Een slachtoffer van N.S.B.-pradijken?
Plannen voor den Wederhouw
gereed
De Friends Relief Service
Tribunaal Goes
Als eerste gedagvaarde
kwam voor W van YVitzen-
burg, vischhandelaar uit Goes,
die zich in 1941 als symp. lid
bij de N. S B. had aangesloten
en dit drie maanden was ge
bleven. Verd. beweerde by het
verhoor dat nu volgde, slacht
offer te zijn geworden van N.
S. B.-praktgken, daar hij In
volste vertrouwen een papier
had geteekend, in de meening
dat hg hierdoor uit Dultsch-
land kon blijven. Wat was hij
echter geschrokken toen het
bleek dat hg zich „eraan" had
geteekend! Toen de N. S. B.-
kasslers bij hem kwamen om
de rekening voor zijn lidmaat
schap te innen, ging hij direct
naar „Kootje Mop" en „smeet
den rommel in dien vent zijn
winkel".
A. de Roo, of hij vond straf
te hebben verdiend, antwoord
de verd. ontkennend.
Hierna traden nog twee ge
tuigen a décharche voor het
voetlicht, n.l. de heeren Luit.
A. M. Duyvewaardt en C. No
bels, te Goes, die beiden zeei
gunstig luidende verklaringen
aflegden. Ook Mr. Kuipers, die
er in zijn betoog den nadruk
op legde, dat verd. uit angst
het bewuste papier had getee
kend, las tal van gunstige ver
klaringen voor. Verd. zond n.l.
aan de Duitschers ontroofde
visch aan jongens in Duitsch-
land en menschen in concen
tratiekampen. Ook gaf verd.
groote bedragen aan onder-
grondsche bewegingen.
Verd. vroeg vervallenverkla
ring van de beschuldiging.
Hij was een paarden
liefhebber
Verder behandelde het Tri
bunaal de zaak tegen Frans
Adriaan Peman Kakebeeke,
bedrijfsleider uit Kloetinge,
die zich te verantwoorden had
wegens symp. lidmaatschap
der N. S. B. en omgang met
Duiteche militairen. Verder
verrichtte hg werkzaamheden
als buurtboerenleiaer bg den
Landstand en schreef Aus-
weise. Deze verd, die, zooals
Mr. Vlaming zeer terecht op
merkte, in Goes als Duitsch-
gezind bekend stond, verklaar
de in een moeilijke positie te
zgn geraakt destijds en hield
zich verder tgdens het verhoor
van den domme. Hg wist niets
en deed niets.
De verdediger, Mr. F. W.
Adriaanse, wees er in zijn met
geestigheden doorspekt betoog
op, dat verd. als paardenlief
hebber den Duitschen omgang
had gezocht en bepleitte,
verband met de drukke werk
zaamheden op het bedrgf van
verd.'s ouders, en de reeds 1%
jaar durende interneering, di
recte in vrijheid stelling.
J. Peman Kakebeeke
|ri over tactisch optreden
der kampbewaking
In de middagzitting behan
delde het Tribunaal de zaak
tegen Jan Ernst Peman Ka
kebeeke, fruitteler uit Goes,
die zich eveneens als zijn broer
als sympaSiiseerend lid bij de
N. S. B. had aangesloten, en
omgang met N. S. B.ers en
moffen had gezocht.
Bg het verhoor deed werd.
zich even onschuldig voor als
zgn broer en verklaarde op de
vraag van den voorzitter, dat
hij nooit vergaderingen der
N. S. B. had bezocht, doch wel
eens een „feestje of zoo-Iets'
had mee gemaakt. Wat be
treft omgang met N. S. B.ers
had hij aan Lenshoek geen he
kel en over politiek werd nooit
gepraat, zoo verklaarde hij;
doch beweerde even later wel
eens ov. een eventueele ca
pitulatie der Duitschers te
hebben gesproken. (Dit was
dan zeker geen politiek!)
Bij de verdere ondervraging
kwam het thema op de be
handeling in de kampen en dit
was waarschijnlijk een gelief
koosd onderwerp van verd.,
daar hg, indien Mr. Vlaming
hem niet geremd had, een lang
betoog over het tactisch of
niet-tactisch optreden der be
waking zou zgn gaan houden.
Op de aanklacht, dat hij
met Duitschers feestjes zou
hebben gevierd tot diep inden
nacht, antwoordde hij, dat dit
onmogelgk kon, daar zyn
ouders, die in hetzelfde huis
woonden, als felle anti's dit
nooit zouden hebben toegela
ten.
