De Ned. Spoorwegen een
jaar na de bevrijding
ZUINIGHEID
Van Vernietiging en Herstel
Ruim 7 maanden lang. van
17 Sept. 1944 tot 5 Mei 1945
lag het grootste deel van het
Ned. spoorbedrijf geheel stil.
Stations en spoorweg-emplace
menten, spoorbanen, seinhui
zen, bruggen, kortom alles lag
verlaten, een gemakkelijke
1 prooi voor den bezetter, die
zijn woede over de naderende
nederlaag kon botvieren op
het prachtig apparaat der Ne
der 1. spoorwegen. Met Duitsche
Grtindlichkeit werden deze ver
nielingen uitgevoerd, zoodat,
toen het uur der bevrijding
sloeg, ons spoorwegnet
veranderd in een zielige ruïne,
waarvan men zich bij het aan
schouwen afvroeg, hoe ef ooit
herstel mogelijk zou zijn
Welnu, eenvoudig is het dan
ook niet geweest. Vooral niet,
doordat vaak zelfs de meest
onontbeerlijke hulpmiddelen
ontbraken. Maar niettemin
hebben de. spoormannen met
vereende krachten het herstel
werk ter hand genomen er
werdra reden de eerste trei
nen weer door ons land. Aan
vankelijk nog voedseltreinen
en treinen met. repatrieeren-
den, maar aJ spoedig werd ook
het reizigersverkeer weer mo
gelijk.
Een .jaar van opbonw
Inmiddels is er een Jaar
verstreken. Een Jaar van hard
werken voor het spoorwegper
soneel van hoog tot laag. Een
jaar waarin schier onoverko-
menlijke moeilijkheden moes
ten worden opgelost, waarin
men voor problemen kwam te
staan, die volkomen nieuw wa
ren en die een geheel conven-
tioneele oplossing eischten.
Maar deze moeilijkheden
werden, voor zoover mogelijk,
overwonnen. De oplossingen
werden gevonden, er werd ge
ïmproviseerd en geëxperimen
teerd zonder dat daarbij
ooit werd vergeten dat veilig
heid een van de belangrijkste
eischen isen stukje bij
beetje, kilometer voor kilo
meter, brug voor brug werd
ons spoorwegnet weer opge
bouwd.
Dit proces Is nog in vollen
gang. Het herstel is nog aller
minst voltooid. Maar toch lijkt
het gerechtvaardigd om nu,
een jaar nadat met dit opbouw
werk kon worden begonnen,
eens na te gaan wat er ln dit
jaar werd bereikt.
Wat cijfers ons zeggen'.1
In Sept. 1944 beschikten de
N. S. over een spoorwegnet
van 3159 km. Daarvan was op
5 Mei 1945 1954 km, zijnde
62 pet. vernield of opgebro
ken. Welnu, thans, een jaar
later dus, Is er weer 2881 km.
beschikbaar, of wel 91 pet. De
lengte van het electrische net
bedroeg in Sept. 1944 566 km.
Hiervan werd 520 km (92 pet)
vernield of onbruikbaar ge
maakt; thans is er weer 111
km. beschikbaar, waaraan op
6 Mei de lijn Schiedam-Hoek
van Holland (24 km) en in den
loop van den zomer o.a. nog
de lijn Amsterdam-Amersfoort
zullen worden toegevoegd.
Dan waren er 21 bruggen
over onze groote rivieren. 16
ervan (76 pet.) werden opge
blazen of althans onberijdbaar
gemaakt. Dank zij een enor
me krachtsinspanning en dank
zij ook de hulp van onze
al lieerde bondgenooten, zrjn er
thans weer 12 van deze brug
gen (57 pet) beschikbaar.
Een ander cijfer dat een dui
delijk beeld geeft van hetgeen
in het afgeloopen jaar werd
bereikt, is dat der afgelegde
treinkilometers per etmaal. In
Sept. 1944 werden er per
61.700 reizigerstreinkilometers
en .39.000 goederentreinkilome
ters afgelegd. Op 5 Mei 1945
bedroegen deze aantallen
dank zij het herstel van eeni-
ge spoorwegverbindingen in
het zuiden des lands reap.
