Él VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Reactie op tegenvoorstellen te
Batavia
Speer doet onthullingen
Maandag
24 juni 1946
2e JAARGANG
NUMMER 495
Alg Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2 Tel. 2163. Gironummer 410357
Het Heilige Land
Zoo heet van ouds de land
streek waar Jezus op aarde
heeft vertoefd, waar het volk
heeft geleefd, waaruit Hij ge
boren werd, en waar tallooze
namen en ruïnes herinneren
aan het Bijbelboek, dat ons
de geschiedenis van dit volk
en de geschiedenis van Jezus
Christus in Zijn omwandeling
op aarde voor oogen stelt. Wij
zien er Abraham wandelen, wij
zien er den grooten koning
David, wg zien er Jozef en
Maria optrekken naar Bethle
hem, wij zien er den gekruisig
den Heiland, die de Heiland
der wereld is geworden.
En steeds trekt het hart der
Christenheid in eerbiedig her
denken naar deze gewijde stre
ken. Steeds ziet het volk van
Israël in weemoedig verlangen
uit naar een terugkeer naar 't
oude vaderland.
Maar wat is Palestina thans?
Een grootendeels Arabisch
land, waar de Mohammedaan-
sche godsdienst de leidende re
ligie is. Zelfs op de van ouds
voor Jood en Christen heilige
plaatsen staat de moskee, als
een teeken, dat daar Allah
wordt aangebeden. En de
Christelijke nederzettingen zijn
luttel, de Joodsche gemeen
schap was tot voor kort een
kleine minderheid.
Dit is langzaam aan veran
derd.
Onder Britsche leiding, die
van den Volkenbond na den
vorigen wereldoorlog het man
daat over PalesMna had ont
vangen, nadat het op de Tur
ken veroverd was, hebben de
Joden gelegenheid gekregen
zich weder in Palestina te ves
tigen, naar de belofté van Bal
four, dat zij daar een nieuw te
huis zouden vinden.
En nu zijn ze er, in steeds
grooter getale. En ze hebben
veel grondgebied in cultuur ge
bracht, en veel instellingen ge
schapen van socialen en weten-
schappelijken aard. De toestroo
ming van nieuwe Israëlieten
moest worden beperkt, omdat
het heele land in handen van
de Joden dreigde te komen,
terwijl de meerderheid der bevol
king, die uit Arabieren bestond
en nog bestaat, steeds meer in
een noodpositie dreigde te ge
raken, en steeds feller protes
teerde tegen dien toevloed van
.vreemdelingen"
Engeland geraakte tusschen
twee vuren.
Nu staan de partijen fel te
genover elkander. Beide zijn
gewapend. Beiden keeren zich
tegen den bezetter, die in hun
oogen hun onrecht doet. Sa-
botage-daden, moorden en ont
voeringen zijn aan de orde van
den dag. Hoe redt Engeland
er zich uit?
De geheele Arabische Liga
stelt zich aan de zijde van de
Palestijnsche Arabieren, wier
opperhoofd juist uit Frankrijk
is ontsnapt, en zich bij hen ge
voegd heeft. De Moefti is po
pulair als weinigen in dit Ara
bische land.
De Joden worden rebelsch
en keeren zich tegen de Brit
ten die zij trouwbreuk verwij
ten.
Een Britsch-Amerikaansche
Commissie heeft het voorstel
gedaan, onmiddellijk 100.000
Joden in Palestina toe te laten,
die thans in Europa geen wo
ning meer kunnen vinden.
Maar Engeland durft niet te
besluiten dit uit te voeren.
Hoe kom hier een oplossing?
Of wordt het een burgeroor-
Genoemd ontwerp hield in. dat
in de toekomst een Indonesische
republiek gevormd zou worden
als onderdeel van den Indonesi-
schen federatieven vrijstaat bin
nen het kader van het Koninkrijk.
Nu doelt men op een Indonesi-
schen vrijstaat met weglating
var. de federatieve constructie
welke een bondgenootschap met
Nederland zou sluiten.
Ofschoon Nederlandsche kringen
zich den ernst van dit verscnil-
punt bewust zijn, zien zij toch de
mogelijkheid en wenschelijkheid
van verder overleg en besprekin
gen met de republikeinen in. Ge
noemde kringen zijn van meening
dat de goede resultaten van deze
besprekingen in geen geval bij
voorbaat uitgesloten of in twijfel
getrokken moeten worden.
