.
Hij was lid van de NS.B.,
werkte voor het NAF en WHN,
colporteerde met Volk en Va
derland en den Zeeuwschen
Sroom en maakte reclame voor
de NSB door biljetten aan te
plakken.
Bij het verhoor deed Barbier
zich heel onschuldig voor en pro
beerde alles om den slechten
indruk, die men Van hem had.
te verzachten.
Zoo verklaarde hij niet te we
ten wat „Frontzorg" was. Toen
hem echter door Mr. Vlaming
het vuur een beetje aan de
schenen werd gelegd, bleek hij
het beter te weten. „Het was
voor de Nederlandsche militai
ren" ,,De militairen in Enge
land'" vroeg Mr, Vlaming,
„Nee, die aan het front za
ten in Rusland" was het ant
woord.
Zijn verdediger Mr. Dirven.
probeerde te bewijzen dat zijn
cliënt een sociaal voelend
iemand was en verzocht de
grootste clementie.
Een dichteres en schrijf
ster van scheidstukjes
staat terecht.
Zij droeg denzelfden naam
als onze landsvorstin, deze
tweede verdachte, WilheJmina
van den Driest, maar zij is hem
niet waardig geweest.
Tijdens het verschijnen van 't
„zoo veel gelezen blad" „De
Zeeuwsche Sroom" leverde zij
hieraan gedichten en sch-mp-
artikelen. Verder was zij een
nogal fel partijlid geweest, hoe
wel zij nu „natuurlijk" erg veel
spijt had.
Zij was zelfs zoo fel, dat zij
haar mede-NSB-ers verraadde-
aan referent Korte. Dit had zij
o.a. den vriend van haar eclitge
noot, een' zekeren van Doorn
geleverd.
Haar man was Burgemeester
in Arendskerke geweest en zij
had erg veel pech daar het tri
bunaallid dhr. van 't Westeinde
goed van de situatie daar op de
hoogte bleek te zijn.
Doch zij deed wijs en gaf al
het haar ten laste gelegde toe
Haar verdediger was Mr. Ver
maas.wees er op hoe haar man,
Hollebrandse, die een betrek
king had gehad bij de Mij. Zee
land, er toe was gekomen in
betrekking te gaan bij WHN en
hoe zijn cliënte als „gevoeis-
mensch" haar man in alles was
gevolgd.
Verdediger vroeg om een on-
middelijke in l ijheidsstelling,
doch het tribunaal ging hierop
niet in.
De tweede vrouwelijke
gedagvaarde
Leentje J. van Loo, de echt-
genoote van den WA man Brum
ooge was de volgende gedag
vaarde. Zij gaf al het haar ten
laste gelegde toe. Zij was lid
geweest van de NSB, bezocht,
vergaderingen en collecteerde
voor Winterhulp. Verder werd;
zij ervan beschuldigd vriend-
scnappeiijk met leden van de
Duitsche Weermacht te zijn om
gegaan.
Mr. Kurtz, haar verdediger
lichtte haar levenshoop toe en
weec op den invloed dien haar
verlooide en diens familie op
baar hadden uitgeoefend.
Hij verzocht met aandrang
geen verdere interneering aan
de li- maanden toe te voegen.
Men ging hierop in de Raadka
mer.
Er werden echter geen termen
gevonden haar onmiddelijk in
vrijheid te stellen.
Bestaan er nu reeds on-
dergrondsche NSB orga
nisaties?
Jacob Knieriem uit Goes, was
in Juli 1941 lid van de NSB
geworden en trad daarop spoe
dig tot de WA toe.
Dit had hij gedaan, omdat de
oorlog met Rusland was uitge
broken.
Tijdens het vei hoor vroeg Mr.
Vlaming hem, of hij ook mee
deed aan de clubjes, die zich
nu in de kampen beginnen
vormen en waar eventueele on-
dergrondsche organisaties uit
TIJDENS de zitting deed
Mr. Vlaming op verzoek van
de pleiters mededeelingen hc
treffende het zgn. „in vrij-
heidstellen" van gedagvaar-
den.