1892 en 2100. Nu, na een jaar,
worden er per etmaal afge
legd 43.198 reizigerstreinkilo
meters en 33.000 goederentrein
kilometers, resp. 68 en 85 pet.
Schaarscbte aan materialen
De groote moeilijkheid bij
dit herstelwerk is echter nog
altijd de over vrijwel de ge
heele wereld heerschende
schaar achte aan materialen.
Deze is ook oorzaak van het
minder gunstige beeld dat an
dere cijfers geven. Zoo beschik
ten de N. S. in September '44
over 163.000 zitplaatsen. Daar
van gingen er gedurende de
staking niet minder dan
156.000 (96 pet.) verloren,
doordat de Duitschers een zeer
groot aantal rijtuigen roofden
of vernielden. En bovendien
werden de werkplaatsen, waar
in de vernielde rijtuigen had
den kunnen worden hersteld,
door de bezetters zoo grondig
geplunderd en vernield, dat
hun arbeidscapaciteit zelfs nu
nog gering is. Hierdoor be
schikken de N. S zelfs nu nog
over slechts 54.560 zitplaat
sen (28 pet.), wat duidelijk
verklaart, waarom men als
treinreiziger zoo zelden een
zitplaats kan veroveren.
De locomotieven-plundering
Ook voor de stoomlocomotie
ven hadden de Duitschers veel
belangstelling. Hetgeen tot
uitdrukking kwam in het weg-
sleepen of vernielen van 722
(84 pet) van de 866 N. S.-lo-
comotieven. Ruim 400 van de-
locomotieven konden in
Duitschland worden opge
spoord en naar ons land wor
den terug gebracht. Hetgeen
echter allerminst wil zeggen,
dat deze locomotieven ook
zijn. Sommige ervan zullen
weer voor den dienst geschikt
zelfs nimmer meer dienst kun
nen doen en hebben slechts
waarde, doordat hun onder-
deelen voor het herstel van an
dere locomotieven worden ge
bruikt.
Een aantal van deze vuur-
paarden kon echter worden
gerepareerd waaraan be
halve de N. S.-werkplaats te
Tilburg ook de particuliere in
dustrie een gewaardeerde bij
drage heeft geleverd waar
door de N. S. thans de be
schikking hebben over 326
locomotieven, hetgeen
37 pet. is van het aantal van
1944. Hierin zijn begrepen 15
nieuwe Zweedsche en 19 wel
iswaar niet nieuwe, maar toch_
nog heel goed bruikbare Zwit-"
schersche machines.
moet onze kinderen als voorbeeld
worden gesteld
Vele ouders meenen, dat het
al voldoende is, wanneer zif
hun kinderen steeds voorhou
den zuinig te zijn. Maar ook
deze vermaning gaat gewoon
lijk zooals dit met de meeste
vermaningen het geval is
het eene oor in en het andere
uit, zonder den minsten indruk
achter te laten. Wil men
kinderen werkelijk leeren zui
nig te zijn, dan moet men hun
nederen dag weer opnieuw, het
goede voorbeeld geven, thans
meer dan ooit, om zoo heel véél
moeilijk of niet te vervangen
Kleeren, die achteloos worden
neergeworpen, gaan er spoedig
slordig uitzien. Men lette
daarom op, dat de kinderen ze
bij het uitkleed en netjes op
vouwen endat binnen hun
bereik kapstokjes of haken zijn
aangebracht, waaraan zij zelf
hnu kleeren kunnen ophangen,
wanneer zij thuiskomen. Zelf
moet men natuurlijk het voor
beeld geven en in orde en net
heid voorgaan. Een moeder, die
zelf de hand licht met het op-1
ruimen van alles wat zij heeft
gebruikt, die er nooit goed ver
zorgd uitziet en haar kleeren
niet ontziet, kan haar kinderen
nooit tot voorbeeld dienen.
In het dagelijksch leven doen
zich tallooze andre gelegenhe
den voor om den kinderen te
leeren zuinig te zijn. Wanneer
men een kamer verlaat, en daar
onnoodig het licht laat bran
den, dan behoeft men er zich
niet over te verwonderen, wan
neer de kinderen dit ook doen..
Zij denken niet verder na overf
de onnoodige kosten, die hier
mede gemoeid zijn, realiseeren
zich evenmin de noodzakelijk
heid om noodeloos stroomver
bruik te voorkomen.
