VRIJE STEMMEN
Belangrijke verschuiving in de Tweede Kamer
1937 1946
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Vergelijkende, cijfers met vorige verkiezing
Zaterdag
18 Mei im
faJAARGANG
NUMMER
Alg. Leiding: B. G. Kloosterziel en 8. L.Boerznm. Hoofdredacteur: i. Koekebakker. Eedactie en Admin.: Goes, Beestenmarkt Te!.8163. Gteoaunaaeir GOSsrt
Het resultaat
der stemming
verrassend
Het nederlandsche voik
ls gisteren ter stembus ge
weest én thans nu wij in de
vroege ochtenduren van he-'
den de volledige cijfers voor ons
hebben liggen van het verloop der
«temming in het geheele land, wil
len wij hierop een kort commen
taar geven.
Zooals wij ook reeds In ons over
zicht van de provincie Zeeland
hebben opgemerkt werd de groot
ste wint behaald door de Commu
nistische Partij De Waarheid. De-
te Partij behaalde 502.935 stemmen
tegen 139.502 in 1937 en kreeg hier
door 10 zetels ln de Kamer. Hier
ls dus van een wel zeer opmerke
lijke winst sprake.
Ook de Partij van de Vrijheid be
haalde een winst van. 2 zetels en
kwam van 4 ln 1937 op 6 bij de
thans gehouden stemming. Het
aantal behaalde was 305.202 tegen
160.260 in 1927.
Tenslotte wist de Katholieke
Volkspartij haar zetelaantal
▼ergrooten van 31 op 32 zetels.
In 1937 behaalden zij 1,170.431 stem
men en thans 1.466.510.
Deze drie partijen behaalden dus
de winst, terwijl de Anti-Revolu
tionaire Partij een verlies van 4
zetels moest boeken. Deze partij
zal nu met 13 zetels ln de Kamer
terugkeeren. De verhouding in '37
was niet geheel ln overeenstem
ming met de juiste verhoudingen
dezer partij, aangezien toen velen
hun stem op Dr. ColSjn uitbrach
ten Zij behaalden nu ln totaal
614.177 stemmen tegen 665.501 in '27.
De Partij van de Arbeid verloor,
ook twee zetels en komt daardoor
met 29 zetels in de Kamer terug.
Zn totaal werden op deze partij
U47.644 stemmen uitgebracht te
gen 1.215.167 in 1937 op de partijen
die thans gezamenlijk de Partij
▼an de Arbeid vormen.
De Christelijk Historische Unie en
de Staatkundig Gereformeerde
Partij wisten hun zetels te behou
den en keeren dus met resp. 8 en
2 leden in de Kamer terug, hun
itemmenaantal was 273A91 (302.829)
en 101.772 (78.619)
De Protestantsche Unie, de Bella
my Partij en de Partij Loppes be
haalden een te gering aantal stem
mee om in aanmerking te komen
voor een zetel.
Communisten krijgen 7 zetels meer, Partij van de
Vrijheid boekt 50 pCt. winst, de Katholieke Volks
partij op 32 zetels - Verlies voor de Anti-revolutio
nairen (4) en voor de Partij van den Arbeid (2)
Na dit overzicht der cfjfers willen
we in het kort nog enkele bijzon
derheden over den uitslag vermel
den Er heeft een zeer belangrijke
verschuiving in de Kamer plaats
gevonden. V/e beginnen daartoe
bij de Communistische Partij, die
vooral in Amsterdam en de Mijn
streek de grootste winst behaalde.
Alleen in Amsterdam behaalde zij
bijna evenveel zetels als ln 1937
over het geheele land. Het aantal
stemmen was daar 129.189 tegen
139.502 ln 1937 over het heele land.
Dit is een opmerkelijke winst die
wij niet te gering moeten schat
ten. Vele leden der E.V.C. hebben
waarschijnlijk hun stem op de
C P.N. uitgebracht, terwijl er ook
nog een belangrijk aantal stem
men van vroegere SDA.P. -ers bij
zijn Wij moeten dit zien als een
teeken des tijds en zijn van mee
ning, dat wanneer de verhoudLn-
gen weer normaal zijn, de stem
ming voor deze partij een geheel
ander beeld zal geven.
De grootste klap kregen de AJR.,
wat zooals reeds gezegd, te ver
wachten was. De Partij van de Ar
beid mocht het niet gelukken ze
telwinst te behalen en verloor
zeis twee zetels. Over het alge
meen waren hieromtrent de ver
wachtingen hooger gespannen.
