VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
De tegenvoorstellen van Sjahrir
SEYSS EN DE GIJZELAARS
De Parijsche Conferentie
Zaterdag
22 Juni 1946
Xe JAARGANG
NUMMER 434
Alg. Leiding: B. G. Kloostendel en S. L. Boerma. Hoofdredacteur J. Koekebaltker. Eedactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2 Tel. 8163. Gironummer dWM
Het Atoomgevaar
De grootste bedreiging voor
de huidige menschheid is on
getwijfeld de in Amerika ge
fabriceerde atoombom geweest
Geen oorlog bleek meer moge
lijk tegen een land, dat dit ge
heime wapen bezat. Twee ste
den werden telkens in één
worp verpletterd, en direct
daarna lag Japan op de krte-
en. Was er toen geen vrede
gesloten, dan was vermoedelijk
een geheel volk uitgemoord en
een geheel land verkoest.
Nu is er vrede.
Maar de menschheid vraagt
zich af: als er een volgende
oorlog komt, waarin aan bei
de zijden van .het wereldfront
atoomwapenen gereed zijn ge
komen en dat moet wel als
zeker worden beschouwd
wie blijft dan nog in leven?
De twee strijdende machten
vernietigen elkaar onderling,
maar ook tusschen liggende
volkeren en landen zullen- de
dupe worden van dien moor
denden strijd. De laatste we
reldoorlog heeft wel ge
leerd, dat er slechts een totale
oorlog meer mogelijk is, waar
niemand buiten kan blijven,
ook al zou hij dat willen.
Het is dus voor heel de
menschheid een vraag op le
ven of dood: hoe verwijderen
we van dezen aardbol deze
vreeselijkste aller bedreigin
gen? Of is de menschheid ge
doemd, aan haar eigen duivel-
sche uitvinding te gronde te
gaan. De geesten die zij heeft
opgewekt zijn ze niet meer
te binden en te knechten?
Geleerden van de Amerikaan-
sche marine hebben in een par
lementscommissie verklaard,
dat ze nu een middel hebben
uitgevonden, waarmee men el-
ken vorm va.n leven in een
groote stad kan uitroeien, wan
neer het wordt uitgestrooid
door vlieguigen, die zoo hoog
vliegen, dat ze veilig zgn voor
afweervuur.
Vermoedelijk werd gedoeld
op het uitstrooien van radio
actieve stoffen. En de deskun
dige voegde erbij: wij hebben
ons nu een benijdenswaardige
positie verschaft in de wereld!
sluier opgelicht, die dit doode-
lijkste aller gevaren voor het
oog van den gewonen man ver
bergt. Zeker zoekt men in vele
landen naar soortgelijke wa
pens.
In het Britsche Lagerhuis
werd onlangs aan de regeering
verweten, dat ze geen geld
genoeg beschikbaar stelde om
in dezen wedloop bij .te blij
ven.
En het is wel zeker, dat ook
Rusland -met alle kracht de on
derzoekingen in deze richting
voortzet. Om van de kleinere
landen maar niet te spreken.
Is er geen redding uit djt
dood el ij ke gevaar?
Het voorstel van Baruch
Bernard Baruch is de ver
tegenwoordiger van de Ver-
eenigde Staten in de Atoom-
commissie der Vereenigde
Volkeren.
Hij stelt voor een interna
tionale instelling te scheppen,
die de controle op de vervaar
diging dezer verschrikkelijke
wapenen zal uitoefenen.
Hij noemt dit lichaam de
„Atomic Development Autho
rity", en geeft in overweging,
dit lichaam absolute macht te
geven ter controle in alle lan
den. Amerika zelf zou alle
atoombommen die het bezit,
willen vernietigen. En de com
missie zou moeten toezien dat
ze nergens anders worden ge-
FT"
Vertrouwen geeft moed, moed
geeft kracht en kracht inspi
reert tot daden.
Overdenking
HET ONTBREKENDE BRUGDEEL van de spoorbrug bij Zwijndrecht is Donderdag op zijn plaats
gelegd. Men ziet hier van de Dordtsche oever hoe de overspanning haar bestemming nadert.
Neaerlandsch Indie
HET onafhankelijke Engel-
sche weekblad „Time and
Tide" maakt melding van
de Indonesische tegenvoor
stellen van Sjahrir en schrijft:
Dr. Sjahrir heeft namens d«
zgn. „nationale Indonesische re
geering" eindelijk zijn tegen
voorstellen overgelegd en "ïeeft
hiervoor blijkbaar tijd afgeno
men van zijn voorbereidingen
tot de oprichting van een leger,
dat tegenstand kan bieden, in
dien de voorstellen niet worden
aangenomen.
De nota, die hij aan Dr. van
bouwd.
