VRI JE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Gunstige ontwikkeling op Bali
Zaterdag
juni 194Ó
Je JAARGANG
NUMMER «7
Aig. Leiding: E. G. uloosteraei ea S. u, Ëoerma. HoofdredacteurJ. Koekebakker. Redactie en Admin.; Goes, Beestenmarkt Tel. 2163. Gitessau&ef 410S57
WIJZE WOORDEN
In den laatsten tijd werden
door Verschillende vooraan
staande personen wijze woor
den gesproken, die wg hier in
kort bestek naar den inhoud
willen samenvatten.
Behoefte aan geestelijke
leiding.
Op de jaarvergadering van
de Church of Scotland sprak
minister-president Attlee te
Edinburg dezer dagen. Hij zei
dat geen enkel internationaal
lichaam den vrede kan bren
gen, als 't niet de stuwende
kracht van het idealisme ach
ter zich heeft. De wereld heeft
behoefte aan geestelijke lei
ding. Welke ook de verschillen
tusschen de aanhangers der
kerken mogen zijn, zij houden
het menschdom eendrachtig de
absolute waarden voor' oogen,
floor de naastenliefde te plaat
sen boven het eigenbelang van
het Individu, de groep of natie
De wereld verlangt naar vre
de, maar die vrede zal alleen
komen wanneer mannen en
vrouwen over de geheele we
reld vervuld zijn 'van een po
sitieve opvatting van hetgeen
het menschelijk leven behóórt
te zijn.
Idealisme of realisme?
Niemand zal de woorden
van den Labour-leider in En
geland bestrijden. Toch komt
de vraag op, of wij met idea
lisme alleen de nieuwe samen
leving zullen kunnen bouwen.
Onze vertegenwoordiger in
den Veiligheidsraad der Veree-
nigdeNaties, Van Kleffens,
sprak onlangs in het Waldorf
Astoria Hotel te New York
over de wereld, die wij willen
en de wereld die wg kunnen
hebben.
Daar maakte hij onderscheid
tusschen de idealisten, die een
superstaat willen, en de rea
listen die zich tevreden stellen
met hetgeen zij kunnen krij
gen. Hij betoogde, dat zoowel
idealisten als realisten in in
ternationale zaken noodig zijn
Dit kwam voor den dag, zoo
toonde hij aan, bij de vaststel
ling van het Handvest der
Vereenigde Naties. Idealisten
zouden wenschen, dat de groo-
te vijf geen recht van veto
zouden krijgen. Maar zij heb
ben zich neergelegd bij de mee
ning der realisten, die bewe
zen, dat er niet meer te ver
krijgen was op dit moment.
Zouden zij dit niet hebben
geaccepteerd, dan zouden zg
niets hebben verkregen. Maar,
zoo besloot hg, het laatste
woord is hierover nog niet
gesproken
Een der meest dringende
problemen van dezen tijd is
wel
De verhouding tusschen Oost
en West in Europa.
Daarover heeft Kardinaal
Griffen een toespraak gehou
den aan de Universiteit van
Fordham in de Vereen. Staten
van Amerika.
Hij constateerde, dat de be
schaving in een afgrond van
verwoesting zou terugvallen,
indien de kloof tusschen Oost
en West steeds breeder zou
worden. Niemand, zoo zei hij
dwazen en anarchisten uit
gezonderd verlangt die
kloof grooter te zien worden.
De komende vredesconferen
tie moet in den waren zin des
woords een familieraad wor
den.
De telegramwisseling tus~
De N V. Nederlandsche Ford Automobiel Fabriek te Amsterdam
is in productie gegaan. De montagelijnen draaien weer en pro-
duceeren de zoo lang verwachte en voor den opbouw van ons
land zoo noodzakelijke personen-automobielejx
Dezer dagen liep de eerste Ford V8, model te Amsterdam
van de lijn. Het begin is gemaaktMogen er snel vele
nieuwe Fords bij komen. Nederland kan ze gebruiken!
Nederlandsch Indie
Men is er niet van Japansche „voetenbank" gediend
DE TOESTAND op Singaradja, de vroegere hoofdstad
van Bali, geeft een treffend beeld van de snelle wijzi
ging in de toestanden op het eiland. Eenige weken ge
leden werd de geheele streek door extremisten onveilig ge
maakt. Thans is het normale leven volkomen hersteld.
