VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Moeilijkheden van ons Herstel
Staking der vijandelijkheden?
Nieuwe bonnen
De Parijsche Conferentie
Vrijdag
12 juli 19 46
2e JAARGANG
NUMMER SU
Directeur: B. G. Kloosterziel. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Administratie: Goes, Beestenmarkt 2. Telefoon
Gironummer ÏW33S
Een kloek
beginselprogram
Het nieuwe Ministerie is met
een program van beginselen in
de Tweede Kamer gekomen,
dat waard is in zijn hoofdstrek
kingen ontleed te worden.
AllereerstThans voor het
eerst is in Nederland een kabi
net opgetreden, dat steunt op
de twee sterkste partijen,
waarvan de eene de grootste
groep van de vroegere rechter
zijde, en de andere de grootste
groep van de vroegere linker
zijde omvat. Dit is de belang
rijkste winst die thans door ons
volk wordt geïncasseerd.
De antithese is principieel
doorbroken.
De vroegere Kath. Staats
partij, thans opgegaan in de
Kath. Volkspartij, voorheen de
sterkste steunpilaar van menig
rechts kabinet, is nu de ééne
pijler geworden, waarop deze
nieuwe formatie rust.
De andere pijler wordt
vormd door de Partij van den
Arbeid, waarin de sterkste
partij van de vroegere linker
zijde, de S.D.A.P. is opgegaan,
benevens Vrijz. Democratische,
Christen Democratische, Chr.
Historische en Roomsch Kath.
groepeeringen.
De tweede, nog belangrijker
winst, die ons volk met het ont
staan van dit kabinet heeft
veroverd, is: dat nu een ge
meenschappelijke verklaring
uitgaat van alle bovengenoem
de groepen, waarbij het Chris
tendom en zijn zedelijke nor
men als grondslag onzer be
schaving openlijk wordt er
kend.
Geen antithese meer, zoo
zegt het program. Maar alge-
meene erkenning der Christe
lijke beginselen: „Aan Gods
zegen is het al
Een derde gewichtige factor
is, dat het wachtwoord, verle
den jaar door de Koningin ge
sproken, „Herstel en Vernieu
wing", welke formule door het
afgetreden Ministerie als uit
gangspunt voor zijn arbeid
werd gesteld, door het nieuwe1
kabinet wordt overgenomen.
Aan de „bezielende leiding"
van Minister Schermerhorn
wordt hulde gebracht, en de
belofte wordt gegeven, in de
zelfde richting van „Herstel en
Vernieuwing" door te zullen
gaan.
Over de concrete plannen,
daaromtrent zal op 23 Juli bij
de plechtige opening der twee
nieuwe Kamers, worden
sproken. Maar het kabinet be
roept zich thans reeds op de
idealen, die in den verzetstijd
de groote meerderheid van ons
volk hebben bezield, en het
weet zich in zijn streven
schraagd door het vertrouwen
van onze volksvertegenwoor
diging.
Langs welke lijnen zal de
arbeid van dit Ministerie
gaan?
Wrj noen"-"* in het kort:
I. Herstvan onze volks
welvaart: stoffelijk door op
voering der productie, ook voor
de export, door voortzetting
der wederopbouw, door een na
tionaal welvaartsplan; geeste
lijk door herstel van de publie
ke moraliteit, erkenning van de
waarde van het gezin, ver
nieuwing van het onderwijs,
enz.
n. Een zoo rechtvaardig
mogelijke verdeeling van stof
felijke en geestelijke goederen;
eenerzijds door de erkenning
Min. Vos: Wij gaan het zwaarste jaar tegemoet
Steenkool de sleutel van onze welvaart
TER GELEGENHEID van de bondsvergadering van den
Algemeenen Nederlandschen Metaalbewerkersbond
hield Z.Ex. Ir. H. Vos een inleiding over „de economi
sche moeilijkheden van ons tijdsbestek, vooral met betrek
king tot de positie van ons eigen land". Spr. verdeelde de
moeilijkheden, die na den oorlog voor ons land zijn opgere
zen in 2 categorieën, van internationalen en van nationalen
aard. Hij verklaarde, dat het levenspeil voor 1940 niet zoo
hoog was als wel mogelijk zou zijn, doordat niet alle ar
beidskrachten waren ingeschakeld, de productiviteit per
hoofd grooter had kunnen zijn en de verdeeling der goede
ren niet op de juiste wijze was geschied.
