FRANZ WERFEL
HOORT NAAR MIJNE STEM
Damrubrïek
Vlucht
UIT DUITSCHLAND
„DE MAGNEET"
'T MODEHUIS
Letterkundige Rubriek
De wereldbibliotheek bracht
ons ^rnet Pinkster den omvang
rijken roman: „Höret die Stim-
me" (oorspronkelijk versche
nen in 1937) van den Joodsch-
Oostenrrjkschen schrijver
Fr-anz Werf el (18901945) in
een uitstekende vertaling van
H. J. Smeding.
Werfel heeft zelf van dit
boek gezegd: „Ik geloof deze
keer alles gegeven te hebben
waarvan mijn ziel is vervuld
en alles wat ik te zeggen heb".
Inderdaad hebben wij hier
voor ons een geniaal werk,
waarin „het edelste van den
Joodschen geest gegeven is:
het vermogen om te dulden,
dat met een nobelen trots ge
paard gaat en daardoor nooit
ontaard in karakterloosheid,
dat met grandioze doodsver
achting samengaat en daar
door tot echte heroiek wordt
(Smeding in de Nieuwe Ploeg)
Werfpl's voornaamste betee-
kenis ligt in zijn romans, hoe
wel hg ook met zijn drama's
grooten opgang heeft gemaakt.
Van deze romans is: „Hoort
naar mijne stem" wel de rijp
ste en schoonste. De inkleeding
van dezen roman is heel origi
neel, hoev/el door Werfel zelf
in zgn Barbara reeds eerder
gebruikt: de geheele roman
van 693 bladzijden speelt zich
af in weinige uren.
Aan de Doode Zee zit op een
hotelterras een klein gezel
schap te spreken over de sen
satie van het „déjè, vu", het
gevoel, iets al eens eerder te
hebben beleefd. Een schrijver,
Jeeves, die aan epileptische
aanvallen lijdt en dit gevoel
maar al te goed en pijnlqk
kent, neemt niet deel aan het
gesprek, daar hg kampt'tegen
een nieuwen, opkomenden aan
val van zijn kwaal. Het gezel
schap begeeft zich naar Jeru
zalem en steeds sterker voelt
Jeeves het noodlot naderen, dat
hem overvallen zal. Maar als
om zichzelf te dwingen het af
schuwelijke te overwinnen,
noodigt hij een journaliste van
het gezelschap uit, met hem
het tempelplein van de heilige
stad te gaan bezichtigen. Juist
als zij de tempelruïne betre
den, en Jeeves met hortende,
afgebroken woorden een en an
der aan zijn vriendin probeert
uit te leggen, overkomt de aan
val hem.
Met alle energie brengt hg
zijn polshorloge vlak voor zijn
oogen en ziet op de seconde
af, hoe laat het is. Dan is hij
weg, maar ziet. hij valt niet.
Op dit oogenblik begint de
eigenlijke roman, die het leven
van den profeet Jeremia in de
oude wereld van het Israël der
koningen tot onderwerp heeft.
Heel deze verplaatsing, dit
droomleven, speelt zich af in
één enkele seconde.
Wanneer Jeeves van zijn
korte duizeling bijkomt, ziet
hg, dat het nog even laat is,
en de stem van zijn vriendin
vraagt bezorgd: „Waarom kijk
je toch zo op je horloge?"
En Jeeves, die de laatste tg-
den niet meer had kunnen wer
ken, ontwaakt tot nieuw leven.
De kleur stijgt weer in zgn
gelaat, hij zet den bril op, dien
hg uit angst hem te breken
g zgn val, had afgenomen, en
hg voelt, dat hij nu weer zal
kunnen werken, weer opnieuw
zal kunnen beginnen
Tot zooverre de omlijsting.
De eigenlijke roman, het le
ven van den profeet Jeremina,
is te uitgebreid en te gedetail
leerd, om in een korte beschou
wing besproken te worden. Dit
geniale verhaal, waarvoor ja
renlange studiën over de oud
testamentische verhoudingen
noodig zijn geweest, is van
zoo'n grootsche visie en mee
slepende suggestie, als wij in
weinige romans, in de oude
wereld spelend, aantreffen.
