VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Zes moties bij de slotzitting
te Malino
De Tweede Atoombom bij Bikini
ontplofte
Directeur: B. G. Kloosterziel, Hoofdredacteur J. Kockcbakker Redactie en Administratie: Goes, Beestenmarkt 1. Telef oon 2K3. Gironummer 410S5*
Vrijdag
26 Juli 1946
2e JAARGANG
Noodkreet van
Albert Schweitser
Iedereen weet wie Albert
Scheitzer is. Hij is eerst theo
loog geworden, die veel studie
maakte van de Christelijke le
vensfilosofie. Hij was steeds
een zeer gevoelig musicus, die
met zijn orgelconcerten heei
de wereld heeft gesticht. Hij
werd uit innerlijke noodzaak
medicus, omdat zijn religieuze
overtuiging hem er toe dreef,
zich te wijden aan de meest
verwaarloosde menschen op
heel de wereld, en hij daartoe
volgens zijn practisch inzicht
in de allereerste plaats deze
volksstammen, die alles ont
beerden, medische verzorging
moest bieden.
Toen zijn medische studie
voltooid was, ging Albert
Schweitzer naar Lambarene in
Equatoriaal Afrika, als dok
ter-zendeling, en stichtte daar
een hospitaal, dat spoedig de
toevlucht werd van inboorlin
gen uit den wijden omtrek, die
tot dan toe buiten elke aanra
king met de geneeskunde ui*,
de landen der beschaafde we
reld waren gebleven.
Hoe is het met deze be
roemde - stichting van Albert
Schweitzer gegaan in den ver-
schrikkelijken oorlogstijd, die
nu juist achter ons ligt?
Albert Schweitzer vertelt
hiervan in het laatst versche
nen nummer van de „Brie
ven van Dr. Sehweitzers Hos
pitaal in Lambarene", waarop
't Persbureau der Ned. Herv,
Kerk onze aandacht vestigt.
Het werk van Dr. Schweit
zer is niet door eenig zende
lingsgenootschap gesubsidi
eerd, en is ook niet verbonden
met eenige regeering, doch
staat geheel op zichzelf.
Hoe zou het zich moeten
handhaven in den gruwelijken
tijd die in '39 begonnen was?
Dr. Schweitzer besloot, al
lereerst zooveel mogelijk me
dicamenten te reserveeren,
door de grootst mogelijke zui
nigheid te betrachten. Wan
neer zou hij weer nieuwe ge
neesmiddelen kunnen koopen?
Ook een voorraad voedsel was
noodig, omdat er wel eens
hongersnood zou kunnen uit
breken. Hij slaagde er in om
groote voorraden rijst te koo
pen, waardoor zijn nederzet
ting zich drie jaar kon voeden.
Wat de toestroomende pa
tiënten betreft: 't werd nood
zakelijk alleen de allerergste
gevallen op te nemen, en de
herstellende zieken zoo spoe
dig mogelijk naar huis te zen
den, om nog wat over te hou
den voor nieuwen, dringenden
nood.
Een groot aantal Europea
nen moest wegens mobilisatie
Lambarene verlaten. De vrou
wen en kinderen durfden met
alleen achter te blflven in nun
huizen in de bosschen en zij
zochten hun toevlucht bij Dr.
Schweitzer, die aldus nog
meer menschen te verzorgen
kreeg.
In October en November 40
streden de troepen van Vicny
en onafhankelijke Franschen
om het bezit van Lambarene.
Gelukkig leed Sehweitzers hos
pitaal geen schade. Het bleef
een toevluchtsoord voor Euro
peanen en inboorlingen.
Na dezen herfst kreeg je
kolonie Lambarene een regee
ring die deel uitmaakte van de
Vereenigde Volkeren. En toen
beleefden zij aldaar een groo
te verrassing.
De „Christian Medical Coun
De plechtige opening der State n-Generaal door H.
troonrede uit.
De Koningin spreekt de
A.N.P.
De Belgische Kabinetscrisis
De heer Spaak heeft den Prins
regent verzocht hem nog eenig
uitstel te willen verleenen. ny
vermoedde, dat de regeering
niet voor Maandag geformeer.
zou zijn.
cil for Overseas Work" bood
aan, over Amerika medica
menten te sturen. Mei 1942
kwamen de kostbare kisten
aan, juist toen de voorraad op
raakte.
In het voorjaar van 1945
kwam een nieuwe zending uit
Engeland. Ook kwamen gif
ten in geld binnen, die het
mogelijk maakten, weer meer
nieuwe patiënten op te nemen.
En nu de huidige nood.
Wel is de economische toe
stand totaal veranderd.
Er zijn vele goede wegen
aangelegd. Een postauto rijdt
nu tusschen het hospitaal en
de Engelsche, Zweedsche en
Amerikaansche zendingspos-
ten.
