DE SYMPHONIE
De kleine Daden
V olkshuisvesting
"Waaoeer we wei meer wB.-
Vk weten van de Symphonie,
«Jan gaan we eerst eens kijken
wat het woord zelf ons te ver
tellen heeft. Symphonie komt
■nan bet Grieksche woord Sym
phonies en be teekent samen
klank. hier in den sin van
twee of meer tegelijk klinken
de tonen, die een bevredigen
de klankuitwerking hebben
We stellen one echter iets
anders vopr: bij de Symphonie
«Jeuken we aan een muziekstuk
van grooten omvang, dat ge
schreven is voor orkest en dat
nit een bepaald aantal deelen
bestaat. Er schieten ons na
men te binnen van groote com
ponisten. voorop Beethoven,
dan Mozart. Haydn, Schubert,
Brahms, Bruckner en we den-
ken aan monumentale werken
die meestal het belangrijkste
gedeelte van een concertavond
uitmaken, zooals „de Negen
de", „de Pastorale", .-«Je Un-
vollendete".
We hebben' ons eèh vaag om
hind begrip van de .Symphonic
gevormd.' Wë'zulten nu trach
ten dit begrip wat te verdie
pen en een vastere® vorm te.
geve®.
Een belangrijke scheiding
op muziekgebied is die tus-
schen vocale (zang), en instru
mentale muziek. De Sympho
nie is instrumentaal, is een
muziekwerk, geschreven voor
orkest:, zonder menschelflke
stem.
Tegenover de Symphonie
staat de opera, de cantate, het
oratorium, die ieder uitgevoerd
worden door zangstemmen,
koren en solisten, met bege
leiding van orkest (de z.g.n.
Instrumentale stemmen).
De Symphonie zooals we
hem mi kennen, is het resul
taat. van den ontwikkelings
gang der instrumentale mu
ziek gedurende ongeveer vier
eeuwen.
In de Middeleeuwen was er
practiseb geen scheiding tus-
schen vocale en instrumentale
muziek. De muziek, die ge
ïmponeerd werd, was of voor,
zang alleen, de z.g. capella-
muziek. of voor zang met in
strumenten, waarin beide el
kaar aanvulden om tot een
vollere, klankrijkere uitvoering
tc komen.
Eén van de eerste terreinen,
waarop de instrumentale mu
ziek zich los ging maken van
den zang, was het gebied der
kerk orgelmuziek. Het was de
gewoonte van den organist om
vóór het te zingen koraal door
middel ,van een voorspel, be
staande uit accoorden en pas-
sagewerk toonladder reeksen
en figuren) de iuiste toonhoog
te aan te geven. Verder had
men tusscben twee gezangen
in het tusschenspel. De gedeel
ten die door het orgel alleen
gespeeld werden, begonnen
meer vorm-té krijgen, werden
meer afgerond tot een geheel,
en kregen den naam Praeludia
of Internazioni. Meer uitge
breid heetten ze Toccata.
Naast deze orgelmuziek
werden Gregoriaansche melo
dieën en chansons voor instru
menten gezet, en ontstonden
ook hieruit eigen vormen. De
Hoe kampeeren wij dit
jaar?
Öe onlangs tof. stand gekomen
«Hebting „Veilig Tehuis" beijvert
ticb voor een grondige verbete
ring van het kampeerwezen. Ieder
een. die dit jaar wenscht te kam-
oeeren en te- trekken, dient op de
hoogte te zdh van de regelingen,
welke de stichting hieromtrent
heeft getroffen. De desbetreffende
maatregelen zullen Maandag 20
Met a.s. in het luisterkwartiertje
van de Nederlandsche Jeugd Ge
meenschap van 19.1519.30 uur la-
nïiddag over den zender Hilver-
xom T tn een luisterspel worden
bekend gemaakt.
en de Canzone. De ri-
cercar werd gebruikt voor het
orgel, en ingelascbt bij de
Toccata, zoodat er nu een drie-
deelig muziekstuk ontstond
accoorden- en pasage werk
ricercar accoorden-
passagewerk.
Zoo zien we, dat er zich;
langzamerhand vormen ontwik
kelen, die alleen betrekking
hebben op instrumenten, er
wier inhoud ook de eigen
aardigheden weergeven van de
instrumenten waarvoor ze ge
schreven zijn - de techniek
van het instrument begint zich
af te teekenen in de noen-
reeksen en figuren.
Er begint een groote bloei
voor de orgelmuziek. Belang
rijke orgelvirtuozen vullen de
kerkruimten met hun klanken,
teén der grootste organisten en
componisten voor orgelmuziek
was de Nederlander Jan Pie-
tersz. Sweelluek uit Amster
dam. Beroemd waren z'n be
spelingen op het orgel van de
Oude Kerk.