Ook Mr. F W. Adriaanse
wees in zgn betoog hierop
verzocht rekening te houden
met het feit, dat verd. als
ploegbaas by het spitten, waar
toe hij door zgn medespitters
was gekozen, nooit iemand
prest had te werken en dit
zelf ook niet had gedaan.
Wgzende op de lange inter
neering,* bepleitte verdediger
clementie.
De liefde, die tot domme
daden verlokte
Als volgende gedagvaarde
verscheen Martina Verschuure
kantoorbediende, wonende te
•Heer Arendskerke. Deze
jonge dame sloot zich bg de
N. S. B. aan als symp. lid in
1941, werd lid van den N. V.
D. en Arbeidsfront en had om
gang met Duitschers.
Op de vraag van Mr. Vla
ming, bg wie zg zich als lid
had opgegeven, antwoordde
verd., dat ze dit bij „dhr. Vis
ser" had gedaan.
De opmerking van den voor
zitter: „Dus bg Ko Mop" ver
oorzaakte bij het publiek eeni-
ge hilariteit, doch toen ze even
later beweerde, door haar
kerkgehootschap nooit tegen
de Duitschers te zijn gewaar
schuwd, klonk een veront-l
waardigd onderdrukt: ;,'tls
wèl waar!" gefluister van de
publieke tribune.
Op de beschuldiging van Mr
Vlaming, dat ze door haar toe
doen 'n buurman naarDuitsch-
land had gestuurd, antwoordde
ze dit niet meer te weten. Wel
gaf ze volmondig toe straf te
hebben verdiend.
In zgn verdediging wees Mr
F. W. Adriaanse op den nog
jeugdigen leefijd van verd.,
die slechts een verhouding had
met één soldaat en door deze
liefde tot domme daden was
verleid. Verdediger Jas een
gunstig luidende verklaring
voor van verd.'s vroegeren col
lega, dien zij, als ze had ge
wild, iederen dag had kunnen
aanbrengen wegens bespotting
van de Duitschers en N. S. B.
ers. Wgzende op het feit, dat
zij ook volgens verklaring van
dhr. Zuidweg, deze zgn zoon
hielp onderduiken, bepleitte
verd. uiterste clementie.
Het Tribunaal bepaalde de
uitspraak in alle bovengenoem
de gevallen op 31 Mei a.s.
UITSPBAKEN.
In de op Donderdag gehouden
.zitting deed het Tribunaal de
volgende uitspraken:
Dirk Sinke, veekoopman Waar
de, verb, verklaring van een be
drag van f500.
D. C. Dekker, chauffeur te
Nisse, 1 jaar intern, ontz. uit
rechten.
Maatje Wilhelmina v. Doorn,
Ellewoutsdijk, verb, verkl. van
f 1000 ontz. uit rechten.
Mar. Walhout, landarb. te Bors-
sele. lll» jaar interneering, ontz.
rechten.
Marina Anthoinette Vermeu
len, zonder beroep uit Wolp-
haarsdijk, ontzetting uit rechten
Corn. Mijnsbergen, werkman
Kloetinge, ontz. uit rechten.
Joh. de Witte, groentenkoop-
man te Goes, verb, verkl. van
f5000 ontzetting uit rechten.
Jac. Wagenaar, landarbeider
Arendskerke, ontz. uit rechten.
Mar. El. Geertruida Fokke
plv. directrice distributiedienst
te Goes, beschuldiging verval
len verklaard.
Vergadering van de Vereenfging „Handelsbelang"
Woensdagavond hield de
Ver. Handelsbelang een alge-
meene ledenvergadering in de
Confrèrïezaal van het Schut
tershof. De voorz., dhr. L. A.
Siofkoper, opende de goed be
zochte vergadering met eenige
woorden van dank aan den
nieuwen secretaris, dhr. C. W.
D'huy, voor zgn welwillend
heid om de bestuursfunctie te
aanvaarden.
Een aantal nieuwe leden
werd vervolgens by acclama
tie aangenomen en verder deel
de de voorzitter mede, dat ook
de vereen, het belang van hot
behoud der Marine in Vlissin-
gen erkent, waarom een adres
aan den minister van Marine
werd verzonden. Tegen de vor
ming van inkoopcentrales van
ambtenaren neemt de vereen
stelling, daar de goederenvoor
ziening door de winkeliers en
handelslieden dient te geschie
den.
