Middelburg
Prof. Gerbrandy over lie)
beleid in Londen
Vervolg van pagina 1
Onhoudbaar
Langzamerhand werd de posi
tie van'/den heer de Geer onhoud
baar. Driemaal kwam hij in de
vergadering van den ministerraad
met een of anderen opzet, re-
richt op 'het vinden van contact
met den vijand. Als voorbeeld
wordt afgedrukt, een eigenhandig
door hem geschreven en getec-
kend voorstel, dat is bewaard ge
bleven; Het luidt als volgt:
„Naar aanleiding van het be
roep, door den Fuehrer van het
Duitsche rijk in zijn RUbsdag-
rede van 13 juli J.l. gedaan op
redelük en gezond verstand ter
beëindiging van den oorlog, ver
zoekt de Nederlandsche regee
ring te mogen vernemen, op
welken grondslag (met name wat
de positie van Nederland be
treft) de Fuehrer zich voor
stelt. dat op dit oogenblik
vruchtbare besprekingen ter be
vordering van den vrede zou
den kunnen woTden geopend.
(w.g.) de Geer."
In zijn eerste onderhoud met mr.
Churchill had hij al gesuggereerd
een soort vrede van Amiens. De
reactie laat zich denken.
Onder de leden der Nederland
sche kolonie in Engeland verloor
do heer de Geer hoe langer hoe
meer prestige. De ongerustheid
var. H. M. de Koningin steeg. Te
gen het einde van Augustus 1910
vroeg de heer de Geer ontslag,
zonder dat deze aanvraag beti
tel i kon worden als „vrijwillig
Krachtens meerderheidsbesluit
ging de ministerraad er toe over
H M. de Koningin te verzoeken
den heer de Geer niet los te la
ten. ten einde niet naar buiten
een demonstratie te geven van
oneenigheid ln den boezem der
regeering.
In de daarop gevolgde kablnets
formatie, die door H. M. de Ko
ningin aan mij werd opgedragen,
is de heer de Geer opzettelijk niet
gevraagd, hoewel hij onomwon
den te kennen gaf, dat hij gaar
ne minister van Financiën wilde
blijven. Na zijn aftreden leefde
de heer de Geer vrij teruggetrok
ken in Boxmoor buiten Londen
tot aan zijn vertrek naar Lissa
bon. Hem werd door H. M. de
Koningin, op grond van zijn ver
diensten in het verleden en omdat
zijn houding toen nog niet aan
oneervolle motieven scheen te
moeten worden toegeschreven,
krachtens eenstemmig besluit van
den ministerraad, een hooge on
derscheiding toegekend.
Een opdracht
De Ministerraad keurde goed,
dat de heer de Geer een opdracht
zou krijgen om in Nederlandsch-
Ir.dië een onderzoek in te stellen,
dat vooral op financieel gebied
lag. Bij den heer de Geer was ze
kere aarzeling te bespeuren om
zich met de gedachte aan de voor
bereiding tot zulk een reis ver
trouwd te maken, doch anderzijds,
Jaartallen
MEI 1940-MEI 1945.
Tussen de Nederlanders groeit
begrip voor elkanders opvat
ting. Alom verlangt men naar
groter eenheid in verscheiden
heid. na de bevrijding.
4 MSI 1945.
Nederland vrij. De alge
mene wens is: niet terug naar
het oude!
23 JUNI 1945.
Het kabinet van herstel en ver
nieuwing, met prof. W. Scher-
merhorn en W. Drees, „het
kabinet der Illegaliteit" benoemd.
9 FEBRUARI 1946.
De Partij van de Arbeid ge
sticht. De politieke doorbraak
is een feit. Katholieken,
vrijzinnig-democraten, protes-
tants-ch'ristelijkcn, sociaal-de
mocraten, „politiek-daklozen"
e.a. in één politieke partij.
17 MEI KAMERVERKIEZINGEN.
Het volk van Nederland kiest de
De Commissaris tier Koningin
in Zeeland gehuldigd
Ter gelegenheid van zijn zil
veren jubileum is de Commis
saris der Koningin in de pro
vincie Zeeland, Jhr. Mr. J. W.