Volgens betrouwbare mededee-
lingen heeft, na de overhandiging
van de tegenvoorstellen, inder
daad een inleidend semi-officieel
contact plaats gehad tusschen de
beide partijen. Dezelfde bron
deelt mede, dat men kan aanne
men, dat in de eerstkomende da
ger. dit semi-officieel contact ver
nieuwd zal worden.
Het optreden der Britten
„Ik heb vernomen, dat de groo
ts stroom der gerepatrieerenden
bittere gevoelens jegens de Brit
ten naar Nederland medebrengen
Dit is te betreuren, omdat het te
wijten is aan onvoldoende bekend
Neaerlandsch Indie
BEVOEGDE Nederlandsche kringen te Batavia deelen de
meening, welke uitgedrukt is in het communiqué van
den Regeeringsvoorlichtingsdienst te Den Haag, vol
gens welke de laatste Indonesische tegenvoorstellen een stap
terug zq'n, vergeleken met het ontwerp, dat werd overge
legd by het laatste verblyf van Dr. van Mook in Nederland.
S.D-politiec'nef te Hannover
Naar de Britsche bestuurs
commissie in Duitschland be
kend maakt, is de chef der po
litie te Hannover, Schulte, die
onlangs door de Britsche auto
riteiten gearresteerd is, tijdens
de bezetting lid geweest van
den Sicherheitsdienst in Neder
land. Toen het militair gezag
den man benoemde was het niet
is alVzet zoodra er voldoende
van dit feit op de hoogte. Hij
getuigenverklaringen beschik
baar waren.
log, gepaard gaande aan een
opstand tegen het Britsche ge
zag?
Wellicht dat uit Amerika
het verlosende woord zal ko
men.
De Amerikaansche senator
Edwin Johnson, vooraanstaand
lid van de Militaire Senaats
commissie, heeft er op aange
drongen, dat Engeland zijn
mandaat zou afstaan aan de
Vereenigde Staten. Dit mach
tige land zou niet aarzelen, zei-
de hij, om terstond uitvoering
te geven aan het besluit der
bovengenoemde commissie tot
het direct toelaten van 100.000
Joden. En tevens zou Amerika
het aandurven, de door Bal
four gegeven belofte te hono-
reeren nu, naar hij zeide,
Engeland die belofte trouwe
loos had gebreken en Pales
tina werkelijk maken tot een
Nationaal Tehuis voor de ver
volgde Israëlieten in de ge
heele wereld.
Hiermee komt hij in het ge
vlei van het Joodsche Bureau
voor Palestina, dat heeft ver
klaard: ,,De eenig juiste, prak
tische en duurzame oplossing
van het dubbele probleem van
Palestina en het Joodsche volk
is de vestiging van Palestina
als Joodsche staat.
Maar wat moet er dan met
de Arabieren gebeuren, die er
ook al honderden jaren wo
nen? Red.
heid met en te weinig begrip van
de uiterst moeilijke taak van de
Britten op Java", aldus heeft
Wing Commander Thomas Stuart
Tuil van de R.A.F. in een inter
view met een redacteur van A. N.
P. verklaard. Tuil is onlangs uit
Java teruggekeerd en vertoeft
thans in Nederland om zijn Neder
landsche aanstaande echtgenoote
te bezoeken.
Hij is zeer goed geinformeerd
met betrekking tot de moeilijkhe
den op Java, van het eerst begin
af, daar hij een van de eerste ge
allieerde vertegenwoordigers is
geweest, die na de capitulatie van
Japan op Java zijn geland. Op 1
September is hij, met slechts 9
man, per valscherm op Midden-.
Java neergelaten. Zij bevonden,
plotseling, dat er te zorgen was
voor de voeding en de bescher
ming van ongeveer 12.000 Europea
nen. „Toen ik landde", aldus Tuil,
waren er teekenen van een vree-
sehjke politieke opwinding en ik
zag. dat het moeilijk zou zijn er
goed door heen te komen. Overal
waren jongelieden aan het mar-
cheeren en vele Indonesiërs droe
gen de rood-witte kleuren van de
nationalistische beweging.
