VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Prachtige tewaterlating van de „Willem Ruys"
Sjahrir bevrijdt en terug naar Batavia
De Parijsche conferentie
Dinsdag
2 J«li 1946
2e JAARGANG
NUMMER 502
Alg. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Adinin.: Goes, Beestenmarkt 2 Tel. 2163. Gironummer 4A93&J
Nederlandsch West-lndië
Het Koninkrijk der Neder
landen bestaat volgens de
plannen binnenkort uit vier
onderscheiden deelen, die zelf
standig zijn wat het binnen-
landsch bestuur betreft, doch
wier gemeenschappelijke be
langen zullen worden behar
tigd door een centraal lichaam,
waarin alle vier stem zullen
hebben. Deze vier deelen zul
len, naar men weet, zgn Ne
derland zelf, Indonesië, Suri
name en Curaqao.
Suriname en Curaqao zyn
thans gezamenlijk Ned, West-
lndië.
Terwijl Suriname, gelijk be
kend is, aan de Noordkust van
Z.-Amerika is geleden tusschen
Britsch- en Pransch Guyana, is
het gouvernement Curaqao sa
mengesteld uit zes gedeelten,
die alle in de Caraïbische Zee
zyn gelegen, ten Noorden van
Venezuela. Het zijn de eilan
den Curaqao, Bonaire, Aruba,
Saba, Sint Eustatius en de
helft van het eiland St. Maar
ten, waarvan de andere helft
bjj Frankrijk behoort.
Nu de plannen omtrent den
toekomstigen status van Indo
nesië spoedig werkelijkheid
zullen kunnen worden, is het
niet verwonderlijk, dat ook W.
Indië zijn stem laat hooren
omtrent de uitvoering dier
plannen ten opzichte van ons
Amerilcaansch gebiedsdeel.
Naar men gelezen ineft zijn
onlangs deputaties van deze
streken naar Nederland geko
men, om hun speciale wen-
schen naar voren te brengen.
Ook in Zeeland zijn ze ge
weest. en hebben daar, zooals
onze lezers weten, o.a. met on
zen verslaggever een gesprek
gehad. Ten slotte zijn ze ook
bij de Koningin toegelaten, en
ze hebben daar een memoran
dum achtergelaten, waarvan
de hoofdinhoud sindsdien be
kend is geworden. Wij willen
daaruit enkele dingen iets na
der bezien.
De wenscben van Suriname
In hoeverre de deputatie die
voor Suriname opkwam daar
toe officieele bevoegdheid had.
is ons niet nader duidelijk ge
worden. In elk geval is hun ge
zag nog niet weersproken door
een stem uit hun vaderland.
Hun memorandum vraagt
voor Suriname onder meir het
volgende:
Om tegemoet te komen aan
het verlangen naar grootere
zelfstandigheid, vraagt men
reeds thans wijzigingen in het
staatsbestuur. Men vraagt het
kiesrecht voor alle burgers bo
ven den leeftijd van 21 jaar.
Er zou een burgerschap van
Suriname moeten worden in
gesteld. De Staten van Suri
name zullen bestaan uit 21 le
den. Tot lid der Staten kan
men worden verkozen als men
den 25-jarigen leeftijd heeft
bereikt. De Staten maken een
drietal op, waaruit door de
regeering van het Koninkrijk
de Gouverneur zal worden ge
kozen. Met de hoofden van de
departementen oefent de gou
verneur de regeering uit. Sta
ten en Gouverneur te zamen
hebben de wetgevende macht.
De wenscben van Curaqao
Deze zijn nog niet in vol
doende mate bekend.
Want de delegatie die hier
in Nederland kwam wordt van
uit Curaqao gedésavoueerd
In het voornaamste dagblad
van dit gouvernement „Ami-
Vlissingen
Richt U steeds naar uw eind-
VUSSIHGEN IN FEESTROES
Het water spoelde over de kaden waarbij de
menschen tot aan bet middel nat werden
DE wachtenden werden gisterenmiddag wel bgzonder op
de proef gesteld. Was de stapelloop aanvankelijk be
paald om circa 2 uur, het werd 4 uur eer Mevrouw
Ruys-van Houten het bijltje tweemaal liet neerdalen en het
schip doopte met de naam van haar overleden echtgenoot
den heer Willem Ruys, en in korte woorden de hoop uit
sprak, dat de naam van den gefusilleerden directeur in dit
schip nog lang mag blijven voortleven.