Quarles van Ufford, Donder
dagmiddag in de Cotifrèrle-
zaal van het Schuttershof te
Middelburg op buitengewoon
hartelijke wijze gehuldigd.
Een groot aantal genoodig-
den was aanwezig, toen de ju
bilaris en zijn gezin in de
met ontelbare bloemstukken
versierde zaal hun entree
maakten en als eerste spreker
het oudste lid van Ged. Staten
de heer J. M. van Bommel van
Vloten het woord nam.
Spr. gaf een overzicht van
hetgeen Jhr. Quarles van Uf
ford in den loop van zijn ambts
periode voor Zeeland tot stand
heeft gebracht op het- gebied
van verkeersverbetering, elec-
triciteit- en drinkwatervoor
ziening, mode^niseering der
provinciale vloot en de samen
voeging van polders en water
schappen.
Bijzondere hulde bracht de
heer Van Bommel van Vloten
den Commissaris voor diens
moedige houding gedurende de
bezetting.
Namens Ged. Staten bood
spr. een door Pol Dom ge
schilderd portret van Jhr. Mr.
Quarles van Ufford aan.
Voorts huldigde spreker den
jubilaris om de voortreffelijke
wijze, waarop hij als chef van
het provinciaal personeel op
trad en waarop hij na de be
vrijding wederom voor de be
langen van Zeeland op de bres
heeft gestaan.
Hierna bracht de griffier
der Staten, D'r. B. D. H. Teile
gen. den Cdmmissaris dank
voor de prettige samenwer
king met het personeel van
de griffié en van andere pro
vinciale diensten. Spr. bood als
huldeblijk vijf 17de eeuwsche
vazen van Delftsch blauw aan.
Namens de P. Z. E. M. hul
digde Mr. Dr. R. W. Graaf van
Lijnden de Commissaris voor
hetgeen deze voor de electri-
citeitsvoorzïening deed.
Namens de Zeeuwsche ge
meenten en de Ned. Vereen,
van gemeenten sprak de wnd
burgemeester van Middelburg
Audiêniie
De gewone audiötie van den
Commissar's der Koningin in
Zeeland op Donderdag 9 Mei
a.s. zal niet doorgaan.
moest voor hem ln die reis een
zekere aantrekkelijkheid liggen,
wij', xn Nederlandscn-lndië iwee
zijner kinderen woonden. De heer
de Geer stemde er ln. toe zulk een
opdracht uit te voeren.
Op zijn verzoek werd hem nu
de medewerking verleend tot het
verkrijgen van een doorreisvisum
naar Lissabon met het oog op zijn
reis naar Nederlandsch-mdië. In
Lissabon zou de te volgen route
naoer worden vastgesteld. De of-
ficieele opdracht zou hem worden
toegezonden. Op 5 November 1910
vertrok de heer de Geer per
vliegtuig naar Lissabon.
Ai spoedig kwamen berichten
uit Lissabon, die twijfel deden rij
zen of de heer de Geer zijn woord
zou houden. Met het oog hierop
heb ik, ongerust geworden, reeds
vrij spoedig een ontwerp-radiore-
devoerlng gereed gemaakt, welke
zou kunnen dienen, indien de
heer de Geer zijn woord zou bre
ken, afzwenken naar Zwitserland
of erger nog naar Nederland en
aldus zijn vroegere ambtgenooten
in den steek zou laten, eerlijk ge
zegd bedriegen.