Aan Nederlanders, die vragen,
waarom Groot-Brittannië niet met
een sterke strijdmacht op Java is
gekomen en op het geheele eiland
de orde heeft hersteld, wil Wing
commander Tuil in herinnering
brengen, dat de Britsche strijd
krachten de stipte instructies had
der- om een zoo neutraal mogelijk
ke houding aan te nemen. En ver
der, indien de Britten hadden ge
tracht „de orde te herstellen",
zouden de Indonesiërs de Neder
landers, die in het binnenrand als
gijzelaars werden vastgehouden,
hebben gedood. En tenslotte, dooi
de plotselinge ineenstorting van
Japan, waren er niet voldoende
troepen beschikbaar om de pacifi
catie van zulk een enorm gebied,
als toen moest worden bezet, door
te voeren.
Tenslotte wees Tuil er nog op,
dat de geallieerde teams tusschen
October en December 1945 zorg
hebben gedragen voor de evacua
tie uit het binnenland van onge
veer 14.000 personen; in December
kwamen daar nog 11.000 bij.
Onderzoek naar dood van
Britsche soldaat
Men heeft een onderzoek inge
steld naar den dood van een
Britsch soldaat, die in Batavia in
de nabijheid van het Paleis van
den luit.-Gouverneur-Generaal,
Dr. van Mook, in zijn hart is ge
schoten.
Tijdens het lossen van het schot
wtiren verschillende gewapende
schildwachten en Nederlandsche
soldaten in de nabijheid.
De export van Bali
Tijdens de maand Mei heeft Bali
1031 ton rubber naar Amerika ge
ëxporteerd ter waarde van 800.000
Ned. Ind. guldens. Verder 266 ton
kokosnootolie, 99 ton Sojaboonen.
61 ton fruit, 20 ton eieren, 15 ton
varkensvet naar Semarang, 115
koeien en 475 varkens naar Soera
baja. De totale invoer bedroeg
774 ton.
Prins Bernhard bezoekt Ned.
troepen in Engeland
Het bezoek dat Prins Bern
hard Zaterdag aan het hoofd
kwartier der Nederlandsche
troepen in Engeland bracht,
heeft bijna twee uur geduurd.
De Prins maakte onder leiding
van den commandant, generaal-
majoor D. van Voorst Evekink
een rondgang langs de verschil
lende afdeelingen en daarbij
werden de Engelsche officieren
van de Britsche militaire mis
sie, die bij het hoofdkwartier
zijn gedetacheerd, alsmede de
Nede1 >mdsche afdeelingschefs
aan hem voorgesteld. Van het
hoofdkwartier begaf de Prins
zich naar de kazerne aan de
Westbournestreet, waar de Ne
derlandsche troepen, die tot het
detachement van het hoofd
kwartier behooren, stonden op
gesteld.
De Prins betuigde zijn groote
tevredenheid over de militaire
organisatie.
Bij de voortzetting van zijn
inspectietocht zal Prins Bern-
hard vergezeld worden door den
minister van defensie mr. J
Meynen, die Zondag per vlieg
tuig te Londen aankwam.
Onderhandelingen in
Britsch-Indie in impasse
Naar het schijnt zijn de on
derhandelingen van de Congres
partij met den onderkoning
vastgeloopen. Het antwoord van
den onderkoning op den brief
van de Moslem Liga wordt in
kringen van de congrespartij ge
zien als een belemmering voor
het congres om de voorstellen
van de Britsche kabinetsmissie
voor een voorloopige Britsch-In-
dische regeering te aanvaarden.
Men zal echter een definitieve
beslissing over deze aangelegen
heid uitstellen tot Pandit Neh-
roe te New Delhi is aangeko
men, zijn meening aan het be
stuur der partij kenbaar zal heb
ben gemaaKt.
1 Mei 30 Augustus
Ten bate van oorlogsslachtoffers
en ter voorziening in óorfogsnooden
EEN DAAD!:
Frankeer als regel
met een Nationale Hulpzegel.
De inflatie in Hongarije
De inflatie in Hongarije ver
loopt zoo fantastisch snel, dat
de drukkers van bankbiljetten
niet meer aan den vraag kun
nen voldoen. De prijzen op de
zwarte markt stijgen met 100
150 pet. per uur.
De regeering heeft toegezegd,
tegen 1 Augustus te beginnen
met stabilisatie.
Hulpzegelcampagne
ten bate van de Oorlogsslacht
offers en ter voorziening in de
Oorlogsnooden
Ter gelegenheid van de eer
ste herdenking onzer ge
lukkig herwonnen Vrijheid
heeft het Hoofdbestuur der P.