Omstreeks 2 uur zou het schip
eerst van de helling loopen. Al
gauw zagen we echter in dat öit
niet mogelijk zou zijn. Nog volop
waren de werklieden onder liet
schip «bezig met het „keggen ram
men", het wegslaan van de laat
ste steunen. De twee muziekkorp
sen die op de werf aanwezig wa
ren. hielden den moed erin door
het." spelen van pittige marschen.
Rondom de 214, die nog de 214
was, had zich op de werf een
enorme menigte verzameld, die
alles vulde vanaf den begansn
grond tot hoog in de kranen.
Viissingen was in feestroes. Op
school werden de kinderen ge-
tracteerd terwijl zij 's middags
he* heugelijk feit op allerlei plaat
sen bijwoonden. Vanaf de 214 kon
men voor het laatst genieten van
het panorama dat zich onder het
hoog boven alles uitstekende
schip ontrolde. Geen Vlissingei
was thuis gebleven, op alle daken
vanwaar men maar iets van het
Prol. Schrieke in Cassatie
De Bijzondere Raad van Cas
satie behandelde gisteren de
zaak tegen den oud-secretaris
generaal van het departement
van Justitie, Prof. Mr. J. J.
Schrieke, die wegens hulpver
leening aan den vijand door het
Bijzonder Gerechtshof te Den
Haag is ter dood veroordeeld.
De president. Mr. van Brakel,
stelde o.m. aan requirant de
vraag hoe hij een dergelijke
functie had kunnen aanvaarden
waarop verdachte aanvoerde,
dat hij wel bezwaren gemaakt
had, maar dat hij ten slotte toe
stemde om gelegenheid te heb
ben, veel te redden en in goede
banen te leiden. Req. ontkende
hoofd van het departement te
zijn geweest. Zijn chef was de
secretaris-generaal Dr. Wimmer
en zelf had hij maar een uit
voerende functie.
goe di Curaqao" werd bezwaar
gemaakt tegen de zijns inziens
eenzijdige samenstelling van
deze afvaardiging. Van uit de
verte kunnen wij dit moeilijk
beoordeelen. Doch zeker is wel
dat de toekomstige regeering
niet over één nacht ijs zal gaan
n behoorlijk onderzoek
zal instellen.
In elk geval wordt door de
huidige delegatie een enkele
wensch vast naar voren ge
bracht, die zeker de overwe
ging verdient
Het bestuur van Curaqao
berust volgens deze memorie
op verouderde koloniale begin
selen, en is nog heden auto
cratisch, waardoor een demo
cratische structuur onmogelijk
wordt. Daarom dienen reeds
thans wijzigingen daarin te
worden aangebracht, opdat aan
het huidige bestuur een einde
kan worden gemaakt.
Tenslotte spreekt de petitie
den wensch uit, dat er op voor
dracht van de Staten van Cu
raqao Curaqaosche adviseurs
bij de Nederiandsche regeering
zullen worden benoemd.
Alles in ons Koninkrijk ge
raakt in beweging!
Daten onze regeerders de
teekenen der tijden verstaan.
Red.
schip kon zien, zaten menschen.
De Aagje Dekenstraat en de Bou
levard stonden eveneens vol met
menschen. Boven dit alles uit
stak de 214 met zijn fier in de
wind wapperende vlaggen, één
van de „Rotterdamsche Loyd" er
de andere van de Mij. „De Schel
de".
Op de tribunes was een groot
aantal genoodigden opgesteld w.o.
we onder meer opmerkten oud-mi
nister J. J. C. van Dijk, president
commissaris van „De Schelde" Mr.
G. J. Lycklema Nijenholt, pres.
commissaris van de „Rotterdam
sche Loyd"; de Commissaris der
Koningin in de Provincie Zeeland
Jhr, J. W. Quarles van Ufford;
Burgemeester .Oud van Rotter
dam; burgemeester Kolff; vice-
admiraal Vos; de heeren Berts en
Dr Banier; de heer Ooievaar, se
cretaris-generaal van het Dep. v.
Scheepvaart.
