TRIBUNAAL GOES
De eerste geprefabriceerde
woning in Nederland
STRAND-IM PRESSIES
Wij leven in een geestelijk Vacuum
B
In de zitting van Woensdag
werden de navolgende zaken
behandeld:
De balans sloeg later
naar de goede zijde door.
Aloysius C. Vermast onder
wijzer te Coevorden, was in
het begin van den oorlog N.S.
B.-er geweest. Zij wilden dit
thuis graag, zei hij, en om zijn
ouders een plezier te doen, was
hij W.A.-man in Goes gewor
den. Later moest hg toen ook
automatisch N.S.B.-er worden.
In den loop van de bezettings
jaren heeft hij zgn fouten ech
ter ten volle ingezien, toen hij
op het Arbeidsbureau werk
zaam was. Hij heeft daar toen
op alle mogelijke wijze gesa
boteerd en door in de admini
stratie te knoeien velen uit
Duitschland kunnen houden.
Tenslotte had hij ook voor zijn
N.S.B.-lidmaatschap bedankt.
Toen de grond hem hier te
warm onder de voeten werd,
doordat de Duitschers zijn hou
ding gingen doorzien, kreeg hg
gelukkig een plaats als onder
wijzer in Drente, waar hij veel
voor de ondergrondsche heeft
gewerkt.
Mr. Boon uit Emmen wees
er op, dat Vermast zich na zijn
„bekeering" volkomen heeft
gerehabiliteerd door de daden
die hg toen voor de goede Ne-
derlandsche zaak heeft ver
richt, daden, die, wanneer dc
Duitschers hem gegrepen had
den, één voor éen de doodstraf
zouden hebben meegebracht.
Nadat het tribunaal in raad
kamer was gegaan, werd da
delijk uitspraak gedaan De be
schuldiging werd vervallen
verklaard.
„Ik vertel niet Cir
leugen
Urbanus L v. Bemden, keur
meester der veiling te Goes,
was uit sociaal oogpunt lid der
N.S.B. geworden, zei hg. Dat
hg er op een vergadering op
aangedrongen zou hebben, een
bepaalde persoon te eliminee-
ren, ontkende beschuldigde.
Hij was voorts lid geweest van
N.A.F. en N.V.D. en werkzaam
voor W.H.N. Ook had hg pro
paganda gevoerd. Beschuldig
de trachtte nu alles goed te
praten. Hij verzocht rekening
te houden met zijn gezin. Hij
was economisch voor samen
werking met Duitschland ge
weest, doch verder was hij anti
Duitsch geweest. Hij had ook
bg zijn werk bij de Prijsbeheer-
sching altijd fel geageerd tegen
degenen, die massa's aan de
Wehrmacht verkochten.
Toen de voorzitter weinig
vertrouwen bleek te hebben ln
de goede bedoelingen van be
schuldigde, zei deze, dat hij ge
komen was „om niet één leu-
UITSPRAKEN TRIBUNAAL.
Donderdag deed het Tribu
naal te Goes uitspraak in de
volgende zaken:
J. Wiskerke, tuinder te 's-H.
Arendskerke, kreeg 6 maanden
interneering, verbeurdverkla
ring van zijn radiotoestel en
het vermogen tot f 2000 en ont
zetting rechten.
M. Weststrate, betonart '.der
te Lewedorp, een jaar voor
waardelijke interneering. De
voorwaarden zijn zich goed ge
dragen als Nederlander, zich
onder toezichtsteken van de
S.T.P.D. en zich gedragen naar
door of namens haar gegeven
aanwijzingen en gedurende 5
jaar in den landbouw werken.
C. N. Botting, hotelhouder te
Eiezelinge, 6 maanden voorw.
interneering, met de bepaling,
dat hij zich onder toezicht van
de S.T.P.D. moet stellen.
Pleternella Klooté geb. Sinke
te Goes, anderhalf jaar inter
neering, verb" verklaring
van f300 en v»en inboedel voor
zoover bij anderen ln gebruik.
Allen me' ontzetting van
gen te vertellen". Hij had het
steeds goed met het Nederland-
sche volk gemeend.
De voorzitter toonde hem
daarop een foto van Hitler, die
op zijn kamer gevonden was,
en vroeg of deze het ook goe l
met het Nederlandsche volk
gemeend hadDie foto kon
alleen op den rommelzolder ge
vonden zijn, zei beklaagde.
Na het hooren der echtge-
noote, legde Mr. Dirven er den
nadruk op, dat Van Bemden
enkel uit sociaal economisch
oogpunt voor het nationag.1-
socialisme had gekozen.
In de middagzitting werd al
lereerst de zaak tegen Willem
Bazen te Kloetinge nog eens
behandeld. De beschuldigde
was niet ter zitting aanwezig.
