Modderschoenenmaar interessant
Vacantie-rust in Veere
De Mederl.-BeSgische douane-unie
Frankrijk
Vondsten van oudheidkundige waarde
Het werk der bodemkarteering
HET was op een zonnigen dag, dat ik my, gewapend met
een paar stevige schoenen, en' een nieuw potlood plus
papier op weg begaf naar een adres in Domburg, waar
men my zou inwyden in de geheimen van het werk van
den Bodemkarteeringsdienst.
Mijn begeleider stond al op
mij te wachten. In een groove
gezellige kamer hingen aan de
muur verscheidene kaarten van
Walcheren. Kaarten met blau
we lijnen, met groen gearceer
de vlakken, met roode kleuren
en stippen.
De Stichting Bodemkar
teering.
Aan het hoofd van de Stich
ting Bodemkarteering staat Prof
Dir. C. H. Edelman. Het woord
bodemkarteering spreekt voor
zichzelf: de stichting beoogt het
samenstellen van kaarten waar
op de verschillen in bodemge
steldheid staan aangegeven.
Dit in kaart brengen heeft
natuurlijk een doeL
Door het teekenen van de de
tailkaarten aan die hand van
boringen, verkrijgt men inlich
tingen over de verspreiding van'
allerlei belangrijke grondver-
schillen en grondsoorten.
De Bodemkarteering
Walcheren
op
Walcheren is verdeeld in 12:
districten élk vain ongeveer
5000 H.A.
Op elke H.A. raaakt men 2
3 boorpunten.
Wat is nu precies het werk?
„Welnu we gaan op stap",
zei mijn gids en zoo vertrokken
wij het land in gewapend met
een langen ijzeren stang, aan
het eind waarvan oen boor zat.
Dwars door een veld met plat
geslagen miezerige gersthalmen
baanden wij ons een weg.
Sopperig zonken onze schoe
nen in de nattig zoute aarde
waarop schelpen liggen.
Doch de grond word drooger,
„Merlc je wél, dat we hier op
een heuvelachtig gedeelte loo-
pen" 2ei mijn gids.
Verrast keek ik op en inder
daad, langzaam maiar zeker ver
hief zich dit gedeelte van het
veld tot een langgerekte heu
vel.
„Deze heuvel", zei mijn bege
leider haast plechtig, was vroe
ger een kreek.
„Kijk eens", begon hij zijn
uitleg. „Toen Walcheren geinun
deerd was. werden er luchtfo
to's van gemaakt. Men kreeg
toen een duidelijk overzicht
waar kreeken liepen.
De heuvels waren lichter ge
kleurd de kreekeia donkerder.
Deze heuvel is cïus een lich
tere streep op de fioto.
Waar vroeger kreeken liepen
werd de klei weggespoeld en het
veen, dat er onder lag. bleef
liggen. Door nieuwe overstroo
mingen spoelde er zand in de
kreeken, terwijl hierover weer
klei slibde. Door hot verzakken
van den geheelen bodem kon
het veen inzakken terwijl het
zand vast bleef. Zoodoende ont
stonden heuvels v?aar vroeger
water stroomde.
Het boren
Het boren begon. Al borende
vertelde mijn begeleider mij
hoe de gegevens door het boren
verkregen moeten kloppen met
de genomen luchtfloto's.
Het boren geeft duidelijk het
profiel van den bodem aan.
„Waar dus een kreek stroom
de, moet nu zand liggen", zei
mijn gids toen hij de boor uit
den grond trok en. jawel onder
de klei bleek inderdaad zand
achtige grond te zitten.
Mijn gids deed wat van de
klei in glazen potjes en ver
klaarde dat zij naar het labora-
in Goes gestuurd worden om
hen aan de hand der uitgebrach
te rapporten te vergelijken.
Zoo boort hij door. Vette klei,
zandige klei. veen,, terwijl enke
le kallcresten weer aantoonen
dat wij den rand van een nieuw
stroomgebied naderen.