Even voor vieren werden met
tan en macht de laatste blokken
weggeslagen. Een minuut over
vier, nadat Mevr. Ruys de laatste
beletselen had weggenomen er
het-schip doopte, kwam er bewe
ging in de kolos' en onze verslag
gever, die zijn eerste reis met een
oceaanreus maakte, zag geleide
lijk sneller de tribunes wegglij
den onder daverend gejuich van
de menigte en het fluiten van de
sleepbooten gleed de 214, nu de
„Willem Ruys" op schitterende
wijze in zijn element. Het water,
dat in het dok reeds zeer hoog
stond, steeg tot ver over de ka
den en de menschen die, ondanks
de vele waarschuwingen, toch wa
ren blijven staan, kwamen op
verschillende plaatsen tot over
hun middel in het water. Sommi
gen spoelden finaal weg, waarbij
eer man in het kleine droogdok
var „De Schelde" terecht kwam
en weggedragen moest worden
Heel veel menschen probeerden
te vluchten voor het aanstormen
de water, wat velen niet gelukte,
die dan ook op zijn allerminst
eer paar natte voeten kregen
Diep drong de achtersteven in
het rietbed dat reeds losknapte
eer het schip het bereikte. Van
uit geheel Walcheren had men,
wanneer men gekeken had. het
schip kunnen weg zien glijden. Uit
het stadsbeeld van Viissingen ver
dween iets wat er mee samenge
groeid was en de leege plaats zal
eerst onwennig aandoen.
Na de te water lating sprak
oud-minister Dr. J. J. C. v. Dijk
over de historie van het schip en
bracht hulde aan directie en per
soneel van de Mij. „De Schelde",
die gezorgd hebben, dat geen
Duitsche handen het schip aan
raakten. Dr, v. Dijk memoreerde
den overleden directeur naar wien
het schip genoemd is. Onderwijl
bood de spreker Mevr. Ruys bloe
men aan. waarvoor deze dank
bracht.
Hierna sprak nog de pres. com
missaris van de Loyd, mr. G. J.
Lycklema over de bezielende fi
guur van wijlen den heer Ruys,
onder wiens krachtige leiding dit
schip gebouwd werd, en die als
gijzelaar gevangen genomen, door
de Duitschers gefusilleerd werd.
Spreker bracht hulde aan de di
rectie, die het schip bewaard had
den voor de Duitschers, waarvoor
een der directeuren zelfs nog ge
vangen gezeten had. Na deze rede
voeringen was de plechtigheid af
geloopen.
De bevolking zette evenwel de
feestvreugde voort in de stad,
waar tot laat in den avond de
muziek speelde en muzikale rond
wandelingen gemaakt werden.
Het was een onvergetelijke dag
voor de Vlissingers.
ER KOMT WEER HARING
Van de haringvisscherij kwa
men in Scheveningen binnen de
motorloggers Sch. 310 met 34
last Sch. 261 met 35 last; Sch.
16 met 31 last; Sch. 195 met 34
last: Sch. 30 met 30 last; Sch.
169 met 31 last; Sch. 274 met 23
last en de Sch, 233 met 23 last
haring
HET KABINET GEREED
Naar wij vernemen, hebben
de enderhandelingen, welke
de kabinetsformateur, Dr.
L. J. M. Beel heeft gevoerd,
tot een succesvol resultaat
geleid. De samenstelling
van het nieuwe kabinet zal
heden door den R.V.D. wor
den bekend gemaakt.
DE STAKINGEN IN BEIGIE
De toestand in het gebied van
Luik schijnt slechter te worden.
Het personeel van de waren
huizen en van de Union Coö
peratieve is eveneens in sta
king gegaan. De voedselvoor
ziening is echter verzekerd.
Bu itenvervolgingsteJImg
Politieke Delinquenten
Mr. J. D. van den Berg van
het directoraat generaal van de
bijzondere rechtspleging zal
Woensdag 3 Juli, 's avonds om
7.15 uur, voor de zender Hilver
sum II spreken over het onder
werp: „De buitenvervolging-
stelling van Politieke Delinquen
Neaerlandsch Indie
.Gisteravond keerde Sjahrir om
17 uur 45 min. Bataviaschen tijd
uit Soerakarta in een vliegtuig
van de Rawpi naar Batavia te
rug. Met een blijden glimlach
stapte Sjahrir uit een Dakota
van de Rawpi op het vliegveld
bij Batavia. Hü zag er goed,
doch vermoeid uit. HÜ verklaar
de, dat hem noch den anderen
geweld was aangedaan. Sjahrir
zal een persconferentie houden.
Op het vliegveld (Kemajoran)
heeft Sjahrir in een zeer kort on
derhoud verklaard, dat „dwaze
jongelieden, opgestookt door een
onverantwoordelijke bende mis
dadigers met of zonder politieke
achtergrond, verantwoordelijk wa
ren voor de ontvoering". Vele In
donesiërs waren bij Sjahrir's aan
komst tegenwoordig.