Bijna alle personen zgn met
onvergetelijken toets geschil
derd. Beter is het, als proeve
van den meesterlijken vertel
trant, een bladzjj aan te ha
len, zooals deze, waar koning
Jo8ia, doodelijk gewond na den
slag bij Megiddo, met inspan
ning van zijn laatste krachten
zich op den hoogen Davids-
troon laat binden, om zijn zoon
Jaochas, een slappeling, nog
te rechter tijd tot zijn opvolger
te doen kiezen:
„Met schier bovenmensche-
lijke inspanning trachtte hg
zijn verstijfde handen naar zijn
voorhoofd te brengen om den
kroon van David af te doen en
deze op het hoofd van den
nieuwen koning te zetten.
Maar de kroon der koningen
van Juda gleed uit de stramme
vingers en rolde met verra
derlijke behendigheid dwars
door den muur der mannen tot
aan het andere einde der zaal.
Iemand r mg den ontheilig
den kroon 'ra, die den achter
volger tenslotte deed tuimelen.
Bleek van een zeer pijnlijken
onlust, zette de sagan, dien
men snel ontboden had, na
een vluchtige zalving de Da-
vidskroon op het logge hoofd
van Joachas, die nog steeds
niet begreep, wat er met hem
gebeurde. Aan de ziel van Jq-
sia scheen het beklemmende
voorteeken van deze mislukte
kroning echter zonder Indruk
te zijn voorbijgegaan.
Een nieuwe bovenmensche-
lijke inspanning nam hem
Van de Leestafel
Het doet ons genoegen we
derom een oude bekende onder
de vroeger ook in Zeeland veel
gelezen geïllustreerde bladen te
kunnen begroeten, n.l. het
Weekblad Panorama, uitgege
ven en gedrukt bij de N. V.
Drukkerg De Spaarnestad te
Haarlem.
Het eerste nummer na de
bevrijding, dat, volgens een
mededeeling der uitgeefster,
tengevolge van de zeer benar
de papiersituatie zoo verlaat
is, verscheen juist voor Pink
steren. Als titelplaat heeft het
een fraai, met volle zeilen uit
varend schip, geteekend door
H. Rotgangs, met opschrift:
,De Haven uit".
Het blad is van fraaie illu
straties voorzien, met duidelij
ke letter op behoorlijk papier
gedrukt en bevat zeer lezens
waardige lectuur, o.a. een in
teressant relaas van een oog
getuige van de eerste geslaag
de proefneming met de atoom
bom in de woestgn van Nieuw
Mexico.
Wij gelooven dat het blad,
dat voorloopig eens in de 14
dagen met 16 pagina's ver
schijnt, zgn weg ook in onze
provincie wel weer zal weten
te vinden.
Redactie: L. Anderson, Goes.
Onderstaande partij werd
gespeeld in het damtournooi
te Yerseke:
Wit: P. de Ruijter, Middelburg.
Zwart: J. Zuidweg, Yerseke.
1. 34—30 19—23
Meestal wordt gespeeld 2025
waarna 3024 als zeer dubi
eus wordt beschouwd. Op 32
28 inplaats van 3024 is 16
21 goed speelbaar, terwijl
Zwart op de overige antwoor
den van wit zgn spel eveneens
behoorlgk kan ontwikkelen De
tekstzet is minder sterk, daar
na 3025 Zwart reeds direct
na de twee eerste openings
zetten ge wormen spel krggt op
zijn linkervleugel.
Wit profiteert niet van deze
gelegenheid en speelt:
2. 33—28 20—25
3. 28X19 14X23
4. 31—27 25X34
5. 39X30 9—14
Met 3127 heeft Wit zich ver
klaard, n.l. Voor het klassieke
genre. Behalve het nadeel van
heel in beslag. Met vertrokken
gezicht en ontbloote tanden,
trachtte hg zich op te richten
om voor den nieuwen koning
Salomo's troon vrij te maken.