De verhouding in de Kamer ls mo
menteel 200, dat rechts 55 zetels
heeft en links 45 zetels. Hoewéi er
natuurlijk in de praktijk momen
teel geen staat op te maken is eri
deze verhouding van weinig be-
teekenis zal blijken te zijn.
Het aantal ongeldige stemmen be
droeg 469.701, wat een respectabel
aantal is. De kiesdeeler was 47.602.
Het Nederlandsche volk heeft ge
sproken en nu kunnen we een
nieuwe regeeringsperiode tege
moet zien. Met belangstelling zien
WIJ naar de dingen die gebeuren
gaan, ook bij de nieuwe kabinets
formatie die het gevolg van deze
verkiezingen la.
De uitslagen van de
Kieskringen
KIESKRING 1
's-HEETOGENBOSCB
Totaal aantal uitgebrachte
•temmen: 290.552.
Partij van de Arbeid 37.722,
12.98% (8%); Katholieke Volks
partij 223,939, 77.07% (76.4%);
Anti-Rev. Partij 10.340, 3.56%
(4.4%); Christ. Hist. Unie 5.787,
I.99% (2.2%)Partij van de
Vrijheid 2.858, 0,29% (0.4*/.);
C.P.N. „De Waarheid" 6.788.
2.34% (0.6%); Protestantsche
Unie 816, 0.28% Staatk.
Geref. Partij 2302, 0.79*/* (0.2%)
KIESKRING II, TILBURG
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 246.067.
Partij van den Arbeid 29.359
II.93% (7.2 Kathol. Volks
partij 192.834 78.38(77.1*/.);
Anti Revolutionaire Partij 7249,
2.94% (3.7*/#); Christ. Historische
Unie 6.540 2.66% (2.7%); Partij
van de Vrijheid 2.877 1.17%
(0.8%); Comm. Partij De Waar
heid 5.532 2.12% (0.7%); Protes
tantsche Unie 8.78 0.35%
Staatkundig Geref. Partij 1.103
0.45*/. (Ü.4%).
KIESKRING ffl ARNHEM
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 279.732.
Partij van den Arbeid 89.325,
31,93% (31.4%); Katholieke
Volkspartij 46.035, 16.46%
(15.3%); Anti-Rev. Partij 43.518,
14.84% (20.8'/.); Christ. Hist.
Unie 48.256, 17.25% (14.9%);
Partij van de Vrijheid, 22.292,
7.97 (5%); C.P.N. „De Waar
heid" 16.829, 6.02% (1.4%); Pro
testantsche Unie 2263, 0,80%
Staatk. Geref. Partij 12.
4.34*/. (3.7%)Ned. Bellamy
Partij 1.072, 0,39%
KIESKRING IV NIJMEGEN,
totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 230.540.
Partij van den Arbeid 55.024,
23.87% (20.1%); Katholieke
Volkspartij 115.225. 49.98%
(44.5%); Anti Revolutionaire
Partij 19.525, 8.47% (10.8%);
Christelijke Historische Unie
17 902 7.77% (6.3%); Partij van
de Vrijheid 10.523, 4.56% (3.2%);
Comm. Partij De Waarheid
6.384, 2.77% (0.7%); Protestant
sche Unie Staatkundig
Geref. Partij 5957, 2.58% (2.7%)
KIESKRING V. ROTTERDAM
Totaal-aantal uitgebrachte stem
men: 338.725:
Partij van den Arbeid 131.733
38.9% (20.1'/»); Kath. Volkspar
tij 48.219, 14,2% (14.7%); Anti-Re
volution. Partij 44.355 13.1%
(19.9%); Christelijk Hist. Unie
15.867 4.7% (4.5%); Partij van de
Vrijheid 25.210 7.4% (4%); Com.
'De Waarheid 62.042 18.3%
Protest. Unie 1589 0.5
-); Staatkundig Geref. Partij
6789 2% (2%); Bellamy Partij
2921 0.9%
KIESKRING VI.
'■-GRAVEN H AGE
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 275.957:
Partij van den Arbeid 84.478
31.7% (37.5%); Kath. Volkspartij
57.767 2ü.93% (18.6%); Anti Re
volution Partij 37.250 13.5%
(17.7%); Christ. Hist. Unie 15.605
5.65% (5.1%); Partij van de Vrij
heid 31.592 i] 45% (6.3%); C.P.N.