De vlucht
In Februari 1941 kwam plotse
ling de Boston-zender ln Amerika
met het voor de regeering in Lon
den afschuwelijke nieuws, dat de-
heer de Geer. oud-mlnister-pre-
sident, naar Nederland was terug
gekeerd. Gewaarschuwd door den
heer Pelt, leider van den regee-
riugsvoorlichtingsdlenst, heb ik
terstond mijn November-ontwerp-
radlorede rnet dezen besproken
en na overleg met enkele terstond
bereikbare ambtgenooten den heer
Pel» gemachtigd dit ontwerp, voor
zoover noodig gewijzigd, voor de
microfoon als regeeïingsverkia-
ring te doen uitgaan. Daar zulks
nog precies op lijd kon geschie
den, hield de Nederlandsche re-
geering de positie zeer behoorlijk
in de hand en was het nadeel te
genover het .buitenland tot een
minimum gereduceerd. Het Ne
derlandsche volk heeft voorts een
zeer gezonde reactie getoond door
da daad van den heer de Geer als
desertie, zoo niet erger, te brand
merken.
(Wordt vervolgd in het nummer
van Woensdag a.s.).
NIEUWSFLITSEN
VICTOR EMANUEL
AFGETREDEN?
Naar het Fransche persbu
reau AFP meldt zou Koning
Victor Emanuel van Italië be
sloten hebben afstand te doen
van den troon en zich naar Por
tugal begeven. De acte van af
treding zou gisteravond worden
onderteekend.
IN BELGIE ZOMERTIJD
Op het Belgische ministerie
van Binnenlandsche zaken is
verklaard, dat de dubbele zo
mertijd in België weldra zal in
gaan.
SPANJE LEVERT DUITSCHE
BEZITTINGEN UIT
Het Spaansche kabinet heeft
besloten alle Duitsche bezittin
gen van openbaar of officieel
karakter, welke zich in Spanje
bevinden, aan de geallieerde
controlecommissie over te dra
gen. Deze mededeeling is afkom
stig van den minister van na
tionale opvoeding seenor Jose
Ibanez Martin.
LIJKROOF MUSSOLINI
OPGEHELDERD?
Het hoofd van de Milaansche
politie heeft verklaard zijn be
lofte, heden een verklaring te
zullen publiceeren over het on
derzoek inza"ke de verdwijning
van Mussolini's lijk, niet te
kunnen inlossen, daar nieuwe
belangrijke ontwikkelingen zich
hebben voorgedaan.
Volgens de „Giornale d'Italia"
gelooft de politie, dat het ge-
heele complot werd georgani
seerd door een zekeren kolonei
Jean Pollini, den vroeger en re
gionalen leider der nazistisch-
fascistische republiek, tegen
wien reeds een bevel tot in
hechtenisneming is uitgevaar
digd en die zich vermoedelijk in
Rome schuil houdt. Men zegt,
dat hij door den priester Pionv
bino, txaalmoezenier bij een
fascistisch eskader, werd gehol
pen. Volgens het rapport, aldus
de politie, werd de roof door
vier personen ten uitvoer ge
bracht.
Mr. A. J. van der Weel, onder
het aanbieden van een 17de
eeuwsche Zeeuwsche kast.
Tenslotte sprak namens
de polders en waterschap
pen van Zeeland H. A. A.
oaron Collot d' Escury, die de
vele bemoeienissen van den ju
bilaris op waterstaatkundig
ebied in herinnering bracht
en zijn woorden eveneens ver
gezeld deed gaan van eenige
fraaie geschenken.
Het antwoord van den
Commissaris
De Commissaris der Konin-
ging heeft in welgekozen be
woordingen de verschillende
sprekers dank gebracht, ver
klarende, dat wat hij voor Zee
land heeft weten te bereiken
voor het grootste deel moet
worden toegeschreven aan zijn
medewerkers. Spr. verklaarde,
nu het einde van zijn loopbaan
in zicht komt, met verdubbel
de energie al zijn kracht te
willen inzetten voor het her
stel en den wederopbloei van
dit zoo zwaar getroffen ge
west.
Na afloop van deze offict-
eele huldiging was er voor de
vertegenwoordigers van veree-
nigingen en corporaties, als
mede voor particulieren gele
genheid den commissaris ge
luk te wenschen, waarvan door
honderden gebruik werd ge
maakt.
Woensdag is de maandelijk-
sche vergadering van commis
sarissen der Koningin ln Ne
derland, die steeds in Den
Haag wordt gehouden, ter ge
legenheid van dit jubileum on
der voorzitterschap van den
minister van Binnenlandsche
Zaken, in Middelburg gehou
den.