Ahikam en Jeremia vatten
hem onder zijn schouders en
tilden hem op. De razende pijn
hem zgn stem terug. Twee
maal brulde hij luid, dat de
zaal trilde. Daarna hing hg als
levenloos in de krukken der
handen, die hem steunden en
hem de troontreden afsleepten.
De ontzetting van den armen
man Joachas was echter tot
een huivering van waanzin ge
stegen, daar hg, zich nu op den
troon bevond, eenzaam, boven-
zwevend, voor een ieder uitge
stald. Hij draaide zich gemar
teld naar alle kanten, tot er
tenslotte zeer onkoninkigk uit
zgn mond klonk: „Vader, kom
toch terugDat heb ik niet
gewildIk wil het immers
nietEn met het drenzen
de snikken van een kind, sloeg
hg beide handen voor zgn
oogen.
Josia hoorde echter dit kin
derachtige jengelen niet meer,
W"nrna de ongelukkige Joa-
ch - tot afschuw van de man
nen zijn koningschap aanvaard
de. Men had in allerijl de baar,
met den stervende uit de zaal
van zgn verspeelde macht ge
dragen." W.
Het in Berlijn verschijnende
dagblad „Nacht Express" heeft
aan zgn lezers de volgende
vraag gesteld: „Zoudt gij in
dien daartoe de mogelijkheid
bestond Duitschland verlaten
Het resultaat was verrassend.
Niet minder dan 74.6 percent
antwoordde „Ja". Uit volgende
vragen bleek, dat de meeste
Duitschers een groote voorkeur
hebben voor de Vereenigde
Staten, in verband met de ma-
terieele welvaart, de hooge le
vensstandaard enhet ge
ringe gevaar van oorlogsscha
de. Een kleiner percentage
sprak zich uit voor Europee-
sche landen, in de volgorde
Engeland, Scandinavië, Zwit
serland.
Nederland, dat tijdens de
eerste jaren van den oorlog
het verlof-paradijs was voor
de „Wehrmacht", heeft in de
Duitsche droomeh afgedaan.
Voorwaardelijk buiten vervolging
gesteld
De Officieren Fiscaal bij het Bijx. Ge
rechtshof voor Zeeland hebben voorwan
dclijk buiten vervolging gesteld t
Suzanna R. Engelse. Kasteelstraat 47
Vlisslngcn en )ohanna M. Marree, R.
naalweg C 7, Wemeldinge. beiden onder
de volgende voorwaarden onder toezicht
stellen van de Stichting Toezicht Politieke
Delinquenten, verplichting om te arbeiden
en ontzetting rechten.
Laura v. Flierenburg. gehuwd met P.
van Geelen, Langcvielewcg 53 en Adrlana
J. Rlemens. gehuwd met D. J. Schrier.
Rounanschc Kade 47, beiden Middelburg,
ieder onder voorwaarden van onder toe-
zlchtstcllen van de S.T.P.D. en ontzetting
Jacob Bencder. H 127b, Lewcdorp. met
verplichting tot betaling van f 3000.— en
ontzetting rechten.
Bovendien is alle genoemde personen
dc algemcene voorwaarde opgelegd, zich'
als goed Nederlander te gedragen.
een al te vroegtijdige verkla
ring bezorgt Wit zich met de
zen zet een zwakke opstelling
der lange vleugel. Althans in
theorie
Zwarts 914 druischt tegen
alle theoretische begrippen in.
De schijven op 5, 10 en 15
moeten zoo snel mogelijk in
het spel gebracht worden. De
schijven van den driehoek 2, 3,
4, 8, 9,10 vormen in deze phase
der partij het fundament,
waarop een centrumstelling
opgebouwd moet worden.
De overige schijven zijn
voorloopig de bouwsteenen, die
hierop aangebracht kunnen
worden. Inplaats van 914
kwam hier in aanmerking 17
21, onmiddellijk gevolgd door
2126 op eiken anderen zet
dan 3731. De schijf op 23
wordt behouden door het op
brengen van 10 en 5.
