VRIJE STEMMEN DAGBLAD VOOR ZEELAND De Z.LM.-gedenkpenning Woensdag 3 Juli 1946 2e JAARGANG NL'MMM Sm Alg Leiding; B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2 Tel. 2H>3, Gironummer 410253} M. A. GEUZE Voorzitter Z.L.M. HET DAGELIJKS BESTUUR DER Z.L.M.v.l.n.r. staande; dhrn J. M. Klompe, Wolfaartsdijk, lid C. J. J. Kooyman St. Anna- land, lid; J. F. G. Schlingemann. Goes, adj. secretaris; M. de Bruyne, Cadsand, lid; J. W. Scheele, Boschkapelle, lid; M. VV. Koster, Zaamslag, plv. lid; A. W. Sevaal, Grijpskerke, lid. Zitten de A. Hartog, Colijnsplaat, lid; Ir. J. D. Dorst, Goes, Secretaris; M A. Geuze, Poortvliet Voorzitter: P. Scheele de Putter, Bieze- ltage, vice-voorzitter; H. C. v. d. Zande, Nieuwerkerk, lid. aleer het gros der boeren van Wij schrijven 31 Augustus 1843. De zaken, den landbouw betreffende, werden tot dezen datum behartigd door Commis sies voor den Landbouw, inge steld door den toen fungeeren- den Raadpensionaris. Deze Commissies, ingesteld door de Overheid, voldeden echter niet en men zocht iets anders om de landbouwvraag stukken te bespreken en de overheid en de boeren van voorlichting en advies te die nen. Men kwam tot de con clusie, dat organisaties, opge richt door de belanghebbenden zelve voor dit doel het meest wenschelijk waren. Niet alleen in Zeeland dacht men er zoo over, doch ook in andere pro vincies was dit het geval; Dit alles gebeurde omstreeks 1840 en hieruit is te verklaren, dat in deze jaren verschillende landbouwmaatschappijen hun een zeer belangrijk aandeel ken. De Groninger Maatschap pij van Landbouw deed dit reeds enkele jaren geleden, de Geldersche Maatschappij van Landbouw en het Utrechtsche Genootschap van Landbouw en Kruidkunde vierden dit jaar hun eeuwfeest en met de Hol- landsche Maatschappij van Landbouw zal dit het volgend jaar het geval zijn. Al moge de Groninger Maat schappij van Landbouw haar eeuwfeest reeds enkele jaren geleden hebben gevierd, deze Maatschappij had een andere organisatie als voorlooper en de schrijver van het gedenk boek der Z. L. M., Prof. Dr. P. J. Bonman komt op grond van zijn studie tot de conclusie dat' de Z. L. M. als zuivere land bouworganisatie in Nederlafld de oudste papieren heeft, waar uit wij de conclusie trekken, dat het in die dagen in Zeeland niet aan menschen ontbrak, die initiatief genoeg hadden om een zaak aan te pakken. Eén van die voormannen was C. Vis, die ook de eerste voor zitter van de Zeeuwsche Land bouw Maatschappij werd. Merkwaardig is, dat de op richters van de Maatschappij en van Landbouw veelal geen boeren waren, maar personen buiten dezen kring, doch met groote interesse voor landbouw honderdjarig bestaan herden- Zeeland, maar ook elders in den lande. Het aantal land bouwers, dat in de eerste jaren lid van de pas opgerichte Zeeuwsche Landbouwmaat- schappij werd, bedroeg slechts enkele honderden, en het duur de vele tientallen jaren voor en het nut van organisatie over tuigd waren. De groote beteekenis die de Z. L. M. van haar oprichting af voor den Zeeuwsehen boe renstand heeft gehad en thans nog heeft, blijkt duidelijk wan- gehouden vergaderingen leest waarbij allerlei landbouw vraagstukken aan de orde kwamen. In hoofdzaak behan delde n en technische proble men, doch al heel vlug kwam men tot de overtuiging, dat, wilde men den landbouw voor uit brengen, meerdere scholing en voorlichting voor den boer noodzakelijk was. Het is niet mogelijk om zelfs in het kort een eenigszins vol ledig overzicht te geven van het werk, dat door de Z. L. M. in de eeuw, die voorbij is, voor den Zeeuwschen landbouw verricht. Wij willen volstaan met te velmelden, dat het de Z. L. M. was, die het eerst landbouwonderwijs in Zeeland introduceerde voor jongens en vraagstukken. Zoo was het in ganiseerde de eerste landbouw tentoonstellingen en wedstrij der in zaaien, maaien, ploe gen enz. De gewassenkeuring, momenteel zoo uiterst belan; rijk, werd in het jaar 1913 door de Z. L. M. voor het eerst in Zeeland ter hand genomen. Het proefveldwezen, de de- Wij publiceeren hier de foto van een vergrooting van de door de Z. L. M. uit te geven gedenkpenning, welke is aan gebracht op het Z. L. M. ge bouw op de Markt te Goes, Deze penning is ontworpen door den bekenden beeldhou wer H. J. Etienne uit Delft, die o.a. ook het standbeeld van wijlen Koningin Emma op den Dam te Middelburg heeft ver vaardigd. De voorzijde toont ons, zoo als wij op de foto zien, een ringrijdende boer, die, gezeten op een krachtig paard, de sym bolische voorstelling is van den Zeeuwschen landbouw, strevende naar het doel. Links boven zien we het Zeeuwsche wapen, terwijl het randschrift de woorden: „Zeeuwsche Land bouw Maatschappij" bevat. - De keerzijde der penning, die ongeveer 5 cm. in middel lijn meet en aan alle leden, die zich verdienstelijk hebben ge maakt, zal worden geschon ken, toont de afbeelding