VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Angst voor eigen besluiten?
De zevende jaardag van
PRINSES IRENE
WsstU?
Dinsdag
6 Augustus 1946
Se JAARGANG
NUMMER 530
Bïreoteur: B. G. Kloosterziel. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Administratie: Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon 2103, Gironummer 410357
BERNARD SHAW
de lastpost no. 1
Deze satiricus en criticus heeft
zijn heele leven in botsingen
met menschen geleefd en heeft
zich er wel bij bevonden.
Toen de „Daily Express" eens
een enquette hield, wie toch de
meest hinderlijke mensch was in
den tegenwoordigen tijd, kwam
G. B. Shaw uit de bus als „Pu
blic Nuisance no. 1". Wat deed
toen Shaw? Hij schreef aan zijn
uitgever om verhooging v
laris omdat hij dit een reclame
vond voor zijn werk!
Zoo is steeds Shaw geweest,
heel zijn lange, nu negentigjarig
leven. Hij irriteerde aldoor, er
nam menschen tegen zich in
Doch ondanks deze kritische ge
steldheid werd en bleef hij po
pulair.
Hoe kwam dat zoo?
C. K. Chesterton, de knappe
Engelsche litteraire beoordee-
laar, die in zijn critiek öp Shaw
lang niet malsch was, heeft toch
een verklaring gegeven
Shaw's populariteit, die zoowel
hèm, die haar uitspi-ak, als hem
die ze gold, siert.
„Shaw heeft heel veel geschre
ven", zoo oordeelt Chester
ton, „dat ik dwaasheid vind, en
veel waarvan hijzelf wist dat
het dwaasheid was, maar nim
mer heeft hij zich aan de ver
antwoordelijkheid onttrokken,
nooit heeft hij zich met draaierij
opgehouden, nooit heeft hij ge
ïntrigeerd, om geen aanval neeft
hij zich gewroken, nooit zocht
hij uitvluchten om zich van
steun te verzekeren. In zijn lang
en strijdbaar leven wist hij
grootmoedig te blijven. Hij was
een man die altijd klaar stond
om het aan den stok te krijgen,
doordat hij zelf met stokken
ging slaan. Maar hij was onge
twijfeld een groot man, en, wat
belangrijker is, een man van
eer",
Als we de lange lijst van zijn
alom bekende tooneelwevken
overzien, staan we versteld over
zijn vruchtbaarheid niet alleen,
doch over zijn 'veelzijdigheid. E?
is geen gebied dat hij niet heeft
belicht met zijn spot en zijn rea
listisch idealisme. Hij strijdt le
gen conventie en„ huichelarij.
Geen vooroordeel is voor hem
veilig. Maar toch heeft hij een
eigen beginsel. Begonnen als de
terminist, die den mensch ver
ontschuldigt omdat zijn omge
ving hem brengt tot den val,
komt hij almeer tot een religieus
getint evolutionisme, omdat hij
gelooft in den vrijen wil van den
mensch die geroepen wordt tot
een hoogere trap van bestaan.
Hij schijnt negatief, maar wil
toch positieven opbouw.
Eén voorbeeld: Shaw geeft tel
keus het 'conflict tusschen vrou
welijk gezond verstand en de
geborneerdheid en 't conserva
tisme van den man, zoo zegt
Ben Albach. In „Pygmalion" is-
het de geleerde, die in zijn gees
telijke armoede tegenover c-en
intelligent kind uit het volk
wordt gesteld, en het onder
spit delft. In „Candida" is het
de zelfverzekerde dominee te
genover de vrouw, wier steun
hij meer behoeft dan hijzelf
weet. En zoo ziet men de figuur
van het jonge meisje met een
zuivere intuïtie en een gezonde
intelligentie door zijn werk heen
groeien tot de prachtige gestal
te van St. Joan in zijn indruk
wekkend drama, waar zij is om
ringd door figuren, gewichtige
kerkvorsten en militairen, die
door hun menschelijke kortzich
tigheid afsteken tegenover naar
grootheid van ziel.
Shaw heeft, voor zoover bekend
is, zijn eigen grafschrift nog niet
geformuleerd, wat anders juist
iets voor hem zou zijn. Maar
de negentigjarige is nog een
kras man, en hij heeft wèl ge
zegd: „als ik moest ophouden
De invloed van de persoonlijkheid
Te Parijs is de Commisie voor
de reglementen bijeen geweest.
