Het Nederlandsch Deviezenprobleem
Democratische vooruitgang in
Japan
TEN KANTORE van de Ne-
derlandscbe Bank werd
door den president, dr. M.
W. Holtrop, een uiteenzet
ting gegeven van de deviezen-
situatie, waarbij hij begon met
erop te wijzen, dat de kern van
het deviezenprobleem, waarvoor
ons land zich gesteld ziet, uit
het dóódsimpele feit bestaat, dat
men, om in het buitenland te
kunnen koopen, de beschikking
moet hebben over buitenland-
schc betaalmiddelen, d.i. over
deviezen en dat wij daarover in
onvoldoende mate beschikken.
Op den duur kunnen deze slechts
verkregen worden door aan het
buitenland goederen te verkoopen
of diensten te verleenen. Blijkt
het niet mogelijk dat in voldoende
m2te te doen, dan is tijdelijk uit
komst te vinden door o f in het
buitenland deviezen te leenen
d.w.z. crediet op te nemen, o i
eventueel beschikbare buitenland
sche bezittingen te liquideeren
b.v dus door verkoop van buiten-
Jandsche effecten. Op den duur
zal men echter de tering naar de
nering moeten zetten en zijn aan
koop van goederen en gebruik
making van diensten moeten be
perken tot het bedrag van den
mogelijk gebleken verkoop van
goederen en der prestatie van
diensten.
Voor den oorlog konden wij >ns
steeds de weelde van een grootere
Import dan export van goederen
veroorloven, doordat het tekort
op de zgn. handelsbalans kon wor
den goedgemaakt door een ovei
schot op de zgn. dienstenbalans.
Thans is de toestand geheel
anders. Een ten deele vernield
en leeggeplunderd land, een tot
de helft geslonken handelsvloot,
een tndië, dat geen baten brengt
maar offers vraagt en een ach
terland, dat volkomen ligt neer
geslagen beteekenen een enorm
gestegen invoerbehoefte en een
ernstig geslonken exportmoge-
Ujkheld.
Daarnaast staan minder diensten-
verleening door onze scheepvaart,
minder transitohandel en minder
inkomsten uit kapitaal. Boven
dien hebben wij te kampen met
het feit, dat een deel van onze
exporten een luxe karakter had
en luxe goederen thans weinig In
tei zijn, terwijl onze ruilvoet t.o.v.
het buitenland in ons nadeel is
veranderd, doordat de prijzen dei-
in te voeren grondstoffen verhou
dlngsgewijs meer gestegen zijn
dan die der uit te voeren fabri
katen.
Het is moeilijk van de cijfers
van onze handels- en betalings
balans van 1946 reeds thans een
betrouwbare schatting te geven.
Aangenomen mag echter wel
worden, dat de invoer ca. 2000
i 2300 millioen zal bedragen,
waartegenover een export zal
staan van vermoedelijk slechts
600 a 700 millioen. De export zal
den import derhalve voor ca.
30 pet. dekken, tegen een per
centage van 74 in 1938.
Tei vergelijking diene, dat In het
le kwartaal van 1946 de Engelsche
import voor 69 pet., de Belgische
vooi 52 pet. en de Fransche voor
23 pet. door export werd gedekt.
Onze dienstenbalans zal helaas
nauwelijks meer een overschot
vertoonen. Wel vormen daarin de
rente en dividenden op buitenland
sche beleggingen nog steeds een
netto bate, doch de scheepvaart
levert per saldo nog steeds een te
kort op, evenals het reisverkeer.
Een bate geeft daarentegen de in
ternationale driehoekshandel. Hou
der wij dan bovendien nog reke
ning met de overheidsuitgaven in
het buitenland, o.a. die ten be
hoeve van Indlë, dan moet aange
nomen worden, dat het tekort op
de totale betalingsbalans niet,
zooals gewoonlijk, geringer zal
zijn dan op de handelsbalans,
maar dit integendeel nog met een
belangrijk bedrag zal overtreffen.
Ter dekking van dit tekort staan
ons ten dienste:
a de uiterste zuinigheid bij den
import;
b. de bevordering tot het uiter
ste van den export;
c het opnemen van buitenland
sche credieten en
d- het gedeeltelijk Uquideeren
van buitenlandsche beleggingen.