Een prachtig plan!
Kon dit maar werkelijkheid
worden!
Maar nu de bezwaren.
Wie moet deze commissie sa
menstellen
De nieuwe Volkenbond?
Maar deze is tegenwoordig
reeds in twee groepen verdeeld.
Eenerzijds staat meestal bij
stemmingen de meerderheid
onder leiding van Amerika en
Engeland. Anderzijds de min-
'derheid, onder leiding van Sov
jet-Rusland, die meestal enke
le Oost-Europeesche staten
aan haar zijde vindt.
Zal het denkbaar zijn, dat
Rusland zich geheel zal over
geven aan een Comité, waar
in naar bij voorbaat zeker is,
een meerderheid kan worden
gevonden tegen mogelijke Rus
sische belangen? Zal Rusland
zijn land openstellen voor tech
nische controle, terwijl het
thans zoo moeilijk toeganke
lijk is, zelfs voor neutrale be
zoekers
Dit is niet te verwachten.
Rusland heeft dan ook reeds
een ander plan geopperd.
Het komt ons voor, dat het
mooie initiatief van Baruch
eerst effect zal sorteeren, in
dien een vorm wordt gevonden
waarin Amerika en Rusland
als gelijke partners samen de
controle uitoefenen, zoodat er
geen meerderheid of minder
heid kan worden gevonden.
Het is toch al wel zeker, dat
deze twèe grootste wereld
machten den vrede voor de
menschheid in handen hebben.
Van hun tweeën hangt het af.
Red.
Mook overhandigd heeft, biedt ze
ker een basis voor verdere onder
handelingen. Dr. Sjahrir heeft
niet alleen de erkenning van alge-
heele souvereiniteit en onaflianke
lijkheid van Java gevraagd doch
ook uitbreiding van de souvereini
teit over Sumatra. Idieel gezien
wenscht Sjahrir den geheelen ar
chipel, maar de Nederlanders heb
ben niet alleen rekening te hou
den met den eisch van Sjahrir,
doch ook met de wenschen van de
bewoners van andere eilanden,
van wie velen Sjahrir uitdrukke
lijk afwijzen.
Het onrustbarende van de si
tuatie is, dat Sjahr.tr overweegt
zfjn toevlucht tot wapengeweld
te. nemen als een noodzakelijk
gevolg, indien de Nederlanders
zijn voorwaarden niet aanvaar
den.
Het is moeilijk in te zien waar
om, en het zal hem zeer moeilijk
vallen de gematigde elementen in
de bevolking er van te overtuigen
dat het noodzakelijk is. Zij weten
immers heel goed, wat een be
roep op wapengeweld beteekent,
n.l. het verlies van alle controle
over de onverantwoordelijke ele
menten. Zij moeten de oorlogs
zuchtigheid van hun leider wel
met vrees gadeslaan, zelfs al
koesteren zij de hoop, dat hij zich
op deze manier uitlaat meer om
zijn tegenstanders te overbluffen
dan dat hij werkelijk oorlog wil.
Zij moeten zich wel twee dingen
afvragen. Ten eerste op grond van
welke overwegingen bestaat er
aanleiding voor Sjahrir om te dur
ver. veronderstellen, dat de V. N.
niet alleen een dergelijk beroep
op wapengeweld zal vernemen,
doch er ook op zal reageeren, ten
tweede, indien er een leger moet
worden gevormd om tegen de Ne
derlanders te vechten, zou dit
dan niet beter gebruikt kunnen
worden om de geregelde en onge
regelde formaties in toom te hou
PRINS BERNHARD
in Londen aangekomen
Prins Bernhard is gisteren per
vliegtuig te Londen aangeko
men. Tijdens zijn verblijf in En
geland zal Z.K.H. een parade
van de Nederlandsehe troepen
afnemen, die aldaar in garni
zoen zijn.
De uitvoer van vlas
De gemengde Belgisch-Neder-
landsche commissie inzake rege
ling van den export van stroovlas
van Nederland naar België is na
diverse besprekingen tot overeen
stemming gekomen met betrek
king tot den uitvoer van vlas van
de oogsten 1944, 1945 en 1946.
DE KANS
Nee, ik bedoel niet de kans,
die u heeft door een lot in de
staatsloterij. Ook niet de kans
door een schitterend volbracht
examen. Ook niet de kans door
dat u op het juiste oogenblik
de juiste kruiwagen te pakken
krijgt. Dat zijn alle miserabe
le kansen. Ook de beste is nog
miserabel tegen die kans wel
ke ik bedoel. Dat is de kans
die God ons geeft om ons zoo
als wij reilen en zeilen, met
al ons hebben en houden, aan
(hem op genade of ongenade
over te geven. Maar als we
net doen Is het: genade.