Het. was in den tijd. dat er
tijdens de godsdienstoefeningen
niet op het orgel gespeeld
mocht worden. Sweelinck was
door de stad aangesteld en ver
plicht voor en na den dienst
een uur te spelen, waarbij het
publiek vrp kon komen luis
teren. waarvan men een dank
baar. gebruik maakte.
de V. B.
die een mensch voor een ander doet,
uit genegenheid, uit liefde
Een man en een vrouw. Een den nacht, want hij werkt met
paar als duizenden andere. Hun overuren. Komt hij dan einde-
huwelijk was niet ongelukkig
ai was de warmte van de eer
ste jaren verdwenen, zonder m
hen beiden die verdieping
hebben achtergelaten, die twee
menschen met een stillen glim
lach hand in hand verder doet
gaan. Zij leefden langs elkaar
en waren er zich niet van be
wust, dat zij zich dagelijks meer
en meer van elkaar verwijder
den.
Bij het aanbreken van den
dag stond de vrouw op, maakte
de kachel aan, zette koffie en
zette den theepot achter op" de
kachelpijp. Zij zette de haver
mout in de hooikist. Als haar
man straks opstond, zou hij al
les in orde vinden. Zelf at ze
haastig een paar snéden brood,
onderwijl het twaalfuurtje voor
hem gereed makend. Dan nog
een haastigen blik op den sla-
pei." een rechttrekken van zün
dekens met. een werktuiglijk ge
baar. Zachtjes verwijdert de
vrouw zich. Werkhuizen wach
ten haar.
Een paar uur later ontwaakt
de man. Ontbijt, leest de krant
en scharrelt wat rond in huis.
Zijn werk vangt eerst tegen den
middag aan en eindigt diep in
IXOverhekte-woningbouw
In het zoo zwaar geteisterde
Zeeland was de woningpositie
reeds v55r den oorlog zeer on
gunstig (door bijzondere om
standigheden). De woning
voorraad was over het alge
meen hier uiterst krap, ornöat
het particuliere initiatief mi
niem was, mede door het vrij
wel ontbreken van een goed
geoutilleerde bouwnijverheid.
Vele Zeeuwsche gemeenten
presteerden op dit gebied bo
vendien weinig of niets, omdat
voldoende sociaal besef ten
aanzien van een goede volks
huishouding veelal ontbrak.
Doordat doorgaans uitslui
tend voor de onmiddellijke be
hoefte gebouwd werd, ontbrak
een redelijke woningreserve,
waardoor reeds in de eerste
jaren van de bezetting het
steeds toenemende woningte
kort .niet meer kon worden
.opgevangen, zooals in gemeen
ten met een vooruitzienden
blik wel het geval was. In
Den Haag b.v. verminderde de
woningreserve, die in 1935
nog 7.5 pet. bedroeg, tegen
1942 tot 0.5 pet.
Reeds vroeger was het een
algemeen verschijnsel, dat bv.
arbeiderswoningen om finan
cieels redenen zeer weinig
door particulieren werden ge
bouwd. Dit klemde te meer,
omdat juist aan dit soort wo
ningen het grootste gebrek
3. Ook voor de toekomst
zal de bouw van arbeiderswo
ningen vrijwel geheel voor re
kening komen van woning
bouwverenigingen met steun
der overheid of van de ge
meentebesturen.
Hier ligt voor de gemeenten
een zeer belangrijke taak en
bet is te hopen en ook te ver
wachten, dat zij hun taak be
ter zullen begrijpen dan voor
den oorlog, toen de toestan
den en ideeën op dit punt,
voora! in diverse plattelands
gemeenten. beneden peil waren
Door de bijzondere omstan
digheden zal vooral in Zeeland
de woningbouw in de naaste
toekomst een der hoofdpunten
van het gemeentelijk beleid
moeten zijn. Zoowel eigen ini
tiatief als mime steun aan be
staande of op tc richten wo-
ningbouwvereenigingen is voor
een goede volkshuisvesting be
slist noodzakelijk. Bij aanslui
ting aan de bestaande financi-
eele regelingen kan men zich
van een belangrijken steun van
het. rijk verzekeren, waardoor
de flnancieele bezwaren groo-
tendeels kunnen worden opge
lost.
Bovendien, een goede volks
huisvesting mag nooit, en ze
ker thans niet, om flnancieele
redenen worden verwaarloosd
of nagelaten.
