VRIJE STEMMEN
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Offiesëele uitstag der Verkiezingen
voor de Tweede Kamer
Veranderingen in het
Republikeinsche kabinet
Zaterdag
25 Mei Ï946
2c JAARGANG
Kl)MM£R 45*
Alg. Leiding: B. G. Kloosterziel en S. L. Boer ma. Hoofdredacteur: J. Koekebakker. Redactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt 2 lei. 2163. fflfowamaw 43S3&
Nabetrachting
v.
(Slot.)
De winst voor twee kleine
partüen
We bedoelen de Christelijk-
Historische Unie en de Partij
van de Vrijheid.
De Staatkundig Gerefor
meerde Partij kunnen wij in
dit vei'band laten rusten. Deze
kleine, fel principieele groep,
heeft zich volkomen gehand
haafd, ondanks de desavouee
ring die aan haar hoofd, Ds.
Kersten, is ten deel gevallen,
toen hij uit de Kamer werd
uitgezuiverd wegens zijn hou
ding tegen de bezettende
macht.
De Staatkundig Gereformeer
den, bekend om hun vader-
landsche trouw, en hun oranje
gezindheid, hebben ondanks
de afglijding" van hun voorman
volkomen" hun positie in hel
Parlement gehandhaafd.
Thans onder leiding van Ds.
P. Zandt, treden zij weer met
twee man de Kamer in. Soms
zal hun stem den doorslag
kunnen geven!
Over de Bellamy-partij en
de Protestantsche Unie be
hoeven wij niet meer te Spre
ken, want deze hebben geen
van beiden den kiesdeeler ge
haald en vallen dus uit in den
politieken strijd van de eerste
vier jaar.
Maar de twee andere kleine
partijen verdienen een korte
beschouwing'.
De Christelijk Historische Unie
Onder leiding van den heer
Tilanus ging deze" zeer geha
vende partij wellicht wat
schroomvallig ten strijde. Acht
zetels hadden ze in '37 behaald
Wat zou het uittreden van
zooveel bekende groote man
nen hun kosten?
En ziedaar de verrassende
stembus: acht zetels behielden
ze ook in het nu gekozen par
lement!
Zelfs gingen ze in percenten
nog iets vooruit. In '37 ver
kregen ze 7.5 pet. In '46 iets
meer: 7.9 pet.
Dus niets verloren Zelfs
eenige winst?
Waardoor
Het antwoord gaven we
reeds in ander verband: Het
Ned. Herv. kerkvolk bleef het
oude vaandel trouw.
Dit feit moet worden aan
vaard, en daarmee moet re
kening worden gehouden.
Gelukkig is het program
Unie in zijn nieuwe formatie
tot een zeer vooruitstrevende
politiek bereid.
Hieruit kan nog wel iets
goeds voortkomen.
De Partij van de Vrijheid
Ten slotte een enkel woord
over deze partij, - die de op
volgster is van den ouden
Vrijheidsbond. Misschien had
niemand veel verwachting van
hun succes. En ziedaar de
stembus die sprak: van vier
kwamen zrj op zes zetels. Dus
een aanwas van 50 pet.
Percentsgewijze van het to
taal der uitgebrachte stem
men: in '37 bereiken ze 3.9
pet In '46 hadden ze 6.4 pet.
Waaraan heeft deze groep
zijn winst te danken?
In vroeger tijd waren ze
steeds^ achteruit geloopen. In
1913 waren er nog 31 libera
len in de Kamer; in '18 en '22
slonk dit aantal tot 10, in '25
tot 9, in '29 tot 8, in '33 tot
7 eri in '37 tot 4.
Men zou zeggen: in 1946
wordt dit tot nul.
Hm vertrek van de Flying Dutchman „Rotterdam"
het vliegveld Schiphol naar New York.
De loting thans bekend
IN de gisteren te Den Haag gehouden openbare zitting van
het centraal stembureau heeft de .voorzitter mededeeling
gedaan van het op 17 Mei j.l. by de verkiezingen voor de
Tweede Kamer in totaal uitgebrachte aantal geldige stem
men, alsmede van de totalen van de verschillende partijen.