T. T. een te loven vorm gege
ven aan het denkbeeld het ge
heele Nederlandsche volk uit
vrijen wil de helpende hand te
laten bieden aan de door den
onbarmhartigen oorlog getrof
fenen.
De P. T. T. geeft een ieder
de gelegenheid van 1 Mei tot
en met 30 Augustus de postze
gels van haar serie Nationale
Hulpzegels te koopen.
De ministers van Binnen-
landsche Zaken; Onderwijs,
Kunsten, en Wetenschappen,
alsmede van Sociale Zaken
hebben bepaald, dat de toeslag
opbrengst der zegels ten bate
is van de oorlogsslachtoffers
ë»i ter voorziening in de ooi*-
logsnooden.
Aan particulier initiatief is
het organiseeren van den ver
koop overgelaten. Vandaar de
geboorte van het Landelijk Bu
reau Nationale Hulpzegel, ge
westelijke en plaatselijke werk
commissies, die als taak heb
ben den verkoop dezer zegels
te bevorderen.
TIJDENS de tornado in Z.-
Ontario en Michigan werd het
stadje Ojibway geheel wegge-
zwaar geteisterd. Honderden
vaagd. Ook Windsor werd
zijn gewond, duizenden dakloos.
Het aantal dooden bedraagt
thans 20.
Neurenberg
Uit de duisterste jaren van het Rijk
IACKSON gewaagde van een
nazi-experiment, waarbij 20.000
Joden „zonder de moeite van
doodschieten, verbranden of
vergassen" in een dorp buiten bet
concentratiekamp van Auschwi'z
vernietigd werden.
Hierbij werden zij op zoo
danige manier vernietigd, dat er
geen spoor werd nagelaten, zoo
zeide Jackson. Speer verklaarde
niets van het experiment 'e we
ten. „Indien wij een dergelijk wa
pen bezeten hadden, zou ik er van
geweten hebben," zeide Speer.
Jackson vroeg daarop: „De Duit-
sche berichten over een nieuw ge
heim wapen waren dus sterk over
dreven, teneinde het Duitsche
volk in den oorlog te houden?'
Speer: ,.dat was het geval in de
eindphasen van den oorlog. Drie
Duitsche fabrieken werkten tot
eind 1944 op volle kracht aan de
productie van 2 nieuwe gifgassen,
waartegen geen gasmasker be
stand zou zijn geweest." Speer zei
de, dat er proeven mede gedaan
waren, waarbij een „verschrikke
lijke uitwerking" werd geconsta
teerd.
Gasooriog"
„In den hersfst van 1944", aldus
Speer, „wilden Goebbels en Ley
den oorlog „coute que coute
Voortzetten, terwijl zij het ge
bmik van de twee nieuwe gassen
bespraken. In October 1344 heb ik
er bij Hitier op aangedrongen de.
vervaardiging van het gas stop te
zetten, omdat eenige zijner be
standdeel en voor de vliegtuigpro
ductie noodig waren. Hitler stond
er echter op, dat de productie van
gas voortgezet werd. Ik wist ds
productie echter te besnoeien, ln
militaire kringen was men gekant
tegen den gifgasoorlog, die zij als
„waanzinnig" beschouwden. Zij
wisten immers dat door de geal
lieerde overmacht in de lucht tie
Duitsche steden het ergst te tij
den zouden hebben. Duitschland
was een of twee jaar achter in de
onderzoekingen op het gebied der
atoomenergie. Er werden experi
menten ondernomen, maar 2 vo ir
aanstaande experts zijn naar Ame
rika gegaan. Wij hadden het niet
ver gebracht en veel van tegen
slagen te lijden."
Speer zeide voorts, dat hij het
Hitier kwalijk nam, honderden
V-2's naar Engeland afgeschoten
te hebben, toen de oorlog verlo
ren was. De vervaardiging was
kostbaar en in verhouding tot da
uitwerking der raketten niet ge
rechtvaardigd." Voor iedere ra
ket zou men een jager hebben
kunnen vervaardigen", aldus
Speer.
HET WEER
Zacht weer met afwisseling
van zonneschijn en wolkenvel
den. Geen regen van beteeke-
nis. Zwakke tot matige wind,
In de Noordelijke provincies
tusschen Noord en West. in
deoverige deelen des lands
eest uit noordelijke richting.