Voor zoover dit nog niet ge
schied is, dienen de gemeen
ten in de allereerste plaats te
zorgen voor voldoende bouw
terrein, bouwrijpen grond, om
in de behoeften der eerste ja
ren te kunnen voorzien. Ook
dit moet geplaneerd geschieden
kan ln het gemeentelijk
volkshuisvestigingsplan wor
den verwerkt. Er zijn enkele
gemeenten, ook in Zeeland, die
reeds bij de bevrijding hun
bouwterreinen en bouwplan
nen gereed hadden. Zoodra de
materialen beschikbaar komen
en zoodra woningen aan deze
gemeenten worden toegewezen
kunnen zij met de aanbeste
ding en den bouw beginnen.
Administratief en practlsch
moeten de gemeentebesturen
hun volkshuisvesting in orde
hebben, niet alleen voor dit en
het volgende jaar, maar voor
diverse jaren vooruit.
Eerst dan kan en zal er
schot zitten in den opbouw 'en
herbouw van onze Zeeuwsche
gemeenten. De mogelijkheden
die er zijn, moeten worden be
nut; het werk dat gedaan kan
worden, moet reeds worden
gedaan. We moeten vóór zijn
op den wederopbouw, op de
toewijzing van woningen.
Eerst dan zullen we 't uiter
ste tempo kunnen halen en de
steeds toenemende bouw van
woningen aan kunnen. Er is
een ontzettende achterstand op
dit gebied in te halen. Doch
met. aller medewerking
vooruitzienden blik zullen op
deze wijze ook onze Zeeuwsche
dorpen en steden alle herrijzen
Zeeland behoeft niet achter
aan te komen met zijn volks
huisvesting, Integendeel, het
Jigt aan ons zelf.
lijk thuis, dan is zijn vrouw al
naar bed, maar altijd hoort zij
hem -komen en staat dan op om
zijn avondeten te warmen. De
man had dat heel goed zelf kun
nen doen. zij wilde dit echter
niet. Zij verzorgde zijn maal,
bediende hem en zat bij hem,
tct hij zich verzadigd had en
zijn oogen van vermoeidheid toe
vielen. Veel spraken zij niet met
eikaar en teederheden kenden
zij niet. meer. Zij waren plichts
getrouwe werkers geworden, die
hun arbeid deden zonder tegen
zin, maar ook zonder vreugde.
Dat kwam omdat zij elkaar ver
loren hadden, niet meer in el
kaar opgingen zooals vroeger,
toen zij elkaar geen oogenblik
konden missen.
Op 'n morgen werd de man vroe
ger wakker dan gewoonlijk. Hij
draaide zich om en wilde ver
der slapen. Toevallig echter viel
zijn oog door de open deur op
zijn vrouw, die voor de kachel
geknield lag en haar voorzich
tig uithaalde. Even voorzichtig
stapelde zij daarna papier en.
hout op elkaar, dat zij met een
paar lucifers aanstak. Daarna
ging zij weer naar de keuken.
"Wat later knielde zij weer voor
de kachel om het. vuur aan te
wakkeren. Toen de kolen gloei
den. had de vrouw kunnen op
staan om haar verdere bezig
heden af te maken, maar zij
bleef geknield voor de kachel
liggen en keek naar het vlam
menspel.
De man zag naar zijn vrouw
en misschien werd hij zich op
dil oogenblik voor de eerste
maal bewust, hoe vermoeiend
baar dagtaak was. Als zij werk
te kon hij daar niets van mer
ken, want haar handen wisten
van aanpakken en toonden
nooit vermoeienis. Maar nu her
kende hij onmiskenbaar haar
vermoeienis in het trage ge
baar, waarmee zij met. den pook
hst vuur oprakelde. Haar krach
teloos gebogen rug, de matte
gelaatsuitdrukking verrieden
echter niet alleen lichamelijke
vermoeienis, maar bovenal wa
ren zij kenmerken van een
vreugdeloos geleefd leven. Op
dit oogenblik. nu de vrouw zich
ongezien dacht en zich liet gaan
zag hij de volle waarheid. Hij
zag nog meer, de man. In den
vuurgloed zag hij overduidelijk
de al te vroeg verschenen rim
pels in haar gezicht en hij zag
de kloven aan haar vingers, die
pijn moesten doen bij het aan
maken .van de kachel'. Maar zij
scheen voor deze pijn ongevoe
lig geworden te zijn.