Slechts in hooge uitzonde
ringsgevallen zal aan een der
den gegeven, daar het geble
ken is, dat vele gedagvaar-
den dit als „VRIJSPRAAK"
beschouwen, wat geenszins
de bedoeling is.
zouden moeten worden gevormd
Nee, hij deed hier niet aan
mee, zoo verklaar.de Knieriem.
„Je weet dus toch, dat ze be
staan"; was hierop de vraa;
van den President.
Toen leek verdachte's houding
eel op die van iemand die
zijn mond voorbij heeft gepraat
doch men werd er niet veel wij
:r van.
Nadat zijn echtgenoote was
gehoord trad als verdediger Mr.
P. C. Adriaanse op. Deze noem
de de verdachte „haast een sym
pathiek iemand waarvan hij
niet kon begrijpen, dat hij den
verkeerden kant had gekozen".
Mr. Adriaanse verzocht zijn
cliënt in vrijheid te stellen hem
rangschikkende onder de „lichte
gevallen"
Het tribunaal gaf hieraan ge
volg met de mcening dat de 22
maanden interneering, die Knf
riem al heeft gehad volkomen
gerechtvaardigd geweest zijn,
EEN TYPISCH NSB SLACHT
OFFER
Hij zou Duitschland nooit
verraden
De laatste zaak was die te
gen den Kapelschen landarbei
der Pieter C. de Jager.
Hij bleek een beetje doof te
zijn en dus schreeuwde de grif
fier zich heesch om hem de be
schuldigingen te laten hoorenf
„Vermoedelijk zouden de be
schuldigingen wel waar zijn"
erkiaarde hij, wat hem een
standje bezorgde van den Pre
sident. Dat hij landwachter was
geweest werd hem zwaar aange
rekend en Mr. Vlaming vroeg
hem of hij de geallieerden had
willen tegenhouden.
Hij had- dat echter niet
kund. zoo verklaarde verdachte
omdat hij geen verstand van zijn
geweer had.
Deze verdachte, in wiens dos
sier papieren lagen waarop hij
verklaard had „het Duitsche
Rijk nooit te zullen verraden"
was een typisch voorbeeld van
NSB slachtoffer. Hij had twee
jaar lager onderwijs genoten en
kon düs maar nauwelijks lezen
of schrijven en zoo was zijn ver
kiaring „zoo maar" door den
NSB-er- Visscher te zijn geron
seld wel vrij aanneemlijk. Hij
bad geen raadsman omdat hij
het niet noodig achtte. Dat ont
lokte Mr. Vlaming de opmer
king, of hij alles wat hij minder
dan de strop kreeg zeker een
meevallertje vond. Hij ant
woordde hier niet veel op.
Hierna werd de zitting geslo
ten en de uitspraken in alle za
ken gesteld op 4 September a.s.
De prijsregeling vcor petten is
15 Augustus in de staatscourant
gepubliceerd. Daarbij is bepaald
dat voor 75V» van de productie
bij eenvoudigs bewerking een
lagere prijs moet worden bere
kend dan voor de overige 25°/o.
De zg. Etonpetten (kinderpetten)
worden alleen in de eenvoudige
afwerking gemaakt en zijn la
ger in prijs dan de gewone pet-
Uitgevoerd in de meest voor
komende stoften zal de gewone
pet den georu'ker van f4.- tot
f 5.- kosten. De duurste gewone
pet kost r 7 70. Wanneer men
zelf stof en voering levert mag
het maken niet meer dan f 3.50
kosten.
Boeren- en uniformpetten ko
men hooger in prijs. De gewone
petter moeten gestempeld zijn
naar gelang stefprijs en afwer
king van 11 tot 21, en Eton
petten van 11 tot 16.