Zoo men weet wordt in deze
commissie de kwestie behandeld
of de besluiten met een twee
derde meerderheid zullen wor
den genomen of met een enkel
voudige meerderheid.
De kleine staten, waaronder
Nederland, hangen de laatste
aan. Het gaat in wezen om de
invloed welke de kleine staten
zullen kunnen uitoefenen en de
ze zal met een enkelvoudige
meerderheid zeker grooter zijn.
De Nieuw-Zeelandsche afge
vaardigde Jordan, blijkt een fel
strijder te zijn voor de democra
tische rechten van de kleine sta
en verwekte nog al wat hilari
teit.
„Zijn wij bang voor onze eigen
besluiten", zoo vroeg hij, „zijn
wij bang dat de conferentie iets
uitricht?"
Jordan sprak de hoop uit, dat
Eyrnes zich ernstig op het plan
om voorstellen bij twee-derde
meerderheid aan te nemen, zou
beraden, want, zoo vroeg hij,
wat is anders het nut van deze
conferentie? Jordan ondersteun
de in een uitgebreid betoog het
Nederlandsche voorstel voor een
enkelvoudige meerderheid en
wees er op, dat er zelfs geen
voorzitter voor de conferentie
zou zijn, indien men in de com
missie voor de reglementen aan
de twee-derde meerderheid zou
vasthouden.
Zeer scherp was Jordan toen
hij zeide: „Wij zijn hier om de
democratische krachten te ver
tegenwoordigen en toch dreigen
wij aan de wereld te verklaren,
dat deze bijeenkomst bang is
voor de uitwerking van een
vrije democratische stemming, al
gaat het alleen maar om het
De „zingende rot"
wederom gegrepen
De beruchte uitbreker H.
Barrels, beter bekend als „de
zingende rot", wiens naam den
laatsten tijd meermalen in de
bladen stond in verband met de
zaak-Lindemans („King Kong")
is weer achter slot en grendel.
Zaterdagavond werd een in
val in een huis in Den Haag ge
daan en inderdaad werd Bar-
tels aangetroffen. Wie zich het
relaas van zijn arrestatie op
het Spui herinnert, begrijpt, dat
hij zich niet oogenblikkelijk ge
wonnen gaf. Er ontstond een
worsteling, waarbij het dienst
pistool van den hoofdagent, dat
hij uit voorzorg getrokken had
vijfmaal afging zonder echter
eenig letsel te veroorzaken. „De
jende rot" werd tensiotte
overmeesterd en aangehouden,
waarna hij werd overgebracht
naar de P.R.A.
Proefvlucht
Nederland-Z. Amerika
Vandaag, 6 Augustus, start de
K.L.M.-Skymaster „Friesland"
met gezagvoerder Frijns, van
Schiphol voor een proefvlucht
naar Zuid-Amerilca. Het vlieg
tuig dat om 15.00 uur vertrekt*
zal Lissabon, Dakar, Recife of
Natal, Rio de Janeiro en Sao
Iaulo aandoen en Zaterdag 10
Augustus om 12.40 uur plaatse
lijken tijd te Buenos Aires lan
den.
De „Friesland" zal 14 Augus
tus weer uit Argentinië vertrek
ken en wordt Zaterdag 17 Aug.
op Schiphol terug verwacht.
met wérken, ging ik mijn begra
fenis regelen".
Benijdbare vitaliteit!
Red.
doen van aanbevelingen."
Toen Jordan weer ging zitten,
werd zijn rede door de afgevaar
digden der kleine mogendheden
warm toegejuicht.
Te Genève verklaarde Trygve
Lie, de secretaris-generaal van
de Vereen. Naties, tijdens de bij
eer.komst van de Raad van de
Unrra, dat hij na zijn reis door
Europa de toekomst hoopvol in
zag.
Over het werk van de Unrra
zeide Lie, dat het een aanvulling
is van hetgeen in Parijs tot
stand is gebracht. In 1918, aldus
Lie, waren de verbonden mo
gendheden niet bereid de econo
mische en sociale problemen aan
te pakken, die zonder twijfel
hebben bijgedragen tot de poli
tieke onzekerheid en het econo
misch nationalisme in de jaren
rna. Tot dusver heeft men
een dergelijke ontwikkeling kun
nen voorkomen en dat is in niet
onbelangrijke mate te danken
aan de Unrra.
Typisch waren de volgende
woorden van Lie: „Zonder de
dynamische persoonlijkheid van
I.aguardia (de burgemeester van
New York en hoofd van de Un
rra) zou de geschiedenis van
1946 er heel anders hebben uit
gezien".
