DE SYMPHONIE De kleine Daden V olkshuisvesting "Waaoeer we wei meer wB.- Vk weten van de Symphonie, «Jan gaan we eerst eens kijken wat het woord zelf ons te ver tellen heeft. Symphonie komt ■nan bet Grieksche woord Sym phonies en be teekent samen klank. hier in den sin van twee of meer tegelijk klinken de tonen, die een bevredigen de klankuitwerking hebben We stellen one echter iets anders vopr: bij de Symphonie «Jeuken we aan een muziekstuk van grooten omvang, dat ge schreven is voor orkest en dat nit een bepaald aantal deelen bestaat. Er schieten ons na men te binnen van groote com ponisten. voorop Beethoven, dan Mozart. Haydn, Schubert, Brahms, Bruckner en we den- ken aan monumentale werken die meestal het belangrijkste gedeelte van een concertavond uitmaken, zooals „de Negen de", „de Pastorale", .-«Je Un- vollendete". We hebben' ons eèh vaag om hind begrip van de .Symphonic gevormd.' Wë'zulten nu trach ten dit begrip wat te verdie pen en een vastere® vorm te. geve®. Een belangrijke scheiding op muziekgebied is die tus- schen vocale (zang), en instru mentale muziek. De Sympho nie is instrumentaal, is een muziekwerk, geschreven voor orkest:, zonder menschelflke stem. Tegenover de Symphonie staat de opera, de cantate, het oratorium, die ieder uitgevoerd worden door zangstemmen, koren en solisten, met bege leiding van orkest (de z.g.n. Instrumentale stemmen). De Symphonie zooals we hem mi kennen, is het resul taat. van den ontwikkelings gang der instrumentale mu ziek gedurende ongeveer vier eeuwen. In de Middeleeuwen was er practiseb geen scheiding tus- schen vocale en instrumentale muziek. De muziek, die ge ïmponeerd werd, was of voor, zang alleen, de z.g. capella- muziek. of voor zang met in strumenten, waarin beide el kaar aanvulden om tot een vollere, klankrijkere uitvoering tc komen. Eén van de eerste terreinen, waarop de instrumentale mu ziek zich los ging maken van den zang, was het gebied der kerk orgelmuziek. Het was de gewoonte van den organist om vóór het te zingen koraal door middel ,van een voorspel, be staande uit accoorden en pas- sagewerk toonladder reeksen en figuren) de iuiste toonhoog te aan te geven. Verder had men tusscben twee gezangen in het tusschenspel. De gedeel ten die door het orgel alleen gespeeld werden, begonnen meer vorm-té krijgen, werden meer afgerond tot een geheel, en kregen den naam Praeludia of Internazioni. Meer uitge breid heetten ze Toccata. Naast deze orgelmuziek werden Gregoriaansche melo dieën en chansons voor instru menten gezet, en ontstonden ook hieruit eigen vormen. De Hoe kampeeren wij dit jaar? Öe onlangs tof. stand gekomen «Hebting „Veilig Tehuis" beijvert ticb voor een grondige verbete ring van het kampeerwezen. Ieder een. die dit jaar wenscht te kam- oeeren en te- trekken, dient op de hoogte te zdh van de regelingen, welke de stichting hieromtrent heeft getroffen. De desbetreffende maatregelen zullen Maandag 20 Met a.s. in het luisterkwartiertje van de Nederlandsche Jeugd Ge meenschap van 19.1519.30 uur la- nïiddag over den zender Hilver- xom T tn een luisterspel worden bekend gemaakt. en de Canzone. De ri- cercar werd gebruikt voor het orgel, en ingelascbt bij de Toccata, zoodat er nu een drie- deelig muziekstuk ontstond accoorden- en pasage werk ricercar accoorden- passagewerk. Zoo zien we, dat er zich; langzamerhand vormen ontwik kelen, die alleen betrekking hebben op instrumenten, er wier inhoud ook de eigen aardigheden weergeven van de instrumenten waarvoor ze ge schreven zijn - de techniek van het instrument begint zich af te teekenen in de noen- reeksen en figuren. Er begint een groote bloei voor de orgelmuziek. Belang rijke orgelvirtuozen vullen de kerkruimten met hun klanken, teén der grootste organisten en componisten voor orgelmuziek was de Nederlander Jan Pie- tersz. Sweelluek