Internationale mosilijkheden
,temationale factoren, die in
De
vloed uitoefenen op het econo
misch herstel van ons land, /rijn
volgens min. Vos:
1. Indonesië, een inter
nationale aangelegenheid, omdat;
de eigen hulpmiddelen niet
reikend zijn om deze kwestie op
te lossen en omdat de groote
mogendheden hierin hun invloed
zullen laten gelden.
Nederland is nu uitgeschakeld l>4j
de voorziening van de wereld
markt met tropische producten,
terwijl normaal 10 13% van onze
nationale activiteit afhankelijk is
van onze handelsbetrekkingen
met Indonesië.
2. Duitschland. Het weg
vallen van dit land uit het econo
misch verkeer treft vooral Neder
land, omdat wij zoowel voor im
port' als export voor ruim 20%
Duitschland afhankelijk waren. In
hei bijzonder noemde ir. Vos het
uitvallen van het zeer drukke
scheepvaartverkeer met onze Oos
terburen. Wel kan door het stich
ten van nieuwe industrieën onze
behoefte aan Duitsche producten
worden verminderd, doch het be
staan van een volk met een laag
levenspeil aan onze grenzen moet
een uiterst nadeeligen invloed op
onze economie uitoefenen.
Nationale problemen
Btj het bespreken van de facto
ren van nationalen aard weidei
minister Vos uit over het w o-
nlngprobleem. De re
geering wil het tekort van 200.000
woningen door het bouwen van
70 000 woningen per jaar wegwer
ken, zoodat over 5 k 6 jaar weer
eenlgszins normale verhoudingen
zullen bestaan.
Spr. deelde nog mede dat
bouw van 8000 woningen is
besteed. Als andere belangrijke
van de hooge waarde van den
arbeidenden mensch, die dan
ook recht heeft op een rede
lijke bestaanszekerheid, mede
door uitbreiding der sociale
verzekering, in het bijzonder
de ouderdomszorg; anderzijds
door de cultureele goederen
zoo algemeen mogelijk toegan
kelijk te maken, enz.
III. Op politiek gebied kon
digt de Regeering aan:
A. Steun aan de Vereenigde
Naties, mede door het opbou-'
wen van een effectieve strijd
macht;
5. Maatregelen van sociali
satie waar noodig, en oprich
ting van met publiekrechtelijke
bevoegdheid omkleede orga
nen;
J. Ten opzichte van de over-
zeesche staatsdeelen een uit
voering der plannen, in de Ko
ninklijke rede van 7 December
1942 in de Regeeringsverkla-
ring van 10 Februari 1946 aan
gekondigd, waarbij op een vre
delievende oplossing wordt ver
trouwd.
Wij hebben aldus zéér in het
kort de gedachtengang van
Minister Beel in zijn rede sa
mengevat en spreken de goede
verwachting uit, dat deze plan
nen, gesteund door een com
pacte meerderheid van 61 leden
uit onze Kamer van 100, en
met zoo groot mogelijke mede
werking der andere, kleinere
partijen, mogen worden verwe-
zenlgkt tot heil van land en
volk. Red.
voorwaarden voor het herstel
noemde min. Vos den wederop
bouw van het machinepark
van het verkeersapparaat, die be
de door den roof der laatste acht
bezettingsmaanden zoo zwaar g'.
leden hebben.
Geldzorgen
De financieele positie van ons
land is nog zeer zorgelijk. Het
schil tusschen in- en uitvoer, dat
r 1946 ruim 1 milliard gul
den bedraagt kan bestreden wor
den uit leeningen en het gebrui
ken van de tijdens den oorlog ge-
acumuleerde dividenden in het
buitenland. Deze bronnen bestaan
VGor 1947 niet; het medelijden voor
Nederland zal verdwenen zijn en
wü zullen afhankelijk zijn van
onze eigen grootere productie in
agrarische en verbruiksproducten
het zeer snelle herstel van ons
land. Daarnaast moet onze export
vergroot worden en deze rust
weer op een grootere kolenproduc
tie.
1947 Zal voor Nederland waar
schijnlijk het moeilijkste jaar
zijn, waarin een zoo klein mo
gelijk verschil moet bestaan tus
schen im- en export en dit ver-
MJEDEDEELING
Op onze kantoren te Goes,
Middelburg, Vlissingen, Tholen,
Zierikzee en Wissenkerke ligt
een lijst ter inzage van geïn
terneerden, die uit Midden-
Java naar Geallieerd gebied,
(Batavia en Soerabaja) zijn
geëvacueerd.