Het dorp Sangsit, ongeveer 7 km. ten Oosten van Singaradja
gelegen, is de eerste dessa geweest, welke zioh met de Ne
derlanders in verbinding heeft gesteld. Onder leiding van
Negan Mader zijn de dorpelingen een actie begonnen onder
den naam van „Anti-Pembrentak" (Anti-Revolutie).
Een burgerwacht met de leus gen met de Nederlanders handha-
„Bersatoe"f „zij zijn één", werd ven.
georganiseerd. Mader, die den correspondent in
Negan Mader z*>n hoofdkwartier, waar Balinee-
Mader noemt zich nationalist,
ar hij wenscht Bali's indlvidua
liteit te bewaren en de betrekkin
schen Bevin en Molotof ter
gelegenheid van de herdenking
der overwinning op de as-mo-
gendheden geeft op dezen
wenseh van den Kardinaal een
passend antwoord. Ook deze
leiders van volken wenschen
aan zulk een familieraad mede
te werken naar blijkt.
Als woorden nu maar da
den worden!
De Hongersnood
Het nijpende probleem van
heden is wel de dreigende hon
gersnood in vele gebieden van
de aarde.
Ook daarover 'tot slot één
stem uit vele.
John G. Winant, Ameri-
kaansch vertegenwoordiger bij
den Economischen en Socialen
Raad der Vereenigde Volke
ren, zei aan een diner te New
York: „Vrede, indien deze re-
eel en durend wil zgn, betee-
kent meer dan het oplossen
van conflicten tusschen de na
ties. Het beteekent positieve
actie tot verheffing van het
menschelijk levenspeil Indien
we niet opnieuw willen wor
den meegesleurd door 'n ramp,
moeten wij gezamenlijk stre
ven naar een vollediger levens
ontplooiing van ""alle volkeren
over de geheele wereld".
Of, zooals Henri Wallace,
de Amerikaansche minister
van Handel het formuleerde:
,,Wij willen een toestand
scheppen, waarin er overvloed
voor ons zelf en anderen zal
zijn, zoodat hongersnood of ge
brek aan de elementaire le-
vensbenoodigdheden uit de
wereld gebannen kunnen wor
den".
Een program voor heden en
morgen! Red.
sche altaren de offers torsen van
zijn toegewijde volgelingen, heeft
ontvangen, betitelde Soekarno als;
een werktuig van de Japanneezen.
Mader verklaarde, dat in Septem
ber jd. Soekarno Goesti Ketoet
Poedja, die door de Japanneezen
tot gouverneur van de kleine Soen
da eilanden was aangesteld, naar
Batavia heeft ontboden.
Na zijn terugkeer uit Batavia,
richtte Poedja -de Balineezen !n
over de instelling van de repu
bliek en verklaarde, dat hij door
Soekarno tot gouverneur was her
benoemd. Mader verklaarde ver
der, dat de Balineezen over deze
benoeming van een voormalige
Japansche voetenbank niet waren
geraadpleegd.
Mader heeft daarom na de landing
der Nederlandsch Indische troe
pen besloten zijn lot met de Ne
derlanders te verbinden.
Anak Agoeng
In het district Singaradja beeft
ook de Anak Agoeng van Boele-
leng, die onvermoeid arbeidt, om
hei lot van de bevolking te ver
beteren, grooten invloed.
Hij heeft vele maatregelen voor
de sociale welvaart ingevoerd en
organiseerde de distributie van
voedsel. Hij begaf zich onder de
dorpelingen en spoorde hen aan
de Balineesche tradities, welke de
Japanneezen hebben geprobeerd
te vernietigen, in eere te houden.
Hij is van meening, dat Bali de
medewerking der Nederlanders
noodig heeft en helpt de Neder
landers op actieve wijze. Toen be
sloten werd een vliegveld te Sin
garadja aan te leggen, is de be
volking, gehoor gevende aan
oproep van den Anak Agoeng,
getale van 5000 man opgekomen
en heeft het vliegveld in acht da
ger voltooid.
Er is een treffende overeenstem
ming in gezichtspunt tusschen
Anak Agoeng en Mader. Beiden
werken ze elk in zijn eigen sfeer,
met een volkomen verschillenden
achtergrond, maar beide verwer
pen de gedachte van een toekom
stige Javaansche regeering over
Bali. Zb zien in de handhaving
van de betrekkingen met de Ne
derlanders den besten waarborg
voor Bali's vrije ontwikkeling.