Achteloos weggeworpen brood
en etensresten wekken bij een
kind het gevoel op, dat dit niet
zoo erg kan zijn. Moeder doet
het immers ook! Ziet een kind
daarentegen, dat moeder alle
restjes bewaart, dan zal het dit
onbewust in zijn geheugen pren
ten en er later zijn leering uit
trekken. Kinderen hebben geen
reeks van vermanende woorden
noodig; het goede voorbeeld
spreekt reeds voor zichzelf! Spe
len met water is een gelief
koosde bezigheid van de meeste
kinderen en gedurende het was
schen of baden laten zij maar
al te gaarne de kraan loopen.
Leer him begrijpen, dat ook
water geld kost, dit zal hen er
zuiniger mee doen omgaan.
Ook met schoen endi ent de
jeugd zoo voorzichtig mogelijk
om te springen. Wen ze eraan
in den tuin en desnoods ook bij
het spelen bulten klompen aan
te trekken of sandalen met hou
ten zolen.
Sokjes, gebreid van uitgehaal
de kleedingstukken, desnoods
naar model gemaakt van lapjes
wollen, stof, zullen slijtage der
kousen voorkomen.
Ook de kinderen van nu ko
men eens op eigen beenen te
staan en zij zullen dan moeten
toekomen met het geld, waar
over zij beschikken. Leeren zij
in hun jeugd reeds op de klein
tjes letten en zuinig te zijn met
hetgeen zij gebruiken, dan
wordt hun dit later tot een
tweede natuur. Spaarzaamheid
is een deugd en deugden moe
ten van de prilste jeugd af wnr
den aangekweekt.
Nuttige wenken
Indien men een of ander klee
dingstuk moet knippen en het
patroon is van vloeipapier, dan
legt men dit op het materiaal
en strijkt luchtig over de pa-
troondeelen met. een warm,
doch niet te heet ijzer. Men
behoeft dan geen spelden te ge
bruiken, omdat het vloeipapier
zich aan de stof hecht.
Planten hebben, evenals men-
schen, frissche lucht noodig om
te gedijen. Meermalen gebeurt
het dat zij eensklaps, zonder
dat men weet waarom, minder
tieren. In vele gevallen is de
Vrouwen zijn gemakkelijke
iudri passagiers
Een van de grootste Ameri-
kaansche luchtvaartonderne
mingen heeft na jarenlange be
studeering van het gedrag ha-
rer passagiers vastgesteld, dat
vrouwen betere luchtpassagiers
zijn dan mannen, daar zij min
der nerveus zijn, minder vra
gen stellen en beter acht slaan
op de verschillende wenken en
aanwijzingen.
De vlieginstructeur van deze
maatschappij en twee stewar
dessen verklaarden tegenover
de pers om welke redenen zij
aan vrouwen, als vliegtuigpassa
giers, de voorkeur geven boven
mannen: vrouwen, die voor de
eerste maal- vliegen worden
minder snel vermoeid dan man
nen; vrouwen nemen slecht,
weer kalmer opvrouwen let
ten beter .op, waar zij de asch
van haar sigaret deponeeren;
mannen worden eerder onrus
tig dan vrouwen; mannen vra
gen meer; mannen verlangen
meer bediening en attentie dan
vrouwen en mannen hebben
meer op- en aanmerkingen over
de samenstelling van het menu.
oorzaak dan toe te schrijven
aan den sierpot, waarin de
bloempot is geplaatst en die te
klein is om toediening van
lucht mogelijk te mak^n. Een
sierpot moet minstens twee of
drie cm. grooter zijn dan de
bloempot, waarin de plant
groeit
NIEUWE KAPSELS
De nieuwe kapsels toonen
veel krullen in het gezicht,
maar ook veel krullen laag in
den hals. Hiervoor wordt vaak
een los krullenstuk gebruikt,
dat is wel zoo gemakkelijk. Ook
vlechten zijn zeer modern. Deze
zijtl, evenals de losse krullen
stukken, meerendeels niet
echt?.