HR. MS. FLOTTIELJELEIDER
„JACOB VAN HEEMSKERCK"
NAAR NEDERLAND
Hr. Ms. flottieljeleider „Jacob
van Heemskerck" zal op 22 Juli
1946 van Batavia naar Neder
land vertrekken. Het schip, dat
onder commando staat van ka
pitein ter zee F. J. van de Poll,
zal vermoedelijk 29 Augustus in
het vaderland terugkeeren.
schil zal gedekt moeten worden
met credieten en desnoods met
onze buitenlandsche beleggin
gen.
Geestelijke depressie
Minister Vos ging nog in op de
psychologische factoren die rem
mend op het herstel werken, als
daar zijn het sentiment om niet
te werken, de onlustgevoelens die
voortvloeien uit ondervoeding, le-
werlcstelling in Duitschland, de
onrust in de arbeidsmarkt en de
ontevredenheid over het tekort
aan consumptiegoederen. Spr.
vestigde speciaal de aandacht op
de bestaande tegenzin van de
vrouwen in het fabriekswerk en
het gebrek aan geschooldheid bij
de jongeren.
Veel van de ontevredenheid is
ontstaan doordat de Londensche
regeering groote beloften heeft
gedaan, die niet ingelost kun
nen worden.
Dan is er nog de groote drang
naar verandering van werkkring,
die mogelijk in den beginne steeds
tot productievermindering voert.
Neaertandsch Indie
EEEN GERUCHT doet hier te lande dc ronde, als zou
Sjahrir verklaard hebben, dat hg een wapenstilstand
aan Dr. van Mook heeft voorgesteld, doch dat dit voor
stel door den It. G.G. van de hand zou zijn gewezen.
Met betrekking tot deze aangelegenheid heeft de regeering
het volgende verklaard:
Het gerucht kan in dezen vorm niet juist zijn, aangezien de
militaire aangelegenheden uiteindelijk den geallieerden op
perbevelhebber competeeren.
Hier is bekend, dat besprekin
gen gaande zyn inzake sta
king der vijandelijkheden,
waarin uiteraard de It. G.G.
wordt gekend.
Er bestaat verschil van inzicht
over bijzonderheden eener re
geling. Van een afwijzing door
den geallieerden bevelhebber
van deze voorstellen van de zij
de van Sjahrir is hier niets be
kend.
Ontploffing wapendepot
De voorlichtingsdienst van net
Nederlandsch-Indische Leger
maakt bekend, dat er in den mid
Op 3 Augustus 500 gram
Witte Suiker
Het einde van de moeilijk
heden in de suikervoorziening
komt in zicht. De productie
voor geraffineerde suiker is
weer zoo ver op dreef, dat,
hoewel aanvankelijk de nor
male suikerdistributie op 16
lugustus zou aanvangen, reeds
per 3 Augustus een bon kan
worden aangewezen, waarna
weer een regelmatige voorzie
ning zal kunnen plaats heb
ben.
Voorzoover op genoemden
datum nog niet overal witsui-
ker voorradig mocht zyn, zal
het publiek eenige dagen moe
ten wachten of ruwe suiker
kunnen nemen. De aanvoer
van ruwe suiker is momenteel
dermate bevredigend, dat niet
alleen op 3 Augustus het rant
soen geraffineerde suiker van
de kinderen tot en met 4 jaar
weer op 500 gram gebracht
kan worden maar ook aan
de oudere leeftijdsgroep ?n
voorloopig eenzelfde rantsoen
an 500 gram kan worden ver
strekt.
dag van 10 Juli een hevige ont
ploffing heeft plaats gehad in een
Japansche wapen-opslagplaats te
Dajeuh Kolot, bij Bandoeng. De
ontploffing veroorzaakte eenige
Moed is goed, wijsheid is beter.
Voor de eerste helft van de
8e periode 1946
7 Lm. 20 Juli.
Bonkaarten KA, KB, EC 608
B 82 reserve, 1 Ei.
Bonkaarten LA, LB, LC 608.
A 68 melk, 2 liter melk.
B 68, C 68 melk, 3»/i üter melk.
Bonkaarten LD, LE 608
D 68, E 68 melk, 6 liter melk.