uit Amster dam. Beroemd waren z'n be spelingen op het orgel van de Oude Kerk. Het. was in den tijd. dat er tijdens de godsdienstoefeningen niet op het orgel gespeeld mocht worden. Sweelinck was door de stad aangesteld en ver plicht voor en na den dienst een uur te spelen, waarbij het publiek vrp kon komen luis teren. waarvan men een dank baar. gebruik maakte. de V. B. die een mensch voor een ander doet, uit genegenheid, uit liefde Een man en een vrouw. Een den nacht, want hij werkt met paar als duizenden andere. Hun overuren. Komt hij dan einde- huwelijk was niet ongelukkig ai was de warmte van de eer ste jaren verdwenen, zonder m hen beiden die verdieping hebben achtergelaten, die twee menschen met een stillen glim lach hand in hand verder doet gaan. Zij leefden langs elkaar en waren er zich niet van be wust, dat zij zich dagelijks meer en meer van elkaar verwijder den. Bij het aanbreken van den dag stond de vrouw op, maakte de kachel aan, zette koffie en zette den theepot achter op" de kachelpijp. Zij zette de haver mout in de hooikist. Als haar man straks opstond, zou hij al les in orde vinden. Zelf at ze haastig een paar snéden brood, onderwijl het twaalfuurtje voor hem gereed makend. Dan nog een haastigen blik op den sla- pei." een rechttrekken van zün dekens met. een werktuiglijk ge baar. Zachtjes verwijdert de vrouw zich. Werkhuizen wach ten haar. Een paar uur later ontwaakt de man. Ontbijt, leest de krant en scharrelt wat rond in huis. Zijn werk vangt eerst tegen den middag aan en eindigt diep in IXOverhekte-woningbouw In het zoo zwaar geteisterde Zeeland was de woningpositie reeds v55r den oorlog zeer on gunstig (door bijzondere om standigheden). De woning voorraad was over het alge meen hier uiterst krap, ornöat het particuliere initiatief mi niem was, mede door het vrij wel ontbreken van een goed geoutilleerde bouwnijverheid. Vele Zeeuwsche gemeenten presteerden op dit gebied bo vendien weinig of niets, omdat voldoende sociaal besef ten aanzien van een goede volks huishouding veelal ontbrak. Doordat doorgaans uitslui tend voor de onmiddellijke be hoefte gebouwd werd, ontbrak een redelijke woningreserve, waardoor reeds in de eerste jaren van de bezetting het steeds toenemende woningte kort .niet meer kon worden .opgevangen, zooals in gemeen ten met een vooruitzienden blik wel het geval was. In Den Haag b.v. verminderde de woningreserve, die in 1935 nog 7.5 pet. bedroeg, tegen 1942 tot 0.5 pet. Reeds vroeger was het een algemeen verschijnsel, dat bv. arbeiderswoningen om finan cieels redenen zeer weinig door particulieren werden ge bouwd. Dit klemde te meer, omdat juist aan dit soort wo ningen het grootste gebrek 3. Ook voor de toekomst zal de bouw van arbeiderswo ningen vrijwel geheel voor re kening komen van woning bouwverenigingen met steun der overheid of van de ge meentebesturen. Hier ligt voor de gemeenten een zeer belangrijke taak en bet is te hopen en ook te ver wachten, dat zij hun taak be ter zullen begrijpen dan voor den oorlog, toen de toestan den en ideeën op dit punt, voora! in diverse plattelands gemeenten. beneden peil waren Door de bijzondere omstan digheden zal vooral in Zeeland de woningbouw in de naaste toekomst een der hoofdpunten van het gemeentelijk beleid moeten zijn. Zoowel eigen ini tiatief als mime steun aan be staande of op tc richten wo- ningbouwvereenigingen is voor een goede volkshuisvesting be slist noodzakelijk. Bij aanslui ting aan de bestaande financi- eele regelingen kan men zich van een belangrijken steun van het. rijk verzekeren, waardoor de flnancieele bezwaren groo- tendeels kunnen worden opge lost. Bovendien, een goede volks huisvesting mag nooit, en ze ker thans niet, om flnancieele redenen worden verwaarloosd of nagelaten. Voor zoover dit nog niet ge schied is, dienen de gemeen ten in