De Waarheid 36.721 13.31*/.
r3 6%); Protest. Unie 4574 1.66%
Staatk. Geref. Partij 2088
0.76% (2.8%); Ned. Bellamy Par
tij 2882 1,04*/.
KIESKRING VIL LEIDEN
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 243.616.
Partij van den Arbeid 57.505
23.6% (22.3*/*); Kath. Volkspartij
69.076 38.35% (26.6%); Anti Rev.
Partij 41.819 17.16*/* (19.5%); Chr
Hist. Unie 31.269 12.84% (12.7%);
Partij van de Vrijheid 19.442
7.98% (5,2%); Comm. Partij De
Waarheid 11.690 4.80*/* (1.1%).
Protestantsche Unie 1913 0.79%
Staatk. Geref. Partij 10.902
4.48% (4.1%).
KIESKRING Vm.
DORDRECHT
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 307.670.
Partij van den Arbeid 95.443
31.02*/» (28.4*/*); Kath. Volkspar
tij 42.076 13.68% (13.1%); Anti
Revolution. Partij 69.567 22.61%
(24.9%); Christ. Hist. Unie 33.
10.73% (10.8*/*); Partij van de
Vrijheid 23.336 7.58% (6.8%);
Comm. Partij De Waarheid
20.884 6.79% (1.7%); Prot. Unie
1562 0.51% Staatk. Geref.
Partij 21.778 7.08(6.9%),
KIESKRING EX
AMSTERDAM
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 429.758,
Partij van den Arbeid 140.465,
,32,69% (39%); Katholieke Volks
partij 74.315, 17,29% (15%); An
ti-Rev. Partij 36.570, 8.51%
(15.2%); Christ. Hist. Unie
12.963, 3.02% (3.3*/*); Partij van
de Vrijheid 27.755, 6.46*/* (5%);
C.P.N. „De Waarheid" 129,189,
30.07% (12.8*/*); Protestantsche
Unie 21.43, 0.49% Staatk.
Geref. Partij 798. 0.18% (0.1%);
Groep Rodriguez Lopez 5555,
1.29%
KIESKRING X DEN HELDER
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 215.785.
Partij van de Arbeid 76.173,
35.3% (41.1%); Katholieke Volks
partij 65.249, 30.24% (27.7%);
Anti-Rev.. Partij 20.477, 9.49%
(13.5%); Christ. Hist. Unie 7.391.
3.43% (3.6°/»); Partij van de Vrij
heid 11.475, 5.32% (2.9%); C.P.
N. „De Waarheid" 32.191, 14.92%
(4.2%); Protestantsche Unie 506,
0.23*/* Staatk. Geref. Par
tij 1195. 0.55% (0.4*.'»); Ned. Bel
lamy Partij 1128, 0.52%
Partij
(4.3/o)
KIESKRING XI HAARLEM
Totaal aantal uitgebracht stem
men: 276.914.
Partij van den Arbeid 83.688
30.22% (32.1%); Kath. Volkspar
tij 74.279, 26.82% (25.1%); Anti
Rev. Partij 35.518 12.82*/. (18%).
Christ. Hist. Unie 18.382 6.64%
(7.4*/*); Partij v. d. Vrijheid
24.993 9.03% (42%); Comm. Par
tij De Waarheid' 33.299 12.03%
(3.5%); Protest. Unie 2.244
0.81% Staatk. Geref. Partij
2.524 0.91% (0.3%); Ned. Bellamy
Partij 1.989 0.72%
KIESKRING XII.
MIDDELBURG
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 136.182.
Partij van den Arbeid 33.497
24.6% (24.1%); Katholieke Volks
partij 28.545 20;96% (18.9%); An
ti Revol. Partij 22.224 16.32%
(22%); Christ. Hist. Unie 23.
17.28'/» (15.2%); Partij v. d. Vrij
heid 9.699 7.12% (6.1%); C.P.N
De Waarheid 3755 2.76% (0.6%);
Protestantsche Unie 1579 1.16%
Staatk Geref. Partij 13.344
9.8*/* (8.6%).
KIESKRING XIH UTRECHT
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 271.419.
Partij van den Arbeid 78.735.
29.01% (27.1%); Katholieke
Volkspartij 70.051, 25.81%
(24,8%); Anti-Rev.. Partij 46.847,
17,26*/» (22-3%); Christ. Hist.