De „Tasman" uit Australië
vertrokken
Twee vakvereenigingsvertegen-
woordigers te Sydney zijn er niet
in geslaagd te beletten, dat net
Nederlandsche schip de „Tasman"
gisteren naar Batavia is vertrok
ken, ondanks bedreiging met ge-
Plechtigheid te Margraten.
In aanwezigheid van 2. K. H.
Prins Bernhard werd gisteren te
Margraten (L.) ter gelegenheid
van „Memorial-Day", een herden
kingsplechtigheid gehouden op.
het Amerikaansche soldatenkerk-
hof.
Ruim 40.000 Limburgers waren
getuige van deze uiting van dank
baarheid jegens de Amerikaan
sche mannen, die hun leven ga
ver. voor de bevrijding van ons
vaderland. Bij elk der rond 19.000
graven was een kleine Amerikaan
sche vlag geplant en waren bloe
men neergelegd, zy vormden een
kleurige afwisseling met de onaf
zienbare ryen witte kruisen. Te
genover de kruisen waren twee
viaggemasten aangebracht, waar
aan de Amerikaansche en Neder
landsche vlaggen in den voorjaars
wind wapperden. Op korten af
stand hiervan was een podium or
gesteld, waarop vele autoriteiten
hadden plaatsgenomen. Onder hen
merkten wij o.m. op: generaal Jo
seph. T. Mac Harney, opperbevel
hebber van het Amerikaansche be
zettingsleger In Duitschland, lui
tenant-generaal mr, H. J. Kruis
chef van den generalen staf; adnii
raai C. E. L. Helfrich, comman
dant van de Zeemacht-Nederland;
de ministers van oorlog en buiten
landsche zaken, alsmede de am
bassadeur der Vereenigde Staten.
Stanley K. Hozmbeck, die verge
zeld was van zyn geheelen staf.
Voorts was aanwezig de com
missaris der Koningin in de pro
vincie Limburg mr. dr. W. G. A.
var Sonsbeek. "***-
Prins Bernhard. die kort te vo
ren met zijn vliegtuig op het
vliegveld Beek by Maastricht was
aangekomen, arriveerde om
streeks 15 uur op het kerkhof,,
waar hij door den commissaris
der Koningin en den Amerikaan-
schen ambassadeur ontvangen
werd, terwyl een militaire kapel
hei Wilhelmus speelde.
Nadat Z«ne Koninklijke Hoog
heid op het podium bij de andere
gasten had plaats genomen, ging
de Amerikaansche legerpredilcant
John. I. Rhea voor in gebed. wa3r
na zyn ambtgenoot Max Braude
eenige verzen uit den By'bel las.
Hierop sprak de opperbevelheb
ber der Amerikaansche strijd
krachten in Duitschland een aer
denkingsrede uit.
Staking in anthracietmijnen
75.000 Arbeiders van de anthraciet
mijnen in de V.S. zijn gisteren
niet aan het werk gegaan, nadat
zy te middernacht hun werk ve.
laten hebben en een herziening
van loon- en arbeidsvoorwaarden
geéiseht hebben. Tijdens een con
ferentie, welke tusschen myn-
eigenaars en vertegenwoordigers
var de vakvereeniging is gehou
den, is men er niet in geslaagd
tot een overeenstemming te ge
raken betreffende het nieuwe con
tract, dat in de plaats zou komen
van het oude, dat te middemaent
verliep.
De eigenaars van de vetkoolmy-
nen, waar 100 millioen ton kolen
gedurende de pas geëindigde sta
king verloren zijn gegaan, hebber
een protest ingediend by den Ame
rikaanschen minister van binnen-
landsche zaken, Julius Krug, te
gen het contract, dat tussoheh
hem en John Lewis geteekend is.
Zij beweren dat het „oneerlijk en
Mededeeling
Op onze kantoren te Goes.
Middelburg, Vlissingén, Tho-
len, Wissekerke en Zierikzee,
ligt ter inzage de passagiers
lijst van het' m.s. Indrapoera.
Vermoedelijke aankomst 3 Ju
ni.
Churchil doet zich hooren
CHURCHILL heeft in het La
gerhuis een reeks bezwaren
doen hooren met betrekking
tot de door de Britsche re
geering gevoerde politiek inzake
de voedselvoorziening. Hy begon
met te zeggen, dat hy nooit zou
hebben ingestemd mei de beslis
sing, dat de Neisse de Westelijke
grens tusschen Polen en Duitsch
land zou vormen. Churchili be
schuldigde de regeering vooral
van gebrek aan inzicht: De voed
selpositie in de Britsche zone van
het bezette Duitschland wax-e vol
gens hem te vooi-zien geweest.