Op Grond van de stukken zal
over 14 dagen uitspraak wor
den gedaan.
Zg waschte voor de
Duitschers.
Daarna kwam nog voor Cor
nelia Goudswaard, echtgenoote
van H. D. Amperse te Goes.
Deze had zeer intiemen om
gang met Duitsche militairen
gehad, voor welke ze gewas-
schen had. Voorts was ze bg
de N.S.B. aangesloten geweest
en had ze propaganda voor de
Beweging gemaakt door met
„VoVa" te colporteeren.
Verdediger in deze zaak was
Mr. Kuipers.
Internationale Fransche
Alpenrit
Nederlandsche deelneming.
Aan den Intern. Franschen
Alpenrit, welke vanaf vandaag
tot 15 Juli in de Fransche Al
pen zal worden verreden, ne
men, naar de K.N.A.C. ons
meldt, drie Nederlanders deel.
Het zijn M. Gatsonides uit,
Bentveld met Ford Speciaal
Ch. v. Kempen uit Amsterdam
met Fiat Balilla en H. P. Ver
kamman van Keulen uit Den
Haag met Opel Olympla.
Deze drie Nederlanders, die
over een rijke wedstrïjderva-
ring beschikken, zijn thans ln
Annecy, de startplaats voor
den rit. Woensdagmorgen ver
trok de équipe Gatsonides-
Blijdensteyn van het Secreta
riaat der K.N.A.C. te 's-Gra-
venhage.
Het valt, uit een oogpunt
van representatie op internati
onaal sportief gebied, ten zeer
ste toe te juichen, dat Neder
land in dit eerste groote na-
oorlogsche autosportevenement
buiten de categorie der races,
vertegenwoordigd is. Om dit
mogelijk te maken, hebben zoo
wel de Rijksdienst voor de Li
chamelijke Opvoeding en de
Sport als de K.N.A.C. een be
langrijke bijdrage geleverd
wat betreft de verschillende
formaliteiten, welke tegen
woordig in verband met een
onderneming als deze, moeten
worden vervuld.
Het badbedrijf actief
Een zonnige zomerdag, een,
der weinigen in ons wisselval
lige Hollandsche klimaat. On
telbaar velen tijgen naar het
eenig overgeblevenrecreatie
oord in deze omgeving, n.l. het
Vlissingsche strand, om daar
wat frissche zeelucht in te
ademen, wat zon te genieten en
enkele oogenblikken de zorgen
van allen dag te vergeten. De
bussen uit Middelburg zfln
overbelast, doch we zijn big,
dat er tenminste een vervoer
middel is.
Het strand biedt een fleuri-
gen aanblik. Er zgn kleurige
vlaggen, men kan er weer
zwemmen, zonnebaden, in de
strandstoelen luieren; kortom,
men kan er genieten van zon,
lucht en zee. De vele voorbij
varende zeeschepen vormen 'n
attractie op zichzelf.
Geniet van de zon en de zee,
maar pas op de scherven en
de zwarte handel!
Er is een E.H.B.O.-post aan-(
wezig, welke niet overbodig is.
Op het strand zijn nog onge
rechtigheden uit den oorlogs
tijd aanwezig, bgz. ijzeren pa
len, welke in het zand zitten.
Deze zijn bij laag water juist
zichtbaar, doch bij hoog- of op
komend water vormen zij een
gevaar voor de zwemmers. Een
meisje trapt in één dezer pun
ten, welke diep in haar voet
dringt, waardoor een hevig
bloedende wonde ontstaat; een
jongen verwondt zich tamelijk
ernstig aan 'n stuk ijzerdraad.
De E.H.B.O. brengt in deze
gevallen uitkomst. Jammer,
dat sommige strandbezoekers
zelf zoo ondoordacht zijn. Wij
vinden enkele groote scherven
van gebroken theekopjes, wel
ke achteloos op het strand ge
worpen waren (wat gij niet
wilt dat U geschiedt, enz.).
Een fruitventer Komt zijn
kersen en bessen te koop aan
bieden; de kersen aanvankelijk
tegen een acceptabelen prtys,
doch ai spoedig, als de vraag
root blijkt, is de prgs verdub
beld, omdat de kwaliteit zoo
genaamd beter is. Een pinda
man is met zijn draagbaar
winkeltje aanwezie- i biedt.
bg gebrek aan pinda's, zijn
gortkoekjes en andere zoetig
heden te koop aan, welke gre
tig aftrek vinden. De zeelucht
maakt hongerig. Zelfs hier, o
prof. Lieftinck, wordt uw geld-
saneeringspolitielc in gevaar
gebracht, door zwarten Jiandel.