Het tot stand brengen van een
evenwicht in onze betalingsba
lans kan theoretis zoowel geschie
den langs den weg van de vrije
prijsvorming zij het dan ook
onder prijsgeven van vaste wissel
koersen als langs dien van de
beheersching van vraag en aan
bod van overheidswege. Maar
evenmin als in een moderne, op
zedelijke grondslagen opgebouw
de samenleving de verdeeling van
voedsel bij dreigende hongersnood
kan worden overgelaten aan de
vrije markt, evenmin kan thans,
nu ons land letterlijk hongert
naar buitenlandsche goederen, de
verdeeling der deviezen worden
overgelaten aan het vrije spel der
economjsche krachten. De 'rlje
economie biedt geen mechanisme,
dat de catastrofale evenwlchtsver-
storingen van dit moment op ra-
tioneeïe en maatschappelijk aan
vaardbare wijze kan herstellen
Regelend ingrijpen is derhalve on
vermijdelijk
De maatregelen, die genomen
zijn om de geschetste situa'ie
het hoofd te bieden zjjn in het
kort samengevat:
1 het afhankelijk maken van
den invoer van invoervergunnin
gen.
2. het afhankelijk maken van
den export van exportvergunnin
gen,
3 de onderwerping van het
heele deviezenverkeer aan de con
trole van de Nederlandsche Ban<£,
zooals geschied is In het deviezen
besluit 1945 en de daarmee ver
bonden uitvoeringsmaatregelen,
waarvan ln het bijzonder ge
noemd moeten worden de devie-
zenbekendmakingen:
6/46 betreffende aanbieding ten
verkoop voor 15 Mei 1946 (ver
lengd tot 15 Juni 1946) van vorde
ringen en andere waarden op
schuldenaren in U.K. en U.S.A.,
welke niet vallen onder het K.B.
A 1.
7/46 betreffende aangifte voor
denzelfden datum var) vorderin
gen en andere waarden op sehul
denaren in U.K. en U.S.A., wel
vallend onder A 1,
8/46 betreffende aangifte voor
denzelfden datum van andere
waarden, welke niet vallen onder
A 1,
9/46 betreffende aangifte voor
denzelfden datum van schulden
schuldeischers, wonende
U.K. en U.S.A..
10/46 betreffende verplichte
tlilcatie voor 1 Juli van alle
rechtstreeksche vorderingen op
schuldenaren In U.S.A.
14/46 betreffende verplichting
tot. aanbieding en certificatie voor
I Juli van dollarvorderingen op
Nederlandsche banken.
De reactie van het publiek op dit
complex van maatregelen toont,
dat het zich onvoldoende bewust
Is van den ernst van- den toe
stand, waarin ons land verkeert
en van de noodzakelijkheid de ge
geven voorschriften loyaal na tt
leven teneinde ons herstelpro
gramma te doen slagen. Dit blijkt
1. Uit de traagheid ln het ver
vullen van de verplichting tot aan
bieding, resp. aangifte van dollar
en pondenvorderingen. In dit ver
band moet met nadruk gewezen
worden op den sluitdatum van 15
Juni voor de aangiften uit hoofde
vaa de bekendmakingen 6, 7, 8 en
9. Het is mogelijk, dat deze traag
heid mede veroorzaakt is door da
ongunstige bepalingen, welke gel
den ten aanzien van de blokkee-
rinj. van de tegenwaarde der aan
te bieden dollars en ponden. Ten
aanzien daarvan kan de heer Hol
trop mededeelen, dat binnenkort
een wijziging dier bepalingen te
wachten is in dien zin, dat de te
genwaarde van vrijwillig ten aan
koop aangeboden vreemde valuta
zal worden afgerekend voor 40
pet. op vrije en voor 60 pet. op ge
blokkeerde rekening, zulks onver
minderd de reeds bestaande gun
stiger regeling voor vreemde va
luta verkregen door levering van
goederen en verschaffing van
diensten aan het buitenland na
5 Mei 1945.
2 Uit de zeer vele ongerecht
vaardige aanvragen, welke
Z00 MOOI NIET!
De Engelsche minister Noel
Baker zeide, als voorzitter van
de graanconferentie, welke
eenige weken geleden te Lon
den plaats vond, ln zrjn slot
rede, sprekende over Neder
land:
,De prestaties van Neder
land na de bevrijding grenzen
aan het wonderbaarlijke. De
wederopbouw van Nederland
is een wonder".
Dat klinkt niet slecht, maar
men kan zich voorstellen, dat
er Nederlanders zijn die bij het
aanhooren hiervan toch wel
even de wenkbrauwen fronsen.