Geen verf voor
onderhoudswerk
Volgeiw de op 16 Augustus jl.
de Staatscourant verschenen
nieuwe voorschriften ter uitvoe
ring van de verf- en verfgrond-
stcffcnbescbikking is het een
ieder verboden oliehoudende
verfproducten (met uitzondering
van plamuur stopverf en olie-
houdendende siccatief, zonder
vergunning v. h. Ryksbur. voor
chemische producten te koopen
te verkoopen of te verbruiken.
Ook iedere particulier heeft dus
eventueel zulk een vergunning
noodig, terwijl het koopen van
oliehoudende verfproducten- bij
den detailhandel zonder vergun
ning verboden is.
Deze rigoureuze maatregel is
noodzakelijk geworden, omdat
de grondstoffenveorzïening
dc laatste maanden sterk is ach
teruit gegaan en een verbete
ring daarvan voorloopig niet is
te verwachten. Voor onder
houdswerk zal dan ook voor-
icopig geen verf beschikbaar
zijn. De wederopbouw,
scheepvaart en andere vitale bc
drijven zullen voorgaan,
Voorts wordt het koopen en
verkoopen van nitrocelluloselak
ken vrijgegeven mits tegen fac
tuur, waarvan ook de kcoper
Van Harinxma Thoe Slooten over
In de laatste tyd is voor vele
jongemannen het probleem der
dienstweigering ongetwijfeld ac
tueel geworden. En ook in de
toekomst zullen talryke» dienst
weigeren of vrijstelling wensen
om de een of andere reden.
Daarom »s het belangryk een
korte uiteenzetting te geven van
de radio-rede, die door Baron v.
Harinxma Thoe Slooten, van de
juridische afdeeling van het
Ministerie van Oorlog, Dinsdag
avond gehouden werd.
Hij onderscheidde in de dienst
weigeraars, die bezwaar maken
tegen de militaire dienst in het
aigemeen, of tegen de dienst in
een of ander wapen in het bij
zonder, 2 soorten:
le. De principiële dienst
weigeraar,
d. i. hij, die op grond van zijn
religieuze overtuiging, dat hij
een exemplaar moet bewaren, rialen.
Het verbruik van nitrocellulose
lak is vrij, behalve voor de vol
gende doeleinden; speelgoed,
huishoudelijke gebruiksvoorwer
pen, nict-mctalenonderdeelen
van verlichtings artikelen, beel
den en metselwerk, pleister
werk steen, beton, cement,as-
bestcement en dergelijke mate-
Wat brengt de
Sprookje uit Duizend-en-één Nacht
Er wordt veel geklaagd over de hooge kosten, die de Bij
zondere Rechtspleging"met zich brengt en daarom kan het
wellicht nuttig zijn eens de aandacht te vestigen op een
kant van de zaak, die een compensatie biedt voor het vele
geld, dat aan de bewaring en berechting der politieke mis
dadigers ten koste moet worden gelegd.
Wij bedoelen hier het opspo
ren en in beslag nemen van de
bezittingen, die deze lieden, als
rueht van hun politiek foute
activiteit, hebben verworven.
Het Tribunaa'lbesluit houdt in
dat het vermogen van de ver
oordeelden geheel of gedeelte
lijk kan worden verbeurd ver
klaard. Wil deze bepaling ech
ter eenige uitwerk.ng hebben,
dan moet er worden gezorgd,
dat er hangende de berechting
geen eigendommen verdwijnen.
aartoe de arrestanten onder
beheer worden gesteld.
Velen van hen hebben echter
reeds voor het einde van hun
„heerlijkheid" gezorgd, dat zij
na hun vrijlating, nog iets ach
ter de hand zouden hebben. Het
zijn deze weggestopte eigendom
men, waarnaar door verschillen
de organen gezocht wordt. Deze
diensten zijn thans samenge
bracht in den centralen vermo-
gingsopsporingsdienst en ook de
PRA-agenten zullen, wanneer de
omstandigheden ertoe leiden, be
slag leggen op dergelijke eigen
dommen, om ze dan over te di*a
gen aan den vermogingsopspo-
ringsdienst.