4.760.711 geldige stemmen
Het totaal der uitgebrachte gel
dige stemmen bedroeg:
4.760.711, waarvan de Partij van
den Arbeid 1.347.940, de Katholieke
Volkspartij 1.466.582, de Anti-Revo
lutionaire Partij 614.201, de Christe
lijke Historische Unie 373.217,
Partij van de Vrijheid 305.287,
C.-omuiüii._L.ociie r-ariij Nederland
(de Waarheid) 502.963, de Protes
tantsche Unie 32.020, de Staatkun
dig Gereformeerde Partij 101.759,
de Nederlandsche Bellamy Partij
11.205 en de groep Rodrigues Lo
pez 5.537 stemmen verkregen. -
De zetels
Na de eerste verdeeling van de
zetels en de toewijzing van
Prinses Juliana naar Brabani
H. K. H. Prinses Juliana heeft
het voornemen om het onlangs
uitgestelde bezoek aan Brabant
thans te laten doorgaan op 28
Mei a.s.
H. K. H. zal een bezoek bren
gen aan het land van Heusden
en Altena. West Brabant en
aan het nieuwe sanatorium De
K.okkenberg te Tilburg. Zij zal
hierbij de volgende route ne
men: Andel. Veen, Wijk, Gen-
deren, Eethen, Meeuwen, Dus-
sen Hank, Geertruidenberg,
Made, Moerdijk, Standdaarbui-
ten, Tilburg.
Bovendien zal de Prinses een
vergadering van Brabants Volks
herstel bijwonen.
En ziedaar: zij komen op 6!
Dit is blijkbaar naast de
Communisten de Komende
partij! Misschien haar anti
pode?
In elk geval: zij heeft een
goede kans, soms op de wip
te kunnen zitten. Moge het
bewaarheid worden, dat zij
dan steeds den vooruitgang
dienen zal. Het vrij maken van
allen, die onder de nooden van
deze maatschappij in de ver
drukking zijn geraakt.
Want dit doel staat voor ons
boven alles. Sociale hulp aan
allen, die in nood en onvrij
heid moeten leven!
Wij wachten nu de beslissing
van Hare Majesteit en van den
door Haar aangewezen kabi
netsformateur. Red.
restzetels verwierven de Partij
van den Arbeid 29, de Katholieke
Volkspartij 32, de Anti-Revolutio
naire Partij 13, de Christelijke His
torische Unie 8, de Partij van de
Vrijheid 6, de Communistische 'Par
tij Nederland (de Waarheid) 10,
en de Staatkundig Gereformeerde
Partij 2 zetels.
Gekozen werden verklaard de 79
candidaten, waarvan de namen
reeds eerder zijn gepubliceerd.
De loting
Na loting werden gekozen ver
klaard voor de Partij van de Ar
beid: C. J. van Lienden te Eind
hoven en. J. G. Suurhoff te Am
sterdam, voor de Partij van de
Vrijheid: F. den Hartog te Hoog-
blckland, voor de Anti-Revolutio
naire Partij: Mr. a. B. Roosjen te
Amsterdam, H. J. W. A. Meyerink
te Arnhem, Mr. J. Terpstra te 's
Gravenhage, A. Stapelkamp te U-
trecht, c. v. d. Heuvel te Leiden,
Mr. J. Algera te Leeuwarden, Dr.
J. A. H. J. S. Bruins Slot te Aer-
denhout, C. smeènk te Arnhem,
Dr. E. P. Verkerk te Boskoop,
C. v. d. Zaal te Ulrum en Ds.
J. Fokkema te Delft.
Van de lijst de Communistische
Partij Nederland (de Waarheid)
werden na loting gekozen ver
klaard: A. C. Koenen te Amster
dam. B. J. Stokvis te Amsterdam,
H. C. Spijkers te Tilburg, J.
Haken te Groningen, J. Hoogcar-
spe! te Rotterdam, Mevr. W. van
den Muyzenberg, geboren Willem-
se te Amsterdam en A. D. Sehoo-
nenberg te Amsterdam.
De „Johan de Witt" naar
Amsterdam
Omstreeks 16 Juni wordt in
de hoofdstad verwacht het s.s.
„Johan de "Witt" met 1140
evacues.
IS HET CIJFER
Het Centraal Distributiekan
toor deelt mede, dat in den
Loop van de maand Juni voor
een schoenenbon in aanmer
king komen zij, wier stam-
kaartnummer op een 6 (zes)
eindigt, voor zoover aan hen
sedert 1 Januari 1945 nog geen
bon voor schoenen werd uitge
reikt. De plaatselijke distribu
tiediensten zullen na 1 Juni
a.s. bekend maken, op welke
dagen men de bonnen kan af
halen.