Maar Schweitzer zelf raak
te door de groote inspannin
gen oververmoeid.
Het langdurig verblijf in het
heete klimaat van Equatori
aal Afrika, en de opeenhoo-
ping van arbeid gaven hem
het gevoel, dat hij wellicht
ziek zou worden.
Nóg houdt hij het vöL Maar
bezorgd vragen zijn vrienden
zich af: hoelang nog?
Laat ons hopen, dat hulp
krachten zich aanmelden, op
dat hij tijdelijk kan worden
vervangen.
Doch niet hierover klaagt
Schweitzer.
Veeleer klaagt hij over een
dreigende hongersnood, omdat
het voedsel er schaarsch en
duur wordt, al duurder.... De
exploitatiekosten van het hos
pitaal, zoo schrijft hij, zullen
spoedig het viervoudige zijn
van wat het vóór den oorlog
kostte.
Hoe zal hij dit financieren?
Kan hij het hospitaal open
houden
En dan schrijft hij kinder
lijk geloovig aan het eind:
„Maar we vertrouwen, dat
de vrienden van het hospitaal
ons niet in den steek zullen
laten, want het werk moet
doorgaanRed.
Neaerlandsch Inaie
OP DE ZEER vruchtbare slotzitting van de conferentie
te Malino zijn met algemeene stemmen zes moties aan
genomen. De eerste motie is van economischen aard en
omvat aeht punten. Daarin wordt er o.m. op aangedrongen
om den import en export, den interinsulairen handel en de
scheepvaart weder over te laten aan het particulier initiatief
en hierby tevens bescherming en steun te verleenen aan In
donesische ondernemers.
De tweede motie ls afkomstig van
A. R. Afloes (Oost-Borneo), R. J.
Metekohy (Zuid-Molukken) en
van Oemboe Toenggoe Bill (Ti-
mor). Deze motie luidt als volgt-
de conferentie is van meening, dat
in de besturen van industrieeie
ondernemingen of maatschappijen
buiten of binnen Indonesië, die
hun werkzaamheden in Indonesië
uitoefenen, Indonesiërs dienen te
worden opgenomen opdat dezen
daarin kennis en ervaring kunnen
verwerven.
De derde motie is opgesteld dooi
den Sultan van Pontianak, Hamid
It, Abd. Asikin Noor, vertegen
woordiger van Zuid-Borneo
den Sultan van Ternate Iskander
Mohamed Djabir Sjah, zij spreekt
zich uit voor nationalisatie van de
Javasche Bank.
In de vierde motie hebben de hee
ren Katili (Gorontalo), dr. Liem
Tjae Ie (Chineesch vertegenwoor
diger van Banka), Sarapil (Sangir
en „Talaud-eilanden) en Nadj
moeddin Daeng Malewa (vertegen
woordiger van Zuid Celebes) als
hun meéning te kennen gegeven,
dat het aan de K.P.M. en even
tueel aan andere reederijen ver
leende scheepvaartmonopolie af
geschaft moet worden althans te
gengegaan.
In de vijfde motie, opgesteld door
de heeren Oemboe Toenggoe Bili,
R. J. Metekohy en dr. Chassan
Boesoiri (Ternate) wordt er hij
de Australische regeering en bij
Vakvereenigingen op aange
drongen het stakingsembargo op
do Nederlandsche schepen op te
heffen, wat inmiddels gebeurd is
(red.), opdat de medicijnen,
schoolbenoodigdheden, manufac
turen en andere goederen, noo
dig voor den wederopbouw en de
vernieuwing van Indonesiëë vrij
kunnen worden aangevoerd.
De zesde motie, afkomstig van dr.
Chassan Boesoiri, R. J. Metekohy.
Nadajamoeddin Daeng Malewa en
Abd. Asikin Noor, gaat uit van het
door de conferentie genomen bbe-
sluit, aan den staat Indonesië een
rederatieven vorm te geven, die
geheel Indonesië zal omvatten en
oordeelt hiertoe een zekere over
gangsperiode noodig. In deze mo
tie wordt tevens te kennen gege
ven dat men aandacht heeft voor
Sjahrir en zijn medewerkers en
ten spoedigste met hen hoopt sa
men te werken.
De Vredesconferentie
De Nederlandsche delegatie ter
vredesconferentie is als volgt sa
mengesteld:
Gedelegeerde en hoofd der Ned.
delegatie: mr. C. G. W. Baron van
Boetzelaer van Oosterhout. mi
nister van buitenlandsche zaken:
Gedelegeerde en plaatsvervangend
hoofd: jhr. mr. A. W. L. Tjarda
van Starkenborgh Stachouwer, nr.
ms ambassadeur te Parijs;
Gedelegeerden: mr. L. G. Korten-
horst, E. Kupers, kamerleden,
prof. mr. dr. J. P. A. Francois,
raad-adviseur.