Op deze wijze werden in den
afgeloopen tijd zeer aanzienlij
ke bedragen opgespoord en
beslag genomen.
Bij dit zoeken hebben zich
veel interessante gevallen voor
gedaan waarvan wij er eenige
willen vermelden.
Zoo bv. dat van den Duitscher
Differs, die gedurende den oor
log onder meer zeer actief werk
zaam was om te zorgen dat de
Rijkscommissaris en zijn kor
nuiten behoorlijk in de levens
middelen zaten. Het geld, dat
hij hiermee en met het trans-
porteeven van duizenden tonnen
aan goederen naar Duitschland
verdiende, had Lifters voor een
deel belegd in schilderijen.
Van deze schilderijen had hij
een catalogus laten maken
waarvan echter geen enkel ex
emplaar meer te vinden was.
Toch werd door zoeken in zijn
papieren en uit andere bronnen
een lijst samengesteld van het
schilderijenbezit. alle goede ou
de schilderijen, van meesters van,
het tweede plan. Ondanks het
ontbreken van Rembrandts
Frans Halsen was het toch een
waardevolle verzameling van te
gen het half mittlioen.
Dit alles was natuurlijk in
teressant. maar nog belangwek
kender was de vraag „Waar zijn
ai die schilderijen?"
Na eindeloos uitvragen en re-
construeeren van de gangen van
Liffers in de bewogen bevrij
dingsdagen, kwam uit, dat hij
met een auto een groot gebouw
in het midden van het land be
zocht. Tenslotte kwam aan het
licht dat hij daar ontvangen was
door den stoker, een feit, waar
van de leiding van de daar ge
vestigde inrichting geheel on
kundig was. De stoker wist bij
de ondervraging eerst niets,
maar een beetje langer aan den
tand gevoeld, zei hij plotseling
Ze staan onder aan de trap"
Groote verheuging bij de on
dervragers, gevolgd door teleur
stelling, want bij hun tocht door
het gebouw waren ze de trap
opgegaan en daaronder stonden
zeker geen schilderijen.
De door den mand gevallen
stoker bracht hen echter na
eenig aandringen bij een deur
die zorgvuldig dichtgespijkerd
was. Na veel moeite gelukte het
de deur te openen en daarachter
was een wenteltrap. En werke
lijk, onder den wenteltrap ston
den, netjes gerangschikt, een
groot deel van de gezochte
schilderijen.
Het behoeft geen betoog, dat
dit geval wel het een en ander
opbracht.
Een van de meest sensation-
eele gevallen was dat van het
leege huis in den Haag waarin
de buren 's nachts geklop hoor
den. Zij vertrouwden de unak
niet en waarschuwden eenige
rechercheurs van de PKA, die
een onderzoek instelden. Zij
vonden iemand, die bezig was
de vloer op te breken om daar
onder verstopte zaken te voor
schijn te brengen. In het be
wuste huis had nj. een NSB-er
gewoond, die zijn „verdiensten''
belegd had in juweelen en deze
waren het, die onder de vloer
verborgen lagen.
Deze buit was werkelijk min
of meer fantastisch. Er was vrij
wel geen artikel uit de juwe
lierswinkel, dat niet vertegen
woordigd was, van dasspelden
tot horloges, van armbanden
tot oorknepen kortom een
stroom edel metaal en gesteen
te, een sprookje uit duizend en
èèn nacht waardig. Alles bijeen
genomen mag men waarlijk niet
zeggen dat de bijzondere rechts
pleging alleen maar geld kost
Er komen gelukkig ook aan
zienlijke bedragen binnen.
den evenmens niet mag doden,
zelfs niet op bevel van wettig
gezag, om vrijstelling verzoekt.