Enthousiast om zijn werk was
deze jonge man met zijn ge
bruind gezicht, toen hij vertelde
hoe hij eenlgc weken geleden
aan den rand vatn een stroom
gebied een scherf vond, die ze
ker van Germaausche oorsprong
was en hij hing een theorie op
over stammen, die hier voor dui
zend jaren ook midden in het
land woonden.
„Als de gerst geoogst is" ver
telde hij „dan komt er een ar
cheoloog, die gravingen gaat
doen. Trouwens ik vond er ook
aschresten".
Toen wij weer terug liepen,
over den kleverigen grond ver
telde hij- over het werk in ver
band met den landbouw.
De Voorlichtingsdienst, waar
op het oogenblik de bodemkar
teering voor werkt, kan aan de
hand van de kaarten van ge
heel Walcheren bepalen wat of
goede landbouwgrond is en
waar bepaalde gewassen niet
kunnen groeien.
„Voor de oudheidkunde is het
ook mooi werk." vertelde mijn
gids. „In zgn. oude cultuur-
gronden worden scherven ge
vonden. Wanneer dan in oudey»
archieven beschrijvingen staan
over een nederzetting dan kan
men aan de hand van de gevon
den zaken opmaken, hoe men
vroeger leefde, wat voor vee en
gebruiks voorwerpen men had,
enz."
Ook buiten de duinerij word
den vondsten gedaan.
„De duinen verplaatsen zich
landinwaarts en hoewel dit niet
snel gaat, vindt men toch bui
ten de duinen scherven en over
blijfselen van kreeken en sloot
jes. Ook hier is nog genoeg
te onderzoeken. Doch dat zal
ik maar uit liefhebberij doen";
voegde hij er lachend aan toe.
Zoo doen ce mannen van de
bodemkarteering hun dienst
niet opgemerkt maar met ple
zier.
Wie in zijn vacantie Veere.het
aardige stadje aan het Veersche
Gat. niet bezocht heeft, heeft
werkelijk iets gemist. Honder
den bezoekers komen er per
week naar Veere!
„Wat is er dan toch te doen
of te zien" zult U zeggen. Wel!
Te doen is er niet veel; het is
rustig in Veere. maar juist die
rust doet heerlijk aan en men
waant zich hier in een plaatsje
waar alles vredig zijn gang
gaat. Vertier is er dus niet veel,
maar wel valt er te genieten
van talrijke historische gebou
wen.
Wandel langs de smalle en
haast heelemaal dichtgeslibde
kaai en geniet van de mooie
trapgeveltjes. Stap de Scho'
sche Huizen even binnen en be
wonder er een prachtige verza
meling schilderijen van wijlen
Jhr. W. F. den Beer Poortu-
gael (den vader van den huidi-
gen Burgemeester) die er gedu
rende werkdagen te bezichtigen
zijn Loop dan naar het eind van
de kaai en ge beklimt er de
trappen van het oude Hotel,
Café, Restaurant de „Camp-
veersche Toren" (vroeger ves
tingtoren stadsherberg) en ge
Een gewetenlooze streek
Bij een familie in de gemeen
te Bathryen vervoegde zich de
zer dagen een ongekend geble
ven persoon met de mededee-
ling, dat de zoon des huizes
die al eenige jaren in Duitsch-
land vertoefde en allang dood
gewaand was, in een zieken
huis te Enschede zou vertoeven;
niet kon loopen ver-1
zocht opgehaald te worden. De
overgelukkige ouders stelden
den boodschapper een groote
fooi ter hand en begaven zich
naar het opgegeven adres. Daar
kwamen zij echter tot de con
clusie. dat ze slachtoffer waren
geworden van een oplichter.
IN het Juli-nummcr van het bulletin van de Fransch Ka
mer van Koophandel is een zeer gedocumenteerde studie
verschenen over de Belgisch-Nederlandsche douane-unie.
Zij werd geschreven door een Belgischen journalist, die des
kundig is op economisch gebied en neemt de verschillende
aspecten van de overeenkomst onder de loupe, o.a. de po
sitie van Frankryk ten opzichte van deze unie.