Zij, die nog steeds wonen ln
bunkers, of hun slaapplaats
hebben in een afgeschut deel
van een varkensstal of een kip
penhok, zullen waarachtig wei
nig begrip kunnen toonen voor
dit buitenlandsche enthousias
me, hoe gerechtvaardigd dit
overigens ook mag zijn. Nog
altijd leven in verschillende
deelen van ons land talloozen
in slechte of te kleine woon
ruimten, nog steeds moeten
duizenden, die zoo gaarne ln
een eigen huis zouden wonen,
hun voeten onder andermans
tafel steken, nog steeds wor
den steden en dorpen ontsierd
door de wondeplekken. waar
de oorlogsgod zijn klauw op
de aarde legde.
Nee, wie den wederopbouw
een wonder noemt, doet on
recht aan de tienduizenden,
die. die nog steeds nooddruftig
huisvest zijn.
(De Post.)
ontvangen om over aanwezig dol
lar- en pondentegoed zelf te mo
gen beschikken.
3. Uit de talrijke min of meer
openlljke deviezeno vertredingen,
welke door het publiek worden be
gaan, zooals de frauduleuze „ge
schenk" zendingen, dc „zwarte"
buitenlandsche reizen en de recht
streeksche deviezensmokkelarij.
Deze euvelen kunnen slechts
met succes bestreden worden,
wanneer het devlezenrecht ln liet
rechtsbewustzijn van het publiek
doordringt en daarin wordt aan
vaard. Daartoe is het besef noo-
dig, dat de deviezencontrole voor
loopig volstrekt, onvermijdelijk is
en dat zonder deze ons land de
voor herstel en wederopbouw al
lernoodzakelijkste importen niet
zou kunnen financieren.
Een nieuwe
„nazi-ondergrondsche"
Volgens een correspondent van
de „Evening News" wordt
Oostenrijk doqr voormalig Duffc
sche officieren een nieuwe na
zistische ondergrondsche bewe
ging voor Europa georganiseerd.
Door het verslappen van de con
trole in het „bevrijde" Oosten
rijk hebben de leiders van de
beweging betrekkelij': de vrije
band. De voedselschaarschte
veroorzaakt groeiende ontevre
denheid en daden van sabotage
en (lijdelijk verzet worden tal
rijker.
Een Nederlandsch officier, die
in het land speurt naar Neder
landsche verplaatste personen,
gelooft dat honderden belang
rijke Nazis zich in de vier be
zettingszones van Oostenrijk ver
bergen en in staat zijn een ver
zetsbeweging te organiseeren
met behulp van boeren, die hen
zonder bonnen van levensmid
delen voorzien.
TRAVaZE-KUNSTENAAUS TUSSCilEN
DE BERLIJNSCHE ZENDERS.
Duitschland genoot voor den oorlog een zekere faam op bet ge
bied verdiend hebben, terug tot hun „vak". Hier ziet men de
ging keerden verschillende families, die hun sporen op dit ge
bied vediend hebben, terug tot hun „vak". Hier ziet men de
familie Mayer hij hun evoluties hoog in de lucht, op het terrein
van het zendstation van waaruit Goebbels en „Lord Haw Haw"
hun propagandistische koorddanserij ten beste gaven.
Washington, 8 Juni.
In zgn rapport over April
inzake de bezetting van Japan
en het burgerbestuur van Ko
rea, dat heden door het Ame-
rikaansche Departement vein
Oorlog werd gepubliceerd, ver
klaarde Mac Arthur, dat de
vooruitgang naar werkelijke
democratie tot uiting was ge
komen in de eerste Japansche
verkiezingen na den oorlog.
Mac Arthur noemde de ver
kiezingen een waardevolle les
in de werkwijze en de betee-
kenis van een democratische
regeering en zeide, dat de uit
slagen aanduidden, dat Japan
revolutie noch reactie wenscht,
doch ordelijke vooruitgang.
„De verkiezingen bewezen,
dat het Japansche volk ztjn
politieke revolutie ernstig op
neemt. Terwijl alle partgen de
noodzakelijkheid van verande
ring erkenden, wonnen de oude
politieke machten, die het tem
po willen beperken, meer ze
tels in den Landdag dan de
nieuwe elementen die snellere
fundamenteele hervormingen
voorstaan".
Mac Arthur waarschuwde
tegen voorbarige conclusies
inzake het Japansche politieke
leven, zeggende, dat de vraag
stukken, die het. Japansche po
litieke leven voor de komende
jaren zullen beheerschen nog
niet voldoende duidelijk ztjn,
terwijl de partijvorming nog
niet definitief is.