Unie 26.151, 9.64% (8.9%); Par
tij van de Vrijheid 16.807, 6.19%
(4.2%); C.P.N. „De Waarheid"
20.514, 7.56% (1.4%); Protestant
sche .Unie 2828 1.04%
Staatk. Geref. Partij 9486, 349%
(3.4%),
KIESKRING XIV
LEEUWARDEN
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 236.576.
Partij van den Arbeid 88.864
37.56*/» (42.2%); Katholieke
Volkspartij 15.637, 6.61% (6.8%);
Anti Revolutionaire Partij
56.390. 23.84% (24.7%); Christe
lijk Historische Unie 36.999,
15.64% (15.4%); Partij van de
Vrijheid 11.096, 4.69% (3.4%);
Comm. Partij De Waarheid
23.834, 10.08% (3.1*/*); Protes
tantsche Unie 2.184, 0.92*/*
Staatkundig Geref. Partij 1.567.
Q.66% (05%).
KIESKRING XV. ZWOLLE
Totaal aantal uitgebrachte stem
men: 321.714.
Partij van den Arbeid 92.333
28.7% (32%)Kath. Volkspartij
85.621 26.61% (24.8%); Anti Rev.
Partij 44.815 13.93% (15.6*/*); Chr
Hist. Unie 34.873 10.84*/» (11.5%);
Partij van de Vrijheid 17.208
5.35*/* (3.3%); Comm. Partij De
Waarheid 33.621 IQ.45% (2.6%);
Protest. Unie 4.492 1.4%
Staatk. Geref. Partij 8751 2.72%
(0.4%).
KIESKRING XVI
GRONINGEN
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen: 234.763.
Partij van den Arbeid 83:355,
35.51% (47.7*7*); Katholieke
Volkspartij 12.965, 5.52% (5.3%);
Anti Revolutionaire Partij
52.858, 2251(23.1%); Christe
lijk Historische Unie 21.863.
9.31% (6.7*/*); Partij van de
Vrijheid 26539. 11.18*/» (3.9%);
Comm. Partij De Waarheid
23.173, 14.56% (5.4*^)1 Pïotës-
tantsche Unie 1.816, 0,77%
Staatkundig Geref. Partij 281,
0.12% (0.1*/*); Bellamy Partij
1213, 0.52%
KIESKRING XVH ASSEN
Totaal aantal uitgebrachte
stemmen 125.771.
Partij van den Arbeid 49.524.
39.38% (44%); Katholieke Volks
partij 7271. 5.78% (4.8%); Anti-
Rev. Partij 24.100, 19.16*/* 20.6*/*)
Christ. Hist. Unie 15.149, -12.05'/.
(10.4%); Partij van de Vrijheid
19.866. 15.79% (6.9%); C.P.N.
„De Waarheid" 8954 7.12%
(2,1%); Protestantsche Unie 621.
0.49*/» Staatk. Geref. Partij
286. 0,23*/* (05*/*).
KIESKRING XVffi
MAASTRICHT
Totaal aantal uitgebracht*
stemmen 298.421.
Partij van den Arbeid 37 591,
12.53% (7.7%); Katholieke
Volkspartij 237.418. 7956°/. (81%)
Anti Rev. Partij 2.731, 0.9%
<1.6*/»); Christ. Hist. Unie 1633.
0.55% (0.7%); Partij van de Vrij
heid 1932, 0.65% (0.2%). C.P.N.
2 Waarheid" 16.835. 5.64'/.
(1.3%); Staatk. Geref. Partij 481,
De samenstelling der
Tweede Kamer
N O.
Pa rtij van den Arbeid 29 31
Katholieke Volks partij 32 31
Anti-Rev. Partij 13 31
Christ. Hist. Unie e 8
Partij van de Vrijheid 6 4
C.P.N ..De Waarheid" 10 3
Protestantsche Unie
Staatk. Geref. Partij 2 2
N.SR. t 4
Stemmen
Perc.
Stemmen
Perc.
Partij van den Arbeid
1515.167
29.94
1547.664
2KS1
Katholieke Vojkspartij
1.170.431
2854
L46651Ö
som
Anti Revolutionaire Partij
666501
ESJ90
Christelijk Historische Unie
302.829
7.46
373.191
■IM
Partij van de Vrijheid
160.200
*96
305X02
HM
Comm. Partij de Waarheid
139502
*56
50X985
Protestansche Unie
Staatkundig Geref. Paatij
Bellamy Partij
78.619
UN
1X012
iat.772
it iff
Ut
hijst Loopea
1
-
11X05
6l2»
AéCe