Aan het hoofdstuk „de huidige belangen" (Les Interets en
Presence) ontleent „la Meiropole" o.a. het volgende:
gische centra, op het vasteland
de markten aan te trekken,
waarvan Londen voor den oor
log het monopolie bezat.
Dit probleem is at'hankelyk
van het verdwynen van den
v,edyver tusschen Antwerpen
en Rotterdam, die altyd heeft
bestaan, welke rivaliteit tot-
dusverre een byna overheer-
schenden invloed heeft gehad
op de betrekkingen tusschc-n
beide landen. Een voorwaarde
waaraan eerst cn voor al
moet worden voldaan, wil een
unie tot stand komen, is een
voor België bevredigende re
geling van de verbinding te
water van Antwerpen naai
den Ryn. Ook de belangen van
Amsterdam en Gent vormen
een belangrijken factor in de
oplossing van het vraagstuk.
De aanpassing op landbouwge
bied aan de nieuwe omstandig
heden zal evenwel de grootste
inspanning vergen. Het zou vol
maakt zijn wanneer de Neder-
landsche landbouw den Belgi
schen zoia kunnen aanvullen,
maar dit is geenszins het geval.
Er zijn ook nog andere pro
blemen. Behalve de kwestie der
dcuane-rechten en der accijn-
sen. moet de geheele monetaire
en fiscale politiek van beide
landen gecoördineerd worden.
Men zou ook ideologische kwes
t;es naar voren kunnen bren
gen doch zullen deze stand hou
den tegenover de „practische"
belangen van de beide partijen
Wanneer de rassengemeenschap
men vergeve ons deze uit
drukking het Vlaamsche deel
van België schijnt te doen over
hellen in de richting van de ge-
wenschte toenadering, moet niet
vergeten worden, dat daarin het
grootste deel van den landbouw
is geconcentreerd en dat dit ge-
Hoewel als gevolg van de
voortdurende industrialisatie
van Nederland en de meer in
tensieve exploitatie van den
landbouw in België in de laat
ste twintig jaren beide landen
elkander in economisch opzicht
minder goed aanvullen dan in
het verleden, schijnt het even
wel op het eerste gezicht, dat
een douane-unie aan de indus
trieën der drie landen een groo
ter binnenlandsch afzetgebied
zal verschaffen, zoowel wat het
grondgebied als wat de bevol
king aangaat. Uit deze vergroo
ting van het grondgebied zou
automatisch de mogelijkheid
voortvloeien van ontwikkeling
der ondernemingen, van ver
mindering van de productiekos
ten en tevens ook van de ver
koopsprijzen, waaruit weer een
verbetering van den levensstan
daard zou voortvloeien.
De levensstandaard, m.a.w.
het vraagstuk van loon- en prijs
peil vormde voorheen een der
grootste hinderpalen voor een
nauwe economische band. Als
gevolg van den oorlog is de te
genstelling minder groot gewor
den. Voor den oorlog was het
werkelijke loon in Nederland
ongeveer 20 procent hooger dan
in België, thans kan gezegd wor
den dat de koopkracht van den
Belgischen arbeider grooter is
dan die van den Nederlandschen
De toekomst zal echter moeten
uifmaken of de concurrentie tus
schen Noord en Zuid zich niet
opnieuw in al haar kraoht zal
doen gevoelen.
Sommigen vragen zich af of
gezien het buitengewone belang
van verschillende grondstoffen,
waarover Nederland en België
in hun koloniën beschikken, het
niet mogelijk zou zijn, in ver
band met de specialisatie van
bepaalde Nederlandsche en Bel-
hebt er een heerlijk uitzicht
over het Veersche Gat, terwijl
U een verversching gebruikt in
de halfronde gelagkamer met
zijn ingebouwde nissen in de
dikke muren.
Wandel uan terug naar het
smalle Marktpleintje en ge
kunt daar het aardige stadhuis
bewonderen, zoowel van binnen
als van buiten. De vriendelijke'
bedienaar van de Oudsheidska-
mer laat U dan den beroemden
Beker zien van Maximilaan van
Bourgondië, waar de Veerena-
ren allien even trots op zijn. Hij
zal U vertellen over alle din
gen die U vindt in de Oudheids-
en Porceleinkamer.