Wij zien n.l. reepen chocolade
zonder bon voor 75 cent per
stuk van eigenaar verwisselen.
Jammer, dat de ijsco-man
ontbreekt; hij zou goede zaken
maken. We zijn big gestemd,
dat het strandleven weer op
gang is gebracht en dat we
deze gelegenheid tot ontspan
ning weer terug hebben. Wel
Is alles nog primitief, doch het
badbedrijf is actief en doet wat
het kan, waarvoor men dank
baar is.
Na een prettigen dag, waar
in de noodige gezondheid en
nieuwe werklust is opgedaan,
keeren we moe, verbrand, doch
voldaan, in een overvolle bus,
naar Middelburg terug.
In „Economische Voorlich
ting" komt een artikel voor,
van Rienk Idenburg, over de
eerste geprefabriceerde woning
die eind Juni in Eindhoven li
opgesteld. Aan dit artikel ont
kenen wij het volgende
De bedoelde fabriekmatig
geproduceerde woning is af
komstig van Daalbouw te
Eindhoven en is gemaakt vol
gens het systeem van Daal.
De voornaamste materialen
zijn halmplaat en ijzer. Halm
plaat is een Zweedsche vin
ding en bestaat uit onder hoo-
gen druk geperst stroo, waar
door een zoodanige vastheid
wordt verkregen, dat de halm
plank, gevat in een metalen
raam, als wand- en vloerplaat
kan dienst doen.
De halmplaat heeft bij den
bouw geen dragende functie;
daarvoor dient het staalskelet,
waarin de bouwstof is vervat.
De in Eindhoven gebouwde
woning bestaat uit drie elemen
ten, die per speciale uitgeruste
auto naar de bouwplaats zijn
vervoerd. De woning is 145
kub. meter groot, bevat twee
slaapkamers van 3 X 3 m., één
woonkamer van 5X3 meter,
waarbg een keuken is inge
bouwd, een W.C. met doucne-
gelegenheid en een vliering,
die naast de kasten als berg
ruimte kan dienst doen.
Men heeft ook grootere wo
ningen ontworpen, te bouwen
volgens hetzelfde systeem.
Volgens den ontwerper zou
het mogelijk zijn tot 3 verdie
pingen te bouwen.
Een wonmg van 225 kub.
meter vraagt 2500 kg. ijzer en
0.7 kub. meter hout, benevens
de noodige halmplank, pannen
cement en steenen. De steenen
en het cement dienen voor het
halfsteensch muurtje, dat bui
ten om het geheele huis wordt
opgetrokken.
De bouw van de in Eindho
ven geplaatste woning van 145
kub. meter, vordert een werk
tijd van 500 manuren.
De kosten bedragen nu nog
De nieuwe spelling
Naar wij vernemen ligt het in
de bedoeling van den Minister
van-Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen om indien het wets
ontwerp betreffende de nieuwe
spelling der Nederlandsche taal,
dat thans bij de tweede kamer
tijdig tot wet kan worden
verheven, deze spelling reeds
met ingang van de nieuwe cur
sussen in September a.s. te doen
invoeren op de openbare scho
len en de gesubsidieerde bijzon
dere scholen, benevens op alle
rijksinstellingen.
Dr. Idenburg stelt de diagnose van een zieke wereld
IJ de discussies over het lburg, realiseerden zich dit
werkprogramma van defbleem van het geestelijke
Unesco heeft de Nederland- [cuum der massa en zij losten net
sche gedelegeerde, Dr. ^h^op, op een wijze, die een volle-
I. Idenburg, een rede gehouden
waarin hij voor de eerste naai
de besprekingen naar een meer
geestelijk terrein verplaatste.
Hij vestigde er de aandacht van
de gedelegeerden op, dat nergens
in het uitstekende en «tttvoer-ge
rapport over het werkprogramma
van de Unesco gesproken wordt
over den grooten geestelijken ach
tergrond der dingen, waarmee de
groote ellende en de benoeften
van de tegenwoordige wereld zoo
nauw verbonden zijn. Bij het 'e-
zen van het memorandum had oij
aan twee figuren uit den Bijbel
gedacht, aan Martha, die, door al
haar tijd aan den meester te vij
den, faalde in het verkrijgen van
het Inzicht, dat haar zuster Maria
kreeg door haar aandacht aan
de meer essentieele dingen te
wijden.