Slaapdronken keerde de man i
zich om en een zoo'n groot me
delijden met de vrouw vervul
de hero, dat tranen hem in de
ofcgen sprongen. Eensklaps
schaamde hij zich over zijn on
verschilligheid van de laatste
jaren. Alle zorgen waarmee zij
hém had omringd, had hij aan
vaard als iets, waarop hij recht
had, iets waarvoor hij niet er
kentelijk behoefde te zijn. Zijn
vrouw had gewerkt in eigen
huis en in anderer huis, zonder
verpoozing. En hij? In zijn vrije
uren had hij gedaan, waarin hij
lust had, zonder ooit een hand
uit te steken om de taak van zijn
Nuttige wenken
Aangebrande melk is niet meer
zoc onsmakelijk, als ge ze ln een
schoone Dan dadelijk ln koud wa
ter zet, een snufje zout door de
melk doet en ze goed omroert.
Menigeen doet het vel van de
melk weg, omdat men er niet van
houdt. Melkvellen bestaan echter
uit sterk geconcentreerde melk_ en
zij bevatten veel voedingsstoffen.
Geklopt door papv saus, soep, jus,
stampot of op de koffie kunnen j
zli uitstekend dienst doén-
Inmaakglazen kunnen veelal niet
gemakkelijk worden geopend.
Houd het deksel eenige minuten
onder stroomend water, het zal
dan beter gaan.
Met water, waarin aardappelen
zijn gekookt., krijgt men rood stee
nen bloempotten mooi helder van
kleur.
vrouw te verlichten. Bijna was
hij. opgestaan om haar nu het
werk uit handen te nemen.
Maar hoe zou .zij dit opnemen?
Wat moest hij zeggen om het
haar te verklaren? Neen, hij
mcesf blijven liggen, hij móest
een anderen weg vinden om
baar het werk wat te verlich
ten. En omdat de man den ge
heel en dag het beeld van zijn
zoo zielig voor de kachel ge
knielde vrouw voor oogen had.
kon het niet anders of den vol
genden morgen was hij nog vroe
ger op dan zijn vrouw en bijna
geruischloos deed hij haar werk
Hij maakte de kachel aan, hij
kookte de pap, hij sneed het
brood en zette koffie. Zijn
vrouw sliep. Tot hij iets uitzijn
handen liet vallen, dat met veel
geraas op den grond viel en
haar deed ontwaken. Zij zag
haar man voor de kachel staan,
die vroolijk brandde. Van schrik
kon zii geen woord uitbrengen.
,Ja". begon de man onhandig
„ik dacht zoo. ik, meende, om
dat ik toch tijd: genoeg heb om
uit te slapen, kan ik voortaan
best dc kachel aanmaken en
zoo." Haast verlegen lachend,
maar met bijna kinderlijken,
trots wee? hij op den theepot,
die al achter op de kachelpijp
stond. „Dat is ook al klaar! Zal
ik je een kop brengen?"
Nu was het de vrouw, die
haar tranen moest wegslikken, -
terwijl een gevoel van schaam
te en spijt haar wangen rood
kleurde. Want al had zij haar
man dan ook altijd met'zorgen
omringd, het waren de laatste
jaren geen daden van liefde ge
weest, zij waren afgestompt tot
gewoonte-handelingen. Maar
wat haar man tvu deed, dat wa
ren de kleine daden, die de
eene mensch doet voor den an-
cere uit genegenheid, uit liefde.
En als de daden leven, kan een
menschenbestaan nooit onbe
langrijk worden of dor. Op dit
vroege morgenuur werd de
vrouw zich hiervan opeens hel
der bewust en zij nam zich voor
haar huwelijk nog eens opnieuw
te beginnen. Elke daad een daad
van liefde, elke daad, hoe klein
ook. een daarom het levenspad
van hem, dieft zij beloofde-haax
let en te wijden, te verlichten;-.
Sti, bleef zij liggen, genietend
van den on verwachten terug
keer van het geluk van twee,
die besloten hebben samen ver
der te gaan. En zonder woor
den vonden hun lippen elkaar
en vpnaen hun harten elkaar
als eens op dien dag. toen zij
besloten samen den soms zoo
moeilijken levensweg te gaan.
ALLES VAN PLASTIEK-
Na machines, schepen, muziek
instrumenten en ineubelen van
plastiek, is japoristof van plastiek
hst nieuv/ste snufje in de Ame-
rikaansche modewereld. De foto
toont een avond-ensepible, ver
vaardigd van velón, een produet
van de Firestone bandenfabriek,
dat ln den oorlog gebruikt werd
om de soldaten in tropische jung
les tegen muggen te beschermen.
Velon is zoo goeJ als onverslijt
baar-, kan in alle mogelijke kleu
ren geverfd en bedrukt worden,
is soepel ln het verwerken en
warm in het dragen en wordt, als
het vuil is, met een lap met ben-
z'u( scho'-n gemakt.