Andere hoogtepunten in het
rapport, waren de mededeelin-
gen inzake de gestadige verbe
tering in den economischen
toestand met toenemende pro
ductie in vele takken van in
dustrie en de neiging tot sa
menwerking van de burgerbe
volking met de bezettingstroe
pen. Gevallen van duidelijk ge
toond wantrouwen behooren
tot de uitzonderingen.
Bij de beschrijving van de
details van de Japansche ver
kiezingen wees Mac Arthur op
het vrijelijk tot uitdrukking
komen van den wil van het
volk door de reeds eerder af
gekondigde opheffing van de
beperkingen Tan vrijheid van
het woord, pers en vergade
ring, de opheffing van de ge
heime politie, benevens het
verleenen van kiesrecht
vrouwen en verlaging van den
kiesgerechtigden leeftijd.
De eindcijfers wezen uit, dat
78.5 pet. van alle geregistreer
de mannelijke kiezers en 67.1
pet. van de vrouwelijke hun
stem hebben uitgebracht, to
taal 26.558.611 stemmen. In
het rapport werd dit aantal
duidelijk bewijs genoemd voor
de mate waarin het Japansche
volk deelneemt aan het demo-
cratiseeringsproces en de eer
ste stap van Japan op den weg
tot vorming van een verant
woordelijke regeering, geba
seerd op den wil van het volk.
De eerste ernstige pogihg
tot reorganisatie van het Kei
zerlijke stelsel voor benoe
ming v. functionnarlssen werd
op 1 April genomen, toen de
hervormingen in diverse tak
ken van het burgerlijk bestuur
van kracht werden, waaronder
vereenvoudiging van het ran
genstelsel en den salarisschaal
opheffing van de beperkingen
voor het bekleeden van ambten
door vrouwen enz.
De economische situatie
Gedurende April bloeide de
zwarte markt weer op, nadat
deze in Maart was afgenomen.
Op economisch terrein kvnrn
de belangrijkste vooruitg ng
tot uiting in ruimere hoeveel
heden brandstof, electrische
energie en van de voornaam
ste grondstoffen. De grootste
belemmering voor de land
bouwproductie is het tekort
aan kunstmeststoffen en de
regeering tracht thans de kunst
mestproductie op te voeren
door grootere rantsoenen
ter by de huidige tekorten-
Wegens gebrek aan grondstof
fen werd het programma voor
huizenbouw voor het belasting
jaar 1946'47 aanmerkelijk
ingekrompen.
In de steenkoolindustrie zijn
de arbeidsgeschillen de groot
ste moeilijkheid. De mijnwer
kers else hen hoogere loonec
en medezeggingschap in het
bedrijf.
De activiteit op vakvereeni-
gingsgebied werd gedurende
de maand April gekenmerkt
door het opnemen van plaatse
lijke vereenigingen tn grooter
verband en nationale federa
ties.
Gedurende April bleef het
werkloosheidscijfer hoog en
de voedselpositie precair, wel
ke drastische regeeringsmaat-
regelen noodzakelijk maakte
voor een meest rechtvaardige
verdeel ing van de beschikbare
voorraden. Een opmerkelijke
vooruitgang werd geconsta
teerd in de productie en ver
deeling van medicamenten, in
het bijzonder wat betreft vac
cines, Röntgenfilm en DDT-
poeder.
In het rapport betreffende
Korea werd medegedeeld, dat
de belangrijkste veranderingen
in het militaire bestuur waren
bedoeld om grootere bevoegd
beden te verleenen aan Kore-
aansche bestuursambtenaren
en een meer doelmatige werk-
verdeeling door het snel slin
kende militaire personeel. De
politieke situatie gedurende de
maand April was rustig, hoofd
zakelijk doordat de politieke
groepen hun beste beentje voor
zetten, nu de besprekingen van
de Amerikaansch-Russische
Commissie nog niet beëindigd
zijn, in de hoop, dat in de toe
komst de vorming van een
voorloopige Koreaansche Re
geering zal worden toegestaan
De vergadering van de com
missie werd in Mei, zonder dat
deze haar taak reeds had be
ëindigd, verdaagd. De voedsel
situatie bleef acuut. Over het
verstrekken aan de arbeiders geheel hadden de boeren vol-
in deze industrieën, voorrang
te verleenen bij het vervoer en
stimuleering van de fabricage
van de voor deze industrie
benoodigde machines.
De toename van ijzer- en
staalproductie bleef ver ach
doende zaairrjst, doch het kri
tieke tekort aan kunstmest
maken de vooruitzichten voor
den oogst in 1946 somber, ter
wijl nog geen maatregelen om
de moeilijkheden het hoofd te
bieden werden ontdekt.