Deze locomotieven vormen
het groote probleem bij de sa
menstelling van de dienstre
geling der N. S. ^ant welis-
v/aar beschikken de N. S. bo
vendien nog over 294 Engel-
sche locs, die zij hebben ge
huurd, doch deze zijn uiteraard
eveneens aan slijtage onderhe
vig. En zelfs nadat de parti
culiere industrie voor het her
stel van locomotieven is inge
schakeld, is het niet. mogelijk
de herstellingen gelijken tred
te doen houden met de slijtage
der locomotieven. Met het ge
volg, dat het locomotievenpark
kleiner wordt, terwijl de her
stellingen niet tijdig kunnen
worden uitgevoerd.
Nu zijn er, juist doordat nog
slechts een klein deel van het
spoorwegnet opnieuw kon ge-
electrificeerd worden, voor de
uitvoering van de dienstrege
ling een veel grooter aantal
locomotieven noodig, dan voor
den oorlog. Dit verklaart waar
Mas Slamet over Indonesië
Een andere ioon zou reeds
verbetering brengen
Gisteren hield Mr. mas
Slamet onder groote be
langstelling te Den Haag
een redevoering, waarin
hö zJUn standpunt ten aanzien
van de Indonesische kwestie
heeft samengevat.
Na eenige mededeelingen over
om de frequentie op vele lij
nen nog steeds geringer is dan
publiek en N. S. wenschen.
Maar ook deze moeilijkhe
den zullen ongetwijfeld wor
den opgelost. De N. S. hebben
groote plannen voor de toe
komst en zij zullen zeker alles
doen, om het herstel van ons
spoorwegverkeer even voort
varend voort te zetten, als het
in het afgeloopen jaar werd
begonnen. Opdat 'toude de
vies: „Veilig, Vlug, Voordee-
lig" eerlang weer onbeperkt
zal gelden.
zijn persoonlijke houding in de
afgeloopen jaren, kwam spreker
tot zijn eisch: Begrip bij de Ne
derlanders voor den waren aard
der nooden van de bevolking van
het moment. De geschiedenis
heeft Nederland en Indonesië ver
bonden en de scheiding van drie
en een half Jaar is slechts een
scheiding „voor het bloote oog",
daar Immers de band door de ge
leden ellende niet verzwakt is
maar versterkt.
Drie punten
1. Het verwijderen van de Ja-
panneezen nit Java en Sumatra.
2. Het elimineeren van dat ge
deelte van de jeugd en vele
ouderen, die door den Japansche
geest zijn besmet. Spreker meent
dat dit probleem, dat zich op
het moment het ernstigst doet
aanzien, mee zal vallen, omdat,
als eenmaal de Japanneezen z(jn
verwijderd, de Jeugd vanzelf wel
zal bekoelen.
3. De „lichtere" gevallen. leze
zijn een kwestie van zuivering,
onderzoek en tewerkstelling.
Door het elimineeren van deze
drie groepen zal de oi-de hersteld
zijn en pas dan zal het mogelijk
zijn met vrucht onderhandelingen
Een nieuwe Zilvervloot
Door de officieren van het com
missariaat-generaal voor de Ne-
deilandsche economische belangen
in Duitschland zijn thans ~nder
meer gestolen goederen uit Arn
hem teruggevoerd, namelijk zil
veren en gouden voorwerpen, ju-
weelen, sieraefbn, bont, linnengoed
en textielstoffen. Verder de wln-
keünventarls van een bekende Ne
derlandsche Juwelierszaak.
De partij goederen werd opge
spoord in Arnsberg (Westfaïen).
De inventaris der juweliersfirma
was opgeborgen In Hannover. De
waarde van de teruggevoerde goe
deren bedraagt ongeveer 4 ton in
voor-oorlogsch valuta,-maar thans
meer dan een millioen.
te voeren over het aanbrengen
van staatkundige hervormingen.
Na de pauze werden eenige schrif
telijk gestelde vragen beantwoord
waarvan een betrekking had op
het ordeherstel. Mr. Mas Slamet
memoreerde het bevel van Chris-
tison om, met of zonder medewer
king van de republiek, orde en
rust. in Batavia te herstellen. De
toon alleen van dit bevel had
reeds effect, aldus spreker, wesnal
ve hij meende, dat een verande
ring van t.oon ook nu een heele
verbetering zou teweeg brengen.