Deze aandacht voor de belang
rijke geestelijke dingen had nlj
gemist. In zekeren zin leeft, gees
telijk gesproken, de Europeesche
en Amerlkaansche wereld in een
jum. De oorlog vulde dit va-
m. De geest van de mensch-
heid werd bezig gehouden met
het bereiken van de overwinning
Maar wat heeft de democratie aan
te bieden als een alternatief nu
de oorlog gewonnen ls? De mo-
dictators aldus dr Tden-
dige ontkenning beteekende van
cfe oneindige waarde van de men-
schelijke persoonlijkheid. Zij heb
ber de massa gevoed met het ge
loof in de grootheid van den
staat, de waarde van bloed, oo-
dem en materieele welvaart. Wij
moeten dezen weg niet volgen, 8i
dus dr. Idenburg, maar zonder ge
loof zal de menschheid niet Kun
ner leven. Dat is mijn vaste over
tuiging.
Dr. Ph. J. Idenburg vestigde
verder de aandacht op twee spe
ciale punten, waarop dit lichaam
werk van beteekenis zou kunnen
doen. Hij noemde daarbij voor
eerst de noodzaak van het op
bouwen van een internationale
onderwijsstatistiek, waarmede een
speciale afdeeling van het secre
tariaat ware te belasten. Verder
voerde hij het pleit voor de be
vordering van de studie van de
psychologie ln verband met on-1
derwijs en didactiek. Bij de her
vorming van het onderwijsstelsel
stuit men op tal van vragen van
psychologischen aard, waarop de
wetenschap op het oogenblik het
antwoord schuldig blijft.
f 4000, maar kunnen, bij opge
voerde productie dalen tot
f 2500. De fabriek van Daal
bouw te Helmond zou 20 wo
ningen per week kunnen af
leveren.
Met de machinaal gebouwde
woning kan datgene bereikt
worden, wat wij in onze zwaar
getroffen streken zoo zeer
noodig hebben, n.l. snellen
bouw. Wat zou het bijv. voor
Walcheren en West Zeeuwsch
Vlaanderen een uitkomst zfln,
als op bovenstaande wijze in
zeer korten tijd een groot aan
tal woningen zou kunnen ver
rijzen. Het zou een oplossing
beteekenen van het huisves
tingsprobleem.
Wij zien dan ook met meer
dan gewone belangstelling de
resultaten van de eerste proef
neming in Eindhoven tege
moet.
N ogmaals
DUITSCHLANDS
TOEKOMST
Door een vergissing in ons
blad van gisteren, zijn onder
staande cijfers door elkaar ge
raakt. Terwille van de nauw
keurigheid, laten we de gege
vens hier nogmaals volgen:
Volgens dc laatste gegevens
zijn in de Britsche bezettings
zone van Duitschland weer
open:
10.998 lagere scholen, met
2.386.651 leerlingen. (Berlgn
scholen, met 44.079 leerl.).
584 middelbare scholen met
215.288 leerlingen (Berlijn 19
scholen met 7655 leerl.).
1304 vakscholen met 327.778
leerlingen.
203 scholen voor mijnwer
kers met 4628 leerlingen.
276 inrichtingen (weeshui
zen, enz.) met 22.381 leerlingen
(Berlijn 22 met 824 leerlingen).
20 normaal scholen (oplei
ding voor onderwijzer) met
ruim 3000 leerlingen.
universiteiten met onge
veer 17.000 studenten.
7 academies met iets meer
dan 4500 studenten.
Aan deze inrichtingen van
onderwijs zijn 52.029 leerkrach
ten verbonden (Berlijn 1763).
Voor Berlijn alleen zijn er
600.000 nieuwe schoolboeken
gedrukt, terwijl voor het on
derwijzend personeel in die
stad 35.000 boeken en brochu
res verschenen.
VOLGENS de Britsche nieuws
dienst in. Duitschland heeft de He
meenteraad van Bremen aan Hit
ler posthuum het eereburgerschap
var de stad ontnomen.
Nederland sluit dollarleening
bij Kuhn Loeb en Company
Het ministerie van Financiën
deelt mede. dat met een groep
vooraanstaande Amerikaansche
bankiers, onder leiding van het
New Yorksche bankiershuis
Kuhn Loeb and Co.. overeen
stemming is bereikt omtrent
een dollarleening van het ko
ninkrijk der Nederlanden. Ver
wacht wordt, dat het bankiers-
syndicaat de leening binnenkort
op de Markt zal brengen.
Nederland is hiermedé het
eerste Europeesche land, dat na
den oorlog tot een emissie m
Amerika overgaat. Het doel van
de obligatieleening is om een
begin te maken met het conso-
lideeren van het in Mei van dit
jaar door de export- en im-
portbank verleende kortloopen-
de crediet.
Internationale financieele krin
gen hebben de grootste belang
stelling voor deze emis
sie, die men beschouwt als een
van de eerste stappen op den
weg naar herstel van de nor
male internationale financieele
betrekkingen.
Binnenkort zullen nadere ge
gevens worden verstrekt betref
fende de overeengekomen ren-
tpvoet en de grootte van het ge
leende kapitaal.