de allereerste plaats te zorgen voor voldoende bouw terrein, bouwrijpen grond, om in de behoeften der eerste ja ren te kunnen voorzien. Ook dit moet geplaneerd geschieden kan ln het gemeentelijk volkshuisvestigingsplan wor den verwerkt. Er zijn enkele gemeenten, ook in Zeeland, die reeds bij de bevrijding hun bouwterreinen en bouwplan nen gereed hadden. Zoodra de materialen beschikbaar komen en zoodra woningen aan deze gemeenten worden toegewezen kunnen zij met de aanbeste ding en den bouw beginnen. Administratief en practlsch moeten de gemeentebesturen hun volkshuisvesting in orde hebben, niet alleen voor dit en het volgende jaar, maar voor diverse jaren vooruit. Eerst dan kan en zal er schot zitten in den opbouw 'en herbouw van onze Zeeuwsche gemeenten. De mogelijkheden die er zijn, moeten worden be nut; het werk dat gedaan kan worden, moet reeds worden gedaan. We moeten vóór zijn op den wederopbouw, op de toewijzing van woningen. Eerst dan zullen we 't uiter ste tempo kunnen halen en de steeds toenemende bouw van woningen aan kunnen. Er is een ontzettende achterstand op dit gebied in te halen. Doch met. aller medewerking vooruitzienden blik zullen op deze wijze ook onze Zeeuwsche dorpen en steden alle herrijzen Zeeland behoeft niet achter aan te komen met zijn volks huisvesting, Integendeel, het Jigt aan ons zelf. lijk thuis, dan is zijn vrouw al naar bed, maar altijd hoort zij hem -komen en staat dan op om zijn avondeten te warmen. De man had dat heel goed zelf kun nen doen. zij wilde dit echter niet. Zij verzorgde zijn maal, bediende hem en zat bij hem, tct hij zich verzadigd had en zijn oogen van vermoeidheid toe vielen. Veel spraken zij niet met eikaar en teederheden kenden zij niet. meer. Zij waren plichts getrouwe werkers geworden, die hun arbeid deden zonder tegen zin, maar ook zonder vreugde. Dat kwam omdat zij elkaar ver loren hadden, niet meer in el kaar opgingen zooals vroeger, toen zij elkaar geen oogenblik konden missen. Op 'n morgen werd de man vroe ger wakker dan gewoonlijk. Hij draaide zich om en wilde ver der slapen. Toevallig echter viel zijn oog door de open deur op zijn vrouw, die voor de kachel geknield lag en haar voorzich tig uithaalde. Even voorzichtig stapelde zij daarna papier en. hout op elkaar, dat zij met een paar lucifers aanstak. Daarna ging zij weer naar de keuken. "Wat later knielde zij weer voor de kachel om het. vuur aan te wakkeren. Toen de kolen gloei den. had de vrouw kunnen op staan om haar verdere bezig heden af te maken, maar zij bleef geknield voor de kachel liggen en keek naar het vlam menspel. De man zag naar zijn vrouw en misschien werd hij zich op dil oogenblik voor de eerste maal bewust, hoe vermoeiend baar dagtaak was. Als zij werk te kon hij daar niets van mer ken, want haar handen wisten van aanpakken en toonden nooit vermoeienis. Maar nu her kende hij onmiskenbaar haar vermoeienis in het trage ge baar, waarmee zij met. den pook hst vuur oprakelde. Haar krach teloos gebogen rug, de matte gelaatsuitdrukking verrieden echter niet alleen lichamelijke vermoeienis, maar bovenal wa ren zij kenmerken van een vreugdeloos geleefd leven. Op dit oogenblik. nu de vrouw zich ongezien dacht en zich liet gaan zag hij de volle waarheid. Hij zag nog meer, de man. In den vuurgloed zag hij overduidelijk de al te vroeg verschenen rim pels in haar gezicht en hij zag de kloven aan haar vingers, die pijn moesten doen bij het aan maken .van de kachel'. Maar zij scheen voor deze pijn ongevoe lig geworden te zijn. Slaapdronken keerde de man i zich om en een zoo'n groot me delijden met de vrouw vervul de hero, dat tranen hem in de ofcgen sprongen. Eensklaps schaamde hij zich over zijn on verschilligheid van de laatste jaren. Alle zorgen waarmee zij hém had omringd, had hij aan vaard als iets, waarop hij recht