Wanneer ge dan weer buiten
bent en ge kijkt op naar het
bovenste gedeelte van het stad
huis. het slanke torentje, wees
dan niet bang dat het met het
carillon naar beneden zal ko
men tuimelen, want zoo'n vaart
loopt het niet, ofschoon het in
een deplorabelen toestand ver
keert. Restauratie hiervan (zoo
wel van het kfloklcenhuis als van
het carillon zelf) wordt dan ook
ijverig bevorderd door de Stich
ting Veere.
Richt Uw schreden dan door
een netje van straatjes (klein
en smal, maar niettemin mooi)
en ge komt °P een gegeven
oogenblik bij de Groote of On
ze Lieve Vrouwe Kerk. Machtig
rijst dit gevaarte als een kolos
tusschen de kleine huisjes om
hoog. Welk een getuigenis, dat
Veere vroeger een welvarende
stad was Wolk een bouwwerk;
doch hoezeer geschonden, deels
door de tand des tijds (ofschoon
er tot in den oorlog voortdu
rend aan gerestaureerd werd)
en deels door wreede handen in
den loop der eeuwen vernield
.Napoleon). Treedt dit gebouw
eens binnen en ge zult U op een
aardige wijze het een en an
der laten verteillen over de ge
schiedenis der kerk, door een
eenarmige man die zulks al ja
ren doet. Trek dan Uw stoute
klimschoenen eens aan en be
klim de (ik weet niet hoeveel
maar ge kunt ze tellen) steenen
treden van de wenteltrap, tot
ge na eenige acrobatische toe
ren op enkele ladders boven op
de kerk komt. Hier zult ge ge
nieten van een >yijdsch pano
rama over Walcheren en de om
leggende eilanden. Uren zult ge
er kunnen toeren, maar den tijd
ontbreekt U wellicht, want ge
zult nog meer willen zien in
Veere.
Dwaal er rond; ge zult er ge
nieten.
Vooral ook 's avonds is Veere
zoo mooi. Wanneer ge Veere
dan verlaat, werp dan nog eens
een blik achter U en ge zult
opnieuw verrukt zijn over dat
aardige stadje, dat daar als eC*
doode stad ligt, vergeten, aan
den rand van Walcheren.
NEDERLANSCHE VLIEGERS
GERED
Een Nedenlandsch militair
vliegtuig, dat op weg was van
Valkenburg naar Hendon (Enge
land), is voor de Engelsche kust
tengevolge van motorstoring in
zee gestort. De inzittenden, de
luitenants J. G. Egers de Beijl
en K. A. La Bree, werden door
een Noorsche vrachtboot opge
pikt. Later zijn zij door een
loodsboot te Margate aan land
gezet.
LOONDERVING BIJ MILITAI
RE KEURING
Blijkens een beschikking van
het college van rijksbemiddel
aars zijn werkgevers, bij ver
zuim door den werknemer ter
voldoening aan een oproep voor
militaire keuring, verplicht het
loon over den eerste keurings
dag door te betalen.
bied meer en meer, in verband
met de arbeidskrachten, de in
dustrie van het Walenland aan
trekt. Ook dit laatste echter ziet
den laatsten tijd de noodzakelijk
heiü van verdediging van zijn
vitale belangen in. Er is een
Wnalsche economische raad ge
vormd als tegenhanger van de
Vlaamsche groepeering. Ander
zijds willen de meeste Waalscne
leiders niet spreken over een
unie met Den Haag, wanneer zij
r-iet vergezeld gaat van een
overeenkomst met Parijs."
in liet Verre Oosten
De Fransche moeilijkheden in
Indo-China draaien om de vol
gende twee punten ni. het ge
schil met Siam over de grens
gebieden die tijdens den oorlog
door de Fransche Vichy-regee-
ring aan Siam zijn afgestaan en
ten tweede de politieke samen
stelling van den Indo-Chinee-
schen Statenbond, die op de con
ierentie van Fontainebleau
wordt besproken.