6. 43—39 4—9
Voor 4339 geldt dezelfde op
merking als gegeven voor
"'—14.
7. 39—33 14—19
8. 49—43 17—21
9. 33—28 21—26
Wit kan nu dam nemen door
30—24, 28X19, 37—31, 40—34
en 44 X 4hetgeen bij verder
goed spel winst beteekent.
10. 44—39 12—17
11. 39—33 17—22
Bij den Hen zet verzuimt Wit
de winst van minstens één
schijf, nl. door 3024, 28X19,
27—21 en 32X23!
12. 28X17 11X31
13. 36X27 10—14
14. 33—28 5—10
15. 5044 7—12
16. 44—39 1—7
17. 39—33 7—11
18. 41—36 12—17
19. 30—25 17—22
Deze herhaalde afruilen met
1722 hebben slechts een goe
de ontwikkeling van Wit's lin
kervleugel ten gevolge. Beter
is b.v. 17—21.
20. 28X17 11X31
21. 36X27 19—24
22. 40—34 2—7
23. 4641 7—11
24. 41—36 14—19
25. 33—28 24—30
26. 35X24 19X39
27. 43X34 9—14
Op 13—19 volgt 28—22 (8 of
913f, 27—21 (26X28), 34—
29 (23X34) en 32X5!
28. 28X19 14X23
29. 38—33 3—9
Hoewel Wit een beperkte zet-
tenkeuze heeft, verdient b.v.
3430 aanbeveling, daar dan
de dreiging na Zwart 1319,
t.w. 3731 en 3832 nog even
gehandhaafd blijft. De tekst
zet is overigens goed.
30. 42—38 10—14
31. 47—42 14—19
32. 45—40 8—12
33. 40—35 12—17
Een blunder, met als gevolg
direct verlies (3429 en 27—
21). Een door beide spelers
verre van feilloos gespeelde
partij, waarin Wit tenslotte
van een der Vele foutzeten pro
fiteerde.
WANDELWAGENTJE
gevraagd, in goeden staat, in ruil
voor textiel. - Aanbieding, onder
no. 833 aan het bureau van dit
blad tc Goes. 05801
WIE RUILT: Twee Rijwielbui
tenbanden, 28 x \]/2 voor 26 x
\y21 - I. FLIPSE, A 244 te Wol-
phaartsdijk. 05797
KUNT U ER Nier
„ü/ruNOM£N
NETTE, VLOTTE VERTEGENWOORDIGER
GEVRAAGD
voor den verkoop van onze Gemengde Voeders
in de provincie Zeeland. Woonplaats bij voorkeur op
Zuid-Beveland. Gaarne opgave of over motorrijwiel
of auto beschikt wordt. Godsdienst, staat van dienst
en opleiding, met referenties. Leeftijd niet boven de
35 jaar. Sollicitaties met vermelding van verlangd
salaris aan Zwaardemaker's Handel en Industrie N.V.
te Zaandam. 05798
S. FLIKWEERT NIEUWEftKERK TEL.55
OOK VOOR
SPEELGOED
UW ADRES
Grote sortering in kleur- en prentenboeken.
Goed gesorteerd in galanterieën en luxe artikelen.
05760
heeft voor U de nieuwste:
CORSAGES,
KRAAGJES,
CEINTUURS,
KNOPEN (waschbaar)
05786 en andere Garneringen.
W. J. DOM1NICUS,
Korte Kerkstraat 13 GOES
STICHTING VACANTIEFONDS BOUWBEDRIJF
NED. CHRIST. BOUWVAKARBEIDERS BOND
Voor de a.s. Vacantiedagen moeten alle vcantiebons
opgeplakt worden ingeleverd bij T. GEENSE, Rij fel-
straat no. 1, te Goes, vanaf Zaterdag 29 Juni—6 Juli,
's Zaterdags vanaf 2 uur, overige dagen van 7—9 uur
's avonds. Aan hetzelfde adres bonboekjes verkrijg
baar a 20 cent. 05749
De correspondent voor Goes en Omstreken
J. QUAKKELAAR