Tenslotte is daar nog het be
richt, dat Frankrijk aan de V.S.
heeft verzocht aan de Siamee-
sehe regeering een voorstel over
te brengen om het geschil tus
schen Frankrijk en Siam over
de grens tusschen dat land en
Indo-China voor te leggen aan
het Internationale Hof van Jus
titie te 's-Gravenhage.
Siam heeft op dit voorstel nog
niet geantwoord.
De roof van de
DEUTSCHE REICHSBANK
Tijdens het proces tegen de
nazi-organisaties is onthuld in
welke mate de Deutsche Reichs
bank zich heeft schuldig ge
maakt aan de uitplundering van
bezette gebieden.
Door een enkele operatie van
de S.S. in de Oostelijke bezet
te gebieden verhuisde voor een
waarde van bijna 180 millioen
mark naar de kelders van de
bank. Ook waardevolle gebruiks
voorwerpen als gouden potloo-
den, horloges, ringen en zelfs
dasspelden kwamen daar terecht
hetgeen zoo levendig het tra
gische beeld van de totale uit
plundering van joden en slaven
voor den geest roept.
.Lord Haw-Haw"
gearresteerd
Het Zuid-Afrikaansche depar
tement van Justitie heeft bekend
gemaakt, dat Eric Holm, die tij
dens den oorlog bekend stond
als de Zuid-Afrikaansche Lord
Haw-Ha w, in Europa is gearres
teerd en naar Zuid-Afrika zal
worden gezonden om daar te
recht te staan. .Holm sprak iede
avond voor de Berlijnscne ra
dio in het Zuid-Afrikaansch. Hij
is in Zuid-Afrika geboren doch
ging reeds voor den oorlog naar
Duitschland. Hij werkte eerst
als vertaler voor de Duitsehers
en later als omroeper.
NEDERLAND EN DE UNRRA
United press meldt uit Genè
ve, dat Nederland het plan zou
hebben aan te dringen op het
voortbestaan van de UNRRA, jie
hulporganisatie der V. N. voor
de door den oorlog getroffen
landen.
Ter eere van den verjaardag
van Prinses Irene, had de Ver.
voor Vreemdelingenverkeer te
Soest in samenwerking met de
Baarnsche Oranje Vereeniging
een bloemencorso georganiseerd,
waaraan niet minder dan 1500
kinderen deelnamen.
Voor de hekken van het pa
leis hadden zich honderden in
woners van Baarn en Soestdijk
opgesteld en ook talrijke vacan-
tiegangers waren derwaarts ge
togen om een glimp van dit
schouwspel op te vangen.
Omstreeks twee uur daalde
Prinses Juliana met haar oud-
;te dochter de bordestrap, af om
de commissieleden te begroeten.
Prinses Irene droeg haar ver
jaarscadeau, een armbandhorlo
ge. met trots en keek er telkens
op.
Achter in de hal werd een klein
blauw figuurtje zichtbaar, zeer
parmantig en in 't geheel niet
verlegen huppelde „Pietie" met
haar vingertje in haar mond de
trap af en begon vroolijk ieder
een een handje te geven. Na
haar gastvrouwelijke plichten te
hebben vervuld, ging zij op een
der traptreden staan wachten op
de dingen die komen zouden.
Het défilé nam een aanvang.
Voorafgegaan door een muziek
corps trokken de honderden kin
deren voorbij, op versierde fie!
sen, poneywagens, autopeds,
zelfs hadden de allerkleinsten
hun poppenwagens versierd.
Intusschen had Z.K.H. Prins
Bernhard zich ook bij de groep
op de trap gevoegd.
In de groote stoet liepen ook
twee afdeelingen Engelsche jon
gens en meisjes mee, die hier
het kader van de World
Friendship Association Uitwisse
lingsactie een vacantie doorbren
gen. Uit iedere groep bood een
meisje de jarige Irene een bou-
auet bloemen aan, waarvoor Ire
:ne keurig in het Engelsch dank
te. Het hoogtepunt van de
stoet vormde een enorme ver
jaardagstaart met zeven kaars
jes en in het midden in oranje
gespoten de naam Irene. Dank
baar aanvaardde Irene dit spe
cifieke verjaarscadeau.