De oneenigheid met Siam is
des te drukkender, daar de bei
de landen praclisch nog steeds
in oorlog zijn. Het zijn wel geen
grootscheepsche operaties die
worden uitgevoerd, doch in het
grens gebied komt het geregeld
tot botsingen, waarbij Fransch-,
Siameesch-, Indochineesch- en
zelfs Japansch bloed vergoten
wordt. Slecht eenmaal zijn de
Franschen op een gewapende ex
peditie het betwiste gebied van
Laos binnengetrokken om door
een Siameesche patrouille buit
gemaakte voorraden en wapens
terug te nemen.
Uit door de Franschen verza
melde bewijzen blijkt, dat de
Siameesche aanvallers met stil
zwijgende goedkeuring van hun
xegeering opereeren. Zij maken
o.a. gebruik van Japansche wa
pens, terwijl gedeserteerde Ja-,
panners en anti-Fransche Anna-
mieten uit Indo-China aan de
aanvallen deelnemen. Frankrijk
heeft getracht het geschil op
vreedzame wijze te regelen,
waartoe rechtstreeksch contact
met de regeering van Siam is
gezocht. Deze antwoordde ech
ter, dat zij het geval aan het
Siameesche gerechtshof te Bang
kok zou voorleggen.
Eenige dagen geleden heeft
de regeering van de Ver. Staten
zich bereid verklaard te bemid
delen. Siam heeft een delegatie
naar Washington gezonden en te
kennen gegeven, dat de kwestie
aan den Veiligheidsraad zou
worden voorgelegd. Frankrijk
protesteert hiertegen, aanvoe
rende dat een vijandelijk land
niet het recht heeft zulks te
doen. Frankrijk wil de zaak aan
een Internationaal Hof voorge
legd zien. en betoogt, dat zoo-
wpl de huidige botsingen als de
oorspronkelijke Siameesche in
vasie in Indo-China (tijdens den
oorlog) een inbreuk beteekenen
het Fransch-Siameesche
vriendschapsverdrag van 1925
het non-agressie pact van
1938.
De regeering van Vietnam,
die het voorloopig bestuur over
de kuststaten Tonkin en Annam
voert, heeft een delegatie naar
de conferentie van Fontaine
bleau gezonden. Voor haar is
speciaal van belang de voor
waarden van de Fransche bezet
ting en de toekomstige status
van hel rijke Cochin-China.
Op 3 April heeft Vietnam een
overeenkomst met Frankrijk ge
teekend, waarbij de omvang
van het Fransche militaire ap
paraat en de plaatsen van de
Fransche militaire posten wer
den bepaald. Bovendien zou
Frankrijk van elke troepenbe
weging binnen -18 uur aan Viet
nam kennis geven. Vietnam
klaagt er thans over, dat Frank
rijk militaire versterkingen aan
brengt op plaatsen, die niet bij
overeenstemming zijn bepaald,
en dat Frankrijk niet binnen 48
uur kennis geeft van troepenbe
wegingen. Dit laatste land
spreekt de beschuldigingen te
gen. Beide partijen hopen ech
ter. dat de conferentie een op
lossing zal brengen Vietnam
wil Cochhin-China onder zijn be
stuur hebben, terwijl Frankrijk
de bevolking van dat gebied
door een referendum over zijn
eigen politieke toekomst wil la
ten beslissen. Tenslotte heeft
Vietnam zich hiermede accoord
verklaard. Zooals men weet is
de conferentie van Fontaine
bleau drie weken geleden ge
haakt doordat de afgevaardig
den van Vietnam er niet meer
aan wilden deelnemen. Oorzaak
hiervan was dat de Franschen
in de Indo-Chineesche stad Da-
lat besprekingen voerden met
vertegenwoordigers van Laos.
Cambodja en Cochin-China. De
ze besprekingen zijn thans ge
ëindigd en men is overeenge
komen de ccr,tientie van Fon
tainebleau onmiddellijk te her
vatten.