Tabakskaarten.
T 38, 2 rantsoenen tabaksart.
plus 2 rants, sigaren van
18 cent of minder of een
pakje tabak van 40 gram.
TOELICHTING.
Bon T 38 van de tabakskaart
geeft recht op twee rantsoenen
tabaksartikelen, terwijl bovendien
als extra rantsoen op dezen bon
gekocht kunnen worden twee
rantsoenen sigaren van 18 cent of
minder per stuk of een pakje
kerftabak van 40 gram. In totaal
zijr dus op dezen bon vier rant
soenen verkrijgbaar.
Het aardappelrantsoen zal nog
nader worden bekend gemaakt.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 12 Juli a.s. wor
den gebruikt, met uitzondering
van de bonnen voor melk, waarop
eerst met ingang van Maandag 15
Juli a.s. mag worden gekocht.
IN AUGUSTUS WEER KOFFIE.
In de eerste helft van Augustus
zal weer koffie verstrekt kunnen
worden. De staking in de veemen
is opgeheven en de werkzaamhe-
der zijn weer zoover op gang ge
komen, dat, behoudens onvoorzie
ne omstandigheden, over enkele
weken weer een bon voor koffie
zal kunnen worden aangewezen.
OP DE BONNEN 437 en 937
ALGEMEEN 2 LITER
PETROLEUM
Het Centraal Distributiekan
toor deelt mede, dat voor het
tijdvak van 14 Juli t.ra. 10 Au
gustus a.s. de bonnen 437 en
937 algemeen, zijn aangewezen
voor het koopen van 2 liter pe
troleum.
De Koningin naar
Engeland
H.M. de Koningin is voorne
mens 30 en 31 Juli a.s. een be
zoek te brengen aan den Ko
ning en de Koningin van Enge
land, ten einde den Koning per
soonlijk de versierselen te over
handigen van het Riddergroot
kruis der militaire Willemsorde
branden en schade, terwijl daa"r- Waartoe de Koningin Z.M. heeft
bij 18 personen werden gewond. benoemd.
Duitsch probleem zal speciale zitting vergen
De raad van ministers van,
buitenlandsche zaken der groo
te vier te Parijs heeft besloten,
zoo spoedig mogelijk na het
sluiten van de algemeene ver
gadering der Vereenigde Naties
in September, op een nader te
bepalen plaats en tijd een spe
ciale conferentie over het Duit
sche vraagstuk te beleggen, dit
op voorstel van Molotof.
Tijdens de bijeenkomst van
gisteren, zoo meldt Reuter na
der, zeide Byrnes (V.S.), dat hij
voorstander was van het oprich
ten van centrale administratie
ve bureaux voor Duitschland.
Hij wilde het Saargebied buiten
de bevoegdheden van deze bu
reaux laten vallen. Dit gebied
zou onder Fransche jurisdictie
blijven, totdat de uiteindelijke
westelijke grenzen van Duitsch
Oesterbekkens in lerseke worden
hersteld
In de Rotterdamsche haven is
aangekomen het Nederland-
sche s.s. „Albatros", komende
van Llmfjord met een lading
schelpen aan boord, welke be
stemd zijn voor het'herstel van
de oesterbekkens in lerseke.
Het schip heeft ligplaats ge
nomen aan de Parkkade.
land zouden zijn vastgesteld.
Een voorstel van Ernest Bevin,
die de economische barrières
tusschen de Duitsche bezettings
zones wenscht op te heffen,
waardoor uitwisseling van sur-
plusgoederen tusschen de zones
mogelijk zou worden, werd door
Molotof (Sowjet Unie) botweg
afgewezen. Deze verklaarde,
dat het voorstel van Bevin in
strijd was met de voorwaarden
van de overeenkomst van Pots
dam.
In verband met zijn wensch
tot oprichten van centrale bu
reaux in Duitschland zeide Byr
nes, dat hij begon met bet voor
stel aan ieder der vier bezet
tende mogendheden om het door
hen bestuurde gebied in Duits
land als economisch geheel aan
te sluiten bij de Amerikaansche
zone.
.HET WEER
In den vroegen ochtend
mist- of wolkendekken, daar
na meest zonnig weer. Iets
warmer dan gisteren. Weinig
wind.
Zon onder 20.57; op 4.35.
Maan op 19.52; onder 2.38.
Volle maan: 14 Juli.