14 Augustus Victory Day
President Truman heeft 14 Au
gustus tot Victory Day gepro
clameerd om het einde van het
wereldconflict aan te duiden,
waardoor de volkeren der we
reld bevryd werden van de drei
ging van slavernij naar lichaam
en geest. Hy deed een beroep op
het volk der Vercenigde Staten
om Vicfor'y-day te vieren met
gebed en het hooge besluit dat
de zaak van het recht, de vrij
heid, den vrede en den interna
tionalen goeden wil bevorderd
zal worden met onverminderde
en nimmer verflauwende inspan
ning.
dat Canada voor vrijwillige hulp
aan burgers overzee al 77.000.000
dollars beschikbaar stelde? Ten
behoeve van Nederland werd
1.628.000 dollars besteed.
dat in het Engelsche stadje Fig-
heldean bij Marlborough een
skelet is opgegraven, dat naar
experts verklaren van een 70-
jarige man moet zijn geweest,
die voor 2000 jaren stierf?
dat voor het eerst aan boord
vsn een repatrieeringschip een
baby geboren is? Marie José
Vlaanderen zag het levenslicht
aan boord van de „Klipfontein",
die vermoedelijk a.s. Woensdag
in Amsterdam zal aankomen.
MEDEDEELJNG.
Op onze kantoren te Goes, Mid
delburg, Vlissingen, Zierikzee,
Tholen en Wissenkerke ligt de
passagierslijst van het m.s.
Klipfontein" ter inzage.
Het schip dat op 14 Juli ver
trokken is uit Batavia zal ver
moedelijk 8 Augustus te Am
sterdam arriveeren en heeft 949
repatrieerenden aan boord.
Hei verdwijnen van de
firma van Helle
Breskens krijgt een nieuwen
binnenhaven
Naar aanleiding van ons be
richt van 2 Augustus j.l. kun
nen we over het vertrek der fa.
van Melle nog het volgende me-
dedeelen:
Het ging er natuurlijk om of
de sociale belangen van Bres
kens zwaarder zouden wegen
dan de bedrijfseconomische be
langen van de fa. van Melle.
De nieuwe minister van Eco
nomische zaken Dr. Huysmans
deelde mede, dat hij, toen hij
nog President van de Herstel-
bank -was, definitief mededee-
ling had ontvangen van regee-
ringszijde dat dé gemeente Bres
kens zooveel mogelijk tegemoet
zou worden gekomen.
Hij gaf echter toe, dat er be-
stuurslouten gemaakt waren, en
hierdoor was de zaak langer blij
ven sleepen dan strikt noodza
kelijk was.
Tenslotte heeft de regeering
echter besloten van Melle ont
heffing te verleenen.
Nu van Melle echter verdwijnt
zal er in Breskens een nieuwe
binnenhaven gebouwd worden,
terwijl er eveneens met ver
sneld tempo aan den noodwo-
ningenbouw zal worden begon
nen.
Wij hopen de lezer binnenkort
meer van de nieuwe plannen
mede te deelen.
Indie
Ned. Bommenwerper
veronge.uki
Een aanzienlijk aantal gewa
pende Indonesische terroristen
heeft op Zaterdagnamiddag een
aanval gedaan op het vliegveld
van Semarang. Bij dezen aan
val is het eenige toestel, dat yp
he„ vliegveld aanwezig was, een
'Mitchell-bommenwerper, bij het
siarten door Indonesisch afweer
vuur getroffen. De bemanning
was echter in staat het toestel
de lucht in te krijgen en ging
onmiddellijk over tot de bescnie
ting van de aanvallers. Daarop
werd het toestel wederom getrof
fen en wel in de stuurboordmo
tor. Het moest toen een nood
landing op het vliegveld maken.
Onder het hevige vuur der ln
donesiers werd de motor her
steld en er werd opnieuw ge
start om de beschieting voort te
zetten.
Toen werd de bommenwerper
evenwel ernstig getroffen, het
stortte neer in de nabijheid van
het vliegveld en vloog" in brand.
De bemanning, bestaande uit
zps leden van de K.N.I.L., werd
gedood. De verliezen van het
Nederlandsche garnizoen zijn
nog niet bekend, doch de terro
risten hebben zware verliezen
geleden.
Men is de situatie thans vol
ledig meester.
HET WEER
Weersverwachting, medege
deeld door het K.N.M.I. te De
Bilt, geldig tot morgenavond.
Tijdelijk toenemende bewol
king* met plaatselijk nog en
kele onweersbuien. Wind tus
schen Zuid en West. Lagere
temperatuur dan gisteren.
V