Leden der delegatie: mr. E. Star
Busmann, buitengewoon gezant
en gev. minister; mr. A. F. H. van
Ti oostenburg de Bruyn, id.; mr.
C. I. M. Schaepman, id.; kolonel
A G. J. M. F. van der Kroon, mi
litair attaché, C. C. C. van Stoik,
dir.gen. voor zeehaven- en Rijn-
vaartzaken, dr. J. P. A. Idenburg,
chef kabinet van den luit. gouv.
generaal dir. v.h. directoraat han
dels- en industrieel beleid, Over
ste van d engeneralen staf T. E. E.
H Mathon, departement van oor
log, mr. E. A. Lieftinck, hoofd v.d.
afdeeling buitenl. betalingsverkeer
v.h ministerie, mr. M. C. M.
Voorbeytel, pers attaché; secreta
ris: mr. R. B. Baron van Lynden.
Embargo op
Nederlandsche schepen
opgeheven
Gisteravond heeft de bestuursraad
de vakbonden in den staat
Nieuw Zuidwales de reeds tien
maanden bestaande boycot van
Nederlandsche schepen in de wa
teren van Nieuw Zuidwales opge
heven. De motie om deze boycot
op te heffen heeft van de zijde
der communisten heftig en tegen
stand ontmoet.
Bij de discussie* over de motie de
boycot van Nederlandsche sche
pen op te heffen heeft een afge-
vaarigde van de vakvereeniglng
van scheepstimmerlieden ver
klaard, dat het een fout is ge
weest om te weigeren reparaties
aan deze schepen te verrichten en
ze niet te laden en te lossen „dit
is een internationale kwestie,
waarmee de Australische vakver
eenigingen zich niet moeten be
moeien. Er zijn internationale li
chamen gevormd om dergelijke
zaken te behandelen en wij heb
ben daar niets mee te maken."
Het officieele elftal van Curasao,
dat gedurende de maand Augustus
een tournée door Nederland 'al
maken, is Dinsdagavond met de
„Boissevain" naar Nederland ver
trokken.
„Er is geen reden om aan het effect te twijfelen'
ADMIRAAL BLANDY deelde mede, dal men de uitwer
king van de bom nog niet in elk opzicht kon beoordee-
len. Daar uitgebreide voorzorgsmaatregelen hebben
plaats gehad, zoo ging hy verder, zyn geen menschenlevens
te betreuren. De hoogte van de waterkolom, die by de ont
ploffing opschoot, schat men op anderhalve k.m., de wolk
van gas en stoom op ongeveer 2.7 k.m. De waterkolom was
aan de basis meer dan een halve k.m. breed en aan den top
belangrijk breedér.
Naar uit de laatste berichten van
Bikini blijkt, zijn minstens 5 sche
pen tot dusverre gezonken, ter
wijl men vermoedt, dat nog en
kele naar de bodem der zee ver
huisd zijn. Voorts is een nog niet
vastgesteld aantal van de 87 doel
wit-schepen beschadigd, aldus ra
dio New-York.
Radio New-York meldt verder,
dat radio-activiteit nog steeds een
nader onderzoek van het gebied
der proefneming verhindert. Het
is mogelijk, dat 4 duikbooten even
eens gezonken zijn. Enkele sche
pen bevinden zich, evenals het
slagschip New York blijkbaar in
zinkenden toestand, o.a. het Ja-
pansche slagschip Nagato, een tor
pedojager, een transportschip en
een drijvend droogdok.
De bom bracht het slagschip
Arkansas van 26.100 ton en een
transportschip tot zinken en be
schadigde het vliegtuigmoeder
schip Saratoga en het slagschip
New York.
„Er is geen reden om aan het
effect van de bom te twijfelen'
merkte vice-admiraal Blandy op.
Hij deelde verder mee, dat op de
kust van een eiland nabij Bikini
een vloedgolf van twee drie me
ter hoog was waargenomen, niet
op Bikini zelf. Schepen zullen niet
zoo spoedig het strandmeer van
Bikini kunnen binnenvaren als na
de eerste atoomproef. Blandy s
vaartuig bevond zich bij het op
maken van dit rapport op onge
veer 3 km. afstand van de lagune.
Volgens de laatste berichten zijn
tengevolge van de explosie der
atoombom bij Bikini elf schepen
gezonken.
De strekking der van Bikini ver
zonden telegrammen is: „Dit is
de meest doodelijke en grandiooze
bom van allemaal. Het ziet er
naar uit, dat de dagen van onze
bedendaagsche oorlogsschepen ge
teld zijn."
HET WEER
Tijdelijk weer warmer. In
den vroegen ochtend kans op
plaatselijke mistbanken. Over
dag veel zonneschijn met
sterke stijging van tempera
tuur en later op den dag weer
kans op onweer
Zon op 4.52, onder 20.40
Maan op 2.05, onder 19.32.