Besprekingen over de overdracht
van de buitengewesten aan
de Nederlanders
WU vernemen uit betrouwbare
bron, dat tusschen de Nederlan
ders en de Britten besprekingen
gevoerd worden, die ten doel
hebben een groot gedeelte van
de Buitengewesten van Neder-
laudscli-Indië aan het geallieerd
opperbevel te onttrekken. Deze
stap zou in overeenstemming
zijn met de Malino-conferentie,
die in het midden van deze
maand een aanvang zal nemen.
De gebieden zullen aan het Ne
derlandsch opperbevel worden
teruggegeven. De bron voegt er
Gisteren zijn door de ministers
der Groote Vier de kwesties der
Italiaansche koloniën en de bijeen
roeping van de Europeesche vre
desconferentie behandeld.
Basis van de bespreking over
Triëst was het voorstel van Bi-
dault tot het internationaliseeren
van Triëst voor den tijd van 10
jaar, onder een 6-jarig toezient
van een commissie van de Groote
Vier, Italië en Joego-Slavië.
Bevin heeft het laatste stand
punt van het Engelsche kabinet
inzake het 1-jarig interimbestuur
over de Italiaansche koloniën ont
vangen. Nadien zou een perma
nente regeling worden getroffen.
Vroeger heeft Bevin een Britsch
militair bestuur in deze gebieden
voorgestaan, terwijl Molotof een
adviescommissie van de Groote
Vier op het oog had.
Byrnes heeft gisteren opnieuw
gevraagd om de algemeene Euro
peesche vredesconferentie op 20
Juli bijeen te roepen. Molotof was
Zaterdag van meening, dat deze
diende te worden uitgesteld, tot
de Groote Vier in grootere mate
tot overeenstemming zouden zijn
gekomen. Molotof zou over deze
kwestie binnen eenige dagen ant
woord geven, doch het is niet be
kend. of hij zulks reeds deed.
Molotof is gisteravond accoord
gegaan met de voorstellen van B'
dault over een tienjarige interna-
tionaliseering van Triëst onder ge
mengd toezicht als basis voor ver
dere onderhandelingen, zij het
dan voorzien van een Russisch
amendement. Besloten werd de
kwestie verder te bestudeeren en
er hedenavond om twee uur
verder over te beraadslagen.
De Italiaansche koloniën, de vre
desconferentie en Duitschland
staan steeds op de agenda.
Gasperi, premier van Italië heeft
verzocht gehoord te worden, v
dat een besluit over Triëst wordt
genomen.
Het voorstel van Bidault heeft
SJAHRIR cu. BEVRIJD
Uit officieele bron -wordt ver
nomen, dat Sjahrir, Dsrma-
wan, Soemitro en Soedibio
gistermorgen om 4 uur 30
door een kleine eenheid
van de T.R.I. te Soera
karta zjjn bevrijd. Er zijn nog
geen %'erdere bijzonderheden
bekend.
De republikeiuscbe regeering
te Djogjakarta heeft in een
telegram aan de Indonesische
autoriteiten te Batavia offici
eel bevestigd, dat Sjahrir „in
goede gezondheid" is gearri
veerd.
aan toe, dat er nog geen over
eenkomst is gesloten, maar men
is thans bezig met het regelen
van de laatste bijzonderheden.
Koolhoven overleden
Gisterochtend om 6 uur is de
bekende vliegtuigconstructeur
en directeur van de N.V. Kool
hoven vliegtuigen, Sytse Fre
derick Willem Koolhoven (zich
noemende en schrijvende Frits
Koolhoven) ten gevolge van een
hersenbloeding in de Maria-
stichting te Haarlem overleden.
Bij het verlaten van het Luxem
bourg te Parus hebben afgevaar
digden te kennen gegeven, dat
het grootste deel van de verga
dering gewüü was geweest aan
bespreking van de kwestie-
Triest en de Italiaansch-Joego-
Slavische grens. Er werd nog
geen overeenstemming bereikt.
HET WEER
Op sommige plaatsen ochtend
mist of nevel. Afnemende be
wolking. Droog, in den namid
dag vrij warm.
Zon onder 21.03, op 4,25
Maan op 8.06, onder 23.42.
Eerste Kwartier: 6 Juli.