Dat het met de voedselvoorziening
spaak liep, was naar zijn meeniug
niet het gevolg van een graante-
kort in eenig land, maar van ecu
foutieve distributie. Doordat de
Polen' en de Russen tot de Neisse
konden optrekken, werden, zou
ging Churchill vei-der, duizenden
naar de Britsche zone gedreven,
hetgeen schadehjk was voor ue
voedselvooi'ziening. Dit alles had
men kunnen voorzien, daar de be
sluiten van Potsdam dezen gang
van zaken al inhielden. Na zijn
twyfel te hebben uitgedrukt aan
gaande juistheid van Hoover's iy-
fers, wilde Churchill nog weten,
wat precies de reden was geweest
var, het aftreden van sir Ben
Smith als minister van Voedsel
voorziening.
Dr. van Mook naar
Makassar
Men verwacht, dat Dr. van
Mook in begin Juni naar Ma-
l&ssar zal gaan om met de ver
tegenwoordigers der Buitenge
westen in de bergstreek van Ma
lino besprekingen te voeren
over den toekomstigen status
van hun gebied.
weid jegens de Australische leden
der bemanning.
De „Tasman" heeft 150 Neder
landsche geëvacueerden aan
boord, alsmede een groote hoe
veelheid voedsel ten behoeve van
diegenen, die onlangs uit de Ja
pansche kampen zyn verlost.
Radio-uitzendingen voor
gere patrieerden
Naar wy vernemen, zullen Z. rr-
dagavond a.s. op 19.45 over .en
zender H.-l belangrijke medecee-
lingen worden uitgezonden, spe
ciaal bestemd voor de gerepatri-
eerden uit Ned. Indië. Deze uit
zendingen zullen in het vervolg
worden gehouden Zaterdags om
de 14 dagen op denzelfden tyd en
dezelfde golflengte.
Het leger der Buffels
Volgens de „Merdeka" heeft
Soerjo op den 25en Mei te Soera-
lcarta zich gericht tot een demon
stratie van 3000 afgevaardigden
van het 150.000 man sterke „leger
der Buffels", die de bevrijding
van de kortgeleden gearresteerde
leiders der buffels eischten. Hy
verklaarde, dat er geen oneenig-
heid bestond tusschen de Buffels
en de republikeinsche regeering
Hy voegde er aan toe, dat het een
misverstand betrof, welke op
vreedzame wijze opgelost kon
worden.
De inkoopvereenigingen van
Rijkspersoneel
De minister van Binneniandsche
Zakén heeft aan de verschillende
departementen, van algemeen ue-
stuur in verband met de deelne
ming van rijkspersoneel aan de
door en voor hen gestichte inkoop
vereenigingen, een rondschrijven
doen toekomen waarin het gevoe
len van den raad van ministers
ten aanzien van deze materie
tot uiting wordt gebracht.
Hel behoeft geen nader betoog,
aldus heet het, dat bedoelde in
kooporganen uit een oogpunt
van algemeen belang hoogst on-
gewenscht zyn.
De vraag is derhalVe gerezen noe
dient te worden opgetreden tegen
personen in overheidsdienst, dit.
ondanks den uitdrukkelijker»
wensch van den ministerraad toch
deelnemen aan de oprichting en
het functionneeren van door en
voor overheidspersoneel opgerieh -
te inkooporganen.
De ministerraad is van oordeel,
dat handelen in strijd met den ait
drukkelijken wensch der regee-
rmg te dezer zake als plichtsver
zuim moet worden beschouwd en
disciplinair behoori te worden ge
straft.
Invoer van Babies stopgezet
De Regeering der Vereenigde
Staten heeft voor een half jaar
het vervoer naar de V. S. van
zeer jonge kinderen uit Enge
land (geboren uit Engelsche
moeders en Amerikaansche bur
gers als regel soldaten) verbo
den, daar de babies ni£t tegen
de reis bestand blijken. Oorza
ken zijn Slechte lichamelijke toe
stand ^an de moeders, onvol
doende voeding en zenuwspan
ning.
HET WEER
Regenachtig. Meest zwaar
bewolkt, met tydelyk regen
val, die later overgaat in ver
spreide plaatselijke buien. Ma
tige tot krachtige wind tus
schen Zuid '-West. Iets
koeler dan gisteren.
Zon oncier 4.25.
Maan op 5.41, onder 23.08.