Nederland herdenkt de bevrijding
Vervolg van pagina J
Herdenkingsplechtigheid
te Vught
VRIJDAGMIDDAG vond bij
een eenvoudig, houten
kruis, opgericht op het
executieveld van het voor
malige Duitsche concentratie
kamp te Vught, een plechtige
hcioenking van de gevallenen
in ce jaren 19401945 plaats. De-
zo herdenkingsplechtigheid droeg
door de aanwezigheid van H.M.
de Koningin, Minister Beel, de
Commissarissen der Koningin in
de Provincies Gelderland,. Lim
burg en Brabant, en tal van an
dere geestelijke en wereldlijke
hoogwaardigheidsbekleeders, be
nevens nabestaanden van slacht
offers uit het geheele land, een
nationaal karakter.
mens de Regeering, en vele een
voudige bloemenruikers bij net
kruis waren gelegd, kwam H. M.
de Koningin op het terrein aan.
Tei wijl gemengde koren „Wilt he
der. nu treden" zongen, schreed
onze Landsvrouwe naar de kleine
vlakte Vbor het kruis. Daar aan
gekomen, nam zij een enormen
Krans van haar adjudant over, en
torschte deze zelf mee toen zij,
terwijl haar gevolg achterbleef,
alleen de laatste tientallen meters
aflegde. Toen zij den krans aan
den voet van het kruis had neer
gelegd, bleef onze Vorstin in go-
dachten verzonken op deze plaats
staan. Met Haar herdacht de me
nigte gedurende een minuut stilte
de gevallenen. Daarna sprak de
Koningin een rede uit, waarin zij
na woorden van dankbaarheid en
hulde aan alle strijders voor on
ze vrijheid, zeide: „Allen, die wij
herdenken, waren zich bewust,
dn zij vielen voor een goede zaax,
voor de hoogste goecieren der
menschheid, voor een betere we
reld, waarin deze goederen toets
steen en maatstaf zouden zijn
vooi het leven van menschen en
volkeren. Mochten allen, die over
het heengaan van een, die hun
dierbaar is, treuren, in die ge
dachte troost vinden." Onze Ko
ningin wees op de beteekenis voor
ons volk van het verzet, waarin
de overtuiging, dat het ging om
waarden, hooger zelfs dan het le-
ven, den mensch boven zich zei
ven uitgeheven heeft. Die geest
moet worden uitgedragen, zoodat
geleidelijk de maatschappij er van
doordrongen zal zijn, en opgehe
ven tot hooger plan. In dit ver
band legde ae Koningin den na
druk op de behoefte van den
mensch en van de gemeenschap
aar een geestelijken grondslag,
waarop een betere wereld kan
werden .opgebouwd. Zij vervolgde:
„Als vanzelf gaan onze gedachten
daarbij uit naar Christus, die ais
grondlegger van dit fundament de
wereld de oplossing geeft van het
diepste vraagstuk, waarvoor zij
geplaatst wordt. Ik weet, dat ve
len, die een uitweg zoeken uit
den nood van onzen tijd zich
naast de oude bekende voorstel
ling van Christus, Hem zien in dit
nieuwe licht. Iedereen is de mo
gelijkheid gegeven, den weg te
vinden van de zienlijke naar de
onzienlijke wereld. Het is als. In
de gelijkenis van het begraven ta
lent, dat geen rente opbracht, en
het andere, waarmede gewoekerd
wordt. „Wij willen, dat gij rnet
ons zijt". Deze wensch van hen,
die hun dierbaren moeten missen,
zal voor ons allen ln vervulling
gaan, Indien wij dat talent gebrui
ken ter voortzetting van wat zij
begonnen".
Mannenkoren zetten hierna het
Ecce quomodo moritur van Haen-
dcl in, en tot slot van de plech
tigheid speelde een militaire ka-
psi het Wilhelmus, dat door allen
werd meegezongen.