van een ploeg met er achter de op- gaaRde zon. Onder den ploeg, de drie ploegvoren, die in het Zeeuw sche wapen de golven betöeke- nen. Ook de achterzijde heeft 'n •andschrift, hetwelk als volgt luidt: „Het zaad, dat in de goede aarde valt, brengt hon derdvoudig vruchten voort". Rest ons nog te vermelden, dat de vergrooting vervaar digd is door den concierge1 der Z. L. M., den heer Dootjes. die zeker succes van zijn ar beid heeft. Wij vernamen uit goede bron dat H. M. de Koningin, de Be schermvrouwe der Z. L. M Vrijdag per koninklijken trem naar Goes komt om een be zoek te brengen aan de ten toonstelling, die eer gelegen heid van het eeuwfeest dier instelling is georganiseerd. monstraties van werktuigen en de keuringen van paarden vee werd in Zeeland door de Z. L. M. gegrondvest. Talrijke organisaties op landbouwge bied, die thans tot de belang rijkste instellingen zijn uitge groeid, hebben hun ontstaan aan de bemoeiingen der Maat schappij te danken. Het zijn. als het ware vruchten, die aan den Z. L. M.-boom zijn gegroeid, waarvan het zaad in goede aarde is gevallen en thans naast de moederorganisatie tot ontkieming en wasdom zijn ge komen, den Zeeuwschen boe renstand ten zegen. De Z. L. M. is een stuk van de Zeeuwsche boeren zelve, omdat zij het zpn, die de Maat schappij hebben opgebouwd en gedragen van geslacht op ge slacht. Het zijn steeds weer dezelfde bekende namen van boerengeslachten uit alle dee- len van onze provincie die men in de ledenregisters van nu en b.v. 50 of 75 jaar geleden aan treft. Op de jonge boeren van later ook voor meisjes; zij or- hunner vaderen voort te zet ten en verder uit te bouwen en zij zullen dit doen, daarvau zijn wij overtuigd. De ontwik keling van onze boeren en spe ciaal de jongere boeren, ook op cultureel gebied, is immers met sprongen vooruit gegaan a. de tijd is voorbij, dat de boerenstand in dit opzicht achteraan komt. Nog een enkel woord over de plaats van den landbouw in het Zeeuwsche bedrijfsleven Zeeland is in de allereerste plaats een agrarische provin cie. De industrie moge in en kele deelen van Zeeland, n.l. in Oost Zeeuwsch Vlaanderen en in Vlissingen en Middelburg belangrijk zijn, zelfs in deze streken is de land- en tuin bouw de voornaamste bron van bestaan. In andere deelen van onze provincie: West Zeeuwsch Vlaanderen, Schouwen-Duive- land, Tholen, St. Philipsland en Zuid-Beveland, is de land en tuinbouw vrijwel de eenige bestaansbron en zijn de ande re beroepen weer direct be trokken bij land- en tuinbouw als afnemers van producten of als leveranciers van grond stoffen en arbeid voor het agrarische bedrijf. Het bedrijf van den boer dat is de Zeeuwsche grond, door de eeuwen heen op de zee ver- thans rust den plicht .iet werk den van den boer groote finan- cieele offers gevraagd om de zen grond te behouden. Hier werkt de boer met zijn arbei ders zoolang de seizoenen dit mogelijk maken, om den bo dem een opbrengst af te dwin gen, een voortdurenden strijd voerend tegen het onkruid, dat zijn gewassen dreigt te over woekeren. Wat de strijd tegen het onkruid beteekent, dat weten de houders van een stadstuintje of van een volks tuin zooals die gedurende den oorlog zoo talrijk waren. Indien de strijd tegen het on kruid slechts één zomer werd gestaakt, dan zou Zeeland met zijn tarwevelden, zijn bieten en aardappelvelden, zijn boom gaarden enz., zijn veranderd een groote wildernis. De Zeeuwsche boer beklaagt zich nogal eens, dat zijn arbeid voor de voorziening van eer ste levensbehoeften, dóe gedu rende den afgeloopen oorlog en ook nu nog zoo uiterst be langrijk is, door de niet-agra riërs zoo weinig wordt gewaar deerd. Deze klacht is o.i. vol komen begrijpelijk. Duizenden inwoners van onze provincie zijn gedurende de jaren der be zetting door de landbouwers geholpen en honderden onder duikers hebben op landbouw bedrijven een onderdak gevon- overd. Elk jaar opnieuw wor den. Er moge al eens een en kele boer zijn geweest, die van de nooden van 'n medemensch misbruik heeft gemaakt ook de boeren zijn niet allen heili- len het overgroote aantal heeft geholpen waar dit mo ei ijk was tegen den gelden den prijs. De boerenstand zou het prettig vinden van offici- eele zijde eens een klank in deze richting te vernemen. Boer en stedeling hebben el kaar noodig omdat zij over en weer op elkaar zijn aangewe zen. Wij verheugen er ons over dat de middenstand van Goes dit zoo goed heeft ingezien en aan de herdenking van het eeuwfeest der Z. L. M. meer deren luister bgzet door het houden van een etalage-wed strijd enz. )e komende dagen zullen Goes weer plaatsen in het mid delpunt van den landbouw. Goes is n.l. niet alleen Ganze- stad, maar het is tevens de residentie van Ceres, de godin i den landbouw. De Koningin komt naar Goes DOOR IR- J. D, DORST, SECRETARIS VAN DE ZAJH.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 1