Daarna huldigde de voorzit
ter met enkele woorden
aanbieding van een bloemen-
beid 'steunt van die officieele
stedelijke en provinciale in
stanties, zoowel als van de in
het leven geroepen stichtin
gen, die alles doen om Wal
cheren er boven op te krijgen.
Vervolgens was het woord
aan dhr. Abspoel, die mede
aan de hand van enkele licht
beelden het doel en de wer
king van de Stichting Her
bouw Walcheren uiteenzette.
Hg deelde mede, dat de plan
nen van den wederopbouw
kant en klaar liggen.
Na het beantwoorden van
eenige vragen kwam Ir. Ger-
ber aan het woord. Hy deelde
mede, dat men bg den weder
opbouw met vele moMijkhe-
den heeft te kampen, waar
van die van gebrek aan ma
teriaal en werklieden wel de
ergste zgn. Ook het bepalen
van de rangorde der te her
bouwen objecten in verband
met de urgentie daarvan is 'n
probleem, dat nogal wat stof
heeft doen opwaaien. Over dit
punt ontstonden langdurige
mand het lid, den heer Neder- debatten, waarin verscheidene
veen, die z'n 30-jarig bestuurs
jubileum vierde.
Intusschen waren de spre
kers van den avond, dhrn. B.
J. M. A. Abs»oel, directeur
Stichting Herbouw Walcheren
en Ir. J. Gerber, Hoofd van
het Streekbureau Walcheren,
gearriveerd. Zg werden toen,
evenals het Statenlid Mr. W.
F. E. baron van der Feltz,
welkom geheeten.
De voorzitter memoreerde
dan de activiteit der vereen,
om den wederopbouw en het
herstel van Middelburg te be
spoedigen. Uitdrukkelijk zeide
hy, dat de vereen, niet wil do-
mineeren, doch alleen den ar-
Wat verrichtte zij op Walcheren
Zoo men weet heeft „The
Friends Relief Service" op
Walcheren zeer nuttig en ook
mooi werk verricht.
Het besluit om Walcheren
te helpen werd op 1 October
1945 genomen.
Een en ander ging echter
niet zoo vlot en zoo kwam het'
dat het team eerst den 15den
Januari 1945 te Middelburg
arriveerde.
Het team bestond uit Hol-
landsche menschen, uit Leiden
afkomstig, en bestond uit een
zuster, sociaal werker, assi
stente, kindermeisje, chauf
feur, mecanicien en een tim
merman.
De leider van dit wel zeer
heterogene gezelschap arri
veerde pp 7 December. Aller
eerst werd contact gehaakt
met de verschillende instanties
alsmede ook met Dr. Oussoren
Het tëam had voor het een
en ander gezorgd. Zoo waren
er 178 balen met kleeren, 36
lasten schoeisel met een to
taal gewicht van 13.5 ton en
dit alles moest zoo snel mo
gelijk worden verdeeld.
Dat er gewerkt werd, be-
wgst wel het feit, dat reeds
drie dagen na de aankomst
van de ploeg, met distribuee-
ren kon worden begonnen.
In de dorpen werd gedistri
bueerd door de plaatselg'ke
HARK. In Middelburg ge
schiedde dit door de kerken en
de liefdadigheidsinstellingen,
terwgl in Vlissingen het Bu
reau van Sociale Zaken zich
met deze taak belastte.
Natuurlijk kon aan alle a&n
vragen niet direct voldaan
worden. Zoo vormde de Wal-
chersche kleederdracht wel 'n
apart probleem.
Ondanks critiek toch
waardeering.
Ondanks alle critiek die men
kon vernemen, waarbij ook
veel onredelgk gemopper was
(is het niet beschamend, dat
men blgkbaar in het buiten
land meer zicht en bewondering
heeft op en voor al hetgeen in
ons laud reeds is gepresteerd,
dan wij Hollanders zelf?) was
er gelukkig aan den anderen
kant ook blijk van dankbaar
heid.
Dit bewijst wel het groote
aantal brieven dat werd ont
vangen. Ook hebben vele ge
vers in Engeland een schrijven
gekregen waarin voor hetgeen
werd geschonken dank werd
gebracht.
Ook Amerika had een steen
tje bijgedragen; n.l. 120 balen
en 20 kisten met een totaal
van 10 ton.
Gezien den grooten nood is
het begrijpelijk, dat dit alles
slechts een droppel op de be
faamde gloeiende plaat betee-
kende.