had, iets waarvoor hij niet er kentelijk behoefde te zijn. Zijn vrouw had gewerkt in eigen huis en in anderer huis, zonder verpoozing. En hij? In zijn vrije uren had hij gedaan, waarin hij lust had, zonder ooit een hand uit te steken om de taak van zijn Nuttige wenken Aangebrande melk is niet meer zoc onsmakelijk, als ge ze ln een schoone Dan dadelijk ln koud wa ter zet, een snufje zout door de melk doet en ze goed omroert. Menigeen doet het vel van de melk weg, omdat men er niet van houdt. Melkvellen bestaan echter uit sterk geconcentreerde melk_ en zij bevatten veel voedingsstoffen. Geklopt door papv saus, soep, jus, stampot of op de koffie kunnen j zli uitstekend dienst doén- Inmaakglazen kunnen veelal niet gemakkelijk worden geopend. Houd het deksel eenige minuten onder stroomend water, het zal dan beter gaan. Met water, waarin aardappelen zijn gekookt., krijgt men rood stee nen bloempotten mooi helder van kleur. vrouw te verlichten. Bijna was hij. opgestaan om haar nu het werk uit handen te nemen. Maar hoe zou .zij dit opnemen? Wat moest hij zeggen om het haar te verklaren? Neen, hij mcesf blijven liggen, hij móest een anderen weg vinden om baar het werk wat te verlich ten. En omdat de man den ge heel en dag het beeld van zijn zoo zielig voor de kachel ge knielde vrouw voor oogen had. kon het niet anders of den vol genden morgen was hij nog vroe ger op dan zijn vrouw en bijna geruischloos deed hij haar werk Hij maakte de kachel aan, hij kookte de pap, hij sneed het brood en zette koffie. Zijn vrouw sliep. Tot hij iets uitzijn handen liet vallen, dat met veel geraas op den grond viel en haar deed ontwaken. Zij zag haar man voor de kachel staan, die vroolijk brandde. Van schrik kon zii geen woord uitbrengen. ,Ja". begon de man onhandig „ik dacht zoo. ik, meende, om dat ik toch tijd: genoeg heb om uit te slapen, kan ik voortaan best dc kachel aanmaken en zoo." Haast verlegen lachend, maar met bijna kinderlijken, trots wee? hij op den theepot, die al achter op de kachelpijp stond. „Dat is ook al klaar! Zal ik je een kop brengen?" Nu was het de vrouw, die haar tranen moest wegslikken, - terwijl een gevoel van schaam te en spijt haar wangen rood kleurde. Want al had zij haar man dan ook altijd met'zorgen omringd, het waren de laatste jaren geen daden van liefde ge weest, zij waren afgestompt tot gewoonte-handelingen. Maar wat haar man tvu deed, dat wa ren de kleine daden, die de eene mensch doet voor den an- cere uit genegenheid, uit liefde. En als de daden leven, kan een menschenbestaan nooit onbe langrijk worden of dor. Op dit vroege morgenuur werd de vrouw zich hiervan opeens hel der bewust en zij nam zich voor haar huwelijk nog eens opnieuw te beginnen. Elke daad een daad van liefde, elke daad, hoe klein ook. een daarom het levenspad van hem, dieft zij beloofde-haax let en te wijden, te verlichten;-. Sti, bleef zij liggen, genietend van den on verwachten terug keer van het geluk van twee, die besloten hebben samen ver der te gaan. En zonder woor den vonden hun lippen elkaar en vpnaen hun harten elkaar als eens op dien dag. toen zij besloten samen den soms zoo moeilijken levensweg te gaan. ALLES VAN PLASTIEK- Na machines, schepen, muziek instrumenten en ineubelen van plastiek, is japoristof van plastiek hst nieuv/ste snufje in de Ame- rikaansche modewereld. De foto toont een avond-ensepible, ver vaardigd van velón, een produet van de Firestone bandenfabriek, dat ln den oorlog gebruikt werd om de soldaten in tropische jung les tegen muggen te beschermen. Velon is zoo goeJ als onverslijt baar-, kan in alle mogelijke kleu ren geverfd en bedrukt worden, is soepel ln het verwerken en warm in het dragen en wordt, als het vuil is, met een lap met ben- z'u( scho'-n gemakt.

Krantenbank Zeeland

Vrije Stemmen. Dagblad voor Zeeland | 1946 | | pagina 6