De eerste bananen
aangekomen
Het eerste schip met bananen
n.l. het Noossche motorschip
„Duala" is gistermorgen inder
daad te Rotterdam gearriveerd.
Het heeft ligplaats genomen in
de Jobshaven bij de loodsen van
de firma Muller en Co. Met
de lossing van de 27.000 bossen
bananen is reeds een aanvang
gemaakt Het deel, dat voor
Zwitserland bestemd is, wordt
per speciale trein vervoerd.
Naar wij vernemen wordt bin
nen afzienbaren tijd een grooter
schip met bananen te Rotter
dam verwacht.
Neaerlandsch Indie
GISTEREN heeft Sjahrir op een persconferentie ver
klaard, dat zijn terugkeer naar Djokjakarta in verband
stond met twee of drie veranderingen in het republi
keinsche kabinet, en wellicbt meer.
Hij zeide verder, dat hy de „uiterste" voorstellen van Dr.
van Mook aan Soekarno en het kabinet heeft voorgelegd
en dat deze daar in studie zy'n genomen.
Ook maakte hij melding van een „verschil in zienswyze"'
tusschen de leden van het kabinet te Djokjakarta en die te
Batavia.
De Groote Oost
De Vereeniging van de Groote
Oost heeft tijdens een onlangs ge
houden vergadering een motie aan
genomen, waarin er bij de Neder
landsche regeerLng op wordt aan
gedrongen om aan de Groote Oost
denzelfden wettelijken status te
verleenen als het rijk in Europa,
binnen het Koninkrijk der Neder
landen en wel op de volgende
grondslagen:
a. Dezelfde status als is beraamd
met betrekking tot Suriname en
Curacao.
b. Burgerschapsrechten voor de
authochthone bevolking van de
Groote Oost, alsmede voor de In
do-Europeanen en de Nederlan
ders. die m Nederlandsch-Indië
geboren zijn.
Ter verklaring wordt er op ge
wezen, dat een groot deel van de
bevolking van de Groote Oost niet
wenscht te worden opgenomen In
een Indonesisch gemeenbest ep
dienovereenkomstig niet „Indono-
sisch" genoemd wil worden.
Japanners ontruimen
Nw. Guinea
Ongeveer 3300 Japanneezen, die
thans in Manokwari en Hollandia
vertoeven, zullen niet worden ge-
evacueerd, doch zullen achterblij
ven ten einde het land In gereed
heid voor ontginning te brengen.
Ofschoon eenerzijds het vertrek
der Japanneezen zeer welkom zou
zijn wegens gebrek aan voedsel en
hun anti-Nederlandsche propagan
da is men hier tot het inzicht ge
komen, dat zij voor de herstel
werkzaamheden, die in dit veel
belovende deel van Nederlandsch-
Indië nog moet worden verricht,
rtiec gemist kunnen worden.
Republikeinsch dagblad in
het Nederlandsch
Het republikeinsche ministerie
van voorlichting heeft een nieuw,
in het Nederlandsch gesteid blad
onder den naam' „Het Nieuws
blad" in het licht gegeven.
Volgens een hoofdartikel in het
eerste nummer richt dit blad zich
direct tot de Nederlanders, dit
voor de eerste maal in Indië Ko
men en eveneens tot de Indo-
Europeanen.
Het hoofdartikel legt er den na-
-druk op, dat de Indonesiërs met
erkenning van de republiek
geenszins den wensch koesteren
zich te ontdoen van de diensten
der Nederlanders en haalt in dit
verband het manifest van i
vember 1945 aan, waarin wordt'
gezegd, dat voor de wederopbouw
van Indonesië een groote behoef
te bestaat aan „buitenlandseh ta
lent" en dat er ruime werkgele
genheid bestaat, „speciaal voor de
Nederlanders."
In de havens van Rotterdam en Amsterdam worden de schepen
"thans door vrijwilligers en ook door militairen gelost. Onze
foto toont het lossen van ijzeren platen aan boord van het
Engelsche mjs. „Quintis" aan de Bomeokade te Amsterdam.
HET WEER
VRIJ WARM
Weersverwachting medege
deeld door het K.N.M.I. te De
Bildt: Zonnig weer met mati
ge Noord-oostelijke wind.
Zon onder 26.40, op 4.32.
Maan op 2.41, onder 13.18.
Zondags:
Zon onder 20.42, op 4.31.
Maan op 2.59, onder 14.38.
Nieuwe maan: 30 Mei.
Q