STAD EN LAND
Goes
Bevrijdingsfeesten
In het licht van de vroolijke
lentezon heeft Goes Zaterdag
feest gevierd, 's Morgens om 11
uur luidde de klok van het stad
huis en nam ieder de 2 min.
stilte in acht om diegene die
tijdens de duistere bezettings
jaren voor ons Vaderland vie
len te herdenken, 's Middags
werd een zeer afwisselend pro
gramma afgewerkt door ver
schillende muziek en jeugd-
vereenigingen. Na een schaak
spel met bontgekleedde levende
stukken gaven de jeugdvereeni
gingen achtereenvolgens volks
dansen, gymnastiek, rijdansen
en rythmische oefeningen ten
beste. De padvinders gaven de
monstraties van hun kunnen
o.a. door het bouwen van een
81/* meter hooge uitkijktoren.
Op de muziektent speelde Ho
sanna. Eubhonia en het tam-
zon in Uw huis.
Al moet U zich nu
nog behelpen met een
paar kamers,
toch kunt U daarin
de gezellige zonnige
sfeer niet missen.
Met Blok's meubelen
brengt U licht
en zonnigheid in Uw hufs
Nog net als vroeger
;s het
Blok's meubileering
overal waardeering
alle inlichtingen
geeft
Fa. H. Blok Zonen
KAPELLE (Z.-B.)
Telef. 200 (K 1102)
boeTS en pijperkorps Excelsior
maakte een rondgang door de
stad. Tusschen half acht en halt
negen werd op verschillende
punten in de stad stemmige
muziek ten. gehoore gebracht
waaraan ook het Leger des
Heils hun medewerking ver
leende. 's Avonds werd de op
de Markt bijeengekomen massa
feestgangers toegesproken door
den burgemeester en de voor
zitter der Oranjevereeniging.
Intusschen werden eenige door
de jeugd vervaardigde gedich
ten over de bezetting voorgedra
gen door de jeugdige dichters
en dichteressen waarvoor men
prijzen uitreikte. Hierna zong
men gezamenlijk het Wilhelmus.
Van 9 tot 10 uur speelde Eupho
nia marschen en vaderlandsche
liederen en werden eenige ko
mische filmpjes geprojecteerd
Op een doek dat aan de voor
zijde van het stadhuis bevestigd
was. Tot slot werden een paar
populaire jaszplaten gedraaid,
waarna een ieder voldaan huis
waarts keerde.
Herdenking der bevrijding van
Middelburg
De herdenking der bevrijding
in Middelburg bracht vele dui
zenden menschen op de been.
Stralend scheen de zon uit de
heldere blauwe hemel. Van
vele huizen en officieele gebou
wen wapperde de nationale
driekleur in een frissche voor
jaarswind. Om ongeveer 2 uur
begonnen de feestelijkheden
die georganiseerd waren door
de vereeniging „Uit het volk,
voor het volk". Op de Markt
waren een 25 tal feestelijk ver
sierde wagens met paarden op
gesteld die aan de ringrijderij
zouden deelnemen. Door de ge
heele stad waren de ringen op
gehangen en drie uur lang
draafden de 25 paarden kris
kras door de Middelburgsche
straten. Ondertusschen speel
den diverse muziekcorpsen op
de Markt, het Molenwater, de
Dam en de Turfkaai. Van 5 tot
6 werd door tamboers, hoorn
blazers en pijpers gezamelijk
een marsch door de stad ge
maakt. 's Avonds om 9 uur
werd het vreugdevuur op de
Havendijk ontstoken, onder
luid gejoel der duizenden die
zich zoowel aan de Havendijk
als aan de overzijde hadden
opgesteld. Daarna stonden de
diverse muziekcorpsen weer ge
reed om, belicht door fakkels
een voor een naar de Markt te
vertrekken. Vele winkeliers
hadden hunne etalages verlicht.
Op de Markt zelf waren schijn
werpers opgesteld die tot laat in
den avond muzikanten en luis
teraars bijlichtten. Overver
moeid en verwaaid keerde daar
na iedereen naar huis terug.