De kans om in de klare
strooming van het Christen
leven te worden opgenomen en
meegenomen. Om Jezus Chris
tus, den Heer, niet meer te
verheerlijken in uitbundigheid
van woorden, maar in eenvou
digheid van daden.
De kans om als 'n waarachtig
vrij menschenkind voor altijd
aan elke macht van slavernij
onttrokken te zijn. Om uit het
geheim te leven van een nieu
wen hemel en een nieuwe aar
de.
De kans om op Gods roepen
ja te zeggen en ja te doen.
Diep in ons hart voelen we
dat we zoo moesten.
Maar in datzelfde hart doet
ook zooveel mee dat zegt: la
ter. Later.
En we schuiven de kans op
zij in de gedachte, dat we te
allen tijde op haar de hand
zullen kunnen leggen. Wan
neer het ons zal passen.
Maar weet ge zeker, dat ze
er nog zijn zal, straks?
Of liever: dat gij ze straks
nog zult kunnen terugvinden?
Weet ge, dat alles wel eens
van het heden afhangt? Grijpt
dan de kans. Gods kans. Nu.
(Uit „Weekblad".)
Neurenberg
In het proces tegen Seyss-In-
quart voor het Internationale Mt
litaire Gerechtshof te Neurenberg
zijn door den verdediger en door
den openbaren aanklager vragen
over de behandeling der gijzelaars
en over de fusilleering van eeni-
gen hunner gesteld aan den oud
gijzelaar Mr. J. Linthorst Homan
te Groningen. Mr. J. Linthorst Ho
man kwam ten tijde de fusillee
ring van vijf gijzelaars op 15
Augustus 1942 voor onder de groep
var vijftig, wier fusilleering aan
vankelijk scheen te zullen ge
schieden. Hij heeft thans, na over
leg met minister Schermerhom.
die van 1942 tot eind 1943 woord
voerder der gijzelaars in St. Mi
chielsgestel was en nog over alle
gegevens betreffende de drie gij
zelaarskampen beschikte, een uit
voerig relaas ingezonden over de
arrestatie, de terechtstellingen, de
ondergane behandeling, de vrijla
tingen en het systeem der gijze
ling.
den, die hun fascistische en com
munistische opleiding eer aan
doen door massamoorden te ple
gen op de „vreemde kapitalisti
sche uitzuigers" in de persoon
van de Chineezen? Misschien zal
Sjahrir op deze vragen willen
antwoorden, indien hem dit w 't
toegestaan door de duistere gu-
rer», die op het oogenblik zijn
raadgevers zijn.
Op de informeele bijeenkomst
van de vier Ministers te Parijs
werden geen besluiten geno
men en formeel geen nieuwe
voorstellen gedaan. De kwestie
Ledenwer.'wedstrijd
Voll<shoogeschool
Iedereen die zich interesseert
voor het Volkshoogeschoolwerk,
kan meedoen aan een ledenwerf
actie. Degene, die voor 1 Aug.
a.s. aan mevr. H. Bouman, Zon
nebloemstraat 25 te Goes, de
meeste nieuwe leden opgegeven
zal hebben zal tot belooning een
fraai boekwerk ontvangen.
Triest en de Italiaansch-Joego-
Slavische grens werden bespro
ken, heden zal men opnieuw bij
een komen.
Waarnemers beschrijven de
vergadering van gisteren als
vriendschappelijk en de uitwis
seling van gedachten als zeer
vrij. In kringen, die bij de con
ferentie betrokken zijn, legt men
er den nadruk op, dat de nega
tieve resultaten niet behoeven
te wijzen op minder goede vor
deringen. Verder wordt er op
gewezen, dat Bidault, van wien
het initiatief tot een compromis
over Triest werd verwacht, het
zeer druk had met Fransche
Binnenlandsche aangelegenhe
den.
Amerikaansch voorstel
voor verdrag tegen
Japan
Het Amerikaansche departe
ment van Buitenlandsche Zaken
deelt mede, dat de Amerikaan
sche regeering Engeland, de
Sow jet-Unie en China heeft voor
gesteld voor 25 jaar een verdrag
te sluiten, dat er op gericht is
te verhinderen, dat Japan een
bedreiging voor den vrede
wordt. Een ontwerp verdrag vol
gen beginselen, die overeenko
men met die, welke in April
werden voorgesteld voor het ont
wapenen en demilitariseeeren
van Duitschland, is aan deze
regeeringen overhandigd.
HET WEER
Zwakke tot matige wind tus
schen Noord-West en Noord.
Droog weer met afwisseling
van zpnneschijn en wolken
Iets warmer dan gisteren.
Zon onder 21.03, op 4.20.
Maan op 10.05, onder 12.21.
Zondag
Maan op 1.22, onder 12.40.