2e. De politieke dienst
weigeraar,
d. I. hij, die op grond van zijn
politieke overtuiging bezwaren
maakt, menend dat hij voor oen
verkeerd doel als dienstplichti
ge gebruikt wordt.
De principiële dienstweigeraar
kan een verzoekschrift bij den
Minister van Oorlog of van Ma
rine indienen. Hij moet in zijn
bezwaarschrift dan echter ver
doeken dat het 3e artikel der z.g.
dienstweigeringswet op hem
v/orde toegepast.
De politieke dienstweigeraar
kan zich echter niet beroepen
op bovengenoemde wet en ris
keert dus veel meer, wanneer
hij een verzoekschrift indient.
Daar de regeering uit het door
het volk gekozen parlement ont
staan is bepaalt zij eigenmach
tig de bestemming van het le
ger van de Staat.
In het algemeen moet de ver
zoeker om vrijstelling zich ech
ter wel realiseren, dat h\j dienst
weigert op eigen risico, d.w.z-,
dat hy gestraft kan worden, in
dien zijn beroep ongegrond ge
acht wordt door de speciale
alle gezindten vertegenwoordi
gende commissie die de minis
ters bijstaat, daar hy ten volle
verantwoordelijk is voor de
door hem gestelde weigering.
Thans wordt uiteraard terzake
vooral dienst geweigerd door
dienstplichtigen, die menen dat
zij zonder hun toestemming niet
naar Indonesië gestuurd mogen
worden en zich in hun bezwaar
schriften in het algemeen be
roepen op artikel 192 van de
Grondwet, zoals die momenteel
neg luidt, en op art. 35 van He
dienstplichtwet. Waarschijnlijk
weten deze jonge mensen ech
ter niet dat, volgens vooraan
staande juristen, de Regeering
dienstplichtigen, desnoods te
gen hun wil, naar Indonesië
mag sturen, op grond van het
I ondens wetsbesluit van 22 Juni
'44, dat immers kracht van wet
bezit en als noodrecht zelfs de
Grondwet kan doorbreken.
Een motie van de Tweede Ka
Micrleden, Joekes en Donker, om
alle Londense wetsbesluiten bin
dend te maken, is indertijd door
de Tweede Kamer der voorlo
pige Staten Generaal verwor
pen. Algemeen wordt dus thans
aan alle Londense wetsbesluiten
wetskracht toegekend.
Bovendien zal art. 192 der
Grondwet waarschijnlijk spoedig
definitief gewijzigd worden.
Baron van Harinxma Thoe
Slooten eindigde zijn radiorede
met een beroep te doen op allen
die thans onder de wapenen zijn
of nog binnenkort worden opge
roepen om hun handelwijze en
haar gevolgen ernstig te over
wegen en zich daarbij bewust ie
zijn dat dienstweigering, tenzij
het geweten deze gebiedt uit
eerbied voor het leven van iede
ren medemens, een daad is te
genover het land en van ver
keerd inzicht getuigt inzake het
persoonlijk belang van de betrok
kenen".
DISTRIBUTIEGOEDEREN.
Bij beschikking van den Mi
nister van Landbouw, Vissche-
rij en Voedselvoorziening zijn
als distributiegoederen in den
zin van de distributieweg 1939
aangewezen:
1. Alle soorten fruit, zooals
appelen, peren, pruimen, bana
nen, citroenen, mandarijnen en
sinaasappelen.
2. Alle soorten gedroogB fruit,
zooals gedroogde abrikozen, ap
pelen peren, pruimen, krenten
en rozijnen.
3. Alle soorten specerijen, zoo
als notemuscaat en peper.
De beschikking treedt in wer
king met ingang van den dag
na dien van haar bekendma
king.
WET GEBRUIK VERVOER
MIDDELEN 1939.
In het Staatsblad van Aug-
is opgenomen een Kon. Besluit
van 10 Aug. 1946 tot wecier in
werking doen treden van de wet
gebruik vervoermiddelen 1939.