Verdeeling van het voedsel
Aan voedsel en zeep werd
ongeveer 22 ton verdeeld, w.o.
volle melk-poeder, suiker, rijst
havermout, chocolade, cacao,
ovolmatine, kaneel, levertraan,
enz. Tevoren was advies in
gewonnen bij het Ned. Roode
Kruis. Bij de verdeeling werd
door de HARK geholpen, ter
wijl ook doctoren en verpleeg
sters het hunne hiertoe bij
droegen.
Medisch en sociaal werk
Ook het medische en sociale
team heeft prachtig werk ver
richt. Zoo kwam er nogal wat
schurft voor. Alleen in Middel
burg werden in drie weken
tijds al 300 gevallen behandeld.
Het mag gelukkig genoemd
wotden, dat men zich niet door
valsche schaamte liet weerhou
den zich onder behandeling te
stellen.
Ook daar waar besmettelijke
ziekten heerschten werd hulp
verleend.
De medicamenten ontving
men uit Engeland, evenals de
verschillende huishoudelijke ar
tikelen noodig voor het reini
gen van de huizen, waarin de
ze ziekten plaats hadden.
Hierbij werd men weer ge
holpen door het Ned. Roode
Kruis en Sociale Zaken
Middelburg. Deze instanties
hadden o.a. lijsten opgesteld,
waarop vermeld stond alles
wat aan medicamenten drin
gend noodig was.
Via de „Friends Relief Ser
vice" /werden de lijsten naar de
Engelschen en Amerikanen ge
zonden, die voor de rest zorg
den.
Andere werkzaamheden
Behalve al het hier boven
genoemde, werd ook nog con
tact gezocht met verschillen
de colleges, scholen, jeugd
clubs, padvinderg, enz. Een
mooi resultaat hiervan is, dat
b.v. verschillende padvinders
met Engelsche vrienden cor
respondeer en.
Een aardige bijzonderheid in
dit verband is, dat een oude
dame van 80 jaar in briefwis
seling is getreden met een En-
gelschman van 88.
Vérvolgens is ook hulp ver
leden hun grieven t.o.v. den
wederopbouw een voorrang
kwestie naar voren brachten.
O.a. gaven zg te kennen het
niet eens te kunnen zijn met
de uitbreiding van het nood-
pand van de fa. Vroom en
Dreesman, zoolang er nog
panden zijn, die sinds 1942
half afgebouwd staan weg te
rotten. Dhr. Henning legde 'n
groot aantal foto's over om
een en ander duidelgk te ma
ken. De diverse betoogen von
den heftigen bijval en zoo uu
en dan werd Ir. Gerber het
vuur wel na aan de schenen
gelegd. Echter aldus dhr.
Gerber men mag persoon
lijke of groepsbelangen niet
stellen boven het algemeen be
lang en de beoordeeling der
randorde. Hg zeide verder al
het mogelgke te zullen doen
om een snellen opbouw te be
vorderen.
Met eenige citaten uit ge
dichten over Walcheren en
dankzegging aan de sprekers
sloot de voorzitter ten slotte
de vergadering, echter niet
voordat hij er nogmaals op
gewezen had, dat de herbouw
van Walcheren en in het bij
zonder van Middelburg het be
lang is van iedereen en van
den winkelstand in het bgzon-
der.
leend aan de V.V.V., terwyi
contact werd gezocht en ver
kregen met de Deensche vrij
willigers op Souburg. Ook de
timmerman van het team kon
hier de handen uit de mouwen
steken Het Deensche kinder
meisje vond een dankbare taak
in Middelburg.
Het team heeft voorts de
kleuterschool te Serooskerke
helpen oprichten.
De timmerman moest hier
weer ,ten tooneele verschijnen
om de noodige meubelen te
vervaardigen, waarbij hij flink
geholpen werd door de pad
vinders.
De „Friends Relief Service"
heeft haar dank betuigd aan
de verschillende instanties en
officieele personen voor hun
medewerking, w.o, de Commis
saris der Koningin, de Bur
gemeester van Middelburg,
Vlissingen en de dorpen, de
Directeuren van de Bureaux
van Sociale Zaken, de Hark
en Het Roode Kruis.
Zij heeft voorts haar blijd
schap uitgedrukt over het feit
dat zij heeft mogen meewer
ken de bewoners van ons ge
teisterde gebied te helpen en
te steunen.